IJmuider Courant
Jlexswifhtid
ttaiwec
fegxensd
Landverraad
Ook sttwg&i teg^Cen 'utzake
Meediqmg oom het open*
kuvt gezag of oolk&qwepen-
zal beter vervolgd
kunnen worden
SV Ui,s"ro 'D 4,sr
DAGBLAD VOOK VELSEN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Het Amsterdamsche
Stadhuis-
Regeering stelt aan de
Kamer mogelijkheid van
verschijningsverbod voor
BESCHERMING
VAN OPENBARE
ORDE HET DOEL
Als kamer accoord gaat met
Voor roodharigen.
N.V. RADIO DISTRIBUTIE-BEDRIJF
-JAAROA^NoJSS
««"«-pp»
Grool' Boölslra.l 93.
"lil I0"4- Bure'° IJ°"'ide'
t'»""" L Postgiro 310791. Alle
Tdrf00" veD ,0or dit blad,
-W»™" 'n dS
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P. W. PEEREBOOM EI\ KOBEK1 PEEKEBOOM
Hoofdredacteur; ROBERT PEEREBOOM
WOENSDAG 3 MEI 1939
Abonnementen pet week f 0.12'/j, pet
maand f0.52''2, per 3 maanden f 1.35,
franco per post f 1.95 per kwartaal. Losse
nummers 3 cent per ex. Advertentiëni
1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12.
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele
prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod
l«3 regels f 0.25, elke regel meer f0.10.
•wrddlng van den bouw van een
W "stadhuis in Amsterdam is weer met
verlengd. En als dat jaar verstreken
Wi"ar men misschien op zijn uitgangs-
S1*', ...„vrekeerd en weer opnieuw
7iin teruggvao""
P'm bcinnen. Dat is de kwade kans
ót het architectenpaar Duintjer-
kunnen
Lr'^het* tweetal Berghoef-Vegter er in
Zen tijds in Slagen zal, zijn plannen
f. lf ontwikkelen en te verbeteren dat
aanvaard worden,
nevenstaande regelen zijn dan nog ge-
in de veronderstelling, dat de Am-
gemeenteraad het voorstel van
v .n W aal aanvaarden,
E£n en wethouders van de hoofd-
hebben wijselijk de slotsom van de jury
:,„vaard en dit voorstel Ingediend Die slot-
ïiildde* Als de ontwerpers onder motto
(Duintjer-Komter) en „Belfort"
Soef-vegter) in de gelegenheid worden
ttód hun ontwerpen te herzien is naar de
fflKning der jury de kans groot, dat een
Llect al worden verkregen dat het ge-
1* „hte definitieve schetsontwerp zou zijn
l >n.nn ^/-i/-iVi in Hrip óf.annpc
en dat dan
ou worden bereikt". In sportieve termen zou
«en kunnen spreken van een voorronde, een
tóen eindstrijd en een eindstrijd. Dit wordt
dan de eindstrijd. Een finale van een jaar.
Het wereldkampioenschap schaken en de
Tour de France zinken er beide bij in het niet.
Maar B. en W. zeggen royalen bijstand toe.
Zij stellen zich voor met de strijders in deze
ierendouble" - nu denk ik weer aan ten-
Jjis - voortdurend contact te houden, waar
bij hun de noodige aanwijzingen betreffende
de gebruikseischen, aan het gebouw te stel
len, zullen worden gegeven. De leden der
voormalige jury hebben zich al bereid ver
klaard, B. en W. bij te staan in het met de
vier architecten te plegen overleg en hen van
advies te dienen over de te verwachten nieu
we ontwerpen. En het honorarium van de
vier jonge bouwers zal door B. en W. in
overleg met hen worden vastgesteld.
ief voorstel. Ik hoop dat de Am-
Raad zich even wijs zal toonen
als het college en het aannemen, zich dus
evenzeer aansluitend bij de slotsom der ge
zworenen. In zijn eigen belang kan de Raad
niet beter doen dan dit. Want zoo'n jury
heeft verstand van de zaak en leeken-colleges
hebben dat niet, zoodat zij zich altijd min of
meer belachelijk maken als zij debatten over
kunst gaan houden. Dat besefte de groote
staatsman Thorbecke al toen hij zei „Kunst
is geen regeeringszaak", waarmee hij niet be
doelde - zooals men er later verkeerdelijk
van heeft willen maken dat de regeering
zich niet met de Kunst moest inlaten en die
niet steunen, maar dat het niet op haar weg
lag erover te oordeelen. Hetgeen gansch iets
anders is.
Of de Amsterdamsche Raad tot een zoo
hooge mate van zelfbedwang in staat zal
zijn, dat zij zich van leekenpraatjes over
Kunst bij deze gelegenheid volkomen ont
houden zal blijft de vraag. Gold het de schep
pingen van musici, de kans zou grooter zijn.
Ten aanzien van schilders zou nog wel een
sterke aarzeling bestaan. Bij architecten en
beeldhouwers wordt de verleiding te groot. Wa
ren schrijvers in het spel dan zou de spraak
zaamheid niet te stuiten zijn, want schrijven
heeft iedereen geleerd. Op de lagere school al.
Enfin, de hoofdzaak is dat het voorstel van
B. en W. een meerderheid krijgt en de eind-
strijd-van-een-jaar beghinen kan, met het
hopelijk resultaat dat de heerendouble om
het Stadhuis-kampioenschap van Amster
dam door het beste paar weerde gewonnen.
liMay the best men win!", zouden ze in de
Engelsche kranten, zelfs in de plechtstatige
Times, bij een gelegenheid als deze zeker zeg
gen.
De Nederlandsche bedachtzaamheid treedt
langdurige maar bij uitstek weloverwogen
ontwikkeling van deze zaak weer eens sterk op
«n voorgrond. „Building the World of
tomorrow" is een devies dat de Amerikanen
esn een complex van tijdelijke tentoonstel-
lutgsgebouwen, noch hecht noch weldoortim
merd, durven te verbinden. Onze toepassing
Tan dit devies uit zich kenmerkend in de
jarenlange voorbereiding van den Amster-
oamschen Stadhuisbouw. En hecht zal die in
~s ?eva' wezenEn weldoortimmerd niet
minder!
Als er dan over een jaar tot de uitvoering
au een ontwerp besloten mocht worden
tori komt de financiëele opzet, met de be-
'en en zoo.... en als die aangenomen
mochten worden, weer een jaartje later
uu, dan zou de bouw kunnen beginnen. Die
natuurlijk vele jaren vorderen. Waarmee
dat het S°ed dat Duin-
niet in twee, doch in drie étappes
tior v ?6CU wu oao
[Jf- Komter, Berghoef
wel heh 7Jn^aFe,maal in de dertig als ik het
gelden dot loSische verwachting mag
zijnstarihui ymnende „double" niet alleen
wat tiid Yoltooien maar bovendien nog
metZ daarna het vaderland
creatieven eee^t ^^PPingen van zijn
Wü II6ee? te verrijken.
gaan met over éen-nachts-iis. R. P.
N,V' NEBERLANDSCHE GIST- EN
In de Din-riPIRITUSFABRIEK-
ring van aolJ18 gehouden algemeene vergade-
sche Gist aandeelhouders der N.V. Nederland-
over het W.;PmlV!fabriek> werd het dividend
cent- De aan ri k1" vastgesteld op 15 pro-
«■WW», WKto,UkozLn.redinS ZijDde C°m'
Herhaalde persexcessen van den laatsten tijd, gecombineerd met
een reeks van ontoelaatbare mondelinge uitingen in bet openbaar,
noopten er de Regeering toe nadere voorzieningen te overwegen ter
bescherming van de openbare orde. Daarom heeft zij een wets
ontwerp ingediend, dat nieuwe voorschriften stelt ter bescherming
van de openbare orde.
Allereerst wordt een aantal aanvullingen gegeven van de be
staande bepalingen betreffende beleediging van bet openbaar gezag,
openbare lichamen en instellingen, en van groepen van de bevolking
of ten deele tot de bevolking beboorende groepen van personen.
Daarnaast wordt een nog belangrijker materie de
mogelijkheid geopend van een rechterlijk verbod van ver
schijning van dagbladen en andere periodieke geschriften
waarmede bij herhaling misdrijven worden gepleegd tegen
de veiligheid van den Staatde openbare orde of het open
baar gezag.
Het misbruik, dat hiernaast als eerste is ge
noemd, raakt de vrijheid van meeningsuiting,
een vrijheid die, mits goed gebruikt, ook voor
de richtige functionneering van onze staatsin
stellingen van groot belang kan zijn. Ieder
staatsburger heeft diensvolgens ten onzent de
gelegenheid het openbaar bestuur te critiseeren,
en wenschen, verlangens en gedachten, welke
naar zijn meening het algemeen belang kunnen
dienen, in het openbaar naar voren te brengen.
Het genoemde recht bedoeld, gelijk vanzelf
spreekt en ook uit het voorgaande blijkt, het
uiten van vruchtbare en opbouwende critiek mo
gelijk te maken. Eisch is in ieder geval, waar
niet elkeen tot vruchtdragende critiek practisch
in staat is, dat de uitlatingen geschieden te
goeder trouw, met andere woorden, dat hij, die
de critiek oefent, te goeder trouw van meening
kan zijn, dat hij door te spreken het algemeen
belang dient.
Wat geschiedt echter bij de excessen, waarvan
boven sprake is? Nauwkeurig het omgekeerde.
Van de vrijheid van openbare meeningsuiting
wordt misbruik gemaakt tot het stelselmatig
oefenen van critiek niet te goeder, doch te kwa
der trouw. Zelfs de meest onoirbare middelen
worden aangewend om het bestaande gezag en
de bestaande openbare lichamen en instellingen
in de oogen van critieklooze medeburgers om
laag te halen. Verdachtmakingen, heele en halve
leugens en laster worden bij voortduring gebe
zigd.
(Vervolg pag. Binnenland.)
Aantal radioluisteraars in ons land
blijft toenemen.
Op 31 Maart j.l. bedroeg het aantal aan
gegeven radio-ontvanginrichtingen in Ne
derland 747.053. Het aantal aangeslotenen op
radio-distributie-inrichtingen bedroeg op dien
datum 384.084.
Von Ribbentrop ontvangt den
Engelschen gezant.
Vlootverdrag niet behandeld.
De Britsche ambassadeur te Berlijn heeft
gisteren een bezoek aan minister Von Ribben
trop gebracht.
Dit was het bezoek van Sir Neville Henderson,
dat deze na zijn terugkeer uit Londen had aan
gevraagd, maar dat de Duitsche minister niet
kon toestaan, daar hij het te druk had met het
oog op de vergadering van den Rijksdag. Men
verneemt dat de beide heeren den algemeenen
wereldtoestand hebben besproken en dat het
vlootverdrag niet behandeld is.
Het onderhoud duurde twintig minuten.
regeeringsvoorstellen te dezer zake
Bij de Tweede Kamer is ingediend een
wetsontwerp houdende aanvulling van
den eersten titel van het tweede boek
van het wetboek van strafrecht (mis
drijven tegen de veiligheid van den
staat). Hierin worden strenge straffen
gesteld inzake landverraad.
Ter toelichting van het wetsontwerp schrijft
de minister van justitie o.a.:
De Vereeniging Vrijwillige Brandweer Bloemendaal bestaat 15 jaar. Het bestuur
tijdens de receptie. Van links naar rechts zittend: D. Verduin (opzichter mate
riaal), H. Eichron (secretaris). Joh. Meeuwig (voorz. en commandant), P. Hout
graaf (penningmeester), W. K. Kempen (secretaris van den staf). Staande: J. J.
Lansdorp (commissaris), D. van Buuren (onder-commandant).
In genoemden eersten titel wordt bij de mis
drijven, die men met het algemeen begrip
landverraad kan aanduiden, uitgegaan van de
figuur, dat de veiligheid of de zelfstandigheid
van den staat wordt bedreigd door rechtstreek-
sche samenspanning met personen of lichamen
in het buitenland. Er zijn andere methoden
denkbaar en in zwang. Ofschoon niet kan wor
den gezegd, dat deze in Nederland in eenigszins
belangrijke mate toepassing vinden, hebben
toch de hier bedoelde verschijnselen een dermate
ergernis-gevend karakter, dat zij, zeker onder
de tegenwoordige omstandigheden, niet kunnen
worden geduld, niet in de laatste plaats ten einde
vertroebeling in de goede verhouding van Ne
derland tot buitenlandsche mogendheden te
voorkomen.
Naar de regeering vertrouwt, zal de voorge
stelde voox-ziening hiermede in haar algemeene
strekking, die overigens voor iederen Nederlan
der zonder meer duidelijk is, voldoende zijn toe
gelicht.
Wat den gekozen opzet betreft, is bij
het vooi-gestelde artikel 96 a uitgegaan
van de gedachte, dat dit misdrijf zich in
verschillende vormen zal kunnen voor
doen. In de eei-ste plaats moet wel ge
dacht worden aan het uiting geven in
het openbaar, in woord, geschrift of af
beelding, aan een gezindheid, als in het
artikel omschreven. Zoodanige uiting
zal welhaast steeds de strekking heb
ben gelijke gezindheid bij anderen op
te wekken of aan te kweeken.
De tekst van het wetsontwerp is als volgt:
Na artikel 96 van het wetboek van strafrecht
worden ingevoegd twee nieuwe artikelen:
Artikel 96 a.
Hij die bij anderen tracht op te wekken of aan
te kweeken een gezindheid om, al dan niet bij het
intreden van bepaalde omstandigheden, te be
vorderen of te aanvaarden, dat het rijk geheel
of gedeeltelijk onder vreemde heerschappij
komt, wordt gestraft met gevangenisstraf van
ten hoogste vijf jai-en.
Artikel 96 b.
Hij die een geschrift of afbeelding, waarin
getracht wordt bij anderen op te wekken of aan
te kweeken een gezindheid om, al dan niet bij het
intreden van bepaalde omstandigheden, te be
vorderen of te aanvaarden, dat het rijk geheel
REX THEATER
PROLONGEERT NIET
Heden en morgen Uw laatste kans j
Morgen gaat 't beter
(Adv. ingez. Med.)
(Volgens Amcrikaansche onder
zoekers zijn roodharige menschen
over 't algemeen vijftig -procent
verstandiger dan anderen).
Die wijze Yankees toch, nietwaar,
Die spelen het maar altijd klaar,
Om nieuwe dingen te ontdekken.
Die in de wereld opzien wekken.
Wanneer je rood van haren bent,
Dan win je zóó vijftig procent
Aan puur verstandelijk vermogen,
Bij andre haarkleur afgewogen.
Voor allen uwer, rood van haar,
Is dit een trotsch besef voorwaar.
Hoewel ik werklijk niet zou weten,
Hoe men dat nu heeft uitgemeten.
Het wordt eenvoudig maar verteld,
Als onweerlegbaar vastgesteld.
En alle anderszins behaarden,
Die moeten dat nu maar aanvaarden;
Gewogen naar hun brein gewicht
En afgewezen als te licht,
Naar streken? neen, naar haar beoordeeld
Als, tusschen ons, ook ik bijvoorbeeld.
Mijn haar, zeer onbestemd van kleur,
Staat laag naar deze hersenkeur,
En als 't natuurlijk grijs zal worden
Brengt dat mij niet tot hooger orde.
Maar wacht, ik weet er wel wat op,
'Ik kan de wijsheid in mijn kop
Door kleuren op mijn kop verwerven,
Ik zal mijn haar rood laten verven.
P. GASUS.
NEEM DISTRIBUTIE
EIET BESTE uit den aether, billijker
en beter, 50 cent per week. Geen
stroomverbruik. INRUIL OUDE TOE
STELLEN.
BEVERWIJK.
Romerkerkweg 87 Tclef. 3421
(Adv. ingez. Med.)
of gedeeltelijk onder vreemde heerschappij
komt, verspreidt, openlijk ten toon stelt of aan
slaat, of, om verspreid, openlijk tentoongesteld
of aangeslagen te worden, in voorraad heeft,
wordt, indjen hij weet of ernstige reden heeft
om te vermoeden, dat in het geschrift of de af
beelding getracht wordt bij anderen zoodanige
gezindheid op te wekken of aan te kweeken,
gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een
jaar of geldboete van ten hoogste driehonderd
gulden.
Met dezelfde straf wordt gestraft hij die, met
gelijke wetenschap of een gelijke reden tot ver
moeden, den inhoud van een zoodanig geschrift
openlijk ten gehoore brengt.
Indien de schuldige een van de misdrijven
omschreven in dit ai-tikel, in zijn beroep begaat
en er, tijdens het plegen van het misdrijf, nog
geen vijf jaren zijn verloopen, sedei-t een vroe
gere veroordeeling van den schuldige wegens
een van deze misdrijven onheiToepelijk is ge
worden, kan hij van de uitoefening van dat be
roep worden ontzet."
Beleediging van den leider van de
N. S. N. A. P.
Tegen hoofdredacteur van een dagblad
vijftig cents boete geëischt.
De leider van de N. S. N. A. P., E. van Rap-
pard heeft schriftelijk bij den officier van
Justitie te Utrecht een aanklacht ingediend
tegen den hoofdredacteur van een Utrechtsch
dagblad, terzake beleediging.
In een gedicht stonden tal van uitingen,
waardoor Van Rappard zich beleedigd achtte.
Dinsdag stond de hoofdredacteur terecht
voor de meervoudige kamer van de Utrecht-
sche rechtbank, welke werd gepresideerd
door mr. D. Kaars Sijpesteyn. De officier van
Justitie achtte het wettig en overtuigend be
wijs geleverd. Op deze wijze aldus de offi
cier mag nu eenmaal in het publiek niet
gezegd worden dat iemand gek is, ook al zou
de man gek zijn. Hoe zeer het hem ook speet,
eischte hij een geldboete van vijftig cent, sub
sidiair een dag hechtenis.
Mr. Wesseling achtte het overtuigend be
wijs niet geleverd, hij wees in het bijzonder op
het staatsgevaarlijke streven van de N.S.N.A.P.
Verd. deed dus zijn plicht volgens art. 136
wetboek van strafrecht door te wijzen op het
staatsgevaarlijke streven van Van Rappard
en zijn partij Tal van voorbeelden betref
fende dit staatsgevaarlijke streven werden
door den verdediger aangehaald. Mr. Wesse
ling besloot zijn pleidooi met er op te wijzen,
dat het toch niet aangaat, dat dergelijke in
strijd met 's lands belang handelende perso
nen, door de wet zouden worden beschermd,
terwijl nobele Nederlanders in naam van
H.M. de Koningin zouden worden veroordeeld,
■mdat zij niets anders doen dan hun plicht en
tpkomen voor het Nederlandsche belang.
Uitspraak over 14 dagen.
