De toekomst van Haarlem en de
Rand-gemeenten.
DONDERDAG 15 JULI 1937
Bijdragen krachtens alimentatie-
recht.
Kwestie besproken op vergadering" van leiders
van instellingten van Maatschappelijk
Hulpbetoon.
Woensdagavond werd te Arnhem de alge
meene vergadering gehouden der vereeniging
van leiders van openbare diensten en instel
lingen voor Maatschappelijk Hulpbetoon. Na
een openingswoord van den voorzitter, den
heer S. C. de Haas van Dorsser, behandelde
de heer A. N. van Mill, adjunct-directeur, van
Maatschappelijk Hulpbetoon te Rotterdam het
prae-advies: „Is het mogelijk voor de bij dra-
gebepalingen bij de toepassing van het ver
haal van ondersteuning, verleend krachtens
de armenwet, op alimentatieplichtigen, alge
meen geldende maatstaven te vinden en zoo
ja, hoe zouden deze dan moeten luiden?'
Alvorens tot het bespreken van een alge
meen geldende regeling over te gaan, ging spr.
na, aan welke juridische eischen in dit op
zicht zou moeten worden voldaan. Hij kwam
tot de navolgende grondstellingen:
a. De verleende ondersteuning, verpleging
of verzorging en daarmede dus ook de gel
delijke bijdrage daarin moet evenredig zijn
aan de behoefte van dengene, die deze onder
steuning geniet;
b. De bijdrage moet afhankelijk zijn van het
inkomen en vermogen van den gesteunde;
c. De bijdrage moet verband houden met het
getal en de hoedanigheid der andere personen,
wier onderhoud ten laste van' den alimenta-
tieplichtige komt, en
d. De bijdrage mag over geen langeren tijd
worden gevorderd, dan de ondersteuning, ver
pleging of verzorging heeft geduurd.
Vervolgens gaf spr. een schema voor een al
gemeene regeling. Bij de bepaling van het
aandeel van het inkomen van den onderhouds
plichtige, hetwelk ten behoeve van den ge
steunde zou moeten worden uitgegeven, dient
rekening te worden gehouden met de vaste
lasten, d.z. een serie uitgaven welk een min of
meer vast karakter dragen.
Ten einde nu te kunnen nagaan, welk be
drag van het met de vaste lasten verminderde
inkomen bij denkbeeldige overplaatsing van
den gesteunde in het gezin van den alimenta-
tiepliehtige voor het onderhoud van eerstge
noemde zou zijn uitgegeven, dient de verhou
ding te worden vastgesteld tusschen de con
sumptieve sterkte van den gesteunde en die
van het geheele gezin. Gesteld dat het gezin
van den alimentatieplichtige bestaat uit man,
vrouw en drie kinderen van 12, 9 en 7 jaar, en
'dat in dat gezin een behoeftige vader in ge
dachten wordt ondergebracht. Natuurlijk is de
consumptieve sterkte van elk lid van het gezin
niet even groot. De budgetstatistiek leert ons,
dat, indien de eenheid van consumptieve
sterkte wordt toegekend aan den volwassen
man, de consumptieve waarde van het vol
groeide meisje en de volwassen vrouw op 0,9
wordt gesteld, van een kind van 7 jaar op 0,55,
van 9 jaar op 0,65 en van 12 jaar op 0,80. Het.
als voorbeeld genomen gezin kan dus worden
voorgesteld door de som van deze verbruiks-
eenheden, dat is 3,9 verbruikseenheden, ter
wijl de gesteunde in dit geval door 1 verbruiks-
eenheid kan worden gekarakteriseerd. Onder
deze omstandigheden kan worden gerekend,
dat voor den gesteunde 14,9 gedeelte van het
met vaste lasten verminderde inkomen voor
hem zou zijn uitgegeven.
Echter in werkelijkheid zal de gesteunde
niet ten volle in het gezin zijn opgenomen.
Met het oog hierop bestaat aanleiding, het op
de aangegeven wijze berekende bedrag nog
met een derde te verminderen.
Hierna behandelde de heer mr. P. van Driel,
commies bij den Gemeentelijken dienst voor
Maatschappelijk Hulpbetoon te Haarlem een
prae-advies: „het streven naar algemeene
richtlijnen voor de vaststelling van bijdragen,
krachtens alimentatierecht en ingevolge de
armenwet verschuldigd, uit juridisch oogpunt
bezien". Spreker behandelde achtereenvolgens
de motieven, waarom het streven naar alge
meene richtlijnen steun verdient, de factoren,
die blijkens wettelijke regeling de hoogte dei-
bijdragen bepalen en die bij het samenstellen
der algemeene richtlijnen in het oog moeten
worden gehouden, de vereischten, waaraan de
algemeene richtlijnen overigens zullen moeten
voldoen en de middelen waardoor het streven
naar die algemeene richtlijnen kan worden
bevorderd.
Een algemeene maatstaf, waaraan de alge
meene richtlijnen zullen hebben te voldoen
aldus spreker moet ruimte laten voor de be
oordeeling van bijzondere gevallen. Een twee
de eisch is, dat hij niet te veel berekening
vergt, waarmede de voorwaarde samenhangt,
dat de algemeene maatstaf zich niet al te
zeer met details inlaat. De algemeene richt
lijnen moeten tenslotte ook in dien zin alge
meen zijn, dat ze algemeen gebruikt kunnen
worden. De huidige toestand is verre van
ideaal en er zullen vele veranderingen moeten
komen. In de eerste plaats dient de onjuist
heid, dat alimentatie-procedures door de ar
rondissementsrechtbank en de verhaalsproce-
dures door den kantonrechter worden behan
deld, te verdwijnen. Spreker sloot zich aan bij
de meening van mr. H. M. T. H. Sark,, die een
forum wil hebben, dat van alle onderhouds
plichtacties kan kennis nemen, en hiertoe de
enkelvoudige kamer der rechtbank het meest
aangewezen acht.
In de tweede plaats hebben de verhalende
lichamen zelf een taak ten aanzien van het
bewerkstelligen van de algemeenheid van een
maatstaf.
Er zal tusschen hen overleg dienen te ko
men omtrent dergelijke algemeene richtlij
nen. Daarbij zal men verstandig handelen
door de commissies inzake onderhoudsplicht
uit te noodigen aan dat overleg deel te ne
men, omdat ook zij bijdragen vaststellen en
voorstellen, zoowel in zaken, verhaal betref
fende, als die nopens alimentatie. Wanneer
men er in zal slagen aldus besloot spr.
overeenstemming te verkrijgen omtrent een
algemeen gehouden maatstaf en de wetgever
bereid zou zijn, als forum voor het berechten
van onderhouds- en verhaalsacties de enkel
voudige kamers van de arrondissementsrecht
bank aan te wijzen, dan zou men het streven
naar algemeen geldende richtlijnen op behoor
lijke wijze bevorderen.
Om twaalf uur werden de deelnemers op het
stadhuis door het gemeentebestuur van Arn
hem ontvangen. Na een gezamenlijke lunch
maakte men 's middags een autotocht naar de
„Hooge Veluwe".
SHAW
Wanneer er een prijsvraag zou worden uitgeschreven voor
de geestigste typeering van George Bernard Shaw, dan zou
George Bernard Shaw de prijswinnaar zijn. Een enfant
terrible met een baard. Hij heeft prSchtige dingen ge
schreven en dwaze dingen gezegd, die prachtig gevonden
worden, omdat h ij ze zegt. Vervelend om altijd de-leukste-
thuis te moeten zijn. Héérlijk om zóóveel schoons te hebben
kunnen geven aan de menschheid. Lastig om op je tachtigste
jaar nog niet droog achter je ooren te zijn. En een fijn
genoegen om te weten dat je scherpe pijlen kunt afschieten
en zelf onkwetsbaar bent. De Achilles der wereldletter
kunde. Maar zijn baard is zijn hiel.
Waar moeten de nieuwe bewoners huisvesting
en verpoozing zoeken?
LAAT UW DUITS CHE TRIPTIEK
AFTEEKENEN.
De K.N.A.C. meldt ons:
In verband met het feit. dat men met een
particuliere auto in Duitschland drie maan
den vrij van belasting en bij langer verblijf
belasting verschuldigd is, moet ter controle
bij het verlaten van Duitschland, indien men
het triptiek niet definitief wenscht te laten
af teekenen, de tijdelijke uitgang worden af
gestempeld op de achterzijde. Bij het ontbre
ken van het stempel van deze tijdelijken uit
gang, is de Duitsche douane niet bereid het
triptiek definitief af te teekenen, dan na be
taling der verschuldigde belasting, indien
niet blijkt dus door middel van het stem
pel van' den tijdelijken uitgang dat de
auto niet langer dan 3 maanden in Duitsch
land heeft vertoefd.
Men zij dus gewaarschuwi
Wielrijder bij aanrijding ernstig
gewond.
Woensdagavond om half zeven is de 45-
jarige wielrijder A. Verhallen uit Velp bij het
oversteken van den Rijksweg nabij Grave,
toen hij uitweek voor een hem tegemoet ko
mende auto, door een hem achterop rijdende
auto aangeredenen tegen den grond ge
smakt. Met een ernstige hersenschudding is
hij in hoogst zorgwekkenden toestand naar
het St Catharinegasthuis te Grave vervoerd.
Het N. Y. V. vraagt dunrtetoeslag.
Het dagelijksch bestuur van het Neder -
landsch Verbond van Vakvereenigingen heeft
een brief gezonden aan den minister van So
ciale Zaken met betrekking tot het adres aan
diens ambtsvoorganger, waarin werd ver
zocht, op de steunuitkeeringen aan werkloo-
zen en de loonen in de werkverschaffing een
duurtetoeslag te willen geven, zulks naar
aanleiding van de devaluatie van den gulden
en de daaruit reeds ontstane en nog te ver
wachten stijging van de kosten van het le
vensonderhoud.
Op dit adres ontving het verbond geen
rechtstreeks antwoord. Wel liet de toenma
lige minister een persbericht verschijnen,
waarin hij mededeelde van oordeel te zijn,
dat de stéunnormen eenige verhooging van
de kosten van het levensonderhoud wel kon
den verdragen, terwijl ook door de verstrek
king van goedkoope levensmiddelen de na
deel! ge gevolgen van eenige prijsstijging zou-
den-worden opgeheven.
Het bestuur wijst op de ernstige stijging
van den prijs van tal van eerste levensbe
hoeften in de laatste weken en het stelt vast,
dat de nood in de gezinnen der werkloozen
hooger en hooger gestegen is, zoodat hulp,
in den vorm van een duurtetoeslag op de uit-
keeringen en op de loonen, die in de werk
verschaffing worden verdiend, dringend ge
boden moet worden geacht.
Het R.K. Werkliedenverbond heeft dezer
dagen eveneens een schrijven aan minister
Romme gezonden, waarin het de eischen op
somt, waaraan z.i. de regeering onverwijld aan
dacht moet wijden. Het katholiek vakverbond
zegt in den aanhef van dezen brief, dat het
den minister niet zal verwonderen, dat het
verbond „in dezen tijd van algemeenen drang
naar sociaal-democratische hervorming ver
schillende wenschen heeft, waarvan de be
langrijkheid en de urgentie uiteraard uiteen
loopt, Van deze wenschen, die in het algemeen
te vinden zijn in het program, door de Katho
lieke Staatspartij gemaakt voor de nu ingetre
den regeeringsperiode, verdient een aantal,
dat betrekking heeft op de zorg voor de werk
loozen, om de urgentie onverwijld de aandacht
van uwe Excellentie".
In het vervolg van den brief vraagt het Ka
tholiek Vakverbond dan verhooging van de
steunnormen in de steunregeling en van de
uurloonen in de werkverschaffing. De nood is
sedert het najaar van 1936 tot nog grooter
hoogte gestegen en daarin dient door tege
moetkomende maatregelen zoo goed mogelijk
te worden voorzien. De prijsstijging kan on
mogelijk door de werkloozen worden gedragen.
Na val van een balcon overleden.
Een veertigjarige dame is Woensdagavond
van het balcon van de tweede verdieping van
een woning in de Alexander Boerstraat te
Amsterdam gevallen, toen zij te ver voor
overboog. Zij is zwaar gewond naar een der
ziekenhuizen vervoerd en korten tijd later
aan de gevolgen overleden.
Op bijgaande kaart van Haarlem is
zwart aangegeven de bestaande bebouwing.
De gebieden waarvoor reeds een bebouwings
plan is vastgesteld zijn gestippeld. Gearceerd
werden de overige gronden, waarbij nog een
speciale aanduiding is gegeven aan de ter
reinen die binnen de Verboden Kringen val
len.
Wie deze kaart bestudeert kan zich eenigs-
zins een denkbeeld vormen hoe Haarlem er
in de toekomst zal uitzien. „In de toekomst"
is een rekbaar begrip. Alles hangt natuurlijk
af van het tempo waarmede de bevolking
van onze stad zich uitbreidt. In den laatsten
tijd vermeerderde het inwoneraantal gemid
deld met 2000 per jaar. Maar het is niet on
mogelijk, dat als het economische leven zich
herstelt en het aan het gemeentebestuur ge
lukt hier nieuwe industrieën gevestigd te
krijgen, de toeneming in de komende jaren
sterker zal zijn.
Er bestaan geen gegevens hoeveel H.A. van
Haarlem bebouwd zijn en ook niet hoeveel
H.A. de gronden meten waarvoor nu bebou
wingsplannen zijn ontworpen. Maar als wij
de bovenstaande kaart bekijken, blijkt wel,
dat de oppervlakte van de gronden met be
bouwingsplan niet veel minder is dan die
van den grond die al bebouwd is. Nu is het
een bekend feit, dat in de buitenwijken rui
mer gebouwd wordt dan in de binnenstad.
Bovendien wordt in de buitenwijken meer
grond bestemd voor park, sportterreinen, enz
Het is dus wel aan te nemen, dat voor Haar
lem aan de 200.000 Inwoners toe is, al de
gronden van de aangegeven bebouwingsplan
nen al zijn volgebouwd.
Het is in tusschen geen gewaagde veron
derstelling, dat de nu bestaande bebouwings
plannen voor een reeks van eenige tientallen
van jaren voldoende zullen zijn. Het gemeen
tebestuur stelt het blijkbaar op prijs meer
definitieve gegevens over dit vraagstuk te
verkrijgen.
Daarom wordt thans door Open
bare Werken een studie gemaakt van
de vraag voor hoeveel jaren de thans
ontworpen bebouwingsplannen vol
doende zullen zijn.
Natuurlijk komen hierbij vele andere pun
ten van het uitbreidingsplan ter sprake, bij
voorbeeld de behoefte aan recreatiegebied,
sportvelden, volkstuinen, enzoovoort.
Een gedeelte van de gronden waarvoor nog
geen bebouwingsplan is vastgesteld zijn ge
deeltelijk bestemd voor de industrie. Men
vindt die terreinen in het bijzonder aan het
Noorder Buiten Spaarne, waar ook zooals
men weet de haven ontworpen is. De gronden
binnen de Verboden Kringen mogen, in ver
band met defensie-belangen, niet bebouwd
worden. Alleen wordt voor een boerderij of
tuindersbedrijf een uitzondering gemaakt.
Haarlem heeft thans ruim 133.000 inwo
ners.
Als Haarlem een bevolking van 200.000 zie
len zal hebben gekregen zou als de tegen
woordige grenzen dan nog onveranderd zou
den zijn, vermoedelijk niet veel grond meer
voor nieuwe bouwexploitanten over zijn,
want hoe sterker de bevolking groeit, hoe
meer terreinen er ook noodig zijn voor re
creatie, sport, volkstuinen, enz.
Een kwarteeuw geleden hielden de ge
meentebesturen zich nog niet zoo bezig met
de toekomst. Aan het ontwerpen van uitbrei
dingsplannen waarop de uitbreiding in juiste
banen geleid werd, besteedden zij nog weinig
aandacht. Helaas! In de jaren na den oor
log is in Haarlem zeer veel gebouwd. Om die
bouwwoede te bevredigep werden toen vrij
willekeurig terreinén voor huizenbouw be
stemd.
Toen later de noodzakelijkheid gevoeld
werd om lijnen voor de toekomst aan te ge
ven moesten de ontwerpers van het groote
GEMEENTE C,REN5-
QE PROJECTED ODE
PROVINCIALE WfQEN.
BEbTAANDE BtBOUWirsQ
GEPROJECTEERDE BEBOUWING.
gronden waarvoor nog geen v
etaOUWlNCbPLAN ibva^tgesteld.xf
!|qronoen Die vallen onder 0
Jot verboden kring
CRENS v.o.VERBODEN KRJNC, *0
i uitbreidingsplan van Haarlem tot de teleur
stellende conclusie komen, dat er zelfs bin
nen de grenzen van het in 1927 vergroote
Haarlem vrijwel geen terreinen meer be
schikbaar waren die bestemd konden wor
den voor den bouw van huizen voor kapitaal
krachtige ingezetenen.
Dit gemis wordt nu door Haarlem sterk ge
voeld. Er zou anders een rem zijn geweest voor
het naar de randgemeenten trekken van be-
ter-gesitueerden, die niet alleen naar buiten
trekken omdat de belasting daar lager is, maar
ook omdat daar de woongelegenheid meer
aanlokt.
De uitbreiding van Haarlem is niet afzon
derlijk te zien, wie aandacht wijdt aan de
toekomst van de stad moet daarnevens letten
op de uitbreiding van de aangrenzende ge
meenten. Ook daar wordt de bebouwde opper
vlakte immers steeds grooter. Vooral Heem
stede breidt zich zeer snel uit. Juist in een
vorig nummer hebben wij medegedeeld, dat de
bevolking van Heemstede na de annexatie in
1927 met niet minder dan 64 pet. is toegeno
men. En de uitbreiding gaat nog in hetzelfde
tempo voort.
De toeneming van de Bloemendaalsche be
volking gaat minder snel, omdat daar niet veel
gronden voor bouwterrein beschikbaar waren.
Nu is evenwel grond beschikbaar gekomen ten
Noorden van de Julianalaan. Daar verrijzen
thans complexen woningen voor gegoede mid
denstanders, waarvan Haarlem natuurlijk
nieuwe concurrentie zal ondervinden. Tot op
heden was het vooral Heemstede dat gegoede
middenstanders uit Haarlem trok. Thans komt
ook een sterkere trek van Bloemendaal.
Het is nog slechts enkele tientallen jaren
geleden, dat Haarlem vrijwel het eenige groote
wooncentrum in deze streek was. De omlig
gende dorpen waren kleine onbeduidende dor
pen. Haarlem had op 1 Jan. 1902 een bevol
king van 66.377 zielen. De omliggende ge
meenten Heemstede, Bloemendaal, Schoten en
Spaarndam hadden tezamen niet veel meer
dan 15000 inwoners. Tezamen dus pl.m. 81.500.
Nu hadden die gemeenten op 1 Jan. 1937:
Haarlem 133,305, Heemstede 18.660, Bloemen
daal 15.907. Tezamen dus 167.872.
In 35 jaren is dus in Haarlem, Heem
stede en Bloemendaal de bevolking
toegenomen met ruim 100 pet.
Niet alleen de stad, maar ook de randge
meenten groeien nu snel. De bebouwingen
naderen elkaar steeds meer.
Eenigen tijd geleden heeft Ir. Ottevanger
van Openbare Werken te Haarlem een artikel
„Publieke Werken" geschreven over den be
volkingsaanwas in Zuid-Kennemerland. Hij
berekende daarin dat de bevolking van de ge
meenten aan het eind der 20e eeuw vermoede
lijk zal bedragen:
Haarlem 220.000 (thans 133,305)-,
Heemstede 33.000
Bloemendaal 29.000
Bennebroek 4.000
Zandvoort 18.000
Velsen 104.000
18.660)
15.907)
2.644)
9.242)
45.926)
225.684)
der 20e
Totaal 408.000
Dat wil dus zeggen aan het einde
eeuw bijna een verdubbeling.
Van meer dan een zijde is den laatsten tijd
gewezen op de wenschelijkheid om voor Haar
lem en omgeving een streekplan vast te stel
len. Tot nu toe bekijkt elke gemeente haar uit
breidingsplannen uitsluitend met eigen oogen
en kan alleen de Provinciale commissie voor
de gewestelijke uitbreidingsplannen eenige
leiding geven en invloed daarop uitoefenen,
vooral wat betreft het ontwerpen van de we
gen voor het groote verkeer maar van groo
ter belang zou zijn, als de betrokken gemeen
tebesturen in gemeen overleg kwamen tot het
ontwerpen van uitbreidingsplannen waarbij
rekening gehouden werd met de belangen van
de geheele streek.
Daarbij zou een zeer belangrijk punt zijn
het behouden van bestaande en scheppen van
nieuwe recreatie-terreinen. Daaraan komt in
deze omgeving steeds grooter behoefte, zóó
zelfs, dat deze aangelegenheid ook buiten
den kring van de gemeentebesturen reeds
veel aandacht gaat vragen.
DOORGAAND VLIEGVERKEER NAAR
JAPAN.
Tot nu toe was doorgaand vliegverkeer naar
Japan niet mogelijk, omdat de verbinding
tusschen China en Japan niet goed ondér-
houden werd. Men kon alleen tot Hongkong,
Sjanghai of Tientsin vliegen en moest dan
van uit een dezer havens per schip naar Japan
oversteken. Thans schijnt deze hindernis ech
ter uit den weg geruimd te zijn, daar er tus
schen Tientsin en Dairen een vliegverbinding
ingericht is. En in Dairen bestaat dan onmid
dellijk verbinding over Hoekoeka naar Tokio.
Voor een tocht van Nederland naar Tokio
over Athene, Hanoi, Tientsin, Dairen heeft
men thans ongeveer 14 dagen noodig, maar
deze tocht zal verkort worden, wanneer men
den weg neemt over Hongkong naar Takoa op
Formosa. Deze verbmding is vooral van be
lang met het oog op de aanstaande Olympi
sche spelen van 1940, die dan in Tokio gehou
den zullen worden.
AGENDA TE HAARLEM
Heden:
DONDERDAG 15 JULI
Gemeentelijke Concertzaal: Concert H.O.V,
8.15 uur.
Palace Filmac: 115 uur: Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Rembrandt Theater: Paula Wessely in
„Groote dwaasheden", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: De laatste der Mohikanen.
7 en 9.15 uur,
Luxor Sound Theater: Kinderen zijn wreed
2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals Theater: Vlammende Harten
met Bette Davis en Leslie Howard. 2.30, 7
en 9.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
Frans Hals Museum: Frans Hals Tentoon
stelling 10—17 uur.
VRIJDAG 16 JULI
Palace Filmac: 115 uur: Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
Frans Hals Museum: Frans Hals Tentoon*
stelling IQ17 uur.
