Ierland's nieuwe president. W' THIJS, REDDER IN DEN NOOD! De 30 stellingen voor een Duitsche „Nationale Rijkskerk" Dr. Douglas Hyde wordt vandaag geïnstalleerd. Ingenieur ontwerpt een nieuwen godsdienst SATERDAG 25 JUNI 1938 Plechtigheid in het Kastee. van Dublin. DUBLIN, 25 Juni. Wanneer vanmiddag de 78-jarige dr. Douglas Hyde, professor, dichter en patriot, den eed als president vair Ierland zal hebben afgelegd, zal het zes maanden oude Eire feitelijk een republiek binnen het Britsche Im perium zijn geworden. Hyde, die Protestant is, zal dan aan het hoofd van een staat staan, waarvan de bevolking voor 90 pet. katholiek is. Dr. Douglas Hyde. In het Kasteel van Dublin, dat sedert eeuwen de zetel der regeering is, vinden de plechtigheden van de installatie plaats. De titel, die Hyde als president voert luidt: ..Pre sident van Eire" of in het Gaelisch „Uachta- ran na Heireann"! Voor de ceremoniën, die aan de installatie van den eersten president van Eire vooraf gaan. worden om 10 uur hedenmorgen reli- gieuse diensten gehouden, nl. in de kathe draal voor de katholieken, in de Saint Pa trick kerk voor de Protestanten;. doch ook de Presb'-f^-!oneh, dë methodisten en Joden wo nen in hun respectieve godshuizen een dienst bij. De president is tegenwoordig bij den dienst In 2 Saint Patrick kerk. waar de aartsbis schop van Dublin, dr. John Gregg, de pre dikatie houdt. De Valera en de andere mi nisters hooren de H. Mis in de kathedraal, terwijl de leden van het diplomatieke corps, consulaire ambtenaren, de leden van den Senaat, van de Dail van Eire en andere of- ficieele personen de diensten in de verschil lende kerken, naar gelang den godsdienst waartoe zii behooren. bijwonen. Hyde verlaat zonder escorte de officieele presidentieele residentie, waar vroeger de gouverneur woonde, het Lodge Phoenixpark om zich vervolgens naar het Kasteel van Dublin te begeven, waar hij te ongeveer kwart voor één aankomt. Hij begeeft zich direct" naar de St. Patrickshall. aangekondigd door het geschal van bazuinen. In de hall wordi- Hyde door De Valera ontvangen. Daar na beginnen de eigenlijke plechtigheden dei- installatie. Dr. Hyde beklimt het podium en in het bijzijn van De Valera, den Raad van Staten, de leden van den Senaat, van de Dail van Eire, van de rechters van het Hooge Ge rechtshof en andere publieke persoonlijkhe den legt hij den epd af, die als volgt luidt: De eed. „Ik, Douglas Hyde, verklaar voor den Al- machtigen God oprecht en plechtig de Con stitutie van Ierland te zullen handhaven en diens wettc-n hoog te houden; mijn plichten getrouw en volgens geweten te vervullen overeenkomstig Constitutie en wet. mijn krachten aan het welzijn van het Iersche volk te wijden. Moge God mij besturen en ondersteunen". De Opperste Rechter, Timothy Sullivan, als oudste lid van de Comm'ssle, die de presiden tieele functies vóór de installatie heeft uit- Terroristische actie in Palestina laait weer op. Regeering neemt nieuwe veiligheids maatregelen. Havas verneemt uit Jaffa dat de Palestijnsche regeering, na de onlangs op de spoorwegver binding tusschen Egypte en Palestina ge pleegde aanvallen, nieuwe veiligheidsmaat regelen genomen heeft. De bruggen zullen voortaan permanent worden bewaakt met politiebeambten en militairen, die voorzien zijn van mitrailleurs. De toestand te Jaffa en Tel Aviv wordt verontrustend. Bij incidenten, die zich gis terochtend op de grens van beide plaatsen hebben voorgedaan, werd een Jood gedood en een ernstig gewond. Britsche troepen patrouilleerden in de voorsteden. Tusschen beide plaatsen zijn ba- ricaden opgeworpen. Het verkeer is stopgezet. Nabij Tel Aviv werd een Joodsch marskra mer gesteenigd en gedood. In de omgeving van Jaffa werden scho ten gelost en een bom geworpen. Twee Ara bieren werden gewond. Een bende terroristen heeft voorts een per sonentrein aangevallen op de lijn Haifa- Samakh. Eenïae Koerdische reizigers werden ernstig gewond. In het noorden zijn verscheiden eewapendp benden gesignaleerd. In den nacht op Vrijdag werden twee Joodsche kolonies aangevallen De politie verjoeg de aanvallers. geoefend, overhandigt daarna het grootzegel aan den president. Dan spreekt De Valera een korte rede uit, waarop de nieuwe pre sident antwoordt. Het orkest zet dan het Ier sche volkslied „Soldatenlied" in en hier mede is de plechtigheid, die naar men ver onderstelt een halfuur in beslag zal nemen, geëindigd. De President van Eire inspecteert vervol gens de eerewacht, uie op het voorpuin van het kasteel staat opgesteld en gevormd wordt door het eerste Iers.h sprekend bataljon, waarna hij per automobiel, geëscorteerd dooi de cavalerie, naar zijn residentie rijdt. De troepen staan langs de geheele route, die overal met Iersche vlaggen en groen versierd is, opgesteld. De leden van de presidentieele commissie van den Raad van State volgen in andere automobielen. De stoet houdt bij het hoofdpostkantoor een oogenblik stil als hulde aan de „Sinn Feiners", die daar in 1916 gedurende den Paaschopstand zijn gevallen en die hun hoofdkwartier in het postkantoor hadden gevestigd. Tegen 2.15 zullen de auto mobielen het Paleis hebben bereikt. (United Press). (Nadruk verboden). Geen Katholieke Studentenvereeni- gingen meer in Duitschland. Bij decreet van Himmler verboden. Alle Katholieke studentenvereeni- gingen in Duitschland zijn bij be sluit van den politiechef, Himmler, verboden. Kortgeleden waren reeds de Katholieke Oostenrijksche stu- dentenvereenigingen, waarvan de meeste vroegere Oostenrijksche staatslieden lid waren, verboden. Duitsclie vliegtuigen boven Tsjeclio-Slowaaksch gebied. Béricht van Tsjechisch blad. Het Tsjechische blad A Zet meldt, dat twee Duitsche vliegtuigen nabij Habartice Noord Bohemen de Tsjecho-Slowaaksche grens gepasseerd zijn. De toestellen vlogen laag en legden ongeveer vijf kilometer boven Tsjecho-Slowaaksch grondgebied af. MARGUERITE COUPERUS IN ENGELAND. De Nederlandische voordrachtkunstenares mevr. Marguerite Couperus, die met groot succes gedurende dit zomerseizoen éen reeks opvoeringen in Londen gaf, is wederom uit- jenoodigd ook in het a.s. winterseizoen onder jatronaat van de Britsche koninklijke fami "ie op te treden. Eveneens zal zij dan gedurende acht dagen in een der groote Londensche theaters de hoofdrol met Sir Charles Blackmore als te genspeler vervullen in een historisch spel uit vier verschillende tijdperken. MET DE BIJL ONTHOOFD. DRIE TERECHTSTELLINGEN TE BERLIJN. Vrijdagmorgen zijn te Berlijn drie doodstraffen voltrokken. Behalve de reeds gemelde executie van Hein- rich Menz, die wegens spionnage was veroordeeld, zijn Kurt Madry en Otto Berger wegens moord met de bijl onthoofd. DUITSCH MILITAIR VLIEGTUIG VERONGELUKT. BESTUURDER GEDOOD. Het D.N.B. meldt uit Berlijn, 24 Juni: Op een fabrieksterrein in Tem pelhof is Vrijdag een militair oefen vliegtuig neergestort. De bestuurder kwam om het leven, een tweede in zittende werd gewond. HET PROCES TE LUIK. Vrijdag werd het proces te Luik tegen de weduwe Becker voortgezet met het verhoor van de getuigen inzake het geval Crulle. Bezwarend voor verdachte is, dat zij in het bezit werd gevonden van sieraden, welke het eigendom zijn geweest van mevrouw Crulle. Zij verklaarde, dat deze sieraden haar geschonken waren door de overledene. De getuigen deden uitkomen, dat mevrouw Crulle een coquette vrouw.was, die van goed eten hield. De huisdokter heeft haar her haaldelijk behandeld voor indigestie en ten slotte ontdekte hij een hartzwakte. Toch heeft hij den dood van mevrouw Crulle verdacht gevonden door het snelle optreden en heeft hij dit de familie medegedeeld. Hierop werd de weduwe Becker gearresteerd, doch aan gezien de lijkschouwing niets had opgeleverd, werd zij weer vrijgelaten. De verdediging wees erop, dat de instructie geen melding heeft gemaakt van de reserves welke de geneesheer heeft gemaakt. De getuigen verklaarden verder, dat me vrouw Crulle rijk was geweest en veel ju- weelen en kleeren had gehad. Zij vonden het eigenaardig, dat niets terug was gevonden in het sterfhuis. De zitting werd vervolgens geschorst De zuster van mej. Stevart legt een ver klaring af, volgens welke de wed. Becker de schuldbekentenis voor de leening van 25.000 francs reeds zou hebben doen verdwijnen toen mej. Stevart nog adem haalde. De wed. Becker loochent de waarheid hiervan. Een andere getuige, een vrouw, die 15 000 'rancs heeft geleend aan de verdachte en verdere getuigen leggen verklaringen af die niets naders brengen dan bevestigingen van feiten van ondergeschikt belang. JAPANSCH SCHIP OP EEN MIJN GELOOPEN. HONDERD DOODEN? Volgens een Reuterbericht uit Sjanghai is tusschen Anking en Ma- tang een Japansche barkas op de Jangtse op een Chineesche mijn ge- loopen. Een honderdtal Japansche matrozen werden gedood en velen ge wond. Het hoofdkwartier der Chineesche luchtmacht te Hankau deelt mede, dat Donderdag drie Japansche oor logsbodems bij Toenglioe door bom men werden getroffen. De oorlogsschepen raakten hierop in brand. NIEUW BEWIND IN EGYPTE. „NATIONALE REGEERING" ONDER MAHMOED PASJA. Reuter meldt uit Kaïro, dat de eerste minis ter van Egypte zijn ontslag aangeboden heeft. De koning verzocht hem daarop een nationale regeering samen te stellen. Deze nieuwe regeering is inmiddels samen gesteld en telt vijf Saadisten (dissidente le den van de Wafd),-nl. dr. Maher, de minister van financiën en de ministers van binnenland- sche zaken, verkeerswezen en openbare ge zondheid. De overige ministers zijn dezelfden als in het vorige kabinet. TIJDBOM TE VROEG ONTPLOFT ACHT DOODEN HET GEVOLG. Tengevolge van het te vroeg ontploffen van een tijdbom, die in een petroleumbron te Hobba (New-Mexico V.S.) zou worden neergelaten, z ijn acht personen gedood en vier gewond. Non-interventiecommissie regelt de controle ter zee. Nog geen overeenstemming over de financiering van het vrijwilligersplan. Na de Vrijdag te Londen gehouden zit ting van de subcommissie voor de nietin- menging is een communique gepubliceerd van den volgenden inhoud: „De subcommisie heeft de methode over wogen, welke kan worden aangenomen voor de toepassing in bijzonderheden van het plan tot waarneming ter zee, dat in haar laatste bijeenkomst was aangenomen. Zij werd het eens over de noodige algemeene organisatie. De kwestie van een financiering van het plan tot terugtrekking van de buitenlandsche vrijwilligers uit Spanje, is wederom onder zocht, maar in verband met de groote inge wikkeldheid van de verschillende afdeelin- gen van dit plan is het niet mogelijk geweest tot een definitieve overeenstemming te komen over deze kwestie, welke opnieuw bestudeerd zal worden op 28 Juni, wanneer de sub commissie weer 'bijeenkomt INCIDENTEN TE SJANGHAI. DRIE OVERVALLEN OP ééN DAG. In de internationale concessie van Sjang hai zijn gisteren twee aanslagen gepleegd: twee onbekend gebleven personen drongen des middags het kantoor van een Chineeschen groothandelaar binnen, waar zij verscheidene schoten losten op zijn compagnons, die ge wond werden. Eenige uren later lostten vier individuen revolverschoten in de zaal van een Chineesch hotel aan den Nanking Road, waar door vier personen- werden gewond. In beide gevallen slaagden de aanvallers erin, te ont komen. Bovendien zijn leden van den Nationalen Chineezenbond te Sjanghai het kantoor bin nengedrongen van een bekenden Chineeschen advocaat. Met een revolver losten zij daar tien schoten op de aanwezige personen. De chef de bureau werd gedood, een bediende kreeg zware verwondingen. De daders zijn ontkomen. Men acht deze moord in zoo verre van po litieke beteekenis, dat de advocaat lid was van de pas opgerichte vereeniging van pro- Japansche advocaten. De opvatting van vele Duitschers Een Berlijnsche correspondent schrijft ons d.d. 21 dezer: AAROM zoo schijnt een zekere in genieur Wildt tot zichzelf gezegd te hebben zou ik in de maand Mei „van het jaar 5 der nationaal- socialistische tijdrekening" niet eens hetzelfde gaan ondernemen, wat Maarten Luther, de wereldvermaarde Duitsche reformator, op den 31 sten October 1517 te Wittenberg heeft gedaan? Zoo gezegd, zoo gedaan. Tijdens den ochtenddienst in de Evangelische Kerk te Stettin, stond plotseling een meneer van zijn plaats op, stapte naar het altaar en begon met pathos weliswaar niet 95, maar dan toch precies dertig stellingen voor te lezen. De dominé op den kansel vond zulks begrij pelijkerwijze maar half goeden het duurde dan ook niet lang, of de revolutionnaire pro testant stond met zijn thesen op de keien. Nog erger: de politie kwam er aan te pas en de man werd naar een krankzinnigengesticht gebracht, waar men een medisch onderzoek zal doen naar den stand van zijn geestelijke vermogens. Op bevel van hooger hand werd dit inter mezzo in het toch al tot in zijn grondves ten geschokte kerkelijke leven zorgvuldig ge heim gehouden, maar toen Havas plotseling met een bericht over de kwestie voor den dag kwam, hield men het toch voor beter de zaak toe te geven en verklaarde men nadrukkelijk, dat de zaak hiermede als „afgedaan" wordt beschouwd. Regeeringstafel en kansel. Naar wij tijdens een verblijf van enkele weken in ons land persoonlijk konden vast stellen, is de belangstelling voor den strijd tusschen staat en kerk nog altijd zeer groot, want men heeft ingezien, dat een staat, die zich de weelde van een „Weltanschauung" permitteert, onvermijdelijk in strijd moet ko men met kerken, waar van den kansel een leer verkondigd wordt, welke in menig opzicht niet overeenstemt met de nationaal-socialis- tische beginselen. Waarom zoo hoort men herhaaldelijk vragen hechten de bewind voerders in het huidige Duitschland er zoo hooge waarde aan, een religie, die meer dan duizend jaar als een heilig erfdeel der natie wordt beschouwd met alle ter beschikking staande middelen te bestrijden? Waarom heeft men de eens zoo machtige Duitsche kerk tot een particuliere aangelegenheid gedegra deerd en is men erop uit om de jeugd zoo vroeg mogelijk aan den invloed der kerk te onttrek ken? Het betreft hier een kwestie, die niet slechts alle vrome katholieken en protestan ten, doch evenzeer alle andersdenkenden in teresseert, die de moraal als een waarde erken nen, welke als menschen en volken, alle klas sen en rassen gelijkelijk verplicht.. Adolf Hitler geeft op al deze vragen een duidelijk antwoord in „Mein Kampf", als hij zegt: „De „volksche" wereldbeschouwing kan ook aan een ethische gedachte het recht van bestaan niet toekennen, voorzoover deze ge dachte een gevaar beteekent voor het rassen- leven van de dragers eener hoogere ethiek". Hiermede wordt de ethiek van de christelijke leer in naam eener „hoogere ethiek" van de hand gewezen. Al net eender dacht Alfred Ro senberg, toen hij voor den dom te Freiburg verkondigde dat het christeliijk tijdperk voorbij is en thans een nationaal-socialis- tisch tijdperk is aangebroken! De „Nationale Rijkskerk'.' Daar het streven naar een nationale een- heidskerk in het Derde Rijk een gedachte is, welke meermalen in behandeling werd geno men, hielden wij het voor belangrijk ge noeg, om eens persoonlijk na te gaan, wat deze ingenieur Wildt nu eigenlijk wilde en met de noodige moeite zijn we erin geslaagd, de keurig gestenografeerde „Programpunten van ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC Graaf Denderbus begon te glunderen. Misschien had hij iets geheel anders verwacht! Mij tot ridder slaan, hè? bromde hij vergenoegd. En hoe is Uw naam? Thijs sloeg zich weer op de borst, boog toen en zeiIk ben ridder IJs, om U te dienen! Dat dienen zal wel meevallen, bromde hij weer zachtjes, maar zweeg toen dadelijk weer. Hij keek Denderbus vragend aan. Zou ik mij in Uw domein mogen begeven, graaf, dan kunnen we dadelijk maar beginnen! Treedt binnen, ridder IJs! lachte de graaf. En laten we inder daad dadelijk maar beginnen! Thijs slaakte een zucht van verlichting. Gelukkig, de truc was goed geslaagd! Pffff, hij had het even benauwd gehad! Toen hij binnen trad, keek hij even om zich heen. Waar zou de kroon nou ergens verstopt zijn? Mag ik eerst wat toebereidselen maken, graaf? vroeg hij. toen ze in de kamer stonden. Natuurlijk, gaat Uw gang maar, hoor. Doet, alsof U thuis bent! was het antwoord. Het ging tot-.nu toe wel allemaal erg gemakkelijk! de Nationale Rijkskerk in Duitschland" in on ze handen te krijgen. Met meer dan gewone belangstelling hebben wij ze gelezen en we willen dan dadelijk maar zeggen: Voor ons, die nu al bijna twintig jaar lang in Duitschland de religieuse stroomingen van dichtbij hebben meegemaakt en persoonlijk in de ge legenheid waren, met mannen als graaf Reventlow, generaal Luden- dorff, professor Hauer, dr. Buben- dey, ds. Hossenfelder, dr. Krause, Oskar Miehei en vele anderen over dit sedertdien al meer en meer actueel geworden thema van ge dachten te wisselen, zijn de dertig thesen en de geloofsbelijdenis van ingenieur Wildt niet uitsluitend het werk van een krankzinnige. Want wat komt hierbij anders tot uiting dan een fanatieke vereering van Adolf Hitler? En wordt deze niet door zeer vele Duitschers be schouwd en vereerd als de door God gezonden verlosser van het Duit sche volk? Wij herinneren in verband hiermede aan het feit, dat kort na de nationale revolutie van 1933 sommige voorgangers der Duitsche Christenen een portret of buste van den Führer op het altaar een plaats gaven, een gebruik, dat later van hooger hand weer ver boden werd. De geloofsbelijdenis van Ir. Wildt. Een soortgelijk symptoom van afgodische vereering wil ons de geloofsbelijdenis van ingenieur Wildt toeschijnen. Zij luidt aldus: „Wij gelooven aan een eeuwig en groot nationaal-socialistisch Duitsch Rijk! Wij gelooven aan de nationaal-socialistische wereldbeschouwing, welke tijdens de groote worsteling der Duitsche menschheid met alle volken der aard in het hart van Adolf Hitler is geboren! Wij gelooven, dat de almachtige God dezen in den wereldoorlog blind geworden soldaat op diens smeeken het licht der oogen heeft teruggeschonken. Wij gelooven, zien en beleven in dezen man den ons toegezonden redder en Führer der Duitsche natie van ons rijk en van door het bloed gebonden volk! Wij gelooven aan zijn voor ons allen heilig werk „Mein Kampf" en beloo- ven, dat wij naar ons beste kunnen en weten al zijn daarin voorkomende bevelen ten uitvoer zullen brengen. En 'indien wij dit werkelijk volbrengen, dan gelooven wij te mogen belijden: Heer, zondenvrij staan wij voor U. Wij zijn met lichaam, en ziel verplicht aan onzen Führer Adolf Hitler, aan ons volk en rijk en wij belijden luid en gemeenschappelijk: Adolf Hitler, onze Führer eeuwig blijven wij U trouw! Dat de plotselinge publicatie van zulk een geloofsbelijdenis als in opportuun beschouwd wordt in de kringen, waar men juist doende is de predikanten der evangelische kerk "tot het afleggen van den eed van trouw aan den Führer en den staat oevr te halen de moge lijkheid hiertoe is tot 30 Juni verlengd is weliswaar begrijpelijk, doch hiermee is de zaak voor ons nog lang niet afgedaan. Want ook de dertig programpunten van den refor mator te Stettin bevatten menige these, welke we al eerder vernomen hebben. Wij citeeren daarvan het volgende: De "N. R. K. D. (Nazionale Reichskirche Deutschlands) verlangt het absolute recht en de absolute macht over alle binnen de Duitsche grenzen aanwezige Duitsche ker ken. Zij verklaart deze tot Duitschland's Nationale Rijkskerk. De N. R. K. D. dwingt geen Duitscher tot aansluiting, doch is be reid om ook de laatste Duitsche ziel te red den. Andere kerken of kerkelijke organisa ties, vooral zulke, die internationaal gebon den of geleid zijn, kan en zal zij in Duitsch land niet dulden. De N. R. K. D. is besloten om onherroepelijk en met alle beschikbare middelen het in het onheiljaar 800 in Duitschland geïmporteerde en aan het Duit sche volk opgedrongen volkomen aardvreem- de christendom uit te roeien! Zij kent geen schriftgeleerden, predikanten, kapelaans of geestelijke voorgangers, doch in haar moe ten nationale kerkelijke redenaars het woord voeren. De plechtige samenkomsten vinden steeds 's avonds en niet meer 's morgens plaats en weliswaar op Zaterdag en bij fees telijke verlichting. De N. R. K. D. verlangt het onmiddellijk stopzetten van den druk en den verkoop van den bijbel, het verschijnen van Zondagsboden, geschriften en lectuur van kerkelijk karakter. Zij ruimt van haar altaren het crucifix, den bijbel en alle heili gen beelden weg. Er bestaat geen vergeving van zonden, want eenmaal begane zonden worden volgens de onomstootelijke wetten der natuur op deze wereld gewroken". Men ziet: veel nieuws of origineels bevat het program van ingenieur Wildt niet. want soortgelijke thesen vonden wij reeds veel eerder in de boeken en geschriften der „Duitsche geloovigen", bijvoorbeeld in Lu- dendorff's „Am Heiligen Quell Deutscher Kraft". Van krankzinnigheid merken wij niet het geringste symptoom; want de jeugd in het tegenwoordige Duitschland staat veel al even vijandig tegenover het christendom en beide kerken als deze voor gek verklaarde fanaticus. Met meer dan gewone belangstel ling moet dan ook het resultaat van het aan gekondigde medische onderzoek naar 's mans geestelijke vermogens worden tegemoet ge zien! (Nadruk verboden). Joodsclie fabrieksemploye's zonder werk. Naar Reuter uit Weenen verneemt moeten alle fabriekseigenaars, met inbegrip van de Joden, hun niet-arische bedienden tegen 1 Juli ontslaan. Vrijdag zijn desbetreffende instructies uitgevaardigd. Dat beteekent, dat tezamen met de reeds tevoren genomen anti- Joodsche maatregelen, hierdoor het grootste deel der Weensche Joden zonder zichtbare middelen van bestaan zullen komen. Geweerd uit parken en plantsoenen Bij verordening van den Weenschen poli- tiepresident is den Joden het betreden van de Weensche parken en niantsoenen verboden. Het D.N.B. voegt hieraan toe, dat deze maat regel, .genomen is .om de bevolking te be schermen tegen de voortdurende provoca ties".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1938 | | pagina 6