HET NIEUWE AVONDBLAD GEDEPUTEERDEN EN DE GEMEENTE VELSEN. IJMUIDEN 22e JAARGANG NO. 319 DINSDAG 16 NOVEMBER '37 IJMUIDER COURANT ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand 40 cents plus 2y2 cents incasso, per kwartaal f 1.20 plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents. Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Telef. 5301 VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE OP ZON- EN FEESTDAGEN. UITGAVE LOURENS COSTER, MIJ. VOOR COURANTUITGAVEN EN ALG. DRUKKERIJ N.V. DIRECTIE P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM ADVERTENTIëN: 1—5 regels 10.75. Elke regel meer 15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. AT.T.tt ADVERTENTIëN. OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN EN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KEN NEMER COURANT POSTGIRO 310791 2fo!oog ƒ200.-. Beide ieden duim f 100.-, een lid duun 150-, aUe ieden w«Svlnger ƒ60.- 2?verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaarttot een maximum v»mf irm Jf3°'_enkelbreuk f Polsbreuk f 15.—. Opvarenden van vlsschers-, marinevaartuigen enz. 400^ blJ i^^riirke verzekering voor abonné* nnh*t SImaxjn"Jmj van ƒ2000.—mdien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnes mocht tengevolge hebben. Nog afzonde U S t Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden VELSEN. B. en W. staan afwijzend tegenover een nieuwe regeling. Bij besluit van Gedeputeerde Staten van Noordholland dd. 1 September 1926. No. 75, wrd goedgekeurd de gemeenschappelijke re- ^eiina dd. 27 Juli/19 Augustus 1936. inzake de toelating van leerlingen uit de gemeente Vel- ,en op de openbare school voor gewoon lager onderwijs aan de Schoollaan en op de open bare school voor uitgebreid lager onderwijs aan de Akerendamlaan te Beverwijk, zulks echter uitsluitend ten aanzien van de leer lingen, die op 1 Januari 1926 op de bovenge noemde scholen waren geplaatst. Deze regeling werd vervangen door de ge meenschappelijke regeling dd. 4 Juli'30 Juli 1929, welke door Gedeputeerde Staten werd ooed'gekeurd bij hun besluit van 14 Augustus 1929 No. 56. Hierin was vervallen de beper kende bepaling, dat de leerlingen op 1 Januari 1926 de betrokken scholen moesten bezoeken, doch bepaald werd, dat de regeling uitsluitend van kracht zou zijn voor de leer lingen wonende ten noorden van het Noord- "onder dagteekening van 2 November 1932 ontvingen B. en W. van het gemeentebe stuur van Bloemendaal een schrijven, waarin de aandacht van het College werd gevestigd op de omstandigheid, dat een aantal leerlin gen uit de gemeente Velsen, voornamelijk af komstig uit de omgeving van Santpoort (Sta tion), de openbare lagere scholen te Bloemen daal 'bezoekt, hetwelk voor die gemeente fi nancieele offers met zich brengt. Naar aan leiding hiervan achtte dit gemeentebestuur het billijk, dat de gemeente Velsen in deze kosten een bijdrage verleende en verzocht het net College, aan den Raad een voorstel te doen tot het vaststellen eener regeling, als bedoeld in artikel 19, 4e lid der Lager Onderwijswet 1920. Betreffende deze aangelegenheid werd door de Commissie van Bijstand voor Onderwijs zaken een afwijzend advies uitgebracht; de commissie achtte de openbare lagere school F wel zoodanig gunstig gelegen, dat er. met het oog op den afstand, voor de leerlingen uit de afdeeling Santpoort geen bezwaren kunnen bestaan om deze school te bezoeken. Zij is bo vendien van oordeel, dat ouders, die voor hun kinderen openbaar onderwijs wenschen, deze de binnen de -gemeente gelegen openbare la gere scholen moeten doen bezoeken. In verband met dit advies achtte de com missie het, terwille van een gelijke behande ling der verschillende deelen der gemeente, noodzakelijk, dat de met de gemeente Bever wijk bij raadsbesluit dd. 30 Juli 1929 gesloten overeenkomst, inzake de toelating van leerlin gen uit Velsen, benoorden het Noordzeekanaal, op de openbare scholen voor gewoon lager en uitgebreid lager onderwijs te Beverwijk, per 1 Januari 1934 wordt opgezegd. Burgemeester en wethouders konden zich, mede op grond van financieele overwegingen, volkomen met het standpunt dezer commissie vereenigen en adviseerden den Raad dienover eenkomstig. En op 16 Mei 1933 besloot de Raad met ingang van 1 Januari 1934 de bovenge noemde gemeenschappelijke regeling met Be verwijk op te zeggen, welk besluit door Gede puteerde Staten werd goedgekeurd bij hun be sluit van 20 September 1933, No. 172. Reeds een paar keer hebben B. en W. ver zoeken bereikt, om weder de mogelijkheid te openen, dat leerlingen uit Velsen de open bare lagere scholen te Beverwijk kunnen be zoeken. Daar de omstandigheden, welke tot opzeg- zing der overeenkomst hebben geleid, nog precies dezelfde zijn, werd op deze verzoeken afwijzend beschikt. Een aantal ingezetenen, dat voor hun kin beren een zesjarige opleidingsschool wenscht, wendde zich nu tot Gedeputeerde Staten met het verzoek een regeling te bevelen, ingevolge artikel 19, 5e lid der Lager Onderwijswet 1920. Betreffende dit verzoek werd door B. en W. een afwijzend advies aan Gedeputeerde Sta ten uitgebracht. Bij schrijven van 11 Augustus 1937, no. 203, hebben Gedeputeerde Staten medegedeeld het standpunt van het college niet te deelen. Zij schreven o.a. dat de Hoofdinspecteur van het Lager Onderwijs in de 2e hoofdinspectie in tegenstelling met het College, de meening is toegedaan, dat tusschen Velsen en de ge meente Beverwijk een gemeenschappelijke regeling, als bedoeld in het 4e lid van het aan gehaalde wetsartikel, zal moeten tot stand komen, op grond waarvan de kinderen, die in het dorp Velsen ten noorden van het Noord zeekanaal wonen en wier ouders bepaaldelijk wenschen, dat zij tot een toelatingsexamen voor het middelbaar- of voor het voorberei dend hooger onderwijs zullen worden opgeleid, de openbare lagere school no. 2 in de gemeente Beverwijk kunnen bezoeken. Gedeputeerde Staten deelen de meening van voornoemden Hoofdinspecteur, overtuigd als zij zijn,, dat voor de kinderen van adressanten inderdaad behoefte bestaat om tot laatstgemelde onder- ^jsinrichting te worden toegelaten. In de eer ste plaats toch is de openbare lagere school JD het dorp Velsen voor die kinderen alléén te eereiken door van het aldaar aanwezige pont veer gebruik te maken, hetgeen vooral de jongere kinderen uitermate gevaarlijk is. In de tweede plaats is bedoelde school niet, zoo a's de openbare lagere school no. 2 te Bever wijk een onderwijsinrichting, waaraan de leerstof, benoodigd voor de door adressanten voor hunne kinderen gewenschte opleiding, een tijdvak van 6 jaren wordt behandeld. Mede in aanmerking genomen, dat vele der adressanten als employé's in hoogere rangen aan de in de gemeente gevestigde, belangrijke industrieën verbonden zijn en uit hoofde van de maatschappelijke positie, welke zij inne men, een opleiding van hun kinderen voor bovenbedoelde toelatingsexamens in den kortst mogelijken tijd op prijs stellen, zijn die kin deren op de in de onmiddellijke omgeving hunner woningen gelegen openbare lagere school te Beverwijk aangewezen. Aangaande de financieele zijde dezer aange legenheid wil het Ged. Staten voorkomen, dat, indien de met de gemeente Beverwijk te slui ten overeenkomst tot de in aanhef dezes be doelde kinderen wordt beperkt, de daaruit voortvloeiende uitgaven aan den lagen kant zullen blijven en in geen geval zullen opwegen tegen het belang van het onderwijs, dat bij een zoodanige overeenkomst is betrokken. Gedeputeerden hebben hierbij niet uit het oog verloren dat door het treffen van bedoelde overeenkomst de opbrengst van de schoolgel den vermindering zal ondergaan. Hiertegen over staat echter, dat adressanten, bij het aangaan dier overeenkomst, stellig in de ge meente zullen blijven wonen, waardoor de ge meente haar aandeel in de overige belastingen, voor zoover adressanten daarin bijdragen, zal behouden. Zij noodigen B. en W. mitsdien uit van hun standpunt terug te komen en alsnog mede werking te verleenen tot de vaststelling van de regeling, welke adressanten beoogen. Mocht deze regeling niet vóór 1 October a.s. haar beslag hebben gekregen, dan zijn Gede puteerden voornemens van hun bij artikel 19, 5e lid. der Lager-Onderwijswet 1920 toegekende bevoegdheid gebruik te maken." Burgemeester en wethouders kunnen zich met de aangegeven motiveering niet vereeni gen. In hun schrijven geven- Gedeputeerde Staten er blijk van met den plaatselijken toe stand niet op de hoogte te zijn. Dit college schrijft n.l., dat de openbare lagere school in het dorp Velsen voor de kinderen alléén is te bereiken door gebruik te maken van het aldaar aanwezige pontveer, hetgeen vooral voor de jongere kinderen uitermate gevaarlijk is. Dit is natuurlijk onjuist. Geen der kinderen, wonende benoorden het kanaal, behoeft voor het bezoeken van bedoelde school van het pontveer gebruik te maken, omdat van de twee in het dorp Velsen bestaande openbare lagere scholen, één n.l. school G, ten noorden van het kanaal is gelegen. Als tweede motief voor het treffen van een regeling met Beverwijk voeren Gedeputeerde Staten aan, dat school G niet, zooals de open bare lagere school no. 2 te Beverwijk, een onderwijsinrichting is, waaraan de leerstof, benoodigd voor de door adressanten voor hun kinderen gewenschte opleiding in een tijdvak van zes jaren wordt behandeld. Ook dit argument achten B. en W. niet juist. In het gedeelte van het dorp Velsen liggende ten noorden van het kanaal bevindt zich een openbare lagere school. De afstanden in dat deel van het dorp zijn zoodanig, dat geen en kel kind daardoor wordt bemoeilijkt in het bezoek van die school. Gedeputeerde Staten stellen zich blijkbaar op het standpunt, dat in het noordelijk deel van het dorp Velsen, wil men geen overeenkomst met Beverwijk, ook gevestigd moet zijn een openbare lagere school, welke in 6 jaren opleidt voor de toelatings examens voor scholen voor middelbaar en voorbereidend hooger onderwijs. B. en W. vra gen zich af, op grond van welke wettelijke be paling Gedeputeerde Staten dezen eisch stel len. Hun is die niet bekend. De gemeente heeft te zorgen voor voldoende gelegenheid voor het bezoeken van een openbare lagere school. Die gelegenheid is er. In school G ise voldoende plaatsruimte. Van de gemeente kan niet ge vorderd worden een school met een zesjarige opleiding. Wat betreft het uitgebreid lager onderwijs meenen B. en W. te moeten opmerken, dat de openbare school voor uitgebreid lager onder wijs in deze gemeente expres gebouwd is in het centrum der gemeente nabij het spoor wegstation Velsen-IJmuiden-Oost, om die school voor alle kinderen in de gemeente, voor wie dit onderwijs wordt ge wenscht, bereikbaar te doen zijn. De leeftijd der leerlingen brengt mede, dat de afstand geen bezwaar is. Het aangaan van een gemeenschappelijke regeling met de gemeente Beverwijk zal noodwendig met zich brengen het aangaan van een gelijke regeling met de gemeente Bloe mendaal. Een en ander zal tot gevolg hebben vermindering van de opbrengst der schoolgel den en belangrijke uitgaven voor vergoeding aan de betrokken buitengemeenten en moge lijke opwachtgeldstelling van per vel van school G. De financieele omstandigheden onzer ge meente laten dit niet toe. B. en W. stellen in verband met het bovenstaande voor. hun te machtigen, aan Gedeputeerde Staten mede te deelen dat de Raad geen termen aanwezig acht om mede te werken aan de totstand koming van de bedoelde gemeenschappelijke regeling. VERGADERING AH. KIESVEREENIGING Donderdag 18 November houdt de A.R. Kies- vereeniging „Nederland en Oranje een leden vergadering in de consistoriekamer van de Ger° Kerk aan den Koningsweg. De belangrijkste punten der agenda zijn bespreking „De Ve'senaar" en .Nederlaur Waakzaam" en verder een inleiding over het onderwerp „25 Millioen meer en algemeene dienstplicht is dat noodig?" Er bestaat gele genheid over deze inleiding van gedachten te wisselen. Teraardebestelling J. E. Sluiters. Groote belangstelling op „De Biezen". Op de Algemeene Begraafplaats „De Bie zen" vond Maandagmiddag onder zeer groote belangstelling de teraardebestelling plaats van wijlen den heer J. E. Sluiters. Onder de aanwezigen op den doodenakker merkten wij o.a. op burgemeester Kwint, de wethouders J. C. Dunnebier en W. F. Visser, den heer M. K. Hofstede, gemeente-secreta ris, de raadsleden P. F. C. Roelse. W. van Heijst, W. P. Mets. C. P. J. Maas, A. de Groot, P. H. van Rummelen. J. v. d. Kerkhoff, F. P. Vermeulen. H. Homburg, j. Heeremans, en A. ten Broeke, deze laatste mede namens de Chr.-Hist. Kiesvereeniging te IJmuiden, den opvolger van den overledene in den gemeen teraad den heer H. Groeneveld. de oud-wet houders de heeren J. P. Handgraaf en K. H. Tusenius, verder de heeren Ir. A. J. Verhoef, directeur van Openbare Werken. A. de Wit. directeur Gas en Water, J. Th. Verzijlbergh. directeur der Gemeentereiniging, P. Waar denburg, directeur van Maatschappelijk Hulpbetoon. H. Zeeman, directeur der Nij verheidsschool, J. Oly en C. Luchsinger na mens het bestuur der Ver. voor Nijverheids onderwijs in Kennemerland, W. P. de Vries, P. Smit, W. F. J. Meijer, voorzitter en J, Melgerd, lid van de Burgerlijke Instelling voor Maatschappelijk Hulpbetoon, J. Deinum namens het hoofdbestuur van de Chr.-Histo- rische Unie, R. de Boer namens de Chr.-His- torische Kiesvereeniging IJmuiden-Oost, P. de Boer namens die te Santpoort. J. Mieze- rus en G. P. Bakker namens de Ned. Herv. Evangelisatie te Santpoort en vele anderen. In den rouwstoet liepen de kinderen van de Zondagsschool, waaraan de heer Sluiters langen tijd verbonden is geweest. Nadat de baar in de groeve was neergela ten sprak allereerst burgemeester Kwint, die zeide, dat de dood van den heer Sluiters ons allen 'heeft verrast Spreker en anderen za gen duidelijk, dat de heer Sluiters den laat- sten tijd lichamelijk achteruitging en dat zijn geest moeilijker werd. Hij was niet meer de man. zooals hij voor spreker's komst be kend was. In zijn leven is zijn raadslidmaat schap iets bijzonders geweest. Dit had zijn volle belangstelling en zijn rechtmatige trots. Zijn belangstelling ging uit naar de belan gen der gemeente, in het bijzonder naar die van Santpoort. Spreker dacht daarbij aan zijn lidmaatschap van verschillende com-,» missies, maar ook aan zijn werk voor de brandweer te Santpoort. De plaats van den heer Sluiters zal weer worden ingenomen, want het leven gaat voort, maar spreker durfde te zeggen, dat hij in onze gedachten zal blijven bestaan. De heer A. ten Broeke bracht den over ledene namens de Chr.-Historische raads fractie een laatste hulde en een laatsten groet. Meer dan 27 iaar heeft hij de ge meente met eere in den raad mogen dienen. Zijn plaats is plotseling opengevallen; mid den uit zijn werk en uit spreker's fractie is hij weggerukt. De raadsfractie zal zijn raad voortaan mqeten missen. Zijn plaats in ons midden was een eenige, met zijn eigen schappen zelfs een bijzondere. Hij was vóór samenwerking, zonder zijn zelfstandigheid te verliezen. Vooral in het oude Velseroord en in Santpoort zullen velen hem missen. Hoe dikwijls was hij de woordvoerder van hen, die in zorg verkeerden en zijn woord was niet als de stem van een roepende in de woestijn. „God is wijsheid. God is liefde, Zijn wegen zijn hooger dan onze wegen; Hij trooste zijn weduwe en zijn ouderlooze kinderen". De heer Miezérus voerde het woord namens het bestuur der Nederl. Hervormde Evange lisatie te Santpoort, de heer G. de Jonge sprak namens de verschillende afdeelingen der Evangelisatie; in het bijzonder dankte laatstgenoemde voor hetgeen hij voor de jeugd en voor de nieuwe kapel heeft gedaan Spreker betreurde het, dat hij den bouw niet voltooid heeft mogen zien. De kinderen der Zondagsschool zongen daarna Ps. 103 vers 8. Ds. L. W. Erdman sprak een slotwoord, waarop nog de heer Wildschut namens de Protestantsche Dra- gersvereeniging het woord voerde. Een zoon van den overledene dankte de aanwezigen voor hunne belangstelling. OUDERAVOND DE COSTASCHOOL. Op Maandag 29 November zal in de Da Costaschool een ouderavond van de leer lingen dier school worden gehouden. De Werkloosheid. Het aantal werkloozen in onze gemeente bedroeg: en op op 13 Nov. '37 14 Nov. '36 Bouwvakarbeiders 393 545 Metaalbewerkers 210 306 Houtbewerkers 17 27 Landarbeiders 36 47 Havenarbeiders 62 95 Visschers 152 - 220 Kantoorbedienden 48 46 Losse arbeiders 582 731 Overige beroepen 282 313 Mannen boven de 18 jaar 1782 2330 Mannen onder de 18 jaar 67 144 Vrouwen boven de 18 jaar 12 22 Vrouwen onder de 18 jaar 6 29 Totaal werkloosheid 1867 2525 Het aantal werkloozen was dus 547 minder dan verleden jaar Sedert de vorige week steeg het met 61; het aantal werkloozen in de bouwvakken steeg deze week van 383 op 393, en de metaalindustrie van 199 op 210, in den landbouw van 25 op 36, in het visscherij- bearijf van 147 op 152. Het aantal losse ar beiders steeg van 563 op 582. DIEFSTAL VAN RIJWIELMERKEN. Een bewoner van Velserbeek heeft aangifte gedaan van diefstal van drie rijwielmerken, van rijwielen die in een garage achter de wo ning waren geplaatst. De heer l. Poortenaar overleden. Bekend industriëel in het visseherijbedrijf. Op 65-jarigen leeftijd is Maandag alhier overleden de heer 1Poortenaar, een bekend industrieel in het vischerijbedrijf. De heer Poortenaar was directeur van de N.V. IJmui den Stores, welke functie hij ruim 20 jaar heeft bekleed. Verder was de heer Poortenaar bestuurslid van het Centraal Administratie- bureau en lid van de commissie van toezicht op het M. O. De heer Poortenaar was penningmeester van de afdeeling Velsen der Liberale Staats partij voor welke partij hij gedurende een aantal jaren zitting had in den gemeente raad. Speldjesdag voor het Kleuter onderwijs. Mooi werk van „Volksonderwijs" verdient aller steun. De afdeeling Velsen-IJmuiden van de Ver- eeniging „Volksonderwijs" verzoekt ons plaat sing van het volgende: Door bijzondere omstandigheden wordt dit jaar in de kleuterschool te IJmuiden-West geen bazar gehouden, niet omdat het niet noodig zou zijn, wat de stand der geldmid delen betreft. Het tegendeel is waar, ook dit jaar dreigt met een belangrijk tekort af te sluiten en daarom besloot het bestuur, op a.s. Woensdag een openbare straatcollecte te or- ganiseeren. De inwoners weten dus, wat hun te wach ten staat; de dames zullen met vriendelijken aandrang uitnoodigen, een speldje te koopen. Vermelding verdient, dat de speldjes door de kinderen der scholen vervaardigd zijn; de kleuters hebben dus reeds hun werk geleverd voor het doel, waarnav zij profiteeren: „De instandhouding der neutrale bewaarscholen Hoezeer overtuigd van het vele, dat in dezen tijd gevraagd wordt op allerlei gebied en voor velerlei deol, beveelt het bestuur de collecte toch in aller mildheid aan. Het mooie en nuttige kleuteronderwijs mag niet ten of fer vallen aan dezen crisistijd. Het is een eerezaak, mee ervoor te zorgen, dat de school te IJmuiden-Oost die in 1918 werd gesticht ter nagedachtenis aan de in den oorlogsjaren omgekomen visschers uit de gemeente, blijft bestaan. Daarom, gedenkt deze collecte L Burgemeester Kwint spreekt aan de groeve bij de teraardebestelling van het stoffelijk overschot van den heer J. E, Sluiters. Instituut voor Arbeiders ontwikkeling. Dr. Garmt Stuiveling over Vondel. Voor de plaatselijke afdeeling van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling, sprak Maandagavond in „Ons Huis" voor een be vredigend bezette zaal dr. Garmt Stuiveling over den grooten Nederlander Joost van den Vondel. De voorzitter, de heer P. Brits, opende met een inleidend woord deze eerste bijeenkomt van het Instituut. Spr. wees er op. dat bij de reeks van Vondelherdenkingen het Insti tuut niet wilde achterblijven en het hoofd bestuur heeft daarom dr. Stuiveling bereid gevonden over dit onderwerp een referaat te houden. Dr. Garmt Stuiveling zeide, dat Vondel een zeer bijzondere beteekenis heeft ook voor onzen tijd, en dat het daarom volkomen gerechtvaardigd is. dat ook de moderne ar beidersbeweging aan de herdenking van dezen grooten dichter meedoet, een der besten uit onze wereld. De eerste impressie van hem, die van zijn werken kennis neemt, is dat we hier te doen hebben met een degelijken Hollandschen huis vader, een rustigen. kalmen Amsterdammer. Met een soort groote evenwichtige zelfbe- heersching heeft hij de groote tegenstellingen van zijn rumoerlgen tijd in zeer bezadigde werken neergelegd. Spr. behandelde vluchtig het einde der oude middeleeuwen sfeer, de gevangenneming van Hugo de Groot en Johan van Oldenbarnevelt, de godsdiensttwisten tijdens het 12-Jarlg bestand en de opkomst van den nieuwen burgerstand en den re- gententijd. Hooft behoorde tot den regentenstand. Vondel en Breeroo daarentegen tot den eer sten. Dat de legendarische kousenwinkel een behoorlijk bestaan opleverde bewijst de om zet per iaar van 35 a 40 duizend gulden: Von del had dus een voor dien tijd ruim inkomen, dat hem voldoende gelegenheid bood tot zelf studie. Uit Antwerpen en Keulen was de jonge Vondel naar Amsterdam gekomen, waar hij zich langzamerhand een typische levenssfeer wist te schappen. Van het jeugdwerk ls niet veel meer be houden; men kent slechts 3 dichtwerken van den toen twintig-jarige. In zijn meeste verzen toont hij zich van dc ernstige, bezonken, iet wat zwaarmoedige zijde; slechts sporadisch treffen we bij Vondel luchtige en vroolijke gedichten aan. Van dit laatste genre reciteer de spr. er een, dat opgedragen was aan zijn a.s. vrouw Maaike Wolf, een krachtige figuur die hem het latere leven van onbezorgd dich ter mogelijk maken zou. Het eigenaardige bij Vondel is, zeide spr., dat zijn productiviteit ligt na zijn vijftigste jaar; voordien heeft hij slechts 1/3 deel van zijn ons thans bekende werk geleverd. Dr. Garmt Stuiveling besprak o.m. het theolo gische conflict tusschen de Calvinisten, waar bij de dichter ook zijn standpunt bepaalde. Een der gedichten over deze kwestie, was zeer bezadigd; dit was verschenen in den tijd toen deze zaak actueel was Merkwaardig, dat een gedicht over dit vraagstuk 7 jaar later met een dusdanige felheid geschreven kon worden, dat Vondel en van Oldenbarnevelt's terechtstelling voortaan Immer in een adem genoemd worden. Dit is voor ons, zei spr. wel een bewijs hoe hevig hem dit gebeuren geschokt moet hebben. In dit verband reci teerde spr. het felle gedicht van den samen spraak tusschen den Vreemdeling en de Echo bij het graf van den Raadspensionaris. Het evenwicht in de opvattingen over ge zag en vrijheid was bij Vondel steeds zeer stabiel, wat hem dikwijls onaangenaamheden bezorgde. Hij waardeerde wat de overheid deed, maar was zeer critisch tegenover haar tekort komingen; hij had voor zijn tijd eigenlijk een te groot geweten, want hij was iemand met een vaste overtuiging en van een positief Christelijken levenswandel; daarbij had Von del een hooge opvatting van het staatsgezag en niets kon hem meer ontroeren of zich doen uiten dan wanneer de overheid niet handelde volgens de door Vondel gedachte en gestelde eischen en de grenzen van vrijheid en recht overschreed. Na de pauze behandelde spr. het oudste drama van de opstanding tegen het Gods gezag. door Vondel beschreven in het spel Lucifer: Adam in Ballingschap en Noach volgden, ook hier wederom drama's van ge zagsconflicten met God. In deze spelen wijst Vondel met klem op de onmogelijkheid de onbestaanbaarheid, dat Succes een reden voor Macht zou kunnen zijn wanneer dit succes niet gegrondvest is op Recht. In verband met de regimes van Duitschland en Spanje van het heden wees spr. er op, dat iemand als Vondel nooit karak terloos zou zijn toegetreden tot een leer, die •nacht zonder recht zou belijden. In zooverre is Vondel onzen tiidsenoot. zegt spr.. dat hij volkomen zichzelf is. eerlijk en waarllik menscb. hij heeft waardeering ook voor een politieken tegenstander als het. maar een goed mensch is met een blijvende -vertuisring. Daarom heeft deze groote Nederlander voor ie moderne arbeidersbeweging waarde, omdat 'leze op de hoogte moet zijn van de groote Hragers onzer beschaving. De heer Brits heeft den inleider voor zijn boeiende rede dank gebracht. KERKELIJKE VERKIEZINGEN. IJMUIDEN Maandag. Gisteren heeft m de Ger Kerk de verkiezing plaats gehad van 2 ouderlingen en één diaken, noodig geworden door het bedanken als ouder- ing van de heeren P J. Nauta. wegens verge vorderden leeftijd en D. Blok, om gezondheids redenen. In deze plaatsen werden gekozen de de heeren H. Marinus en W. Bakker. Tot dia ken, in de vacature A. van Dijk, werd be noemd de heer D. C. Smit.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1937 | | pagina 1