lïHEPS—
HlitltP
MPSffifóBz
Minister wil alle arbeid in onder
nemingen voor gehuwde
vrouwen verbieden.
Huiselijke hulp niet.
rHS^r=
jstSSSbSSS
r rrs°£
SS&SSrgïriS
E?Sr-.ss!ï.rsf.
De burgemeester opent het gebouw
van den Geneeskundigen Dienst.
JJiNbDAG 7 DECEMBER 1937
Ook schoonhouden van overheidskantoren
valt er onder.
Uitzonderingen voor de vrouw die
kostwinster is.
HET uitgangspunt van den
minister van Sociale Zaken
in het bij den Hoogen Raad
van Arbeid aanhangig gemaakte
voorontwerp van wet, houdende
beperkende bepalingen inzake
arbeid van gehuwde vrouwen, is
niet het verbieden van bepaalden
arbeid of arbeid in een bepaald
milieu, maar een verbod van ar
beid in een onderneming van de
gehuwde vrouw terwille van de
bescherming van het gezin.
T h - f„i* Hot rie vrouw door beroepsbezig
heden verhin^rd wordt de gezi«Mug»
naar behooren te behartigen, ziet de_£™fte
zaak van D o --.gnjjïi, te scharen aan de
van' beroepswerkzaamheden door
huwde vrouw.
Arbeid in een onderneming
vrouwen om wlrSaamheden in een opne
ming te verrichten. De regeling zal dusMt
SrrL bestrjiken, waarop m het al emeen
de arbeidswetgeving geldt Met een o
schouwt namelUk nie^ak arbeid m een
neming de wel'^zaapp,' on<jer het beheer
SS'ren^enrïuS dfarbeidswet valt.
Aangezien er geenerlei redelijk
motief aan te voeren is, aldus de
memorie van toelichting, om voor
de gehuwde vrouwen, die dat werk
doen, een ander standpunt in te ne
men dan voor de in een onderne
ming werkende gehuwde vrouwen,
wordt in artikel 1, onder a. 2e, die
schoonmaakarbeid onder de werking
der wet gebracht.
In aanslultog bU het ^paalde totok»;
de'vrouw a^retS* hen bestuur
beid" 6 welke°de eArbeidswe? het eerste lid
van landbouw e.d. werkzaam zrjn.
Huiselijke diensten buiten de regeling.
Werkzaamheden in huiselijke
diensten blijven, evenals bu de Ar
beidswet, buiten de regeling. Het be
treft hier voornamelijk de gToep der
zg werksters. Hit een oogpunt van
controle zou het moeilijk zijn, deze
groep van vrouwen onder de wet te
brengen. Principieel zou er geen be-
zwaar tegen bestaan.
Artikel 2 van hetmitwerg beMs^het^-
dl|rdUef Inde noodige w|nrbor-
gen aanwezig z ^"'n. Aangenomen
sprake is van no g d k wel steeds
mag worden, dat van no om t0 k0_
5ï/aiSm nadat te zijnen genoege is
zaken aigegeveu uo 700r het levens-
ondlrtSüd óp den arbeid der vrouw, althans
?n hPlanariike mate is aangewezen.
neeSlbU Wien een gehuwde vrouw werkt,
anders dan ten behoeve van een hmshou-
dine- zal er zich telkens van dienen te vei-
gèwissen. of zij dien arbeid verrichten mag.^
Er zijn verschillende soorten van „arbeid
'welke, al of niet onder bepaalde voorwaarden,
door gehuwde vrouwen verricht moeten kun
nen worden, zonder dat daartoe een speciale
toestemming vereischt is. De minister denkt
hier b.v. aan den landbouw.
Artikel 4 van het ontwerp bepaalt dat uit
zonderingen, als hier bedoeld, bij algemeenen
maatregel van bestuur kunnen worden vast
gesteld.
Stelsel van vergunningen.
Het stelsel van vergunningen zal hier uiter
aard niet gemist kunnen worden. In verschil
lende gevallen kan het gewenscht zijn. dat een
vrouw nog eenigen tijd na het in werking tre
den der wet haar gewonen arbeid kan blijven
voortzetten.
Vergunningen, als in dit artikel bedoeld,
worden op het voetspoor van de arbeidswet
ed. in eerste instantie door de districtshoofden
der arbeidsinspectie verleend. Bij de regeling
van het beroep artikel 5, derde lid heeft
de minister de bedrijfsraden ingeschakeld als
beroepsinstantie, hiermede krijgen de bedrijfs
raden dus een nieuwe taak.
Evenals de arbeidswet kent ook de onder
havige regeling groepsvergunningen; vooral
ook voor den landbouw in zijn verschillende
takken kunnen deze van groote beteekenis
zijn. Zij worden verleend door den minister.
Oralis
bij koop von doos of potDampo
deze Dampo-inhalator
om bij een hevige verkoudheid fJ)\
Dampo-dampen in te ademen. /-v-J
Doos 30 Po» 50ct. Bij Apoth. ®n Drog.
Wonderlijk zooals Dampo helpt!
MIJNHARD! MBB
(Adv. lngez. Med.)
Houder van Woningbureau
behoeft geen makelaar te zijn.
Uitspraak van den Hoogen Raad.
Maandag heeft de Hooge Raad arrest ge
wezen in een voor houders van woning-
bureaux belangrijke kwestie.
De houder van een woningbureau te Haar
lem. heeft terechtgestaan voor den kanton
rechter te Haarlem ter zake dat hij in die
gemeente, niet als makelaar beëedigd zijnde
door de rechtbank, en dus niet toegelaten
zijnde tot de uitoefening van het beroep van
makelaar,' dit beroep toch heeft uitgeoefend
door tegen vergoeding een perceel te ver
huren.
De kantonrechter veroordeelde hem tot f 5
boete, doch de rechtbank te Haarlem, waarbij
de veroordeelde in hooger beroep ging, was
van een ander oordeel. Zij overwoog in haar
vonnis van 10 October 1935 dat geen wette
lijke bepaling toelating vordert tot de uit
oefening van het beroep van makelaar en
sprak den verdachte vrij.
Gezien het belang dezer zaak voor de ge-
heele makelaardij en het feit, dat hij zich met
het oordeel der rechtbank niet kon vereeni
gen, teekende evenwel de procureur-generaal
bij den Hoogen Raad in het belang der wet
cassatie aan en concludeerde, dat het vonnis
van de rechtbank te Haarlem zou worden ver
nietigd zonder verdere gevolgen voor den be
trokkene.
De Hooge. raad heeft Dinsdag het cassatie
beroep van den procureur-generaal verwor
pen, op grond dat uit de geschiedenis van de
totstandkoming der wijziging van 1922 van de-
desbetreffende afdeeling van het wetboek van
koophandel geenszins blijkt van de bedoeling
om, in afwijking van den bestaanden toe
stand, voortaan te verbieden, dat personen,
die niet als makelaar zijn beëedigd, hun be
roep maken van handelingen als in het
thafis geldende art. 62 lid 1 van het wetboek
van koophandel omschreven, hoedanig ver
bod dan ook in geen enkele wetsbepaling uit
drukking heeft gevonden, dat derhalve voor
het als beroep verrichten van handelingen,
als hier bedoeld, een toelating ingevolge art.
436 wetb. van strafrecht niet wordt gevorderd
en het ontbreken der beëediging ook thans
nog slechts beteekent, dat hij, die het beroep
aldus uitoefent, niet is „makelaar", en dus
niet valt onder de voorschriften, door de wet
bepaaldelijk aan het bezit van die hoedanig
heid verbonden.
NED. FORD KEERT HOOGER INTERIM
DIVIDEND UIT.
De Nederlandsche Ford Automobiel Fabriek
te Amsterdam bericht, dat van 8 December
1937 af een interim-dividend, groot 6% ad
3.60 per aandeel van 60, betaalbaar wordt
gesteld op rekening van het jaardividend over
het boekjaar 1937.
•In December 1936 werd een interim-dividend
van 3uitgekeerd, terwijl het slotdividend
over 1936 7% bedroeg, zoodat het totale divi
dend over dat jaar 10% bedroeg.
Engelsclie schoolkinderen vliegen
per K. L. M. naar Indië.
Met het Indië-vliegtulg „Valk" van de K. L.
M. zijn heden vier Engelsche schoolkinderen
naar Indië vertrokken.
Daar deze jongelui in Engeland op „college"
zijn, en hun ouders in Britsch-Indië wonen,
waren zij nog nimmer in de gelegenheid ge
weest hun groote vacanties in het Oosten door
te brengen en verscheidenen van hen hebben
hun naaste familie dan ook in geen jaren ge
zien.
De driemaal weeksche dienst van de K. L.
M. biedt evenwel te dezen aanzien vele moge
lijkheden. De kinderen hebben vijf weken
Kerstvacantie en slechts vijf dagen voordat zij
weer in de schoolbanken moeten zijn behoe
ven zij eerst uit Indië te vertrekken. In nog
geen vier dagen brengt het Indiëvliegtuig van
de K. L. M. hen naar Karachi, terwijl de boot
reis of een gecombineerde reis te land en ter
zee ongeveer drie weken zou duren. Nu houden
de jongelui bijna een volle maand over voor
hun vacantie thuis.
Vragen over het verdwijnen van
Spaansclie geïnterneerden.
De heer Van der Goes van Naters heeft aan
de ministers van buitenlandsche zaken en van
justitie de volgende vragen gesteld:
1. Hebben de ministers kennis genomen van
de berichten, dat sinds 2 December j.l. tien te
Zeist en Eindhoven met beperkte bewegings
vrijheid geïnterneerde Spanjaarden voort
vluchtig zijn?
2. Zijn de ministers wanneer deze berich
ten juist zijn niet van oordeel dat, waar
reeds eerder geïnterneerde Spaansche com
battanten in strijd met hun eerewoord ont
vluchtingspogingen hebben gedaan, de thans
nog aanwezige Spaansche geïnterneerden aan
een strengere bewaking moeten worden on
derworpen, zoowel in verband met de tegen
over de Spaansche regeering aangegane ver
plichtingen, als ingevolge de wet van 8 April
1937 en het Koninklijk Besluit van 11 Juni 1937
betreffende de non-interventie-overeenkomst?
3. Zijn de ministers bereid, mede te deelen,
welke maatregelen zij te dien einde zullen ne
men, of wellicht^ reeds hebben genomen?
Regeering neemt maatregelen
tegen geïnterneerde Spanjaarden.
Verzoek aan Franco-rcgeering gevluchten
terug te zenden.
Behalve uit Zeist en Eindhoven
blijken thans ook vijf te 's Gravenhage
geinterneerde Spanjaarden te zijn
verdwenen. Volgens een telling van
den vreemdelingendienst, zijn er thans
nog 53 geinterneerde mannelijke Span
jaarden in ons land, terwijl er 68
moesten zijn. Vijftien hunner blijken
dus hun eerewoord om niet te vluch
ten, te hebben gebroken.
De Eindhovensche en Meyerijsche Courant
meldt, dat de ontvluchte aanhangers van
Franco, allen voorzien van buitenlandsche
paspoorten, die niet door Franco verstrekt
zijn, de NederlandschBelgische grens heb
ben overschreden te Lommei, Arendonk en ten
zuiden van Breda. Vrijdag zijn zij te Antwer
pen scheep gegaan, welke haven zij om vier
uur in den namiddag hebben verlaten met be
stemming naar Lissabon. Van Lissabon zullen
zij doorreizen naar Spanje om dienst te nemen
in het leger van Franco
Aldus de Eindhovensche en Meyerijsche
Courant.
De Regeeringspersdienst meldt:
Blijkens berichten over de ontvluchting van
een aantal hier te lande geinterneerde Span
jaarden, bestaat er misverstand omtrent de
omstandigheden, waaronder deze hier te lande
vertoefden.
De Spanjaarden, welke hier asyl hebben ge
vonden, behoorden tot de groep der rechtschen
welke kort na het uitbreken van den burger
oorlog hun toevlucht in de Nederlandsche
legatie te Madrid hebben gezocht. Na de ver
plaatsing van de Spaansche regeering naar
Valencia heeft de Nederlandsche regeering
van haar gedaan gekregen, dat de weerbare
mannen onder de in het gezantschap verblijf
houdendende vluchtelingen, die naar Neder
land wenschten te worden gebracht, hiertoe
toestemming verkregen, waarbij de Neder
landsche regeering zich tegenover de Spaan
sche regeering verbond maatregelen te nemen,
ter voorkoming, dat zij Nederland zouden ver
laten.
Teneinde hun niettemin binnen Nederland
bewegingsvrijheid te kunnen toestaan, heeft
onze regeering hen op eerewoord schriftelijk
aan haar doen beloven, van elke poging tot
ontvluchting af te zien.
Na de eerste gevallen van ontvluchting,
welke desniettegenstaande hebben plaatsge
vonden, zijn allen onder dagelijksche politie
controle geplaatst. Enkele maanden is deze re
geling gehandhaafd, waarna zij op aandrang
der betrokkenen minder streng is gemaakt.
Toen bovendien de Franco-regeering zelve den
geïnterneerden had gemaand hun beloften na
te komen, is het toezicht tot een zuiver admi
nistratieve controle teruggebracht, met dien
verstande, dat met een aanmelding eens per
week genoegen werd genomen.
De nieuwe ontvluchtingsgevallen hebben
aanleiding gegeven de dagelijksche aanmel
ding wederom voor te schrijven, gepaard met
het verbod de woonplaats te verlaten.
Uit den aard zijn alle maatregelen tot op
sporing van de vluchtelingen genomen.
Gelijk uit het bovenstaande blijkt, was het
geen hier opnieuw geschiedde niet het ver
breken van een belofte der geïnterneerden
aan de regeering van Valencia, doch van hun
aan de Nederlandsche regeering gegeven eere
woord.
Met de non-interventie-overeenkomst heeft
deze zaak niets uit te staan.
De regeering heeft besloten de nog
in ons land geinterneerde Spanjaar
den in verzekerde bewaring te houden
tot van het bewind van generaal Fran
co bevestiging zal zijn ontvangen dat
de gevluchte Spanjaarden, die hun
aan de Ned. regeering gegeven woord
hebben gebroken, bij aankomst in het
onder dat bewind staande deel van
Spanje naar Nederland zullen wor
den teruggezonden.
De betrokken Spanjaarden zijn in
de plaats waar zij vertoefden in poli
tie bewaring gesteld in afwachting van
overbrenging naar een gezamenlijke ver
blijfplaats.
Haarlem verrijkt met een mooi dienstgebouw.
De burgemeester van Haarlem, dr. J. E. baron De Vos van Steenwijk, spreekt de
openingsrede uit bij de ingebruikneming van het nieuwe gebouw van den
Haarlemschen Geneeskundigen en Gezondheidsdienst. Zittend van links naar
rechts de directeur, arts W. B. Smit en de wethouders E. van der Wall en
W. J. B. van Liemt.
Aanbieding van geschenken.
Wij hebben Maandag reeds melding gemaakt
van de rede, waarmede de directeur van den
Gemeentelijken Geneeskundigen en Gezond
heidsdienst, de heer W. B. Smit, arts, de plech
tigheid der officieele ingebruikneming van het
nieuwe gebouw Maandagmiddag opende.
Zij thans nog vt. meld, dat zeer velen deze
plechtigheid bijwoonden, o.a.: het volledig col
lege van B. en W. met den gemeente-secreta
ris, mr. Th. A. Wesstra, de hoofden van tak
ken van dienst; zeer vele raadsleden; vele
doktoren; mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen,
oud-wethouder van Haarlem en oud-lid der
Eerste Kamer; de heer E. H. Tenckinck, Com
missaris van Politie; mr. P. E. Barbas, secre
taris van den Armenraad; jhr. mr. C. J. A. den
Tex, burgemeester van Bloemendaal; dr. E. A.
M. Droog, wethouder van Heemstede; verte
genwoordigers van Ziekenfondsen en van het
Roode en Het Witte Kruis; dr. L. Heyermans,
directeur van den Geneeskundigen Dienst van
Amsterdam; de heer J. van Konijnenburg, oud
directeur van den Haarlemschen Geneeskun
digen Dienst en natuurlijk het volledig per
soneel van dien dienst.
Een bas-relief aangeboden.
Hierna sprak jhr. C. G. J. van Winning, arts,
voorzitter van de afdeeling Haarlem der Mij.
tot Bevordering .der Geneeskunst, die mede
namens de Vereeniging van Huisartsen en de
Vereeniging van Specialisten, dank bracht aan
de gemeente Haarlem voor alles wat zij doet
in het belang van de geneeskundige verzor
ging der inwoners en namens de Haarlemsche
genéesheeren als stoffelijk blijk van dank een
bas-relief in de granieten portiek van het ge
bouw aanbood, voorstellend Hygiëa, godin der
gezondheid.
Spr. eindigde met waardeerende woorden
tot dokter Smit en tot den vervaardiger van
het bas-relief, den beeldhouwer M. Andriessen
alhier.
Zooals gezegd stelt het beeld de godin Hy
giëa voor, met giftbeker en slang, onder het
eigenlijk beeld zijn aangegeven de Amster-
damsche Poort en de Groote Kerk; het wapen
van Haarlem is aangebracht in den linker-bo-
venhoek.
Een gedenkraam van
het personeel.
Namens het personeel van den Dienst voer
de de heer W. J. H. Maschhaupt, arts, adjunct-
directeur, het woord. Het personeel heeft
uiting willen geven aan zijn vreugde over de
totstandkoming van het fraaie, goed geoutil
leerde gebouw (dat als men zich vroegere „wo
ningen" van den Haarlemschen Geneeskun
digen Dienst herinnert een enorme verbete
ring beteekent) en daarom een gedenkraam in
gebrandschilderd glas doen vervaardigen, dat
nog niet gereed is, maar waarvan spr. den bur
gemeester een ontwerp overhandigde.
In het raam staat het volgende te lezen:
„De grondslagen van dezen dienst zijn gelegd
door J. van Konijnenburg, arts (1 Augustus
1918—15 September 1934); L. W. Havelaar (1
Januari 19011 Januari 1921); J. C. Op 't
Eynde—Stolp, arts (1 Januari 191414 Sep
tember 1932)".
(Dit gedenkraam zal worden aangebracht
in den achtergevel, tegenover den hoofdin
gang)
Andere sprekers.
Dr. L. C. Kersbergen sprak in opdracht van
de Haarlemsche Ziekenhuizen. Spr. prees den
weiwillenden tact en den rechtvaardigheidszin
van dokter Smit. „Er is niets meer voor ons te
wenschen over; de verhouding is alleraange
naamst", aldus spr., die er voorts aan herin
nerde, dat „Zuigelingenzorg" ook in dit nieuwe
gebouw zal worden ondergebracht. Met de
Haarlemsche Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose is dit niet mogelijk geweest, omdat
deze ook nog de zorg heeft voor administra
tie en propaganda.
Namens de vijf Haarlemsche Ziekenfonds-
besturen sprak de heer H. J. M. Bartels woor
den van gelukwenseh en waardeering voor den
Dienst in het algemeen en den directeur in
het bijzonder. Spr. uitte den wensch, dat de
zelfde aangename betrekkingen tusschen den
Dienst en de besturen der Ziekenfondsen zul
len blijven bestaan.
De burgemeester aan het woord.
De eigenlijke openingsrede werd uitgespro
ken door dr. J. E. Baron de Vos van Steen-
wijk, burgemeester van Haarlem.
De burgemeester vestigde de aandacht op
het feit, dat de ingebruikneming van dit
nieuwe gebouw voor Haarlem een belangrijke
gebeurtenis is. De geneeskundige verzorging
toch neemt een steeds belangrijker plaats in
en dit belang groeit voortdurend mèt de me
dische wetenschap. Een goed functionneerend
controle-apparaat is noodig voor de genees
kundige verzorging. Op leider en personeel
van den dienst rust een zware taak en het ge
meentebestuur heeft te zorgen, dat zij beschik
ken over een goede outillage.
Spr. prees Haarlem gelukkig dat het bij
de totstandkoming v \n dit gebouw de mede
werking heeft kunnen verkrijgen van het
Werkfonds. De samenwerking tusschen dit
Fonds en het gemeentebestuur is van zeer
aangenamen aard geweest; in 't bijzonder mag
ir. J. A. M. W. Vetter aanspraak maken op dank
daarvoor. Voorts dankte de burgemeester den
architect van Openbare Werken, den heer
G. Smits, die bouwkundige en aesthetische
eischen op gelukkige wijze met ir. G. Fried-
hoff, die zoo uitmuntend de binnenarchitec
tuur, in 't bijzonder van de directeurskamer,
heeft verzorgd en den aannemer, den heer
de Geus.
Spr. aanvaardde gaarne voor de gemeente
de aangeboden geschenken en zag in het ge
denkraam een symbool van den geest, die het
personeel bezielt. Dit personeel en de leider
verdienen hulde. Spr. heeft den indruk, dat
dokter Smit de rechte man op de rechte
plaats is; hetzelfde kan worden gezegd van
den adjunct-directeur en de leden van het
personeel.
Moge, zoo eindigde de burgemeester, het ge
bouw, dat ik hierbij voor geopend verklaar,
tot in lengte van dagen dienstbaar zijn aan
de belangen, waarvoor het is gesticht, moge
het veel leed helpen verzachten en moge het
veel arbeidsvreugde geven aan hen, die er in
werkenApplaus
Dokter Smit gaf vervolgens nog eenige in
lichtingen over de indeeling van het gebouw,
waarbij hij o.a. mededeelde, dat met 1 Januari
a.s. „Zuigelingenzorg" er in ondergebracht zal
worden.
Hierna werden ververschingen aangeboden
en bezichtigden de aanwezigen het gebouw.
De burgemeester van Haarlem, dr. J. E. baron De Vos van Steenwijk, in het
laboratorium van het nieuwe gebouw van den Geneeskundigen en Gezondheids
dienst. Achter hem de directeur van den Dienst, arts W. B. Smit en de
bacterioloog, dr. O. II. Dijkstra.
Verzoek om verlaging zal wel
worden ingewilligd.
Op 1 Augustus van dit jaar hebben twee be
ruchte Rotterdamsche inbrekers een inbraak
gepleegd in het gebouw van de Holland-Ame-
rika-lijn te Rotterdam en getracht daar een
brandkast te forceeren. Deze bleek evenwel
van zoo solide constructie, dat de inbrekers
onverrichter zake huiswaarts moesten keeren.
Zij werden later gearresteerd en ondergaan
op het oogenblik de gevangenisstraf, welke
hun door verschillende rechterlijke instanties
Den 34-jarigen schoorsteenveger. J. H., die
den inbrekers bij hun werkzaamheden behulp
zaam is geweest, werd door de Rotterdamsche
rechtbank een gevangenisstraf van een jaar
opgelegd. Van dit vonnis is hij bij het Haag-
sche gerechtshof in hooger beroep gekomen,
omdat hij van meening was, dat deze straf te
zwaar was uitgevallen. Hij heeft den inbrekers
alleen een schroevendraaier en nijptang ver
schaft en een van hen in den vroegen morgen
met een motorfiets opgewacht.
„Ik heb een jaar gekregen voor zoo een-
klein bijrolletje, dat is toch onbillijk, want een
van de inbrekers zelf kreeg ook een jaar. De
man, die ze allebei binnen liet, is er met acht
maanden afgekomen."
Deze redeneering hield niet heelemaal stees,
want bij deze straffen was rekening gehouden
met vorige veroordeelingen.
Beide inbrekers, die ook een rol hebben ge
speeld in de zg. „glazenwasschers-affaire
hebben daarvoor de zware straffen gehad, zoo
dat de laatste veroordeeling cogenschijnlijk
mild was uitgevallen. Verdachte zelf heen
wegens een inbraak te Sliedrecht ook al an
derhalf jaar gehad, dus bevond zich overigens
in een gelijksoortige situatie.
Hiermee rekening houdend, vroeg de advo
caat-generaal, mr. A. Rombach, verlaging van
de opgelegde straf tot acht maanden.
