je goed!
Marnix'' had het hard te verantwoorden.
(iinst in Haarlem en
daarbuiten.
Wel klein,
WOENSDAG 25 JANUARI 1939
SOLDAAT PROBEERDE EEN
DAME TE BEDRIEGEN.
Toen het te ver ging volgde
aangifte.
ZES MAANDEN GEVANGENISSTRAF
GEëlSCHT.
„Een gemeene streek", zoo noemde de
advocaatfiskaal bij het Hoog Militair Ge
rechtshof, rar. L. B. J. Vermeulen, de handel
wijze van den ,20-jarigen J. H., gewoon dienst
plichtig soldaat bij het 9e regiment infanterie
te Steenwijk.
Hij had een motorfiets geleend van een ken
nis en was daarop uit toeren gegaan. Hij was
in botsing gekomen met een wielrijdster, die
daarbij ernstig werd gewond, terwijl de beide
rijwielen werden beschadigd.
Hoewel de dame geruimen tijd in het
ziekenhuis moest doorbrengen en de soldaat
kennelijk de schuld van de aanrijding droeg,
maakte zij geen werk van de zaak om den
soldaat niet in moeilijkheden te brengen.
Maar ondank is 's werelds loon. Niet alleen
dat hij het rijwiel op naam van een ander
liet repareeren en het beschadigde motor
rijwiel stilletjes bij den eigenaar terugge
bracht, hij had ook nog de brutaliteit de dame
een brief te schrijven, waarin hij haar vroeg
de helft van de kosten die hij niet ge
maakt heeft te willen vergoeden en zoo
doende nog een slaatje uit de aanrijding te
slaan.
De dame doorzag den list evenwel en gaf
de zaak aan. De krijgsraad veroordeelde H
wegens poging tot oplichting tot zes maanden
gevangenisstraf en ontslag uit den militairen
dienst, van welk vonnis de advocaat-fiskaal
bij het hoog militair gerechtshof Dinsdag be
vestiging vorderde.
Spr. wees er daarbij nog op, dat beklaagde
twaalf maal in dienst is gestraft en thans uit
anderen hoofde wegens verduistering en op
lichting is gedetineerd.
Wrak van de Leonidas I gezien.
De sleepboot „Daniël Goedkoop" zal het
j~ lichten.
AMSTERDAM, 24 Januari. Vrijdagmiddag
j.l. heeft men van de sleepboot „Zeemeeuw"
8 K.M. ten noordwesten van Hindeloopen, na
bij roode boei 5, een mast boven water zien
uitsteken. Bij onderzoek bleek het vermoeden,
dat men hier te doen had met het wrak van
het tijdens de jongste ijsperiode gezonken mo
tortankschip ..Leonidas 1" juist te zijn.
De reederij Goedkoop te Amsterdam heeft
thans opdracht gekregen het schip, dat ge
laden is met 80 ton gasolie, benzine en petro
leum, te lichten. Daartoe zal vandaag of
norgen de sleepboot Daniel Goedkoop" met
den bok „Simson" naar het IJselmeer ver
trekken. Het werk zal waarschijnlijk eenige
dagen in beslag nemen. Het wrak zal naar
Amsterdam worden gebracht.
NEDERLANDSCHE LUCHTPOST VERLOREN
GEGAAN.
Tengevolge van het verongelukken van een
vliegtuig op de luchtlijn KarachiColombo op
11 Januari, is een hoeveelheid Nederlandsche
post voor Madras verloren gegaan. Deze post
was verzonden met het vliegtuig van den dienst
AmsterdamBandoeng, dat op 5 Januari j.l.
van Schiphol is vertrokken.
DE „JAN VAN BRAKEL" WEER THUIS.
Om half drie kwam Dinsdagmiddag Hr. Ms.
politiekruiser „Jan van Brakel" onder bevel
van den luitenant ter zee eerste klasse, jhr.
N. J. C. Versluis, de haven van Nieuwediep na
een verblijf van ruim een jaar in Curacao
binnen.
KLACHT WEGENS BELEEDIGING TEGEN
„DE AVONDSTER".
Namens den heer C. van Geelkerken, plaats
vervangend leider der N. S. B., heeft Mr. A. J.
van Vessem, rechtskundig raadsman der N. S.
B. bij den officier van Justitie te Breda een
klacht ingediend tegen redactie en uitgever van
het blad „De Avondster" te Bergen op Zoom
wegens een in dat blad gepubliceerd voor de Na-
tionaal-Socialistische volksgroep beleedigend
artikel getiteld „De aanstaande Statenverkie
zingen", waarin de Nationaal-Socialisten als
landverraders voorgesteld worden.
BEDRIJFSSTORING BIJ DE STAATSMIJN
MAURITS
Door het onklaar raken van de hefboomen is
schacht 1 van de staatsmijn Maurits tijdelijk bui
ten bedrijf gesteld. Het zal waarschijnlijk eenige
dagen cluren, voor de storing is opgeheven. Hon-
dei d vijf tig arbeiders kunnen tengevolge van
deze storing niet te werk worden gesteld.
De tachtigste verjaardag van den
ex-keizer.
Een zilveren herinneringsbeker aangeboden.
Dinsdagmiddag zijn op huize Doorn eenige de
legaties aangekomen ter viering van den tach
tigsten verjaardag van den ex-keizer. Behalv.
generaal veldmaarschalk von Mackensen behoo-
ren tot de gasten admiraal von Schmidt, Fuerst
Hohenlohe Langenberg, Fuerst Loewenstein, ge
neraal von Dommes, luitenant-generaal Dramon,
ober-leutnant Meves, majoor von Ilsemann en
dr. Green,
Om één uur vereenigde men zich in gala-uni
form aan een lunch, waaijiij den ex-keizer een
zilveren herinneringsbeker werd aangeboden,
zooals vroeger onder de keizerlijke regeering bij
eiken verjaardag geschiedde.
Instelling van een luchtpolitie?
Samenwerking tusschen Rijks veld wacht en
V. O. s.
Naar het Hdbld. verneemt, worden bespre
kingen gevoerd tusschen ambtenaren van de
Rijksveldwacht en leden van de V.O.S., de
Vrijwillige Organisatie van Sportvliegers,
om, indien de betrokken minister hiertoe zijn
toestemming verleent, te komen tot de in
stelling van een soort van luchtpolitie, met
dien verstande, dat een aantal rijksveldwach
ters zou worden opgeleid tot waarnemers aan
boord van vliegtuigen, welke waarnemin
gen zij dan in bijzondere gevallen zou
den verricht aan boord van vliegtuigen van
leden van de V.O.S.
De onderhandelingen zijn nog niet ten
einde, doch reeds mag de verwachting wor
den uitgesproken, dat het resultaat gunstig
zal zijn.
Zeer zware storm in het Kanaal ontmoet.
om grooter gevaar te vermijden was koers-
veranderen en op zee te sturen, zeide kapitein
Mörzer Bruyns. Wij zijn toen vijftig mijl uit
de kust gevaren.
Noodseinen van vijf schepen
opgevangen.
Het motorschip „Marnix van St.-
Aldegonde" van de Stoomvaart Mij.,
„Nederland" is Dinsdag op haar
thuisreis 24 uur over tijd te Southampton
aangekomen met tweehonderd pas
sagiers aan boord. De vertraging was
een gevolg van 't slechte weer in het
Kanaal. Een passagier had door bre
kend glas een diepe wonde; in het
been gekregen en verscheidene leden
van de bemanning hadden minder
ernstige kwetsuren opgeloopen.
Zondagnacht beliep de storm het schip
nabij Ouessant. Gezagvoerder Mörzer Bruyns
verklaarde bij aankomst te Southampton,
dat de overkomende zeeën zoo geweldig wa
ren, dat hij van de brug het voorschip niet
meer kon onderscheiden. De torenhooge wa
termassa's benamen elk uitzicht. Tijdens den
storm ving de „Marnix" noodseinen van vijf
schepen op, maar de toestand van het Neder
landsche mailschip was op dat oogenblik van
dien aard, dat de gezagvoerder niets anders
durfde te doen. dan zich met zijn eigen zware
taak te bemoeien. De bakboordzijde van den
bak kreeg door de beukende zeeën een deuk
van tien voet hoog en dertig voet lang. De ka
piteinshutten, welke zestig voet (c.a. 18 me
ter) boven de waterlijn liggen en de salons wei
den overstroomd en in de verblijven voor de
bemanning was het nog erger. De eenige kans
Duitsche vluchtelingen bij <le
H. A. L. ondergebracht.
Landverhuizershotel in gebruik.
Het landverhuizershotel van d-e Holland
Amerika Lijn aan de Wilhelminakade te Rot
terdam, indertijd gebouwd voor de duizenden
Oost-Europeesche emigranten, die naar Ame
rika trokken, doch sinds jaren niet meer m
gebruik alleen wordt er de laatste jaren een
vakscholingscursus voor kellners gegeven
is sinds eenige dagen weer volop in bedrijf
gekomen. Het gebouw is op verzoek der
regeering disponibel gesteld voor het onder
brengen van de Joodsche vluchtelingen, die
eerst een onderdak bij de Quarantaine-inrich
ting hadden gekregen.
Het zijn voor het meerendeel vluchtelingen
die op volkomen wettige wijze ons land zijn
binnen gekomen en ook over een visum
beschikken. Zij genieten dan ook een behoor
lijke vrijheid van beweging, wanneer daar
tegen uit anderen hoofde geen bezwaar
bestaat.
PRINS BERNHARD IN DEN RAAD VAN
STATE.
's-GRAVENHAGE, 24 Januari. Z.K.H. Prins
Bernbard heeft vanmiddag de vergadering van
den Raad van State bijgewoond.
Haastige spoed soms toch wel
goed.
Inbreker vergat geld en sieraden.
Maandagavond is tusschen acht uur en om
streeks kwart over tien ingebroken in de villa
van mr. van V. aan den Soestdijkerstraatweg te
Hilversum.
Uit het onderzoek der recherche bleek, dat
de inbreker van de deur der bijkeuken een
ruitje had ingedrukt en zoo den sleutel aan den
binnenkant had kunnen omdraaien. Hij had
daarna een inspectietocht door het huis onderno
men en werkelijk geen enkele kamer vergeten.
Het tafelzilver vond hij wel, maar hij liet het
toch achter, zocht waarschijnlijk naar anderen
buit. Die vond hij ook. Allereerst bemachtigde
hij een bedrag van ruim f 10 eigendom van het
dienstmeisje, terwijl voorts uit een kastje op de
slaapkamer van den zoon des huizes een veel
grooter bedrag voor goeden prijs werd verklaard.
Den „hoo£dschotel"vond de inbreker, die de
laden van alle kasten en bureaux had overhoop
gehaald, echter in het boudoir van mevr. Van V.
waar hij een bijouterie-doosje vond. Hieruit be
machtigde hij een aantal gouden sieraden, arm
banden, horloges, ringen e.d. ter waarde van ruim
f 1400.
Toch heeft de man te veel haast gehad en
heeft hij dit werkje „slordig" opgeknapt. Uit het
bijouterie-doosje heeft hij b.v. maar den hal ven
inhoud meegenomen. Wat hij aanzag voor den
bodem, was een tusschenschot en daaronder,
lag nog voor ruim f 1500 aan juweelen.
Van het bureau van mr. Van V. heeft de man
alle laden overhoop gehaald, maar hier ver
zuimde hij in zijn haast te kijken in enkele
doosjes, die óp het bureau stonden. Daarin zaten
bankbiljetten en munten ter waarde van ruim
f 500.—.
De heer Van V. is niet tegen diefstal verze
kerd. Het dienstmeisje heeft,'toen zij thuis kwam,
in den tuin geritsel gehoord, zoodat de man juist
tijdig gevlucht is, de achter de villa liggende
heide op.
De recherche volgt een spoor in bepaalde
ichting.
C
(Adv. Ingez. Med.)
Over den Haarlemschen
schilder Piet van Egmond.
Op de tentoonstelling van levende Haar
lemmers in het Frans Halsmuseum trok
de inzending van P. J. van Egmond onge
twijfeld de aandacht van hen die nog ver
trouwen hebben in het schilders-enthousias
me van ons volk, in dat aangeboren gevoel
voor kleurmogelijkheden en die franke en
forsche wijze zich in de verfmaterie te uiten,
waaraan de Hollandsche schilderkunst voor
een deel haar ouden roem dankt. Wij zeg
gen niet dat deze wijze de eenige is om tot
een in zichzelf levend kunstwerk te geraken,
doch men mag zich gèrustelijk eens verheugen
als tusschen velerlei kunstwerken, die nu
eens topzwaar van geleerdheid dan weer
wankel door innerlijke zwakte zijn, eens wat
werk vertoond wordt van een schilder die
noch door geleerdheid, noch door zwakte
gehinderd wordt en die zonder bijbedoeling
schildert, omdat voor hem dat nu eenmaal
zijn spraak is geworden- en hij die hem
eigene taal grondig geleerd heeft te han-
teeren-.
Zoo staat het werk van Van Egmond, met
alle tekortkoming die er misschien nog wel
in zou aan te wijzen zijn, recht op zijn pooten.
Het is werk van een man, van een schilder
die zich gaan laat en zich geeft zooals hij
is, zonder zich voorloopig om leekenwaar-
deering hijster bekommerd te hebben. Hij
weet dat die gemeenlijk naar het middel
matige en reeds vertrouwde uitgaat en dat
hij die dus zorgvuldig uit den weg heeft te
gaan Hij weet ook dat zijn weg niet onmid
dellijk naar die leekenwaardeering voeren
zal. doch heeft genoeg vertrouwen in zichzelf
om zijn tijd af" te wachten en liever huis
verver te v/orden dan schilderijtjes voor Jan
en alleman te fabriceerenhetgeen hem
niet moeilijk vallen zou.
Daar zit een mij sympathieke, zoo ge wilt
ietwat boersche koppigheid in zulk een artist
en misschien is zijn origine daar wel niet
geheel vreemd aan. Want deze Haarlemsche
schilder is op zijn elfde jaar naar ons over
gewaaid uit de malsche landouwen rondom
de Zuid-Hollandsche meren, waar zijn vader
onder Alkemade, bij Leiden een bloeiend
boerenbedrijf beheerde. Daar is Van Egmond
in 1890 geboren en daar zijn zijn kinderoogen
wellicht reeds geboeid geworden door de
trillingen van het zilver-vochtige licht over
het waterrijke landschap.
Hoe en waarom men gaat schilderen weet
men later niet altijd meer, al komt in een
later gekozen beroep vaak veel weerklank op
uit in prille jeugd ondergane emoties. Maar
toen vader Van Egmond met het groote huis
gezin naar Haarlem trok en er spoedig voor
den jongen Pieter een ambacht gekozen
moest worden, viel de keus ctp het schilders
vak en kwam hij bij een bekenden Haarlem
schen kerkschilder in de leer.
Een opleiding, die in haar ouderwetsche,
haast zeventiende, eeuwsche degelijkheid in
scherp contrast staat met de meer moderne
snelheid, waarmee men thans van medisch
student- of banketbakker tot veel geprezen
artist kan omzwaaien.
Van Egmond heeft het vak uitmuntend
geleerd. Zijn rijpende bekwaamheid in het
fijne werk, waarmee uiteraard de kerksier7
schilder veel van doen heeft, gaven hem latei-
'n voorsprong op anderen, als hij het niet be
neden zich achtte bij schilderspatroons in de
hoofdstad om arbeid aan te kloppen en zoo
heeft hij het klaargespeeld om, zonder iemand
lastig te vallen zich te begeven in de „vrije"
kunst, die tot dan toe een vurige wensch
geweest was en die alleen langs dezen auto-
didaktischen weg te verwezenlijken bleek.
In het Haarlemsch genootschap Kunst zij
ons Doel, waarvan hij sinds 1913 lid was,
vond hij als zoovele anderen de gelegenheid
zich te oefenen. Ook was hij lid van het meer
besloten gezelschap dat, als „De Vijfhoek'
bekend, eveneens bijeenkwam om tezamen te
teekenen en te schilderen. Alhoewel hij zijn
verversberoep niet vaarwel zei, is Van Egmond
nimmer tot de dilettanten, tot de Zondags
schilders te rekenen geweest. Wel gevoelde
hij, bij het als artist rijper worden, dat ook
de moeilijkheid groeide, beide functies tege
lijkertijd te geven wat hun teek wam.
Dan komt, in 1925 het kloek besluit de zaak
te ordenen: het jaar wordt resoluut in
tweeën geknipt; de ééne helft is hij verver,
de andere vrij schilder. Men me-'-1, dat men
te doen heeft met iemand, die .rt wat hij
wil. En dat halve jaar van vrijen arbeid
wordt dan tevens gebruikt voor studiereisjes
naar Parijs, waar het geluk der vrrheid, te
midden van schoonheid, ruimschoots opweegt
tegen de sobere levenswijs, die het budget
van het zelfverdiende geld voorschrijft.
Men kan met eenigen grond vertrouwen
hebben in een kunstenaar, die waarlijk het
bereikte niet gestolen heeft doch zijn gansche
persoonlijkheid ervoor heeft ingezet.
Het achttal werken dat nu pas geëxposeerd
werd, gaf wel ongeveer aan wat de thans
bijna vijf tig-jarige
schilder presteert. De
neger in bokshouding,
waar naar ons prentje
van vandaag genomen
is, kan men zonder de
kleur niet volledig'
waardeeren, doch toont
ook zóó, da de schilder
het in de macht heeft
ons door houding, mus-
culatuur en gelaats
expressie een haast
dierlijke kracht in dien
knaap te suggereeren.
Een ander -meer
gentieman-like neger
portret was in de kleur
fijner, bez-onkener ook,
maar Van Egmond's
rijpheid kwam wel
het meest opvallend in
de bloemen en stil
levens te voorschijn,
waar hier en daar fon-
kleurdoorvoede frag-
kleurdoervoede frag
menten een weelde aan
kleurgevoeligheid ver-
i toonden, die het voor
ons al vroeger tot een
uitgemaakte zaak
maakten dat Van Eg
mond onder de Haar
lemsche schilders van
vandaag een der in-
terssante figuren is.
J. H. DE BOIS
Een halve eeuw geleden
Uil Haarlem's Dagblad van 1889.
25 Januari:
De Parijsche studenten hebben de
zwart fluweelen muts, welke vroeger in
het Quartier Latin gedragen werd, weder
als algemeen hoofddeksel ingevoerd. De
verschillende faculteiten zijn kenbaar
aan de kleur van het lint, dat den rand
siert. De faculteit der geneeskunde voert
het granaat; die der rechten het ecar-
laat; die der letteren het geel; die dei-
exacte wetenschappen het vermiljoen;
die der pharmacie het groen; die der
schoone kunsten het oranje; die der
theologie het blauw en die der Ooster-
sche talen het goud.
Ontslag van veertig arbeiders
voorkomen.
Doordat buitenlander werkvergunning
kreeg.
De firma Ivo van Haren, schoenfabrieken te
Waalwijk, heeft Maandag jl. aan een veertig
tal arbeiders, werkzaam bij de lederfabrieken
in de afdeeling overleder, ontslag- aangezegd.
Dit stond in verband met het feit, dat de
leiding van deze afdeeling in handen is ge
weest van een Duitscher, die kort geleden
naar zijn land is teruggekeerd. Een Hongaar
werd als opvolger tan dezen man aangewezen,
doch de firma van Haren, die zich tot de re
geering had gewend ten einde voor den Hon
gaar een werkvergunning te verkrijgen, slaag
de hier niet- in. waarop zij de veertig arbeiders
van de afdeeling ontslag aanzegde.
Dinsdag heeft de burgemeester van Waal
wijk. de heer Moonen, voor den Hongaar op
het departement de noodige vergunning ver
kregen, nadat hij had betoogd, dat voor een
dergelijke betrekking geen enkele geschikte
Nederlandsche kracht is te vinden.
Nog Dinsdagavond werd het gegeven ont
slag aan het personeel ingetrokken.
maar de leeftijd
hadden ze!
Een lid van een vereeniging voor kin
derbescherming ontdekte kortgeleden,
dat er in sommige Amsterdamsche bio
scopen kinderen, beneden achttien jaar
binnenkwamen, hoewel de voorstelling
niet voor hen toegankelijk was. Zij
ivaarschmode, aldus schrijft de Tel., de
politie van een bureau in het centrum
der stad, waar men er twee rechercheurs
op uitzond.
Zij kozen voor hun opsporingswerk na
tuurlijk een theater, waar een film ge
draaid werd, die voor jeugdige personen
ongeschikt was. Deze film ivas xcel niet
Sneeuwwitjemaar een die minstens
zoo streng voor jongelieden beneden 18
jaar verboden was.
Het was een theater aan den Nieuwen-
dijk. De rechercheurs zochten een
plaats, terivijl de filmvoorstelling in
vollen gang was. Toen zij min of meer
aan de duisternis gewend waren, begon
nen zij rond te zien naar jong volk. Tij
dens een extra witte scène op het doek
merkten de politiemannen inderdaad
twee kleine figuren op, die brutaalweg
als groote menschen naar de „film voor
ouderen" keken.
Toen het licht opknipte stonden zij op
om in te grijpen. De politiemannen in
burger liepen regelrecht op de twee
kleintjes af, doch op het laatste oogen
blik bemerkten zij hun vergissing. Het
waren geen kinderen en zélfs geen piep
jonge menschen meer. Daar zaten, nog
met de gedachten bij de spannende slot-
episodes, twee dwergen, die te zamen
gerekend al bijna honderd jaar waren.
Zij waren om zoo te zeggen al rijp voor
„Sneeuwwitje".
Dreigend conflict bij de
N.V. Nico ter Kuile Zoon.
Aan de N.V. Nico ter Kuile en Zoon te En
schedé, is door de besturen der drie samenwer
kende textielarbeidersorganisaties een ultimatum
gesteld voor de Northropwevers. De door de or
ganisatie gestelde eisch, een gemiddelde loon van
47 cent per uur, exclusief vergoeding voor ploe-
genwerk, is door de directie afgewezen.
Naar de mededeeling der directie, bedragen d!e
uurloonen der wevers gemiddeld 42 cent per uur,
exclusief 10 procent vergoeding voor ploegen-
werk.
De organisatiebesturen achten dit loon voor
een in ploegen werkend wever, die vaak 35 en
meer getouwen bedient, te gering.
Indien voor of op 4 Februari a.s. geen over
eenkomst wordt bereikt, zal het werk op 6 Fe
bruari niet worden hervat.
Noodlottige samenloop van
omstandigheden.
Aan boord van het s.s. „Meliskerk" van de
Vereenigde Stoomvaart Maatschappij, liggende
aan de Handelskade te Amsterdam, is Dinsdag
avond omstreeks negen uur tijdens het laden
een ernstig ongeluk gebeurd, waarbij een veer
tigjarige havenarbeider het leven heeft ver
loren.
De man bediende een stoomwinch. Om een
jzeren staaf in het ruim te doen draaien, maak
te hij met zijn voet een beweging, waardoor hij
waarschijnlijk uitgleed en een stoomwinch, die
stil stond, in beweging bracht doordat hij op
een stoomkraan terecht kwam.
Hij kwam tusschen de draaiende machine te
vallen en met een zware hoofdwonde, een ver
brijzelden arrn en inwendige kneuzingen werd hij
opgenomen. Korten tijd later is hij overleden.
