Thijs IJs knapt het weer op
j zeer slecht, vergeleken bij 1937.
Rubriek voor Vragen
recepten.
rechtszaken
diversen.
BURGERLIJKE STAND.
Oorlogslast drukt op het Japansche volk
op sLot
litteraire
kantteekeningen.
Tuin bouiv-export.
Prijzen vooral veel lager.
Slechts één lichtpunt
Snij- en princesseboonen.
.MINEER men de uitvoercijfers van
groenten, fruit en vroege aardap
pelen over Juli 1938 raadpleegt,
v dan MUM, dat vergeleken bij de
„„Kunstige maand van het vorige jaar
ortreens ichts„j10eveelheid als de waarde
"""j-Jri export sterk is gedaald. Tegenover
1,11 tvoer dezer producten van 69 milllioen
ie:'U Juli 193^, vertegenwoordigende een
SG'„™van 6.3 millioen gulden blijkt deze
i„ Juli 1938 geslonken te zijn tot 54
«P®! kg met een waarde van 5.6 mil-
„iilden Het is een gevolg van verschil-
;ite? feiten' waarvan de verlaging van de
]tn?!„he bêtalingscontingenten ongetwijfeld
SlMerijkste is. Maar ook de uitgevoerde
iheid naar Engeland daalde, al stond
""ïïraover dat de waarde grooter was dan
t v 1937 De vermindering der uitge-
h„ „ewichtshoeveelheden naar Engeland
t vrüwel geheel op rekening der aard-
en augurken; waartegenover Enge-
"a van de andere hoofdproducten zelfs
1 afnam De export naar België was in
»'fs bjjna tot de helft van dien in Juli
ingekrompen. Een inderdaad catastro-
vermindering. Alles bijeen genomen
p V rnen vaststellen, dat alleen dan verbe-
®oe' „1 worden bereikt, indien Duitsch-
f A-meer van onze tuinbouwproducten kan
«men indien er voldoende betalingscontin-
S ziin De te vroege uitputting der be-
PïSconHngenten is oorzaak dat er in
ÏÏfebland een prijsinstorting ontstaat, die
SSse afmetingen aanneemt, dat onze
£bora daarvan nadeelige gevolgen onder-
vindt.
Het officieel orgaan der Veilingen in Ne
derland heeft daarop bij herhaling de aan-
a cht "evestigd, maar de resultaten zijn ïn-
Xats van beter slechter geworden. Be-
ïhouwt men den Juli-uitvoer der afzonder
lijke tuinbouwproducten, dan blijkt de uit
eer van tomaten in Juli 1938 ruim 12,2 mil-
tinon KG. te hebben bedragen met een waar
de van 1,5 millioen gulden, tegenover 11,7
millioen K.G. en een waarde van 1,95 mil
joen «Tilden in Juli 1937. De stijging van 4
„et naar de hoeveelheid, wordt geheel ge
compenseerd door de waardedaling van 23
riet De gemiddelde exportwaarde per 10.000
KG is van Juli 1SV7 op Juli 1938 gedaald
Tan 1667 op 123c gulden. De export van toma-
en is dan ook sterk tegengevallen.- Duitsch-
land importeerde in Juli 1937 nog 7.3 mil
lioen K.G. met een waarde van 1,24 mülioen
milden tegenover 6,2 millioen K.G. met een
waarde van 824 duizend gulden in Juli 1938.
Een gewichtsvermindering van 15 en een
waardedaling van ruim 33 procent. Het beeld
ran dezen export naar Engeland is eemgs-
zins afwijkend. De uitgevoerde gewichtshoe-
veelhèid vërmeerdérde van 3,6 op '4.9 millioen
KG of met 35 procent. De waarde daalde
evenwel van 611 tot 556 duizend guldeiï of
met 9 procent. De tomatenuitvoer naar Zwit
serland herstelde zich. Deze bedroeg in Juli
1937 slechts 49 duizend K.G. met een waarde
van circa 4 duizend gulden tegenover 463
duizend K.G. met een waarde van 51 duizend
gulden, Helaas staat tegenover dit lichtpunt,
dat Ierland bitter teleurstelde. De export van
tomaten in Juli 1938 naar dit land bedroeg
slechts 4 duizend K.G. waarvan de waarde
circa één duizend gulden was, tegenover 285
duizend K.G. met een waarde van 51 duizend
gulden in Juli 1937.
De totaal uitvoer van komkommers is al
evenmin gunstig geweest. Deze bedroeg in Juli
1937 bijna 11,5 mülioen K.G. en was daarna in
Juli 1938 weer geslonken tot 9,39 millioen K.G.
K.G. met een waarde van 651 duizend
gulden tegenover 753 duizend gulden in
Juli. Bedenkt men dat in Juli 1930 en 1931
de uitgevoerde hoeveelheden komkommers
naar Duitschland alleen ongeveer 15.5 en
14,6 millioen K.G. bedroegen, waarvan de
waarde in Juli 1930 niet minder dan 1,3 mil
lioen gulden was, dan maakt Juli 1938 wel een
zeer poover figuur met een uitgevoerde ge-
wichtshoeveelheid van 8,78 millioen K.G. en
een waarde van 605 duizend gulden.
De uitgevoerde hoeveelheid verminderde met
twintig, de waarde met ruim dertien procent.
Deze achteruitgang is ook daarom zoo beden
kelijk, omdat Duitschland vrijwel ons eenig
afzetgebied in het buitenland is, nadat Enge
land door een verhoogd invoerrecht dezen uit
voer bijna onmogelijk heeft gemaakt.
Intusschen was de export van komkommers
naar Engeland in Juli 1938 wel wat gunsti
ger dan in Juli 1937. Andermaal werd een
gewichtshoeveelheid van 300.000 K.G. be
reikt, maar na Juli 1931 is men boven deze
uitgevoerde hoeveelheid nooit meer gekomen.
Na 1931 verhoogde Engeland het tarief van
invoerrechten en werd onze uitvoer zwaar ge
troffen. In Juli 1931 bedroeg de export van
komkommers naar Engeland nog 849 dui
zend K.G. met een waarde van 77 duizend
gulden.
Helaas geven de uitkomsten van den uit
voer van augurken geen reden tot juichen. De
totale export van dit product bedroeg in Juli
1937 nog 2,5 millioen K.G. met een waarde
van 121 duizend gulden tegenover 722 dui
zend K.G, en een waarde van 62 duizend
gulden in Juli 1938. Ook voor dit artikel is
Duitschland onze beste klant. De verminde
ring van den uitvoer is wel zeer groot. In
Juli 1937 voerden wij nog 1,5 millioen K.G.
augurken naar Duitschland uit met een
waarde van 88 duizend gulden tegenover 525
duizend K.G. met een waarde van 49 duizend
gulden in Juli 1938. Een gewichtsverminde-
rjng van 64 procent, een waardeverminde
ring van 41 procent Benige compensatie
werd helaas niet gevonden in den afzet naar
Engeland. Integendeel. Ook dit land betrok
naar de waarde slechts voor 12 duizend gul-
^Eenover 26 duizend gulden in Juli
1937 Zoo herhaalt zich het reeds geschilderde
oeeld bij vrijwel alle andere artikelen. Voor
den uitvoer van bloemkool zijn wij ook vrij-
»ei aangewezen op Duitschland. In Juli 1937
Importeerden wij van dit product naar
"nitschland ruim 2 mülioen K.G. mèt een
waarde van 173 duizend gulden tegenover nog
if,M'5 fcihioen K.G. met een waarde van
ÜLu nd ^Wen in Juli 1938-Het is een
wxsig feit dat Engeland een deel van dien
achterstand te niet heeft gedaan In Juli 1937
importeerde Engeland uit ons land 260.000 in
Juli 1938 circa 612 duizend K.G. bloem
kool. Ook de sla-export van Juli 1938 is groo
ter dan die van Juli 1937, zelfs meer dan
het dubbele, namelijk 326 duizend tegenover
796 duizend K.G. In hoofdzaak is deze ver
meerdering een gevolg van den grooteren af
zet naar Engeland; 195 duizend tegenover 617
duizend K.G.. Ook België importeerde meer
dan in het vorige jaar. Daartegenover voerde
Duitschland in Juli 1938 in het geheel niets
meer in, als gevolg van het invoerrecht van
circa 7,5 cent per K.G.
België dupeerde ons bij den Nederlandsehen
uitvoer van doperwten. In Juli 1937 was deze
totale uitvoer 5,8 millioen K.G. met een waar
de van 352 duizend gulden tegenover 1,6 mil
lioen K.G. met een waarde van 96 duizend
gulden in Juli 1938. België importeerde in
Juli van het vorige jaar 4,8 millioen K.G. en
in Juli 1938 circa 1,27 millioen K.G. Intus
schen worde wel rekening gehouden met het
feit, dat de oogst van doperwten in België ver
leden jaar vrijwel mislukte. Maar ook
Duitschland nam minder af.
Ook een lichtpunt.
Gelukkig is er ook een enkel lichtpunt. Zoo
steeg de uitvoer van snij- en princesseboonen
van 767 duizend K.G. met een waarde van
97 duizend gulden in Juli 1937 tot 1,25 mil
lioen K.G. met een waarde van 225 duizend
ruiden in Juli 1938. In hoofdzaak was deze
verbetering een gevolg van den grooteren af
zet naar Duitschland. Ook de druiven-uit
voer was in Juli 1938 gestegen bij de over
eenkomstige maand van het vorige jaar. En
geland nam veel meer af, Duitschland veel
minder. Voor de eerste maal sedert 6 jaren
exporteerden wij dit product weder naar
Denemarken. Dank zij een grooter export van
versche aardbeien naar Duitschland was het
uitvoercijfer in Juli 1938 beter dan dat van
Juli 1937. De uitvoer van kruisbessen betee-
kende weinig, evenals de export van frambo-
zenpulp. De uitgevoerde hoeveelheid vroege
aardappelen daalde met ruim 30 procent, de
waarde steeg echter met 11 procent. Argen-
tonië was voor dit product niet meer aan de
markt, ook Engeland nam minder af, daarte
genover importeerde Duitschland meer. Voor
het eerst werd een belangrijke hoeveelheid
aan Curasao geleverd.
MOLLERUS.
In het Zuidoosten meest matigen Wes
telijken wind, meest zwaar bewolkt,
weinig of geen regen, iets koeler. Ove
rigens matigen tijdelijk krachtigen Wes
telijken tot Noordwestelijken wind,
zwaar bewolkt tot betrokken met waar
schijnlijk regen, koeler.
BAROMETERSTAND
Hoogste 766.3 m.M. te Szegedin in Hon
garije.
Laagste 728.6 m.M. te Sodankyla in
Lapland.
THERMOMETERSTAND
Hoogste gisteren 65 F.
Laagste hedennacht 60 F.
Hoogste heden 62 F.
BAROMETERSTAND
Hedenmorgen 9 uur 760 mJVI.
Neiging: Achteruit.
Opgave van:
MAGAZIJN 'T BRILLENHUIS
Kanaalstraat 86 IJmuiden
HOOG WATER TE IJMUIDEN:
Donderdag v.m. 6.10 uur; n.m. 6.31 uur.
Vrijdag v.m. 6.55 uur; n.m. 7.21 uur.
Zaterdag v.m. 7.53 uur; n.m. 8.22 uur.
(Geen zomertijd).
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonnés van dit blad worden door
een specialen Redacteur en zijn talrijke
medewerkers zoo mogelijk en ten spoedigste
beantwoord.
De vragen moeten worden geadresseerd aan
het bureau van dit blad. met duidelijke ver
melding van naam en woonplaats. Vragen
waaraan naam en adres ontbreken, worden
terzijde gelegd.
De namen der vragers blijven redactie
geheim.
De antwoorden rvorden GEHEEL KOSTE
LOOS thuis bezorgd.
Alleen die vragen, welker beantwoording voor
vele anderen behalve den vrager, van nut
kan zijn, worden tevens in ons blad ge
plaatst.
VRAAG: Hoe verwijder ik oude verfvlekken
uit een kamgaren costuum?
ANTWOORD: Goed dik insmeren met onge
zouten boter. 24 uur rustig laten liggen. Daarna
de vlek tusschen de nagels der duimen kneden en
zacht maken. Daarna de boter afschrapen
de vlek met een nagelschuier en perchlooraethy-
leen afschuieren.
VRAAG: Hoe verwijder ik vuil van de grijs
linnen kap van een kinderwagen?
ANTWOORD: Met een lauw zeepsopje stevig
afsponsen en met warm water tweemaal goed
afsponsen, daarna met koud water nog eens
sponsen.
VRAAG: Hoe maak ik advocaat en hoe lang
houd ik die goed?
ANTWOORD: Benoodigd: 12 groote of 14
kleine eieren, 400 gr. suiker. 1 stokje vanille en
1 Lt. brandewijn. Klop met een garde in een
goed geemailleerde pan de eieren' met een ge
spleten stokje vanille en de suiker, tot deze zoo
goed mogelijk opgelost is. Voeg er dan langza
merhand den brandewijn bij en laat de advocaat
au bain-marie of op een zacht vuur steeds roe
rende lauw-warm worden, maar zorg dat ze niet
schift. Giet ze in goed schoon gemaakte karaf
fen of flesschen en sluit deze stevig af. U kunt
den drank, mits in goed gesloten flesschen, wel
eenige weken goed houden.
VRAAG: Heeft een Duitsche dienstbode, die
twee jaar bij een mevrouw in dienst is en 14 da
gen naar Duitschland is geweest, recht op ver
goeding voor de reis en op kostgeld?
ANTWOORD: Zij heeft recht op kostgeld als
zij vacantie krijgt. Het reisgeld kan zij niet vor
deren, al wordt het veelal geheel of ten deele
vergoed.
VRAAG: Wij gaan in September 3 of 4 dagen
met een huurauto België in. Welke papieren
hebben wij noodig voor onszelf (2 personen) en
voor de auto? Kunnen wij met een touristen-
kaart volstaan?
ANTWOORD: Voor uzelf hebt u een bewijs
van Nederlanderschap noodig. Een touristenkaart
is ook wel voldoend, maar dan moet u zich bij
de terugreis kunnen legitimeeren met een offi
cieel stuk, b.v. trouwboekje, geboortebewijs enz.
Voor de auto hebt u noodig een triptiek of een
carnet de passage en douanes.
VRAAG: Mag men te Haarlem vrij een lees
bibliotheek annex handel in schrijfbehoeften
openen?
ANTWOORD: Ja.
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk Woensdags avonds
betaald te zijn, daar de bezorgers op
Donderdag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE.
De Bilt voorspelt
AGENDA TE HAARLEM
Heden:
WOENSDAG 14 SEPTEMBER.
Rembrandt Theater: Nationale Film „Veer
tig jaren", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals Theater: „Meisjes van 17". Op
het tooneel: To Rhama. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Tarantella", 2.30, 7
en 9.15 uur.
Palace Familie Cinema: „De weg naar Rio1
2 en 8.15 uur.
Spaarne Theater: „Op leven en dood" en
„In levensgevaar", 8 uur.
Moviac Uurfilm Theater: Feestelijke Intocht
van de Koningin te Amsterdam. Allegorische
optocht te Haarlem enz. Doorloopende voor
stellingen van 2.30—11.30 uur.
Teyler Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang rij.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a,
Geopend eiken werkdag (behalve Vrijdags)
van 3—5 en 7—9 uur.
DONDERDAG 15 SEPTEMBER
Bioscoopvoorstellingen des middags en des
avonds.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a,
Geopend eiken werkdag (behalve Vrijdags)
van 35 en 7—9 uur.
HAARLEM, 13 September.
Bevallen 10 September: A. A. Vreeken—
Glatz, z.; 11 September: C. E. T. v. d. Kerk
hof—v. d. Aardweg, z.; C. M. Derks—v. Dijk, z.;
C. E. BotmanBakker, z.; A. v. d. Eijnde—
Groeneveld, d.; 12 September: A. v. d. Aar—v
Stijn, z.; H. H. ZwetslootNeifer, d.; E
BooijEijlders, z.; G. H. Brants—v. Deuve-
ren, d.; K. v. NordenAgterdenbos, d.; A.
Kramer—Tienstra, z.; 13 September: M. E. J
Draijer—v. Hees, d.; V. E. Jetses—Stief, z.- A.
A. M. van Wees—Hermans, z.; T. van Dansik—
v. Stipriaan, z.
Overleden 11 September: C. H. A. van Has
seltBonman, 76 j., Linnaeuslaan; 12 Sep
tember: H. S. M. Kloek—v. d. Lee, 87 j., Jans
straat; J. Zijp, 71 j., Brouwersvaart; W. J
Stavenuiter, 53 j., Regentesselaan; 13 Septem-
i ber: L. A., 2 j., z. v. L. v. d. Putten, Gasthuis-
1 vest.
Gebrek aan voedzame levensmiddelen.
Gecamoufleerde oppositie.
(Van den specialen verslaggever
John R. Morris)
TOKIO, 8 September.
De vraag, hoe lang de Japansche bevolking,
en vooral de middenstand, den druk, die thans
door den oorlogstoestand wordt uitgevoerd,
kan dragen, houdt de gedachten bezig niet
slechts van Europeesche en Amerikaansche
politici en diplomaten doch ook van de voor
aanstaande Japansche kringen.
Een der leden van het Japansche parlement
heeft mij verklaard, dat het Japansche volk
thans aan de grens gekomen is. Wat er ge
beurt als die grens wordt overschreden, heeft
hij niet gezegd
Hij verklaarde dit in een interview, dat ik
met hem had over de parlementaire oppositie
in Japan en daar in dat interview verschil
lende precaire onderwerpen besproken zijn,
mag ik zijn naam „hierbij niet vermelde»,
De beide „Huizen zul&n in December, zooals
gebruikelijk, bijeenkomen.In dit geval, zóö
deelde mijn zegsman mede, kan er óndèr de
huidige situatie geen sprake zijn van een
oppositie.
„De regeering eischt onvoorwaardelijk steun
en gehoorzaamheid van de parlementsleden
zoowel als van de soldaten" ging hij voort.
Er is echter wel een tactiek van op
positie mogelijk, gecamoufleerd, en
deze wordt veel toegepast. Zij bestaat
daarin, dat de leden der oppositie steun
en verlichting van lasten vragen voor
de talrijke middenstanders, die van
den oorlog het meeste te lijden heb
ben.
De prijzen stijgen en hun inkomens dalen.
Velen hebben gebrek aan werkelijk voedzame
levensmiddelen. Er is geen algemeen tekort
aan voedsel, er is namelijk genoeg voor hen,
die het kunnen betalen. Doch dat zijn niet de
middenstanders.
De verzoeken om steun en verlichting ge
schieden in de best gekozen en zeer voorko
mende woorden. Doch de regeering kan de
wenschen slechts inwilligen, als ze den oorlog
beëindigt.
Hulp is dringend gewenscht.
Het parlementslid, dat ik interviewde, was
een voorzichtig man. Toen ik hem vroeg, of
de regeering de wenschen geheel of gedeelte
lijk zou inwilligen dacht hij langen tijd na en
antwoordde tenslotte, dat de regeering toe
zou geven, dat de klachten gegrond waren en
dat hulp dringend gewenscht was. Ze zal spoe
dige hulp belooven en zich dan bezig houden
met het urgenter probleem, hoe den oorlog
te winnen.
„Ons volk is niet zoo gehard tegen ontbering
als het Chineesche. en het is ook niet zoo
stoïcijnsch als het Duitsche volk gebleken is
in het laatste jaar van den wereldoorlog"
merkte hij verder op als motiveering voor zij
bewering, dat de middenstand zonder hulp
niet altijd onder deze moeilijkheden zal kun
nen blijven leven.
Op dit oogenblik hadden wij echter gevaar
lijk terrein bereikt en mijn zegsman weigerde
dan ook zijn opmerkingen verder toe te lich
ten. Op mijn vraag, of het mogelijk is,
dat er ernstige sociale onlusten uit zullen
voortkomen, antwoordde hij, dat hij geen re
ilen had zoo iets te verwachten. Dit is. overi
gens een zienswijze, die ook de buitenlanders
in Tokio toegedaan zijn.
Deze opmerking van de oppositie leek mij
zoo belangrijk, dat ik er het oordeel over vroeg
van Yukio Özaki, den bekendsten liberaal in
Japan en lid van het parlement van den be
ginne af. Ik ken hem reeds zestien jaar en
wist, dat Indien er één parlementslid in het
land is, dat zijn meening' durfde te zeggen,
hij het zou zijn.
Hij begroette mij met een vermoeidheid, die
mij verwonderde en antwoordde met een bijna
verwarde gelaatsuitdrukking dat hij niets wist
van den tegenwoordigen stand van zaken, dat
hij een „politieke heremiet" was en dat hij
geen voorspelling wagen kon over den uitslag
van den oorlog, behalve dat hij vermoedde,
dat Hankau spoedig zou vallen.
Mijn conversatie met den man, die eens een
der leidende figuren in het Japansche open
bare leven geweest is, beperkte zich daarna tot
enkele algemeenheden en toen ik hem verliet,
had ik sterk den indruk, dat er in Japan van
daag eigenlijk voor een man als Ozakl geen
plaats meer is.
(United Press).
(Nadruk verboden).
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELUNC
Vlug keek Rulkgraag om zich heen.
Ik geloof, dat het het beste is, als jullie je maar in die kast daar
verstopt, merkte Ruikgraag vervolgens zenuwachtig op.
Dickie en Snorretje wisten niet, hoe gauw ze in de kast zouden
komen, want uit de manier van doen van Ruikgraag begrepen ze
wel,, .dat diegene, die geklopt had, nu niet bepaald een lieverdje moest
zijn.
En nu zaten ze opgesloten in een kleine muffe kast, waar ze haast
geèh adem konden halen.
Het is hier nogal koudaehtig, gromde Dickie, terwijl hij zoo
gemakkelijk mogelijk ging staan. Tjonge, dat schijnt een leelijke
bullebak te zijn, die daar binnenkomt!
-Want er weerklonk een luid gebrul, dat nu niet bepaald erg
prettig klonk. Dickie en Snorretje huiverden er van
Ja, heusch, ©r
zijn automobilisten,
die hun wagen niet
afsluiten als ze hem
onbeheerd laten" staan 1
Ideaal, zooietsvoor los-
loopende Jongens om zoo n
auto even te „leenen" voor 'n
„vroolijken avond 1"
En wat erop volgt 11 Politie
rechtbank1
Brengt hen niet in verleiding: sluit uw
auto af II
Stefan Pollatschek. Vlammen en
kleuren (Het Leven van Vin
cent van Gogh), Wereldbiblio
theek, Amsterdam.
Het is spijtig te moeten erkennen dat het
mij niet gelukt is eenige waardeering te ver
zamelen voor deze uitgaaf van de Wereld
bibliotheek, die juist ten opzichte van de
Hollandsche Van Gogh-litteratuur zich zoo
verdienstelijk heeft gemaakt. De uitgaaf der
brieven gewisseld tusschen de broeders Theo.
en Vincent, die van Vincent's brieven aan
Van Rappard, degelijke studies over den schil
der door Havelaar en Van Beselaere.dat
alles danken wij aan deze uitgeverij, die nu
met een vertaling eener door den Oostenrij
ker Pollatschek saamgeflanste „histoire ro-
mancée" haar lezers gelukkig hoopt te ma
ken. Pollatschek is niet de eerste scribent die
zich op het trieste leven van Vincent gewor-
ien heeft om er een boekje van te maken, en
lij zal ook de laatste wel niet blijven. Of hij
van de beteekenis van Van Gogh's „werk"
voor de evolutie in de schüderkunst eenige
notie heeft, mag betwijfeld worden. Dat is
voor die heeren van de geromantiseerde
historie trouwens bijzaak. De vette kluif ligt
voor hen in het gekwelde leven van hun
slachtoffer en Van Gogh is al een bijzonder
willig object voor hun schrijf-wellust. Wat is
aanlokkelijker dan te kwebbelen over een
onmaatschappelijk idealist, een zielsziek,
geniaal aangelegd mensch die een wereld
beroemdheid werd! En wat is gemakkelijker,
als de stof daarvoor gratis voor niemendal al
verkrijgbaar is in de bergen geschriften,
authentieke en fantastische, over den schilder
van Aries in het licht gezonden. Onze Oosten
rijker maakte daar niet slechts een dankbaar,
doch naar mijn smaak zelfs een brutaal ge
bruik van. Wat staat er in dit „Vlammen en
Kleuren" bitter weinig, wat nu eigenlijk van
den heer Pollatschek zelf afkomstig is. Be
halve dan de tallooze. fouten in namen en
feiten, waarvan wij er straks eenige zullen
opnoemen.
Dat de door Theo's weduwe uitgegeven
Brieven van Vincent en haar prachtig-sobere,
met eerbied en liefde gestelde levensbeschrij
ving van den zwager een schat van gegevens
aan den romancier verstrekt hebben, spreekt
van zelf en zou niet in het minst bezwaarlijk
zijn, zoo ze met dezelfde omzichtigheid ver
werkt waren. Het tegendeel is echter het ge
val en de verhaaltrant van onzen auteur doet
herhaaldelijk denken aan de dienstbode diq
's morgens aan den melkboer vertelt, wat er
boven bij het „volk" gebeurd is.
Pollatschek heeft die brieven meer met de
schaar dan met het hart gelezen, maar er
wordt tenminste bij verteld dat hij ze gele
zen heeft. En van nog veel meer, waarvan
niet gesproken wordt, heeft hij kennis geno
men enheele stukken over-genomen. Het
geval met het afgesneden oor kan de lezer
precies zoo in Gauguin's „Avant et a-près"
vinden. In „La folie de Van Gogh" kan hij
zijn medische wijsheid hebben opgediept, die
hij den dokter Gachet laat uitkramen, welke
geneesheer wel nergens als zoo'n vervaarlijke
uil beschreven zal staan.
Maar dat zijn alles vrijheden die de roman
cier zich desnoods kan veroorloven. Als hij
maar niet zoo'n intens-burgerlijken, onar-
tistieken kijk op kunst en kunstenaars had.
In het hoofdstuk De Meesters (pag. 188 vlg)
laat hij in een „Café France" op Montmartre
de grootste schilders van dien tijd bij elkaar
komen en onderling gesprekken voeren, die
duidelijk bewijzen dat hij van de mentaliteit
der „meesters" slechts een zeer ver verwij
derd begrip heeft. Dit is misleidend voor den
leek die al die fraaiigheid voor zoete koek
opeet, terwijl het ten tooneele voeren van
met naam en toenaam vermelde, bekende
personen, in dialogen die er als echt uitzien,
maar het niet zijn, hem een indruk van his
torische waarachtigheid geeft. De geromanti
seerde levensbeschrijving van menschen, die
in eenig opzicht groot geweest zijn, is mijns
inziens een prul-genre in de litteratuur. Op
enkele uitzonderingen na wordt het beoefend
door tweedehandsch schrijvers, die over meer
handigheid dan kennis beschikken en wier
durf grooter is dan hun verantwoordelijk
heidsgevoel. Voor de oppervlakkigen bereiden
zij een smakelijk kostje, waarvan de voedings
waarde nihil is.
Met mijn geringe genegenheid voor het
genre zou het overbodig kunnen zijn, dit boek
verder te lijf te gaan. Maar de zorgeloosheid
waarmee het is uitgegeven mag toch niet, als
bewijs voor mijn tegenzin, ontbreken.
Dat de schrijver voortdurend de schilders
Monet en Manet door elkaar haalt is te
duidelijk, aan dat men aan zich steeds her
halende drukfouten heeft te denken. Ven die
laatste wemelt het trouwens, en het verbaast
mij dat de Hollandsche bewerker die niet ge
corrigeerd heeft. Want dat de Hollandsche
schilder Isaacson almaar Isaacsohn genoemd
wordt (foutief uit Gauguin overgeschreven!)
dat de leider van de Brusselsche beweging
Octave Mauve genoemd wordt, terwijl de man
Maus heette, moest den Hollandschen uitge
ver voorzichtig hebben gemaakt. Dat Du-
ranty hier Daranty, Burty hier Burby heet
enz., enz. willen wij dan wel zoo vriendelijk
zijn alles op rekening der druk- en over
schrijf fouten te zetten, maar een serieusen
indruk van het werk geeft het niet. En met
die kenschets van het boek besluiten wij de
aankondiging: het is uitermate onserieus en
oppervlakkig.
Joseph Bédier t.
In Jaoseph Bédier, die te Parijs
overleed, hebben de Fransche letteren
een uitmuntend kenner en de studeerenden
een hoogstaand geleerde verloren. Leerling
en opvolger van den beroemden Gaston Paris,
heeft Bédier kans gezien diens roem te
evenaren als onzelfzuchtig, smaakvol man
der wetenschap, wiens naam ook in Holland
bij de Fransch-studeerenden groote bekend
heid verwierf, al was het alleen maar door de
groote geïllustreerde uitgaaf van de Histoire
de la littérature frangaise, die hij in samen
werking met Paul Hazard het licht deed zieh.
J. H. DE BOIS.
