HET NIEUWE AVONDBLAD
Welsprekendheid.
Nederlanden Indië
zijn één.
23e JAARCANC No. 147
MAANDAC 25 APRIL 1938
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN per week 12'/2 ets,, per
maand 52.Va. cents, per kwartaal 1.55. Geen
incassokosten. Losse nummers;3 cents.
Kantoor Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Tel. 5301
VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE OP ZON- EN FEESTDAGEN.
UITGAVE LOURENS COSTER. MIJ. VOOR COURANTUITGAVEN EN ALG. DRUKKERIJ N.V.
DIRECTIE P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTIëN 1—5 regels f 0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke i«gel
meer 10 ct. Ingezonden mededeeiingen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT.
POSTGIRO 310791.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.—, overlijden ƒ400.—, verlies van hand, voet of oog 200.—, beide leden duim 100.—één lid duim ƒ50.—. alle leden wijsvinger 60.—
één of twee leden wijsvinger f 25.alle leden anderen vinger f 15.—. één of twee leden anderen vinger f 5.arm- of beenbreuk 30.—, enkelbreuk 15.—, polsbreuk f 15.Opvarenden van visschers-, marinevaartuigen enz.
ƒ460.bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart: tot een maximum van ƒ2000.—, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés tengevolge mocht hebben.
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden..
IJMUIDEN
R.-K. Tooneelvereeniging
Kunstkring.
„Betje regeert" in de Witte Bioscoop.
Als sluitstuk van haar winterseizoen voerde
de R.K. Tooneelvereeniging Kunstkring in het
R.K. Vereen.gebouw Zondagavond voor een
stampvolle zaal op het door Henk Bakker aan
mevr. de Boervan Rijk opgedragen blijspel:
Betje regeert.
De heer A. Koene opende en sprak er zijn
vreugde over uit, dat het aantal donateurs
gedurende het seizoen, dat ten einde spoedt,
zoo vermeerderd is. Hij hoopte, dat ze Kunst
kring ook in de toekomst getrouw zullen
blijven.
Daarna regeerde Betje.
Mej. Jo Meesters was in de huid van Betje
gekropen, een rol, die haar door haar typee-
ring buitengewoon goed afging.
Het is voor een dilettante een behoorlijk
moeilijke rol en daarom mag er wel iets dooi
de vingers gezien worden wanneer er uit de
groote scènes in 1 nog meer gehaald had kun
nen worden; 2 was beduidend beter en van
haar nieuwe maatregelen daarin had Betje
onuitsprekelijk veel genoegen. Die scène met
dat type van een huisknecht in 2 o.m. was
heel geestig. Trouwens het 2de bedrijf was in
z'n geheel veel beter dan 1, in het bijzonder
het slot wist v.n.l. de getrouwe dienstbode op
hoogte te brengen. Kranig heeft ze het er af
gebracht.
De regie van den heer J. Jungbacker Sr.
heeft in dit spel van een lach en een tikje
tragedie weer lofwaardige dingen gedaan.
De heer Koene als de fabrikant van Gelder
was als van ouds weer prima. Die entrée in 1
beloofde reeds veel; de knap-geschreven rol
van den door geldzorgen geplaagde gaf hij een
fijn-aangezet relief, dat veel tot het goede
van deze voorstelling bijdroeg.
De actrice Mia, gespeeld door mej. N. Korte-
man, was van een zeer verdienstelijke allure;
zij maakte er een gelukkig debuut in; Kunst
kring heeft er een veelbelovende kracht in
gevonden.
De heer N. Berkhout was een vlotte vertol
ker van den harden bankdirecteur; mede door
het beheerschte spel van den heer Koene
sloot het onderhoud van beiden in 1 als een
bus; hij was in 2 met Betje eveneens o. k.
Mevr. v. d. Kolk was de huisvrouw, die
evenals de anderen door de mislukte specula
ties van den fabrikant onder de voogdij van
Betje komt. Het ging haar gemakkelijk af al
ontkwamen wij niet aan den indruk, dat zij
de rol onnoodig opgewonden speelde. Haar
rolkennis was prima; in 3 trof zij den' juisten
toon.
Van den zoon -mts'er gaf de heer Jac.
Gorter een aannemelijke creatie, zij het een
iets te nadrukkelijke. Hij voelt zich op de
planken reeds geheel thuis.
Frisch was dochter Elly (mej. J. v. d. Kolk),
die steeds een vlotte tooneelverschijning is
en ook nu zich weer kranig handhaafde.
De lieeren P. Lieshout en M. Jungbacker,
resp. als de uitgerekende huisknecht en een
leverancier, droegen het hunne bij tot deze
in den sma'ak der toeschouwers vallende slot-
uitvoering van Kunstkring. De huisknecht
had de-lachers terecht op z'n hand. En het
blijspel ging er grif in, zooals zoovele van de
hand van Henk Bakker.
W.
V.Z.V. I KAMPIOEN DER WINTER
COMPETITIE.
V.Z.V. I heeft dit jaar beslag weten te leg
gen op den kampioenstitel der wintercompe
titie. Alhoewel dit kampioenschap niets an
ders oplevert dan de eer, stemt het toch tot
vreugde, daar hiermede het bewijs geleverd is,
dat het kampioenschap, dat vorigen zomer
werd behaald, niet „per ongeluk" werd ver
kregen.
In elk geval is het jongste succes onzer
plaatsgenooten een gelukwensch waard en is
het te hopen, dat in de a.s. zomercompetitie
een zelfde resultaat behaald wordt.
Voor de spelers is de titel eenigszins onver
wacht gekomen, daar H.V.G.B. haar wedstrijd
van „Haarlem" verloor. V.Z.V. moet nog tegen
H.V.G.B. (waarschijnlijk a.s. Donderdag) en
had H.V.G.B. van „Haarlem" gewonnen, dan
sou dat de beslissingswedstrijd geworden zijn
wat voor de spelers veel aardiger zou zijn ge
weest. Niettemin zal het in dezen laatster,
wedstrijd geducht spannen en een interes
sante ontmoeting staat den bezoekers dan ook
te wachten.
De opstelling van de kampioensploeg is als
volgt: T. v. d. Broek d., G. Janus, H. Kluijver
on P. Visman a., C. Visman, Pum Swier en N.
Schoone, v
HET HOUTSEIZOEN BEGINT.
Vrijdag j.l. zou de eerste boot met hout voor
de papierfabriek verwacht kunnen worden.
Tengevolge van eenig oponthoud werd de aan
komst eenigen tijd vertraagd.
De opening van het houtseizoen staat weer
voor de deur, zoodat er voor de palenlossers
weer werk aan den winkel komt.
Voorloopig zal met één ploeg worden
werkt, maar zoodra het wat drukker wordt zal
weer met twee ploegen gelost worden.
3M HET DAMKAMPIOENSCHAP VAN
VELSEN
Vrijdagavond werd de zesde ronde van de
wedstrijden om het damkampioenschap van
Velsen gespeeld, ditmaal in de mooie zaal van
het Casino der Hoogovens.
Door het late aanvangsuur en het vroeg
tijdig eindigen moesten bijna alle partijen
worden afgebroken.
A.s. Dinsdagavond wordt de 7e ronde in
Ken nemerhof "te IJmuiden gespeeld.
Voorts zullen in den loop dezer week de af
gebroken en uitgestelde partijen worden ge
speeld.
Opvoering in gebouw Concordia.
De Lfmuider Operette Vereeniging gaf Za
terdagavond in het gebouw Concordia, dat
voor deze gelegenheid tot de laatste plaats
bezet was, een opvoering van Paul Abraham's
populaire operette „Victoria en haar Huzaar".
De IJ. O. V. was ditmaal de gast van de per
soneels vereeniging Papyrus der Kon. Ned.
Papierfabrieken voor welker leden deze uit
voering gegeven werd.
De voorzitter van Papyrus, de heer C. Pels,
heeft de IJ. O. V. hartelijk verwelkomd en
aan het einde in een geestig speechje dank
en hulde gebracht aan de leden der IJ. O. V.
voor hun prachtige voorstelling. De dames-
solisten mochten bloemen als blijken van
waardeering in ontvangst nemen.
De laatste maal, dat deze attractieve
operette opgevoerd zal worden is a.s. Donder
dag 28 April in den.Thalia Schouwburg. Slaagt
de IJ. O. V. er wederom in een volle zaal te
trekken dan zullen pl.m. 1900—2000 bezoekers
van den arbeid en de prestaties van dit op
hoog peil staande ensemble dilettanten heb
ben genoten.
Deze laatste voorstelling zal een z.g. con-
coursvoorstelling zijn; de IJ. O. V. heeft n.l.
als lid van den Nederlandsche Bond van Too-
neel- en Operette Vereenigingen voor den
jaarlijkschen wedstrijd voor de mooiste en
beste operette ingeschreven; a.s. Donderdag-
zal de jury, die eiken winter de daarvoor in
aanmerking komende operetteuitvoeringen in
den lande afreist, aanwezig zijn.
DE WERKLOOSHEID.
Het aantal werkloozen in deze gemeente
bedroeg: op 23 April '38 en op 24 April '37
Bouwvakarbeiders 303 361
Metaalbewerkers 208 232
Houtbewerkers 24 29
Landarbeiders 48 33
Havenarbeiders 88 97
Visschers 277 375
Kantoorbedienden; .28 52
Losse arbeiders 708 677
Overige beroepen 277 291
„Victoria en haar Huzaar''.
2147
14
19
Mannen bov, 18 j. *1961
Mannen onder 18 j. 65
Brouven bov. 18 j. 17
Vrouwen onder 18 j. 5
Totaal werkloosheid 2048 2260
Het aantal werkloozen was dus 212 minder
dan verleden jaar. Sedert de vorige week daal
de het met 13.
DE BROODSLIJTERS VERGADEREN.
.Door de, onlangs opgerichte, vereeniging
van broodslijters wordt Dinsdagavond een
openbare vergadering gehouden in üe zaal
van café de Feber aan den Zeeweg. In deze
vergadering zal als spreker optreden de heer
J. Smit die het doel en streven der vereeni
ging nader uiteen zal zetten. Er is gelegenheid
tot stellen van vragen.
WINKELBEDIENDEN IJVEREN VOOR
VERVROEGDE ZATERDAGAVONDSLUITING
Dezer dagen hebben wij te IJmuiden en te
IJmuiden-Oost kennis kunnen nemen van de
verlangens der Katholieke en Christelijke be
diendenorganisaties, welke zich thans in het
bijzonder beijveren voor een vervroegde Za
terdagavondsluiting en wel om 8 uur.
Daartoe is namelijk een oproep verspreid,
waarin de bedienden worden aangespoord dit
streven te steunen en waarbij het gemotiveer
de van dit streven op uitvoerige wijze wordt
uiteengezet.
Naast de vervroegd! Zaterdagavondsluiting
zal geijverd worden voor het verkrijgen van
een vrijen middag in de week voor het win
kelpersoneel.
(In. den Haag is weer met groot
succes een jeugdwedstrijd in wel
sprekendheid gehouden.)
De kunst van de welsprekendheid.
Kan nooit genoeg worden gekweekt,
Het is een zeer belangrijk feit,
Wanneer men goed en vlotweg spreekt.
Het zelfvertrouwen wordt gevoed
Van elk, die deze kunst verstaat,
En het doet ook de hoorders goed.
Wanneer men niet gebrekkig praat,
't Is goed dus, als er bij de jeugd,
Vroeg het besef wordt opgewekt,
Dat spreekk-unst leidt tot levensvreugd
En bijdraagt tot het zelfrespect.
Alleen -hoop ik daarbij dan wel,
Dat dan haar kans niet wordt beperkt.
Tot een kunstzinnig woordenspel,
Hoezeer dat ook haar aanzien sterkt.
Slechts als de jeugd, die kunstig spreekt,
De kans ook krijgt, dat z' in 't bestaan,
De handen uit de mouwen steekt,
Zal het geluk haar niet ontgaan.
Ossche kwestie lokt relletjes uit.
Vechtpartijen te Oss niet colpor-
leerende Af. S. B. "Cis.
En gewonde moest in het ziekenhuis worden
opgenomen.
De gemeente Oss is Zaterdagmiddag
rep en roer gebracht, doordat te circa half
drie een achttal auto's de gemeente binnen
reed. met als inzittenden een gezelschap
N.S.B.'ers, dat de bedoeling had in Oss te
colporteer en.
Weinige oogenblikken. nadat de N.S.B.'ers
uit de wagens waren gestapt, werden zij om
ringd door een menigte personen, welke een
dreigende houding aannam, zoodat de ge
meentepolitie en de koninklijke marechaus
see onder leiding van den burgemeester, den
heer Ploegmakers, reeds direct bescher
mend moest optreden.
In een ©ogenblik waren honderden Ossena-
ren bijeen. Zij omringden de auto's, waarin
de colporteurs waren gekomen en maakten
het den N.S.B.'ers onmogelijk om hun bladen
waarin artikelen voorkwamen over de bekende
Ossche kwestie, te verkoopen.
Aangezien de menigte bleef opdringen en
een steeds dreigender houding aannam,
kostte het de politie zeer veel moeite de orde
te handhaven. Meermalen moest krachtig
worden ingegrepen. Toch kwam het op be
paalde punten nog tot een ernstig handge
meen tusschen Ossenaren en colporteurs. Ra
ke klappen werden daarbij uitgedeeld, terwijl
een der N.S.B.'ers, afkomstig uit Utrecht,
dermate werd toegetakeld, dat hij in het R.K.
ziekenhuis te Oss moest worden opgenomen.
Inmiddels werd door leden van de R.K.
Staatspartij gedemonstreerd en gecolporteerd
met R.K. tijdschriften. Zij vormden een stoet
waarin borden werden meegevoerd met op
schriften tegen de N. S. B. Eerst toen de N,
S. B.'ers omstreeks 5 uur besloten Oss te
verlaten, hetgeen onder bescherming van de
politie gebeurde, keerde, naar het A.N.P. meldt
de rust in de gemeente terug.
Later hebben ook nog eenige leden van
„Zwart Front" getracht in Oss te colportee-
ren, doch zij zijn spoedig verdwenen.
Prof. J. A. van Hamel:
In de toekomst geen ontvoogding
maar symbiose.
Geen: Moederland en Koloniën
meer.
Prof, J. A. van Hamel, die met de „Johan
van Oldenbarnevelt" van een reis door Java
en Sumatra is teruggekeerd, heeft in een in
terview zijn meening gegeven over den te-
genwoordigen toestand in Nederlandsch-
Indië.
Prof. J. A. van Hamel.
Een reis door den archipel Is, aldus zeide
prof. Van Hamel, een groot genot, maar voor
al door het vele, dat thans in Nederlandsch-
Indtë op verschillend gebied nauwkeuriger
valt waar te nemen. Indien men voortdu
rend weer door een groot feit getroffen
wordt, dan is het door de vaste en ingewor
telde verhouding, die thans het ge'heele Ne;
derlandsche bestel met Nederlandsch-Indië
verbindt.
Deze toestand vloeit vooral ook voort uit
de zeer deugdelijke en bekwame zorg voor
de meest uiteenloopende belangen en aan
gelegenheden.
De werkelijkheid is voor mij.dan ook klaar
blijkelijk zoo. dat. wa£ het internationale ge
zichtspunt betreft, elke andere mogendheid
de onoverkomeiijkste moeilijkheid zou heb
ben in een zoo sterk getimmerd Neder-
landsch geheel over te stappen en dat ook
de inlandsche bevolkingsgroepen zich in dit
getimmerte wel en hare belangen zoo wel en
bekwaam mogelijk behartigd vinden.
Wat op maatschappelijk.' geestelijk en
technisch gebied gedaan wordt, is ontzag
wekkend. Onze Nederlandsche zin, om geen
half werk te doen en een taak zoo volledig
mogelijk af te leveren, vindt in Indië ruim
spel. Dit kenmerkt de resultaten, van het
bestuur, en voorts van het' particuliere cul
tuur- en bedrijfsleven, van zending en mis
sie, enz, De inlandsche bevolking 'krijgt daar
bij allerlei gelegenheid tot deelneming. Het
is opmerkelijk hoe meer en meer de Indi
sche en inlandsche maatschappij door een
Nederlandsehen inslag doortrokken wordt.
Niemand kan de evolutie in een zeer verre
toekomst voorspellen; maar mij lijkt, alsof
-
zich daar ginds meer en meer een eigen
maatschappij voltrekt, waarbij Nederland en
Nederlandsch-Indië steeds dichter bijeenko
men en de verschillende rassen, ook het
Europeesche en het inlandsche, in wederzijd-
sche samenwerking elk hun plaats hebben.
Om verschillende redenen zal daarbij bij
voortduring de instrooming van het Europee
sche moederland uit van groote beteekenis
blijven. Ik ben de verdere verhouding tus
schen Nederland en Indië allerminst gaan
zien als in het beeld der z.g.n. ontvoogding,
waarbij Nederland zich gereed dient te ma
ken om gaandeweg geheel van het toon eel te
verdwijnen. maar veeleer als een duur
zaam en zich steeds ontwikkelend gezamen
lijk bestaan, een symbiose (samenleving). De
verhouding is reeds nu zoo ineengeweven,
dat niet meer van moederland en kolonie te
spreken valt, doch van een integreerend, een
Oostersch deel Nederland. Dit is geen woor
denspel, maar mijn zeer levendige indruk
van de werkelijkheid.
Prof. Van Hamel verklaarde tenslotte nog,
dat het van veel gewicht is. dat men zich
in grootere kringen in Nederland bewust zij
van de beteekenis der verhoudingen met
Indië, Indië vormt een uiterst gewichtig, in
tegreerend deel van ons vaderlandsch be
staan. en er kan niet genoeg naar worden ge
streefd, de Nederlanders daarvan te blijven
doordringen. Met allerlei middelen moet dit
wel overwogen worden bevorderd. Zoo was
het ontzaglijk spijtig, te vernemen dat de
Anif-filmondernemmg niet tot meer succes
heeft geleid. Prof. Van I-lamel hoopte, dat
praet-ische plannen verwezenlijking zouden
vinden.
Landbouwer kon zijn drift niet
bedwingen.
Grootgrondbezitter levens
gevaarlijk gewond.
Twist over een weg.
Zaterdag heeft zich op de heide
onder Kootwijk, een drama afge
speeld, waarvan de bekende groot
grondbezitter. mr. Blaupot ten Cate,
te Kootwijk, het slachtoffer is ge
worden.
Niet ver van het punt, waar de wegen naar
Assel en Kootwijk elkaar kruisen, ontmoette
de reeds bejaarde mr. Blaupot ten Cate
den landbouwer H. Brink, eveneens uit Koot
wijk. Een oude veete over het al of niet
openbaar zijn van een weg was aanleiding
tot een woordenwisseling tusschen beiden,
toen zij elkaar op een zijweggetje in de hei
de ontmoetten.
Tijdens deze woordenwisseling kwam een
zoon van B. met een greep aangeloopen,
welke zijn vader hem uit de handen nam om
er vervolgens mr. Blaupot ten Cate mee aan
te vallen. Voordat deze er op bedacht was,
werd hij door B. geattaqueerd en leelijk toe
getakeld. De landbouwer ging na zijn daad
naar huis en liet den zwaargewonden advo
caat in deze stille, verlaten omgeving aan
zijn lot over. Door een voorbijganger, die on
geveer een uur later passeerde, werd de
rijksveldwacht te Nieuw-Milligen gewaar
schuwd. Per ziekenauto i# mr, Blaupot ten
Cate in levensgevaarlijken toestand met
zware verwondingen aan het hoofd naar het
R.K. ziekenhuis te Apeldoorn overgebracht.
In den namiddag is de landbouwer gearres
teerd en in het politiebureau te Apeldoorn
ingesloten. (A.N.P.)
Meisje dooi- tram overreden en
gedood.
Zondagmorgen is de ï9-jarige mejuffrouw
Vijgen, bij het oversteken van de rails der
electrisché tram te Rum-pen, gemeente Brun-
sum, door een tram, rijdende in de richting
Heerlen, overreden en op slag gedood.
Groot aantal postduiven verbrand.
Zondagnacht heeft een felle uitslaande
brand de groote danszaal en de daarnaast ge
legen garage van het -café „Het Wapen van
Heemskerk" aan de Breedstraat te Alkmaar,
eigendom van den heer T. van Gijzen, geheel
in asch gelegd.
Boven de danszaal, op een zolder, zaten een
paar honderd postduiven, welke Maandag voor
een concours verzonden zouden worden.
Slechts een 50-tal van deze dieren kon gered
worden
Het sloependek van de „Nieuw-Amsterdam", het vlaggeseliip van de H. A, L*, dat Zaterdag officieel in dienst is gesteld»
Bosclibrand te Wanroy.
Zondagmiddag tegen twee uur is door nog
niet bekende oorzaak bran dontstaafi in de
gemeentebosschen te Wanrooij. hoordzakelijx
bestaande uit twintigjarig hout. Door den
krachtigen wind stond binnen korten tijd een
oppervlakte van een halve hectare bosch in
brand, waarbij het vuur zich echter beperkte
tot den ondergrond en het opgaande hout
slechts weinig werd aangetast. Inmiddels is
de mogelijkheid toch groot, dat de door de
vlammen aangerichte schade zóó belangrijk
zal blijken, dat het opgaande hout niet zal
kunnen worden behouden. Snel en krachtig
optreden van.den gemeenteveldwachter, die
door eenige personen werd geassisteerd, was
oorzaak, dat de boschbrand zich niet verder
uitbreidde en tegen half vier onderdrukt was-.
