Gala^avomd
Uiifl mq daten
D:
Werkloosheidspercentage
Oranje weigerde dienst.
in deu Siadssthouwfaity
Tewaterlating vertraagd.
Schip bleef op de
helling zitten.
Bekorting van de
Indië-lijn?
R-jjpA'G 9 SEPTEMBER 1938
Alleen Nederlandsclie advocaten.
fConingi" liet zich voorlichten.
r- stapelloop van het m.s.
"I j oranje", welke door HJVI. de
aJ Koningin Donderdagmiddas ge-
„hMde. is niet zoo vlot verloopen als
eodaeht liad. Nadat Hare Majes-
immers de laatste beletselen had
ltP»en, kwam in het groote ge-
,t. .een beweging. Eerst na een uur
bard werken slaagd_e_ men erin het
s"chip te docn afloopen,
v/im-nbliike Familie had zich voor de
W, naaf de werf aan steiger 9, achter het
vaart naai Amsterdam, ingescheept
CefrKoningSloep. Het gevolg had in twee
s.re sloepen plaats genomen.
anj Jas een indrukwekkend en onvergete-
Sbt de blanke sloepen op het wilde
Wk, fgeheel was vrijgehouden, varende
wa da sepavoiseerde oorlogsschepen en
lan!L met hun juichende bemanningen.
ja?'f voordat de koningssloep bij de werf
rdr lette de kapel 't statige Wilhelmus in.
"ïïie heeren van Hengel, directeur der
1™". Maatschappij Nederland en D.
was radio en zoo wist men over het algemeen
op de aan de vlootschouw deelnemende vaar
tuigen, wat de oorzaak was dat de konings
sloep langer op zich deed wachten dan men
verwacht had.
En toen de koninklijke personen eindelijk
langs kwamen, laaiden het enthousiasme en
het gejuich der opvarenden opnieuw op: de
zelfde kleurrijke pracht en hetzelfde huldebe
toon als in den vroegen middag, toen de vor
stelijke personen zich naar de werf begaven,
De regenbuien, die in den loop van den mid
dag waren gevallen, hadden aan dit enthou
siasme geen afbreuk kunnen doen.
Weer dreunden de saluutschoten over het
breede water. Langzaam voer de koningssloep
tusschen den hoogen muur van vlaggen en
wimpels terug naar de de Ruyterkade, waar
aan steiger 9 werd vastgemaakt en de vorste
lijke personen van boord gingen.
Hofauto's brachten H.M. de Koningin en het
Prinselijk Paar en het gevolg onder de spon
tane toejuichingen van hen, die zich langs den
weg hadden geschaard, terug naar het
op den Dam.
st0^Vnn directeur der werf vóór de plech-
a^wTran de tewaterlating der „Oranje" het
2 hadden gevoerd, heeft H. M. de Ko-
»'°°r£ een wensch uitgesproken, dat het
Jingm oen tusschen Nederland e
zou mogen versterken.
Daarop nam H.M. de Konmgin den ivoren
barna ter hand, een korte slag op het zilveren
BDeSmpagneflêsch sloeg tegen het schip in
met spanning toe, doch er
De
stukken...
tiara'seen beweging "in'het gevaarte.
De hydraulische persen werkten. De span.
BHet° machtige gevaarte bleef echter op de
„Mts waar het lag, hoog op de helling
Minuut na.minuut verstreek. Werklieden
aSn naar de stutten onder de sleden om
met mail en macht aan het werk te gaan.
Na een half uur was men echter nog even
v,r De heer Goedkoop verliet de tribune en
heé'af zich naar de plaats, waar zijn arbeiders
af ingenieurs druk aan het werk waren
In de Koninklijke loge, waar de vorstelnke
rersonen zich uiteen lieten zetten, wat er aan
kon haperen, werden ververschingen rondge-
'n| de Koningin liet zich uitvoerig inllch-
tPït'over de techniek van het te water laten
Sn de groote schepen en de moeilijkheden,
welke daarbij zijn te overwinnen. Belangstel
lend informeerde de Koningin, of er geen ge
vaar bestond voor de werklieden, die bii d<
stutten, onder het hooge gevaarte van het
nieuwe schip, werkzaam waren,
Hierop kreeg zij echter van de directeuren
der Nederlandsche Scheepvaart Maatschapij
een geruststellend antwoord.
Na een uur hard werken is eenïge
minuten over 4 uur de „Oranje" van
stapel geloopen.
1 Eerst langzaam, doch al spoedig
sneller gleed het statige schip in het wa
ter onder het geloei van sirenes en
fluiten van de in de haven liggende
schepen onder de daverende toejui
chingen van de duizendkoppige me
nigte, die zoo ïang in spanning had
gewacht.
Toen het schip zijn element opzocht, klonk
luide op de werf het Wilhelmus.
Het duurde niet lang of de „Oranje" lag
weer stil in het breede water van het mooie U.
Hiermede was de plechtigheid zij het dan
dat zij een uur langer had geduurd dan men
had gehoopt ten einde.
Nadat de koninklijke gasten zich nog eenige
oogenblikken met de aanwezigen op de tri
bune hadden onderhouden, maakten zij zich
gereed te vertrekken.
Langs denzelfden weg keerde het hooge ge
zelschap terug naar den werfsteiger, waar
H.M. en het Prinselijk Paar zich na afscheid
te hebben genomen weer inscheepten in de
j klonk het Wilhelmus, de konink
lijke standaard op de tribune werd gestreken
en langzaam verwijderden de koninklijke sloep
en de beide sloepen, waarin het gevolg was
gezeten, zich van den wal.
Terug langs de versierde schepen
Voor de tweede maal gleed de koningssloep
statig en voornaam tusschen de twee rijen rijk
versierde schepen, waarvan de opvarenden met
wellicht nog meer spanning dan de op de werf
aanwezige personen hadden gewacht, totdat de
„Oranje" te water was. Op tal van schepen
Estafetteloop Groningen—
Amsterdam.
Belangrijk plan der
K.L.M.
Vreemdelingen worden uit de balie geweerd.
Bij Koninklijk besluit is bepaald,
dat vreemdelingen, die vóór 1 Sep
tember 1938 als advocaat waren inge
schreven of als procureur waren toe
gelaten, tot 1 Januari 1942 de be
voegdheid, als zoodanig te fungeeren
behouden Zoodra deze bevoegdheid
eindigt, worden zij op requisitoir van
het OM. van het tableau geschrapt.
Dit is de inhoud van een nieuw artikel, dat
is ingevoegd in reglement UI betreffende de
orde en discipline voor de advocaten en pro
cureurs.
Tevens is het sedert Donderdag 1 September
j.l. onmogelijk geworden rechtsgeleerden toe
te laten als lid van eenige Nederlandsche balie
ook al zouden zij gelijk art. 2 van het be
trokken reglement luidt aan een rijks- of
daarmede gelijkgestelde Nederlandsche uni-
versteit hebben verkregen hetzij den graad
van doctor in de rechtswetenschap, hetzij
den graad van doctor in de rechtsgeleerdheid
of de hoedanigheid van meeter in de rech
ten.
Het Koninklijk besluit lascht namelijk de
woorden in: „en geen vreemdeling is", waar
door de bevoegdheid tot uitoefening van de
rechtspraktijk zoowel aan het bezit van een
Nederlandsch radicaal alsook aan het bezit
van het Nederlandsch staatsburgerschap is
vastgekoppeld.
Van Karachi via Colombo
naar Medan.
Volgens berichten in de Straits-bladen
koestert de K. L. M. plannen om de route Ne
derlandIndiëopnieuw te bekorten door
Burma, Siam en het grootste gedeelte van
Britsch-Indië door haar vliegtuigen te doen
overslaan. Men zou voornemens zijn om van
Karachi naar het zuiden af te buigen en dan
door te vliegen naar Medan. Van Colombo zou
men één lange étappe, over zee, naar Medan
maken, terwijl na Medan de gewone route
weer zou worden gevolgd.
De eerste proefvlucht op dit nieuwe traject,
waardoor Colombo op 2V2 dag vliegens afstand
van Londen zou komen, kan echter eerst wor
den gemaakt als het vliegveld te Colombo vol
doende accommodatie voor grootere vliegtui
gen biedt, hetgeen men over enkele maanden
verwacht.
Daar de K. L. M. heeft aangekondigd al
dus deze bladen Colombo 2y2 dag na het
vertrek uit Engeland te bereiken, wordt waar
schijnlijk eerder dan oorspronkelijk de bedoe
ling was het nachtvliegep op de verre oosten
verbinding ingevoerd.
Het moet volgens genoemde berichtgeving
echter onwaarschijnlijk worden geacht, dat de
groote sprong van Colombo naar Medan zal
worden ondernomen met andere vliegtuigen
dan de Douglas D.C.-4 of de Junkers J.U.-90,
welke beide typen momenteel door de K.L.M.
worden beproefd. Aldus de Deli Crt., die hier
aan de volgende opmerkingen vastknoopt:
In verband met het bovenstaande is het in
teressant te vernemen dat, naar ons ter oore
komt, volgens de meening van het departement
van verkeer en waterstaat voor het Medan-
sche vliegveld in de naaste toekomst een ter
rein zal moeten worden gereserveerd van niet
minder dan vier vierkante kilometer opper
vlakte, de invliegstrooken medegerekend.
Waar een dergelijke uitbreiding van het te
genwoordige aerodroom vermoedelijk op zeer
groote moeilijkheden stuiten zou, onder andere
door de noodzaak om daarbij dan gronden te
trekken, die voor de cultures van veel waarde
zijn, dringt thans de vraag of het niet ge-
wenscht ware voor ons vliegveld een geheel
nieuw terrein te zoeken, waar men meer ruim
te en armslag heeft, aangezien anders de kans
bestaat dat Medan tenslotte toch nog uit de
Indië-route zal worden geëlimineerd, hetgeen
in ieder opzicht voor Sumatra van groot na
deel zou zijn,
Kinderverlamming te
Leidschendam.
Te Leidschendam heeft zich het eerste ge
val van kinderverlamming voorgedaan. In het
gezin van C. van der Z. aan den Stompwijk-
scheweg is het tienjarig dochtertje aangetast.
Dokter Kortman van Zoeterwoude heeft het
kind naar een ziekenhuis doen vervoeren. Op
last van den inspecteur van de volksgezond
heid zijn van Vrijdagochtend af tot nadere
aankondiging alle scholen in de gemeente ge
sloten
Na afloop maakte de Koninklijke Familie
I een rit door verlicht Amsterdam
Nieuwe gevallen van kinder
verlamming te Rotterdam.
Bij den directeur van den Gemeentelijhen
Geneeskundigen- en Gezondheidsdienst te
Rotterdam zijn Donderdag twee nieuwe geval
len van kinderverlamming aangegeven. Het
betreft hier jongens van 14 en 16 jaar oud.
Een der zieken komt uit een gemeente uit de
omstreken van Rotterdam.
E gebeurtenissen van deze week, waar
aan H.M. de Koningin door haar
aanwezigheid bijzonderen luister bij
zet, rijen zich tot een climax van
feestelijkheden.
Donderdagavond vormde het Leidscheplein,
te Amsterdam in welks centrum de Stads
schouwburg in vol licht straalde, het mid
delpunt van de belangstelling.
Precies te tien minuten over acht arriveerde
H. M. de Koningin, vergezeld door Prinses Ju
liana en Prins Bernhard met gevolg voor den
westelijken ingang van den Stadsschouwburg
in de Marnixstraat, om de gala-voorstelling
van ,„Le donne curiose" opgevoerd door de
Wagner-vereeniging bij te wonen.
Aan weerszijden van de koninklijke loge,
waarvoor een bloemenbed in geel-oranje-lila
bestaande uit tagetus, chrysanten en orchi
deeën was aangebracht, waren de ministers
en hun dames, de Indische vorsten met hun
gevolg, voorts onder anderen de Commissaris
der Koningin in Noord-Holland en mevrouw
Röell, burgemeester en mevrouw De Vlugt en
de leden van de huldigingscommissie.
Het was een schittering van kleurige toi
letten en schitterende uniformen, van in het
helle licht fonkelende sieraden tegen een ach
tergrond van gele en oranje bloemen, in bou-
quetten verdeeld over de verschillende bal-
cons. Aan beide zijden van het tooneel pronk
ten hoogopgaande zuilen van oranje en gele
chrysanten op een grond van groen.
Te kwart over acht zwaaiden de deuren van
de koningsloge open. Het stemmengeroes
zwijgt. Allen verheffen zich en richten zich
met het gelaat naar de koninklijke loge. De
Koningin, Prinses Juliana en Prins Bernhard
betreden de loge. Het orkest heeft het Wil
helmus ingezet. De aanwezigen zingen staan
de het eerste couplet mede.
De Koningin dankte met een vriendelijke
buiging voor de ontvangst en nam haar plaats
in. HJM. was gekleed in een elegante robe van
ehampagnekleurige kant op een zijden fond
van dezelfde kleur. De Koningin droeg de sie
raden, haar aangeboden als nationaal hulde
blijk. Naast de Koningin heeft haar dochter
DE directeur van den Rijksdienst der Werkloosheidsverzekering
en Arbeidsbemiddeling deelt mede, dat blijkens hem door het
Centraal Bureau voor de Statistiek verstrekte gegevens, in de week
van 22 t/m. 27 Augustus 1938 bij gesubsidieerde vereenigingen met
werkloozenkas waren aangesloten 565.566 personen (waaronder
75.744 landarbeiders).
Van de 489.822 verzekerden buiten de landarbeiders was het werk
loosheidspercentage 22.1 (in de vorige verslagweek, 8 t/m. 13 Au
gustus 1938, was dit percentage 22.3).
In de tweede verslagweek van Augustus was het werkloosheids
percentage voor verzekerden (zonder landarbeiders) in de laatste
jaren als volgt
1932 25.8,1933 23.6, 1934 26.2,1935 30.—, 1936 30.5,1937 23.5,1938 22.1
Op 24 Augustus 1938 waren bij de organen der openbare arbeids
bemiddeling ingeschreven 316.767 werkzoekenden, waarvan
299.048 werkloos waren.
plaats genomen. Prinses Juliana droeg een;
chique pauwblauwzijden avondtoilet en het
collier met diadeem, dat behoort tot het ge
schenk van de Indische vorsten. Prins Bern
hard, die ter linkerzijde van H.M. was gezeten
was gekleed in het ceremonieel tenue van
ritmeester van de rijdende artillerie achter de
koninklijke familie heeft het gevolg plaats
genomen.
De luchters doofden hun lichten en het doek
spleet vaneen voor de opvoering van de mu
zikale comedie van Carlo Goldini ,Le donne
curiose" (De nieuwsgierige vrouwtjes), met
muziek van Wolf-Ferrari, een stuk spelend in
de galante tijden der achttiende eeuw, waarin
de vrouwtjes ook reeds nieuwsgierig waren
naar de daden van hun echtgenooten buitens
huis
Tijdens de pauze gebruikte de Koningin
eenige ververschingen in haar loge. Prinses
Juliana en Prins Bernhard ontvingen in een
fraai met bloemen versierden foyer de mi
nisters, de Indische prinsen, den burgemeester
dr. W. de Vlugt, en de leden van de commissie
van ontvangst, de commissaris der Koningin
in Noord-Holland mr. dr. A. baron Röell, waar
van de meesten met hun dames.
Het prinselijk paar bewoog zich ongedwon
gen tusschen zijn gasten en onderhield zich
levendig met allen.
In de koninklijke loge hadden intusschen
mevrouw De Vlugt, mevrouw Röell, mevrouw
Trip en mevrouw Vattier Kraane hun opwach
ting bij de Koningin gemaakt.
Te tien minuten over half elf was de voor
stelling geëindigd. Voor alle executanten werd
een schat van bloemen op het tooneel gedra
gen. Toen het applaus was verklonken, hief
mr. L. J. A. Trip een „Leve de Koningin",
„Leve de Prinses", „Leve de Prins" aan, waar
mede allen instemden.
Hierna verliet de koninklijke familie de zaal.
Rit langs de verlichting.
Na de galavoorstelling stond reeds vroeg
menig Amsterdammer opgesteld in de Leid-
sehestraat om de Koninklijke Familie op weg
naar het paleis te begroeten. Uit de afzetting
op het Leidsche plein bleek echter, dat een
andere route was voorzien en inderdaad
zwenkten om elf uur, nadat onder luid gejuich
de Koninklijke Familie en haar gevolg waren
ingestapt, de auto's naar het Leidsche Boschje.
Langs de Stadhouderskade ging de rit over de
brug voor het in strijklicht badende Rijksmu
seum, via Spiegelgracht en Nieuwe Spiegel
straat naar de fraaie bocht van de Heeren
gracht, waar men rechts af sloeg. Bij de Re
guliersgracht, wel de mooiste van alle ver
lichtingen, sloeg men wederom rechtsaf, om
bij de kruising met de Keizersgracht de on
evenzijde van de Reguliersgracht te volgen.
Via Weteringschans, Frederiksplein. Oosteinde
en Stadhouderskade bereikte men de rivier de
Amstel, waar de bootenhuizen van „De Hoop"
en „De Amstel" waren verlicht en vanwaar
men een prachtig gezicht had op de verlichte
lijnen van de nieuwe brug.
Alhoewel de route niet bekend was, hadden
de feestgangers uit de afzetting spoedig op
gemaakt, wat er komende was. De binnenstad
is vrijwel afgesloten voor auto's, derhalve kon
afzetting alleen voor de Koningin gelden. In
volle feestvreugde werd de Koninklijke Fa
milie allerwege toegejuicht. Waar de men-
schen zoo gauw vandaan kwamen, is heel
moeilijk te zeggen, maar de leege plekjes langs
den weg waren ondanks het gevorderde uur
spaarzaam.
Het buiige weer had geen grooten invloed
op de drukte in de stad en vol vertier feestten
ook dezen avond de Amsterdammers verder.
Eerst te middernacht bereikten de Konink
lijke Familie en haar gevolg het paleis, waar
een dichte menigte het Wilhelmus aanhief en
vaderlandsche liederen bleef zingen. De hoop
de vorstelijke personen nog voor een der ra
men te zien werd echter niet verwezenlijkt.
Oorkonde zal aan de Koningin worden
overhandigd.
Donderdagmiddag om vier uur had voor het
gouvernementsgebouw te Groningen de uitrei
king plaats van den koker met oorkonde,
welke Vrijdag aan H.M. de Koningin te Arm
sterdam zal worden aangeboden.
De commissaris der Koningin, mr. J. Lint
horst Homan, hield hierbij een toespraak en
deed voorlezing van de oorkonde, waarna hij
tien koker overhandigde aan den looper, jhx.
de Marees van. Swinderen, die onmid-
tielijk voor het eerste traject vertrok.
De inhoud van de oorkonde is de volgende:
Majesteit,
Op den dag, waarop stad en lande van Gro
ningen provinciaal het regeeringsjubileum
van Uwe Majesteit gedenken, zijn boodschap
pers te voet uit de provinciale hoofdstad naar
tie rijkshoofdstad vertrokken, deze oorkonde
hret zich dragende, welke Uwe Majesteit moge
aanvaarden als een uitmg van dankbaarheid
tiier bevolking en van hare hoop, dat het ge
geven moge zijn, dat Uwe Majesteit nog lang
regeere over een volk, dat eensgezind aan zijn
ontwikkeling voortbouwt en dat ook de hui-
moeilijkheden zal weten te overwinnen,
uwer Majesteits commissaris in de provin-
c« Groningen.
J. LINTHORST HOMAN.
WONDERLIJKE LOTGEVALLEN
VAN EEN VERDUISTERDE
AUTO.
Tenslotte aan eigenaar weer te
koop aangeboden.
De gala-avond in den Stadsschouwburg te Amsterdam. De Koninklijke Familie in de eereloge
OPLICHTER IN HET GROOT
GEARRESTEERD.
De politie te 's-Gravenhage heeft de hand
gelegd op den 25-jarigen monteur L. S. uit
Rotterdam, die zich heeft schuldig gemaakt
aan een groot aantal oplichtingen, verduiste
ringen, diefstallen enz. Auto's en fietsen vorm
den zijn geliefde buit, maar hij legde zich ook
wel toe op radiotoestellen, foto-artikelen en
andere voorwerpen.
Aanvankelijk kon men den man niet op het
spoor komen, omdat hij van dag tot dag van
adres veranderde en even gemakkelijk zich een
anderen naam aanmatigde.
Hij huurde b.v. in Oostvoorne een fiets, trok
daarmede naar Den Haag, verkocht het rij
wiel en huurde in Den Haag een andere fiets,
waarmede hij naar Haarlem toog, en daar het
zelfde spelletje speelde. Dergelijke verduiste
ringen pleegde hij o.m. te Beverwijk, Den
Haag, Oostvoorne, Haarlem en Rotterdam.
Ook deed hij dit met auto's. Met een derge-
lijken verduisterden wagen gebeurde toevallig
iets. S. verduisterde te Breda een wagen en
reed er mede naar Amsterdam, waar hij den
wagen op de auto-markt verkocht. De kooper
ging er mee naar Hilversum, waar hij den wa
gen, alweer op een automarkt, verkocht aan
een collega, die er mee naar Amersfoort reed.
Daar kocht een Bredasche garagehouder den
v/agen en bood hem, nadat hij er mee naar
zijn woonplaats gereden was, te koop aan
den vroegeren eigenaar, de politie werd in de
zaak gemengd en deze nam den wagen in
beslag.
Ook een te Rotterdam verduisterde wagen
werd inmiddels opgespoord -4
