IPe jWeuwkooipginl
Zal de roodbaars van de IJszee de schelvisch
van de Noordzee van onzen disch verdringen?
Mogelijkheden van de verre visscherij.
Een onderhoud met den schipper
van de Erin IJM 12.
Ti/SET 3200 manden visch ligt van-
Iwi daacJ de prachtige stoom-
m trawler Erin IJM 12 van De
Vem, de grootste reederij van IJ mui
den aan den afslag, 3200 manden visch,
kabeljauw, schelvisch en roodbaars,
een gewicht van ongeveer 130 ton, of
twintig- dertigmaal de gemiddelde
vangst van een kustboot, gevangen in
een vischtijd van een week in een zee,
waar in dezen tijd van het jaar de zon
niet boven de kim verschijnt.
Men lette eens op de vergelijking met de
vangsten der kustbooten het type, waarmede
IJmuiden feitelijk een veertigtal jaren geleden
de trawlvisscherij is begonnen: naar het ge
wicht berekend vangt de Erin op een reis,
twee a drie maal zoo lang als die van een kust
boot, twintig tot dertig maal zooveel visch. Het
feit, dat ook de Nederlandsche visscherij zich
op de „verre" visscherij gaat toeleggen, be-
teekent dan ook niet minder dan een omwen
teling in onze visscherij industrie, die van
groote beteekenis voor het bedrijf kan zijn.
„Kan" zijn. want het is nog niet zoo ver. dat
de toekomst van deze visscherij verzekerd is.
Zij verkeert ook thans, in het tweede jaar
harer uitoefening nog in een stadium van
proefneming, getuige het feit, dat deze vis
scherij stevig gesubsidieerd wordt door de Ne
derlandsche Visscherij Centrale, waardoor het
risico der reeders aanzienlijk beperkt wordt.
Schipper Plug vertelt.
In zijn woning in de Olivier van Noortstraat
natuurlijk woont een schipper, die de arcti
sche zeeën bevaart in een straat, genoemd
naar een onzer koenste ontdekkingsreizigers
hebben wij schipper G. Plug van de Erin
eens opgezocht en hem gevraagd, iets van zijn
laatste en succesvolle reis naar de Barentszee
te vertellen, waartoe hij gaarne bereid was.
Het oordeel over deze visscherij van den man,
die reeds een groot aantal reizen naar de 71e
breedtegraad heeft gemaakt en al eerder
groote vangsten mee naar huis bracht, zal
ook onze lezers ongetwijfeld interesseeren.
Woensdag 14 December was de Erin van
IJmuiden vertrokken met een bemanning van
15 koppen, ongeveer 250 ton kolen en 65 ton
ijs. Tot Lodingen aan de Vest Fjord gingen
we „buiten-om" d.w.z. buiten de fjorden om,
maar het laatste deel van de Noorsche kust
gingen we door de fjorden met een loods, die
ons naar het 280 mijl verder liggende Honigs-
vaag bracht: Maar eerst hadden we nog
Tromsö aangedaan waar we- twee Noorsche
matrozen aan boord namen en onzen water
voorraad aanvulden.
Na Honigsvaag via de Noordkaap stoomden
wé nog ongeveer 300 mijl, richting ongeveer
Öj&N. Dat was dus nog 30 uur nadat de loods
van boord was gegaan.
Donderdag 22 December, dus acht etmalen
nadat we IJmuiden hadden verlaten, gooiden
we voor het eerst het net overboord. We
vischten daar op 120 tot 140 vaam. Daar vingen
we veel kabeljauw en later zijn we 90 mijl
verder gestoomd, waar we op schelvisch zijn
gaan visschen.
Waar zit nu schelvisch en waar
kabeljauw?
Het treft je natuurlijk, als een visscherman
in die vreemde vergelegen zee zoomaar vertelt,
dat hij eerst op kabeljauw en daarna op schel
visch ging visschen.
Hoe weet U dat nu? was onze vraag.
Dat is heel eenvoudig. Ik heb eerst vier
reizen met een Engelschen loods aan boord ge
varen. Dat zijn menschen, die daar den weg
weten, want de Engelschen visschen daar al
twintig jaar en die weten je precies te vertel
len, waar kabeljauw en waar schelvisch zit.
Maar, zoo ging schipper Plug voort, de vissche
rij is zeer verschillend. Er zijn plaatsen, waar
je niets vangt en plaatsen, waar je dikke
„spokken" visch tegenkomt, zoo dik, dat je
trekken maakt van 200 a 300 manden in een
paar uur. De meeste visch zit tegen de 100-
vaam dieptelijn.
Als je zoo'n grooten trek doet, is het natuur
lijk een heel karwei, de visch goed en wel aan
boord te krijgen. Soms moet je dan de vangst
in vijven aan boord brengen, d.w.z. dat telkens
een vijfde deel van den inhoud van den kuil
aan boord gebracht wordt.
Ik wou maar, dat we net als de Engel
schen tot op vier mijl van de Russische kust
mochten visschen. Onder den wal zit de prach
tigste schol die je maar denken kunt, maar
daar mogen wij niet komen. Een Engelsche
trawler heeft onlangs 350 „kit" (1 kit is 10
stone) schol aangevoerd en besomde daarvoor
1800. Soms betaalt men in Grimsby en Huil
6 a 7 pond voor een kist schol van de Moer-
mankust!
Mag U, daar dan niet visschen en de En
gelschen wel?
Zoo is het. Wij moeten, evenals de Duit-
schets 14 mijl uit den wal blijven. Dat zijn de
uitdrukkelijke orders van mijn reederij. Er
schijnen al eens pogingen te zijn gedaan, om
dezelfde vrijheden te verkrijgen als de Engel
schen, maar dat is niets geworden. En dat is
erg jammer. Sjonge, als ik daar ook eens mocht
visschen, wat zou ik 'em dan raken! Want die
schol zou ook in IJmuiden veel geld opbrengen.
Interressante terugreis.
Op de terugreis zijn we langs de Noor
sche kust binnen de fjorden doorgegaan. We
kregen daarvoor in Honigsvaag weer een loods
aan boord. Eerst weer Tromsö aangedaan om
onze „deckies" af te zetten en zoo gingen we
weer door de Vest Fjord. Dan komt een groote
ruk buiten de fjorden om en wel tot Stadt-
landet op 62 gr. N.B. Maar dan zie je de zee
niet meer totdat je bij Kopervik de fjorden
verlaat. Dat is een interessant gedeelte Soms
vaar je door zulke nauwe spleten, dat twee
schepen er eikaar niet kunnen passeeren. Zoo'n
loods daar neem ik mijn Zuidwester voor af
blijft een dag of vier bij je aan boord en
eiken nacht en ook een groot deel van den
dag is hij op de brug.
Als we op 59 gr. N.B. uit de fjorden komen is
het naar IJmuiden nog 410 mijl.
Hoe is het weer in het hooge Hoorden?
Dat valt over het algemeen nog al mee.
Het is in den regel bestendiger dan op de
Noordzee. Het koudst is het bij de kust; daar
geraakt alles aan boord gauw dik onder het
ijs. Een handicap is, dat je zoo weinig licht
hebt. Op mijn laatste reis had ik maar een
uur of drie wat schemerlicht. Maar we gaan
nu winnen en als ik er deze reis weer naar toe
moet, hebben we al veel meer licht, maar altijd
nog schemer. Want de zon komt er vóór 12
Maart niet te voorschijn.
Snellere schepen gewenscht.
Hoe denkt U over de toekomst van de verre
visscherij vroegen we schipper Plug toen.
De tijd komt, dat we op deze visscherij
zullen zijn aangewezen, want de Noordzee
wordt doodgevischt en de vischrijkdom van de
Barentszee is enorm. Er zijn zeer uitgebreide
teelplaatsen, vermoedelijk langs de fjorden-
kust en die zorgen wel voor een natuurlijke
aanvulling van wat er weggevischt wordt. Maar
de reizen duren te lang en daarvoor is het
noodig, dat voor deze visscherij zeer snelle
trawlers gebouwd worden, die minstens 15 mijl
per uur ioopen. Mijn jongste visch is als ze
aan den afslag komt in den regel 9 tot 11
dagen oud, want ook als we Vrijdag binnen
komen, moeten we tot Maandag wachten, met
het oog op de markt. Zaterdag is geen goede
marktdag voor deze visch. Als we trawlers
hadden, die 15 mijl loopen. zouden we de reis
haast een week kunnen bekorten en dan staat
voor deze visch de heele Nederlandsche markt
open. Want de visch is prima; vooral de rood
baars is een smakelijke visch. Men heeft veel
ovèr de visch uit de Barentszee te zeggen,
maar, aldus besloot schipper Plug zijn relaas:
ik ben er van overtuigd, dat deze visch veel
meer gegeten wordt dan men weet.
INVOER NATUURIJS.
In het afgeloopen jaar werd ten behoeve
van het visscherijbedrijf 1550 ton natuurijs
ingevoerd; over 1937 was deze hoeveelheid
3000 ton. De impirt liep dus met pl.m. 50 pet.
terug.
OM IIET CLUBKAMPIOENSCHAP DAMMEN
VAN NEDERLAND.
Hedenavond zal in Hotel Kennemerhof
de eerste wedstrijd om het kampioenschap
D.C.IJ., kampioen van Noord-Holland en
van Nederland worden gespeeld tusschen
Jozeph Blankenaar, kampioen van Amster
dam. Het D.C.IJ.-tiental is als volgt samen
gesteld: B. Dukel, A. Ligthart, H. Laros, C.
Suyk, J. J. H. Mertens, H. Buis, H. de Boer,
G. Postma, T. Postma en P. Leijte. Reserves
T. Basstra en K. de Jong.
Opening nieuwe zaak G. van Telgen
Hedenavond 6 uur heeft de opening plaats
van de nieuwe zaak van den heer G. van
Telgen, Trompstraat no. 2.
Het pand, waar voorheen de zaak in heeren
mode van den heer Smeenk was gevestigd,
heeft een grondige verandering ondergaan
Van- binnen is alles gerestaureerd wat een
groote verbetering genoemd mag worden. Men
komt eerst in de afdeeling parfumerieën,
bijauterieën enz. Alles is hier ruim en over
liet heeren kapsalon, alles licht en ruim en
het heeren kapsalon, aïles licht en ruilm en
rechts van de afdeeling parfumerieën is een
ruime, geheel afgesloten dameskapsalon.
Alles „first class" ingericht.
CLUBAVOND HOOGOVENSTATEN.
De eerste clubavond der Hoogovenstaten
(Statensoos) vindt plaats op 10 Januari a.s.
in 't Casino der Hoogovens. Men kan op dezen
avond een kaartje leggen, biljarten, pingpong
spelen, zelfs schaken en dammen.
HOOGOVEN SCHAAKCLUB.
De Hoogoven Schaakclub houdt haar Nieuw-
jaarstournooi 1939 op Zaterdag 21 en Zondag
22 Januari in het Casino. Gespeeld zal wor
den in groepen van vier in hoofd-, eerste-,
tweede- en derde klasse.
Door het instellen van een dubbele ronde
is de strijd om den Ir. v. d. Vegte-beker op
nieuw ontbrand. De leiding hebben M. van
Ikelen, M., Bijwaard (elk 7V2 punt uit 9) en
C. van Krimpen (2y2 p. uit 3), een gemiddelde
dus van 0.83.
Door het instellen van een theoriecursus
hoopt men het spelpeil op te voeren en animo
aan te kweeken, vooral onder de jeugd.
CONCERT HET NEDERLANDSCHE
KAMERKOOR.
Hedenavond zal in de concertzaal van het
hotel ..De Leeuwerik" te Haarlem het Neder
landsche Kamerkoor zijn eerste uitvoering ge
ven. Dit ensemble staat onder leiding van Fe
lix de Nobel en bestaat uit een aantal gerou
tineerde solisten, die zich toeleggen op het
vertolken van koorwerken uit alle perioden
der muziekgeschiedenis.
De namen der leden zijn: de sopranen Cor-
ry Bijster, Greet Koeman, Hélène Ludolph.
Dora Schrama; de alten Roos Boelsma, Annie
Hermes. Jo v. d. MeentWalter; de tenoren
Albert Dana, Michel Gobets, Kees Smulders en
de bassen Luciën Louman, Boris Pelsky en
Willem van Santé.
Er zullen worden uitgevoerd werken van
Palestrina. Jannequin, Farmer, Tomkins. Mo
zart, Brahms. Kodaly, Ravel en enkele Engel
sche volksliederen.
SCHAAKGROEP: DENK EN ZET.
N.A.S.B.
De uitslagen van de laatst gespeelde onder
linge competitie-wedstrijden luiden:
Groep A:
H. VeluwenkampJ. Oosterwaal 01
T. TolM. Lanser 0—1
P. C. TolJ. Bossche li, 10
J. Kraaienoord—J. Hillecamp afgebr.
Groep B:
H. AarsenA. Croonenberg 10
J. NatH. Spieker Sr. 01
R. BlokH. Bronsema 10
G. KaasA. Spieker Jr. 10
H. ClotsH. Bouman 01
Waterpolo in het Velserbad.
Voortzetting der wintercompetitie van den
Kring Haarlem.
Gisteravond werden in Velserbad weer 4
poiowedstrijden gespeeld om het kampioen
schap van den kring Haarlem. Te acht uur
begaf zich V.Z.V. 3 te water tegen K. Z.
V.Z.V. 3 miste P. Kramer en speelde dus
met één man minder. Dit bezorgde V.Z.V. 3
vele hachelijke momenten, maar de goed-ver-
zorgde aanvallen kwamen van V. Z. V.
J. de Jager wist voor V. Z. V. in de eerste
helft 10 te maken.
In de tweede ving P. Schachschabel, na
eerst vergeefs op het doel geworpen te hebben,
den terugstuitenden bal op en wierp dezen in
het net.
Wegens fouten moesten drie V. Z. V.'ers het
water uit en bleven er slechts 3 achter. Toen
kon K. Z. zonder eenige moeite een doelpunt
maken Verdere doelpunten bleven uit en
zoo won V.Z.V. 3 met 21.
In den tweeden wedstrijd: V.Z.V. 2Ne re us
2 werd veel sneller gespeeld. Vooral P. Gott-
mer deed wonderen. Snel wist hij zich te
verplaatsen en het mag geen verwondering
wekken dat hij V.Z.V. 2 10 bezorgde. Ook
het werk van den keeper van Nereus 2 ver
dient waardeering. Door zijn toedoen ble
ven in de eerste helft verdere doelpunten uit.
In de tweede helft vergrootte C. Brok den
voorsprong van V. Z. V. 2, gevolgd door P.
Gottmer die den stand op 30 bracht. Paul
Gottmer, die dezen avond goed op dreef was,
produceerde ook nummer vier, gevolgd door
P. Duiker die 5—^0 maakte.
Nereus 2 wist hierna J. Wevers, die ook
prachtig spel leverde, te passeeren en maakte
51. Een corner, genomen door P. Gottmer,
bezorgde V. Z. V. 2 door de hand van P. Duin-
ker het zesde en laatste doelpunt. Het eind
signaal bracht een 6—1-overwinning voor de
V.Z.V.'ers.
De Ham—D.W.R. II eindigde in een 5—2-
overwinning voor D.W.R. II.
Tot slot volgde de wedstrijfd V.Z.V. I—Ne
reus I. Teun v. d. Broek, de bekende keeper
van V.Z.V. I, speelde voor het eerst sinds lan
gen tijd weer mee.
Zijn knie-blessure is thans zoover genezen,
dat hij „het wel weer aandurfde" zooals hij
zei. Tijdens den wedstrijd bleek dat Teun nog
lang niet de oude was. Spoedig had hij reeds
twee doelpunten te incasseeren. Een doorslag
van Pum Swier van een worp van G. Janus
maakte 21,
Het derde doelpunt tegen V.Z.V. ontstond
door een misverstand in de middenlinie. P.
Swier kreeg nog een vrijen worp te nemen,
maar tijdens den worp klonk rustsignaal.
In de tweede helft bracht N. Schoone den
stand weldra op 3-2. Dit doelpunt werd ech
ter gevolgd door 2 goals voor Nereus I. N.
Schoone maakte echter nogmaals een tegen-
punt, maar ten slotte won Nereus met 6—3.
Ruime tongvangsten.
In het afgeloopen weekeind is door de kust-
visscherij nog al veel tong aangevoerd.
Ook in het begin dezer week wordt nog een
flinke aanvoer van tong verwacht, daar de
berichten uit zee omtrent de tongvangst gun-
stik luiden. Zaterdag daalden de prijzen wel
eenigszins, doch ze zijn nog hoog genoeg om
behoorlijke resultaten te garandeeren.
Copyright P. I. B. 8ox 6 Copenhagen
breogt de rivier mij wel naar Karei", daeht Gferda, U en ksefe <a?en Iftög naar de oevers, die aoo mooi waren. Eindelijk
e« toesi werd zÉj weer vroo^jker. Zij ging rechtop m de boot staan kwam arj lange een groote k-ersenboomgaard, waarin een huisje
stond met rood-en-blauwe veneters.
Het huisje had een dak van sferoo en ter weerszijden van de
aanlegplaats voor booten stonden twee houten soldaten, die het
geweer geschouderd hadden, net alsof zij voor degenen, die voorbij
kwamen, in de houding gesprongen waren. Gerda riep tegen de
soldaten, omdat zij dacht, dat zij leefden. Maar zij gaven na
tuurlijk geen antwoord. Met de boot dreef ze vlak langs den kant,
maar het was toch nog te ver weg om aan land te springen.
Nog harder riep het meisje nu, en ja, daar kwam een heel oud
vrouwtje, leunend op een kruk, naar buiten. Ze had een groote
muts, beschilderd met mooie bloemen, op haar hoofd. Met haar
kruk trok zij de boot naar het land. „Jij arm; klein kind", zei het
stokoude vrouwtje toen, „hoe ben je zoo alleen hierheen gekomen?"
En meteen tilde zij Gerda uit de boot.
CWordt vervolgd).
EXAMENS HANDELSCORRESPONDENTIE.
Geslaagd voor het diploma Duitsche Han
delscorrespondentie van de Vereeniging Liteh,
de heer B. van Leeuwen, IJmuiden-Oost, opge
leid door den heer P. D. N. Veen, Velsen.
AANGEKOMEN.
6 Januari:
Wandia s.s. Skoghall
Kuznets Lesov m.s. Leningrad
J. Pzn. Coen s.s. Batavia
Euryades s.s. Batavia
Hei-mes s.s. Zwarte Zee
Hakefjord s.s. Antwerpen
Patria s.s. Rotterdam
7 Januari:
Nigerian s.s. West Afrika
Oberon s.s. Smyrna
Bedale H. m.s. Newcastle
Nereus s.s. Vigo
Anna m.s. Duinkerken
Springtide s.s. Swansea
Favorita s.s. Huelva
Celebes m.s. Perth
8 Januari:
Lorenz Russ s.s. Skogby
Lincoln Ellsworth m.s. Aruba
Lilly s.s. Söderhamn
Olga Topic s.s. Emden
Breda s.s. Chili
Reggestroom s.s. West Afrika
VERTROKKEN.
6 Januari:
Mars s.s. Rotterdam
Agamemnon s.s. Rotterdam
Iris s.s. Rotterdam
Regulus s.s. Rotterdam
Pericles m.s. West Indië
Wea m.s. Bremen
Biruta s.s. West Hartlepool
Purfina m.s. Duinkerken
Greta s.s. Pont Brülé
Perseus s.s. Kopenhagen
Jaarstroom s.s. West Afrika
Maron m.s. Cardiff
7 Januari:
Havnia s.s. Rotterdam
Borgila s.s. Oslo
Ossian s.s. Sluiskil
Mercurius s.s. Esbjerg
Alfa s.s. Malmö
Merope s.s. Danzig
Tiba m.s. Antwerpen
Ingo s.s. Monrovia
Norwich Trader m.s. Lowestol
Bedale H. m.s. Rouaan
Gateshead s.s. New Castle
Kasachstan s.s. Moermansk
Hakefjord s.s. Karlskrona
Akershus s.s. Arendal
IJstroom m.s. Leith
Oberon s.s. Hamburg
Patria s.s. Gothenburg
Ask s.s. Malmö
Anna Bulgaris s.s. Emden
Wilbo m.s. Londen
Enid Mary s.s, Gooole
Amstelstrcx-m m.s. Londen
Vechtstroom s.s. Huil
Caribia m.s. Hamburg
Hontestroom s.s. Londen
Celebes m.s. Halden.
SANTPOORT
R.-K. Tooneelvereeniging
V. O. O. T. A. G.
De zaal van De Weijiman was Zondagavond
door de donateurs van bovengenoemde too
neelvereeniging aardig bezet, toen de loco
voorzitter van VOOTAG het welkomstwoord
sprak.
Een jaar of zes geleden is het bekende too-
neelspel van Jos. Smits en Jac. Braun: „Als
de poorten opengaan" een waar kasstuk voor
Vootag geweest, dat deze vereeniging vele
malen en in verschillende deelen van onze
gemeente voor het voetlicht heeft gebracht.
Het werk, dat een sterk sociaal-getinten in
slag heeft, speelt zich af in een fabrieksstad,
alwaar Herman van Velsen (een rol door den
heer A. G. R. Kappers in een breede doch
strakke opvatting gespeeld) directeur is van
een groote textielfabriek. Door de slechte
tijden gedwongen een loonsverlaging in te
voeren veroorzaakt dit een staking onder zijn
arbeiders.
Als voorman der stakers gaf de heer Jilles
Jongkind een natuurlijke, vlotgeteekende fi
guur, die zijn tekst goed begrijpt en goed
werd bijgestaan door mevr. E. Kappers
Peterse als zijn vrouw Marie.
Een in den huize van Velsen aanwezige
gouvernante Anny Linssen (mej. Annie Lou-
werse) weet via het dochtertje van den fabri
kant het verharde gemoed van den man te
bewerken op een wijze een sociale werkster
vólkomen waardig, zoodat het einde na een
staking en een uitsluiting zich geheel ten
goede keert.
Uit de uitbeelding der gouvernante sprak
het begrip en de kracht van overtuiging en
zij, Willem Linssen en van Velsen droegen deze
uitvoering.
Enkele bijrollen waren niet sterk bezet;
het was dikwijls nog wat stug. De regisseur,
de heer W. van Gelre, tamboere er maar op,
natuurlijker te doen spelen.
Het in het stuk voorkomende kinderrolletje
werd door de „kleine" Jopie Kruidbos vlot ver
tolkt; ze speelde het eveneens 6 jaar geleden.
Het speltempo kon goed voldoen en het
puibliek heeft zich zeker met dit actueele en
sterk geschreven spel geamuseerd. Het is wel
iswaar niet geheel volmaakt, maar als er bij
VOOTAG hard gewerkt wordt en men over een
voldoende dosis zelfcritiek beschikken kan,
zal deze vereeniging zeer zeker haar dona
teurs en ook zichzelf nog vele aangename
avonden kunnen verschaffen.
Waarom zoekt men het echter steeds zoo
in het dramatische? Is het aardsche tooneel
geen tranendal genoeg? En daarbij zijn het
juist de „beginnelingen" in de kunst van het
dilettantentooneel, die het fijne blijspel of de
dolle klucht ten koste van het melodraima-in.
het-kwadraat verwaarloozen.
Nu VOOTAG weer nieuw leven is ingebla
zen en dit tooneelwerk (welks uitwerking van
het actueele thema echter mijn waardeering
heeft) naar zijn beste krachten voor het voet
licht heeft gebracht, moge de vereeniging haar
keuze ook eens laten vallen op een werk van
vroolijke ontspanning.
Fouten, waar wat aan gedaan kan worden
is het zacht spreken van enkelen, zoodat het
halverwege de zaal moeilijk verstaanbaar
wordt en 't meer dan een half uur te laat be
ginnen. Beide euvelen heb ik het vorige jaar
ook reeds genoemd.
,Welk een liefde is er tooh voor het dilet
tantentooneel", was de ontboezeming, die ik
eens uit dilettant-kringen hooren mocht. In
derdaad, want die liefde was dezen avond zoo
groot, dat twee R.K. tooneelvereenigingen op
nog geen 300 meter van elkander uitvoeringen
gaven en elkander beconcurreerden wat het
bezoek betreft.
Dat is jammer en onnoodig.
W.
