Waldorp Patrouillediensten in de Middellandsche Zee geregeld. R Conclusies van de conferentie te Nyon. Bomaanslagen te Parijs, Rembrandt als teekenaar en graveur. RADIO KOOI Thijs Ijs enOomMopperniet gaan weerverder! MAANDAG 13 SEPTEMBER 1937 In het na beëindiging der besprekingen te Nyon gepubliceerde communiqué wordt o.m. gezegd, dat de in commissie vergaderde conferentie tot de volgende conclusies is gekomen Iedere mogendheid zal verantwoordelijk zijn voor den politie dienst in haar territoriale wateren. Deze mogendheden zullen overleg kunnen plegen met het oog op samenwerking. Op de meest gebruikte scheepvaartroutes, welke nader zullen kunnen worden aangeduid, zal de bewakingsdienst verricht wor den door de Fransch-Britsche vlootstrijdkrachten. Italië zal officiëel worden uitgenoodigd zich bij het Middellandsche Zee-accoord aan te sluiten. Dit land zou dan eventueel de bewakings dienst in de Adriatische Zee worden toegewezen. Duitschland zal van de bereikte resultaten op de hoogte worden gesteld. Krachtens het accoord zal geen Russisch oorlogsschip naar de Mid dellandsche Zee behoeven te komen, daar de Sovjet-Unie uitsluitend verantwoordelijk zal zijn voor haar eigen territoriale wateren in de Zwarte Zee. 1. 3. Wanneer „zeeroover" Het door de conferentie opgestelde plan Dinsdag van kracht worden. Vijftig Britsche en Fransche torpedojagers zullen voor de uit voering er van gebruikt worden. Indien een Spaansche duikboot hetzij van de regeering of van de opstandelingen, koop vaardijschepen van andere landen aanvalt, zal de positie als volgt zijn: Indien de duik boot boven water komt, zijn vlag toont en hun. die zich aan boord van het aangevallen vaar tuig bevinden, de gelegenheid geeft zich in veiligheid te stellen zooals voorzien in de bepalingen van de maritieme conventie van Londen en het schip vervolgens tot zinken brengt, zal het optreden van de duikboot na tionale, doch geen internationale gevolgen hebben. Het zal een oorlogsdaad zijn tegen het land, waartoe het tot zinken gebrachte schip behoort, doch de patrouilleerende tor pedojagers zullen niet optreden. Indien de duikboot daarentegen de hiervoor genoemde regels niet in acht neemt, zal haar daad in ternationale gevolgen medebrengen en zal de duikboot als een zeeroover behandeld en tot zinken gebracht kunnen worden. Havas meldt nog, dat in een aanhangsel aan het accoord de scheepvaartroutes zullen wor den vastgesteld, die de koopvaardijschepen moeien volgen om op internationale bescher ming aanspraak te kunnen maken. Geen rechten van oorlog voerenden voor partijen ïn Spanje. In een latere verklaring ten aanzien van het te Nyon bereikte accoord wordt duidelijk te kennen gegeven, dat de deelnemende lan den niet aan een der beide partijen in Span je de bevoegdheid willen verleenen tot het uitoefenen van het. recht van oorlogvoerende mogendheid. Geen enkele duikboot der deelnemende re geeringen zal in zee steken, tenzij vergezeld van een aan de oppervlakte varend schip, behalve in bepaalde nader aan te wijzen zones voor het houden van oefeningen. Duitsch commentaar. Het resultaat van de conferentie te Nyon is door de Duitsche pers met gereserveerd heid ontvangen. De bladen leggen er den nadruk op, dat Sovjet-Rusland niet aan de bewaking zal deelnemen. De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft: ..Men zou bij het begin der conferentie niet geloofd hebben, dat Rusland van de con trole zou worden uitgesloten. Het is zeker Tankschip onder Britsche vlag opgebracht. Door de „Canarias" naar Ceuta gevoerd. De tot de vlootmacht van Franco behoorende kruiser Canarias heeft ter hoogte van Algiers het tankschip Romford, dat de Britsche vlag voert en op weg was naar een Spaansche regeeringshaven, gepraaid en naar Ceuta gevoerd De Romford behoort tot dezelfde firma als de onlangs getorpedeerde Woodford. Men zal zich herinneren, dat de kapitein van de Rom ford, toen hij op 26 Augustus in Athene aan kwam, mededeelde, dat zijn schip des nachts was aangevallen door een onbekend gebleven vliegtuig op 20 mijl afstand van Barcelona. Het vaartuig was hierbij echter niet geraakt De „Romford" weer vrijgegeven. In Engelsche officieele kringen werd Zon dagavond medegedeeld, dat het Engelsche tankschip „Romford", weer door de recht- schen is vrijgelaten. Het schip bevindt zich op weg naar Engeland. Engelsch schip met vluchtelingen gebombardeerd. De reeders van de „Stanbridge" die Zater dag met 1000 Spaansche vluchtelingen te La Rochelle is aangekomen, deelen mede. dat het schip buiten de haven van Gyon gebombar deerd is, zoodat het hulp van patrouilleerende Britsche oorlogsschepen moest inroepen. Vliegtuig tegen een boom gevlogen. Ongeluk op de lijn GleiwitzBreslau. Havas meldt uit Praag, 12 September: Een Duitsch vliegtuig, dat den dienst onderhoudt tusschen Gleiwitz en Breslau, is in een mist boven Tsjechisch grondgebied uit den koers geraakt. Het kwam bij Freiwart Supikovince (Sauibsdof) tegen een boom terecht en is verongelukt. De bestuurder kwam om het even. Een passagier werd ern stig gewond. Twee andere passagiers hadden de tegenwoordigheid van geest uit, het toestel te springen. beide personen werden «lechts licht gewond. niet gemakkelijk geweest Rusland er buiten te houden, nadat men het op de conferentie van Montreux dwaas genoeg de Dardanellen had geopend". Volgens de „Berliner Boersen- zeitung" is de uitsluiting van Rusland wel licht te danken aan Engeland, dat de ban den met Berlijn en Rome niet wenscht te verbreken. Het „Berliner Tageblatt" schrijft, dat de oplossing een geweldige concentratie van vlootkrachten in de Middellandsche Zee meebrengt, een situatie, die een vorige keer tot ernstige spanning heeft geleid. Tsjccho-Slowalkije De toestand van Masaryk verergerd. De toestand van oud-president Masaryk is Zondag plotseling ver ergerd. Zaterdagmiddag begon de temperatuur te stijgen tot 37.9 en in den avond liep zij op tot 39.1. De zieke lag toen in ijlende koort sen, de ademhaling was moeilijk, ter wijl de hartswerking vertraagde. In den vroegen ochtend heeft men de symptomen van een beginnenden longontsteking in de rechterbeneden- long waargenomen. De berichten, die daarna over het ziekteverloop van den oud-president ontvangen werden, luidden van uur tot uur ernstiger. In de schouwburgen werden alle opvoeringen van lichten aard van van het program geschrapt. Om half tien in den avond werd het volgende communiqué gepubli ceerd: „In den loop van den avond bleef de toestand van Masaryk zonder merkbare verandering. De verbete ring van zijn ademhalingsorganen duurt voort, hoewel de toestand ern stig blijft". President Benesj, die onmiddellijk op de hoogte was gesteld, is uit Topolciansky, zijn residentie in Slowakije op Lany, het land goed van Masaryk, aangekomen. Eerste mi nister Hodza is ook plotseling uit Slowakije vertrokken, waar hij feestelijkheden bij woonde, die onderbroken werden. Vier professoren van de universiteit Karei IV bevonden zich aan het ziekbed van den oud-president, evenals diens zoon, Jan Ma saryk, die Tsjecho-SlowaaJksch gezant te Londen is. Amerika Hull's vredesoproep naar de Assemblee. De Amerikaansche regeering heeft haar diplomatieken vertegenwoordiger in Zwit serland opgedragen Maandag a.s. de Volken- bondsassemblée een afschrift te doen toeko men van den vredesoproep, dien minister Huil 16 Jul. in verband met het Chineesch- Japansche conflict heeft gepubliceerd. Het ministerie van Buitenlandsche Zaken deelde in verband hiermede nog mede, dat aangezien de V. S. geen lid zijn van den Vol kenbond, zij niet op andere wijze aan de be sprekingen der Assemblée over de crisis in het Verre Oosten zullen deelnemen. Men verwacht echter wel, dat de Amerikaansche diplomatieke en consulaire vertegenwoordi gers zich nauwkeurig op de hoogte zullen houden van het verloop der besprekingen en daarover rapport aan Washington zullen uit brengen. De Amerikaansche scheepvaart in de Chineesche wateren Het ministerie van buitenlandsche zaken heeft medegedeeld, dat de Amerikaansche reeders zelf moeten beslissen of zij het risico voor hun rekening willen nemen, dat ver bonden is aan het zenden van hun schepen naar de Chineesche wateren. Er wordt de nadruk op gelegd, dat de waarschuwing aan de reeders niet mag wor den opgevat als een formeele erkenning van de Japansche blokkade van de Chineesche kust. Dit zou beteekenen dat de Vereenigde Staten zouden erkennen, dat er een oorlogs toestand bestaat en het is duidelijk, dat zulks niet het geval is. Russisch vlieger verongelukt. Tijdens zoeken naar Lewanefski. Uit Barrow (Alaska) 12 September. Vol gens een Zondag ontvangen bericht zou een Russisch vliegtuig, bestuurd door Basil Zad- koff in de Pool-zee zijn terechtgekomen toen het op zoek was naar Lewanefski. Vliegtuigongeluk in Duitschland eischt vier dooden. In den mist tegen den grond geslagen. Zaterdagmiddag is een militair vliegtuig, dat was opgestegen van het vliegveld Thornaby in Yorkshire tegen den grond te pletter gesla gen bij Delmont-Hill, als gevolg van den mist. De vier inzittenden vonden hierbij den dood, Gebouwen der patroons- vereenigingen getroffen. Twee dooden. aterdagavond hebben te Pa rijs eenige ernstige ontplof fingen plaats gehad, eerst in het gebouw van het Fran sche Verbond van Werkgevers aan de Rue Presbourg, en daarna in de Rue Boissiere, waar de zetel is ge vestigd van een groep metaalindus trieën. In de Rue Presbourg werd een ont zaglijke verwoesting aangericht. De straat was versperd door het puin. Twee politie-agenten, die zich op het oogenblik der ontploffing op het trottoir voor het gebouw bevonden, werden onder vallend gesteente be dolven en zijn later aan hun wonden bezweken. Voorts is de concierge van het pand ernstig in zijn verstande lijke vermogens geschokt. Uit het onderzoek is tot nu toe gebleken, dat een besteller om half zéven in het ge bouw aan de Rue Presbourg een kistje aan de concierge ter hand heeft gesteld, dat, naar hij zei.de, stoffen bevatte. Hij verzocht den concierge, het te overhandigen aan den vice-president van het verbond van werkge vers. De concierge zette het kistje in de por tiersloge neer en ging kort daarna op den zich daar bevindenden divan slapen, tot hij om tien uur de ontploffing gewekt werd, en nog juist tijd had om zich in veiligheid te stellen. In de Rue Boissière moet het kistje dooi den besteller in het trapportaal zijn ge plaatst, daar dit perceel geen concierge heeft. De Parijsche bladen geven eenstemmig uiting aan hun verontwaardiging over den aanslag. Terwijl de bladen van rechts van ter rorisme spreken, zijn de linksche kranten van meening, dat hier fascistische provocatie in het spel is. De federatie der metalen en het vakvereeni- gingsverbond van metaalarbeiders te Parijs hebben gezamenlijk een verklaring opgesteld, waarin zij zich met verontwaardiging uitspre ken tegen de onduldbare provocatie, die ge legen-, is in de-,aanslagen,op het gebouw van het Fransche verbond van werkgevers. Zij doen een beroep op de arbeiders streng de in structies op te volgen van hun organisaties en waakzaam te blijven tegen alle provo caties Beroep van Chautemps op de natie. Te Savigny sur Braye heeft minister-presi dent Chautemps Zondag een redevoering uit- esproken, waarin hij na landbouw-problemen besproken te hebben, een krachtig beroep deed op de natie kalm te blijven en discipline te handhaven. Spreker zeide zijn optimisme en geloof in de toekomst van Frankrijk onaange tast te behouden. Maar op voorwaarde, dat thans demagogie, wanorde én haat uitgeban nen worden. De Franschen moeten voelen, dat, of ze nu van rechts of van links komen, de Franschen solidair zijn tegenover zekere duis tere bedreigingen, die op hen drukken. De jongste afschuwelijke aanslag roept deze be dreigingen op wreede wijze weer voor den geest. Spreker wil geen voorbarig oordeel hierover uitspreken, maar slechts zeggen, dat de om standigheden waaronder de aanslag is voor bereid en gepleegd, een gewaarschuwd man tot ernstige overdenkingen brengen. De re geering zal energiek alles in het werk stellen om de daders op te sporen en In. den vervolge een zeker drijven op het grondgebied der repu bliek onmogelijk te maken Tentoonstelling te Parijs. In de Orangerie, het historisch tentoon stellingsgebouw in den tuin der Tuile- rieën, zullen de bewonderaars van Rem brandt van Rhijn geruimen tijd kun nen genieten van een tentoonstelling van den grootmeester der Nederlandsche schilder school. Doch ditmaal zullen zij hem niet als schilder kunnen bewonderen: geen be roemde schilderijen, geen .Nachtwacht" of .Anatomische Les", geen doeken met wonder lijk levende kleuren op een achtergrond vol mysterie. Op deze tentoonstelling kan men den graveur of den teekenaar ontdekken, dank zij het gelukkige idee hier de houtsne den, die onlangs bij testementaire be schikking van Edmond de Rothschild de na tionale kunstschat van Frankrijk hebben verrijkt en nog niet in de daarvoor bestemde zalen van het Louvre ondergebracht konden worden en de kostbare teekeningen, die zich reeds in het Louvre bevonden, te vereeni gen. Kunstliefhebbers, die Rembrandt in zijn vaderland bewonderd en zijn evolutie door de musea van de geheele wereld heen gevolgd hebben, zullen genieten van deze kunstwerken, die zeer zeker meer bescheiden zijn dan een overweldigend doek, maar die de groote verdiensten hebben ons een beter inzicht te geven in die wonderbaarlijke tech niek van den meester en als het ware in één oogopslag als de subtiliteit van zijn onverge lijkelijke vakkennis doen realiseeren. Vóór Rembrandt bestonden zeer zeker an dere kunstenaars, die geniaal op de koperen plaat gegraveerd hebben: Duitschland be roemt zich op Martin Schöngauer, op Al- brecht Dürer vooral. In Frankrijk hadden een Jacques Callot, een Abraham Boss te recht de bewondering der kunstminnende wereld opgewekt. Maar hij, Rembrandt, han teert den stift op zoo'n wijze, dat het schijnt alsof vóór hem geen enkele graveerder be staan heeft. Die toovenaar gooit de heele techniek onderste boven en zoo ver gaat hij, dat hij zelfs gebruik maakt van de fouten in de koperplaat, die anderen onoverkomelijke moeilijkheden veroorzaakt zouden hebben. Wie zou meer dan hij een grooter lichteffect kunnen bereiken met een dergelijke oogen- schijnlijke doolhof van inkeepingen? En wie zou ook dat wondere spel van licht intenser kunnen maken om een scène in het leven brengende licht te zetten? Alle onderwerpen waarnaar het schilders oog verrukt had gestaard, worden door den teekenaar of den aquarellist met evenveel liefde en talent behandeld. De opwinding van het volk toont hij met enkele simpele trekken. Met een niets je stelt hij de meest pathetische tooneelen uit den Bijbel aan schouwelijk voor. Uit het gelaat van zijn trouwe vrienden Jan Asselyn, Arnold Tholinx en uit zijn eigen gelaat stelt hij sterke psy chologische analyses samen, waarin het licht en het donker volmaakt uitkomen. In dien strijd met de materie benadert de gra veerder den schilder, want op die onverge lijkelijke gravures neemt het spel der scha duwen de plaats in der halve tinten, die de schilder gebruikt zou hebben. Laten we een oogenblik blijven stilstaan bij de „Drie Kruisen", de schoonste misschien onder al het schoone, dat hier geëxposeerd wordt. Nooit zou zelfs een Mathias Grund- wald er in geslaagd zijn een dramatisch too- neel intenser weer te geven. Jezus en de twee gekruisigde moordenaars staan er in het volle licht. Aan den voet der kruisen krioe len de soldaten en het volk. De Heilige Vrou wen staan er verstard van smart. Doch hoe nutteloos lijkt die smart vergelijken bij den goddelijken wil, machtig gesuggereerd door den artist, die gebruik maakte van heftige contrasten. Die zin voor het dramatische dip waarheid in de beweging, die fijnheid in de teekeningen vindt men terug in alle tentoon gestelde werken, of het gravures zijn of se" piateekeningen Achter het ontwerp se" inspireerd door den Bijbel, achter het'gelaat van de vrienden of den kunstenaar voelt men het heele drama van de menscheliike gedachte. Parijs en de Internationale ten- toonstelling bieden den bezoeker veel, dat zijn aandacht trekt, te veel misschien, want dikwijls krijgt men het gevoel door al te veel tegelijk aangetrokken te worden en snel gaat men over van het een naar het andere Maar voor deze gravures, voor deze teeke- ningen van Rembrandt, tentoongesteld een wonderlijk vredige omgeving, blijft de reiziger staan en uren lang vergeet hij er de wereld buiten. Chineesch beroep op den Volkenbond. De Chineesche regeering zal een schrtfte. lijk beroep op den Volkenbond doen, gegrond op artikel 17 van het Volkenbondshandvest dat betrekking heeft op conflicten tusschen een lid en een niet-lid van den bond. Tatoeng door de Japanners genomen. De Japansche troepen hebben naar het D.N.B. meldt, Tatoeng in het noorden van Sjansi ingenomen. In militaire kringen wordt deze bezetting zeer gewichtig ge- acht, omdat Tatoeng de operatiebasis van het Chineesche eger in Sjansi geweest is. Een andere afdeeling is, aldus de Japan sche berichten, doorgedrongen tot Kwiang- ling ten zuidoosten van Tatoeng. Deze moet de Chineezen in de bergen ten zuiden van Kalgan omsingelen. GEHEELE FAMILIE BIJ BLIKSEMINSLAG OM HET LEVEN GEKOMEN. Bij Catania is naar het D.N.B. uit Rome meldt de bliksem ingeslagen in een boeren woning. De geheele familie, vijf personen, kwamen om het leven. "PROGRAMMA Schitterende weergave De nieuwste modellen zijn er Alleen Oosterduinweg 84, tel. 4264 (Adv. Ingez. Med.) ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC Thijs sloeg een hoek om en bleef als vastgenageld aan den grond staan. Groote genade, dat was een man, vastgebonden aan een ketting! Dag, meneer. Wat klonk dat nu dwaas, om „Dag, meneer!" te zeggen. Maar hij was ook zoo verbouwereerd, dat hij niet precies wist, wat hij zei. Ik ben Brama, zei de man. Zou jij me niet wat kunnen géven om te drinken. Ik heb zoo'n ontzettende dorst! Gelukkig had Thijs een flesch met water in zijn zak en hij gaf Brama wat te drinken. Met groote slokken dronk deze het heerlijke water. Dank je wel, zei hij. En misschien kun je me ook wel los maken? Ik zal het probeeren, zei Thijs. DINSDAG 14 SEPTEMBER 1937. HILVERSUM I, 1875 M. AVRO-uitzending. 6.307.0 RVU. 8.— Gramofoonmuziek. 10.Morgenwijding 10.15 Gramofoonmuziek. 10.30 J. Cantor's Ensemble. 11.Huishoudelijke wenken. 11.30 J. Cantor's Ensemble. 12.30 Avro-Dansorkest 1.— Omroeporkest. 2.Gramofoonmuziek. 2.15 Het Omroeporkest. 3.De Octophonikers en Gramofoonmuziek. 4.30 Kinderkoorzang. 5.05 Kinderhalfuur. 5.35 Het Omroeporkest 6.30 Psychologische causerie. 7.Pianovoro- dracht. 7.20 Mexicaans programma. 8.— Be-' richten A.N.P. Mededeelingen. 8.10 Kovacs Lajos' orkest. AVRÖ-girls en solisten, 9.30, RadiotooneeL 10.Renova-kwiintet. 10.45" Aetualiteitsflitsen. 11.00 Berichten A.N.P. Hierna: Avro-Dansorkest. 11.4012.00 Gramo foonmuziek. HILVERSUM II, 301 M. KRO-uitzending. 8.009.15 en 10.00 Gramofoonmuziek. 11.30 Godsdienstig halfuur. 12.Berichten. 12.15 Gramofoonmuziek. 1.15 KRO-orkest. 4 Gramofoonmuziek. 5.15 KRO-Melodisten en solist. (Om 5.45 Felicitatiebezoek en 6.— Gra mofoonmuziek) 7.Berichten. 7.15 Lezing: ,De ontwikkeling der Christelijke bouwstij len". 7.35 Sporthalfuur. 8.Berichten A.N.P. Mededeelingen. 8.15 De KÏRO-Boys en solist 8.50 Lilly Mathé en haar Zigeunerknapenor- kest. 9.25 Wieler^nortpraatje. 9.45 KRO- orkest. 10.30 Berichten A.N.P. 10.40 De Waal en zijn Nederlandsch orkest met solist. 11.30 12.00 Gramofoonmuziek. DROITWICH, 1500 M. 11.05 Dansmuziek (gr.pl.) 11.35 Orgelspel. 12.05 BBC-Revuekoor en BBC-Empire-orkest 12.55 Jos. Q. Atkinson's kwintet. 1.20 Het Wetmar-Trio. 2.05 Het Friary Brouwerij orkest 2.50 Muzikale causerie (met gr.pl.) 3.20 J. Wilson's kwintet. 3.50 Gramofoonmuziek. 4.35 Het Hungaria Zigeunerorkest. 5.00 Causerie „The British Diarists". 5.20 Het Bridgewater- kwintet. 5.50 Sportreportage. 6.Zang en piano. 6.20 Berichten. 6.45 A. Campoli's orkest 7.20 Pianovoordracht. 7.50 Oude dansmuziek. 8.20 BBC-Symphonie-orkest, BBC-Zangers en solisten. 10.Berichten. 10.20 Causerie: „The Boy Scout Movenment". 10.40 BBC-Theater- orkest. 11.20 Bram Martin's Band. 11.50—12.20 Dansmuziek (gr.pl.) RADIO PARIJS, 1648 M. 7.10, 8.20 en 10.35 Gramofoonmuziek. 12.20 Locatelli-orkest en zang. 2.20 Radiotoonele. 2.50 Gramofoonmuziek. 4.05 Zang. 4.50 Viool voordracht. 5.05 Zang. 5.20 Het Ellis-orkest. 7.20 Pianovoordracht. 7.50 Gramofoonmuziek 8.05 Zang en piano. 8,50 Opera-uitzending. KEULEN, 456 M. 6.50 Militair orkest. 8.50 H. Hagestedt's orkest 12.20 PTT-orkest. 1.35 Omroepkleinorkest. 4.35 Wilhelm Raabe-programma. 5.20 Omroep orkest. Schrammelensemble en solisten. 8.05 Pianovoordracht. 8.30 Weekoverzicht. 9-20 Omroepkleinorkest en solisten. 11.101220 Aldo Ferrareski's dansorkest. BRUSSEL, 322 M. 12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 Kleinorkest. 1.30 Salonorkest. 1.502.20 Gramofoonmuziek 5.20 Omroeporkest. 6.50 en 7 20 Gramofoon muziek.. 8.20 Omroeporkest en solisten. 10.3011.20 Gramofoonmuziek. BRUSSEL, 484 M. 12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 Salonorkest I.30 Kleinorkest. 1.502.20 Gramofoonmuziek. 5.20 Salonorkest. 625 Zang. 635 Gramofoon muziek. 6.50 Zang. 8.20 Radiotooneel met muziek. Na afloop tot 11.20 Gramofoonmuziek DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M. 8.30 Omroep-Amusementsorkest. 9.35 Euffr Wolff's orkest. 10.20 Berichten. 10.40 Spo" praatje. 10.55 Pianoduetten. 11.05 Weerbericht II.20 Inleiding vongende uitzending. 12.50 3e en 4p acte van de opera „Don Car los".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1937 | | pagina 2