Rubensfeesten te Antwerpen
Het filmsterrenbeeld wijzigt zich.
Openstelling van het Rubenshuis. „Een levend
organisme". Belangrijke tentoonstelling en acade
mische sitting. Een Rubensfilm. Groote volks
feesten.
Het Rubenshuis te Antwerpen in 1684.
(Van onzen Brusselschen correspondent)
IN 1940 zal de 300ste verjaring van Rubens',
dood in het land van den Vlaaanschen
schen schilder op grootsche en waardige
wijze worden gevierd. Men zal de nage
dachtenis van den Meester in de eerste plaats
eeren door den restauratie van het Rubens-
huis, de merkwaardige schepping van den be
roemden kunstenaar, welke door vandalen-
handen werd vernield. Met deze eertijds zoo
prachtige woning, nu tot een bouwval ver
worden, zal dus hetzelfde gebeuren als in
dertijd met het gebouw, waarin Rembrandt
een groot deel van zijn leven doorbracht. En
men zal daarbij van hetzelfde idee uitgaan,
door niet te reconstrueeren, maar te herstel
len.
Met het doel onze lezers volledig in te lich
ten de Rubensfeesten zochten wij in het
Museum Palntijn den kunst-historicus Arie
Delen op, die door het Gemeentebestuur van
de Sinjorenstad tot conservator werd benoemd
van het Rubenshuis. Wij troffen hem aan in
een van de hooge kamers van de zoo gaaf be
waarde woning van het beroemde drukkers
geslacht, temidden van papieren en ontwer
pen betreffende de restauratie, waaraan men
sinds korten tijd werkt.
„De Rubensfeesten in Augustus 1940, begon
de heer Delen, zullen grootsch worden opge
zet. Kamiel Huysmans, onze burgemeester,
heeft voor deze herdenking zeer veel plannen
en over eenige daarvan welke zich ongetwij
feld zullen verwezenlijken, zal ik u iets ver
tellen. Het belangrijkste evenement is natuur
lijk de opening van het Rubensmuseum. Na
deze „hoofdschotel" van de herdenking volgt
onmiddellijk een tentoonstellin van werken
van Rubens en zijn tijdgenooten. Wij vreezen
echter op vele moeilijkheden te zullen stuiten
en in het bijzonder hebben wij met de poli
tieke toestand rekening te houden. Een groot
deel der bekende doeken van den beroemden
schilder zitten in Duitschland en in het vroe
gere Oostenrijk. Ik persoonlijk voel daarom
meer voor een keur-expositie, waar men
enkele typische werken, een mythologisch
stuk, wat portretten en landschappen zou zien.
Eenige schilderijen van de voorgangers van
Rubens, de z.g. „prae-Rubenisten" zou men
daarbij niet mogen vergeten".
„Deze tentoonstelling zou dus in het Ru
benshuis kunnen worden gehouden?"
„Inderdaad, hoewel zich dan een andere
moeilijkheid zoo voordoen. Het gebouw be
staat n.l. niet uit onbrandbaar materiaal en
de directeuren van de diverse musea zullen
daarom hun kostbare stukken niet zoo vlug
willen afstaan". Men ziet dat het de inrichters
van de feesten niet gemakkelijk wordt ge
maakt, doch vóór 1940 zal men deze proble
men wel op een redelijke wijze hebben op
gelost.
„Het tweede denkbeeld is, vervolgde de heer
Delen, eij Rubensfilm te maken, welke een
beeld zal geven van het cultureele leven in
dien baroktijd. Of dit cinegrafisch product
een gespeeld film zal worden, dan wel een
documentair karakter zal dragen, staat nog
niet vast".
Men weet dat de Belgen evenmin als de
Nederlanders er in geslaagd zijn een behoor
lijke gespeelde film te maken. Doch wanneer
men voor de rolprent de twee bekwaamste
Belgische cineasten, Henri Storck en Charles
deKeuckeleire, aan het werk zet. desnoods
zooals in ons land bij de jubileumfilm „Veer
tig Jaren", onder supervisie van een buiten-
landsche deskundige, kan dit plan schitterend
slagen.
„Om niet te lang van stof te worden, ging
de heer Delen door met zijn uiteenzettingen,
zal ik u alleen het voornaamste vertellen van
wat er verder nog zal gebeuren. Belangrijk is
de groote ecademische zitting, die zal worden
gehouden en waar spacialisten als Burckhard,
Glück en Ohameau de verschillende facetten
van Rubens' genie zullen belichten. Verder
worden er natuurlijk volksfeesten georgani
seerd: groote optochten, concerten, banketten
enz. enz. U weet dat hier altijd het volk in de
viering betrekt van belangrijke figuren uit de
kunstgeschiedenis, dus zeker ook wanneer
het Rubens betreft".
„Tenslotte dit nog: bij den uitgever P. N.
van Kampen te Den Haag zal van mijn hand
e engeschrift over Rubens verschijnen, dat
hoewel geen volksboek, evenmin streng-
wetenschappelijk zal zijn. Men zou het kun
nen vergelijken met het werk van Prof. Martin
over uw groote schilders".
De heer Delen noodigde ons nu uit een
kijkje in het Rubenshuis te nemen, zooals
het er thans uit ziet en weg naar het bouw
werk, waar de Vlaamsche Meester zooveel ge
luk heeft gekend en waar hij zijn Ijeste doe
ken heeft geschilderd, vertelde hij ons op
boeiende wijze en met alle liefde van den
grooten kunstliefhebber over de geschiedenis
von het huis en over was het in 1940 zal zijn.
De woning van Rubens had de allure van
een paleis en moet op zijn tijdgenooten een
prachtigen indruk hebben gemaakt. Dit
neemt niet weg dat het publiek dc omgeving
van den kunstenaar weelderiger wil zien, dan
die in werkelijkheid was. Vooral door een
proeve van wederopbouw door den architect
Blomme op de Brusselsohe Wereldtentoonstel
ling van 1910, werd men in die meening ver-
ling van 1910, werd men in die meening ge
sterkt. Op de expositie gaf men echter geens
zins een authentiek beeld van Rubens's huis.
De beschrijvingen van de personen, die de
woningen gezien hebben, loopen immers zeer
uiteen. Blomme's creatie was dus niet een
herstelling, maar een herschepping. En men
voelt allicht geen behoefte te zien hoe een
moderne bouwmeester den stijl van Rubens
heeft opgevat. Dit zou trouwen ook te kost
baar worden. Het werk van den architect op
de tentoonstelling was niet in duurzaam ma
teriaal gebouwd, een reconstructie te Ant
werpen zou in kostbaar steen en marmer
moeten worden opgericht. De enorme kosten
van een dergelijke onderneming zou men
niet kunnen verantwoorden, temeer omdat
men toch slechts een schijn van echtheid zou
kunnen geven, waaraan alleen een ondeskun
dig publiek zich zou vergapen.
Voornamelijk door de publicaties van Arie
Delen en zijn overleden vriend, Paul Busch-
man, conservator van het Museum voor
Schoone Kunsten te Antwerpen, heeft men
van dit plan afgezien. Op goedkoopere wijze
bereikt men oneindig veel meer en maakt
men van het Rubenshuis een levend orga
nisme. Men heeft zich n.l. niet alleen afge
vraagd: wat zullen wij van het vroegere pa
leis maken, maar ook: wat zullen we er
mee doen?
Na een wandeling door het karakteristiek
ste gedeelte van de oude cultuur-stad kwamen
wij bij het gebouw aan, waar arbeiders onder
toezicht van architect Ruyter (de algemeene
leiding is aan Emiel van Overbeeke toever
trouwd) druk aan het werk waren. De con
servator toonde door een vergelijking met de
oude plannen aan, dat de rechtsche vleugel
van het gebouw, die Rubens tot woning
diende, volkomen is verdwenen. In dit ge>
deelte zal het Stedelijk Prentenkabinet wor
den gevestigd, met een bibliotheek, een lees
zaal en een instituut voor documentaties be
treffende de Vlaamsche kunstgeschiedenis,
zooals te Den Haag voor de Nederlandsche
kunst-historie bestaat. Aan den anderen kant
in het atelier, naar uit de navorschingen is
gebleken, in het geheel niet weelderig, maar
integendeel zeer sober was ingericht, komt
het RUbensmuseum, waarin een keur van
werken zal worden samengebracht, alsmede
documenten, geschriften en allerlei souvenirs.
De tuin zal opnieuw worden aangelegd, doch
niet in den Franschen stijd, die de hof mis
schien nooit heeft bezeten. De leelijke ge
bouwen er om heen zullen worden afgebroken
en in plaats daarvan komt er een zaal voor
voordrachten en lezingen.
De bewonderaars voor den architect Rubens
tenslotte, kunnen althans de edelste gedeelten
van het vroegere kunstwerk, de triomfboog en
het paviljoen, die behouden bleven, nog be
wonderen. Hierin zal men „den meest Ruben-
siaanschen Rubens" herkennen.
Wij klauterden voorzichtig over de puin-
hoopen en het afval heen, waaruit in 1940 een
bedevaartplaats zal zijn verrezen, waar tal-
loozen bevrediging zullen vinden voor hun
verlangen naar kunstgenot en kunstkennis.
Het land van Rubens en in het bijzonder de
stad Antwerpen kon den Meester niet beter
eeren dan door deze restauratie. Het Rubens
huis wordt niet tot een panopticum voor een
nieuwsgierig publiek gemaakt, noch tot een
museum, waar het doode en het verleden te
voelbaar is, maar tot een conservatorium,
waarvan een bestendige vruchtbare opwek
king tot verdere studie en onderzoek zal uit
gaan en dat tot een vraagbaak zal worden
voor alle kunstzinnigen en weetgierigen in
België en in de buurlanden. Nederland zeker
niet in de laatste plaats. Nu men de herstel
ling aldus opvat wordt de opening van dit
kunstoord het hoogtepunt van de Rubensfees
ten en het prestige van ^Antwerpen als kunst
stad zal hierdoor niet onbelangrijk worden
verhoogd. iHeraan dachten wij, toen wij af
scheid hadden genomen van den vriendelijken
en intelligenten conservator en kunsthistori
cus Arie Delen.
J. GRESHOFF.
Franco's Iroepen naderen
Chilclies.
Benzine-opslagplaatsen van Sagunto in
brand gestoken.
Van de Spaaiusche grens, 12 Juli:
Volgens meldingen der nationalisten waren
Galicische troepen van morgen Chilches tot op
twee K.M. genaderd. Zooals bekend ligt Chil
ches 20 K.M. ten noorden van Sagunto.
De opmarsch werd mogelijk gemaakt door
sterk artilleriespervuur en door krachtig ge
bruik van het luchtwapen. De benzineopslag
plaatsen van Sagunto konden door middel
van bommen in brand worden gestoken.
Nationalistische kringen hebben vandaag
de meening geopperd, dat de regeeringstroe-
pen zeer binnenkort Sagunto zouden moeten
opgeven en vreest, dat hierbij zeker groote
verwoestingen plaats zullen hebben. Het is
echter ook mogelijk, dat de regeeringstroepen
van plan zijn, zich tot het uiterste te ver
dedigen. De nationalisten melden verder, dat
de Navarreesche colonnes thans volkomen
meester zijn van de Sierra Espadan. De troe
pen van generaal Garcia ondervinden krach-
tigen tegenstand nabij Castel Nove, dat op
vijf KM. afstand van Segorbe is gelegen, aan
het einde van den hoofdweg Teruel-Sagunto.
Intusschen vond men tusschen de puinhoopen
der te Nules opgeblazen huizen reeds 300
lijken. Het departement van oorlog te Bar
celona spreekt nog steeds met klem de be
wering tegen, dat de regeeringstroepen de
gebouwen zouden hebben opgeblazen. Volgens
de regeering werden de huizen door het bom
bardement der nationalistische vliegtuigen
verwoest.
(United Press).
Nationalistisch commando
omgekomen.
Het ministerie van landsverdediging te
Barcelona deelt o.a. mede, dat de regeerings
troepen in het gebied van Artana (Levante-
front) La Famella hebben heroverd.
In een officieel communiqué om
trent het Levantleger wordt gemeld,
dat een patrouille regeeringsman-
schappen in den sector Mosquera in
den nacht diep is doorgedrongen op
vijandelijk gebied, waar zij een huis
in de lucht lieten vliegen, waar de
commandopost van een brigade op
standelingen gevestigd was. Een luite
nant kolonel en verscheidene officie
ren kwamen om het leven.
Bemiddeling in hel Chaco-confliet
Vijf staten zeggen hun medewerking toe.
BUENOS AIRES, 13 Juli (Havas) De
Ver. Staten, Argentinië, Chili, Brazilië en Peru
hebben thans geantwoord op de nota der
vredesconferentie en toegezegd als scheids
rechters in de bijlegging van het Chaco-ge-
schil te willen optreden.
Uit Asuncion wordt gemeld, dat een lid
der delegatie van Paraguay op de vredescon
ferentie, bij zijn thuiskomst heeft verklaard,
dat hoewel de eischen van Paraguay niet vol
komen zijn ingewilligd, het bereikte accoord
aan Paraquay het kustgebied van den Chaco
verzekert.
FAILLISSEMENTEN
Op 12 Juli 1938 zijn door de Arrondissement®-
Rechtbank te Haarlem de volgende faillisse
menten uitgesproken:
J. Huyer, van beroep behanger, wonende te
Haarlem Pijnboomstraat 93; Rechter-Commis-
saris Mi'. S. J. Pit; Curator Mevr. de Vries-
Spier.
F. Slot, van beroep caféhouder, wonende te
Haarlem, Spaarnwouderstraat 77; Rechter
commissaris Mr. S. J. Pit; Curator Mr. A.
Bruch.
P. Wit, van beroep vertegenwoordiger, wo
nende te Driehuis, Driehuiserkerkweg 17:
Rechter-Commissaris Mr. S. J. Pit; Curator
Mr. B, W. Stomps.
H. de Lugt, van beroep fotograaf en koop
man, wonende te Haarlem, Wilhelminastraat
35; Rechter-Commissaris Mr. S. J. Pit; Cura
tor Mr. H. J. van Gelderen.
Opgeheven wegens gebrek aan actief werd
het faillissement van: H. A. van Noort, van
beroep schilder, wonende te IJmuiden-Oost,
Zeeweg 203; Curator Mr. J. E. Goudsmit te
Hoofddorp.
Geëindigd op 10-7-1938 het faillissement
van J. J. F. Sa-rgentini, van beroep loodgieter,
wonende te Bloemendaal; Curator Mr. A. Beets
FILMNIEUWS
Op 23 Juli zullen in
Scheveningen vele sterren
zichtbaar zijn.
De filmheme!: gedeeltelijk
betrokken, deels opklarend.
Het beeld van filmsterren, dat 23 Juli a.s.
aan het Nederlandsche halfrond, nl. op het
wereldfilmbal in het Scheveningsche Kurhaus,
zichtbaar zal zijn is eenigszins anders uitgeval
len dan de filmastronomen van het comité
„Wereldfilmbal" hebben voorspeld.
De lucht van den filmhemel is hier en daar
een beetje betrokken, zoodat verscheidene
sterren achter de wolken verscholen zullen
zijn, die oorspronkelijk op 23 Juli hadden
willen schitteren. Het weer in de filmwereld
is blijkbaar even veranderlijk als dat op de
aarde van ons gewone stervelingen!
De filmastronoom Dick Schiferli, m.a.w. de
voorzitter van het Wereldfilmbalcomité, 1
echter-tot de verheugende ontdekking geko
men dat op 23 Juli sterren aanwezig zullen
zijn, die oorspronkelijk niet zouden verschij
nen.
Al met al luidt het tableau van filmster
ren, die op 23 Juli in Scheveningen zicht
baar zullen zijn volgens het jongste sterre-
kundige bulletin van het Wereldfilmbalcomité
als volgt:
Heinz Rühmann, Willy Fritsch,
Willy Birgel, Marika Röckk, Lydia
Baarova, Oiga Tsechowa, Camilla
Horn, La Jana, Carola Höhn, Jutta
Freibl, Hans Söhnker, Henry Gar-
rat, Madeleine Renaud, Francoise
Rosay, Anny Vernay, John Loder,
Huhuette Duflos, Jean Louis Bar-
rault, Lilly Palmer, Tom Walls, Mar
garet Lockwood, Michael Redgrave
en Graham Moffat.
U ziet, vooral wat de laatstgenoemden be
treft zijn er nogal wat „Melkweg-filmster
ren" bij! Maar dan komen nog Jacques Fey-
der en Jean Benoit-Levy, doch dat zijn re
gisseurs, zeer vooraanstaande en verdienste
lijke, en waar zij in films altijd zoo beschei-
De terreur in Palestina.
HAIFA, 13 Juli (Havas-A.N.P.) Terroristen
hebben een Joodsche autobus beschoten nabij
Haifa. De reizigers slaagden er in te ontsnap
pen. Een detachement mariniers is naar de
plaats van den aanslag gezonden, waar een
gevecht met de aanvallers aangebonden werd.
In Haifa £ijn in de verschillende wijken vier
bommen geworpen. Een Joodsche grijsaard en
een Joodsche vrouw zijn met steenen
aangevallen. De oude man is in het ziekenhuis
aan de bekomen verwondingen overleden.
Een kleine synagoge van Iraksche Joden is
in brand gestoken en geheel in de asch gelegd.
In verband met de te Haifa heerschende
spanning is een uittocht ontstaan van de Jo
den uit de gemengde wijken.
Bij Pipeline is een gevecht ontstaan tus
schen terroristen en militairen. De terroristen
maakten gebruik van handgranaten. De i
daten antwoordden hierop met mitrailleur-
vuur. Zes terroristen werden gedood, ver
scheidene andere gewond.
Duitsche pers in het geweer.
Bericht van de News Chronicle veroorzaakt
algemeene verontwaardiging.
BERLIJN, 13 Juli. (A.N.P.) De Londensche
News Chronicle had onlangs gemeld, dat een
hooggeplaatst Duitsch officier voor leiders der
N.S.D.A.P. een lezing had gehouden over de
doeleinden, welke Duitschland in Spanje na
streeft. Hij zou hierin verklaard hebben, dat
het er voor Duitschland om ging in Spanje
een belangrijke positie te veroveren, welke te
vens gericht zou zijn tegen Portugal en de
verhouding van dit land tot Engeland.
De Berlijnsche pers komt thans algemeen
met verontwaardiging tegen dit bericht in op
stand en kenschetst het als een ongelooflijke
anti-Duitsche „Hetze" en als betaalde bolsje
wistische stemmingmakerij, welke volkomen
uit den duim gezogen ls. De Berliner Börsen-
zeitung vraagt: Kan de Engelsche regeering,
die er eerlijk naar streeft den vrede te hand
haven, nog langer aanzien, hoe Engelsche
bladen zich tot woordvoerders eener „Hetze"
maken, welke bestemd is de vredespolitiek van
Downingstreet te saboteeren? De goede ver
standhouding tusschen Engeland en Duitsch
land vormt den hoeksteen van den Europee-
schen vrede
Verdere versterking der Britsche
luchtmacht.
LONDEN. 13 Juli (Reuter-A.N.P.) Voor
de uitbreiding van de Royal Air Force zal nog
een bedrag noodig zijn van 22,901.000 pond
sterling, welk bedrag verkregen zal worden
door uitgiften van het geconsolideerde fonds,
dat krachtens de wet op de defénsieleeningen
functionneert met uitzondering van 1000 pond
sterling, waarvoor een supplementaire be
grooting vandaag is uitgegeven. Deze aanvul
lende begrooting voorziet tevens in een ver
grooting van het personeel der luchtmacht
van 13.000 tot 96.000 man. terwijl verklaard
wordt, dat het program ten doel heeft een
eerste-linie-sterkte van omstreeks 2370 vlieg
tuigen, welk peil bereikt moet zijn tegen het
einde van Maart 1940.
OLGA TSCHECHOWA.
den op den achtergrond blijven, zullen zij op
dit bal ook wel niet als „sterren" willen 'ver
schijnen, Hun aanwezigheid zal de gebeur
tenis evenwel eenige intellectueele luister bij
zetten.
De Hollandsche filmwereld zal vertegen
woordigd zijn door Lily Bouwmeester, Lien
Deyers, Johan Heesters, Louis Borel, Use Wer
ner e.a.
Zal de filmhemel dus op 23 Juli eener-
zijds een beetje betrokken zijn, anderzijds
zijn er vele opklaringen.
En dan blijft de verwachting nog aanhou
den, dat Zarah Leander ook verschijnen zal.
En Sonja Henie, Leslie Howard, Gracie Fields
overwegen ook nog te komen schitteren.
Zoo'n 'filmsterrenbeeld is in ons
landje nog nooit zoo helder waarge
nomen.
Als het weer in fijmland maar een beetje
wil en er niet te veel wolkjes komen
Ook Duitschland krijgt zijn
vestinggordel.
„Anti-Maginotlinie" In aanbouw.
BERLIJN, 12 Juli. Volgens be
trouwbare mededeehngen moeten ve
len ops grond van de laatste arbeids-
dienstwet opkomen om in het Rijn
land te werken aan de „anti-Maginot-
linie" van Duitschland.
In tegenstelling tot de Fransche vesting
gordel wordt de Duitsche linie geen samen
hangend geheel van met elkaar in verbinding
staande forten. Duitschland bouwt op zich
zelf staande, 'kleine forten, die zwaar gewa
pend zijn. Ook worden plaatsen, waar later
kanonnen kunnen worden geplaatst, voor dit
doel geschikt gemaakt. In het algemeen zul
len de forten pas een bemanning verkrijgen
als dit noodig zal blijken te zijn. De man
schappen zullen echter zoo geoefend worden
dat zij bliksemsnel de forten zouden kunnen
bezetten. Een groot gedeelte van het werk kan
alleen worden gedaan door speciale arbei
ders, die echter niet zoo gauw ter beschikking
staan. Ook een groot aantal arbeiders zonder
speciale opleiding is noodig. Ook in Oost-Prui
sen zullen groote werken ten uitvoer worden
gebracht., waarover echter nadere berichten
niet zijn te verkrijgen. Het juiste aantal arbei
ders. dat thans te werk is gesteld, is nog niet
bekend. Men schat het aantal op tien- tot
twintigduizend.
(United Press), i
EXAMENS.
Voorbereidend onderwijs
(Kleuteronderwijs)
Geslaagd de dames E. S. Blits, te Haarlem,
en J. H. Bouwer te Santpoort.
Frankrijk doet te Tokio mededee*
ling van de bezetting der
Paracelsuseilanden.
Japansche regeering acht terugtrekking der
bezetting gewensclit.
De Fransche ambassadeur te Tokio, Henry,
heeft den Japanschen minister van Buiten-
landsche Zaken Oegaki een nota overhan
digd, waarin de Fransche regeering officieel
mededeeling doet van de bezetting der Para
celsuseilanden. In de nota wordt er verder op
gewezen, dat Frankrijk de economische be
langen van Japan bij de Paracelsuseilanden
(visscherij en delving van fosfaathoudende
meststoffen niet zal aantasten.
Een woordvoerder van het Japansche mi
nisterie verklaarde ten aanzien van de nota:
,Het belangrijkste punt, nl. het
vraagstuk van het staatsrechtelijk
eigendom van de eilandengroep, is in
de nota niet opgehelderd. De onder
handelingen worden voortgezet. Ja
pan acht het gewenscht, dat Frank
rijk zijn bezetting terugtrekt. Betref
fende de waarborging der rechten en
belangen van Japansche burgers op
de eilandengroep is Japan bevredigd".
De woordvoerder zeide voorts, dat in het
onderhoud van gisteren tusschen den minister
van Buitenalndsche Zaken, Oegaki en den
Franschen ambassadeur, de kwestie van
Hainan niet ter sprake is gebracht.
Het Japansche persbureau Domei publiceert
het bericht, dat volgens mededeeling uit Hong
kong zes Fransche oorlogsschepen bij de Para-
celsus-eiland en liggen. Ook zouden munitie en
andere voorraden zijn aangevoerd.
De redactie van Havas teekent hierbij aan,
dat deze berichten in gezaghebbende Fransche
kringen met stelligheid worden tegengespro
ken. Op het oogenblik bevindt zich geen en
kel Fransch oorlogsschip in de nabijheid der
eilanden, terwijl geen oorlogstuig van welken
aard ook naar de groep gezonden ls.
