Sjantoeng's hoofdstad gevallen. A Actie in het Zuiden vertraagd. Een koloniale school in het Derde Rijk. THIJS IJS GAAT DOOR DIK EN DUN DINSDAG 28 DECEMBER 1937 De strijd in het Verre Oosten De Japanners hebben Tsinan bezet. ZUID-OOST-CHINA i D>—. \j\f HOM^ ■y SZETSJWAN *~iHO£P^A^ J ersjEUCTOE HANKAt/ SjOENGKlAwa' C "7>W*\ V. S «kwtSófe xtóbtóSOCM f '-/TQ IC*. vwaaW,!,.^^0" /FOEKIEJ J0t r A J~ KWANG SI <\r' 5j«sj™ ->•} SuHTSJÓU" Q^'JTSjAOTSjOUj_^ - uvnujwu yAt» wk rp "AAvC IUDO - CWIV4A f tEiT' Het keizerlijk hoofdkwartier te Tokio deelt mede, dat de Dapansche troepen Tsinan, de hoofdstad van Sjantoeng, hebben genomen. De Chineesche troepen, aldus dit communiqué, hebben de stad in brand gestoken. Sedert Zondagmorgen branden het provinciale regee- ringsgebouw, het Japansche en het Duitsche consulaat, het Japansche ziekenhuis en andere gebouwen in deze stad. Na de verovering van Tsinan rukken de Japanners op naar Tsingtau. Zij hebben Tsjangtien aan den spoorweg Tsinan-Tsing- tau reeds bereikt. De Chineezen leggen loop graven aan bij Weihsien aan dezelfde spoor lijn. Op raad van het staatsdepartement te Washington vertrekken vandaag een aantal Amerikanen uit Tsingtau naar Sjanghai met de Amerikaansche kanonneerboot Sacra mento. De lichte Amerikaansche kruiser Marblehead, de Amerikaansche kruiser Pope en de Britsche Kruiser Suffolk blijven ter plaatse. Uit Sjanghai: Na den val van Nanking, die gevolgd werd door een vertraging in de krijgsverrichtin gen in het Jangtsedal, richt de aandacht zich, behalve naar Sjangtoeng naar Zuid- China, waar het Japansche opperbevel een aanval schijnt voor te bereiden op Kanton. anti-Japansch gezind zijn, in dezen een grooter aandeel verwerven in de leiding van zaken. Benoemingen in dezen geest worden echter niet gepubliceerd. Hoofd van zendingschool te Peking in vrijheid. Het Chineesche hoofd der zendingschool te Peking is op vrije voeten gesteld. De Ja panners geven geen verklaring voor het ge beurde. Coba Beschuldigingen tegen oud president Machado ingetrokken. Op grond van de amnestie voor alle poli tieke gevangenen van Cuba, die ook geldt voor oud-president Machado en de leden zijner re geering heeft de Cubaansche regeering alle beschuldigingen tegen Machado ingetrokken. De oud-president, die te New-York in een zie kenhuis lag, nadat hij naar aanleiding van een uitleveringsverzoek in hechtenis was ge nomen, is dan ook onmiddellijk in vrijheid gesteld. Roemenië. zullen dienen bij de toewijzing der zetels in de Kamer. Uit de bestudeering dezer bepalin gen blijkt, dat de Nationale Liberale Partij geen meerderheid in de Kamer kan vormen. Hiervoor is een niéuwe toestand ontstaan, die door de regeering bestudeerd wordt. De hofmaarschalk deelt mede, dat de ko ning, het noenmaal heeft gebruikt met Goga, voorzitter der Nationale Christelijke Partij, en in den middag generaal Antonescu, comman dant van het vierde legercorps, heeft ont vangen. De aarde beeft in Midden- Amerika. Dooden en gewonden in Salvador. Schade aangericht in Mexico. Uit San Salvador wordt gemeld, dat gister avond een aardbeving ernstige schade heeft aangericht in het gebied van Antiquizaya en Ahuachapan. Drie personen zijn om het le ven gekomen en velen werden gewond. In Mexico zijn de laatste vier dagen acht tien lichte aardbevingen gevoeld. Het epicen trum moet in Zuid Mexico liggen, in de sta ten Oaxaca en Guerrero. Gistermiddag werd een sterke beving gevoeld, waarvan het epi centrum op 330 kilometer van het seismogra- fisch instituut te Tacubaya ligt. De omliggen de plaatsen liepen schade op, doch er wordt geen melding gemaakt van slachtoffers. Instituut, dat gedurende den wereldoorlog gesloten werd, weer geopend. Geen meerderheid voor de Liberalen. Het bureau van den minister-president pu bliceert het volgende communiqué: De centrale kiescommissie heeft de bepa lingen bekend gemaakt, die als grondslag Verdedigers van Teruel krijgen hulp. Aranda's hulpcolonnes pogen met de oude stad in verbinding te komen. Volgens te St.-Jean de Luz ontvangen in lichtingen uit rechtsche bron kan de verbin ding tusschen de voorhoede der hulpcolonnes van generaal Aranda en de verdedigers van Teruel ieder oogenblik tot stand komen. Vol gens de laatste berichten worden de aanval len der regeeringstroepen, gesteund door veel materiaal, talrijker. Bij de aanvallen op de oude stad is gebruik gemaakt van 160 tanks en vele gepantserde wagens. Te 17 uur werd gistermiddag per radio me degedeeld. dat het garnizoen nog steeds weerstand tegen de aanvallen der republikein- sche troepen bood en dat tegen 15 uur twee massa-aanvallen werden afgeslagen met groote verliezen voor de linkschen.De colonnes van Aranda trekken onder voortdurende ge vechten op in de richting van den zuidweste lijken sector. Men is te San Sebastian van meening, dat een spoedige beslissing ver wacht kan worden, indien het weer Dinsdag en Woensdag beter is, zoodat de vliegtuigen kunnen opstijgen. Het groote hoofdkwartier van Salamanca zegt in een communiqué van gisteravond 8 uur: „Het garnizoen van Teruel zet den tegen stand voort. Vandaag zijn krachtige vijan delijke aanvallen afgeslagen. De aanvallers werden door de rechtsche luchtmacht verrast, die den vijand in een schitterende manoeuvre decimeerde. De troepen zetten hun druk voort op de linksche strijdkrachten, die ge dwongen werden met, zware verliezen terug te trekken". Anderzijds wordt in een officieel commu niqué van het ministerie van landsverdediging te Barcelona medegedeeld, dat de tegenstand der opstandelingen te Teruel voortdurend blijft afnemen. Er zou nog slechts verzet ge boden worden in het bestuursgebouw en in het seminarie. Het communiqué zegt voorts, dat geen enkele poging om de belegerden te ontzetten werd opgemerkt. Nachtelijk bombardement op Madrid. Uit Madrid, 27 Dec. Vannacht omstreeks een uur heeft de artillerie van de rechtschen een bombardement op Madrid geopend. In ver sneld tempo vielen de granaten in het cen trum der stad. Het telefoongebouw werd wederom een aantal male getroffen, evenals endere gebouwen aan de Gran Via. De slecht- gebouwe huizen in de arbeiderswijken werden ernstig beschadigd. De artillerie van de regeering bracht ten slotte de kanonnen van Franco tot zwijgen. Er vielen in de stad zes dooden en negen tien gewonden, allen burgers. Bijzonder instituut te Witzenhausen. Onze Berlijnsche correspondent schrijft d.d. 22 December: IN de Berlijnsche bioscooptheaters is dezer dagen plotseling een cul tuurfilmpje gedraaid over „Die Deutsche Kolonialschule", dat in verband met de actie inzake terug gave der koloniën bijzondere belang stelling getrokken heeft. Het betreft hier het instituut te Witzenhausen, dat gedurende den oorlog tijdelijk ge sloten was, doch den laatsten tijd weer in gebruik werd genomen. Tijdens de „Republiek van Weimar", dus in de moeilijke jaren toen men nog rekening hield met de vredesbepalingen van Versail les, schijnt men in de Rijkshoofdstad de her opening niet gestimuleerd te hebben, temeer, daar men zoowel de leeraren als de leerlin gen voor „reactionair" hield, Carl Severing, de toenmalige minister-president van Pruisen die thans te Bielefeld een teruggetrokken leven leidt en met de politiek niets meer uit staande heeft moet zelfs voornemens ge weest zijn, om de school op te heffen, maar zoover schijnt het toch niet gekomen te zijn. De Japansche vloot en de luchtstrijdkrach ten zijn zeer actief langs de Zuid-Chineesche kusten, zoowel in de streek van Swatau als in die van Toisjang, welke de wegen beheer- schen, die Kanton met het oosten en het zui den verbinden. Verscheidene Japansche trans porten zijn kortgeleden met onbekende be stemming vertrokken, waarschijnlijk echter naar Zuid-China. Intusschen schijnt de Ja pansche actie vertraagd te worden door den wensch van het Japansche opperbevel een beslissenden aanval te ontketenen, teneinde de operaties te bekorten, rondom Kanton, en door de noodzakelijkheid voorzichtig op te tre den in een streek, waar de buitenlandsche be langen, vooral de Britsche, zeer aanzienlijk zijn, hetgeen de gevaren voor nieuwe inter nationale incidenten doet toenemen. Buitenlandsche passagiers van een naar Macao varend stoomschip hebben medege deeld, dat zij Zondag een groep van twintig Japansche schepen hebben gezien, bestaande uit oorlogsschepen, transportschepen en een vliegtuigschip, op vijftien mijl ten noordoosten van Macao. Het schijnt thans, dat wanneer een Japan sche troepenlanding uitgevoerd wordt met Kanton als doel, deze waarschijnlijk ten uit voer zal worden gelegd achter Macao. Chineesch tegenoffensief wordt voorbereid. Reuter verneemt uit Sjanghai: De Chineesche strijdkrachten zijn volgens Reuter thans druk bezig met de voorberei ding van een groot tegenoffensief, dat over een maand of twee ingezet kan worden. Chineesche officieele kringen, die desbe treffende mededeelingen laten verluiden, voe gen hieraan toe, dat het moreel der Chinee sche troepen hersteld is door de aankomst van versterkingen en nieuwe uitrustingen aan de verschillende fronten. Voorts is een aantal be langrijke wijzigingen aangebracht in het po litieke en militaire personeel gedurende de afgeloopen weken, met het uitgesproken doel een grootere doeltreffendheid te bereiken in de Chineesche militaire operaties. Er zijn verder aanwijzingen voor. dat de vroegere communistische leiders, die onverzoenlijk ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC Indirecte propaganda. In het Derde Rijk, waar juist het koloniale vraagstuk meer en meer op den voorgrond treedt, denkt men eenigszins anders. Rijks minister Frick en de Pruisische minister van onderwijs en volksopvoeding, Rust, protegee- ren het instituut en het wil ons toeschijnen, dat de film, die ons zoozeer verraste, zooal niet na overleg mét, dan toch met goedkeu ring van de regeering is gedraaid. In indirec- ten vorm is zij een directe propaganda voor het koloniale vraagstuk, voor de spoedige teruggave der voormalige overzeesche bezit tingen, want wat heeft Duitschland op den duur aan zulk een grootsch opgezette school, zoolang het zelf geen afzetgebied bezit voor de daar opgeleide jonge mannen? Enkele jaren geleden bestond nog de mogelijkheid, naar Nederlandsch- Indië „auszuwandern" en daarvan werd door vele leerlingen der kolo niale school gebruik gemaakt, maar deze kans is voorloopig verkeken. Beter zijn de Nederlandsche leerlingen eraan toe, die zich te Wit zenhausen laten opleiden voor hun werkzaamheid in de Oost of in de West. Ter plaatse kwamen wij namelijk tot de ontdekking, dat niet slechts voor, doch ook na den oorlog verschillende jeugdige landgenoo- ten hun theoretische en practische opleiding hier hebben genoten. Waarschijnlijk in ver band met dit feit bleek men onze belangstel ling voor de Koloniale School ter plaatse op prijs te stellen, want wij werden door den di recteur, den heer Koch, die het koloniale le ven uit langdurige ervaring kent, en dr. Von Duisburg, die er sedert vele jaren onderwijs geeft in volkenkunde, aardrijkskunde en het pas tegenwoordig actueel geworden vak „Ras senkunde", voorkomend ontvangen en rond geleid. Een stad in een stadje. Wij bevonden ons in het schilderachtige Koerhessen, tusschen Kassei en Göttingen, dus in een deel van Duitschland, waar land bouw en veeteelt een belangrijke plaats in de burgerlijke samenleving innemen. De school bleek een stad in het stadje te zijn, een voor malig klooster, dat in den loop der jaren een complex van gebouwen is geworden. Hoewel we kort voor Kerstmis kwamen, was het be drijf nog in vollen gang. Door hiertoe bevoeg de leeraren wordt les gegeven in nagegoeg alle vakken, welke men dient te kennen, wan neer men later in de tropen wil wonen werken. Wij noemen slechts koloniale ge schiedenis, chemie, plant- en dierkunde, het zuivelbedrijf, gezondheidsleer voor de tropen., landmeterij, machinekunde en nog veel meer. Natuurlijk speelt ook het onderwijs vreemde talen een belangrijke rol en wij werden gewaar, dat naast de meest gebrui kelijke talen ook Spaansch, Portugeesch, Ma- leisch en Nederlandsch op het program staan. Voor bepaalde vakken komen de leeraren uit Kassei. Marburg of Göttingen naar Wit zenhausen, om les te geven, want bij een zoo veel omvattend leerplan zou het te duur worden, voor ieder onder-vak een vastaange- stelden leeraar te benoemen. Zulks neemt niet weg, dat wij als oud-vakman een uitste kenden indruk van de theoretische voorberei ding hebben opgedaan. Theorie en practijk. Naast de theoretische opleiding let men echter minstens evenzeer op de practische ontwikkeling der leerlingen, want wonen ze eenmaal in de tropen op een afgelegen plaats, dan behooren ze in staat te zijn, zichzelf op ieder gebied te behelpen. Een farmer moet boer en planter zijn, maar hij moet ook als timmerman en smid kunnen optreden en voor de grondige reparatie van zijn wagens machines ma'g hij niet terugschrikken. Wij werden rondgeleid door de melkerij en de bakkerij en van de pas gekarnde boter kregen we een pondje ten geschenke, wat onder de gegeven omstandigheden de boterkaart is nog altijd voorgeschreven een waardevolle attentie genoemd kon worden! Nee, van die zeedraken moet ik niets hebben, zei Thijs nogeens tot zichzelf. Je kunt nooit weten Hee daar! Heeeee daar! Heb jij geklopt?? Thijs sprong van schrik haast een meter hoog. Hij draaide zich snel om en zag een ouden man in de deuropening van het hutje van Baars staan. Bent U misschien Tom Baars, de visscher? vroeg Thijs. De man knikte. Ja. Heb jij aan mijn deur geklopt? Ik hoorde het te laat, want ik was wat aan het slapen. Maar wat is er? Thijs aarzelde even. Tja, ziet U, de zaak is deze. Ik ben eigenlijk hierheen gestuurd door Alasius, den toovenaar. Hij zei, dat U wel een boot voor me had! Thijs keek Baars vol verwachting aan. De man knipperde even met zijn oogen. Jij ?Jij, een boot? Wat moet je daarmee doen? Nou, varen, natuurlijk, lachte Thijs. Wat anders? Ik vind het best, hoor. Ik heb nog wel een boot voor je. Ga maar mee, je moet het zelf weten. hoor. Het is gevaarlijk, de zee bedoel ik! Hindert niet, Baars, ik wil die boot hebben! lachte Thijs over moedig. Het koloniale museum -dat vrijwel geheel en al uit geschenken is opgebouwd is al leen reeds een bezoek aan Witzenhausen waard, want hier krijgen de leerlingen reeds een vrij overzichtelijk beeld van wat hun in de overzeesche landen te wachten staat: hoe de inlandsche bevolking leeft, hoe men er woont en werkt en welke moeilijkheden en gevaren dit voor den kolonist met zich mee brengt. Uit Nederlandsch-Indië en uit En- gelsch-Indië heeft men in den loop der jaren waardevolle zendingen ontvangen en voor den jeugdigen Duitscher is het ongetwijfeld van belang, dat hij gewaar wordt in hoeverre de hooggeroemde Duitsch „Kultur" een vergelij king met die van andere landen en volken kan doorstaan! En wellicht wordt hem daar bij duidelijk, dat het bij eventueele teruggave der voormalige Duitsche koloniën gee. aan beveling zal verdienen, om de „Welt anschauung", welke op het oogenblik in het nationaal-socialistische Duitschland hoogtij viert, naar Kameroen of Togo over te plaatsen. Tropische gewassen. Bij wijze van aanvulling kweekt men in groote broeikassen tropische gewassen, zoodat de leerlingen bijtijds eenige begrip krijgen van wat hun op de koffie-en-thee-plantages te wachten staat. Van volledigheid kan hier natuurlijk geen sprake zijn, maar dat is niet zoo erg, hoofdzaak is immers, dat de scholie ren zich in hun verbeelding reeds gaan thuis voelen in landen, waar alles heel anders toe gaat dan in het eigen land. Tenslotte brachten wij nog een bezoek aan het „Lehrgut" Gelsterhof, een modelboerderij met een paar honderd morgen land. Hier be zichtigden wij de meest moderne stallen voor koeien, varkens en schapen en zagen wij een aantal scholieren druk aan het werk met het bergen van hooi en stroo.. Zij voelden zich al halverwege „Landwirt" en zien met verlangen uit naar den dag, waarop zij ver van het lieve moederland in de practijk kunnen bewijzen, hoe grondig zij zich op de Koloniale School te Witzenhausen op het koloniale leven hebben voorbereid. (Nadruk verboden). Felle brand in de Londensclie binnenstad. fiADIO PROGRAMMA Concierge vindt den dood in de vlammen. Gistermiddag is een zware brand uitgebro ken in Oxfordstreet in het gebouw van een groote gramofoonplatenmaatschappij, waar ruim 60.000 platen opgeslagen waren. Vijftien brandweerspuiten bestreden het vuur. Het be lendende perceel moest worden ontruimd, het verkeer werd omgelegd en de politie vormde een afzetting om het toegestroomde publiek op een afstand te houden. Men slaagde er tenslotte in het vuur te bedwingen. Toen de brandweer het gebouw kon binnen dringen trof zij er het verkoolde lijk van den concierge aan. WOENSDAG 29 DECEMBER 1937 HILVERSUM I, 1875 M. Tevens over de Jaarsvcldzender op 415.5 M. NCRV-Uitzending. 6.307.00 Onderwijsfonds v. d. Scheepvaart. 8.00 Schriftlezing, meditatie, gewijde mu ziek (Gr. pl.) 8.30 Gramofoonmuziek. 9.30 Gelukwenschen. 9.45 Gramofoonmuziek. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek. 11,15 Ensemble Van der Horst. 12.00 Berichten. 12,15 Vervolg concert. 1,15 Gramofoonmuziek. 1.30 Pianovoordracht, 2.35 Christ. Lectuur. 3.00 So praan en piano. 3.45 Gramofoonmuziek. 4.00 Viool en piano. 5.00 Causerie „Jongensleven in de 17de eeuw". 5.30 Orgelspel. 6.30 Voor tuinliefhebbers. 7.00 Berichten. 7.15 Boekbe spreking. 7.45 Reportage. 8.00 Berichten ANP. Herhaling SOS-berichten. 8.15 NCRV Harmonie-orkest. 9.00 Causerie „Geestelijke volksgezondheid voorheen en thans", 9.30 Vervolg concert. (Om 10.00 Berichten ANP.) 10.30 Gramofoonmuziek. 10.45 Sportpraatje. 11.0012.00 Gramofoonmuziek. Na afloop: Schriftlezing. HILVERSUM II. 301 M. VARA-uitzending. 10.0010.20 v.m. VPRO. 6.30—7.00 RVU. 7.30—8.00 VPRO. 8.00 Gramofoonmuziek. 9.30 Kookles. 10.00 Morgenwijding. 10.20 Voor arbeiders in de Continubedrijven. 11.30 „Voor de werkloozen", causerie. 12.20 Gramofoonmuziek. 12.30 VARA- orkest. 1.15—1.45 Gramofoonmuziek. 2.00 Kniples. 2.30 Voor de Vrouw. 3.00 Voor de kin deren. 5.30 Gramofoonmuziek. 6.00 „The Luckey Birds" en solist. 6.35 Gramofoonmu ziek 6.40 Causerie „De ontmoeting van godsdienst en socialisme". 7.00 Vocaal con cert. 7.30 Lezing „De beteekenis van ons geloof in de geestelijke crisis van deze dagen". 8.00 Herhaling SOS-berichten. 8.03 Berichten ANP. VARA-Varia. 8.15 Radiotooneel. 9.15 Operaconcert. 10.00 Berichten ANP., 10.05 VARA-orkest en soliste. 11.00 Declamatie. 11.15 „Fantasia". 11.45—12.00 Gramofoonmuziek. DROITWICHT 1500 M. 11,25 H. Engleman's kwintet en solist. 11,50 Orgelspel, 12.00 Gramofoonmuziek. 12,50 BBC- Empirè-orkest en soliste. 1,35 A. Dulay's kwin tet. 2,05 Gramofoonmuziek. 2.35 J. Leonar dos orkest. 3.20 Het Wellesley Colliery-orkest. 4.05 Paedagogische causerie. 4.20 Vesper. 5.05 Gramofoonmuziek. 5.20 Eugene Pini's tango orkest. 6.20 Berichten. 6.40 Landbouw-dia- loog. 7.00 Orgelspel. 7.20 BBC-Harmonie- orkest. 7.50 BBC-orkest. 8.35 Radiotooneel met muziek. 9.20 Berichten. 9.40 Lou Prea- ger's Band. 10.20 Amusements-reportage. 11.00 Declamatie. 11.20 Michael Flome's Band. 11.50—12.20 Jazzmuziek (Gr. pl.) RADIO PARIS, 1648 M. 7.50, 8.555 en 10.40 Gramofoonmuziek. 12.20 De Souza-orkest en zang. 2.05 Piano-voor dracht. 3.20 Zang. 4.20 Viool voordracht. 4.35 Zang. 5.20 Cantrelle-orkest. 6.20 Zang. 8.50 Pianovoordracht. 9.20 Variété. 10.50 Gramo foonmuziek. KEULEN, 456 M. 5.50 Hermann Hagestedt's orkest. 7.50 SS- orkest. 11.20 Omroeporkest. 4.00 Gramo foonmuziek. 4.30 Omroepamusementsorkest. 6.30 Omroeporkest, -koor en mannenkoor. 8.20 HJ-concert. 10.0011.20 Omroepdans- orkest, schrammelkwartet en solisten. BRUSSEL 322 M. 12.20 Gramofoonmuziek. 12,50 Omroep- klein orkest. 1.502.20 Gramofoonmuziek. 5.20 Omroepkleinorkest en gramofoonmuziek. 6-50 en 7.35 Gramofoonmuziek. 8.23 Vocaal con cert. 9.20 Omroepsymphonieorkest.. 10.50-11,20 Gramofoonmuziek. BRUSSEL, 484 M. 12.20 Gramofoonmuziek. 12.40 Zang. 12,50 Omroepkleinorkest. 1.502.20 Gramofoon muziek. 5.20 Pianovoordracht. 5.40 Declama tie en Gramofoonmuziek. 6.00 Cello en piano. 6.20 Gramofoonmuziek. 6.50 Pianovoordracht. 7.10 en 7.35 Gramofoonmuziek. 8.20, Omroep orkest en solist. 10.30—11.20 Gramofoonmu ziek en Chansons. DEUTSCHLANDSENDER 1571 M. 7.35 Omroeporkest en -koor. 8.20 HJ-Con- cert. 8.50 Barnabas van Geczy's orkest. 9.20 Berichten© 9.40 Politiek maand-overzicht. 10.05 Scheepsweerbericht. 10.2011.20 Bar nabas von Geczy's orkest.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1937 | | pagina 3