DE VAL
VAN OOSTENRIJK
Weer een ongeluk
NIEUWS IN 'T KORT.
Haar baby vermoord?
Een jaar geleden kwain het begin
van het einde. De ontmoeting
HitlerSchuschnigg op 12 Fe
bruari 1938.
Het was de eerste en tegelijk de laatste keer,
'dat een Oostenrijksch bondskanselier met
Adolf I-Iitler samenkwam. Door de geschiedenis
werd Kurt von Schuschnigg tot tragische fi
guur bestemd. Schuschnigg had Hitier al eer
der ontmoet, toen hij nog minister in het
kabinet Dollfuss was, zoodat hij er zeker niet
aan kon twijfelen, op welken toon en in welke
geesteshouding het debat gevoerd zou worden.
Deze reis naar Berchtesgaden trok den bonds
kanselier niet aan: deze reis, die hij, ondanks
allen aandrang en aanraden, ondanks alle
geruststellingen en verzekeringen van den
kant van Schmidt en Von Papen instinctief als
gang naar Canossa, als de eerste schrede naar
het einde voelde. Maar eindelijk verklaarde
hij zich bereid en liet zich vooral overhalen
door de argumenten van Dr. Guido Schmidt
een man, wiens rol tot op heden nog niet dui
delijk is geworden.
Vóór zijn benoeming tot staatssecretaris voor
buitenlandsche zaken was Schmidt kabinets
chef van de kanselarij van den Bondspresident
Miklas geweest en verheugde zich in diens bij
zondere waardeering en protectie. Met
Schuschnigg was Schmidt bovendien verbonden
door een veeljarige vriendschap, die stamde
uit hun gemeenschappelijken studententijd in
de Stella matutina te Feldkirch in Vorarlberg,
een burcht van Jezuïtische geleerdheid. Zoo
had de kanselier den vriend, met wien hij ook
de Katholieke wereldbeschouwing deelde, tot
zijn vertrouwden en meest verantwoordelijken
medewerker gekozen. De pro-Duitsche aspi
raties van Guido Schmidt waren geen geheim
gebleven, al was men ook steeds van mee
ning dat hij, evenals zijn kanselier, een
scheiding wist te maken tusschen Duitsehland
en het nationaal-socialisme. In zijn ongenaak
baarheid en hooghartigheid hoorde Schmidt
tot de minst geliefde en persoonlijk minst be
kende leden van het kabinet Schuschnigg.
Hoe Schmidts plan luidde? In ieder geval
heeft men nu Hirtenberg, de grootste Oosten-
rijksche patronenfabriek aan hem toever
trouwd, door er hem directeur van te maken.
Politiek is ook hij weliswaar in den alles op-
slokkenden afgrond verdwenen. In begin Fe
bruari 1938, zag men nog overal de vriendelijke
foto's, die aan de wereld Schuschnigg en
Schmidt boven op den Arlberg lieten zien, zich
samen bij de wintersport ontspannend,
Schmidt zelfs bij een dansje in de bar van het
hotel „De Post".
Zoo werd dan ook in deze Februaridagen ge
zegd dat de kanselier Weenen verliet om, ver
gezeld van zijn vriend Guido Schmidt, naai'
den Arlberg te gaan. Maar Schuschnigg ging
niet naar St. Anton voor de wintersport, maar
naar Berchtesgaden in de val.
Het bericht van de reis van Schuschnigg
naar Obersalzberg werkte in Weenen als een
donderslag. De onzinnigste, wildste geruchten
deden de ronde: Hitier zou door een schot in
de longen, door een aanslag op sterven liggen
en zou Schuschnigg als uitvoerder van zijn
testament bij zich geroepen hebben; de bonds
kanselier zou zich met Hitier geheel verzoend
hebben, Oostenrijk zou een nieuwe grondwet
krijgen, een synthese van het Duitsche natio
naal-socialisme en het Italiaansche fascisme,
of misschien een overgangsvorm tusschen
deze beide; Schuschnigg zou zich terugge
trokken en zijn ontslag genomen hebben en
zou van Berchtesgaden dadelijk naar Zwit
serland doorreizenSchuschnigg zou gevangen
zijn genomen en zich in een vesting bevinden.
Maar buiten alle fantasie en praatjes om wist
men, wie daar in Berchtesgaden tegenover
elkaar gestaan hadden: Hitier, de man uit het
niets opgekomen, de brute strijder, de geniale
volksleider met de fascineerende kracht van
het geloof in zichzelf en zijn zending, het mid
delpunt van grootsch georganiseerde, militair
volgzame massa-vergaderingen, de man van de
lange redevoeringen met het convulsieve ge
baar en den vuist op de tafel en Schusch
nigg, von Schuschnigg, de man van de tra
ditie, de door en door beschaafde van geest
en van hart, de man, die in zijn naar den vorm
volmaakte redevoeringen bijna altijd langs de
massa heen praatte, -die te.hooge eischen stelde
aan en te diepgaand sprak voor de groote
massa.
Tiroler en Oostenrijker, die zich meest op
zijn gemak voelde in de stilte van zijn werk
kamer, in de „wohltemperierte" sfeer van den
geest van het oude Oostenrijk en het oude
Weenen. Niets karakteriseert de beide man
nen, die daar op 12 Februari 1938 op den
Obersalzberg tegenover elkaar stonden als
vertegenwoordigers van twee wereldbeschou
wingen, ja van twee culturen, beter dan hun
beide boeken: Hitler's „Mein Kampf" en
Schuschniggs ,;Drei Mal Osterreioh". „Mein
Kampf" is in den titel zoowel als in den in
houd geheel op „ik" en geheel op strijd in
gesteld, koud en heerschzuchtig van toon,
stylistisch onbeteekenend, streng partij dog
matisch, als programma en als idee voor den
één een Bijbel, voor den ander een nachtmer
rie: maar ja, bovenal een ontwerp voor de
toekomst. „Drei Mal Osterreich" daarentegen
is geschreven met de rust én het verdiepte
weten van een man, die, filosofisch en histo
risch geschoold, het heden vooral uit het
verleden afleidt en herschept, de toekomst
echter even voorzichtig als met waarachtig
Godsvertrouwen aan de voorzienigheid over
laat, zoodat men eerder van een vromen
wensch dan van een onbuigzamen wil voor
wat komen moet kan spreken. „God behoede
Oostenrijk", deze laatste woorden van den
kanselier aan zijn land klinken al uit zijn
boek. Daarbij toont dit boek zich vol eerbied
voor al wat groot en edel is, doorstraald dooi
de reine liefde vxoor de kunst, vooral voor de
muziek. Het boek van een mensch, die zijn
humanisme en zijn humaniteit nooit verloo
chent, maar onverschrokken en onvoorwaar
delijk niet alleen het volk, maar ook de Geest
van Goethe en Beethoven, van Dürer en Kant
belijdt.
Langzaam drong de waarheid over de ont
moeting in Berchtesgaden door: de kanselier
was door zijn vriend Schmidt en door Von
Papen tegen zijn beter inzicht en zijn zeker
instinct in naar Berchtesgaden gelokt. Over
Von Papen vertelde men, dat hij, om het tra
gische lot. van zijn secretarissen te ontgaan,
Oostenrijk aan den Führer in handen moest
spelen. De reis van de Oostenrijksche grens
naar Berchtesgaden langs demonstratief ma-
noeuvreerende Duitsche troepen, het pijnlijke
lange wachten op den „gastheer" in de ver
trekken in Obersalzberg, de toornige, afmat- j
tend lange redevoeringen van Hitier, de on-
beheerschte uitbarsting, de veelvuldige ver
nederingen door dit alles was Schuschnigg
als een gebroken man naar Salzburg terug
gekomen en had zich in het samenzijn met
zijn „Landeshauptmann" dr. Rehrl slechts
langzaam hersteld.
De geruchten verstomden niet; de alge-
meene onzekerheid groeide. Men wist, men
voelde dat' er beslissingen op banden waren.
In de Oostenrijksche, in de Weensche at
mosfeer vond Schnuschnigg zijn zelfvertrou
wen en zijn gevoel van meerderheid terug: 1
in de geliefde werkkamers van de kanselarij,
in den zijvleugel van het Belvédère, zijn pri-
vé-woning. Daar heorschte weer de univer-
seele, den waarachtig Oostenrijkschen geest,
daar waren nog de menschen en nog de stad
en nog het land, welke het betrof. Zoo groeide
in den kanselier de wil tot weerstand, de
wil om zijn idéé en Oostenrijk te dienen tot
het uiterste. En zoo groeiden in hem de
kracht en den moed voor zijn groote redevoe
ring, de laatste rede voor de vrijheid in
Oostenrijk.
Europa luisterde gespannen, bewonderde,
beklaagde misschien al den man, die zoo iets
waagde. Europa stak geen vinger uit, toen
kort daarop deze man en zijn land wegge
vaagd werden. Schnuschnigg had het goed
gevoeld: zijn bezoek aan Berchtesgaden was
het begin van het einde geweest.
WERKKAMPEN VOOR 16.000
JONGELIEDEN?
Plannen in voorbereiding.
Onlangs is een te Amsterdam gevestigde
Istichting „Nederlands Volkskracht" opgericht,
welke stichting ten doel heeft jonge men
schen, die door werkloosheid in moeilijke mo-
reele en economische omstandigheden ver-
keeren, metterdaad bij te staan.
Een van de middelen, waardoor de stich
ting dit doel hoopt te verwezenlijken, is. de
werklooze jongens aan den gang te zetten.
Men wil daartoe vier kampen inrichten, die
elk duizend jongens kunnen bevatten: om de
drie maanden zullen duizend andere jongens
deze kampen bewonen, zoodat op den duur in
totaal 16.000 werklooze jongens per jaar be
reikt worden.
Het doel van deze kampen zal niet in de
eerste plaats zijn werkverschaffing in den
tot dusver gebruikelijken zin; de kampen zul
len meer gericht zijn op .scholing". Door een-
voudigen arbeid wil men de jongens weer hei
tempo van het bedrijfsleven laten ondervin
den en hen geschikt maken dit tempo te vol
gen. Op deze wijze hoopt men de jongens, die
nu zoo vaak hun tijd in ledigheid doorbre'
gen, weer geschikt te maken voor den arbeid
in de maatschappij. Door aanhoudenden le
diggang vervreemden zij zoowel van het werk
als van de tucht, die geregeld werken mee
brengt. Deze hoedanigheden hoopt men door
scholing in kampverband weer tot gelding te
kunnen brengen.
De oprichters der stichting
zijn de Amsterdamsche maatschappij voor
Jongemannen en de Volkshoogeschool „Al-
Iardsoog" te Bakkeveen.
De stichting „Nederlands Volkskracht"
wenscht, als de noodige middelen verkregen
kunnen worden, de scholing in kampen op
groote en doeltreffende schaal te doen plaats
vinden en dat vooral voor die groepen van
jongens, welke niet door de confessioneele en
socialistische organisaties bereikt worden,
maar de groote meerderheid vormen van de
werklooze jeugd.
op onbewaakfen overweg.
Meisje te Bunnik zeer
ernstig gewond.
Zondagmiddag omstreeks vijf uur is op den
on bewaakten overweg nabij het Blauwe Huis
in de gemeente Bunnik het twintigjarig meisje
R. D., dat te voet de rails overstak, aangere
den door een losso locomotief en hoogst ern
stig gewond.
Het meisje, afkomstig uit het internaat op
het buiten Heemstede te Houten, was met een
groen internisten aan het wandelen.
Bij het passeeren van den overweg wachtten
de meisjes een eleetrischen trein af welke,
uit 's-Hertogenbosch komend, op weg was
naar Utrecht. Nadat zij dezen trein hadden
laten passeeren, wilden zij den overweg over
steken. Op dat oogenblik ontnam een zware
regenbui hun voor een groot gedeelte het uit
zicht.
Het slachtoffer, dat voor de anderen uit
liep, had hierdoor niet gemerkt, dat van den
anderen kant een losse locomotief den over
weg naderde. Zij kreeg een klap van de ma
chine en werd met groote kracht wegge
slingerd. Zwaar gewond vond men haar langs
de spoorlijn liggen. Het meisje, dat verschei
dene ernstige verwondingen en een zware
hersenschudding had opgeloopen. is per zie
kenauto in hoogst zorgwekkenden toestand
naar het Stads- en Academisch ziekenhuis te
Utrecht overgebracht. Voor haar leven wordt
gevreesd.
De machinist van de locomotief, welke om
16.51 uit Utrecht was vertrokken in de rich
ting 's-Hertogenbosch, heeft vermoedelijk door
den neerslaanden rook van het ongeluk niets
bemerkt en reed door
Bij botsingen tusschen Mohammedanen
en Hindoes, die zich te Cawnpore hebben
voorgedaan, zijn twintig personen gedood en
200 gewond. De politie zag zich genoodzaakt,
zesmaal na waarschuwing op de menigte te
schieten. Zij verrichtte 500 arrestatie.
Japan heef? geen territoriale
bedoelingen met bezetting
van Hainan.
Aldus verklaart het Ministerie
van Buitenlandsche Zaken.
De woordvoerder van het departement van
Buitenlandsche Zaken heeft, in tegenstelling tot
de bewering van Tsjang Kai Sjek jegens buiten
landsche journalisten, verklaard, dat de Japan-
sche bezetting van Hainan, geen verband houdt
met het handhaven van vrede en rust in den
Stillen Oceaan.
De woordvoerder zeide voorts, dat Japan geen
territoriale bedoelingen met Hainan heeft. Het
is echter nog te vroeg, om te zeggen wat er van
het eiland zal worden, nu de Japanners het uit
militaire noodzaak bezetten.
De minister van Buitenlandsche Zaken Arita
heeft den Franschen ambassadeur, Arsene
Henry, in antwoord op diens vertoog medege
deeld, dat de Japansche bezetting van het eiland
Hainan tot doel heeft de Japansche blokkade
van Zuid-China te versterken en de ineenstor
ting van het bewind van Tsjang Kai Sjek te
verhaasten. Arita verduidelijkte voorts, dat
Japan geen territoriale bedoelingen met Hainan
heeft.
De verkeersvcrbetering
Verspronekweg—Kenaupark.
Aanbesteding.
HAARLEM, Maandag.
Hedenmorgen werd dooi- den directeur van
Openbare Werken te Haarlem aanbesteed het
maken van werken ten behoeve van de ver-
keersverbetering Verspronckweg—Kenaupark.
welke werken omvatten het bouwen van twee
gewapend betonbruggen met aansluitende
walmuren, het wijzigen van Kinderhuissingel
en Kenaupark, het maken van paalfundeerin-
gen en rioleeringen met bijkomende werken.
De volgende inschrijvingen zijn ingekomen:
A. Verhagen te Breda A f 109.990, B f 104.490.
Zanders Aannemingsbedrijf te Rijswijk A
f 103.000, B f 99.800.
B. Cobelens en Zonen te Haarlem A f 107.900,
B f 101.900.
P. G. de Jong te Oegstgeest A f97.300, B
f 95.000.
R. Bijker te Haarlem A f 106.300, B f 98.800.
Fr. de Bruin te Amsterdam A f 109.000, B
f 101.000.
W. Broere te Amsterdam A f 120.400, B
f 113.400.
J. F. Akker te Amsterdam A f 111.800, B
f 1C4.8Ó0.
N.V. Aannemersbedrijf voorheen Baarzen en
v. d. Voorden te Amstelveen A f 118.000, B
f 112.000.
Haarlemsch Grond en Heiersbedrijf N.V.,
A f 105.900, B f 100.800.
J. N. Strijland te Uithoorn A f 114.000. B
f 110.500.
Gebrs. de Graaff te Halfweg A f112.000, B
f 108.500.
Voorheen Nederhorst te Gouda A f 119.943,
B f 112 943.
Wed. W. v. Driel te Koudekerk a. d. Rijn
A f 114.000, B f 107.000.
Kraayenveld's Aannemers Mij. N.V. en A.
Hofman Pzn. A f 120.300, B f 113.000.
N. Vermeulen te Haarlem A f127.076, B
f 120.170.
Gebroeders de Vries te Haarlem A f 110.662,
B f 106.162.
N.V. W. Geels Aannemersbedrijf te Aerden-
hout A f 116.700, B f 112.200.
Harmen E. v. Beest te Gouda A f89.000, B
f 87.000.
J. Rombout te Haarlem A f 112.200, B
f 108.100.
J. Cuypers te Zurich A f 114.700, B f107.100.
Sliedrechts Beton en IJzerbouw te Slie-
drecht A f 119.200, B f 111.500.
Ir. J. F. Krikke te Bilthoven A f113.000, B
f 105.000.
B. J. v. Hoften te Haarlem A f104.390, B
f 98.800.
N.V. de Geruischlooze weg te Heemstede A
f 105.800, B f 101.200.
E. Woud te Wormer A f 105.900, B f 96.900.
N.V. Jonkers Beton Bouw te Haarlem A
f 107.900, B f103.500.
J. P. A. Nelissen te Haarlem A f 101.880, B
f 96.680.
G. Metselaar en Zoon te Haarlem A f 98.445.
B f 89.985.
Moeder te Rotterdam gearresteerd.
UIT DE STAATSCOURANT.
Bij K. B. is met ingang van 1 Maart 1939
benoemd tot burgemeester der gemeente Val
burg: mr. H. L. 's Jacob.
Copyright P. I. B. Box 6 Copenhagen
„Ft, ft", zei het in de lucht en den geheelen nacht door vlamde
het Noorderlicht prachtig blauw op. Het was een heerlijk gezicht,
en Gerda, die ondanks de koude zoo veel te bewonderen had gehad,
vond dit wel het allermooiste.
Eindelijk kwamen zij in Finmarken en bij het huisje van de
Finnenvrouw. Hier klopten zy aan der. schoorsteen, want een deur
was er niet. Het was smoorheet binnen, zóó heet., dat Gerda het
dra te warm kreeg. De Finnenvrouw liet haar dan ook haar jas,
laarsjes en handschoenen uitdoen, terwijl zij het rendier een stuk
ijs op den kop legde, anders was het flauw gevallen.
Vervolgen iüu ue finnenvrouw wat er voor een boodschap op Driemaal las zij de woorden en toen kende zij ze van buiten,
de gedroogde klipvisch geschreven was door de Lappenvrouw. Meteen wierp zy de visch in den soepketel, want die kon nog best
gegeten worden en de Finnenvrouw gooide nimmer eten weg.,..
.(Wordt yervolgd).
ROTTERDAM
Door de politie van het bureau aan de Ooi
tervantstraat is een echtpaar, dat woonachtig
is in een pand aan de Zoutziederstraat Bp
arresteerd, omdat de ouders ervan worew
verdacht hun eenig kind, een baby van 2m
maanden, om het leven te hebben gebracht
Het kind is namelijk in een ledikantje den
verstikkingsdood gestorven. n
Er moeten verschillende omstandigheden
zijn, welke het vermoeden van moord bij
politie hebben doen rijzen. Tevens is het ver
moeden gerezen, dat het echtpaar zich ook
nog aan een dergelijk misdrijf zou hebben
schuldig gemaakt, aangezien ongeveer ander,
half jaar geleden het eerste kind van deze fa!
milie. welk kind een goed jaar oud was, door
verdrinking om het leven fs gekomen, 'door.
dat het was gevallen in een teil met water
Het wordt als een wel zeer toevallige
standigheid geacht, dat in een zóó kort tijds
bestek twee kinderen om het leven zijn oj
komen. B
Zooals hierboven is geschreven, woont het
echtpaar op de derde étage van pand no. 26
aan de Zoutziederstraat, waar de familie drie
maanden geleden haar intrek heeft genomen
Sinds de laatste tien weken heeft de vader
werk. Als bijverdienste verhuurt men nog ka.
mers, terwijl twee broers van den man bij het
gezin hun intrek hebben genomen. Deze
jongens, die beiden circa 18 jaar zijn, zijn Za
terdagavond naar de bioscoop gegaan en alles
was toen in de woning nog normaal. De babv
lag te slapen in een klein zijkamertje, dat aan
de straat grenst.
Toen de jongens 's avonds tegen 12 uur uit
de bioscoop kwamen, verbaasde het hun zeer
sterk, dat in de anders zoo rustige Zoutzieder
straat een viertal auto's stonden geparkeerd
voor hun woning, terwijl de lampen van de
kamers aan de straatzijde volop brandden.
Hun werd de toegang tot de woning gewei-
gerd.
Moeder belt den dokter op,
Terwijl deze jongens in de bioscoop hadden
gezeten, heeft de moeder omstreeks 9 uur dén
huisdokter gewaarschuwd, „dat er iets met
haar kind niet in orde was". De dokter begaf
zich naar de woning en constateerde den
dood van de baby. waarbij vast kwam te staan
dat verstikking den dood veroorzaakt moest
hebben. De houding van de moeder vestigde
al terstond eenigen achterdocht en hierin
werd de dokter nog versterkt, omdat het hem
bekend was, dat anderhalf jaar geleden een
ander kind van het gezin het leven had ver
loren doordat het verdronken was in een teil
met water. De dokter voelde zich daarom ver
plicht de justitie te waarschuwen en om half
10 arriveerden aan de woning van het echt-
paar de substituut-officier, de rechter-com-
missaris, de politie-geneesheer, een inspec
teur van politie, enkele leden van den Dacty.
loscopischen Dienst, alsmede eenige recher
cheurs.
De vrouw is in bewaring gesteld.
Sabotage op Fransch vliegveld?
Vliegveld onder sterke militaire bewaking
gesteld.
Op het pror*-vliegveld Vülacoublay
heeft men volgens een United Press-
bericht uit Parijs een sterke militaire
bewaking geplaatst om de Curtiss-
gevechtsvliegtuigen te beschermen, in
verband met verdenking, dat sabo
tage gepleegd is.
De experts van het ministerie onder
zoeken namelijk enkele verdachte ge
vallen van beschadiging.
In een benzinetank van een der machines
heeft men een zware verontreiniging gevon
den. Deze beschadiging, die men voor een daad
van sabotage houdt, is aangebracht op den
zelfden dag dat het ministerie van oorlog de
officieren van de luchtmacht en de journalis
ten had bijeengeroepen om deze nieuwe door
Amerika geleverde machines in oogenschouw
te nemen. Het waren de eerste Curtiss-toe-
stellen van de 200 die in Amerika besteld zijn.
In het geheel zijn er reeds 27 van geleverd.
In de luchttunnel van het proefstation
ChalaisMeudon is brand uitgebroken, even
eens onder verdachte omstandigheden, in een
motor die proef draaide.
„Thames" neemt wrak van de
„Jaguar" op sleeptouw.
Men zal zich herinneren, dat in Januari
het Noorsche motortankschip „Jaguar" tij
dens hevig stormweer tusschen de Bermuda-
eilandsne en de Azoren in tweeën brak. De
bemanning werd met groote moeite door het
s.s. „Duala" gered. Het achterschip, waarin
zich o.a. nog 5000 ton olie bevinden, bleef
drijvende.
Zaterdagmiddag, ruim drie weken na de
scheepsramp, heeft de Nederlandsche sleep
boot „Thames" van L. Smit en Co.'s interna
tionalen sleepdienst op 37 gr. 4 min. N.B. en
29 gr. 14 min. W.L. een heel eind beoosten
de plaats, waar de ramp geschiedde aan
het wrak kunnen vastmaken. De „Thames"
heeft het op sleeptouw genomen, terwijl de
Duitsche sleepboot „Seefalcke" de sleep es
corteerde. Van de „Seefalcke" gingen drie
man op het wrak over.
De „Thames" zal trachten het wrak op de
Azoren binnen te brengen en nadat hier pom
pen op het wrak geplaatst zijn, pogen, te
zamen met de „Seefalcke" het achterschip
van de „Jaguar" naar een Engelsche haven
te transporteeren.
Meer arrestaties in verband met
het Casino-scliandaal te Namen.
BRUSSEL, 12 Februari (Belga-A.N.P.) -
Omtrent de malversaties, waarbij het Casino
te Namen betrokken is, meldt de Peuple dat
buiten de arrestatie van S., den secretaris van
het parket-generaal van Brussel, nog drie
andere arrestaties zijn verricht. De aange
houdenen zijn de concessionaris, de directeur
en de penningmeester van het Casino van
Namen, die beschuldigd worden van om-
kooping van een ambtenaar en het verbergen
van documenten. S. wordt ten laste gelegd
dat hij jridische documenten verduisterd
heeft, zich als openbaar ambtenaar heeft
laten omkoopen en het beroepsgeheim ge
schonden heeft.
De vier arrestanten zijn naar Brussel osu*
gebracht.
