Litteraire
Kantteekeningen.
De auto, waarin bruid en bruidegom de levensreis zoo onfortuinlijk begonnen, wordt uit
het water gehaald.
Weer een auto te water.
Met een ondertrouwd paar!
HAARLEM Woensdag.
Een alleronaangenaamst avontuur hebben
Dinsdagavond een trouwlustige jongeman en
jongedame uit Amsterdam ondervonden. Hij
was 28 en zij 24 jaar. Ze waren voor de onder
trouw naar het stadhuis in de hoofdstad ge
gaan en maakten na afloop een autotochtje
naar Haarlem. In het Amsterdamsche kwar
tier raakte de bestuurder verdwaald. Hij
kwam in de Romolenstraat terecht en toen
hij in de verte de Amsterdamsche tram zag
rijden, meende hij weer op het goede spoor te
zijn. Als hij eerst maar weer op den weg
kwam, waar de E. S. M. reed, zou alles immers
van zelf wel terecht komen.
Dus reed hij rechtuit, toen hij plotseling
tot zijn grooten schrik het donkere water van
den Heerensingel vlak voor zich zag. Hij reed
gelukkig niet hard, maar hoewel hij uit alle
macht remde, kon hij toch niet voorkomen,
dat de wagen met zijn lieven last in het wa
ter terecht kwam. Door de geringe snelheid
sloeg de auto niet over den kop, maar bleef
met den neus in de modder rechtop staan. De
bestuurder kon de schuifbare kap openen
en met behulp van een politieagent en om
standers konden de inzittenden ongedeerd en
zelfs nog droog op den wal komen.
Zij kwamen dus met den hevigen schrik
vrij. Door leden van den Ongevallendienst
werden zij bij omwonenden wat gekalmeerd
Per trein aanvaardden zij daarna de terug
reis naar Amsterdam.
Vannacht ongeveer half twee werd de auto
op het droge gehaald. Er bleken nog een
handtaschje en een portemonnaie met onge
veer f5 in te liggen. Die zullen aan de
eigenares ter hand worden gesteld. De auto
is met een kraanwagen naar Amsterdam
gesleept-.
Militaire vliegtuigloods op
Schiphol.
De aanbesteding.
AMSTERDAM, 15 December. De genie heeft
heden aanbesteed het bouwen van een vlieg
tuigloos, c.a. te Schiphol, raming f 228.000. Er
waren 67 biljetten ingekomen. De laagste in
schrijf ster was de firma M. Ebbing te Haar
lem (ijzerconstructie van Penn en Bauduin te
Dordrecht) met f 211.150. Het hoogst werd in
geschreven door de firma J. Wittebrood te
Beemster (ijzerconstructie van De Vries
K.obbe te Gormchem) met f 270.000.
FAILLISSEMENTEN.
Door de Arrondissements-Rechtbank te
Haarlem zijn de volgende faillissementen
uitgesproken op Dinsdag 14 December 1937.
1 W. P. van Breda, sigarenhandelaar, wo
nende te Haarlem, Anegang 36.
Curator: Mr. K. van Giffen te Haarlem.
2 M. Kramer, handelaar in groenten en
fruit, wonende te Beverwijk, van Hogendorp-
straat 6.
Curator: Mr. B. E. van Tijn te Haarlem.
3 N. Mudde, timmerman, wonende te Haar
lem, Leeuwerikstraat 50,
Curator: Mr. w. Veniet te Haarlem.
4 J. Th. Antonisse, vroeger slager, thans
zonder beroep, wonende te Heemstede, Soen-
dastraat 19.
Curator: Mr. D. de Jong, te Haarlem.
Rechter-commissaris in deze faillissemen
ten Mr. A. L. M. van Berckel te Haarlem.
Wegens gebrek aan actief is opgeheven het
faillissement van:
C. de Jong, bloembollenhandelaar, wonen
de te Hillegom. Loosterweg II 29.
Curator: Mr. J. H. J. Simons te Haarlem.
Wegens het verbindend worden der Uit-
deelingslijst zijn geëindigd de faillissemen
ten van:
1 B. W. Wisker, rijwielhandelaar, wonende
te IJmuiden-Oost, gemeente Velsen, Wijk
aan Zeëerweg.
Curator: Mr. O. H. van Wijk te Heemstede.
2 De nalatenschap van wijlen L. Bakker,
in leven sigarenwinkelier, gewoond hebben
de, te Hillegom.
Curatrice: mevr. Mr. E. A. J. Scheltema-
Conradi te Haarlem.
OP DEZE PALEN
STEUNT bl VÖMIWNb
Want aan hwi oranje koppen kunt
zien, dat u op 'n voorrangsweg rijdt.
En verder dient u op vierkante oranje
bordjes met witten rand te letten, dot
zijn óók voorrangsweg-kenteekens.
Chineesche bevolking vlucht uit
Hankau.
Overvolle treinen en schepen
verlaten de stad.
Kanton het eindpunt der Japansche
opmarsch?
HANKAU, 15 December (D.N.B.-
A.N.P.) De Chineesche autoriteiten
hebben de burgerbevolking aangera
den, Hankau te ontruimen.
Nadat gisteren hier bericht binnen
kwam van de aankomst van oorlogs
schepen voor Nanking nam de ont
ruiming het karakter aan van een
vlucht. Alle stroomopwaarts varende
schepen en de treinen waren overvol.
Intusschen zijn onderhandelingen be
gonnen over het instellen van een
veiligheidszone te Hankau.
Het Japansche blad Nitsji Nitsji Sjimboen
kondigt aan, dat het Japansche leger thans
op zal rukken naar Hankau en Kanton. Het
blad bericht verder, dat de toestand gespan
nen is.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek verzamelt hier
een leger van meer dan driehonderdduizend
man. Volgens het blad zal de tegenstand van
China eindigen met de bezetting van Kan
ton door de Japansche troepen.
f Sjoemtsjoen gebombardeerd.
HONGKONG, 15 December (Reuter-A.N.P.)
Japansche vliegtuigen hebben Sjoemtsjoen
gebombardeerd. Hun doel was blijkbaar het
Chineesche radiostation en de brug, welke
den Chineeschen oever verbindt met den
Britschen oever. De schade is niet bekend.
Zeventigduizend Chineezen
te Nanking gesneuveld?
TOKIO, 15 December Jieuter-A.NP.
Het aantal gesneuvelde Chineezen te
Nanking wordt van Japansche zijde
op zeventigduizend geschat. Officieele
gegevens zijn niet verkrijgbaar.
KANTONRECHTER
SERUM TEGEN MOND- EN KLAUWZEER.
De Minister van Landbouw van den staat
Ecuador heeft officieel aan de academies van
wetenschappen van Frankrijk, Duitschland,
Engeland en de Vereenigde Staten medege
deeld, dat een serum is uitgevonden, waar
door vee voor den tijd van een jaar onvat
baar wordt voor mond- en klauwzeer.
Kwakzalver veroordeeld.
Patiënt tijdens behandeling
overleden.
In den loop van 1933 werd een inwoner van
Haarlemmerliede ziek. Hij stelde zich onder
behandeling van den huisdokter, die hem aan
raadde, een chirurg te raadplegen. Deze oor
deelde het noodzakelijk, dat de patiënt een
operatie zou ondergaan, waar deze echter
weinig voor voelde.
Hij wendde zich tot een kwakzalver, die hem
ongeveer twee jaar behandelde, tijdens welke
behandeling de ziekte echter belangrijk ver
ergerde. De patiënt begaf zich daarop weer
naar den dokter, die nog steeds geen anderen
uitweg zag, dan operatief ingrijpen.
De patiënt beging daarop de onvoorzichtig
heid, opnieuw zijn heil te zoeken bij een
kwakzalver, die echter uit angst voor de po
litie, de behandeling staakte. De ziekte was
inmiddels reeds zoozeer verergerd, dat de
patiënt het bed moest houden. Ten derde male
werd nu de hulp van een kwakzalver ingeroe
pen, ditmaal een inwoner van Oegstgeest, die
volgens de geruchten een wondermiddel tegen
de gevreesde t.b.c. zou hebben ontdekt.
De wonderdokter, een eerbiedwaardige
grijsaard, bezocht den patiënt drie maal, waar
bij hij als zijn meening te kennen gaf, dat hij
den patiënt wel zou kunnen genezen. Voor
deze bezoeken liet hij zich telkens f 20 betalen,
terwijl voor de medicijnen die hij voorschreef
in totaal ongeveer ƒ25 betaald werd.
Waarschijnlijk had deze wonderdoener een
onjuiste „diagnose" gesteld, misschien ook had
hij zijn gaven overschat, want tijdens de be
handeling stierf de patiënt.
De 28-jarige weduwe van het slachtoffer van
het misplaatste vertrouwen in de kwakzalverij,
vertelde dat verd., die thans zelf door ziekte
niet in staat was ter terechtzitting te verschij
nen, bij zijn derde bezoek aan den patiënt
verklaard had, dat deze goed was vooruitge
gaan.
De 63-jarige vader van den patiënt wist wel,
dat zijn zoon door verd. behandeld werd, doch
hij had verd. nooit ontmoet en ook nooit medi
cijnen gezien. Wel wist hij, dat zijn zoon die
gebruikte.
Scherp requisitoir.
De Ambtenaar van het O. M. sprak een
woord van deelneming tot de beide getuigen,
wier man en zoon in de kracht van zijn leven
uit hun midden werd weggerukt. De over
ledene had blijkbaar een onoverwinnelijken
angst om geopereerd te worden. Deze is hem
echter noodlottig geworden, want daardoor
heeft hij heil gezocht bij de duistere praktij
ken der kwakzalvers, wat hij met zijn leven
heeft moeten betalen.
Spr. geloofde niet, dat juist deze verdachte
edn dood van den patiënt op zijn geweten
heeft, immers, de patiënt was reeds door tal
van kwakzalvers behandeld. Doch wel heeft
verd. veel kwaad gesticht. Wanneer de pa
tiënt onder doktersbehandeling was geweest,
had men hem misschien nog kunnen redden.
Doe hmaar al te vaak zien we, hoe juist een
voudige boerenmenschen door de kwakzalvers
overbluft en afgezet worden.
Verd. heeft aangevoerd, dat hij ook in Haar
lem en omgeving tal van t.b.c.-patiënten
heeft behandeld, doch bij onderzoek daarnaar
is gebleken, dat dezen öf geen t.b.c. hadden,
öf niet genezen zijn. Verd. is dus niet de groote
„wonderdoener", dien hij voorgeeft te zijn.
Het is, zooals dr. Hulst uit Leiden, in zijn
rapport heeft vermeld: „ten hemel schreiend,
dat een jong leven op deze manier onder kwak
zalversbehandeling verloren is gegaan!"
Verdachte is reeds zeer oud en thans zelf
aan een ziekbed gekluisterd. Daarom wilde spr.
tegen hem geen hechtenisstraf eischen, hoe
wel verd .reeds meer dan 200 maal veroor
deeld werd.
De ambtenaar eischte daarom een geld
boete van 600, subs. 2 mnd. hechtenis.
De Kantonrechter veroordeelde verdachte
tot 300, subs. 30 dagen hechtenis.
In 84 uur over den Atlantischen
Oceaan.
Plannen voor een gestroomlijnd schip.
LONDEN, 15 December (Reuter). Voor
het instituut van scheepsbouwkundige in
genieurs is hier gisteravond een voordracht
gehouden, waarin plannen uiteen zijn gezet
voor den bouw van een geheel gestroomlijnd
schip, dat in 84 uur den Atlantischen Oceaan
zou kunnen oversteken.
Teneinde met het vliegverkeer te kunnen
concurreeren, zou het schip der toekomst de
reis van Europa naar Amerika moeten kun
nen volbrengen in 3VZ dag, waarvoor een snel
heid van 35 tot 37 nhjl noodig zou zijn. Of
schoon de reis dan nog 21 uur langer zou du
ren dan door de lucht, zouden ongetwijfeld
velen een snelvarend schip verkiezen boven
het vliegtuig, o.a. omdat de kosten van den
overtocht geringer zouden zijn, en de reis per
schip, vooral bij slechts weer, meer comfort
biedt.
Het schip zou 405 meter lang moeten wor
den, hetgeen ongeveer 90 meter langer is dan
de Normandië. De bovenbouw zou geheel
worden ingesloten door enorme glazen wan
den, waarbinnen de temperatuur naar verkie
zing zou kunnen worden geregeld.
Voor de voortstuwing zouden zes schroeven
moeten dienen, aangedreven door zes turbo-
electrische motoren, met een gezamenlijk ver
mogen van 400.000 as-P.K.
PASPOORT MET VISUM VOOR
FRANKRIJK?
Naar de „Matin" verneemt, is minister
Marx Dormoy voornemens in de eerstvolgen-
dwe vergadering van den Franschen minister
raad voor te stellen bij de wet een paspoort
met visum verplichtend te stellen voor vreem
delingen bij het overschrijden van de grens
Samenwerking in de Midden
stands Centrale verbroken.
Wie draagt daarvan de verantwoording?
HAARLEM Woensdag.
De samenwerking tusschen de drie
Haarlemsche middenstandsvereeni-
gingen (de R.K. Middenstandsvereeni
ging, de Christelijke Middenstandsver-
eeniging en de Neutrale Haarlemsche
Handelsvereeniging) die 15 jaar be
staan heeft, moet thans verbroken
worden geacht.
De aanleiding daartoe moet gezocht worden
in hetgeen in verband staat met de verkiezing
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor het district Haarlem. Er bestaat evenwel
onder de daarbij betrokken partijen verschil
van meening over de vraag wie voor de ver
breking der samenwerking aansprakelijk is.
Gedurende den tijd, dat de Middenstands
centrale bestaan heeft, verliepen de verkie
zingen voor de Kamer van Koophandel bij
enkele candidaatstelling. Nu komt het even
wel tot een verkiezing voor de afdeeling Klein
bedrijf. (Deze verkiezing heeft a.s. Vrijdag
plaats)
In de afgeloopen dagen zijn enkele mani
festen verspreid die op die verkiezing betrek
king hebben. Eerst verscheen er een van de
Haarlemsche Handelsvereeniging, waarin o.a.
gezegd werd, na de opmerking, dat de samen
werking verbroken was:
„Iedere middenstander heeft het recht de
vraag te stellen: hoe komt dat? Want in dezen
voor den middenstand zoo moeilijken tijd is
meer dan ooit eenheid noodig en dus drukt de
verantwoordelijkheid op hem, die deze een
heid verbreekt, wel zéér zwaar!
Gij lezer (es), die u teleurgesteld voelt door
hetgeen wij u hierboven mededeelden, u moe
ten wij zeggen: ook wij zijn diep teleurge
steld. Onze vereeniging, de Haarlemsche Han
delsvereeniging, was met de Christelijke Mid-
denstandsvereeniging en de R.K. Midden-
standsvereeniging in de Middenstandscentrale
vereenigd. Het bestuur van de R.K. Midden-
Arthur van Schenttel. De
grauwe vogels. (Amsterdam
J. M. Meulenhoff).
Pericles en Korolenko.
(Twee Kerstgaven van de
Wereldbibliotkeekvereeniging)
Telken jare pleegt de Wereldbibliotheek
haar leden een Kerstgave aan te bieden,
waarvoor zij haar keuze op minder alledaag-
sche litteraire kunstwerkjes laat vallen, die
dan in een keurig verzorgd kleedje steekt en
ze niet in den gewonen handel brengt, doch
voor haar zeven duizend leden reserveert.
Aardiger middel om de liefde voor het goed
en sierlijk verzorgde boek, de bibliophilie, ook
onder de groote massa der lezers te brengen,
is moeilijk denkbaar. Aan de voor dit jaar
gekozen teksten kunnen wij daarenboven geen
grooter hulde brengen dan door ze in één
bespreking te voegen met het jongste proza
van Van Schendel, wiens schrijfkunst ook
door ons tot het zuiverste werk gerekend
wordt, dat op den dag van vandaag in Hol
land wordt afgeleverd.
Hoe prachtig instrument is de taal zoo ze
geschreven of gesproken wordt door een, die
haar beheerscht, verzorgt en streelt en tege
lijk haar klank en macht op oeconomische
wijze weet te benutten. Maar tevens: hoe
hoog staat een volk dat den redenaar eert,
die deze wetenschap op schoone wijs in de
praktijk brengt. Ik denk hier aan de rede
van Pericles (één der Kerstgaven der W. B.
V.) meer dan twee duizend jaar geleden uit
gesproken tot de Atheners, als grafrede voor
hen, die in het eerste jaar van den strijd
tegen Sparta gevallen waren. Thucydides
heeft die rede geboekstaafd en het is in een
waardige Hollandsche vertaling van Dr. D.
Loenen. dat ze thans voor ons ligt. Die rede
is schoon in har gedrongen vorm,, waarin
een denker voor een enkele zinswending, een
paar aaneengeschakelde woorden slechts,
méér zegt, dan thans vaak een hoofdartikel
van een Europeesch politiek orgaan bevat.
Maar dat zou, alleen, niet genoeg zijn om dit
boekje voor de lezers van onzen tijd waarde
te verleenen. Die ligt daarin dat het won
derlijk actueel naar den inhoud is en mis
schien zelfs, voor de toekomst, een angstige
voorspelling kan bevatten. Want al prijst hier
Pericles zijn stad en haar hooae beschaving,
zijn Atheners en hun persoonlijken moed, hij
sprak hl het eerste jaar van den krijg, waar
van het einde niet hem bekend was. doch ons
werd overgeleverd: het einde der Atheensche
democratie, vernietigd door Sparta.
Is het niet of Pericles gisteren bij ons ge
sproken heeft en wij een stenographisch ver
slag er van in ons dagblad lezen? Al hebben
wij weinig waarlijk groote redenaars meer in
ons midden en zijn er slechts scharen die de
„gave des woords" meenen te bezitten.
Luister slechts:
„Wij hebben een staatsvorm, die niet een
navolging is van anderer instellingen en
tradities: veeleer zijn wijzelf een voorbeeld
vooi' menig ander, dan dat anderen ons ten
voorbeeld strekken. Zijn naam is democratie,
omdat invloed op staatszaken bij ons niet
een voorrecht is voor weinigen, maar een
recht voor velen". En verder:
„Wij onderscheiden ons ook van onze tegen
standers in militaire methode en disipline.
Wij maken immers onzen staat tot een ge
meenzaam verblijf voor ieder en nooit zetten
wij vreemdelingen uit om te verhinderen, dat
een van onze vijanden door leeren of waar
nemen zijn voordeel zou kunnen doen met
iets, dat wij niet verheimelijken, omdat wij
minder ons verlaten op lange voorbereiding
en krijgslisten, dan op persoonlijken moed op
het slagveld".
„Daarom jagen zij dan ook door moeizame
training van hun prilste jeugd af de dapper
heid onverpoosd na, terwijl wij, met onze
„losse levenswijze", even moedig de gevaren,
met onze krachten evenredig, trotseeren".
„Zoo wij het dan verkiezen, meer in „zor-
gelooze lichtzinnigheid" dan na trainende
ontberingen, liever met aangeboren, dan met
voorgeschreven moed de gevaren te bestaan,
welaan, dan hebben wij het voordeel, dat wij
niet, onder den last van plagen, die nog komen
moeten, tevoren al in druk en zorgen leven
en dat wij toch niet minder moed en vol
harding toonen in het aangezicht van die ge
varen, dan zij, die steeds moeizaam zich voor
bereiden; zoo verdient onze burgergemeen
schap ook hierom bewondering, maar ook nog
om andere redenen. Wij minnen schoonheid
in soberheid, wij minnen geestesontwikkeling
zonder verslapping in daadkracht.
Nog spreekt Pericies in het volle bewust
zijn van de waarde van zijn stad en zijn volk
maar Sparta zou zegevieren over „de stad der
vrijheid, den haard der cultuur", Sparta zou
heerschen in Griekenland, een korte glorie
beleven vóór haar ondergang in den nacht
der tijden, zonder geestelijk^erf. Athene, ver
nederd, verloor haar politieke beteekenis maar
haar cultuur hield het vuur des geestes bran
dende, tot een licht voor alle eeuwen (Dr
Loenen in het Voorwoord).
Pericles' rede in zeven duizend exemplarer
na drie en twintig eeuwen in Holland her
drukt! En als stijlproef nog een voorbeeld
van bouw, ordening en klaarheid, zelfs in de
niet oorspronkelijke taal. Wat zij blijven zal
al zou neen nieuw-Spartaansche geest zij
waarde voorbijgaand willen ontkennen.
De onroerende kleine novelle van Vladiemir
Korolenko „In slecht gezelschap" die dit
presentje vergezelt, is in haar soort niet
minder voorbeeldig. Eigenaardig Russisch
van psychologie is dit verhaal van dén kleinen
knaap die van zijn vader vervreemd is, na den
te vroegen dood der moeder en die door den
dood van een klein vriendinnetje, dat hij on
der de verschoppelingen van zijn kleine stad
gevonden had, weer tot den vader terug
gevoerd kon worden. De vertaling is door
Annie de Graaff, naar het mij voorkomt, uit
stekend verzorgd.
Van Schendel tenslotte. Het wonder in het
werk der laatste jaren is bij dezen auteur, dat
in een schijnbare monotonie in zijn vertel
len de aandacht toch voortdurend gespannen
blijft bij de doening zijner figuren, hun ge-
daehtengang, hun soms vreemde oplossingen
voor wat het leven ze ter oplossing voor set.
Hij dringt liefst door in de religieuse geesten
van eenvoudigen huize, wier ingeboren goed-
zijn in conflict komt met de meer aangeleerde
„getuigenis" zijner omgeving. Conflicten,
waarin de onafhankelijke zoeker en ten
slotte niet-begrijper het aflegt tegen zijn
omgeving van aanvaarders en dus
wetenden. Tragische conflicten worden dat
veelal en ook deze Kasper Valk is weer een
waar ongelukskind en toch een soort held in
zijn vasthouden aan wat hem nu eenmaal
heeft goedgedacht. Hij had botanicus mogen
worden, maar het lot maakte een simpelen
tuinder in de Vechtstreek van hem. In zijn
tegenspoed is hij zonder opstandigheid, doch
kent evenmin de berusting noch den wil zich
te onderwerpen. Zijn goedheid is een reli-
gieusiteit zonder religie, waardoor hij zwevend
blijft en voor zijn calvinistische omgeving
voortdurend object ter vermaning.
Grauw is dit leven, maar Van Schendel's
kunst geeft er een zilveren schijn aan. Het Is
heel bijzonder en tegelijk heel eenvoudig: dat
is het wonder van den echten artist, dat men
eigenlijk niet probeeren moet te gaan uit
leggen of ontleden. Het is er en daarmee uit.
Zoo ge een willekeurig boek, waarvan ge niets
weet, openslaat en een paar zinnen leest, zult
ge Van Schendel herkennen, zoo hij er de
schrijvei* van was.
Reeds één zin van hem schept sfeer en die
treft ge constant aan van begin tot slot. Schijn
baar onbewogen grijpt hij diep in zijn sujetten
en teekent ze, alsof zijn belangstelling voor
ze slechts gering waren, intusschen vol be
grip en meegevoel. Van Schendel is een aristo
cratisch schrijver over zielig-eenvoudigen
zijn kunst komt in haar volle waarde daarom
eerst langzaam tot den lezer. Maar wie er
de bekoring van onderging blijft haar waar-
deeren.
J. H. DE BOI6.
standsvereeniging evenwel heeft in de jongste
vergadering der centrale medegedeeld, dat
nu er tóch een stemming kwam omdat de
coöperaties candidaten zouden stellen dit
bestuur met een eigen lijst zou uitkomen.
Alsof het candidaatstellen van coöperatie-
menschen niet juist een aanleiding moest zijn
om nog meer dan voorheen in gesloten een
heid op te trekken!
Wij betreuren dit besluit van voornoemd
bestuur, dat ons noodzaakt nu ook met een
eigen lijst van candidaten uit te komen, in
hooge mate. Waartoe nu toch üi vredesnaam
die verdeeldheid op een gebied, dat met Gods
dienstige of politieke gezindheid niets te°mal
ken heeft?"
Daarop is ook een manifest verspreid van
de R.K. Middenstandsvereeniging, waarin Ge
antwoord werd op bovenstaand manifest. Ge
schreven werd o.a.:
„In het kort wordt de R.K. Middenstands
vereeniging te Haarlem verweten, dat zij de
eenheid in de Middenstandscentrale heeft
verbroken, doordat zij met Katholieke can
didaten uitkomt.
Voorop worde gesteld, dat het ons niet be
kend is, dat de samenwerking verbroken is
in ieder geval is dit niet geschied door ons
Vervolgens hebben wij ons bereid verklaard
om in samenwerking met de neutrale en chris
telijke organisaties zes candidaten te stellen
maar zij stelden als voorwaarde, dat de pro
paganda voor deze candidaten afzonderlijk
door de organisaties gevoerd zou worden. Im
mers, het was hekend, dat er meerdere candi
daten zouden worden ingediend èn door de
coöperaties èn door dissidente groepen. Wan
neer deze succes zouden hebben, wilden wij in
ieder geval niet het risico loopen, dat Katho
lieke candidaten daar de dupe van werden
Er zijn toch reeds te weinig Katholieken'lid
van de Kamer van Koophandel.
Hoewel de „Christelijken" hier wel voor voel
den, zijn de „Neutralen" de Haarlemsche
Handelsvereeniging dus hier niet op inge
gaan. Wanneer dus van verbreken van eenheid
moet worden gesproken, wij zijn niet de schul
digen".
Het bestuur van de Haarlemsche Handels
vereeniging had hedenmorgen een perscon
ferentie belegd om zijn standpunt in deze
aangelegenheid uiteen te zetten. De voorzit
ter, de heer B. W. Lasschuit, deelde mede
dat de heer Th. s. J. Hooy, voorzitter der
R.-K. Middenstandsvereeniging, begonnen is
in een vergadering van de Middenstandscen-
trale mede te deelen, dat hem bij onderzoek
gebleken was, dat ongeveer 60 pc-t. van de kie
zers voor de Kamer van Koophandel R.-K
zijn. In een volgende vergadering kwam hij"
met de mededeeling, dat nu de coöperaties
met een eigen candidaat zouden komen, de
R.-K. ook een eigen lijst zouden indienen.
Onmiddellijk hebben de bestuursleden van
de Haarlemsche Handelsvereeniging en de
Christelijke Middenstandsvereeniging daar
tegen geprotesteerd. Zij betoogden, dat het
noodig is, dat de godsdienst en de politiek uit
de Middenstandsactie gehouden moet wor
den, dus ook uit de Kamer van Koophandel.
De R.-K. vereeniging -wilde evenwel zoo
vervolgde de heer Lasschuitniet van mee
ning veranderen. Daarop is door mij de ver
gadering van de Middenstandscentrale ge
sloten, omdat wij als Haarlemsche Handels
vereeniging meenden, dat samenwerking in
de Middenstandscentrale voor de toekomst
niet meer mogelijk was, als er geen eenheid
verkregen kon worden in de verkiezingsaaii-
gelegenheid der Kamer van Koophandel.
De heer Hooy had wel toegezegd, dat de
R.K. vereeniging alsnog van eigen candida
ten zou afzien als de coöperaties geen can
didaat zouden indienen, maar het is onmo
gelijk gebleken de coöperaties daartoe te be
wegen. Het betoog, dat de R.-K. vereeniging
wel bereid was een gecombineerde lijst met
de andere twee Middenstandsvereeiiigingeft in
te dienen, mits de R.-K. vereeniging vrijheid
kreeg voor eigen candidaten propaganda te
maken, had voor ons geen waarde, want dat
beteekende immers toch een verkiezings
strijd, en juist dien wilden wij voorkomen.
Het was zoo verklaarde de heer Las
schuit verder onze bedoeling aan de R.-K.
Middenstaiidsvereeniging mede te deelen,
dat wij er genoegen mede namen als de R.-K.
drie candidaten op een gecombineerde lijst
zouden krijgen, terwijl er onder de nu af
tredende 6 leden slechts twee R.-K. zijn. Die
mededeeling kon evenwel niet bijtijds aan
het bestuur der R.-K. kiesvereeniging ge
daan worden, omdat de heer Hooy de ver
gadering overviel met zijn aankondiging, dat
de R.-K. eigen candidaten zouden stellen.
Na de bedoelde vergadering van de Mid
denstandscentrale is nog getracht om alsnog
tot overeenstemming te komen, waardoor de
drie Middenstandsvereenigingen gezamenlijk
zouden optrekken bij deze verkiezing, maar
hoewel de Handelsvereeniging alles daartoe
gedaan heeft, is het niet mogen gelukken.
Zelfs op den Zondag voor de candidaatstel
ling van Maandag is nog door een vooraan
staand R.-K. getracht een oplossing van de
moeilijkheden te bewerken, maar ook hij is
daarin niet geslaagd.
Wij betreuren zoo besloot de heer Las
schuit zijn mededeelingen, dat de zaken zoo
geloopen zijn. De Haarlemsche Handelsver
eeniging kan nu niet anders dan met 1
Januari a.s. het lidmaatschap der Midden
standscentrale opzeggen, maar dit zal gedaan
worden in de vaste overtuiging, dat de oor
zaak daarvan alleen gezocht moet worden
bü de R.-K. Middenstandsvereeniging.^
Wij hadden over deze aangelegenheid ook
nog een kort onderhoud met den heer Th. S.
J. Hooy, voorzitter der R.K. Middenstandsver
eeniging. Deze deelde ons mede, dat hij en de
overige leden van zijn bestuur meenen in de
verkiezingsquaestie een juiste houding te heb
ben aangenomen. Verder meende hij, dat de
vraag of de samenwerking in de Midden
standscentrale verbroken moet worden niet
aan de orde had behoeven te komen, daar de
verkiezing voor een Kamer van Koophandel
toch vrij kan staan van de samenwerking van
de Middenstandsvereenigingen in andere aan
gelegenheden.
'Mocht het bestuur der R.K. Middenstands
vereeniging alsnog aanleiding vinden zijn-
standpunt breeder te ontvouwen en toe te
lichten, dan zou daarvoor ook een persconfe
rentie belegd worden.
Tenslotte hadden we een onderhoud met
den heer L. Lam, voorzitter der Christelijke
Middenstandsvereeniging. Deze verklaarde nog
niet te kunnen mededeelen wat de houding
van zijn organisatie zal zijn. Persoonlijk heeft
hij de meening, dat het sympathieker zou zijn
geweest als de Middenstandsvereeniginen el
kaar weer gevonden zouden hebben bij deze
verkiezing, maar in het gebeurde behoeft zijns
inziens geen reden te ligen om de samenwer
king in de Middenstandscentrale te verbreken.
De Middenstandsvereenigingen zijn steeds
gezamenlijk opgetrokken als het zaken betror
betreffende het voeren van acties, het indie
nen van verzoekschriften en het behartigen
van speciale Middenstandsaangelegenheden
bij Overheids- en semie-Overheidsinstellingen,
daarin zou geen verandering gebracht behoe
ven te worden. Wat de quaestie van de verkie
zing van de Kamer van Koophandel betreft
moet wel bedacht worden, dat hierbij ook
andere dan zuiver Middenstandsbelangen aan
de orde waren, want in de Kamer van Koop
handel worden ook andere zaken aan de orcte
gesteld.
