HET NIEUWE AVONDBLAD Wereldtaal. Het ongeval bij de Hoogovens. IJmuider Courant 22, JAARGANG No. 256 VRIJDAG 3 SEPTEMBER 1937! IJMUIDEP COUPANT ABONNEMENTEN: per week 10 cts.( per maand 40 cents plus 2$4 cents incasso, per kwartaal 1.20 plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents. Kantoor: Kennemerla&n 42 - IJmuiden. Telef. 5301 verschijnt dagelijks, behalve op zon- en feestdagen. uitgave lourens coster, mij. voor courantuitgaven en alg. drukkerij n.v. directie p. w. peereboom en robert peereboom. ADVERTENTIëN: 16 regels 10.75. Elke regel meer 15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. ALLE ADVERTENTIëN. OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORD®! KOSTELOOS OPGENOMEN in DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid J 2000.- overlijden 400.—. verlies van hand, voet of oog 200.—, beide leden duim f 100.—, één lid duim 50 alle leden wiisvineer 60 één of twee leden wijsvinger ƒ25.—, alle leden anderen vinger 15.—één of twee leden anderen vinger ƒ5.—arm- of beenbreuk 30.—, enkelbreuk ƒ15.—, polsbreuk ƒ15.—. Opvarenden van visschers- 'marinevaartuieen enz ƒ400 bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaarttot een maximum van ƒ2000.—, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés mocht tengevolge hebben. Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. Tot de velerlei acties voor internationale toenadering, die een koppige minderheid in deze verwarde wereld met verwoede volhar ding' blijft voeren, behoort het streven naar een wereldtaal. Eigenlijk moet gezegd worden: naar een wereld-hulptaal. Als men even na denkt over de middelen, die tot beter onder ling begrip en meer vriendschap tusschen de volken zouden kunnen leiden, ligt het voor de hand dat dit een der belangrijkste is. Immers, als men menschen van verschillenden land aard nader tot elkaar, wil brengen is het in de eerste plaats noodig dat zij elkaar verstaan. En daar ontbreekt, in het onderling ver- heer tusschen de volken, wel verschrikkelijk veel aan. Wij Nederlanders zijn uitermate geschikt om dit te beseffen. Immers, wij gelden als een der meest cosmopolitische en „veeltalige" volken. Een behoorlijk percentage Nederlan ders leert Fransch, Duitsch en Engelsch. Een lager, maar ook nog behoorlijk percentage komt daar zoo ver mee, dat het die talen vlot leest. Het percentage evenwel, dat ze boven dien ook nog vlot spreekt is zeer laag, want de ervaring heeft allang geleerd dat men om dit te bereiken geruimen tijd in het buiten land vertoefd moet hebben. Er zijn natuurlijk menschen met een zoo buitengewonen aanleg voor talen, dat zij ook zonder langdurig ver blijf in. de betrokken landen zich vlot in hun talen kunnen uitdrukken, maar zulke lieden behooren tot de hooge uitzonderingen. In het algemeen kan men zeggen dat er zeer weinig Nederlanders zijn die zoowel Fransch als Duitsch en Engelsch vlot spreken, dat er wat meer zijn die twee dezer talen aldus beheer- schen en er een aanmerkelijk grooter aantal is, dat er één in zijn macht heeft, maar dat het totaal van deze groepen nog maar een heel klein deel van onze bevolking uit maakt. Als het nu zóó in Nederland gesteld is kan men zich zonder moeite een beeld vormen van den toestand in andere landen. Èn dan moet men in ons geval nog in aanmerking nemen dat er vele tientallen talen in de wereld gesproken worden, waarvan wij geen woord verstaan. Er zijn nog wat Nederlanders die zich in het Spaansch, het Italiaansch, de Scan dinavische talen kunnen uiten, waaronder dan enkelen die een of twee dezer talen werkelijk béheerschen, wij gaan prat op onze weinige kenners van Oostersche talen en van Rus sisch, maar als men dit alles heeft opgesomd blijft nog steeds de trieste waarheid dat de overgroote meerderheid van ons „veeltalige" volk geen enkele taal vlot spreekt. Daarom verdient de beweging der Esperan tisten zooveel sympathie. Alleen langs den weg der wereld-hulptaal, door haar schepper dr. Zamenhof ontworpen op den grondslag van practische bruikbaarheid zoodat zij gemak kelijk te leeren en toe te passen is schijnt afdoende verbetering over de geheele linie mogelijk. De resultaten bewijzen dat dan ook, want de Esperanto-beweging is internationaal sterk verbreid en houdt haar internationale verbindingen niet alleen op peil, maar ver sterkt ze voortdurend. Zelfs in een volk als het Engelsche, dat gezegend is met de meest- gesproken taal ter wereld en dus geneigd is zich °P het behagelijke en gemakkelijke standpunt te stellen, dat de rest ook maar Engelsch moet spreken, heeft Esperanto tegenwoordig veel aanhangers. Maar het tempo waarin internationale toe nadering groeit is veroordeeld tot traagheid en daarin deelt ook de beweging voor de wereldhulptaal. Met de directe actie tegen den oorlog en met velerlei andere internatio nale 'bewegingen van goeden wille heeft zij dit gemeen, dat zij haar bestaansrecht in de eerste plaats baseert op overwegingen van gezond verstand en niet sensationeel, niet fictief en niet opgeschroefd is. Zij staat erg vast op den bodem der werkelijkheid, even ts bijvoorbeeld de directe actie tegen den oorlog die zulke dingen zegt als: „Waarom zoudt gij menschen vermoorden die u niets Sedaan hebben? Is dat aanvaardbaar voor een Christen? is het Christendom niet de 'eer der liefde? wilt gij niet een dreigend gevaar voor uw kinderen helpen afwenden? Zijt gij liever sceptisch dan moedig en volhardend? Gelooft gij nog aan klets praat over oorlog om eigenbaat, terwijl allang bewezen is dat ieder volk in een oorlog ma terieel zoowel als moreel en ideëel (verliest, °ok al heeft het de z.g. militaire overwinning behaald?" Dit alles is zoozeer waarheid en logica, het 's ook op de beperkte basis van zakelijk na tionaal eigenbelang zoo juist, dat de men senmaatschappij het allang algemeen aan vaard zou hebben als zij door gezonde rede natie overheerscht werd inplaats van door S verward complex van emoties. Helaas °verheerscht telkens weer het verwarde com plex van emoties, uitgedrukt in zulke termen «opgezweept nationalisme", „nationaal prestige", ij delheid, afgunst, wraakzucht, lust tot heldenvereering enzoovoorts. En dat ver dringt, soms op uiterst gevaarlijke momen ten. de humaniteit en het gezonde verstand. De Esperanto-beweging mist de sensatie en de kwade emoties maar zij geeft haar leden een stuk kennis mee, zij geeft hun een in strument in handen, waarvan zij hun heele leven plezier zullen hebben. Immers, zij wor den opgenomen in de internationale verbin dingen die de beweging reeds in zoo ruime mate bezit en kunnen daarmee een nieuwe bron van kennis aanboren, die van de groot ste waarde voor hen moet zijn. Zij worden opgenomen in een reeds be staande en steeds groeiende internationale taalgemeenschap waarin men elkaar, onver schillig welke landstaal men heeft, leert ken nen en begrijpen als nimmer tevoren. En daarbij moet dan het Ibesef komen, mede te. werken tot een stuk belangrijke internatio nale toenadering. Dit te steunen en aan te bevelen ljjkt mij in dezen tijd gewenschter dan ooit. De aantrek kingskracht ervan te belichten lijkt mij niet alleen wenschelijk, maar ook eenvoudig, want ieder die nadenkt moet idle wel voelen. Daarom doe ik dat dan ook vandaag, en van harte. R. P. IJMUIDEN Vereen, voor Facultatieve Lijk verbranding. De heer Klok tot eerelid benoemd. Woensdagavond hield-de af deeling Velsen van de Vereeniging voor facultatieve Lijk verbranding in de bovenzaal van. het café de Feber, haar algemeene ledenvergadering, die door de waarn. presidente, mevr. Pott— Zindel, geopend werd. Na het afdoen der ge bruikelijke agendapunten werd mededeeling gedaan, dat de afdeeling met een belangrijk aantal nieuwe leden vermeerderd is in het afgeloopen halfjaar. De voorzitter, de heer P. J. Klok heeft zich door minder gunstigen gezondheidstoe stand genoodzaakt gezien, het presidium der afdeeling neer te leggen en tevens als be stuurslid af te treden. Mevr. Pott meende namens alle leden te spreken, wanneer zij dit besluit zeer zwaar betreurde. Vooral daar de afdeeling in hem zulk een uitnemend voorzitter voor de afdeeling gevonden had. Het bestuur heeft gemeend zijn werk niet beter te kunnen waardeeren dan hem het eerelidmaatschap der afdeeling aan te bieden, een geste waar de vergadering zich onder applaus mede kon vereenigen. Dit eerelidmaatschap is in een hem te overhandigen oorkonde vastgelegd. In de vacature van een lid van het bestuur stelde het bestuur den heer A. J. van der Weijden candidaat, die bij acclamatie gekozen werd verklaard. Een ingekomen schrijven van den heer H. C. van Heyst werd voor kennisgeving aan genomen. Naar het congres, op 11 September a.s. te Hilversum te houden, werden afgevaardigd de heeren S. Reitsma en P. Klerk niet als plaatsvervanger den heer Vlietstra, Sant poort. DE NOORDZEESLUIZEN. Door de Noordzeesluizen zijn in de maand Augustus geschut: uit zee 331 zeeschepen met een inhoud van 1,827.333 M3., 168 visschers- vaartuigen met 7700 M3 en 912 binnenvaar tuigen met 134.606 M3, totaal 1411 schepen met 134.606 M3, totaal 1411 schepen met een inhoud van 1,969,629 M3. Naar zee 310 zee schepen met een inhoud van 1,745,986 M3. en schepen met een inhoud van 1,745,968 M3., 109 visschersvaartuigen met 4325 M3, en 1307 schepen met een inhoud van 1.899.684 M3. Totaal uit en naar zee 2718 schepen met een inhoud van 3.869,323 M3. DE SCHEEPVAART VOOR ONZE HAVENS IN DE MAAND AUGUSTUS. In de maand Augustus zijn voor het Hoog- ovenbedrijf aangekomen 24 zeeschepen, waar van 12 met erts, 2 met steenkolen en 10 om te laden. Er vertrokken 10 schepen met een lading ijzer, waarvan 2 voor Zweden, 2 voor Let land, 1 voor Finland, 1 voor Duitschland. 1 voor Noorwegen, 1 voor Denemarken, 1 voor Portugal en 1 voor Middellandsche zeeha vens. Verleden jaar kwamen in Augustus even eens 24 schepen, waarvan 11 met erts, 2 met steenkolen en 11 om te laden, die alle met een lading ijzer vertrokken. Voor de papierfabriek kwamen 12 zee schepen aan, waarvan 10 met hout en 2 met cellulose, tegen verleden jaar 5 met hout en 4 met cellulose. Voor IJmuiden kwamen in Augustus aan 16 zeeschepen, waarvan 1 met stukgoed, 1 met passagiers, 1 met toeristen, 1 met sleep, 3 als bijlegger en 2 om te repareeren. Ver leden jaar was het aantal aangekomen sche pen voor IJmuiden 21. In totaal zijn dus voor de havens in onze gemeente in Augustus aangekomen 52 zee schepen, tegen verleden jaar 54, dus thans 2 minder. Koelstuk sprong uit den ovenwand toen er nog geblazen werd. Toestand van W. Theiner nog ernstig. Aan den vlaggenstok nabij den in gang van het terrein waait de sier lijke vlag van „Werkt Veilig" half stok. Welk een bittere ironie! „Werkt veilig" is het meest gehoorde devies op de terreinen van dit groote be drijf; „Werkt veilig" staat in de vlag, op de insignes. En bij alles wat er ge - daan wordt, wordt het als het ware getimmerd in de hoofden van allen die werkzaam zijn aan dit bedrijf, waar de kleinste fout een noodlottig ongeluk kan veroorzaken. Statistisch kan worden aangetoand, dat voor het „Werkt veilig" onder leiding van zijn geestelijken vader Dr. Spies niet tever geefs op de terreinen en in de fabrieken ge propageerd wordt. Maar dat er ondanks dat de veiligheid nog niet volkomen is, heeft het ernstige ongeval, dat gisteren geschiedde bewezen. Wat er gebeurde. In hoogoven III moesten eenige koelstuk- ken vervangen worden. Deze koelstukken, die in den wand van den oven zijn aangebracht, zijn een onderdeel van de waterkoeling, die dient om een al te groote verhitting van de zen wand te voorkomen. Periodiek moeten deze koelstukken in verband met de groote slijtage vervangen worden, hetgeen natuur lijk alleen onder bepaalde omstandigheden kan geschieden. In de eerste plaats zal, wan neer er aan deze koelstukken gewerkt word, geen wind in den oven geblazen mogen wor den. Eenige arbeiders waren gisteren op een hoogen steiger met dit werk bezig. Het is na tuurlijk een karwei, dat met veel omzichtig heid moet geschieden. Juist was men bezig, de moeren van het sluitstuk los te draaien, toen dit plotseling los schoot en uit den ovenwand sprong. Hierdoor ontstond een opening' en uit deze opening spoot, tot g'roo- ten schrik van de arbeiders op den steiger, een gloeiende massa naar buiten, die zich uitstortte over den steiger. Iedereen tracht te, door op zij of naar beneden te springen, zichzelf in veiligheid te stellen. Voor hen die het dichtst bij het gat stonden was dit ech ter niet meer mogelijk. Zij 'kregen een deel van de gloeiende massa over het lichaam, met het bekende noodlottige gevolg. Ofschoon ei- spoedig een uitgebreide hulp verleening kon worden georganiseerd, mocht dit voor een der getroffenen, den 49-jarigen P. J. J. Stals niet meer baten. Maar ook de 38-jarige Theiner werd deer lijk gewond naar het Roode Kruis-ziekenhuis te Beverwijk overgebracht. De Officier van Justitie en de Arbeidsin spectie hebben een onderzoek ter plaatse in gesteld. NA HET FEEST. Het bestuur der Oranje vereeniging „Wilhel- mina" verzoekt ons dank te betuigen aan de genen, die hebben meegewerkt aan de viering' van het Oranjefeest in het bijzonder aan de vereenigingen, die aan den optocht hebben meegedaan, welke optocht dank zij de groo te deelneming zoo uitstekend is geslaagd. Het bestuur der vereeniging is van meening dat de geringe middelen in aanmerking ge- nomen, de feesten uitstekend verloopen zijn. Het nieuwe programma van ,,De Pont'*. KORTE INHOUD VAN „DE SPION". Deze film brengt ons in de kringen van hen, die met geld en goede woorden geheime documenten van een vreemde mogendheid in handen trachten te krijgen, om daar, in tij den van een eventueelen oorlog hun voordeel mee te doen. Morris, Schultz en Geyer zijn zulke spionnen. In hen, die met financieele moeilijkheden te kampen hebben, vinden zij meest een welkome prooi. Zulk een man is Frits Brockau, een knap constructeur der „Metallwerke", wiens vrien din steeds hoogere eischen stelt. Doch ook op andere wijze, langs vele omwegen, trachten zij geheel onopvallend argelooze menschen in hun netten te verstrikken. De secretaresse van het hotel, waar Morris zijn intrek heeft genomen, is verloofd met een bankbediende, die juist in militairen dienst is. Hij vraagt zoogenaamd een paar goede beurstips, die hem volgaarne gegeven worden. Een paar dagen later biedt hij hem een „winstaan deel. aan, dat, hoewel schoorvoetend tenslotte wordt aangenomen. De winst had men ten slotte aan de beurstip te danken! Een ge meenschappelijk tochtje en een foto daar van verstrikken den soldaat nog meer in de netten der spionnen. Men steelt zijn zak boekje. Schultz krijgt opdracht, de lucht macht te bespionneeren. Doch ook de heeren van de contra-spionnage en van de geheime staatspolitie zitten niet stil. Men komt het complot op het spoor. Mede dank zij het manmoedig gedrag van den soldaat Klemm, tegen wien aanvankelijk allen sehijn is, wor den de spionnen ontmaskerd. De een vindt zijn dood bij zijn vlucht per vliegmachine, een ander op het schatvot, weer een ander verdrinkt in het moeras. Ziehier opnieuw een film, die aan het ver leden herinnert, een spionnage-historie in vredestijd, met zooveel tempo en spanning op het doek gebracht, dat zij tot de beste films behoort, die dit genre opleverde. Een film, die de spanning van begin tot einde weet gaande te houden en waarin me nig moment voortreffelijk is. Een boeiende spionnage-affaire, welke u beslist moet gaan zien. GRATIA-PLATO. De Gymnastiekvereeniging Gratia-Plato opent haar deuren voor den nieuwen cursus op Dinsdag 7 en Woensdag 8 September a.s Aangezien de lessen worden gegeven in het gymnastieklokaal der R. H. B. S., is zij de aangewezen vereeniging voor Velserbeek, Villapark en Driehuis, waar geen vereeniging op dit gebied is gevestigd. Er zijn cursussen voor eiken leeftijd en er wordt les gegeven in verschillende stelsels als rhythmische- en Zweedsche gymnastiek, ter wijl ook toestelturnen uitstekend verzorgd wordt. Ook oudere dames en heeren vinden er lessen van hun gading. Voor verdere bijzonderheden verwijzen wij naar de in dit nummer voorkomende adver tentie. DE COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREEN KOMST VOOR DE HARINGVISSCHERS We lezen in „Toenadering": Namens de samenwerkende organisaties is aan de Reedersvereenigïng voor de Nederland' sche Haringvisscherij een onderhoud gevraagd over de volgende punten: Ten eerste de verlenging van den duur dei- overeenkomst bij de monsterrol tot 31 Jan. 1938. Zooals men weet, was het van oudsher de gewoonte, om aan te monsteren voor zooveel reizen als het schip zou ondernemen geduren de het jaar waarin gemonsterd werd. Zonder eenig nader overleg met de organisaties of met de bemanning individueel, werden deze bij den waterschout voor het feit geplaatst. We zijn van oordeel dat, daar onze C. A. O. steeds voor een kalenderjaar wordt vastgesteld, het niet aangaat de monsterrol zoo te wijzi gen dat deze niet meer in overeenstemming is met de C. A. O. Voorts waren wij van oordeel, dat gespi'O' ken moest worden over het niet naleven van de overeenkomst in zake de bemanningsterkte bij motorschepen boven de 125 P.K. en bij de stoomschepen. Te meer dringt zulks, daar bij dén aanvang der teelt de vangsten ruim genoemd kunnen worden en men zeer zeker niemand kan mis sen aan boord. Verder willen wij ook spreken over het over boord zetten van gevangen en reeds verwerk te haring. Eerst uitsloven om te vangen en de vangst te verwerken, om daarna een gedeelte er van weer overboord te zetten, met al den arbeid daaraan verbonden, kan toch moeilijk gere kend worden tot den plicht, die pro Deo van de menschen verlangd kan worden. We komen hier dus"wel nader op terug. PROEFTOCHT VAN EEN VERBOUWDEN LOGGER. Op de Noordzee ter hoogte van IJmuiden had de officieele proeftocht plaats van een door de scheepswerf „De Nieuwe Maas" te Vlaardingen verbouwden haringlogger voor rekening van N.V. Meerburg's Noordzeevissche- rij en Haringexport te Katwijk aan Zee, ge naamd „Toewijding". Het vaartuig werd op bo vengenoemde werf vergroot tot de volgende afmetingen: 31.20 x 6.54 x 3.03 M., en voorzien van een nieuwen boven- en binnenbouw. Het motorvermogen werd van 100 pk. op 200 pk. gebracht bij een toerental van 320 p. m. De nieuwe motor van het fabrikaat „Bolnes' werd door de Zaaniandsche Scheepsbouw Mij te Zaandam ingebouwd. De logger werd verder uitgerust met hulpaggregaat, eleetrisch licht, radiozendinstallatie, geïsoleerd vischruim be stemd voor koelinstallatie e.d. en behoort daarmede tot de modernste vaartuigen van de Katwijksche vloot. Op den proeftocht werd een snelheid be reikt van ruim 15 km. Deze verbouwing kwam gereed naar plan nen en onder leiding van Noorlander's Tech- hischen Dienst te Delft. Wilt U Uw zaak uitbreiden, zorgt dan, dat Uw naam geregeld onder de aandacht van het publiek wordt gebracht. U doet dit het doelmatigst door in dit blad te adverteeren Advertenties in dit blad worden in meer dan 4100 gezinnen ge lezen. UITBREIDING. Aan J. M. Heyköop (Loendeysloot's Waren huis) is vergunning verleend tot verbouwing van het perceel Kemiemerlaan 28 tot win kelhuis. MARCELIS' KOFFIE- EN THEEHANDEL VERPLAATST. De bekende koffie- en theehandel Marce- lis is verplaatst van de Trompstraat naar Zeeweg 82. Om over de producten te schrij ven, die hier verkocht worden, is overbodig. Marcelis is hiervoor genoegzaam bekend. Wat de nieuwe zaak betreft, deze verandering is een flinke verbetering. Alles is veel ruimer. Men heeft een keurig overzicht over de artikel én, Ook 's avonds geeft de zaak een keurig effect door de prac tische verlichting, aangebracht door het Elec. technisch Bureau P. de Vries. Bij de opening heeft het niet aan belangstelling ontbroken. Vele bloemstukken, door belangstellenden ge zonden, sierden den winkel, zoodat het bijna een bloemententoonstelling geleek. De nieuwe Belgische gezant. Baron Herry benoemd. Onze Haagsche correspondent seint ons: In de Belgische Moniteur van heden, komt thans de benoeming voor van den nieuwen Belgischen gezant in Den Haag. Hiertoe is aangewezen baron Herry, op het oogenblik Belgisch gezant in Luxemburg en vóórdien gezantschapsraad te Parijs. Baron Herry is 49 jaar en gehuwd. Op onze vraag aan de delegatie alhier, of de nieuwbenoemde ook de Nederlandsche taal machtig is, kon men ons geen uitsluitsel geven. Van andere zijde vernemen wij nog, dat de nieuwe gezant die Gentenaar is, wel Vlaamsch kent, doch niet zeer vlot en dat hij thans bezig is, Ned-erlandsch te leeren. Te Brussel had men er om verschillende redenen de voorkeur aan gegeven een be roepsdiplomaat met dg leiding van het ge zantschap in Den Haag te belasten, en niet iemand buiten het corps. Het schijnt dat een tweetal diplomaten van Waalschen huize, die beweerde goed Nederland^ch te kennen gaar ne voor de post in aanr%-king waren geko men, maar tenslotte prefereerde de Belgi sche regeering de benoeming van een func tionaris die althans van geboorte Vlaming kon heeten. Masaryk's toestand zorgwekkend. Thomas Masaryk. PRAAG, Z September (C.T.K.-A.N.P.) Het Tsjechische Telegraaf Agent schap C. T. K. deelt mede, dat de vroe gere president van Tsjecho-Slowakije Masaryk, op zijn landgoed te Llany ernstig ziek ligt. Zijn toestand is zorg wekkend. President Benesj en minis ter Hodza bevinden zich aan zijn ziek bed. Prof. Thomas Garrigue Masaryk werd in Maart 1850 geboren en is thans dus 87 jaar oud. Hij was stichter en eerste president van de republiek Tsjecho Slowakije en heeft gere geerd van 1918 tot 1935.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1937 | | pagina 1