d:
QneewzichtigJieid
vernielt brok
natuurschoon
IN ENGELAND.
us in schippersgezin.
Amsterdam's raad houdt zich niet aan
de voordracht.
NEDERLANDSCHE BLOEMBOLLEN
sieraad der New Yorksche tentoonstelling.
nnWDERPSG JUNI
1939
Groote heidebrand op
De Hooge Velawe
VERMOEDELJK tengevolge van onvoorzichtigheid van een
wandelaar, die een brandende sigaar of sigaret heeft weg
geworpen, heeft Woensdagmiddag op de Veluwe een brand van
ongekenden omvang gewoed, welks blussching zeer groote moeite
heeft gekost.
- brand werd omstreeks 12 uur ontdekt
.S„iutairen van het garnizoen te Arnhem,
ai. nabij Teriet aan het oefenen waren.
unman en macht probeerden zij het vuur
..stuiten, doch de hevige Noord-Oostenwind
'V»fde vlammen steeds verder door de kurk-
S beide, welke op vele plaateen tot knie-
S, stond. Inmiddels arriveerden de bosch-
Sdweren uit Arnhem. Oosterbeek, Velp en
terwijl de militairen versterking ontvin-
ran het garnizoen te Arnhem. Toen het
Sr op zijn hevigst woedde, werden een
wventigtal arbeiders van het werkloozenkamp
tip Kemperberg" te Schaesbergen, alsmede
i beschikbare werklieden van den dienst
van gemeentewerken te Arnhem in vracht-
auto's naar de meest bedreigde plaatsen ge-
Aanvankelijk leek het of men machteloos
cfnnd tegenover de vlammen, welke soms tien
mpter hoo* oplaaiden, doch omstreeks vijf uur
Wpek het grootste gevaar geweken. Het vuur
had inmiddels de Hooilaan, welke van Teriet
naar Deelen loopt, bereikt, doch door den
straffen wind werd het vuur over de laan heen
gedreven in de richting van het landgoed
Vrijland", dat geheel met bosschen is be-
d Gelukkig draaide de wind iets, zoodat het
vuur juist langs den boschrand van „Vrij
land" in de richting van den Deelenscheweg
voortschreed. Daar wist men het vuur tot
staan te brengen.
Op den Deelenscheweg, tusschen
Hoenderloo en Arnhem, hingen de
rooknevels over een afstand van bijna
een K.M. zoo dicht, dat autobestuur
ders en motorrijders hun koplampen
moesten ontsteken.
Onder leiding van den heer J. H. Memelink,
rentmeester van het nationale park ,X)e
Hooge Veluwe", werd hier een tegenvuur aan
gelegd. Te omstreeks zes uur laaiden hier en
daar de vlammen nog op, doch gevaar voor
uitbreiding bestond toen niet meer.
De verbrande oppervlakte heide bedraagt
200 a 300 H.A., terwijl verder eenige dennen-
bosschen zijn vernield.
De heide ten Noorden van de Hooilaan was
eigendom van „De Hooge Veluwe" en ten
Focke Wulff-toestellen op
Soesterberg.
De drie Focke Wulff Weihe-toestellen, welke
eenige maanden geleden door de Nederland-
sche regeering werden besteld, zijn Woensdag
middagomstreeks vier uur op Soesterberg aan
gekomen. De vliegtuigen, welke bestemd zijn
als les- en overgangstoestellen, werden over
gevlogen door drie fabrieksvliegers. De toe
stellen werden voor het rijk aangenomen dooi
de ingenieurs A. Krayenhoff en de Roos en
eerste luitenant-vlieger G. W. de Zwaan.
Chamberlain waardeert de Neder-
landsche tulpen zeer.
De Aigemeene Vereeniging voor Bloem
bollencultuur verneemt van bevriende zijde,
aat de minister-president van Engeland en
mrs. Chamberlain zich dezer dagen in de
meest waardeerende bewoordingen hebben uit
gelaten tegenover HM.'s gezant te Londen en
gravin van Limburg Stirum over de op
„Chequers" uitgeplante tulpen, waarvan de
moei de stoutste verwachtingen heeft over
troffen. In een brief schreef mrs. Chamber
lain dezer dagen o.a. het volgende
..Mijn echtgenoot heeft mij verzocht U mede
te deelen, hoe prachtig de tulpen, die de Ne
derlandsche bollenkweekers vorigen herfst aan
den minister-president schonken, geweest zijn
en wel een intens genoegen zij hem dit voor
jaar op „Chequers" hebben gegeven. Bij ge
legenheid wilt u de bollenkweekers wel mede-
aeeien, hoezeer hun gedachte gewaardeerd is".
MR. HAGA BENOEMD TOT RAADSHEER.
K- B- is benoemd tot raadsheer in het
gerechtshof te 's-Gravenhagemr. H. Haga,
thans rechter in de Arrondissements-Recht-
oank te 's-Gravenhage.
Drie dooden, twee ernstige
zieken.
Ongeveer veertien dagen geleden werd
aan boord van een schip, liggende in
iet Buitend amsterdiep te Groningen bij
•eden van het gezin van de familie Hed
dema typhus geconstateerd.
Onmiddellijk werd een onderzoek in
gesteld door den directeur van de volks
gezondheid, dr. P. Muntendam, waarbij
kwam vast te staan, dat de oorzaak ge
zocht moest worden in het gebruik van
water uit het kanaal, waarin een matras
öreef, afkomstig van een typhus-lijder.
e leden van het gezin Heddema werden
er observatie naar het academisch zie-
iA j overgebracht, waar een dag
"e 17-jarige dochter Martha aan
e gevolgen overleed. Thans zijn ook de
°-jarige Jantje en de 18-jarige Trientje
aan deze ziekte overleden.
e toestand van het 12-jarig zoontje
er familm Heddema is hopeloos. De
oeder is er eveneens ernstig aan toe,
nvih de vader minder ernstig ziek is.
Zuiden van deze laan van de gemeente
Arnhem.
DRIE BOSCH EN HEIDEBRANDEN TE
MIERLO.
Onder de gemeente Mierlo hebben Woens
dagmiddag drie bosch- en heidebranden ge
woed, welke in totaal 30 HA. hebben ver
nield. Het hevigst heeft het vuur huisgehou
den in het gebied langs den Geldropscheweg,
waar ongeveer 25 H.A. bosch- en heide dooi
de vlammen werden weggevreten.
De vrijwillige brandweer werd bijgestaan
door militairen en slaagde er eerst na veel
moeite in door het aanleggen van een tegen
vuur den brand tot staan te brengen.
Langs het Eindhovensch kanaal hebben ver
der nog twee branden gewoed, waardoor ze
ven H.A. dennebosch verloren gingen.
Nadat daar eerst een begin van brand was
ontstaan, dat gebluscht kon worden, laaide
het vuur na eenigen tijd opnieuw op. De
oorzaak dezer branden is onbekend.
Duizend gulden ontvreemd.
LEIDEN 31 Mei De 83-jarige P. R., die in
de kost is bij den 35-iarigen werkloozen chauf
feur F. H. in de Aloëlaan, alhier, heeft bij de
politie aangifte gedaan, dat uit zijn gesloten
geldkist, staande in een eveneens afgesloten
kast, een bedrag van bijna duizend gulden aan
bankbiljetten van tien en vijfentwintig gulden
is ontvreemd. Daar de hospes sinds gistermid
dag vier uur spoorloos verdwenen is en hij even
te voren zijn vrouw onder een voorwendsel de
deur had uitgestuurd, neemt de politie aan, dat
hij er meer van weet. Zijn opsporing is per radio
verzocht.
De moord te Brunssum.
Tegen beide verdachten in hooger beroep
zelfde straf gevorderd.
Woensdag heeft het gerechtehof te 's-Her-
togenbosch in hooger beroep behandeld de
strafzaak tegen den schilder W. van E. en tegen
M. H. Dr., huisvrouw van den W., beiden wo
nende te Brunssum en verdacht van het feit,
dat zij op 12 November van het vorige jaar te
Brunssum te same n en in ve eeniging Maria
Johannes Schuurmans, echtgenoote van Hein-
rich Augustus Maassen, opzettelijk van het
leven hebben beroofd. Dit is geschitd door
eerst de vrouw met bijlslagen te verwonden
en haar daarna met een touw, waarin zich een
schuifstrik bevond, te wurgen.
Voorts hadden beiden zich te verantwoorden
als verdacht van het feit, dat zij na den
moord het lijk van de vrouw in een zak heb
ben gestopt, het daarna hebben gesleept naar
den tuin van verdacht M. H. Dr., waar het,
nadat een kuil gegraven was, is opgeborgen.
De kuil werd met appel- en aardappelschillen
dichtgegooid en vervolgens met rijshout afge
dekt.
Een en ander hebben zij gedaan teneinde
den dood der vrouw verborgen te houden.
Op 6 Februari j.l. heeft deze zaak voor de
rechtbank te Maastricht gediend.
Op 18 Februari d.a.v. uitspraak doende heeft
de rechtbank de vrouw M. H. Dr. voor de ten
laste legging van moord en doodslag vrijge
sproken, doch haar tot zes maanden gevange
nisstraf veroordeeld wegens het verbergen van
het lijk.
De schilder W. van E. werd veroordeeld
tot 20 jaren gevangenisstraf wegens moord
en wegens het verbergen van het lijk.
Zoowel de beide verdachten als de officier
van justitie hadden tegen dit vonnis hooger
beroep aangeteekend en Woensdag nu vond
de appèl-behandeling plaats voor het Bossche
hof. Bevestiging van de beide vonnissen werd
thans geëischt.
Bekorten van films is
strafbaar.
Een bioscoop-exploitant te Rotterdam heeft
voor den kantonrechter aldaar terecht gestaan,
omdat hij een film. vertoond heeft in
een samenstelling waarvoor hij geen vergun
ning had van de centrale commissie voor de
filmkeuring.
De kantonrechter ontsloeg hem van rechts
vervolging, welk vonnis in hooger beroep door
*de rechtbank werd bevestigd.
Van deze beslissing kwam de Officier van
Justitie in cassatie, aanvoerende, dat, wanneer
een film korter wordt afgedraaid dan in den
oorspronkelijken vorm, waarin zij was goed
gekeurd, de film in een andere samenstelling
wordt vertoond.
Overeenkomstig de conclusie van den advo
caat-generaal mr. Holsteyn heeft de Hooge Raad
het voorgedragen cassatiemiddel gegrond geacht
en, met vernietiging van het gewezen vonnis,
den bioscoop-exploitant wegens het vertoonen
van een film in een andere samenstelling dan
zij door de centrale commissie voor de filmkeu
ring is toegelaten, alsnog veroordeeld tot 2 geld
boeten elk van f 5.
Dr. J. Romein tot buitengewoon hoogleeraar
benoemd.
Bijna 3 millioen voor Velser
tunnel beschikbaar gesteld.
Buiten de voordracht van B. en W.
en dus ook van de curatoren om,
heeft de gemeenteraad van Amster
dam in zijn vergadering van Woens
dagmiddag benoemd tot buitengewoon
hoogleeraar in de Vaderlandsche Ge
schiedenis dr. J. M. Romein. Hij ver
wierf 21 van de 40 uitgebrachte stem
men.
Voor de tweede maal binnen het half jaar
heeft de naam van dr. J. M. Romein in een
vergadering van den gemeenteraad van Am
sterdam in het middelpunt gestaan van de
belangstelling en voor de tweede maal is zij
in openbare vergadering het onderwerp ge
weest van discussie. Men zal zich herinneren,
dat de Amsterdamsche gemeenteraad het vo
rige jaar in October moest voorzien in de
vacature, welke was ontstaan door bet af
treden van prof, dr. H. Brugman als gewoon
hoog-taeraar aan de Gemeente Universiteit
van Amsterdam, die den pensioengerechtigden
leeftijd had bereikt. De voordracht van de
litteraire faculteit ter voorziening in deze
vacature, vermeldde als eerste dr. J. M. Ro
mein, doch het college van curatoren was
het hiermede niet eens en plaatste als eerste
candidaat dr. N. B. ten Haef, die na zeer uit
voerige discussie in den gemeenteraad werd
benoemd met 18 van de 34 uitgebrachte stem
men. Dr. Romein verwierf toen 16 stemmen.
In dezelfde vergadering moest de raad
destijds voorzien in de vacature, ontstaan door
het overlijden van prof. Theissen, die buiten
gewoon hoogleeraar was geweest in de Vader
landsche Geschiedenis. De raad benoemde dr.
A. Enno van Gelder, die deze benoeming om
financieele redenen niet aannam.
Zoo kon dus de kwestie Romein voor de
tweede maal in den raad ter sprake worden
gebracht, want het was te voorzien, dat de
raadsleden, die groote sympathie koesterden
voor den persoon en het werk van dr. Ro
mein, dezen thans zouden voordragen als
buitengewoon hoogleeraar in de vaderlandsche
geschiedenis.
De voordracht van de faculteit vermeldde
thans op de eerste plaats jhr. dr. P. J. van
Winter en op de tweede plaats dr. J. M. Ro
mein en dr. H. J. Smit met gelijke waardee
ring. Curatoren echter schrapten ook dezen
keer de naam van dr. Romein, zoodat op de
voordracht van B. en W. Woensdagmiddag,
toen de raad voor de tweede maal in deze
vacature moest voorzien, alleen de namen
van dr. P. J. Winter en dr. H. J. Smit voor
kwamen.
Alvorens de raad tot stemming overging,
motiveerden enkele leden hun stem, waarbij
in de eerste plaats het communistisch raads
lid D. Wijnkoop uiteenzette, waarom een be-
noeming van dr. Romein die vroeger com-
Imunistisch georienteerd is geweest, doch thans
niet meer voor hem en zijn fractiegenooten
in October van het vorige jaar niet aan
vaardbaar was, maar op dit oogenblik wel.
Vóórdat de bollen geplant waren moesten
vele moeilijkheden overwonnen worden.
De vorige keer zoo betoogde de heer
Wijnkoop was zijn figuur voor ons onaan
vaardbaar, omdat zijn werk steun verleent
aan dat van de bestrijders der Sovjet Unie. In
het laatste half jaar echter en vooral in de
laatste weken is er veel veranderd. Niet in
Rusland, maar in de „objectieve realiteit".
De Westersche landen in Europa hebben in
gezien, dat zij de Sovjet Unie noodig hebben.
En van deze gewijzigde omstandigheden zoo
oordeelde de heer Wijnkoop zal ook dr.
Romein invloed hebben ondergaan. Daarom
zullen de communisten dezen keer hun stem
op dr. Romein uitbrengen.
De heer Van der Velde (S-D.A.P.) betoogde
hierna, dat curatoren dr. Romein om dezelfde
redenen als den vorigen keer hebben ge
schrapt. Spr. zeide, dat dit z.i. om politieke
redenen is gebeurd en meende, dat bij een
benoeming als deze, uitsluitend wetenschap-
perlijike eigenschappen een rol mogen spelen.
Er mag niet worden gekeken naar politieke
inzichten. Het feit, dat dr. Romein op de voor
dracht van curatoren niet voorkomt, was
voor spr. en vele van zijn fractiegenooten,
geen reden om niet op dr. Romein te stem
men.
Nadat prof. Woltjer (AR.) evenals in Oc
tober was opgekomen tegen de voorstelling,
dait curatoren zich door politieke inzichten
zouden hebben laten leiden, werd onder groote
spanning gestemd. Het resultaat was, dat op
dr. Romein 21 en op jhr. dr. Van Winter 19
stemmen werden uitgebracht. Waarmede dus
dr. Romein was benoemd.
Andere benoemingen.
Voorts benoemde de raad tot buitengewoon
hoogleeraar in de artsenijbereidkunde (reeep-
tuurleer en galenisehe pharmaoie) prof. P.
van der Wielen, nummer één der voordracht,
tot nu toe gewoon hoogleeraar, als hoedanig
de raad hem op zijn verzoek eervol ontslag
verleent en tot buitengewoon hoogleeraar in
de pharmaceutische scheikunde en het che
misch onderzoek van plantaardige en dierlijke
grondstoffen en de daaruit bereide praepara-
ten, mej. dr. C. G. van Arkel, thans lector,
eveneens nummer één der voordracht. Tot
gewoon hoogleeraar in het handelsrecht, het
faillissementsrecht en het internationaal pri
vaatrecht benoemde de raad prof. mr. M. H.
Bregstein te Rotterdam, nummer één der
voordracht. Tot lector in de economische geo
logie werd benoemd dr. J. Wesberveld.
Een tunnel onder het Noord
zeekanaal bij Velsen.
Voorts heeft de raad na een korte discussie
zijn goedkeuring verleend aan een voordracht
van B. en W. om tot een maximum van
2.800.000 bij te dragen in de kosten van den
bouw van een tunnel onder het Noordzeeka
naal ter vervanging van de Velser spoor
brug.
Zes ton voor luchtbescherming.
Ten slotte dient vermeld te worden, dat de
raad een bedrag van ruim 570.000 beschik
baar heeft gesteld voor het- uitvoeren van
maatregelen inzake luchtbescherming.
Op liet oogenblik bloeien een millioen
Nederlandsche bloembollen op de ter
reinen van de New-Yorksclie wereld
tentoonstelling en zU brengen den naam
van ons land op ieders lippen. Hon
derdduizenden bezoekers bewonderen
iederen dag dc prachtige bloemen cn
met gerechtvaardigen trots kan ge
zegd worden, dat een belangrijk deel
van den goeden inzet der New-York's
World Fair te danken is aan onze bloe
men.
Oningewijdcn zullen wellicht denken, dat dit
een gemakkelijke manier is, om reclame voor
ons land te maken. Men zende eenvoudig een
flinke partij bollen naar Amerika, laat die daar
op het terrein van de tentoonstelling planten
en de natuur doet de rest wel. Dat het in wer
kelijkheid niet zoo gemakkelijk is gegaan, daar
over heeft ons de heer G. van der Mey, lid van
de reclamecommissie van de groep Amerika
van den Nederlandschen bond van bloembollen
handelaren, die onlangs uit de nieuwe wereld
teruggekeerd is, een en ander medegedeeld.
Vol lof was de heer Van der Mey over de
medewerking der Amerikanen, die ongeveer vijf
en zeventigduizend dollar hebben besteed om
alles goed in orde te krijgen. Er waren heel wat
moeilijkheden te overwinnen. Het tentoonstel
lingsterrein was vroeger een moeras, dat men
met afgedankte auto's en stadsvuil had pogen
te dempen. Toen de commissie, waarvan ook de
heeren B. Korsten en C. van Zijverden in Octo
ber voor het eerst het terrein in oogenschouw
ging nemen, zag het er niet erg bemoedigend
uit. Met groote machines, welke in ons land on
bekend zijn, was men bezig het land om te ploe
gen en te egaliseeren.
De entourage bestond uit loodsen met mate
riaal, enorme steenhoopen, tientallen betonmo
lens en opgestapelde zakken cement. De Ame
rikanen hadden er echter slag van om deze
woestenij in een tentoonstellingsterrein te me
tamorfoseeren.
Toen kon men gaan planten. Van het 500
H.A. groote expositieterrein moest een. opper
vlakte van ongeveer 3 H.A. beplant worden zon
der tusschenpaden. Daarbij is toen de Neder
landsche manier toegepast. Eerst werd de grond
tot de gewenschte diepte uitgegraven, daarna
werd een laag rivierzand gelegd en daarover
kwam de bovenlaag voor de bollen. Dank zij
de perfecte Amerikaansche machines konden
deze werkzaamheden in korten tijd worden uit
gevoerd.
Veel steun heeft men ondervonden van Mr.
Nye, de tentoonstellingsarchitect voor de buiten
beplanting. Hem was niets te veel om het den
Nederlanders naar den zin te maken. Voorts
heeft men prettig samengewerkt met Miss
Sprout, wier taak het was te zorgen, dat de
kleuren van de bloemen harmonieerden met de
omringende gebouwen.
Het planten ging niet steeds van een leien
dakje. Toen een groot gedeelte van de bollen
in den grond zat, ging het sneeuwen en daar
door werd het nog niet beplante gedeelte van
het terrein in een modderpoel herschapen. Er
moesten eerst draineerbuizen aangebracht wor
den, om den grond weer eenigszins droog te
krijgen. Men heeft toen tijdelijk 30.000 bollen
in potten gezet en deze later in het inmiddels
gereed gekomen terrein overgeplant.
Eindelijk dacht men klaar te zijn, maar toen
kwamen er zware tractors van General Motors,
die dwars door de pas beplante perken reden.
Ook deze laatste tegenslag werd echter over
wonnen. De bollen zijn kosteloos door het sur-
plus-fonds beschikbaar gesteld en niet uitslui
tend bij het Nederlandsche paviljoen geplant,
maar over het geheele tentoonstellingsterrein.
Het drama te Waddinxveen.
In hooger beroep tien jaar gevangenisstraf
geëischt.
^Woensdag heeft het Gerechtshof te 'sGra-
venhage de behandeling voortgezet van de
strafzaak tegen den 35-jarigen strooper H. R.,
die in den nacht van 4 op 5 October 1938 te
Waddinxveen op den rijksveldwachter C. van
der Hoef, die hem en zijn patroon bij het
stroopen op heeterdaad betrapte, geschoten
heeft, met het gevolg, dat de veldwachter ern
stig aan zijn arm werd gewond.
R. is door de Rotterdamsche Rechtbank tot
een gevangenisstraf van acht jaar veroordeeld,
van welk vonnis hij hooger beroep bij het
Haagsche gerechtshof aanteekende. Dit college
behandelde de zaak op 15 Mei jJ. toen een
groot aantal getuigen werd gehoord. Na dit
verhoor werd de zaak voor requisitoir en plei
dooi tot Woensdag verdaagd.
Op verzoek van de verdediging waren in
middels nog twee deskundigen-rapporten uit
gebracht, ill. door dr. C. J. van Ledden Hul
sebosch te Amsterdam en dr. C. A. P. Beek,
Psycholoog te 's-Gravenhage.
Het standpunt van de verdediging was, dat
verdachte zich snel omgedraaid heeft, toen de
veldwachter „halt, politie" riep en. dat door
die bruuske beweging het schot per ongeluk
is afgegaan. Het rapport van dr. Van Ledden-
Hulsebosch sterkte in zijn conclusie dit stand
punt.
De advocaat-generaal eischte tien jaar ge
vangenisstraf.
DR. W. DE VLUGT HERBENOEMD ALS
BURGEMEESTER VAN AMSTERDAM.
In de Woensdagmiddag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad van Amsterdam was
bij de ingekomen stukken een missive van den
commissaris der Koningin in Noord-Holland,
waarbij mededeeling werd gedaan, dat dr. W. de
Vlugt opnieuw benoemd wordt tot burgemeester
van Amsterdam.
Naweeën van den Spaansclien
burgeroorlog.
Voor den Haagschen politierechter mr. Van
Rijn van Alkemade hebben Woensdag acht jonge
mannen, die bij de strijdmacht van de vroegere
Spaansche regeering dienst hadden genomen en
onlangs hier te lande zijn teruggekeerd, terecht
gestaan wegens overtreding van de wet van 8
April 1937 annex het koninklijk besluit van 11
Juni 1937. De officier eischte tegen ieder van
hen drie maanden gevangenisstraf.
Een der verdachten, G. H. van B., verklaarde,
dat hij zich had laten voorspiegelen als beton
werker in Spanje werk te zullen vinden. Toen
hem na drie dagen bleek, dat dit werk aan het
front zou worden verricht, weigerde hij den
deinst en belandde deswege in de gevangenis.
Hij ontsnapte, werd weder opgepikt, kwam in
een concentratiekamp en bleef daar tot het einde
van den burgeroorlog. Zijn zaak is aangehouden
om getuigen te hooren.
De andere zeven erkenden zonder aarzeling
om principieele redenen dienst te hebben ge
nomen.
De officier van justitie wilde voor alle ver-
achten eenzelfde straf vragen, drie maanden
.;evangenisstraf. De verdachten hebben gehan
deld in strijd met de wet van 1937 en dit feit is
volgens hem ernstig genoeg om de genoemde
strafmaat te motiveer en.
De Politierechter zal schriftelijk vonnis wijzen.
STRIJD OM DE ERWT.
Oxfordshire, Mei.
E heele kunst van tuinieren, heeft een
astrologische dame onlangs op een
astrologisch congres beweert, is: uit
te vinden welke ster invloed heeft op
wat; Venus, vertelde ze. heerscht gracieuselijk
over dc bloemen; Mars daarentegen con
troleert boonen en radijsjes en Saturnus be
slist de lengte van een wortel. Ook meent ze,
dat het rythme van de maan invloed op de
natuur heeft en wel zóó. dat wortel- en knol
gewassen het beste groeien als ze tijdens een
afnemende maan worden geplant, terwijl an
dere een wassende maan noodig hebben. Zij
zeil" had dit alles heel practisch, compleet met
data, uitgewerkt en wist precies te zeggen, na
een blik op haar sterren-kalender, welke data
geschikt zijn voor het zaaien van erwten.
..Als je twee dagen voor volle maan zaait, ben
je zeker van een kolossale oogst. Als je tijdens
afnemende maan zaait, loopt het op een
teleurstelling uit!".
Wanneer ik precies erwten heb gezaaid zou
ik niet durven zeggen. Wel is het eiken keer
op een teleurstelling uitgeloopen. Maar dat
had zooveel aardsche oorzaken, dat het on-
noodig is er ook nog den hemel de schuld van
te geven. Zoowel muizen als vogels zijn na
melijk tuk op pasgezaaide erwten. Tegen de
vogels wordt er gaas over een rij erwten heen
gezet, en om de muizen de pret te bederven,
wordt elke erwt in petroleum gedrenkt en
daarna in roode menie gedompeld. De vogels
geven dan voorloopig den moed wel op. Maar
de muizen laten zich niet zoo gemakkelijk be
dotten die wachten met spanning tot de
erwt begint te zwellen en zoodra het ding gaat
kiemen en openbarst, gaan ze erop los. eten
het binnenste uit en laten kieskeurig het ve
nijnig roodgekleurde buitenste liggen. Zoodat
de heele vertooning weer opnieuw kan worden
begonnen. Ditmaal met nog enkele nieuwe
snufjes: op aanbeveling van een tuinman
worden er enkele jampotten halfvol met wa
ter hier en daar in de rij in den grond gegra
ven, de rand gelijk met de oppervlakte en on
der het gaas worden wat muizenvallen, voor
zien van een heerlijke kiemende erwt, neerge
zet. Dan maar weer zaaien, flink dik, om aan
den veiligen kant te zijn en ditmaal geholpen
door een Hollandschen vriend, om op die
manier ook nog het gewicht van een andere
natie in de schaal te werpen. Blijkbaar heb
ben muizen ook al geen respect voor be
vriende mogendheden. Want van twee rijen
kwam tenslotte net genoeg op om er tweeder
den van één rij mee vol te planten. De mui
zenvallen roestten in den regel; de waterdood
trok slechte wormen, kevers, slakken en dier
gelijken aan. Maar er was dan toch bijna een
heele rij erwten (zoodra ze voldoende ge
groeid waren om de vogels niet meer aan te
trekken, en toch nog niet geheel door slak
ken opgegeten) en op die manier de vogels op
de slakken los te laten, lukte het ze inderdaad
aan het groeien te krijgen. Zij begonnen de
eerste ranken te vertoonen. Nu heeft gister
nacht een konijn kans gezien om door de om
rastering heen te komen en de helft van de
tweederde rij tot even boven den grond afge
knaagd.
Dus zijn er vandaag wéér erwten gezaaid.
Want erwten zullen er komen en niet uit
een blik. ook al kun je dat met de slimste blik-
openmakers in een seconde openen en ook al
zag ik kort geleden een advertentie van een
Amerikaanschen geblikte-erwten-fabrikant,
die beweerde, dat zijn erwten „groot zijn. ook
al zijn ze jong, en geplukt worden terwijl ze
nog groeien en dan haastig naar hun blikken
worden gezonden, nog voor de morgendauw
van hun peulen is afgeschud". „Rushed to
their cans", zei die niet te overtreffen Yankee.
Tegen zijn advertenties mogen we dan niet
opkunnen, met zijn erwten moeten we toch op
den duur kunnen concurreeren.
Al zou het misschien makkelijker en toch
niet onnatuurlijk zijn, om ons maar enkel op
peulen te concentreeren. Want peulenzijn in
Engeland onbekend en wat een muis niet kent,
eet hij blijkbaar niet. Wij hebben ze althans
steeds met het beste gevolg gezaaid, en her
haaldelijk zelfs zonder menie.
Overigens zijn het niet alleen de erwten die
zooveel moeite veroorzaken.
In den winter was het de kool, waarover
zwart draad moest worden gespannen, om
dat houtduiven er in zwermen op neer streken
en in den vroegen morgen de jonge harten er
uit aten.
Over een paar weken zullen de lijsters de ker-
seboomen weer totaal leeg eten en wij zullen
ons tevreden stellen met de opbrengst van een
leiboom, die gemakkelijk en afdoende van een
net-constructie kan worden voorzien. Als er
tenminste niet weer, zooals vorig jaar, op het
laatste moment een wespenplaag uitbreekt,
want daartegen zijn netten machteloos. De
aardbeien beginnen in vrucht te komen, ook
daarover zal een net moeten worden gecon
strueerd, zóó dat het het plukken niet hin
dert. Bessen en frambozen dito. Ondieren die
van de wortelen van jonge planten leven zijn
verantwoordelijk voor het flauwvallen van een
aantal pas uitgeplante sla-plantjes en in het
kasje is een mierenplaag uitgebroken, die de
jonge worteltjes ernstig bedreigt.
En om nogmaals op de erwten terug te
komen als die eindelijk peulen dragen, zul
len er vaardige vogels verschijnen, die elke
peul op enkele erwten na leeg-eten, heel knap,
via één enkel gaatje boven aan. Er zullen on
getwijfeld weer dagen komen, dat ik de Fran-
sche gewoonte om vogels te schieten nog zoo
slecht niet vind. Maar al dit getierelier en deze
gezellige drukte over nesten met veel geflad
der en gezing en gekoer.... dat alles te mis
sen is toch ook weer zoo prettig niet.
„We kunnen niet alles hebben", zou Mrs.
Hes, de gepensioneerde postjuffrouw, onge
twijfeld zeggen, want ze zegt dat minstens
eenmaal in elk gesprek. En zooals alle verve
lende clichés zal het nog wel waar zijn ook.
In ieder geval, erwten krijgen we zekerl
yr. S,
