HET NIEUWE AVONDBLAD
NATIONALE INZAMELING
SLAAGDE UITSTEKEND.
Opbrengst overtreft de verwachtingen.
Ontroerende gift.
't Is W*
St. Nicolaas.
Spoorwegtunnel te Velsen
moet wachten.
24e JAARGANG No. 29
MAANDAG 5 DECEMBER '38
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN per week 12i/s ets., per
maand 52Vi cents, per kwartaal 1.55. Geen
incassokosten. Losse nummers3 cents.
Kantoor Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Tel. 5301
VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE OP ZON- EN FEESTDAGEN.
UITGAVE LOURENS COSTER, MIJ. VOOR COURANTUITGAVEN EN ALG. DRUKKERIJ N.V.
DIRECTIE P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIëN 1—5 regels f 0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT.
POSTGIRO 310791.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 2000.—, overlijden 400.—, verlies van hand, voet ol oog 200.—, beide leden duim f 100.éen lid duim 50.—, alle leden wijsvinger 60.—
?8£n w? J l leden anderen vinger f 15.—een of twee leden anderen vinger ƒ5—, arm- of beenbreuk ƒ30—, enkelbreuk ƒ15—, polsbreuk ƒ15—. Opvarenden van visschers-, marinevaartuigen ens.
4Ö0— dij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart; tot een maximum van ƒ2000—, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés tengevolge mocht hebben.
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
De totale opbrengst van de nationale
collecte ten bate van de uitgewekenen
om geloof of ras is nog niet bekend,
doch wel staat reeds vast, dat er veel
meer is binnengekomen dan waarop
men heeft durven hopen. Men durft
zelfs de verwachting uitsprekendat
het eindbedrag de vierhonderd duizend
gulden zal overschrijden.
Volgens voorloopige opgaven heeft de inza
meling te Amsterdam 47.500 gulden opgebracht.
Enkele tientallen bussen welke bij winke
liers waren geplaatst worden no£ ingewacht.
Men hoopt de 50.000 gulden te halen.
Rotterdam heeft reeds de f 35.000 bereikt,
Den Haag houdt zijn cijfer nog geheim, Gro
ningen bracht bijna f 10.000 bijeen, Utrecht
bereikte f 12.000, Apeldoorn kwam met f 7000
voor den dag. Zierikzee sloeg een record. Hier
werd f 1660 bijeengebracht. Dit beteekent een
gemiddelde van f 0.24 per inwoner. In Zeist
werd een bedrag van f 3000 bijeengebracht.
Bij al deze bedragen moeten nog de sommen
worden gevoegd welke reeds eerder waren bij
eengebracht, waaronder een en een kwart
millioen van het Joodsche Hulpcomité en vele
tienduizenden guldens van de Katholieke en
Protestantsche comités.
Totale opbrengst van het comité
VelsenBeverwijk bijna 5000.
Ondanks het ongunstige weer is de Zater.
dag door het comité VelsenBeverwijk in deze
gemeente gehouden collecte een groot succes
geworden. De straatcollecte bracht resp.
1100 en 367 op. Dit gevoegd bij de op de
lijsten ingeteekènde of op andere wijze ge-
schonken bedragen kan de totale opbrengst
van de in beide gemeenten gehouden inzame
ling op bijna 5.000 geschat worden.
De collecte ten behoeve van de Duitsche
vluchtelingen heeft in Haarlem een prachtig
bedrag opgebracht. Het totaal bedrag is name
lijk 7242.21. Hiervan moet nog een klein
bedrag aan onkosten worden afgetrokken, ter
wijl erbij komt de opbrengst uit de bussen,
die bij een groot aantal winkeliers in Haarlem
staan en welke eerst na St.-Nicolaas worden
opengemaakt. Wil men een vergelijking maken
bij de opbrengst van andere groote en popu
laire collecten, dan is het voldoende te vermel
den, dat de Emmabloemcolleete de laatste ja
ren in Haarlem en Bloemendaal samen rond
5000.— opbrengt. Telt men de opbrengst van
de vluchtelingencollecte in Bloemendaal, die
ruim 2700.— bedragen heeft, bij die van
Haarlem, dan komt men op het dubbele van
de genoemde opbrengst van de Emmabloem
colleete.
Dit is zeker een prachtig resultaat te noe
men, temeer wanneer men erbij bedenkt, dat
de collecte van j.l. Zaterdag in ongeveer tien
dagen is voorbereid door meerendeels men-
schen, die over weinig of geen routine be
schikten, terwijl het weer niet slechter had
kunnen zijn dan het dat Zaterdag is geweest.
Had het den heelen morgen al geregend, des
middags ging deze van tijd tot tijd over in
ware gietbuien, die het collecteeren op straat
allerminst tot een genoegen maakten. De veel
al jonge collectanten kwamen drijfnat en
verkleumd op hun wijkbureaux terug, waar
overal kleeren bij de kachels hingen te dro
gen, de kussens en speldjes waren doorweekt
en het geld uit de bussen moest dikwijls eerst
gedroogd worden voor men aan het tellen kon
gaan.
De stad was verdeeld in elf wijken, waarvan
de kleinste die van de Ramplaanbuurt was.
Deze kleinste bracht toch nog ruim 104.— op.
De grootste opbrengst had de wijk, die zijn bu
reau in het bijkantoor van de Nutsspaarbank
op het Houtplein had. n.l. ruim 1098. Een
van de beide wijkbureaux, die in het gebouw
van de H. M. V. J. gevestigd waren, bracht
eveneens meer dan 1000.— op, terwijl het
Kleverpark, welke wijk betrekkelijk niet zoo
groot was, meer dan 800.— binnenbracht.
Ook de andere wijkbureaux noteerden verhou
dingsgewijs zeer groote bedragen. Natuurlijk
zijn de verschillen verklaarbaar door de ge
goedheid van de bevolking, de verschillende
grootte der wijken en de belangrijkheid van
vaste standplaatsen, als b.v. stations of be
langrijke toegangswegen tot de binnenstad.
Want in alle wijken is even hard en met
even groote opgewektheid gewerkt, zoowel
door de bezettingen van de bureaux als door
de collectanten en de estafettes. Alles verliep
vlot en vrijwel nergens werd een klacht of
wanklank vernomen. De eenige klacht die op
een enkel bureau binnenkwam, was die van
menschen, die geld kwamen brengen, omdat
men nog niet aan hun deur gebeld had. Ver
schillende busjes bevatten briefjes van tien
gulden en er waren zelfs een van twintig en
een van vijf en twintig gulden bij. Dan was
het aantal rijksdaalders en guldens zeer
groot. Aardig is het verhaal van een collec-
tente, die op een hofje geweest was, waar een
van de vrouwtjes het geld in een papiertje ge
wikkeld in de bus wilde doen, omdat het de
anderen niet aanging, wat ze gaf. Het papier
tje was echter te dik en moest worden uitge
pakt en toen bleek dat dit arme vrouwtje een
tijksdarJder in de bus stopte 1
Het Amsterdamsche comité ontving
vele ontroerende blijken van belangstel
ling voor de inzameling, ook van de
allerarmsten. Een van deze verdient wel
een speciale vermelding. Deze gift be
stond uit een breede gouden trouioring
en twee gouden oorhangers met edel-
steenen, en ging vergezeld van het vol
gende briefje: Deze gave is door mij
gegeven en is het beste, wat ik doen kan.
Moge God het zegenen en den armen
vluchtelingen genadig wezen".
Op deze preciosa is reeds een bod van
honderd gulden gedaan. Het comité wil
ze echter afstaan aan de(n) meestbie
dende. Opgaven worden ingewacht aan
het bureau Vondelstraat 11, Amster
dam-Zuid.
Mochten er nog menschen zijn, bij wie geen
collectant aan de deur geweest is en die door
andere oorzaken niet in de gelegenheid waren
hun offer te brengen, dan kunnen deze dit
alsnog doen door hun bijdrage te storten of
over te schrijven op de girorekening van het
Nederlandsch Jeugdleiders Instituut te Am
sterdam. Ook kunnen zij hun bijdrage tot
Dinsdagavond 8 uur brengen op de kantoren
van de Nutsspaarbank, Jansstraat 19, Plein 7,
Rijksstraatweg 20 en Nagtzaamplein 9, waar,
evenals bij vele winkeliers, nog tot na St. Nico-
laas bussen van de collecte staan.
Te Hillegom
De Nationale Collecte heeft te Hillegom op
gebracht 367.90.
Te Bloemendaal
De Zaterdag in Bloemendaal gehouden col
lecte ten bate van de vervolgden naar ras en
geloof heeft 2701.49 opgebracht, welk bedrag
na aftrek van enkele kleine onkosten aan het
Algemeen Comité zal worden overgemaakt.
Over de verschillende wijken verdeeld was
de opbrengst als volgt:
Bloemendaal 1175.54V2. Overveen 584.83.
Aerdenhout 840.34, Vogelenzang 100.77^.
De commissie verzoekt ons haar dank over
te brengen aan het publiek en de collectanten
die met den feilen regen geen gemakkelijke
taak hadden.
Man door tram gegrepen.
Haarlem Maandag
Hedenmorgen is de ongeveer 60-jarige wiel
rijder G. uit Heemstede door de tram bij de
Linnaeuslaan gegrepen en gedood. De man
kwam uit de richting Spanjaardslaan en wilde
bij de Vijverlaan de tramrails oversteken.
Eerst op het laatste oogenblik bemerkte hij
dat uit de richting Haarlem een tram naderde.
Een aanrijding was toen echter niet meer te
vermijden.
De man werd door de tram gegrepen en
was op slag dood.
De trambestuurder heeft nog krachtig ge
remd, doch dit mocht niet meer baten. Ook
heeft hij signalen gegeven. De remmen van
de tram waren in orde.
Inbrakenreeks in de residentie
wordt voortgezet.
Thans weer 1200.gestolen.
De residentie wordt den laatsten tijd onvei
lig gemaakt door een inbrekersbende of door
verschillende inbrekers, die het terrein van
hun werkzaamheid in alle deelen van de stad
vinden.
Thans hebben zij een bezoek gebracht aan
de familie G. uit de De Moucheronstraat, die
was uitgegaan. Slechts de 24-jarige dienstbode
bleef thuis om op een kindje te passen. Na
een half uur werd het dienstmeisje opgebeld;
een man vroeg haar „of meneer thuis was"
Hierop antwoordde zij ontkennend. Tien mi
nuten later ging de telefoon opnieuw, waarop
het meisje hoorde, dat de familie een aanrij
ding had gehad en was overgebracht naar het
ziekenhuis aan den Zuidwal. De komst van
de dienstbode was dringend gewerischt. Zij
verliet daarop de woning en begaf zich op de
fiets naar het ziekenhuis. Daar was van een
ongeluk evenwel niets bekend. Toen zij een
uur later thuis kwam, ontdekte zij, dat er in
de woning was ingebroken.
De inbrekers hadden de straatdeur met een
looper geopend en hadden de achterkamer
doorzocht. Uit een linnenkast ontvreemdden
zij 1200 en 1000 aan sieraden.
Weer een nieuw gezichtspunt in
den wilde-bussenstrijd.
Naar wij vernemen heeft Mr R. Heeg na
mens den autobusdienst van A. Koch, die een
dienst Amsterdam-Bussum v.v. onderhoudt
en die eenigen tüd geleden door de politie is
verhinderd den dienst uit te oefenen, den
staat thans aangesproken tot vergoeding van
de door de stopzetting geleden en nog te lijden
schade.
Op 29 en 30 October waren de autobusdien
sten van Koch door de politie te Bussum op
bevel van den minister van justitie belemmerd
zoodat deze diensten niet gereden konden
worden. Vervolgens heeft de ondernemer den
staat in kort geding gedagvaard voor den
president te Den Haag, in welk geding ge-
eischt werd de belemmering te doen staken
Deze eisch werd destijds toegewezen, zoodat
Koeh ziin busdienst weer kon uitoefenen.
Betreffende de schade heeft mr. Heeg in de
dagvaarding gesteld dat tal van cliënten nog
niet weten dat de bus na stopgezet te zijn
thnns wepr Pnvpndien zün er vele men
schen, die niet met de bus rijden, omdat zij
hpvree-H 7\in wederom optreden van de poli
tie te moeten duchten. Een ander deel van het
publiek maakt niet van eischers bus gebruik
omdat het uit het optreden van de politie af-
'eidt, dat het onderhouden van den busdienst
onrechtmatig geschiedde, dat deel van het
publiek immers nmt hexu-oeden. dat de
Nederlandsche politie-autoriteiten onrechtma
tig zouden ingrijpen.
Wolkenkrabber in strijd met het
algemeen belang.
Daarom mag er geen aan de Weteringschans
worden gebouwd.
Bij K. B. is het besluit van Ged. Staten van
Noord-Holland, waarbij een besluit van den
gemeenteraad van Amsterdam betreffende
den bouw van een wolkenkrabber aan de Wete
ringschans aldaar is goedgekeurd, vernietigd.
Het Amsterdamsche raadsbesluit schiep mo
gelijkheid op de plaats der perceelen Wete
ringschans 28 en 28 a een flatgebouw van 12
verdiepingen ter hoogte van 40 meter op te
trekken. Ged. Staten hebben daaraan goed
keuring verleend.
Op voordracht van de ministers van Onder
wijs en van Binnenlandsche Zaken heeft de
kroon thans in afwijkenden zin beslist en wel
op grond van strijd met het algemeen belang.
HAARLEM Maandag
In het Concertgebouw werd Zaterdagmiddag door den Bond van Ned. Onder
wijzers een St. Nicolaasfeest gehouden, waar de Heilige Man zelf natuurlijk
niet ontbrak.
Elzer's Heeren-Modehuis
voor
Handschoenen
-ZEEWEG 78
Oudste en Grootste
Speciaalzaak ter plaatse
(Adv. Ingez. Med.)
Vandaag is het dus Sinterklaas
En straks komt de Goedheiligman,
Trouw vergezeld door Pieterbaas,
Naar 'k hoop ook even bij mij an.
Ik haal me 't afgeloopen jaar
Toch weer eens even voor den geest,
En vraag mij af zoo bij elkaar
Ben ik wel altijd braaf geweest?
Komt mij, als ik oprecht wil zijn,
De lof van Sinterklaas wel toe,
Verdien ik werklijk marsepein.
Of maak ik aanspraak op een roe?
Want waarlijk, als ik eens bedenk,
Dat kleine kleuters voor den Sint
Slechts waardig zijn voor een geschenk,
Ais hij ze brave kindren vindt;
Dan denk ik weieens stiekum zoo.
Ach, kijk dat kleine grut eens aan,
Geef die nou gauw een mooi cadeau,
Wat hebben die voor kwaad gedaan.
Maar groote menschen, zooals wij,
Of ik, als U dat prefereert.
Deed ik. daar vergeleken bij.
Niet meer en ernstiger verkeerd?
Maar Sinterklaas vermaant ons niet,
En 'k vraag U of dat wezen zal,
Omdat hij ons zoo nobel ziet.
Of als een hopeloos geval.
P. GASUS.
Op oordeel van den Economischen
Raad.
Minister Van Buuren herinnert in de Me
morie van Antwoord inzake de begrooting van
het, Verkeersfonds aan het voornemen om te
Velsen een tunnel voor motorverkeer te ma
ken. Een beslissing ten aanzien van de vraag,
of het oogenblik gekomen is de Velser-spoor-
wegbrug te vervangen door een spoorwegtun
nel, is nog niet genomen. De minister heeft
gemeend deze beslissing omtrent een werk
waarmede een belangrijk kapitaal gemoeid is
en waarvan naar zijn oordeel niet vaststaat,
dat het op heden economisch verantwoord is
niet te moeten nemen alvorens te beschik
ken over het oordeel van den Economischen
Raad. Hij is dit oordeel wachtende. Aangezien
een nauw verband bestaat tusschen den bouw
van den tunnel voor autoverkeer en den even-
tueelen bouw van een spoorwegtunnel, kan
met den aanleg van eerstgenoemden tunnel
niet worden aangevangen, zoolang niet een
beslissing ten aanzien van laatstbedoelden
tunnel is genomen.
Steun voor kleine tuinders.
De minister van sociale zaken heeft een
circulaire gezonden aan de gemeentebesturen
betreffende extrahulp aan kleine tuinders. De
minister deelt mede, dat de kleine tuinders,
die volgens een vorige circulaire onder de
groepen b. en c. kunnen worden gerangschikt,
ook voor het jaar 1938 voor extra hulp (b-
steun) in aanmerking mogen worden gebracht
In verband hiermede wordt vanwege het de
partement van economische zaken voor de
steunverleening b over 1938 beschikbaar ge
steld een bedrag van 7/12 x 1.50, afgerond
0.90, per b-tuinder en een bedrag van 7/12 x
3 is 1.75 per c-tuinder, berekend naar de
aantallen b- en c-tuinders op Zaterdag 27
Augustus j.l. (bij de beschikbaarstelling van
deze gelden is rekening gehouden met het feit
dat de steunverleening voor kleine tuinders
eerst met 1 Juni 1938 is in werking getreden)
De b-tuinders moeten, voor wat betreft de
verstrekking van extra hulp, evenals de b-
boeren, worden gerangschikt bij de onder
steunde, of in werkverschaffing geplaatste
werklooze arbeiders, terwijl de c-tuinders hier
voor een afzonderlijke groep vormen.
Luchtdienst op Groningen en
Leeuwarden tijdelijk gestaakt.
De zomerdienst van de Groningsche en
Friesche luchtverbindingen is een onverdeeld
succes geweest. Tusschen Groningen en Am
sterdam maakten 3835 personen van het vlieg
tuig gebruik tegen 1533 in den zomer van 1937
zoodat een stijging van 150 procent verkregen
is. De eerste exploitatieperiode van de verbin
ding met Friesland heeft deze cijfers nog over
troffen, daar in het tijdvak van 26 Juni tot
1 October niet minder dan 4495 personen den
luchtweg kozen.
Op grond dezer resultaten besloot de K. L. M
als een seleidelijke verwezenlijking van onaf
gebroken zomer- en winterverkeer. de dien
sten zoo lang mogelijk voort te zetten. Echter
nopen materieelvoorziening en financieele
omstandigheden haar tot stopzetting met in
gang van 15 December a.s., onder voorbehoud
van de goedkeuring van den minister van Wa
terstaat De exploitatie za) in het begin van
den volgenden zomer worden hervat
De Zeeuwsche lijn ondergaat geenerlei wijzi
ging en zal, zooals gebruikelijk, den geheelen
winter gehandhaafd worden.
Demonstratief congres inzake het
onderwijs.
Vanwege het N. V. V. en den Bond van Ne
derlandsche Onderwijzers is Zaterdag in het
gebouw voor K. en W. te 's-Gravenhage een
gemeenschappelijk demonstratief congres ge
houden, waarop diverse onderwerpen, het on
derwijs betreffend, aan de orde werden ge
steld.
Na een inleidend woord van den voorzitter
van het N. V. V., den heer E. Kupers, trad als
eerste spreker op de heer W. Bymolt, met het
onderwerp „De positie van het voorbereidend
onderwijs".
In het sociale vraagstuk van den modernen
tijd neemt de volksopvoeding een voorname
plaats in. De problemen in het volksonderwijs
liggen op tweeërlei terrein; in het schoolwe
zen in het algemeen en in de methode van on
derwijs. Spr. somde de verschillende moei
lijkheden op. waarmede de huidige opvoeding
te kampen heeft. Doch het belangrijkste pro
bleem is echter zonder twijfel de organisatie
van het onderwijs.
Rechtstreeks daarmee is verbonden de mate
van onwikkeling, welke men moet bezitten
om als volwaardig burger aan de maatschap
pij te kunnen worden afgeleverd. Aan de
hand van statistische gegevens ging spr. deze
mate van ontwikkeling na en constateerde dat
er al jaren achtereen wantoestanden op on
derwijsgebied in ons land bestaan. De hoofd
oorzaak van den chaotischen toestand ligt in
de schoolwetgeving, waaraan alle systeem
ontbreekt. De heer Bymolt pleitte voor de een-
heidsschool, welke zoozeer bestreden is.
Hoe lang de voorbereidende opleiding moet
duren? De „grondschool" zal naar boven min
stens met twee jaren moeten worden verlengd.
Noodig is een voorbereidende school tot het
zevende jaar, daarna een grondschool tot het
vijftiende jaar, waarna de speciale, verdere
opleiding kan gekozen worden.
De toestand in Nederland op bewaarschool-
onderwijsgebied noemde spr. een schande
voor het volk. Hij riep de vergaderden op me
de te werken aan dezen toestand een einde
te maken.
„De positie van het nijverheids
onderwijs".
De heer C. van der Lende behandelde ver
volgens de positie van het nijverheidsonder
wijs,
Er moet komen goed vakonderwijs, aldus zei
spr., gegeven op de Ambachtsschool, en daar
bij aanvullend vakonderwijs volgens het leer-
lingenstelsel en het leerlingencontract te ge
ven op werkplaats en fabriek.
Onlangs heeft de minister van onderwijs te
Utrecht gezegd, dat de kwestie van de 3-jarige
ambachtsschool zijn beslag heeft gekregen en
dat men verstandig deed daar niet op terug
te komen.
Het technisch onderwijs beoogt niet als
einddoel het bezorgen van goed onderlegde
krachten aan nijverheid en industrie, maar
het geluk van den levenden mensch.
De verlenging van de leerplicht
De derde spreker, de heer S. de la Bella Jr.
behandelde de verlenging van de leerplicht.
Het standpunt van de S. D. A P. is de 9-jarige
leerplicht, hoewel slechts de 8-jarige gevraagd
wordt. Bij zijn betoog ging de inleider te werk
volgens twee lijnen; het belang van het on
derwijs voor het kind en daardoor voor de ge
meenschap of het belang van het onderwijs
voor de werk1r>nshpi<lsbostrijding. Het onder
wijs van 7 jaar is in ieder geval onvoldoende,
hetgeen door tal van personen wordt erkend.
Het belang van de vakgemeenschap eischt
een leerolicht van 8 jaar.
Het vraagstuk Is uit het oogpunt van de
werkloosheid eveneens van groote importan
tie. De verlenging van de leerplicht zou met
zich brengen, dat tal van jongens en meisjes
pen jaar later zouden worden afgeleverd op
de arbeidsmarkt, hetgeen vermindering van de
werkloosheid tengevolge zou hebben.
Ook voor de bestrijding der werkloosheid
^nder onderwijzers zou verlenging van de leer
olicht belangrijk zijn. Velen zouden weer een
plaats vinden.
Eischen inzake de leerlingenschaaï.
De laatste spreker van het congres, de heer
J. van Drie! besprak de eischen inzake de
leerlingenschaaï.
De groote klas van nu heeft onnoembaar
leed gebracht in de Nederlandsche school. Al
lereerst levert spr. oritiek op de houding van
de R.K. Kamerfractie bij de afgeloopen de
batten voor de onderwijsbegrooting.
Terugkeer tot den toestand van 1932 zo©
10.000 leerkrachten werk geven.
De Hembrug was onwillig.
Storing echter na enkele uren opgeheven.
Zaterdagmiddag ongeveer één uur bemerkte
het personeel van de Hembrug, dat de moto
ren plotseling weigerden. Een onderzoek wees
uit, dat de automaat was gestoord.
De storing aan de Hembrug was 's middags
te ongeveer vijf uur opgeheven. Het onder
zoek heeft uitgewezen, dat zij is ontstaan door
kortsluiting. Behalve de scheepvaart er
lagen tegen vijf uur acht uitgaande schepen
voor de brug te wachten heeft ook het
treinverkeer eenige stagnatie gehad. Zoo
moesten vier treinen twee opgaande en
twee afgaande over Haarlem worden geleid.
