De bevoegdheden van den Franschen president
DE VUURSIM
BURGERLIJKE STAND.
Niet geringe invloed op de landspolitiek.
AL hebben de internationale gebeur
tenissen de presidentsverkiezing van
de volgende week op den achtergrond
geschoven, dit neemt toch niet weg
dat 5 April een zeer gewichtige datum voor
Frankrijk is, gewichtiger dan velen denken.
Over het algemeen immers is men geneigd
den president der Republiek te beschouwen
als een soort ledepop, een representatieve
persoonlijkheid, wiens taak het is talrijke
tentoonstellingen met vriendelijke speechen
te openen, aan te zitten aan banketten, waar
hij enkele nietszeggende woorden uitspreekt,
hooge buitenlandsche gasten te ontvangen
en nu en dan zelf een bezoek aan een vreemd
staatshoofd te brengen.
Die opvatting is allesbehalve juist: een
president der Fransche Republiek bezit een
macht, die menig gekroor\d staatshoofd niet
heeft en het ligt geheel aan zijn eigen per
soonlijkheid of hij invloed op de staatszaken
uitoefent ofwel enkel en alleen een mijnheer
in rok-en-witte-das is, die zeven jaren lang
vriendelijk glimlachend cp het paleis van het
Elysée huis. Die macht is over het algemeen
aan het groote publiek onbekend en nog veel
minder het feit, dat die macht eigenlijk be<
doeld was als een koninklijke macht.
Hoe die dan ontstaan is? Op een wonder
lijke manier. Het was na de catastrofe van
Sedan en daar het keizerlijk regime was af
geschaft, nam een „regeering van na
tionale verdediging" het bewind op zich. De
titel zegt reeds dat niets nieuws in plaats van
het oude regime werd ingesteld. Verkiezingen
werden uitgeschreven en hadden tot gevolg,
dat de meerderheid van de toen te Bordeaux
vergaderde volksvertegenwoordigers bestond
uit conservatieve monarchisten, die het ech
ter niet eens waren over de keuze van den
pretendent. De legitimisten stemden voor den
graaf de Chambord, de Orlénisten steunden
daarentegen den gjmaf van Parijs, terwijl de
Bonapartisten ijverden voor prins Eugenius,
zoon van Napoleon IH. Overeenstemming
bleek niet mogelijk en „in afwachting, dat
omtrent de bedoelingen van Frankrijk beslist
zou worden", besloot de vergadering den 16
Februari 1871 den titel van „hoofd der uit-
uitvoerende macht" aan „mijnheer" Thiers
toe te kennen.
Thiers kwam al heel spoedig tot de over
tuiging, dat „de Republiek het eenige moge
lijke regime was, daar dit de Franschen het
minst verdeelde", doch de moeilijkheid was
die overtuiging door de vergadering te doen
deelen. Thiers slaagde hierin niet en werd den
24sten Mei 1873 tot aftreden gedwongen. In
zijn plaats werd door de vergadering gekozen
een overtuigd monarchist, maarschalk Mac-
Mahon, hertog van Magenta. Achttien maan
den lang beraadslaagde de Wetgevende ver
gadering, die van Bordeaux naar Versailles
was verhuisd, over de grondwet en de monar
chistische meerderheid zorgde er wel voor
dat geen enkele maal het woord „republiek"
in den tekst voorkwam. Op enkele artikels na,
juist die welke betrekking hadden op het toe
komstige staatshoofd en zijn bevoegdheden,
was de geheele tekst afgehandeld en de be
langstelling was door de langdradige beraad
slagingen bijna tot het nulpunt gedaald, toen
den 30sten Januari 1875 een onbeteekenend
afgevaardigde, Wallon,, professor in de
rechtsgeleerdheid een amendement indiende,
dat luidde: „De president der Republiek
wordt bij absolute meerderheid door Kamer
en Senaat, in Nationale Vergadering bijeen
gekomen, gekozen".
Men mag zich afvragen of Wallon.
die niet bij de republikeinsche fractie was
aangesloten, niettegenstaande zijn professo
raat in de rechten wel de diepe beteekenis
van zijn amendement begrepen heeft doch
hoe het ook zij, teen hij dit deed was het
reeds te laat.
Tevergeefs trachtten de monarchistische lei
ders hun vrienden op te roepen, tevergeefs
trachtten zij de stemming uit te stellen en het
centrum tot tegenstemmen te bewegen, de re
publikeinen eischten stemming en het amen
dement werd met 353 tegen 352 stemmen aan
genomen. Eén stem meerderheid slechts, één
stem, die over den toekomstigen regeerings-
vorm besliste: Frankrijk werd een republiek.
De wraak van den notaris.
"OTET verhaal gaat, dat die ééne stem af-
-^komstig was van den heer Sénart, een
eerzaam notaris in de Oise, die volgens de ce-
remonieele gewoonten van dien tijd steeds in
zwarte rok en witte das gekleed was en ook in
deze kleeding de bijeenkomsten van de Na
tionale vergadering bijwoonde. Op zekeren dag
had zijn fractieleider, de hertog de Broglie,
hoofd van de rechterzijde, hem diep beleedigd.
De hertog immers, die den slechts zelden de
vergaderingen bij wonenden notaris niet eens
uiterlijk kende, had hem n.l. zijn paraplu toe
gereikt met de woorden „Hier, vriend, breng
dat eens naar de vestiaire", en de heer Sénart,
diep beleedigd dat hij voor een kamerbewaar
der gehouden was, uitte zijn wrok bij de eerste
de beste gelegenheid door tegen De Broglie
en.... voor de Republiek te stemmen.
Geslagen op dit eene punt, wilden de mo
narchisten echter niet toegeven en bij de vol
gende artikels, die de bevoegdheid van den
president regelden, haalden zij hun schade in
door den president der Republiek alle be
voegdheden toe te kennen, die de macht van
een constitutioneel vorst uitmaken. Op die
wijze zou, wanneer ooit eens een koning den
troon beklimmen zou, slechts één woord, een
titel, in de grondwet veranderd behoeven te
worden.
Welke zijn nu die bevoegdheden van den
president? Hij kan wetsvoorstellen indienen,
bekrachtigt dè wetten en waakt over de uit
voering ervan. Hij heeft het recht van gratie,'
beschikt over de gewapende macht, kan de
Kamer op advies van den Senaat ontbinden,
zit de nationale plechtigheden voor, onder
handelt over en ratificeert de verdragen. Het
is duidelijk dat, zooals in eiken constitutio-
neelen staat die macht beperkt wordt door de
bepaling, dat elk besluit van den president
door een zijner ministers gecontrasigneerd
moet worden, doch dit neemt niet weg, dat
zijn bevoegdheden zeer uitgebreid zijn en dat
hij een zeer grooten invloed op de staatszaken
kan uitoefenen. Temeer kan hij die, daar hij
de vergaderingen van den ministerraad bij
woont en deze zelfs ambtshalve presideert,
zoodat hij dus volkomen op de hoogte is van
al hetgeen gedurende zijn zevenjarig bewind
geschiedt en door zijn persoonlijken invloed
achter de schermen heel wat in kan brengen.
En tenslotte kan hij een bijna rechtstreek-
schen invloed op de staatszaken uitoefenen
door de keuze van een kabinetsformateur bij
ministercrisis, iets, wat geheel van hem per
soonlijk afhangt. Een zeer sprekend bewijs
hiervan uit den laatsten tijd is wel, dat Frank
rijk nu bestuurd wordt door een kabinet, steu
nend op een rechtsche meerderheid, niette
genstaande de Kamer een zeer groote link-
sche meerderheid heeft, iets wat zeer zeker
uit den nood der tijden is voortgekomen, maar
ook voor een deel het resultaat is van per
soonlijke bemoeiingen van den heer Lebrun.
Zooals men ziet, beschikt de president dei-
Republiek over heel wat meer bevoegdheden
dan men oppervlakkig meenen zou en daar
om is de 5de April zoo'n belangrijke datum
voor Frankrijk daar de persoon, die dan geko
zen zal worden, zeven jaren lang een stillen,
maar aanhoudenden invloed op Frankrijk's
politiek zal kunnen uitoefenen.
(Nadruk verboden)
J. W. KOLKMAN.
Rome geïrriteerd over Frankrijk's
terughoudendheid.
ROME, 29 Maart (HaVas). In fascistische
kringen te Rome merkt men een zekere ge
prikkeldheid over de reserve, welke in offi-
cieele Fransche kringen in acht wordt geno
men na de rede van den Duce. Men verwon
dert zich erover, of veinst verwondering, dat
Frankrijk nog niet heeft geantwoord op wat
men in deze kringen noemt de „toenadering
tot Frankrijk", welke toenadering het karak
ter heeft van een waarschuwing.
Men geeft thans Frankrijk den raad
spoedig met Italië in contact tè treden
aangezien dit land anders misschien
een minder groote gematigdheid in
zijn eischen zou kunnen toonen.
De „Regime Fascista" hoopt, dat Frankrijk
de noodzakelijkheid zal voelen toe te geven
aan de Italiaansche eischen, indien men niet
wil dat de eischen een punt van verwijdering
vormen.
„La Stampa" schrijft, dat men met Italië
niet kan spotten en dat Frankrijk de eerste
stap moet doen. Voor het geval dat Frankrijk
zou weigeren te onderhandelen en zou zeg
gen: „Laten wij met de wapens een definitieve
regeling tot stand brengen", schrijft hetzelfde
blad dat men in dit geval rekent op de kracht
van de as Rome-Berlijn. Verder wijst het blad
erop, dat de rede van den Duce de bruggen
tusschen beide landen niet heeft afgebroken.
Joden zoeken nieuw bestaan in liet
Verre Oosten.
FRANKFORT a.d. MAIN, 29 Maart (Reu
ter). Zeshonderd Joden met vrouwen en
kinderen uit Frankfort en omgeving, schepen
zich vandaag te Genua in op de „Conté Bian-
camano", dat hen naar Singapore. Sjanghai
en andere plaatsen in het verre oosten zal
brengen. De meesten dezer emigranten zijn
jong of van middelbaren leeftijd. Alle beroe
pen zijn vertegenwoordigd. Zij worden gehol
pen door de verschillende internationale ver-
eenigingen voor steunverleening aan Jood-
sche vluchtelingen. De meesten hunner gaan
naar Sjanghai.
FAILLISSEMENTEN
Door de Arrondissements-Rechtbank te Haar
lem zijn de volgende faillissementen uitgespro
ken op Dinsdag 28 Maart 1939.
C. F. Lucas, schilder, wonende te Haarlem,
Hoogerwoerdstraat 38, Curatrice Mevr. Mr. C.
L. Vis-Sanders, te Haarlem.
De handelsvennootschap onder de firma P.
Haan en Zn., gevestigd te Haarlem, Dr. Leyds-
straat 8. Curator Mr. D. de Jong, te Haarlem.
C. J. Wennekcrs, landbouwer, wonende te
Haarlemmermeer, Bennebroekerdijk 131, Cura
tor Mr. L. V. Hoog te Haarlem.
E. M. van der Ploeg, zangleeraar, wonende te
Haarlem, Mr. Cornelisstraat 100 r. Curatrice
Mej. Mr. M. J. Kluitman, te Haarlem.
Rechter-Commissaris in al deze faillissemen
ten Mr. A. L. M. van Berckel te Haarlem.
Door het verbindend worden der Uitdeelings-
lijst is geëindigd het faillissement van G. Fran-
zen, koopman in electrische artikelen, wonende
te Velsen-Noord.
Curator Mr. J. A. B. Sanders, te Beverwijk.
Misleiding van den Militairen
Keuringsraad.
AMSTERDAM 29 Maart. De vierde Kamer
van de rechtbank heeft vandaag uitspraak ge
daan in de strafzaak tegen den 42-jarigen
diamantbewerker S. G. en den 20-jarigen koop
man L. L., die samen terecht hebben gestaan,
omdat zij dokter ten C. een schriftelijke ge
neeskundige verklaring over bij den koopman
bestaande gebreken valschelijk hebben doen
opmaken, met het oogmerk om het openbaar
gezag en wel den keuringsraad voor de als
dienstplichtigen ingeschreven personen te mis
leiden.
De rechtbank veroordeelde den jeugdigen
koopman L. tot een gevangenisstraf van een
jaar (conform den eisch), door te brengen in
de jeugdgevangenis.
De 42-jarige diamantbewerker werd tot de
maximumstraf, n.l. drie jaar gevangenisstraf,
veroordeeld.
Steun aan de Engelsche
scheepvaart.
In het Engelsche Lagerhuis heeft minister
Stanley een jaarlijksch subsidie van 2.75 mil-
lioen pond sterling aan de wilde vaart aangekon
digd. Voorts stelde de regeering voor 10 millioen
pond beschikbaar te stellen voor leeningen aan
reeders over een periode van twee jaar op gun
stige voorwaarden ten behoeve van den bouw
in Groot-Brittannië van schepen voor de wilde
vaart en vrachtschepen, waaronder niet begre
pen worden schepen met koelruimte of schepen,
die passagiers vervoeren.
Ten einde de totale tonnage onder Britsche
vlag te vergrooten stelde de regeering voor
twee millioen pond uit te hekken voor den
aankoop van geschikte schepen, die in Engeland
staan ingeschreven en die, ofschoon zij nog
dienst kunnen doen, anders aan buitenlandsche
reeders zouden worden verkocht of gesloopt.
Dergelijke schepen zouden alleen in de vaart
gebracht worden in geval van nood, doch zij
zouden in goeden staal worden gehouden om zoo
noodig in de vaart gebracht te kunnen worden.
Dc berichten over Britsch-Fransche
garantie voor Nederland en
Zwitserland.
„Dwaze plannen," zegt de Frankfurter Zeitting.
In verband met de berichten over een Fransch
Britsche garantie voor het grondgebied van
Zwitserland en Nederland schrijft de Frank
furter Zeitung in een hoofdartikel o.a.:
„De Britsche en Fransche regeering hebben
in Den Haag en in Bern niet lang gevraagd of
deze garantie daar ook welkom is. Zij hebben
haar eenvoudig opgesteld. Men kan zich voor
stellen, hoe pijnlijk in de beide betrokken lan
den de gevoelens van vele menschen daarbij
moeten zijn, hoeveel men in Parijs en Londen
ook mag spreken over garantie. In werkelijk
heid immers kunnen de kleine landen bij der
gelijke plannen nauwelijks iets anders zijn dan
de opmarschgebieden voor de Engelsch-Fran-
sche generale staven. Daarmede echter zou de
lang behoede onafhankelijke positie van deze
landen uiteengeslagen worden. Zij, die verder
zien, moeten bovendien de volkomen dwaasheid
van deze plannen doorzien. Aan deze plannen
ontbreekt aan feitelijke basis vrijwel alles. Er
staat tegenover de belofte van Hitier, er staat
tegenover de bijzonderheid van ligging der beide
landen, er staat tenslotte tegenover de welover
wogen onverschilligheid van Duitschland jegens
het Europeesche westen".
BEKEND DUITSCII VLIEGER OVERLEDEN.
De Duitsche bladen kondigen het overlijden
aan van den bekenden vlieger Harle, die de
vlucht van Berlijn naar Batavia heeft gemaakt.
Harle was een zeer oud lid van de nationaal-
socialistische partij en drager van de bloedorde.
Hij heeft ook den eereprijs Adolf Hitler van
1939 gekregen.
De bladen geven geen bijzonderheden van
zijn dood en deelen slechts mede, dat hij den
dood als vlieger heeft gevonden.
Mr. Rost van Tonningen wederom
tot boete veroordeeld.
Smaadschrift tegen minister Goseling.
Het Haagsche gerechtshof heeft
evenals de rechtbank daar ter stede gedaan
heeft, den hoofdredacteur van het Nationale
Dagblad Mr. M. M. Rost van Tonningen, we
gens smaadschrift tegen minister Goseling
veroordeeld tot een geldboete van f 200, subs.
50 dagen hechtenis.
Het betrof hier het in het Nationale Dag
blad van 13 April van het vorig jaar versche
nen artikel, getiteld ,.De beruchte zedenschan-
dalen te Oss", waarin het beleid van den mi
nister van Justitie scherp werd gecritiseerd.
De advocaat-generaal heeft bevestiging van
het vonnis van de rechtbank gevraagd.
Twee ontploffingen te Londen.
Vermoedelijk veroorzaakt door tijdbommen.
LONDEN, 29 Maart (Reuter)-. Te een uur
vannacht zijn op de Hammersmithbrug over
de Theems te Londen twee bommen ontploft,
waardoor de brug licht is beschadigd, zoodat
zij tijdelijk voor het verkeer moest worden
gesloten.
De ontploffing werd tot op grooten afstand
gehoord en de ruiten in de omgeving zijn ge
sprongen. Personen werden niet getroffen.
Men heeft reden om aan te nemen, dat deze
ontploffingen zijn veroorzaakt door tijdbom
men, welke werden geplaatst door aan
hangers van het lersche republikeinsche leger
met het doel de minachting te toonen voor
de vonnissen, welke gisteren tegen den van
dit yeger in Old Bailey werden geveld.
De politie heeft twee personen gear
resteerd en in twee huizen huiszoeking ge
daan.
Copyright P. I. 6. Boa 6 Cop.nhog.o
„Nu, dat is een mooie geschiedenis", zei de koningin, maar de
koning, die onmiddellijk aan de voorspelling dacht, vond het raad
zaam om zijn docht» onder de hoede van één der vertrouwde
hofdames te stellen.
Ex-premier Witos in P0len teriu
TH.
Na ballingschap van acht j,.
Witos.
De vroegere Poolsche minkte*
Witos, leider der volksbeweging
boerenbeweging is in Polen terui
meer dan acht jaar in ballingschan c
hebben. Na de laatste gebeurtenissen t
Slowakije had hij zich in verbinding
het Poolsch gezantschap, dat hem d
heeft verschaft. een
Witos is Dinsdagmiddag bij Bohoelin
grens gekomen. Men weet nog niet i
nen de Poolsche autoriteiten met hem J
Man zal zich herinneren, dat Wito? f. 5?1
beschuldigd werd vau deelneming aan m
menzwering tegen de veiligheid van dof
en deswege tot twee jtar en zes maaiSL
vangenisstraf veroordeeld werd. Hii
het besluit naar Tsjecho Slowakije te vïht*3
VROUWEN-VREDES-GANG 1939
HAARLEM,
Te Bloemendaal—Santpoort heeft zich
plaatselijk comité gevormd voor de Vrouw!?
Vredesgang dat als volgt is samengesteld
Mej. C. P. Bal, Int. Vr. bond vVredL
Vrijheid, voorzitster; mevr. J. Kesting pi
tering. Vrouwenclub v. d. Vr. Dem bond t
voorzitster: mevr. A. Oldeman—Stoker
Ned. Vr. Vredebond, secretaresse; mevr a
Schrier—Hoedjes, 2e secretaresse: mevr v
BijtelaarSchol te, Kerk en Vrede, pennin?
meesteresse; mej. Alphenaar, Chr. Dem Unte"
mevr. de Vries—Noordhoff, Ver. van Staats
burgeressen; mevr. G. Polak—Br"
Soc.-Dem. Vrouwen Club; mevr. E. van Zwijn'
dregt—ter Meulen, Comm. v. Moeders en 0d!
voedsters.
Het aanbevelingscomité bestaat uit de da.
mes: mej. Bierens de Haan; mevr. N. Dy»!
rinck—van Gilse van der Pais; mevr, W j p
van EsveldRost; mevr. M. J. Fokker
Kesller; mevr. Kool—Pierson; mevr. Nien~
huijsVersteegh; mevr. C. de Vletter—Hof
man, mevr. Von Wolzogen Kühr—Borel.
Wilde-autobusexploitant thans tot
75 boete veroordeeld.
HAARLEM, Woensdag
Voor de tweede maal had de autobus-exploit
tant L. Kors uit Heemstede zich hedenmorgen
voor den Kantonrechter te verantwoorden we
gens het exploiteeren van een wilden busdienst
tusschen Haarlem en Amsterdam. De Ambtenaar
van het O.M. had deze zaak aangebracht met
een eenigszins gewijzigde dagvaarding. Hij had
namelijk een bepaalden rit uitgezocht en niet
zooals veelal gebruikelijk is een serie ritten ten
laste gelegd, zooals ook de vorige maal was ge
schied. In verband hiermede waren ook geen
getuigen opgeroepen.
De Ambtenaar stelde in zijn requisitoir de
vraag of men gelet op de gewijzigde dagvaar
ding, nu nog kan spreken van een autodienst
Volgens spr. was dit niet het geval. We hebben
hier te doen met een touringrit zooals ook sub
sidiair ten laste is gelegd.
In verband met de principieele zijde van deze
zaak vroeg spr. een boete van f 100 of 25 dagen.
De verdediger mr. O. H. van Wijk meende,
dat nu in de dagvaarding de autobusdienst niet
duidelijk is omschreven, men ook niet kan spre
ken van een toerwagen-rit. Een autobusdienst is
tenslotte geen samenstelsel van tourwagen rit
ten. Op art. 39 van het R.A.P. wilde de verdedi
ger niet meer ingaan daar de Kantonrechter dit
al verbindend heeft verklaard. Mr. Van Wijk
merkte nog op, dat het er niet om gaat hoe net
O. M. het feit wenscht te zien maar hoe het
feit is. De Kantonrechter deed na re- en du
pliek onmiddellijk uitspraak en verklaarde het
noch met den Ambtenaar noch met den verde
diger eens te zijn. Naar zijn meening was het
primair in de dagvaarding ten laste gelegde -
het rijden van een autobusdienst strafbaar
en daarom legde hij een boete op van f 75 ot
20 dagen.
's Avonds wilde de soldaat wederom de prinses terugzien. Hij
eloeg vuur met zijn vuurslag en gebood den hond, die direct ver-
om haar te gaan halen. Even later verscheen deze in de
kamer van de prinses.
(Wordt vervolgd).
HAARLEM, 29 Maart
Ondertrouwd 29 Maart: H. van Dijk en B.
M. Springveld; G. van Wijnen en J. van
Marsbergen; J. Schabbing en E. Tromp;
W. A. Tillemans en J. P. M. Christiaans: B.
J. Glas en J. L. C. Fielmich; J. J. M. Beeren-
hout en E. Mesman; H. M. Rooyens en J. A.
G. Bergfeld; J. Commandeur en T. Weichen;
J. J. Loerakker en K. R. Bolten; J, E. T. B.
Driesen en H. C. M. Jonckbloedt; C. Koek
en M. Ruijgvoorn; A. J. Gruijters en J. Deen;
J. H. Zwarts en G. Bouw; J. C. Ruijgh en
L. Polfliet; J. S. van Straten en M, J. Arnol-
1 dus; C. P. Visser en H. C. van Berkum; J.P-ft
Bismeijer en H. van der Heeft; J. Kroon en
B. E. Lindeman; F. A. M. van der Peijl en
G. J. Schriever; C. G. van Houten en j. T.
H. de Vries; D. Baas en H. A. B. van Meurs.
Getrouwd 29 Maart: O. A. Eliam en K.
Weber; B. Bosboom en A. Mok; L. Nijmanen
J. Boelé; B. Homburg en A. J. van der Maa^
C. de Leeuw en A. van Dam; C. Sprockel en
W. G. van Dijk; E. de Jong en C. M. W. van
Looij; J. Zijlstra en N. Rietveld; C. Smit en
W. C. Bakker; A. Wernik en C. Knuf; A. Olie*
mans en P. C. van Son; A. D. van der Matten
en A. J. Mosseveld; P. C. van L^uwe°.e?
J. Bon; S. Hogendoorn en G. Reijn; J'
M. van der Eisen en J. T. Hoes.
Bevallen 26 Maart: G. J. Rienstra-van oer
Veldt, d.; 27 Maart: G. Taams-Edel, 0.
HogeveenLameris, z.; 28 Maart: L. T. Kor-
nelissenWaning, z.; W. Box—Verhagen, z-
Overleden 25 Maart: A. Ploeg, 79 j., RlPPf'
dapank; 27 Maart J. Bruyn, 53 j., Hazepaters*
laan; 28 Maart: M. PrinsAchenbach, 77 u
Nieuwe Gracht; M. C. Breda Kleijnenoergi
88 j., Dreef
