IJmuider Courant | 1938 | 12 februari 1938 | pagina 5

tff en CketH. ItiasstUetii S. Hmh H.I/.

Alkmaar, Tel. 4043 (3 lijnen)

20% korting

De bekroningen van de Winterflora.

IJMUIDEN

Vermogens in zeven
jaar met 4.6 milliard
gedaald.

Scheepje bij Borkum
vergaan.

De Bilt voorspelt:

Nog één week

tot en met 19 Februari Winkel IJmuiden: Kennemerlaan 113, Tel. 5454

N V G C, van Meeuwen en Zonen, Heem- -
fide' collectie gekleurde Freesia, zilveren
s 'prinses Juliana; gr. gouden med. Twent-
5e Bank; eereprijs. C. G. van Tubergen
wv Haarlem: groep gemengde bolgewassen,
ot houden med. afd. Hillegom der Alg. Ver. v.
Iinemb cul.; eereprijs. N. Zandbergen Wz.,
R insbur0" groep tulpen uit versch. klassen,
Tilv med! Land- en Tuinbouwbond; verg. zilv.
«öd t W A. Lefeber, lasse: collectie narcis-.
Sn én'tulpen, zilv. med. afd. Texel A. V. v. B.
r kleine gouden med. J. Valkering en Zn.
w'v Limmen: collectie hyacinten in bloe
menmanden, accessoires voor auto van N.V.
Lisser Automobielbedrijf; verg. zilv. med. A.
C van der Schoot N.V., Hillegom: groep
nieuwe narcissen uit verschillende klassen,
verg zilv. med. American Express Cy.; kl.
wouden med. Fa. Braam en Zn., Heemstede:
collectie hyacinten in bloemenmanden en
kistjes gouden dames-med.; gr. gouden med.
Ver De Hyacinth; eereprijs. J. C. Roozen—
Haverkamp, Overveen: collectie hyacinten in
bloemenmanden, zilv. med. afd. Enkhuizen A.
V v. B. C.; verg. zilv. med. G. H. Hageman en
Zonen, Heemstede: groep nieuwe tulpen uit
verschillende klassen, kleine gouden med.
Wm H. Müller Co. afd. exp. bloembollen en
planten, Rotterdam: groote gouden med.
Ludwig Co., Hillegom: groep hippeastrum
(Amaryllis), kl. gouden med. K. v. K. voor
Rijnland; eereprijs. Fa. M. Beelen, Lisse:
wroep Mendeltulpen in kistjes, verg. zilv. med.
Centr. Aalsm. Veiling; verg. zilv. med. Frans
Roozen Lz„ Vogelenzang: groep tulpen in
pannen, kl. gouden med. Bloemb.veilingver.
West-Friesland", Bovenkarspel; eereprijs.
Fa. L. A. Hoek, 's Gravenhage: groep tulpen
in houten potten, kistjes en bloemenmanden,
bronzen med. Fa. J. Pijnacker en Zn., Lisse:
wroeo tulpen in potten, kistjes en bloemen
manden, verg. zilv. med. afd. Noordwijk A. V.
v. B. C.; kl. gouden medaille. Afd. de Goorn
en Berkhout: groep tulpen en crocus in kis
ten en potten, zilv. med. Fa. P, en J. W. Man
tel, Avenhom: groep tulpen en crocus in
kisten en potten, zilv. med. Jan. Groen, St.
Pancras: nieuwe winterharde, vroegbloeiende
Primula in variëteiten, bronzen med. J. G. El-
dering en Co., Overveen: groep tulpen en
hyacinten in kisten en potten, verg. zilv. med.
Kon. Ned. Mij. v. Tuinb. en Plantkunde; kl.
gouden med. G. C. van Meeuwen en Zonen
N.V. te Heemstede: groep gemengde bijgoed-
bolgewassen, verg. zilv. med. gemeentebestuur
van Heemstedekl. gouden med. Fa. Goemans
-Visser te Hillegom: groep nieuwe tulpen in
kisten en potten, verg. zilv. med. L. Schoorl,
Lisse: groep Mendel- en "Darwintulpen, gr.
zilv. med. Coöp. Veilingsver. v. Bloembollen
kweekers H.B.G., Lisse, verg. zilv. med. W. J.
Eldering en Zn.; Overveen: .groep narcissen,
vroege tulpen, crocus, Scilla en zaailing hya
cinten, zilv. med. Coöp. Boerenleenbank, Uit
geest; verg. zilv. med. Fa. G. Lubbe en Zoon,
Oegstgeest: groep narcissen uit verschillende
klassen, zilv. med. Z. K. H. Prins Bernhard; gr.
gouden med. Ver. „De Narcis"; eereprijs.
Gebr. A. en P. Nijssen N.V., Santpoort: groep
triumphtulpen in nieuwe variëteiten en nar
cissen, zilv. med. H. M. de Koningin:, gr. gou
den med. Ver. „De Tulp"; eereprijs.

F. Rijnveld en Zonen N.V., Hillegom:
Groep narcissen uit verschillende klassen en
kisten en verschillende tulpen en kistjes en
potten, kl. gouden med. S. de Vries en E.
Kooi, Leeuwarden; eereprijs. J. F. van den
Berg, Anna Paulowna: Groep Triumphtulpen
in nieuwe variëteiten, kl. gouden med. Koel
huis „IJsvries", IJmuiden; eereprijs. Firma L.
Onderwater en Zn., Lisse: Collectie hyacin
ten in kisten en potten, verg. zilv. med. Lis-
sesche kistenfabriek; kl. gouden med. H. Ho-
man en Co., N.V., Oegstgeest: Groep narcis
sen uit. verschillende klasse in kisten, verg.
zilv. med. Lissesche kistenfabriek; kl. gouden
med. w. S. Warmenhoven, Hillegom: Collec
tie Hippeastrum (Amaryllis) 111 variëteiten
zilveren medaille Commissaris der Ko
ningin in Noord-Hollandeereprijs. L. Nun-
nink, Heemstede: Freesia in potten; zilv.
med. Jac. Uittenbogaard, Oegstgeest: Triumph
tulpen, Mendeltulpen en vroege tulpen in kis
ten, verg. zilv. med. Lissesche kistenfabriek;
kl. gouden med. Jac. Tol, St. Pancras: tulpen
in kisten, crocus in pannen, bronzen med. N.V.
Vereenigde Bloembollenculturen, Noordwijk:
Collectie afgesneden narcissen in vazen, cro
cus in pannen, tulpen in manden, zilv. med. D.
W. Lefeber en Co., N.V., Lisse: collectie nieuwe
narcissen in kistjes, eenige tulipa en Dar
wintulpen, kl. gouden med. Ned. Gladiolus
Vereeniging; eereprijs. Eug. van der Schoot,
Hillegom: collectie tulpen, hyacinten en nar
cissen in kisten enz., in decoratieve opstel
ling, zilv. med.

Inzendingen op prijsvragen.

A. Afdeeling Hyacinten; De beste inzen
dingen van 15 soorten, 6 bollen van eerste
grootte per kist of pan, in te zenden in
vollen bloei: le prijs: groote gouden medail

le: fa. Braam en Zoon, Heemstede; 2e prijs:
verg. zilveren med.: fa. L. Onderwater en Zoon
Lisse.

De beste inzendingen van 10 soorten, 15
bollen van 14/15 c.B. per kist of pan, in te
zenden in vollen bloei: le prijs: kleine gouden
medaille: M. Beelen, te Lisse.

De beste inzendingen van 20 hyacinten op
glazen, niet meer dan drie hyacinten mogen
van dezelfde variëteit zijn: le prijs: kl. gou
den med.: fa. Braam en Zoon. Heemstede;
2e prijs: verg. zilv. med.: J. Enthoven, Hille
gom; 3e prijs: zilv. med.; W. A. Philippo Jr.,
leemstede.

B. Tulpen: De beste inzendingen van 10
soorten Mendeltulpen, 12 bollen per kist of
pan: le prijs: gr. gouden med.: Fr. Roozen Lz.,
/ogelenzang; 2e prijs: kl. gouden med.; M.
Beelen, Lisse; 3e prijs: verg. zilv. med.: fa. J.
G. Eldering en Co.. Overveen.

De beste inzendingen van 10 soorten
Triumphtulpen, 12 bollen per kist of pan: le
prijs: Gebrs. A. en P. Nijssen, Santpoort: gr.
gouden med.; 2e prijs: verg. zilv. med.: J. F.
van den Berg, Anna-Paulowna.

Narcissen: De beste inzendingen van 15 soor
ten op kisten of pannen, onverschillig van
welke klasse(n); le prijs: kl. gouden med.:
N.V. A.C. van der Schoot, Hillegom.

Een certificaat voor gouden medaille der
Alg. Ver. voor Bloem, cultuur ontvingen:
Tulp Utopia, fa. D. W. Lefeber Co., Lisse;
Narcis Eldorado, fa. D. W. Lefeber Co.,
Lisse; Narcis Scarlet elegans, fa. D. W. Lefeber
Co., Lisse; Narcis Fortune, fa. D. W. Lefe
ber Co., Lisse; Crocus Early Perfection, Jac.
Tol, St. Pancras; Hyacint Dr. Stresemann, fa.
Braam Zoon, Heemstede; uit Venezuela in
gevoerde Hippeastrum (Amaryllis), fa W. S.
Warmenhoven, Hillegom; Freesia (wit) No.
Ill, N.V. G. C. van Meeuwen Zn., Heem
stede; Scilla Tubergiana, N.V. C. G. van Tu
bergen N.V. Haarlem; Triumph tulp Golden
Wonder, N.V. Gebrs. A. en P. Nijssen, Sant
poort; Narcis Unsurpassable, fa. G. Lubbe
Zoon, Oegstgeest.

De tulp „Prinses Beatrix" is er.

Op de Winterflora staat één tulp, welke een
oranjeroode verlooping is van een bekende
Triumph tulp, Alberio genaamd.

Triumphtulpen zijn een nieuw ras van
tulpen, dat verkregen is door kruisingen van
de kortstelige vroege tulpen en de langstelige
par-wintulpen. De stengel van Triumphtulpen
jf langer dan die van de vroege tulpen en wat
Korter dan die van de Darwintulpen; zij zijn
zeer stevig en de bloem van deze tulpen zijn
groot en hebben veel substantie.
.Een bekende variëteit met uitstekende
eigenschappen is, zooals hierboven reeds ge
zegd werd, de Alberio. De tulp, die door de
practijk reeds door en door beproefd is en die
erkend goede eigenschappen heeft, wordt
reeds in belangrijke partijen geteeld. In de
partij van dit soort bij de N.V. F. Rijnveld en
4-onen te Hillegom is een oranjeroode verloo
ping met een goudigeel randje gevonden, welke
ver looping reeds op de vakkundige keuring in
^et Krelagehuis van Maandag j.l. sterk de
aandacht trok. omdat deze fraai gekleurde
tulp dezelfde uitstekende eigenschappen als
Aioerio bezit. De Commissie voor Nomencla-
Alg- Vereeniging voor Bloembollen-
subcommissie voor tulpen, heeft na
rijp beraad besloten den naam Prinses Beatrix
aan deze tulp toe te kennen. Hierop is de toe-
„«W van Z.K.H. Prins Bernhard g-e-
^^g'd, welke toestemming bereids is ver-

VERGETEN VISCH.

Het viel reeder en bemanning van den
stoomtrawler Johanna IJM 107, die gisteren
met 80 manden visch aan de markt was, niet
mee. toen zij vernamen, dat de trawler
slechts f 080 besomde. De hoeveelhedi visch,
die uit de boot kwam, was ook minder dan
was opgegeven en daarom ging men nog. maar

eens aan boord kijken en wat bleek toen

Dat er nog 25 manden visch in het ruim wa
ren achtergebleven, die de vischlossers ver
geten hadden te lossen.

Deze vergeten visch. werd heden verkocht
:en bracht nog f 110 op.

EEN MOEILIJKE BINNENKOMST.

De Deensche kotter E 436 heeft bij het in
varen van de haven eenige benauwde oogen-
blikken gehad. Het scheepje werd door
zware zeeën beloopen waardoor de brug
ernstig beschadigd werd en bovendien veel
vischtuig overboord ging. De kotter slaagde er
tenslotte in de haven binnen te komen.

PREDIKBEURT DS. B. J. ARIS,

Met genoegen zullen velen vernemen, dat
ds. B. J. Arisz uit Amsterdam, bekend door
zijn bijbelvertellingen voor de radio, mor
genavond voor de afdeeling IJmuiden van den
Ned. Protestantenbond een predikbeurt zal
vervullen.

VERWACHTE VISCHAANVOER.

Thuisstoomende voor de Maandagmarkt:

Alma IJM 44, vangst: 3'5 manden tarbot en
schol, 15 manden wijting en sohelvisch, 5
manden gul, totaal 55 manden benevens 1200
stuks ijskabeljauw en 560 stuks stijve kabel
jauw.

Klazina Luther IJM 59, vangst: ,90 manden
gul, 8 manden platvisch, 10 manden braad-
schelvisch, totaal 108 manden benevens 1600
stuks ijskabeljauw en 850 stuks stijve kaJbel-
jauw.

Caroline IJM 26, vangst: 400 manden kool-
visch, 300 manden diversen, totaal 700 man
den.

Poolzee IJM 77 vangst 17 man dep tarbot,
10 manden kleine schol, 10 manden varia,
totaal 37 manden, benevens 800 stuks ijska
beljauw en 500 stuks stijve kabeljauw.

BESOMMINGEN.

Trawlers

Manden

65 Condor IJM 72 f 1510

Johanna IJM 107 (restant)f 110

Loggers met versche visch:

RO 9 f 860, SCH 266 f 490, SCII 121 f 1360.
KW 154 f 470, KW 27 f 590, KW 112 f 480,
KW 166 f 94, KW 5 f 770, KW 31 f 610, KW
31 f 610, KW 153 f 610, KW 45 f 590. KW 29
f 780, KW 41 f 780. KW 155 f 790, KW 144
f 240.

MARKTBERICHT.

IJmuiden 12 Februari 1938.

(Versche visch)

Tarbot 148—128 ct. per K.G.

Tong 114—88 ct. per K.G.

Griet f 32—f 17 per 50 K.G.

Groote schol f 21f 13.50 per 50 K.G.

Middel schol f 26f 16 per 50 K.G.

Zetschol f 25f 20 per 50 K.G.

Klemschol f 21f 7 per 50 K.G.

Bot f 6.50—f 4 per 50 K.G.

Schar f 9—f 7.10 per 50 K.G.

Kleine gul f 10—f 8.10 per 50 K.G.

Wijting f 5f 3.60 per 50 K.G.

MOEILIJKHEDEN AAN DEN KANT.

Destoomtrawler „Protinus", die gisteren
naar zee moest, kon niet vertrekken, omdat
de bemanning weigerde uit te varen in ver
band met het slechte weer.

Als gevolg hiervan werden de opvarenden
door de reederij ontslagen. Pogingen om een
nieuwe bemanning te monsteren zijn tot nu
toe niet geslaagd, daar andere zeelieden de
plaats der ontslagenen niet wilden innemen.

CASTRICUM

HET PROGRAMMA VAN VITESSE.

Voor Zondag a.s. zijn de volgende wedstrij
den vastgesteld:

VitesseD.O.S. 2.30 uur

W.S.V. 3—Vitesse 3 2.30 uur

I.E.V. aVitesse a 1.— uur

U. S. V. bVitesse b 1.uur

C.S.V.-NIEUWS.

Voor Zondag' zijn de volgende wedstrijden
vastgesteld:

Zaandijk 2—C.S.V. 1 10.— uur

C.S.V. 2—W.S.V. 7 2.30 uur

C.S.V. aAlkmaar b 12.45 uur

BEVERWIJK

DE OMVANG DER WERKLOOSHEID.

Bij den gemeentelijken dienst der Werkloos
heidsverzekering en arbeidsbemiddeling ston
den aan het einde dezer week in totaal 1301
werkzoekenden ingeschreven. Aan het einde
van de vorige week was dit aantal 1341. In
Beverwijk waren 1140 (vorige week 1176) en
in Heemskerk 161 (vorige week 165) inge
schrevenen woonachtig.

MARKTBERICHTEN

Noteering van 11 Februari 1938.

Andijvie per kg. f 0.22—0.26
Koolrapen per zak f 0.80
Wortelen per kg. f 0.04
Bieten per kg. f 0.05
Aardappelen klei, per kg. f 0.04V20.06
Spruitjes per kg. f 0.080.13
Boerenkool per kg. f 0.03it0.05!/2
Roode kool per kg. f 0.05—0.06i/2
Savoije kool per kg. f 0.020.03
Uien per kg. f 0.14
Prei per kg. f 0.040.06 Va
Rabarber, per 100 bos f 11—22.

Pieterselie per bos f 0.04
Selderie per bos f 0.02—0.06
Appelen per kg. f 0.100.24
Peren per kg. f 0.100.35
Brusselsch lof per kg. f 0.080.14

VERDUISTERING VAN LOTEN.

De Amsterdamsche rechtbank heeft giste'
ren den te Amsterdam wonenden pikeur K,
B. veroordeeld tot 14 dagen gevangenisstraf
wegens verduistering van 150 loten ten na-
deele van de Beverwijksche harddraverij ver
eeniging „Prins Bernhard".

KENNEMER WANDELCLUB.

De eerstvolgende trainingsmarsch over 20
K.M. wordt gehouden op Zondag 13 Februari
De afmarsch is om 9 uur vanaf het Kenne-
mer-hotel. Leider is de heer De Jeu. Aan de
trainingstochten wordit door 32 personen,
waaronder 9 dames deelgenomen.

In de jongste ledenvergadering is mej
Schipper tot penningmeesteresse gekozen in
de plaats van den heer Kok, die in verband
met zijn drukke werkzaamheden voor zijn
functie moest bedanken. Tot tweede secreta
ris werd gekozen de heer F. Schuijt. Aan den
heer Kok, die vanaf de oprichting van de
Kennemer Wandelclub penningmeester was,
werd dank gebracht voor zijn arbeid, waar
door de financieele toestand van de vereeni
ging op een gezonde basis berust.

Op Zondag 20 Februari zal de inhaalmarsch
worden geloopen van de vierde trainings-
tocht.

AANBESTEDING.

Aan den aannemer A. Boots, alhier, is op
dracht verstrekt tot het verbouwen van de
Ripperdakazerne te Haarlem voor een be
drag van f 18.183.

VOETBAL.

R. C. H.—D. O. S.

RCH verschijnt tegen DOS als volgt:
Metten,

Van Tliiel, Kors,

Sl'ot, Van Dansik, Steven-haagén
Hoogendoorn, Van der Horst, Kedde,

Hellingman, Lenselink.

STORMVOGELS 2—RECH 2

De RCH-reserves verschijnen in dezen be
langrijken kamp als volgt:

Verkaaik,

Van Eek, Krom,

Van Esch, Vreenegoor, Siegerist.
Troost, Molenkamp, Brandse, Roodselaar, Hut

opbrengst der vermogensbelasting in hoofd
som. Daarentegen bezat 0.36 pet. der aan-
geslagenen voor vermogens van f l.millioen
en hooger 12 pet. der gezamenlijke vermo
gens en betaalde 13 pet. in de totaal-op
brengst der belasting in hoofdsom. Het aantal
millionnairs bedroeg over 1936-1937 625. Het
gemiddelde vermogen per aangeslagene blijkt
11a een daling van f 85.000 over 1920-1921 tot
f 74.000 over 1924-1925, over de volgende ja
ren weer regelmatig te zijn gestegen tot
f 81.000 over 1928-1929 en 1929-1930, om
daarna weer te dalen tot f 64.000 over 1934-
1935 en 1936-1937 en f 63.000 over 1935-1936.
Het gemiddelde over 1936-1937 blijft hier
door nog f 21.000 beneden het hoogste cij
fer over de voorgaande jaren (1920-1921).
doch is f 1000 hooger dan het laagste dezer
cijfers (1935-1936).

Totaal der inkomens in zes jaar

1.7 milliard gulden gedaald.

Over het belastingjaar 1921/1922 werden
1.638.456 natuurlijke personen in de inkom-
stembelasting aangeslagen, die een gezamen
lijk inkomen hadden van 4.292 millioen. Als
gevolg van de in 1920 ingetreden malaise is
dit inkomen van 1-921/1922 tot 1624/1925 ge
daald met 530 millioen en vaar laatstge
noemd jaar tot- 1930/1931 tengevolge van ver
betering in den algemeenen economischen
toestand wederom gestegen met 606 millioen
Als gevolg van de in 1929 ingetreden economi
sche crisis is daarop een vermindering inge
treden van 1.701 -millioen van 1-930/1931 tot
1936/1937 waardoor over laatst gienoemd jaar
1.284.566 personen aangeslagen werden voor
een gezamenlijk inkomen van f 2.666 millioen.

Opgemerkt zij, dat bij onderstaande ge
gevens geen rekening is gehouden met de in
den loop der jaren gewijzigde waarde van het
geld, dat buiten beschouwing zijn ge-bleven de
inkomens, die na vermindering met den kin
deraftrek lager dan 800 zijn en dat de in
komensbedragen in het algemeen betrekking
hebben op de inkom.sten genoten in het voor
afgaande kalenderjaar,Over 1936/1937 be
treffen de gegeven dus de inkomsten over het
kalenderjaar 1935.

Over het jaar 1-936/1937 had 95% der be
lastingplichtige aan-geslagenen een inkomen
beneden 5.000. Deze personen hadden 75%
van het totaalinkomen, terwijl zij in verband
met het progressieve tarief slechts 41% bij
droegen in het totaal der inkomstenbelasting
in hoofdsom. Daarentegen was 5% van de
belastingplichtigen aangeslagen voor inko
mens van 5.000 en meer. Hun inkomens be
droegen 25% van het totaal, terwijl zij
ln het totaal der belasting bijdroegen.

Het gemiddeld inkomen per aangeslagene
blijkt van 1921/1922 tot en met 1924/1925
voortdurend te zijn gedaald en wel van 2.619
tot 2.315, waarop na enkele schommelingen
een stijging is gevolgd tot 2.340 over 1929/
193-0. Het gemiddeld inkomen is daarop ge
daald tot 2.075 over 1936/1937, waardoor het
wederom 544 lager is dan het hoogste der
cijfers over de voorgaande jaren 1921/1922) en
nog 12 lager is dan het laagste dezer cijfers
(1935/1936).

Matigen Noordwestelijken tot Zuidwes
telijken wind, half tot zwaar bewolkt,
later toenemende bewolking, waar
schijnlijk -nog enkele regenbuien, iets
zachter.

Verdere vooruitzichten: krimpende wind
en zachter.

THERMOMETERSTAND

Hoogste gisteren 45 F.

Laagste hedennacht 42 F.

Hoogste heden 44 F.

BAROMETERSTAND

Hedenmorgen 9 uur 758 m.M.

Neiging: Achteruit.

Opgave van:

MAGAZIJN 'T BRILLENHUIS
Kanaalstraat 86 IJmuiden

HOOG WATER TE IJMUIDEN:

Zondag v.m. 1.49 uur; n.m. 2.10 uur.

Maandag v.m. 2.45 uur; n.m. 3.00 uur.

Dinsdag v.m. 3.30 uur; n.m. 3.42 uur.

Cijfers geven groote schommelingen

Inkomens laatste zes jaar ook
sterk gedaald.

In de eerste aflevering van het maand
schrift van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek worden de voornaamste cijfers betref
fende de vermogens- en inkomsten-belasting
over het belastingjaar 1936-1937 gepubli
ceerd, welke in vergelijking worden gebracht
met de overeenkomstige cijfers over enkele
vroegere jaren.

Over het belastingjaar 1920-1921 werden
159,449 natuurlijke personen aangeslagen voor
een gezamenlijk vermogen van f 13.589 mil
lioen. Tot 1923-1924 volgde hierop een terug
gang met f 1.407 millioen en daarop tot 1929-
1930 wederom een stijging met f 3,483 millioen.
Daarop is wederom een vermindering gevolgd
van f 4.191 millioen tot 1933-1934. Na een
kleine stijging van f 129 millioen tot 1934-
1935 is hierop wederom een daling gevolgd
van f 532 millioen tot 1936-1937. Over laatst
genoemd jaar werden 174.284 personen aan
geslagen voor een gezamenlijk vermogen van
f 11.071 millioen.

Opgemerkt zij dat geen rekening kon wor
den gehouden met de in -den loop der jaren
gewijzigde waarde van het geld, dat de gege
vens alleen betrekking hebben op de vermo
gens van minstens f 16.000 en dat het be
drag der vermogens telkens den stand van het
vermogen aangeeft bij den aanvang van het
belastingjaar. Over 1936-1937 betreffen de
gegevens dus den stand dezer vermogens op 1
Mei 1936.

Over het jaar 1936-1937 bezat *8 pet dp
•nageslagen en 'oor vermogens benedei
f 30.000 tezamen 16 pet. van het totaal ver
mogen en droeg 10 pet, biï tot de totaal

Bedrijf sluchtbescherming bij dé
Stoomvaartmaatschappij
„Nederland".

In geval van luchtaanvallen zullen havens
stellig het eerst voor bombardement uitge
kozen objecten zijn, en daarom heeft de
directie der Stoomvaart Maatschappij Ne
derland te Amsterdam reeds twee jaar gele
den overwogen, welke maatregelen genomen
kunnen worden om te voorkomen, dat wan
neer onverhoopt de Amsterdamsche haven
eens het doelwit van een vijandelijken lucht
aanval zou zijn, de velen, die op haar etablis
sementen, op de schepen, langs de kaden en
in de loodsen hun werk vinden, daar hulpe
loos aan zouden zijn blootgesteld.

Besloten werd, een eigen bedrijfs-luchtbe-
schermingsdienst in te stellen en de chef van
de etablissementen, de heer J. W. de Roever,
werd aangewezen als leider van dezen dienst.
De heer De Roever heeft de zaak ernstig be
studeerd en alvorens zijn organisatie te vor
men heeft hij zich nauwkeurig op de hoogte
gesteld van den stand der luchtbescherming
in het buitenland en heeft hij een cursus ge
volgd aan de Militaire Gasschool in Utrecht.

Thans is echter de geheele organisatie
reed, het personeel geoefend en het mate
riaal kant en klaar en ter plaatse, waar men
het noodig zou kunnen hebben. Van de
man personeel hebben 160 een leidende func
tie bij de luchtbescherming.

Voor schuilgelegenheid is uitstekend
zorgd. Uit den aard der zaak kon deze hier
perfect in orde worden gemaakt, omdat over
een groote kelderruimte wordt beschikt. In
totaal bieden zij plaats aan 1850 menschen
en velen ervan hebben het voordee-l, aan
elkaar te grenzen.

Allereerst weet ieder, die op of bij de em
placementen vertoeft, in welken schuilkelder
hij een plaats kan vinden. Het personeel, dat
werkzaam is in bepaalde loodsen, dat behoort
tot de bemanning van een gemeerd schip,
enz. weet van te voren, in welken schuilkel
der het een plaats kan vinden.

Ook voor toevallig op de terreinen aanwe
zige personen is een openbare vluchtkelder
aangewezen, welke plaats biedt aan 650 per
sonen.

Sleepschip speurde
tevergeefs.

Een klein schip van onbekende na
tionaliteit is gisteravond door het
lichtschip bij Borkum waargenomen.
Het verkeerde in nood. Een sleep
schip is te hulp gesneld. Het ving de
oproepen van het scheepje op, doch
deelde korten tijd later mede, dat
het niets meer van het schip zag.
Men gelooft dat het gezonken is.

De ontploffing op de „Petrakis
Nomikos".

De zaak voor den Raad voor de Scheepvaart.

De Raad voor de Scheepvaart is heden be
gonnen met het onderzoek in openbare zit
ting naar de omstandigheden, die op 31 Oc
tober 1936 hebben geleid tot de ramp aan
boord van het Grieksche tankschip „Petrakis
Nomikos", op dat oogenblik gelegen aan de
Werf Wilton-Feijénoord te Schiedam, tenge
volge waarvan veertien personen om het leven
zijn gekomen, terwijl ongeveer twintig perso
nen werden gewond.

De justitie stelde naar de oorzaak van de

ramp een onderzoek in, dat geruimen tijd in
beslag nam en eerst kortgeleden gesloten
werd, waardoor de zaak pas thans voor den
Raad voor de Scheepvaart kon komen.

Ei* bestond veel belangstelling voor deze
zaak, waarvoor de Raad niet minder dan tien
getuigen had opgeroepen.

De voorzitter, prof. mr. B. M. Taverne,
opende de zitting met het uitbrengen van
een omvangrijk verslag.

Uit alles is gebleken, dat het schip -bij aan
komst niet gasvrij was en dat practisch niets
gedaan is om het gasvrij te maken. Op 26 Oc
tober toen het schip dus reeds vijf dagen aan
de werf lag, kreeg een dokwerkersbaas de op
dracht om nog eens met den kapitein over die
gasvrij heid te spreken. Er moest toch een
dokcertificaat komen. Maar het schip zelf had
geen stoom meer. Er is toen een sleepboot
gekomen, die 37 uren op de ruimten, die daar
voor in aanmerking kwamen, heeft gestoomd,
met het resultaat, dat, na een hernieuwd onder
zoek door employé's van het laboratorium dr.
Verwey, op 29 October een certificaat werd
verkregen, dat het schip „practically gasfree"
was. Een vuurcertificaat kon echter niet wor
den uitgereikt.

Op 4 November zou het geheim der eerste
ontploffingen worden geopenbaard. Toen bleek
11.I., dat zich in bakboordzij bunker een rijk
gasmengsel van explosieven aard bevond en
olie met eigenschappen van de gevaarlijke
crude oil, de olie dus van de lading.

De allesbeheerschende vraag werd dus ten
slotte: hoe kwam deze gevaarlijke olie van de
lading in den bunker, waaraan zich deze
vraag paarde: hadden autoriteiten of andere
personen kunnen of moeten vermoeden, dat
bedoelde bij het onderzoek niet onderzochte
ruimten bunkers en zomertanks de ge
vaarlijke crude oil bevatten? Zou de ramp
achterwege zijn gebleven, indien de bunkers
stookolie hadden bevat?

Over de. laatste punten zal mede het onder
zoek loopen.

Met zekerheid heeft geen der deskundigen
kunnen vaststellen hoe de crude oil in de
bunkers is gekomen.

De raad ziet geen heil 111 een hernieuwd
onderzoek naar dit feit. In elk geval zal de
raad op de talrijke vragen, welke zich hier
voordoen, een antwoord trachten te vinden
ten einde daarmede iets er toe te kunnen
bijdragen om een ramp als deze voor de toe
komst zoo mogelijk afdoende te verhinderen.

Getuigenverhoor.

Als eerste getuige werd gehoord jhr. ir.
R. J. Boddaert, directeur van het laborato
rium dr. Verwey te Rotterdam, dat op ver
zoek van de werf een hernieuwd onderzoek
naar de gasvrijheid voor de „Petrakis Nomi
kos" instelde en op 29 October het certificaat
„practically gasfree" afgaf, echter zonder
vaarcertificaat, omdat er in verschillende
ruimten nog crude oil aanwezig bleek te zijn.
Getuige verklaarde, crude oil veel gevaar
lijker te achten dan -benzine. Al zijn tanks,
waarin zich deze olie heeft bevonden „prac
tically gasfree" geweest, dan kan zich daar
in niettemin opnieuw gas vormen.

Getuige had geen macht, om de gesloten
ruimten te onderzoeken en heeft daarvan
slechts de certificaten gezien.

Hierna werden de twee loodsen, die het
schip hadden binnengebracht gehoord. De
rijkszeeloods had het schip zonder roode
vlag binnengeloodst op verklaring van den
kapitein, dat het schip gasvrij was en de
tweede loods heeft genoegen genomen met
de verklaring van den kapitein omdat het
schip geen roode vlag voerde.

Nadat nog enkele getuigen waren gehoond,
werd de heer C. J. A. van Daalen, chef van
de reparatie-afdeeling van Wilton-Feijenoord,
die tijdens de tweede ontploffing aan boord
was, naar voren geroepen.

Indien van tevoren had vastgestaan dat het
schip niet gasvrij was, had het aan de boeien
ligplaats moeten nemen. Toen het schip
echter eenmaal aan de werf lag en niet gasvrij
bleek te zijn, achtte getuige het onmiddelijk
gasvrij te p-refereeren boven het verhalen van
het schip. Met eigen stoom zijn toen de tanks
en leidingen van de „Petrakis Nomikos" onder
stoom gezet.

Dit heeft eenige dagen geduurd. Acht dagen
later bleek zich opnieuw gas te hebben ont
wikkeld. Het schip had toen zelf geen stoom
meer, zoodat een sleepboot langszij kwam, die
37 uur lang de leiding onder stoom heeft ge
zet.

Als laatste getuige werd de hrander- en
ijzerwerker J. Onderdelinden gehoord, die het
werk met den snijbrander heeft verricht.
Voor het verwijderen van den luchtkoker
moest boven de stookplaat een uitstekende
bout worden weggebrand. Terwijl hij hiermee
bezig was vond de eerste ontploffing plaats.
Getuige verloor even het bewustzijn. Toen hij
weer bijkwam zag hij, dat de bunkerruimte
was opengespleten en in lichter laaie stond.
De eenige uitweg die hem overbleef om zich in
veiligheid te stellen, was tusschen de ketels
door. Hij kwam toen in de machinekamer en
zag daar kans naar boven te klimmen. Hij
had ernstige brandwonden opgeloopen en was
nog zeven maanden ziek geweest.

Gelaat en handen toonen nog sporen van
de verwondingen.

Getuige verklaarde met stelligheid, dat hij
bij het branden van den koker het schot van
den bunker niet geraakt heeft. Tusschen dit
schot en den koker was een afstand van bijna,
een halven meter.

De inspecteur-generaal van de Scheepvaart,
de heer P. S. van 't Haeff, constateerde, dat
deze ramp groote beroering in het land heeft
gewekt. Ei' zijn thans negen getuigen ge
hoord en van den rechter-commissaris te Rot
terdam heeft men de beschikking gekregen
over een zoo omvangrijk dossier, dat spr.
gaarne gelegenheid wilde hebben zijn mate-
.riaal te ordenen om in een volgende zitting
zijn betoog te houden tot het nemen van een
conclusie.

Aldus werd besloten. De zitting werd ver
daagd.