IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Stadsbelangen.
Eeri nieuwe kampioen.
Kassier zou f 25.000
verduisterd hebben.
Raadscommissie voor
erfpachtskwestie
Visschersschuit vermist.
24e JAARGANG No. 59
Uitgave Lourens Coster. Maatschappij
voor Courant Uitgaven en Algem.
Drukkerij N. V Croote Houtstraat 93,
Haarlem. Tel. 10724. Bureau IJmuider
Courant: Kennemerlaan 42, IJmuiden,
Telefoon 5301, Postgiro 310791. Alle
Advertenties, opgegeven voor dit blad,
worden kosteloos opgenomen in de
Keunemer Courant
Directie: P. W. PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DINSDAG 10 JANUARI 1939
Abonnementen per week f0.12l/> per
maand f0.52'per 3 maanden f 1.55,
franco per post f 1.95 per kwartaal. Losse
nummers 3 cent per ex. Advertentiëni
1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12.
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer f 0.10.
Het Haarlemsche gemeentebestuur is ervan
overtuigd dat de stichting Haarlem's Bloei
in het belang der gemeente veel kan doen. En
daarom betreuren B. en W. het dat er geen
5000 subsidie kan worden gegeven. De Raad
heeft ertoe besloten, maar het mag niet van
hoogere instanties. Dus blijft het bij de arm
zalige 2500, die wel zijn veroorloofd. En dat
is veel te weinig. Zoo'n stichting heeft haar
vaste bureaukosten en wat er dan overblijft
van contributies en subsidie is een schijntje.
B. en W. zeggen: „niet voldoende voor een
eenigszins redelijke uitoefening van de taak".
En zij begrijpen de bezwaren der hoogere in
stanties des te minder als zij zien dat de sub
sidies in andere gemeenten hooger zijn. De
veel kleinere gemeente Nijmegen mag 4000
geven.
Ik hoop dat de gemeenteraad bij de behan
deling der begrooting aan deze zaak ernstige
aandacht zal schenken. In den loop der jaren
is ook in dit blad meermalen de aandacht ge
vestigd op de kruidenierspolitiek, die in ons
land gebruikelijk is als het de bevordering van
het vreemdelingenverkeer, de
voor vestiging, het veroorzaken van
„leven in de brouwerij" betreft. Het bekrom
pen standpunt dat iedere uitgegeven cent
onmiddellijk zijn direct aanwijsbaar winstje
moet opleveren overheerscht. Het zijn geen
Nederlandsche zakenlieden die dit beleid be
ïnvloeden, want de Nederlandsche zakenman
■weet wel beter hoe hij reclame voor zijn bedrijf
moet maken. Als men hem eens als adviseur
liet optreden en inzag dat men iets van hem
leeren kan, aangezien hij verstand van de
zaak heeft en de „hoogere instanties" vol
strekt niet, zou er heel iets anders gebeuren.
Maar men meent het in Den Haag zelf beter
te weten en pietepeutert verder. Met het ge
volg dat Haarlem niet meer dan 2500 mag
besteden en een zekere jaloezie op Nijmegen
toont, dat verlof heeft verkregen om de ver
vaarlijke som van vier mille aan de bevorde
ring van zijn stedelijken bloei ten koste te
leggen.
Haarlem is de vijfde stad des land. Het
telt nu bijna 140.000 zielen. Het zou de moeite
waard zijn eens een Amerikaan, bewoner van
een stad van dergelijke beteekenis in zijn land,
te vragen hoe het bij hem thuis in dit opzicht
gesteld is. Hoeveel geld men er voor zulke
doeleinden uitgeeft, wat ermee gedaan wordt
en wat men ermee bereikt. En als hij dan zijn
antwoorden gegeven had in groote trekken
weet ik heel goed hoe die zouden luiden
zou ik hem gaan vertellen hoe het hier gesteld
is. Ik hoop de gelegenheid tot zoo'n gesprek
wel eens spoedig te krijgen en voorzie al zijn
verbaasde commentaar in den trant van:
„Maar man, jullie zijn een eeuw ten achter!
Hoe is dat mogelijk in een land, dat op han
delsgebied zoo bekend is in de wereld, dat zoo
veel ondernemingsgeest toont en dat toch be
reid is groote sommen in droogleggingen en
in de bevordering van de luchtvaart te steken
zonder daar spoedige winst van te kunnen
verwachten?"
Ik zou hem niet anders kunnen antwoorden
dan: „Op dit gebied zijn we niet onderne
mend maar bangelijk en klungelig. Niet in het
particuliere bedrijf, maar van overheidswege.
Daar moet de macht der reclame nog ontdekt
worden."
De Haagsche tactiek is blijkbaar, instel
lingen als Haarlem's Bloei een armelijk be
staan net mogelijk te maken. Daarmee is men
dan van het gezeur van de gemeenten af.
Maar op dien voet hebben zulke instellingen
geen voldoende reden van bestaan. Een recla
me- en propaganda-bedrijf dat niet over mid
delen beschikt om zijn actie te voeren is een
wassen neus. Dus kan men dan na eenige
jaren wel zeggen dat het niets uithaalt, dat
het niet genoeg doet en zoo, en het heelemaal
opheffen. Dat is dan „een besparing"..*...
kenmerkend staaltje van het soort zuinigheid
dat geld kost. Feitelijk geven B. en W. in hun
Memorie van Antwoord al te kennen dat het
dien kant uitgaat, want zij verklaren dat er
na aftrek van de bureaukosten niet genoeg
geld overblijft voor een eenigszins redelijke
uitoefening van de taak der stichting.
Welnu, vinden de hoogere instanties dit een
verstandig en zakelijk beleid? Het komt mij
voor dat B. en W. van Haarlem in Den Haag
zouden dienen te verklaren als zij het al
niet gezegd hebben dat op deze wijze geld
in het water wordt gesmeten. Wat hebben wij
aan het betalen van bureaukosten als er niet
iets „eenigszins redelijks" mee bereikt kan
worden?
Wat die andere gemeenten betreft, die
meer mogen, zit het verschil kennelijk ln
hun ietwat gunstiger begrc-otingscijfers. Vol
gens zulke redeneering eveneens toege
past op de H.O.V., het slechtst-gesubsidieerde
orkest des lands mogen gemeenten die er
goed aan toe zijn wel wat doen om zich uit
te breiden en hun bloei te bevorderen, en ge
meenten die in den nood zitten niet. Een
mooi systeem! Daar zal men op den duur de
wrange vruchten wel van plukken! R. P
(Gus Simmons uit Chicago heeft
26 uur onafgebroken op een blok
ijs gezeten en daarmede den titel
van wereldkampioen op dit gebied
behaald.)
Wie hecht aan zeer bijzondere prestaties,
Die moet bij de Amerikanen zijn,
Zij toonen meer dan alle andre naties
Op het wel zeer verscheiden „sporf'terrein.
Er leek den laatsten tijd niet veel te wezen,
Waarmee dat volk ons nog verrassen kon,
Maar wat ik nu zoojuist weer heb gelezen,
Bewijst dat men nog steeds put uit de bron
Die nieuwe sportbegrippen op doet wellen,
Waarvan de rest der wereld zoo niet weet,
Het nieuwste waar ik u van kan vertellen,
Is iets, dat blijkbaar ijsblokzitsport heet.
Gus Simmons uit Chicago is de werker
Die deze nieuwigheid heeft uitgedacht,
Misschien toont zich al gauw een ander
Maar Gus heeft het al ver erin gebracht.
Wel zesentwintig uur heeft hij gezeten,
Voordat hij ijskoud weer is opgestaan,
Toen was zijn ijsblok wel niet weggesleten,
Maar naar zijn smaak had hij genoeg gedaan.
Wij mogen hem dat zeker niet verwijten,
Wie zou 't de eerste maal nog beter doen?
't Publiek wist zich ook van zijn plicht te
kwijten,
Het riep hem uit tot wereldkampioen.
Het kwam ook voor in pas voorbije dagen,
Dat ik verrassend op een ijsvlak zat,
Maar 'k heb daar zou u mij de waarheid
vragen,
Nooit kampioenspretenties mee gehad.
Om zesentwintig uur erop te blijven
Is, zacht gezegd, niet bijster in mijn lijn,
Ik voel mij bij het denkbeeld al verstijven,
Neen waarlijk, dat zou mij te machtig zijn.
Wat Gus betreft, hij heeft één fout bedreven,
I-Ioezeer zijn denkbeeld verder dient geloofd,
't IJs mocht hem een „bezeten" titel geven,
De juiste plaats van 't ijs was
op zijn ijoofd.
P. GASUS
ONDERSCHEIDING VOOR STAATSRAAD
DR. A. A. L. RUTGERS.
Aan het slot van een te Parijs gehouden maal
tijd van de internationale commissie voor nij
verheid en landbouw heeft de Fransche minister
van Landbouw, Queuille, aan dr. A. A. L. Rut
gers, lid van den Raad van State van Nederland
het commandeurslint van het legioen van eer
uitgereikt
De recherche heeft Maandag aan
gehouden den kassier K. van de firma
B. te Zutfen, die verdacht wordt van
verduistering van hem toevertrouwde
gelden, voor zoover tot heden kon
worden nagegaan ten bedrage van on
geveer 25000 gulden. De boeken en be
scheiden zijn in beslag genomen. K. is
in het politiebureau ingesloten en zal
ter beschikking van de justitie wor
den gesteld.
De talenkwestie in Memelland.
Duitsch en Lithausch gelijkgesteld.
De nieuwe gouverneur voor het Memelge-
bied, Gailius, heeft het Memel-directorium
medegedeeld, dat in het vervolg de Duitsche
en de Lithausche taal gelijke rechten zullen
hebben in de regeeringsorganen, welke in het
Memelgebied gepubliceerd worden.
AMERIKAANSCHE VLIEG
TUIGEN KLANDESTIEN NAAR
SPANJE VERKOCHT.
Tijdens zijn verblijf te Rome zal de Britsche minister-president, Neville
Chamberlain, zijn intrek nemen in de Villa Madame,
UTRECHTSCHE POLITIE STAAT
VOOR MOEILIJKE TAAK.
Moord nog in duister waas gehuld.
VROUWTJE VAN DEN SCHRIK GESTORVEN
De Utrechtsche politie heeft nog geen
spoor kunnen ontdekken in den moord op de
oude mej. E. Sibbing uit de Joh. Camphuis-
straat. De sectie heeft geen enkel positief
resultaat opgeleverd en men acht het moge
lijk, dat mej, Sibbing van schrik is over
leden.
Aan den eventueelen dader zal naar alle
waarschijnlijkheid dus geen moord kunnen
worden ten laste gelegd; men zal het meer
moeten zoeken in de richting van zware mis
handeling, den dood ten gevolge hebbende
Ook alle mededeelingen over den finan-
cieelen toestand van het vrouwtje loopen zeei
uiteen. De pastoor van de parochie verklaarde
nog, dat de weduwe kerkelijke ondersteuning
genoct. De mogelijkheid bestaat echter, dat
het slachtoffer een „oude kous" had of dat
zij geld verborgen had op een onvindbare
plaats. Dat de indringer zijn onderzoek in
plaats. Dat de indringer zijn onderzoek in
het feit, dat het deurtje aan de achterzijde
van de klok, die op den schoorsteen stond
door de politie open werd aangetroffen. De
klok was blijven stilstaan op acht uur. Ver
moedelijk heeft de dader dus ook in de klok
gekeken of zich daar geld bevond. Volgens
deze aanwijzing zou de overval dus gepleegd
zijn kort nadat het vrouwtje uit de kerk
thuis is gekomen. De klap van de voordeur,
welke door de bovenburen om twaalf uur
werd gehoord, zou dan het tijdstip van ver
trek van den dader zijn geweest. De indringer
heeft dus waarschijnlijk den geheelen avond
in het huisje zijn werkzaamheden verricht.
Prov. Statenverkiezing.
De candidaten der S. D. A. P.
Door*het bestuur van het gewest Noord-
Holland Zuid der S.D.A.P. is aan de leden een
stembiljet toegezonden om bij stemming de
definitieve candidatenlijst vast te doen stel
len.
Door het bestuur wordt voorgesteld: 1 S.
P. Doek, Haarlem: 2. W. van Dok, Beverwijk;
3. Mr. H. O. Drilsma, Haarlem; 4. L. Meij-
boomBroersma, Haarlem; 5. W. H. Vliegen,
Bloemendaal; 6. C. Schulz, Bloemendaal; 7.
F. S. Noordhoff, Haarlem, 8. C. J. Mieras,
Zandvoort.
Het front ten noorden van Cordova is steeds
een der minder sterke punten van Franco ge
weest. Wanneer deze een offensief ontketende
kon men er steeds op rekenen, dat de republi
keinen de kans waarnamen in Estramadura een
afleidingsoffensief te beginnen.
Op 28 Juli j.l. veroverden de Nationalisten den
z.g'. „zak" bij Don Benito, rukten in de richting
van Almaden op, maar moesten dit pogen sta
ken na Cabeza del Buey te hebben ingenomen
Zij verbeterden hun positie tot over de Zujar en
konden de spoorwegverbinding tusschen Cor
dova en Badajoz herstellen.
Sinds Franco in Catalonië een voorsprong ge
kregen heeft, boeken de republikeinen aan het
Cordovafront eveneens succes.
Valsequillo was het eerste uitgangspunt. Sinds
dien is het republiekeinsche front uitgebreid
tot over de rivier de Zujar. Twee colonnes trek
ken deze rivier over in de richting van den
straatweg naar Castuex-a. Twee andere colonnes
richten zich zuidwaarts, omsingelden Penari'oya
en trachten stelling te nemen op de heuvelkam
men van de Siei-ra de les Santos. Een derde
colonne beweegt zich in de richting van Espiel,
zoodat de geheele beweging een weloverwogen
plan inhoudt.
Men verwarre hier niet in deze streek de in
dustriesporen met die van den gewonen hoofd
spoorweg. Het industriespoor is gedeeltelijk in
handen der republikeinen. De vitale belan
gen der Nationalisten worden hierdoor ernstig
geschaad, zoodat Franco zich genoodzaakt heeft
gezien versterkingen uit het zuiden te laten
aanrukken teneinde den republikeinschen op-
marsch te stuiten.
Op de kaart overziet men het offensief in zijn
geheel.
Voor de laatste berichten van het front zie
men pag. 5.
Twee voorstellen daartoe.
Naar het A.N.P. verneemt, heeft in
een Maandag gehouden vergadering
van het college van B. en W. van
Amsterdam wethouder De Miranda
een voorstel aanhangig gemaakt om
den raad uit te noodigen uit zijn mid
den een commissie te benoemen, welke
tot taak zal hebben te onderzoeken de
wijze, waarop en de omstandigheden
waaronder in de laatste jaren gronden
in erfpacht zijn uitgegeven of ver
kocht
De heer J. W. Matthijsen heeft het volgende
voorstel bij den Amsterdamschen raad inge
diend:
„De gemeenteraad besluit tot het instellen
van een commissie van zes leden uit zijn
midden met opdracht een onderzoek in te
stellen naar en op korten termijn een rapport
omtrent haar bevindingen uit te brengen aan
den raad over de wijze, waarop de uitgifte
van erfpachtsgronden heeft plaats gehad en
wat daarmede in den ruimsten zin genomen
vei'band houdt".
Nu dit laatste voorstel is verschenen, zullen
B. en W. der hoofdstad zeer waarschijnlijk hun
voorstel wel intrekken.
De aanklacht tegen het dagblad „De Tele
graaf", welke wethouder De Miranda in zijn
communiqué van j.l. Vrijdag heeft aangekon
digd, is Maandag volgens „Het Volk" officieel
bij den officier van justitie te Amsterdam inge
diend. Het betreft een aanklacht wegens smaad,
naar aanleiding van de publicatie in dit dagblad
van Vi'ijdagmorgen j.l.
Goede buit van inbreker.
Een insluiper heeft zich toegang verschaft
tot de bovenwoning van den caféhouder A. van
H. aan den Bredascheweg te Tilburg. De in
breker forceerde op de slaapkamer een kast,
waaruit hij een geldtrommel wegnam, waarin
zich vierduizend gulden aan contanten be-
Van den dader ontbreekt elk spoor,
vond.
Vermoedelijk gezonken.
Twee opvarenden verdronken?
Aan den Dollarddijk bij Termun-
ten zat reeds eenige dagen in het ijs
vastgevroren een visschersschuit met
een garnalendrogerij aan boord, toe-
behoorende aan den visscher P. J.
Bakker.
Zondagavond hebben twee zoons van
visscher Bakker, die op den Dollard
dijk woont, zich aan boord van de
schuit begeven. Zij hadden opdracht
van hun vader, om, zoodra het vaar
tuig losraakte, dit aan den wal te
meren.
Maandagochtend ontdekten de
ouders, dat de schuit was verdwenen.
Van de jongens was evenmin een
spoor te ontdekken.
Men heeft hiervan onmiddellijk de
politie in kennis gesteld. Het vermoe
den gestond, dat de schuit was af
gedreven in de richting Emden
(Duitschland)zoodat het onder
zoek zich in deze richting uitstrekte.
Er is echter geen spoor van de
schuit en haar bemanning gevon
den, zoodat men vreest, dat het vaar
tuigje is gezonken, waarbij de jongens
zijn omgekomen.
Fraude door Turksche
rcgeeringsambtenaren.
TURKSCH ZAKENMAN TRAD ALS
„REGEERINGSGEDELEGEERDE" OP
De Daily Telegraph verneemt uit
Istanboel, dat twee ambtenaren van
het Turksche ministerie van buiten-
landsche zaken gearresteerd zijn in
verband met een transactie van wa
penen. Eenigen tijd geleden waren
pogingen gedaan in de Vereenigde
Staten een groot aantal vliegtuigen te
koopen, die bestemd waren voor
Spanje, waarbij documenten werden
voorgelegd, welke het deden voor
komen alsof de vliegtuigen bestemd
waren voor de Turksche regeering.
Verklaard wordt, dat de beide gearresteerde
ambtenaren medeplichtigen zijn van een
Turkschen zakenman, Ekrem Gueynuk, die
naar men gelooft, thans in een ziekenhuis te
Nice wordt verpleegd. Zij zouden betrokken
zijn bij het namaken van de handteekeningen
van den Turkschen minister van buitenland-
sehe zaken, Shoekri en den minister van oor
log, Ozalp, op documenten, welke bestemd
waren voor een Amerikaansche firma.
Waai-schijnlijk zal de Turksche regeering
de uitlevering vragen van Ekrem Gueynuk,
die de voorzorg zou hebben genomen zijn fa
milie uit Turkije naar Frankrijk te laten ver
huizen.
Volgens het Turksche blad „Haber" hebben
nieuwe bijzonderheden bij het onderzoek naar
deze zaak de medeplichtigheid aan het licht
gebracht van een Franschman, die te Parijs
kennnis gemaakt had met Ekrem Gueynuk.
Pet was een oud-agent van een buiten-
landsche maatschappij voor luchttransporten
te Istanboel, die wegens een vergrijp uit zijn
functie was ontslagen. De beide vestigden
contact met een internationale bende, die
wapenen en munitie levert aan de beide par
tijen in Spanje. Ekrem deed zich voor als
officieel Turksch gedelegeerde en bestelde een
vijftigtal vliegtuigen bij een maatschappij:
38 dezer toestellen werden naar Spanje ver
kocht, de 12 overige werden, omdat Ekrem
afwezig was, naar Istanboel gezonden. Op
die manier werd de klandestiene handel ont
dekt.
De Koningin-Moeder van Joego-Slavië vierde
gisteren haar 39sten verjaardag Op de foto
ziet men haar naast haar zoon, den jeugdi
gen koning Peter.
Dit jaar weer tweeduizend
kolonisten naar Libye.
Balbo heeft nieuwe plannen
In den loop van 1939 zal een tweede groep
van 2000 Italiaansche kolonisten in Libye
worden gevestigd. Mussolini heeft nl. goedu*
keuring gehecht-aan een ontwerp, dat maar
schalk Balbo, de gouverneur van Libye, hem
dienaangaande heeft doen toekomen. Musso
lini heeft Balbo gemachtigd de noodige werk
zaamheden te ondernemen.
China moet nu onderhandelen,
zegt Wang Tsjing Wei.
„Japan tot een juist inzicht van den
toestand gekomen"
Wang Tsjing Wei, de uitgeweken ex-
pi-emier van China, heeft in een brief
uiteengezet, dat volgens zijn meening
China thans in een gunstige positie
is om te onderhandelen nu de steun
van Groot Brittannië, de Vereenig
de Staten en Frankrijk merkbaar
wordt, aldus een Reuterbericht uit
Tokio.
Na verklaard te hebben, dat de vrede in
zicht zou zijn, wanneer Japan zich zou reali-
seeren, dat China niet door de kracht van
wapenen onderworpen kan worden en dat het
Verre Oosten niet onder de hegemonie van
Japan kan worden gebracht, schrijft Wang
dat uit de Japansche regeeringsverklaring van
22 December 1938 blijkt, dat Japan tot een
juist inzicht is gekomen ten aanzien van
China.