Hl Handelmaatschappij „EDEGO" Voorstellen tot versterking der defensie ingediend. Vijftienjarenplan voor de wegen. -Op 19 October- Muziek instrumenten Rijwielen Auto's Tennis HAARLEM Diversen yflijpAG 24 SEPTEMBER 1937 Afschaffing van broederdienst en loting. Jaarlijksch contingent van 32.000 man zal 11 maan den moeten dienen. De reeds sinds langen tijd aangekondigde wijziging van de Dienstplichtwet is thans, in een wetsontwerp belichaamd, bij de Tweede Kamer ingediend. Het ontwerp bevat ingrij pende wijzigingen betreffende de sterkte van het jaarlijksche con tingent en den duur van den eersten oefeningtijd van onbereden dienstplichtigen. Deze wijzigingen zijn a. het jarlijksche contingent, dat tlians 19.500 man bedraagt, wordt gebracht op 32.000 man; b. de eerste oefeningstijd voor onbereden dienstplichti gen wordt van vijf en een halve maand tot elf maan den verlengd. Als gevolg van een en ander is het onmogelijk den broederdienst te handhaven. Voorgesteld wordt dan ook dezen te laten vervallen. Hetzelfde lot wi! de Regeering de loting laten ondergaan, om deze later te vervangen door b.v. schifting naar geschiktheid. De kosten van deze maatregelen bedragen ƒ17.512.000 jaarlijks, waarvan ƒ5 millioen voor uitbreiding van het beroepspersoneel, terwijl tevens nog een bedrag van 22.000.000 noodig zal zijn voor kazerneering. De regeering acht opvoering van de personeelssterkte 'der weermacht zóó urgent, dat zij deze wijzigingen reeds voor de lichting 1938 wil doen ingaan. Internationale ontwikkeling noopt tot uitbreiding rET is ia den loop der latere jaren, als 1 gevolg van de ontwikkeling van het krijgswezen, vooral in technisch op- zicht, onvermijdelijk gebleken uit breiding te geven aan de oorlogssamenstelling van tafvan wapens en diensten. Een en ander heeft er toe geleid, dat het jaarlijksch contin gent van 19.500 man (waarvan 1000 man voor de zeemacht) bij lange na niet toereikend is om zelfs met gebruikmaking van het uit zonderlijke hooge getal van 15 lichtingen, het welk thans wordt gebezigd om de strijdmacht op voet van oorlog te brengen in de behoefte aan geoefenden van de gemobiliseerde weer macht in haar huidige samenstelling te voor zien. Dit heeft o.m. ten gevolge gehad, dat de mankracht der compagnieën infanterie met ongeveer 1/4 deel van de sterkte is moeten worden verminderd, om althans de ernstige tekorten, welke onvermijdelijk uitbreidingen van de oorlogsorganisatie van andere onder deden van de weermacht waren ontstaan, op te heffen. Voorts dient te wordt voorzien in de behoeften aan personeel, zoowel voor uitbreiding van bestaande legeronder- deelen als voor nieuwe onderdeelen, waarmede de oorlogsorganisatiën moeten worden aangevuld. Dit betreft in de eerste plaats de luchtstrijd krachten, de artillerie, de pioniers en de lichte troepen, omdat de organisa- tiën vooral in dit opzicht niet meer beantwoorden aan de eischen, welke aan een weermacht, die op de hoogte van den tijd dient te zijn, moeten worden gesteld. Het voor deze uitbrei dingen vereischte materiaal is of wordt ten laste van het defensiefonds of van den kapitaaldienst aangeschaft. De vermeerdering van het contingent zal moeten bedragen: a. Voor opheffing van de bestaande tekor ten, waaronder begrepen het wederom op het oorspronkelijk peil brengen van de mankracht der infanteriecompagnieën rond 4.800 man; 'o. voor de behoefte aan personeel voor het herzien en uitbreiden van de oorlogsorgani satie, in de eerste plaats luchtstrijdkrachten, artillerie, pioniers en lichte troepen rond 3.200 man; c, Voor een snellere voorziening dan nor maal het geval zou zijn, in de behoefte, onder b, bedoeld rond 4.600 man, totaal 12.600 man. De verhooging van de lichtings sterkte tot 32.000 man zal mettertijd, als de reorganisatie haar beslag zal hebben gekregen, de gelegenheid scheppen nog tot een ander doel te geraken en wel tot vermindering van het getal lichtingen, waaruit moet worden geput om de landmacht op "voet van oorlog te brengen, en der halve tot verjonging van het bij een mogelijke mobilisatie te velde gaan de gedeelte der strijdmacht met alle daaraan verbonden voordeelen: betere geoefendheid, grootere bestandheid tegen vermoeienissen, vermindering van persoonlijke lasten op hooger leeftijd. Het ligt voor de hand, dat zoowel de con- iingentsverhooging als de hierna te bespre- "n verlenging van den oefentijd mede zal Wagen tot vermindering van het getal 'erkloozen. Broederdienst. Jndien de thans in de dienstplichtwet ver- melde lichtingsterkte van 19.500 man zal P'^maken voor een sterkte van 32.000 man, «1 de vrijstelling wegens broederdienst niet gehandhaafd kunnen worden. Als men in aanmerking neemt, dat voor de «enting 1938 iets minder dan 72.000 personen geschreven en dat het afkeurings- kanvJ laabste jaren ruim 40 bedraagt. j getal geschikte personen op niet spliil 43.000 worden geschat. Bij een der- voor ^?es';an^ is er geen ruimte meer tooed^cü insfcituut als de vrijstelling wegens Loting. T]) e regeering heeft gemeend thans de vraag, of er geen goede middelen zouden zijn te vinden om tot afschaffing van de loting te geraken met behoud van een vast contingent, wederom aan een onderzoek te moeten onder werpen en aan den uitslag van dit onderzoek ontleent zij vrijheid om voor te stellen de be palingen omtrent de loting uit de wet te doen vervallen. Zij stelt zich voor, dat verschillen de middelen zullen kunnen dienen om het overschot dat er na het afvallen door afkeu ring nog aan beschikbare mannen bestaat, als het ware weg te werken. Voorop staat hierbij het laten uitvallen van de minst-ge- schikten. Gedoeld wordt hier niet op onge- schikten, doch op personen, die, ofschoon geschikt, een lager en geschiktheidsgraad be zitten dan anderen. Van de grootte van het overschot zal af hangen, of dit middel toereikend zal zijn. Mocht dit niet het geval zijn, dat zal tot toe passing van nog andere middelen kunnen worden overgegaan, tot het vrijlaten b.v. van leden van gezinnen, waarvan reeds 2 of 3 per sonen hebben gediend (neerkomende np een beperkte vrijstelling wegens broederdienst) en leden van groote gezinnen. Dit alles ware bij algemeenen maatregel van bestuur te regelen. Eerste oefening. inj e geoefendheid der onbereden dienst- plichtigen en dit geldt, zooals bij de in September 1936 gehouden legeroefenin- gen wederom afdoende aan den dag is ge treden. in de eerste plaats voor de dienst plichtigen van het hoofdwapen: de infanterie laat, hoewel met den beschikbaren oefen tijd gewoekerd wordt, in belangrijke mate te wenschen over. Hoewel, ten einde de bediening der bijzon dere wapenen en technische hulpmiddelen naar behooren te verzekeren, is overgegaan tot een vergaande specialiseering bij de op leiding, in dier voege, dat een bepaald aantal dienstplichtigen tot tirailleur, een ander aan tal tot zware-mitraillist, weder een ander aantal tot mortierist en nog een ander aantal tot verbindingsman wordt opgeleid, blijft het toch in de eerste plaats noodig, aan alle dienstplichtigen naast de bijzondere oplei ding de algemeene militaire opleiding te ge ven, welke den man tot een gedisciplineerd soldaat vormt en hem die zaken leert, die iedere dienstplichtige aan het einde van zijn eerste oefening grondig moet kennen, waar onder b.v. de zooveel tijd vorderende oplei ding tot geweer- of karabijnschutter. Aangezien vele lichtingen benoodigd zijn om de strijdmacht op voet van oorlog te bren gen, moet de soldaat bij het einde der eerste oefening een zoodanige geoefendheid hebben verkregen, dat hij niet alleen de hem op het gevechtsveld wachtende taak volkomen be- heerscht, doch ook de verworven kennis en bekwaamheid gedurende een groot aantal ja ren, waarin slechts drie korte herhalings oefeningen, behoudt. Voorts brengt de omstandigheid, dat bij de gemobiliseerde strijdmacht, in het bijzonder bij de lagere onderdeelen, de leiding zal be rusten bij de reserve-officieren, de noodzake lijkheid mede om dezen officieren in vredes tijd ruimschoots gelegenheid te geven prac- tischen dienst in den troep te verrichten. Op grond van al hetgeen hierboven is uit een gezet, is de regeering na rijp beraad en na de verschillende hierbij betrokken belangen nauwgezet tegen elkander te hebben afgewo gen, tot de overtuiging gekomen, dat de duur der eerste oefening voor de onberedenen moet worden verlengd tot 11 maanden. Zij heeft gemeend met een eerste oefening van 11 maanden te mogen en te moeten vol staan en geen eerste oefening van 12 maan den te moeten voorstellen, zooals in de meeste Europeesche rijken is ingevoerd. Een oefentijd van 12 maanden heeft nl een na deel en wel dit, dat, aangezien de kazernes dan gedurende het geheele jaar ten volle be zet zijn, voor de legering van de voor her halingsoefeningen in werkelijken dienst ko mende dienstplichtigen bijzondere maatrege len genomen moeten worden, waarvan de kosten vrij aanzienlijk zijn. Naast de behoefte om den duur der eerste oefening te verlengen ter ver hooging van de geoefendheid der 'ienstplichtigen staat de noodzake lijkheid, een einde te maken aan den toestand, dat het grootste gedeelte van het jaar niet over zelfs ook maar eenigermate geoefende troepen wordt beschikt. In dezen toestand mag in verband met de internatio- naal-politieke verhoudingen niet lan ger worden berust. De groote vredessterkte der legers van de ons land omringende rijken en de mogelijk heid, welke de tegenwoordige middelen van versneld vervoer bieden om een plotselinge, krachtige overvalling te ondernemen, nopen ook ons land afgezien van de reeds ge nomen maatregelen om in tijden van span ning bepaalde deelen der weermacht met de grootste snelheid op voet van oorlog te bren gen ten behoeve van de grensbewaking steeds een troepenmacht in werkelijken dienst te hebben van zoodanige sterkte en zoodanig peil van geoefendheid, dat hier mede ook in vollen vredestijd aan verras sende aanslagen aanvankelijk het hoofd kan worden geboden en dat zij tevens de onont beerlijke kern kan vormen van de in tijden van ernstige spanning op te roepen grens- beveiligingstroepen. De regeering zou het zeer gewenscht heb ben geacht, indien zoodanige maatregelen hadden kunnen worden getroffen, dat ook de geoefendheid van de dienstplichtigen, be- hoorende tot reeds met groot verlof zijnde lichtingen, op een hooger peil werd ge bracht. Het behoeft echter geen betoog, dat zoodanige maatregelen, op grond van de kosten, welke het gevolg zouden zijn van de alsdan noodzakelijke aanmerkelijke uit breiding van het beroepspersoneel en van de beschikbare legeringsruimte, niet wel uit voerbaar zijn, nog afgescheiden van de be zwaren om hen, die de eerste oefening heb ben volbracht, ten tweeden male voor eenige maanden uit hun burgerwerking te rukken. Het wetsontwerp geeft tevens aan de Kroon de bevoegdheid na aanne ming er van het contingent van de lichting 1938 tot het nieuwe aantal van 32.000 op te voeren, de tot bui tengewoon dienstplichtige personen nader tot gewoon dienstplichtigen te bestemmen en voor zoover noo dig reeds verleende, vrijstellingen wegens broederdienst te doen ver vallen. De wet zal in werking treden op een nader door de Kroon te bepalen datum. Crondwetsherziening in de Kamer. De Tweede Kamer zal op Dinsdag 5 October een aanvang maken met de behandeling in de afdeelingen van de verschillende begrootingsontwerpen en een groot aantal andere wetsontwer pen. Voorts is de Kamer tegen Dinsdag 19 October des middags 1 uur in openbare vergadering bijeengeroepen. De agenda voor deze vergadering vermeldt als eer ste punt de wetsontwerpen inzake de Grondwetsherziening. Arbeider bij zandinstorting ernstig gewond. Gat was veel te steil gegraven. Bij het graven van zand en grind onder Bergsham is Donderdagmiddag door een onverwachtsche instorting de arbeider A. D. uit Kootwijkerbroek, onder de vallende massa gekomen, waardoor hij zware inwendige kneu zingen heeft opgeloopen. Werkzaamheden aan de rijwielpaden in deze omgeving, welke onder toezicht staan van de Heide Maatschappij, en in werkverschaffing worden uitgevoerd, maken het noodig uit een diep gat zand en grind te graven. Hiermede was de arbeider D. bezig, toen de grond eens klaps begon te werken. Voor hij er op bedacht kon zijn, was de man reeds onder het zand be dolven. Gelukkig bleef hij juist met den mond vrij, zoodat hij niet stikte. Doordat het gat veel te steil was uitgegraven, kon slechts langzaam aan de bevrijding van het slacht offer worden gewerkt. Eerst na ongeveer een uur was de man vrij. Dokter Bos uit Garderen constateerde ernstige inwendige kneuzingen en verbloedingen. De politie heeft aanstonds een uitgebreid onderzoek ingesteld waaruit reeds thans is komen vast te staan, dat de opzichter van de Heide Maatschappij te roekeloos heeft laten graven. Tegen hem is proces verbaal opge maakt. Het verder graven is door den burge meester van Barneveld, onder welke gemeente Garderen ressorteert, verboden. IR. DE KOK TE JOHANNESBURG. De beeren Ir. Dp Kok en Schmidt Crans ij'1 Donderdag in Johannesburg aangekomen. De vliegers hadden prachtig, koel weer. Heden hoopten zij in Kaapstad te amveeren. Kosten op f245 millioen geraamd. In 1938 zal voor f 26 millioen worden verwerkt. Aan de toelichting op de begrooting van het Verkeersfonds wordt het volgende ontleend: De uitkeering is van f 24.218.785 gebracht op f32.086.096, een verhooging dus met f 7.867.311. Oorzaak hiervan is de omstandig heid, dat de uitgaven van de afdeelingen spoorwegen, tramwegen, waterwegen, scheep vaart, landwegen en luchtvaart hooger zijn geraamd dan voor 1937, waartegenover alleen de afdeeling overige uitgaven lager kon wor den geraamd. Dientengevolge bedraagt het eindcijfer der totale uitgaven op den gewonen dienst f 67.020.459 tegenover f 62.433.498 in 1937. Op de Verkeersfondsbegrooting van 1937 werd een belangrijk bedrag boven het in de wet tot instelling van een verkeersfonds vast gesteld minumum aangevraagd met het doel den wegenbouw krachtig en stelselmatig voort te zetten. Na indiening van die begroo ting is om op den ingeslagen weg voort te gaan een onderzoek ingesteld, naar hetgeen te rekenen van 1 Januari 1937 nog voor ver betering en afwerking van het rijkswegennet moet geschieden. Nadat vaststond, dat uit de voorgenomen herziening van het rijkswegen' plan 1932 geen wijzigingen van zoodanig in grijpenden aard zouden voortspruiten, dat daarin een beletsel voor het maken van plan nen over langen termijn kon liggen, is aan de hand van de gegevens, die dat onderzoek op leverde, een werkprogramma voor den ver deren wegenbouw ontworpen. Dit werkprogramma, dat voltooiing van het rijkswegennet in 15 jaar dus eind 1952 beoogt, is ter beoordeeling gezonden aan de commissie van over leg voor de wegen en de centrale commissie van advies en bijstand voor 't verkeersfonds. Bij de samenstelling van het werkprogramma is een der leidende gedachten geweest om de uitvoering van den bouw zoodanig te regelen, dat het wegverkeer zoo spoe dig mogelijk van de belangrijkste ver bindingen profijt zal kunnen trekken. De kosten van de voltooiing van het prijsniveau van 1 Januari 1937 op rond 245 millioen geraamd, zulks met inbegrip van de kosten van onder houd van de gereed zijnde en gereed komende wegen gedurende de 15 ja ren, waarover het werkprogramma loopt. In het plan is er op gerekend in 1938 rond 26 millioen voor de wegen te verwerken. Op deze begrooting wordt ter aansluiting aan het werkprogram ma voor de rijkswegen in totaal f 25.733.000 aangevraagd. Evenals in 1937 zijn de uitgaven naar den aard van de uit te voeren werken verdeeld over den gewonen- en den kapitaal- dienst, en wel f 20.000.000 op den ka pitaaldienst. De opbrengst van de motorrijtuigen- en rijwielbelasting is voor 1938 geraamd op 31 millioen. Evenals in 1937 is een post ten be drage van 4 pet. van de opbrengst voor ver goeding van kosten van inning der belastin gen uitgetrokken. De netto-opbrengst is dus geraamd op f 29.760.000. Het wettelijk mini mum bedraagt bij deze opbrengst 9.5/30 van f 29.760.000 of f 9.424.000. De uitkeeringen aan de provinciën zijn in deze begrooting ge raamd op 40 pet. van 21/30 van de netto op brengst of f8.332.800. Wegen in Noord-Holland. Met de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen, de Provincie Noord-Hol land en de gemeente Amsterdam is een overeenkomst gesloten ter verkrijging van betere verkeerstoestanden onder Duiven- drecht. In die overeenkomst, die ook betrekking heeft op den bestaanden rijksweg Amster damAbcoude, is bepaald, dat de provincie Noord-Holland verschillende verbeteringen zal aanbrengen en verder zal zorgen voor de aansluiting van den rijksweg aan den pro vincialen weg Haarlem—Diemen. Als bij drage in de kosten van een en ander zal het Rijk aan den Provincie een bedrag van f 212.000 betalen. Dit bedrag is op den ge wonen dienst van deze begrooting uitge trokken. In 1938 zal krachtig worden voortgegaan met de verbreeding van rijksweg gedeelte AmsterdamLaren. Het daarvoor in 1938 be- noodigde bedrag groot f 850.000 wordt op den kapitaaldienst aangevraagd. Voorts worden belangrijke bedragen, te zamen groot f 740.000 op den kapitaaldienst aangevraagd voor het aanbrengen van ver hardingen en voltooiing van kunstwerken ten behoeve van weg Amsterdam—'s Graven- hage, gedeelte Amsterdam—Sassenheim. Het verkeer van Alkmaar naar den afsluit dijk moet thans nog den overweg over de Kooy maken en daarbij een hinderlijke vlot brug passeeren voor den aanleg van het ge deelte Stolpen—van Ewijcksluis van rijksweg no. 9 wordt op den kapitaaldienst een be drag van f 110.000 aangevraagd. Wegen in Zuid-Holland. De verbetering van den rijksweg no. 4 tus- schen den Deyl en het Haagsche Schouw, waarvoor f 100.000 op den gewonen dienst van deze begrooting is uitgetrokken, beoogt de thans voor drie rijbanen ingerichte weg verharding uit te breiden tot vier rijbanen, met daarlangs een tweede rijwielpad. Voor plaatselijke verbetering van de wegen HaarlemSassenheim, Haagsche Schouw LeidenBodegraven, RotterdamBaren- drechtNumansdorp en Maassluis—Helle- voetsluis wordt op den gewonen dienst in totaal f 320.000 aangevraagd. De gelden noodig voor aanleg van weg no. 4, gedeelte Amsterdam-Sassenheim, f 410.000 worden ten laste van den kapitaaldienst aangevraagd. Vervanging van de Hoornbrug door een nieuwe brug is zeer noodig. Het overleg hier omtrent met verschillende belanghebbenden is nog niet geëindigd. Voor het geval dat dit spoedig tot overeenstemming zal leiden wordt een bedrag groot f 200.000 op den ka pitaaldienst aangevraagd. Onderwijzers kunnen bouw kundige enz. worden. Omvorming van jonge iverklooze onderwijzers Beurzen tot een bedrag van 45.000 beschikbaar gesteld. In April 1937 is een ministerieele com missie ingesteld ter bevordering van de op leiding in technische richting van jonge werklooze bezitters van de akte van be kwaamheid als onderwijzer, die weinig kans hebben op een aanstelling bij het onder wijs. Als gevolg van de bemoeiingen van die commissie zullen reeds te be ginnen met den cursus 1937-1938 een aantal van deze gegadigden hun nieuwe studie aanvangen, in hoofd zaak aan de middelbaar technische scholen (vooral in de vakrichtingen: werktuigbouwkunde, scheepsbouw- kunde, electrotechniek, weg- en waterbouwkunde) en aan zeevaart- en machinistenscholen (vakrichtingen stuurman en machinist ter koop vaardij en radiotelegrafist), in deze vakrichtingen bestaat den laatsten tijd voor goed onderlegde krachten een behoorlijke kans op plaatsing. Aangezien de meeste gegadigden niet in staat zijn, de kosten van deze op leiding te dragen, is een speciale rijksstudiebeurzenregeling voor deze groep getroffen. Voor het jaar 1938 is voor deze beur zen f 45.000 uitgetrokken. PHILIPS' RADIOTOESTEL zeer gemakkelijke voorwaarden. Radio-Gehoorzaal, Neptunusstr. Tel. 22823 RADIOKOOPJE, z. g. a. n. toe stel '37, V. 115 v. 47.50, nog 7 m. gar. Zaanenlaan 9, H.Nrd, AUTO- en -MOTOR A CC U's, Bou gies vanaf 60 cent. A.M.l.C. Spaarne S2, tel. 103S2 1-lrl. AUTO- en AIOTOR BANDEN, motorketting, b. en b.kabels. A.M.l.C. Spaarne 82, tel. 10382, LEUKE WIN TERTEN MSCLl B 2.50, contr. geh. seiz., vr. leden, ook ongeoef. Br. G 8498 bur. van dit blad WINTERTENNTSCLUB 2.— n., overd. baan, geen risico v. storm en regen. Inl. Kon.weg 61a Haarlem, Tel. 16766 LEDEN GEVRAAGD voor Bad- mointon-club, Donderdagsavonds pelend in het Krelagehuis van 30 Sept.— 1 April. Contr. 11.50 alles inbegrepen, ln). Sportliuis Jlaarl. Gr. Houtstraat 123 Tel. 12215 Hrl, PRIMA ENGELSCHE AUTOBANDEN 450—21 7.25 475—17 8.95 500—19 8.40 550—18 11.50 600—16 13.50 30-5ƒ18.50 32— 6 „24.50 34— 7 29.50 600—20 18.50 GELADEN ACCU'S 8.50 LAAD- EN LEENSTATION VOOR ACCU'S. EDEGO MOTOROIL 0.37)4, in verzegelde Pails, met analyse (beter dan de duurste oliën). Directe import uit Amerika. EXTRA PRIMA OLIE 15 - 20 - 25 cent EERSTE SOORT BENZINE 12)1 cent Groote voorraad AUTO- en MOTOR ACCESSOIRES. KINDERHUISVEST 37-43-45 - Telef. 17340 TEGEN EELT en LIKDOORNS: Nolf's Eeltpasta 50 ct. Tegen Wratten: Wrat-weg 50 ct. Warm waterkruiken li/2 L. 74 ct. Le vertraan per flac. 24 cent. Nolf's Goedkoope Apotheek, Kruisstraat 2G, Tel. 11174. TE KOOP: 5 p. zijden schoentjes 39, z. g. a. n. a 50 cent p. p. Adres te vern. bur. van dit blad .'oor vakkundig uw KLEURING ■it BONTWERK nazien en opper sen uw adres Karei v. Mander- straat IS Haarlem ZAAN LAN I» SC Hl', BAKKERIJ bakt heden weer Blanke Specu laas. Kruisweg 29. Haarlem DUIN KONIJN EN. H. C. van Oort Poelier, Doelstraat 10. Tel. 11434 Van ouds bekend adres. TE KOOP d.bl. wintermantel, lft. 10-12 jaar; wit 4>abyledikantje. Keizer Karelstraat 28, Hrl. O. H.II. KAPPERS. Te koop of in huurkoop een bekende lsie klaa Dames- en Heerenkapperszaak, eerste stand (gem. Velsen). Voor jongelui rijke broodwinning, con- tant 3500. Huurkoop eerste storting 1000, rest in overleg. Boeken ter inzage. Br. G 8463 bur. van dit blad i

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1937 | | pagina 7