lemeen begrootingsdebat
beg
onnen.
STEGEMANS
Aspirin
S.D.A.P. bereid met Katholieken
samen te werken.
zri&r-.JrtpJrschl
Petroleumvelden
in Mexico terug
Uk 'piet&dfrg l
Kunst in Haarlem en
daarbuiten.
Dagboek van een
H.B.S.-er
r s D A G 9 NOVEMBER 1938
TWEEDE KAMER.
Maatregelen tegen anti
semitisme gevraagd.
DEN HAAG Dinsdag.
ap Ministerstafel ontbraken heden,
nicp van een feest (lustrum der Rot-
,ia°el<mhe Handelshoogeschool) de Ministers
:t'd£oraische Zaken en van Onderwijs, en
T 'n droeve plechtigheid (begrafenis van
•::rjJ-ier oud-proc.-gener. van den Hoogen
frL Minister van Justitie, Mr. Goseling.
Matste hoorde dus niet, hoe Ir. Albar-
i !n voorspelde, dat de as Colijn—Gose-
v aan zware beproevingen bloot staat.
nnmprking diende om aan te toonen,
^hPt in het huidige kabinet lang niet alles
1 vree is en om er nog eens op te wijzen,
to Katholieken tenslotte ook met 'de so
ciaal-democraten zouden
sunnen samenwerken. Spr.
constateerde dat de aan
passingspolitiek van het
kabinet mislukt is en
zelfs zou leiden tot „ma
terieel èn geestelijk pau
perisme". In dit verband
uitte de s.d. woordvoerder
zijn verontwaardiging over
de bewering der 9 finan
ciers, dat ons volk in al
zijn geledingen op te groo-
ten voet leeft. Intusschen
vreesde hij, dat niet alle
m-jcters bedoeld adres zouden verwerpen,
"'-•naast de R.K. voorstanders van po-
r-l welvaartspolitiek, telt het kabinet ook
ïraars voor vérgaande bezuiniging. Wat wil
Regeering in dezen nu precies?
Ven volgend punt van kritiek vormden de
ekondigde belastingplannen, waarna Ir.
:iLa uiteenzette in hoeverre z.i. het rap-
tVesthoff (i.z. werkverschaffing enz.)
onzichte van werkloosheids- en werkver-
l-hffinssvraagstuk eigenlijk de juistheid er-
St van wat het Plan van den Arbeid dien
Tfrent had bevat. Dat stemt op zichzelf tot
lening. Maar tot wrevel, dat niet eerder
2 vies van positieve welvaartspolitiek is in
leen, wat gekund had als de R.K. Staats
lui niet de fout had begaan destijds de wel-
uartspolitiek te offeren op het altaar van de
rhtsche coalitie.
intusschen, zal er nu iets van terecht ko-
fffli* Dit valt te betwijfelen, aangezien het
hbinet op 2 gedachten hinkt bezuinigings-
n welvaartspolitiek. Bovendien, tusschen de
mooie woorden, die op 't gebied van verrui-
«ine van arbeidsgelegenheid schoone plan-
maankondigen, èn de verwezenlijking daar
in bestaat nog wel 'n verschil! De Kamer is
ii't algemeen nog onvoldoende ingelicht t.a.v.
je voorgenomen belastingheffingen, zoo merk
te spr op, hieraan toevoegende, dat al mogen
enkele voorstellen tot belastingverlaging toe
juiching verdienen, eenige van de nieuwe las-
;enom. de koopkracht verder zullen aantas-
ttn en dat de druk van de indirecte belastin-
ten in de laatste jaren toch al te veel is ge
degen. Kortom de beoogde methode der be
lastingplannen ging z.i. mank aan een on-
jociaal karakter: de verdeeling van den be
lastingdruk dient rechtvaardiger te geschie-
en.
Urgent noemde de heer Albarda herziening
ar. de leerlingenschaal en betere verzorging
oor de ouden van dagen. Dat laatste dan met
behulp van een noodregeling. Ja, de ouden
dagen hooren zelfs bij de groote gezinnen
voor te gaan.
Van deze onderwerpen kwam de afgevaar-
dizde op het groote goed van handhaving der
tochaving en van de vrijheden van ons volk.
Met het oog daarop acht de aanvoerder der
SD.AP. thans bewapening onontbeerlijk. Maar
uit weerhoudt hem niet af te keuren, dat zij,
die hiertegen zijn op grond van godsdienstige
overtuiging voorkomen op de lijst van de vo'or
ambtenaren verboden vereenigingen. Niet
onvermakelijk was, hoe spr. in herinnering
tocht, dat toen Minister Colijn in 1933 optrad
er in zijn Kabinet twee Ministers zitting kre
ten, die lid waren van„Kerk en Vrede",
welke vereeniging echter destijds n i e t op be
doelde lijst voorkwam en nu wel. Deze aan
vulling van de lijst was dan ook een ernstige
lout.
Met nadruk noemde spr. het vervolgens
hoogst gewenscht, dat de Regeering nu eens
ret kracht zou opkomen tegen tal van erger
lijke staaltjes van anti-semitisme. Daaraan
toet thans met spoed een einde gemaakt,
voo zeide spr., die verder de aandacht vestigde
binnenlandsche gevaren, die ons be-
n. Juist daarom is het vóór alles zaak
alle krachten aan te wenden tot opheffing
'm de werkloosheid. De democratie moet niet
-ken een waarborg voor de vrijheid, maar
cok voor de welvaart zijn en daarom zal men
™e theoheën hebben te herzien.
„Colijn moet naar Utrecht".
De heer d'Ansem-
bourg (nat. soc.) erken
de, dat het onredelijk
ware aan Dr. Colijn met
de zijnen de schuld te
geven voor de ineenstor
ting van het kapitalis
tisch stelsel, waarvan
zich ook ten onzent de
gevolgen doen gevoelen.
Maar wat heeft de Minis
ter-President overigens
met zijn zoo goed als on
beperkte macht gedaan?
B.v. ten aanzien van de
«>ensie. Al te lang is de Regeering in dit
JJJt in gebreke gebleven. De nat. soc.
"Xirdvoerder klaagde over haat-aankwekinj
Nederland door Joden, vrijmetselaars,
h! v en Katholieken, tegen het nabu
M bevriende Duitschland. De Regeering
w hiertegen niets, ja, ze doet er zelfs aan
™e. Dit meende spr. te kunnen constateeren
vp grond van een uitlating in de Memorie
Antwoord! Ook deze afgevaardigde had
•«waar tegen de lijst i.z. de verboden ver-
wl |en- Hij keurde af, dat de Nationale
"4 Storm daarop voorkomt, zulks eenvou-
HUGr
Morchant
•M'Aiutmbourg (NS,B.)
t Dr. Colijn dat zoo wil.
dig
ito a«les van de 9 financiers toont aan,
•de N. s. B. den financieelen toestand al-
- ïleeft beoordeeld. Onder dit bewind
».uen we meer en meer af naar het staats-
St i.Het economisch beleid van het
leurin eg hierna felle woorden van af-
ontvangst te nemen, waarna spr.
paste tegen internationaal Jodendom, te
gen internationaal Katholicisme, tegen het
politieke Christendom hier te lande, dat ge
heel en al handelt in strijd met alles wat lijkt
op naastenliefde.
Chamberlain heeft terecht begrepen, dat
het onzinnig is tegen het nat. socialisme te
strijden. Dit heeft Dr. Colijn nog niet inge
zien. Hij behoeft niet naar München te vlie
gen, de weg naar Utrecht is heel wat korter.
Hoe eerder hij dat doet, des te beter voor ons
volk.
Geen waar Christelijk beleid.
Ds K e r s te n (St. Ger.) pakte weer eens
uit over het feit, dat z.i. het Kabinet geen
waar Christelijk beleid voert, klaagde op
nieuw over de millioenen die volgens hem in
den schoot der kloosterschalen teercht komen
en moest niets hebben van de plannen tot
belastingverhooging.
Critiek en lof.
Dr. Deckers (R.K.) verklaarde ditmaal
een minder vage en een minder uitzicht-
looze Troonrede te hebben mogen verwachten
dan we thans kregen. Sober mag zulk een
rede zijn. maar niet uitzicht-uoos. In de mil
joenennota werden vervolgens, tot teleurstel
ling van de R.K. fractie, te weinig mededee-
lingen omtrent de sociaal-economische plan
nen van het kabinet gedaan.
Als tegenwicht tegen de heden ten dage
dikwijls noodige uitschakeling in tal van
gevallen van den wetgever om veel aan de
Kroon over te laten en over te dragen, is in
schakeling van de organen uit 't bedrijfs
leven bij de uitvoering vereischt. En voorts
moet de Regeering dan vlotter bereidheid tot
antwoorden op gevraagde inlichtingen aan
den dag leggen. Tot zoover een principieel
woord van kritiek, dat de leider der R.K.
fractie eerst liet hooren, voordat hij ten aan
zien van de financieele politiek van het kabi
net hoop uitsprak, dat deze volkomen ver-
eenigbaar zal blijken te zijn met het te voeren
sociale en economische beleid, zulks vooral in
verband met het werkloosheidsvraagstuk.
Spr. meende, dat er grond is om te ver
wachten, dat de conjunctuur in ons land in 't
algemeen beter zal worden, hetgeen zijns
inziens, o.m. uit allerlei door hem aange
haalde statistische gegevens viel op te maken.
Er bestond dus reden voor een gematigd op
timisme.
Met ingenomenheid had de R.K. Staats
partij vernomen, dat de Regeering bestrijding
der werkloosheid als middelpunt van haar
sociaal-economisch werkprogramma be
schouwt.
Toejuiching verdient dat bij uitvoering dei-
aangekondigde plannen de te werk gestelden
veel dichter bij de gewone arbeiders in loon
dienst zullen komen te staan, dan tot nu toe
het geval was. Het plan Westhoff bevat on
tegenzeggelijk goede denkbeelden t.a.v de
werkloosheidsbestrijding
De boer voelt zich koning op zijn erf, de ge
meenteraad meester op gemeentelijk terrein.
Zoo is de toestand op het platteland. Daar
mee houde men rekening bij de uitvoering
van het plan Westhoff, waardoor een aan
merkelijke daling van 't aantal werkloozen
zou kunnen intreden, maar men lette op het
natuurschoon.
Bijzondere belangstelling koestert de R.K.
fractie verder voor uitbreiding van werkge
legenheid in de steden via het werkfonds en
voor hetgeen men zal doen met 't oog op de
jeugdige werkloozen, waarbij spoed zeer ge
wenscht zal zijn.
Spr. pleitte ook voor de werklooze onder
wijzers en de kweekelingen met acte. Daarom
was hij teleurgesteld over hetgeen er niet
gebeurt met de leerlingenschaal. die moet
verlaagd worden.
Wat het Rijkspersoneel betreft, er is een
veel te groote toeneming in het aantal ar
beidscontractanten. Verder is de standplaats-
aftrek voor hen die in de gemeenten van de
vierde klasse werken, veel te noog.
Na bij de Regeering te hebben aangedron
gen op het treffen van maatregelen tegen het
anti-semitisme, door spr. onmenschelijk, on
christelijk en on-Nederlandsch genoemd, be
slaat hij met de hoop uit te spreken, dat het
sociaal-economisch beleid tenslotte meer en
meer zal gaan in de richting van een beleid
dat streeft naar afdoende hervorming op den
Christelijken grondslag van rechtvaardigheid
en liefde.
E. v. R.
Nederland vraagt
DE ROOKWORST MET DE
FIJNE ZACHTE ROOKSMAAK
(Adv. Ingez. Med.)
Volgens een United Press-bericht uit Mexico
City zou de Nederlandsche zaakgelastigde al
daar op 27 October jJ. op het ministerie van
Buitenlandsche Zaken een nota inzake de ont
eigening van de petroleumvelden hebben over
handigd. Daarin zou een prompte betaling in
effectieven of een teruggave van de Neder
landsche bezittingen zijn geëischt.
De Nederlandsche regeering zou voorts in
haar nota hebben opgemerkt, dat, „met het
oog op de ernst van de aangelegenheid" en
met het oog op het feit dat meer dan 6 maan
den verloopen zijn, zonder dat er zelfs een
lijst van de bezittingen werd gepubliceerd, zij
hoopt, dat een bevredigende regeling een einde
aan dit geschil zal maken. De nota merkt ver
der op, „dat volgens de meening in Nederland
de oplossing slechts bestaat in een gepaste
vlugge en effectieve schadevergoeding of een
teruggave van de eigendommen in den oor-
spronkelijken staat aan de maatschappijen
waaraan zijn behoorden".
Het Mexicaansche Ministerie van Buiten
landsche Zaken zou een zeer kort antwoord
hebben gegeven, waarin de ontvangst der nota
zou zijn bevestigd en zou zijn opgemerkt, dat
met betrekking tot het petroleumvraagstuk
verder niets kan worden gezegd.
In Londen ziet men hierdoor de mogelijk
heid ontstaan, dat Nederland de diplomatieke
betrekkingen met Mexico zal afbreken en zich
daardoor zal aansluiten bij de houding van
Groot-Brittannië. Bij informatie te bevoeg-
der plaatse in Den Haag is aan de Tel. echter
niets van een voornemen der Nederlandsche
regeering. om de betrekkingen met Mexico af
te breken, gebleken.
Neen, ik ben alleen maar nauwkeurig. En
dat is niet overdreven, neen, het is dikwijl»
zelfs noodzakelijk! Bijvoorbeeld bij het
koopen van Aspirin. Daarbij moet men
terdege toezien, dat de verpakking en de
tabletjes het» ïiayct-kruis dragen.
HET PRODUCT VAN VERTROUWEN!
(Adv. ingez. Med.)
Alb. Loots, Haarlemsch schilder.
Aan een vaart door de velden, waar in het
voorjaar de hyacinten geuren en de stads-
lieden in ganzepas over het pad dribbelen en
zich van ruikers voorzien die straks Haarlem's
bloei op de bovenhuizen en flatjes der steden
gaan verkonden, daar ergens tusschen de
steeds voortkruipende bouwerij van keurige
blokkendoozen, die ook Haarlem gaan om
singelen, en het fantastische land van Els-
woutdaar woont de schilder Ab. Loots.
Als ge op een zachten morgen van den laten
herfst als wij thans beleven het vlonder
tje zij overgegaan denkt ge u op een Bra-
bantsch boerderijtje zoo gezellig staan de oude
«uren tegen de gelende blaren der boomen,
die grillig zijn van groei en vertrouwd als oude
mannetjes, die uit den ouden tijd vertellen,
toen dit knus honk wellicht een simpele
bollenschuur was. Wie in zijn hart artist is
weet van alles wat te maken, en sfeer te
scheppen desnoods op een houtzolder. Niet de
sfeer die de meubelfabrikant en de architecte
interieur adverteert, maar de sfeer die niet
besteld kan worden doch uit den bewoner zelf
ontspruit. Wat de brave burger, die zijn sfeer
eenvoudig uit een catalogus uitzoekt, gepruts
zal vinden, heeft bijna altijd meer karakter
en voor den daarin levende oneindig meer
waarde dan de aangemeten fraaiigheden van
een modieuse naaperij. Het zit trouwens niet
in de luxe van, maar in de genegenheid waar
mee een voorwerp zich aan ons vertoont en
het zijn immers juist de artisten, die ook voor
een schamel voorwerp oprechte genegenheid
kunnen gevoelen. Het is een benijdbaar stuk
van hun levensgeluk en voor den burger on
grijpbaar en meestal onbegrijpelijk. Tant
mieuxdat de artist ook wat heeft, dat de
ander hem benijden kan.
Hoe kom ik zoo af te dwalen van piijn pro
gram, van tijd tot tijd iets over jongere Haar-
lemsche kunstenaars en hun werk te schrij
ven? Zijn het de groote, kinderlijke oogen
van Loots, die mij nog aankijken, nu ik op
schrijf wat hij mij dezen morgen uit zijn leven
zat te vertellen? Zijn lach. gang en houding
hoezeer zijn ze nog van een grooten
jongen, die gelukkig is als hij maar schilderen
mag en het onder de hand alles nog maar
zoo'n beetje preludeeren vindt op wat hij zou
willen doen. Dat er in dat preludeeren al
zooveel reine muziek zitach ja. hij gelooft
het wel. maar dat hooren ze voorloopig toch
niet. „Ze" zijn natuurlijk de burgers, van
wie de „artisten" het nu eenmaal hebben
moeten, maar van wie er zoo betrekkelijk
weinigen voor ware artisticiteit toegankelijk
zijn. Wat nu ook alweer niet zóó verwonder
lijk is. Je ziet het of je ziet het niet, en daar
aan valt nu niet zoo heel veel te veranderen.
En Loots lacht weer zijn soms toch ook wat
mismoedigen jongenslach.
Loots is, voor mijn gevoel, een artist. Alleen
in zijn leeftijd vergiste ik mij, toen ik hem bij
de allerjongsten rangschikte. Te Haarlem in
1905 geboren, dus nu een goede dertiger, ligt
onder welwillende omstandigheden een prach
tige productieperiode vóór hem. Ik houd niet
van voorspellingen, maar wat hij tot nu toe
deed geeft hem aanspraak op belangstelling.
Zijn vader was de bekende Haarlemsche
kerkschilder en de componist Philip Loots was
zijn oom. Kunst was dus geen ijle klank in de
familie en technisch kon hij in de werkplaat
sen van den vader, meer dan waar ook, op
steken. Maar tusschen vader en zoon boterde
het niet. De oudere duldde geen afwijking van
het nu eenmaal bestaande schema, waaraan
kerkelijke kunst te voldoen heeftden
jongere had een nieuwe tijd met nieuwe in
zichten te pakken gekregen. Er ontstond ru
mor in casa en de jongere had het wellicht
tegen het gezag moeten afleggen, zoo niet een
briefje van Jan Toorop het voor hem had
opgenomen. Een naam die een klank had en
het verzet deed luwen. Maar met dat al had
Ab er genoeg van en wilde er uit. Strategie of
oprechte neiging, dat doet er nu niet veel
meer toe, maar op een dag verklaarde hij lie
ver boer te willen worden dan schilder. Hij
heeft inderdaad in de buurt van Leiden in
het boerenbedrijf gewerkt en vandaar uit, bij
voorkeur op klompen, de Haarlemsche fami
lie zoo nu en dan bezocht. Of die klompen
nu als bewijs van ijver, van goed gedrag of
van vooruitgang in de studie moesten dienen,
kunnen we in het midden laten. Daarvóór had
hij nog geruimen tijd te Heemstede op het
Oude Slot bij de familie Erens verkeerd en
over dien tijd en den fijnen en kunstzinnigen
mensch die toen zijn gastheer was, spreekt hij
met groote erkentelijkheid. Hij is onder al
deze bedrijvigheid nauwelijks achttien jaar
geworden. Dan komt de trek naar den vreem
de over hem. Hij reist naar Düsseldorf zonder
veel bagage aan contanten, maar met een
nieuw pak en nieuwe schoenen aan. Hij vindt
er werk bij een verversbaas die hem den eer
sten dag den besten niets dan radiatoren laat
verven. Het nieuwe pak is bedorven, maar na
een paar weken krijgt de baas een paar nieu
we bioscopen op te knappen en als dan blijkt
dat Loots zelfstandig decoraties ontwerpen
en uitvoeren wil als je twintig bent, deins
je voor niets terug is een nieuw pak spoe
dig genoeg terug verdiend. Loots zal in Düs
seldorf Thorn Prikker nog ontmoeten, maar
keert betrekkelijk spoedig weer naar Holland
terug. Nog vreemder zwerftocht zal daar wor
den ingezet. Een verblijf in een Noord-Bra-
bantsch klooster wordt gevolgd door een an
der in het hartje van den Amsterdamschen
Jordaan, waar hij zich een atelier inricht en
schildert. Als Querido zijn hem de Jordaners
lief en hij laat onder hen veel vrienden ach
ter als hij naar Parijs trekt, waar hij in
1928/29 verblijf houdt.
In laatstgenoemd jaar huwt hij en dan
wordt de levensreize uit den aard der zaak
minder slingerend en worden de gezamenlijk
ondernomen tochten meer planmatig uitge
voerd.
In vogelvlucht hebben wij van dit schilders
leven een indruk gekregen en van veel geen
gewag gemaakt, omdat het voor ons overbo
dig scheen. Er zit wat wij niet verwacht
hadden in Loots meer kopij dan wij voor
heden geven, en in zijn huisje aan de vaart
meer romantiek dan die der voorjaarsgeuren
alleen. Doch wat bij een schilder het zwaarst
moet blijven wegen is zijn werk. Daarover
hebben wij bij de laatste tentoonstelling in
het Frans Halsmuseum de waardeering die
het yerdient uitgesproken en ter illustratie
van dit levensschetsje mogen wij de daar ook
geëxposeerde kinderteekening reproduceeren
die, naar mijn inzicht, zoo uitstekend het
wezen van Alb. Loots en zijn werk doet ken
nen: een preludeeren dat in zijn soort volko
men gaaf en af is en den muziekminnaar kan
bekoren.
J. H. DE BOIS
Het feest van Huug is geweest. Ik geloof dat
ik nog nooit zoo'n denderend plezier heb gehad.
Het was fantastisch mooi. Als dat bij mij thuis
ook eens kon! Maar daar zal wel nooit sprake
van zijn. Moet je net bij vader wezen. Die zou
steil achterover duikelen als ik met dat plan bij
hem kwam aanmarcheeren. En dan al onze nette
meubelen, waar Moeder zoo trotsch op is. De
heele dag moet er aan geboend en gewreven
worden en nog glimmen ze niet genoeg naar
Moeders zin. Stel je voor dat daar opeens een
stel lui van de school kwam binnenvallen. Het
zou voor Moeder zijn om op slag een stuip te
krijgen. Nee, dat idee moet ik maar uit mijn
hoofd zetten. Daar komt toch nooit wat van.
Nou, ik zal vertellen hoe het bij Huug toeging.
We waren geïnviteerd tegen een uur of acht, dus
ging ik om half 8 van huis om Edith te halen. Er
heeft een heelen tijd niets over haar in mijn dag
boek gestaan. Hoe dat eigenlijk komt, weet ik
niet precies. We spraken elkaar niet zoo vaak de
laatste weken. Het leek wel een beetje uit. Maar
dat is het niet, hoor! O, jee nee. Bij lange na
niet. Maar ocht, hoe gaat dat? Je hebt van die
jongens die voor hun meisje alles in den steek
laten. Je ziet ze niet meer bij voetballen of ten
nissen, alleen op dansles verschijnen ze geregeld,
maar dan dansen ze alleen met „hun" meisje en
anderen kijken ze niet aan. Soms omdat ze niet
willen en soms omdat ze niet mogen. Ja, zulke
meisjes heb je ook, maar ik zou er zoo een niet
willen. Stel je voor! Je bent toch niet met elkaar
getrouwd?! Nou, enfin ik ging Edith halen, heel
officieel. Dat mocht van haar oom en tante. Het
was nu niet bepaald gezellig, daar in de huiska
mer gelaten te worden en op te zitten en pootjes
te geven, maar het moest nu eenmaal en ik heb
er wel tien minuten op mijn stoel zitten draaien,
tot Edith eindelijk zei, dat we langzamerhand
maar eens gaan moesten. Ze was nog niet uitge
sproken of ik had oom en tante al de hand gedrukt
en stond al bijna op straat. Als dat later ook
zoo gaat, dat je den heelen dag visites moet ma
ken, dan blijf ik maar vrijgezel. Dat is niet te
doen.
We liepen door het park naar Huug en Edith
was verschrikkelijk lief. We zijn midden in een
plas blijven staan dat merkten we pas later
en ik heb Edith nog eens verteld, dat ik haar het
liefste meisje van de school vind. „Ik vind jou
ook heel aardig, hoor", zei Edith en toen zijn we
maar weer doorgeloopen. Het regende een
beetje, dat was wel jammer.
Zooiets als bij Huug, dat heb je van je leven
niet gezien. Het halve huis had hij overhoop ge
haald. Zijn Moeder had goed gevonden dat hij
de heele suite gebruikte, als hij na afloop alles
weer opruimen zou. Het kleed was opgerold en
langs de wanden had hij stapels kussens neer
gelegd, want er waren niet genoeg stoelen. Van
een van de jongens had hij een pick-up geleend
en hij heeft zelf bendes-platen. Eerst was er
thee met taartjes en toen begonnen we al gauw
te dansen.
We beginnen met een polonaise door het
heele huis! riep Huug en daar gingen we. De
trappen op tot den zolder toe en weer terug,
door de keuken en den tuin en overal. Het was
een lawaai van jewelste maar daar trok niemand
zich wat van aan. Toen hebben we de Lambeth-
walk gedaan (ik weet niet of ik dat goed schrijf,
maar het is dat gekke ding, waarbij je je op je
knieën moet slaan en met je duim over je
schouder moet .wijzen). Dat geeft een geweldige
stemming opeens. Natuurlijk liep de heele boel
af en toe in het honderd. Huug z'n vader had
voor sigaretten gezorgd en binnen een kwartier
zag de kamer gewoon blauw. Later kwamen er
schalen met sandwiches. Als je niet zorgde dat
je er dadelijk bij was, kreeg je niets. Ze be
stormden de dienstmeisjes gewoon.
Toen het twaalf uur was, moesten we weg.
Huug wou eerst dat ik nog zou blijven om te
helpen met opruimen, maar dat kon ik natuur
lijk niet doen om Edith. Stel je voor! Ik had
best gezien dat een van de lui uit de vijfde
er waren er een paar die Huug kende van hockey
aldoor met haar wou dansen. En als ik bij
Huug bleef, zou die haar natuurlijk naar huis
willen brengen. Mij niet gezien!
Ik gaf Edith een stevige arm en daar stapten
we weg, vlak voor den neus van Bertus. Net
goed.
Na zoo'n feest ben je soms opeens ernstig.
We hebben vreeselijk loopen boomen over later.
Het gekke is dat ik nog heelemaal niet weet wat
ik eigenlijk worden wil. Ik wou eerst bij de
marine, maar dat gaat nu niet meer. Altijd op
zee en Edith alleen thuis dat doe ik niet. Dan
maar wat anders. Studeeren zal ook wel niet
gaan. En op een kantoor lijkt me vreeselijk.
Laten we naar Indië gaan, zei Edith.
Naar Indic? Daar heb ik nog nooit aan ge
dacht.
Heerlijk lijkt me dat. De reis en altijd mooi
weer en als je een hoop geld verdiend hebt, kom
je terug en dan kan je altijd nog zien. Vader is
ook in Indië geweest. Die zou je best aan een
baantje kunnen helpen.
Ik was er even stil van. Maar waarom eigen
lijk niet?
Doe je 't? vroeg Edith. We stonden voor
haar huis.
Ik doe alles wat jij wilt.
Hè nee, je moet het zelf willen.
Ik wil je nu alleen een zoen geven, zei ik.
En dat mocht.
Nu ga ik dus naar Indië.
In de suiker. Of in de tabak. Of in de thee. Of
in de rubber.
Alleen nog maar eventjes mijn eindexamen
doen.
En dan de wijde wereld in. Met Edith.
MAX.
