Spoorwegen
1938 een tekort
Hoofdpijn
Hartjes
Verbetering
Loopend jaar heeft
goed ingezet
Verslag der Nederlandsche
Spoorwegen
UIT DE PERS.
DINSDAG 4 JULI 1939
Crematie Louis Davids.
Enorme belangstelling op Westerveld.
Onder enorme belangstelling vond gister
middag in het Crematorium op Westerveld
de verassching plaats van het stoffelijk over
schot van Louis Davids. Langs een aaneenge
sloten menschenhaag werd het stoffelijk over
schot van dezen grooten kleinkunstenaar, die
tijdens zijn langdurige loopbaan in revue en
cabaret zoovelen van zijn fijn gevoel en zijn
gezonden humor heeft doen genieten, naar
het crematorium gedragen. Het heeft onge
twijfeld velen getroffen, dat zijn laatste weg
ging langs door een heerlijke zomerzon be
schenen paden.
Op de baar lagen tal van prachtige bloem
stukken, waarin het wit der lelies de overhand
had.
Een haast onafzienbare stoet sloot zich
achter het stoffelijk overschot aan. Het was
alsof heel de artistenwereld naar Westerveld
was gekomen, om den overleden kunstbroeder
de laatste eer te bewijzen.
Onder de aanwezigen merkten wij o.a. op
Jan Lemaire Jr., Bart Elfring, Clarette Ham
mee, Koos Koen. Clinge Doorenbos, Jef van
Dijk, Maloïtz, Max Ehrlich, Otto Walburg,
Stella Fontaine, Piet Leenhouts, Alex Wun-
ning, directeur van Carré, Jo Boskamp, John
Brookhouse McCarty, Alex de Haas, de impres-
sario's Frits Bouwmeester, Saks en Stokvis,
Maupie Staal, de decorateur Doesburg, Max
Tak, Frankly, Is. Swaaf. Silvain Poons. Han
Beuker, Meijer Hamel, Jet en Rien Blazer,
D. Reese, directeur van Pschorr, Paul Ostra.
Jacques van Tol, Jopie Koopman, Kees van
Dam, Willem Faassen, Alex Benno, S. Lelie
veld, Fritz Schiller, Jos Bar, Kurt Lilien. Do-
ra Gerson. Marga Graf, Wim Kan, Emma Mo
rel, mevrouw Kaptein, Mathieu van Eysden,
Jopie van Zon, Loet C. Barnstijn, Jan van
Dommelen enz.
Als een eerewacht hadden zich bij de baar,
toen deze op het podium in de aula was neer
gezet zeven oude vrienden van den overlede
ne opgesteld, nl. de heeren Henri ter Hall,
Lelieveld, Louis Contran, Alex Benno, Kees
Pruis, P. Kaptein Jr., en Henk Stuurop.
De nieuwe aula had zich geheel met belang
stellenden gevuld, toen als eerste spreker Mr.
Boas, commissaris van de Mij. Zeebad Sche
veningen, naar voren trad. Het kleine, on
aanzienlijke gebouw in Scheveningen hebt gij
verheven tot een tempel van de kunst, aldus
Mr. Boas. Door uw toedoen is Scheveningen
nog meer bekend geworden dan het reeds
was. Spreker bracht den overledene hartelijk
dank namens de maatschappij. Allen waren
diep getroffen. Wij zullen uw nagedachtenis
in eere houden. Persoonlijk, zoo besloot spre
ker, heb ik u steeds gewaardeerd als een
braaf mensch.
Max Ehrlich, zich verontschuldigende,
dat hij in het Duitsch moest spreken, voerde
het woord namens de buitenlandsche collega's
die door Davids naar Nederland waren ge
haald. Ik dank u en uw vaderland voor de
jegens ons betoonde gastvrijheid Gij waart een
directeur, een collega en een broederlijk
vriend. Het was mooi te zien, dat uw resul
taten u nooit naar het hoofd zijn gestegen,
maar alleen het hart hebben getroffen. Het
gordijn is nu gesloten in het tweede bedrijf.
We hadden u zoo graag ook nog in het derde
bedrijf gezien, Midden in een levensstuk is het
gordijn gevallen; de hoofdfiguur kan niet,
meer optreden.
He n r i ter Hall dacht terug aan 1917,
aan de dagen van het Circus Variété, nader
hand Schouwburg Spree. We speelden daar
kleine revues en toen kwam jij op de ge
dachte, een groote revue te maken.' Schrijf u
den tekst maar, de liedjes zal ik wel maken.
Louis Davids was de vertegenwoordiger van
den Oud-Hollandschen humor. De Rotter
dammer heeft den Amsterdamschen volks
humor zoo goed begrepen, dat niemand hem
kan opvolgen. Dankbaar zijn we, voor wat je
ons hebt gegeven.
Louis Contran herinnerde aan den tijd
nu 40 jaar geleden, toen het woord „caba
ret" nog slechts een uitheemsche benaming
was. Jij bent het geweest, die met je groote
begaafdheid en je sentiment de kleinkunst in
Nederland stabiliteit hebt gegeven. In die
dagen vormden wij samen een deel van het
gezelschap, waarin bijna de geheele familie
Davids was opgenomen. Nu aan de dooden-
baar denken we vol weemoed terug aan dien
tijd, die de grondslag was van jouw werk.
M a x T a k voerde het woord namens
bestuur en leden van de Club van Honderd.
Je blijft in onze gedachten voortleven. Het is
voor de familie een troost, dat het Louis is ge
geven, dat hij tot de allerlaatste minuut de
groote Louis is geweest.
Alex Benno bracht den overledene dank
voor wat hij voor de film is geweest.
De heer Frank sprak namens de vereeni-
ging „Na Arbeid Rust", Je was een uitstekend
lid en een uitnemend bestuurslid van onze
vereeniging. Als je van je arbeid wilde rusten
was je steeds bij ons.
Nadat een broer van den overledene, de heer
Hakkie Davids de aanwezigen voor hunne
belangstelling dank had gezegd, werd de baar
neergelaten. Tijdens dit indrukwekkende
oogenblik bracht de organist „Aese's Dood"
uit de Peer Gynt Suite van Grieg ten ge-
hoore.
en alle andere pijnen
li mat
VAN MIJNHARDT
Dr. Colijn confereert met
ir. Albarda en mr. Oud.
Dr. Colijn heeft Maandag informatorische be
sprekingen gevoerd met ir. J. W. Albarda, voor
zitter der soc.-dem. Tweede Kamerfractie. Voorts
heeft dr. Colijn een onderhoud gehad met den
heer Schouten den voorzitter der A. R. Tweede
Kamerfractie en met mr. P. J. Oud, den bur
gemeester van Rotterdam. Laat in den avond
heeft dr. ir. A. H. W. Hacke, directeur-generaal
van den arbeid een bezoek aan dr. Colijn ge
bracht. Dit laatste onderhoud zou geen politieke
strekking hebben gehad.
(Adv. Ingez, Med.)
Zwitsersche bierbrouwers
bezoeken ons land.
Om de resultaten van den verbouw van
brouwgerst te zien.
Maandag is een uit vijftien Zwitsers be
staand gezelschap in Nederland aangekomen.
Dit bezoek geldt niet alleen ontspanning,
maar heeft ten doel een nauwkeurige bestu
deering van het Nederlandsche streven om
te traehten de blnnenlandsche gerst geschikt
te maken voor brouwdoeleinden. Reeds eenige
jaren is het daartoe gevormde nationale co
mité voor brouwgerst bezig met studies en
adviezen en thans is gebleken, dat de Neder
landsche landbouw voor een belangrijk deel
kan bijdragen aan het te leveren quantum
brouwgerst, dat de Nederlandsche bierbrouwe
rijen noodig hebben voor hun productie. Hier
voor is echter een groote samenwerking noodig
geweest, die thans tot vreugdevolle resultaten
heeft geleid.
Naar aanleiding hiervan hebben nu de Zwit-
sersche deskundigen op dit gebied een studie
reis georganiseerd, teneinde dit Nederlandsche
streven van nabij te bezien en ook voor de
eigen nationale industrie toe te passen. Reeds
zijn de Zwitsers hiermede bezig, maar dit be
zoek is een begin van een intensieve actie,
teneinde ook voor eigen land brouwgerst te
kunnen telen. Een prachtige samenwerking,
die allerminst concurrentie genoemd kan wor
den. heeft zich te dezer zake ontwikkeld.
De goede uitkomsten van deze Nederland
sche pogingen z-ijn in verband met den slech
ten toestand in den landbouw bijzonder ver
heugend. In vroeger jaren werd de brouw
gerst altijd betrokken uit specifieke landen,
zooals Bohemen, Polen.
Vooral de provincies Zeeland, Brabant,
Limburg en Noordholland blijken als brouw-
gerstleveranciers goed te voldoen.
Ook voor Nederland is het van veel belanL
de proefnemingen in Zwitserland te volgen,
terwijl het ook van belang zal zijn, welke
tenslotte de resultaten zullen zijn. wellicht
zal een minder gunstigen uitslag voor den
Nederlandschen boerenstand nog een moge
lijkheid bieden, om brouwgest uit te voeren.
Ook daarom is dit Zwitsersche bezoek van
eenig belang.
MAATSCHAPPIJ TOT BEVORDERING DER
TOONKUNST.
De rekening 1938, die een nadeelig saldo van
1796.61 aangeeft, werd goedgekeurd, even
als de begrooting voor 1939, waarop op een te
kort van 2741.27 wordt gerekend.
Een langdurige discussie over de berekening
van de kosten van een uitvoering ging de
goedkeuring van het voorstel om weer 1.10
per lid af te dragen aan de algemeene kas
vooraf. Een crediet van 500 werd toegestaan
voor de controle op de volks- en andere mu
ziekscholen, bij Toonkunst aangesloten, even
als een crediet van 750 voor steun aan de
verschillende volkszangcursussen en een cre
diet van 200 om het instituut voor muziek
wetenschap aan de rijksuniversiteit te Utrecht
in staat te stellen ook op het gebied van de
muziekpaedagogiek zoo goed mogelijk gedo
cumenteerd te zijn.
Een bedrag van 1000 werd ten behoeve
van leerlingen aan de onderwijsinrichtingen
der maatschappij toegestaan voor stipendia.
Voorts een bedrag van 200 tot bestrijding
van de kosten voor de examens voor het
zangonderwijs op de bewaar- en lagere scho
len, een bedrag van 1500 voor verschillende
orkestsubsidies en een crediet van 500 voor
de totstandkoming van een algemeen muziek
tijdschrift.
Besloten werd voorts f 1500 beschikbaar te
stellen om te komen tot de oprichting van
een permanente Nederlandsche operastich
ting.
Predikant-raadslid.
Niet alleen ds. mr. L. C. W. Ekering, Ned.
Herv. predikant te Amsterdam werd tot lid van
den gemeenteraad der stad zijner inwoning ge
kozen. Ook ds. F. C. Willekes, predikant der Ned.
Herv. gemeente te Amerongen, werd naar den
gemeenteraad dezer gemeente afgevaardigd en
wel als de eerste op de candidatenlijst der Chris-
telijk-Historische Unie. Van de 1415 stemmen
verkreeg deze lijst er 247 en daardoor twee ze
tels.
Een motie-Franeker, waarin de Synode ver
zocht wordt om een reglementsbepaling te
scheppen, waardoor het lidmaatschap van den
gemeenteraad evenals dat der Tweede Kamer
met het predikambt onvereenigbaar verklaard
wordt, is door verschillende classicale vergade
ringen Woensdag j.l. aangenomen. Indien al de
Synode aan dezen wensch gevolg geeft, kan door
den te volgen langen weg der kerkelijke wet
geving, ds. Willekes evenals ds. mr. Ekering toch
den eersten tijd beide functies combineeren.
De clubreis der K. N. A. C. naar
Ned.-Indië.
De K. N. A. C. meldt ons omtrent de aankomst
van de deelnemers aan de K. N. A. C.-reis in
Ned.-Indië.
Na een voorspoedige bootreis met de Sibajak
zijn de deelnemers 26 Juni te Belawan aangeko
men,. waar ter begroeting van het gezelschap
bestuur en sportcommissie van de Deli Auto
mobiel Club aanwezig waren. Na een voorspoe
dige tocht naar Medan en een bezoek aan de stad,
verzamelden tochtgenooten, bestuur van de D.
A. C. en autoriteiten, onder wie de sultan van
Deli zich op uitnoodiging van de Deli Automobiel
Club en den burgemeester van Medan, waarna
de leider van de reis, de heer G. J. van Wicke-
voort Crommelin namens de K. N. A. C. dank
bracht voor de groote medewerking, welke de
club bij de organisatie van deze reis heeft onder
vonden en uit naam van de deelnemers van zijn
erkentelijkheid getuigde voor deze ontvangst.
Alle reizigers ontvingen als aandenken een pla
quette van de D. A. C.
Ondanks een zware regenbui werd des mid
dags een rondrit door de stad gemaakt met een
bezoek aan vliegterrein en race-baan benevens
een kijkje in een rubberaanplant, en een bezoek
aan de Chineesche kamp-avondmarkt. De dag
werd besloten met een vooravondbezoek, bij den
resident, wien de heer G. J. van Wickevoort
Crommelin een speciaal voor deze reis vervaar
digde tegel van de K. N. A. C. aanbood als aan-
Éenken aan deze ontvangst
boekten ook in I
ten aanzien van 1937
Aan het jaarverslag wordt het volgende
ontleend:
Het eerste verslag van de N.V. Nederland
sche Spoorwegen verschijnend in 't zelfde jaar,
waarin het eeuwfeest van de oudste spoorlijn
in Nederland zal worden gevierd ziet het
licht onder uiterst zorgelijke omstandigheden.
De opbrengst van het personenvervoer (in
clusief bagage vertoonde een geringe stijging
n.l. van 55.162.000 in 1937 tot 55.492.000
in 1938. De opbrengst van het goederenver
voer daarentegen gaf een daling te zien van
40.311.000 tot 38.567.000. De totale ont
vangsten uit het vervoer daalden van
100.420.000 op 99.332.000.
De overige baten bedroegen/ 1.569.000. De
exploitatiekosten daalden van 91.113.000 in
1937 tot f 88.508.000 in '38. Het exploitatiesaldo
bedraagt 12.393.805,745. Van de noodzakelijke
afschrijvingen ad 20.488.000 wordt dus door
het gunstige saldo der exploitatierekening
60.5 pCt. gedekt. In verband met de reorga
nisatie daalde het debetsaldo der interest
rekening van 20.900.000 tot 15.24C.000. Het
nadeelige saldo der verlies- en winstrekening
bedraagt 23.334.653.15.
De lengte van het net bedroeg op 31 De
cember 1938: enkel spoor 1.628,9 K.M., dub
belspoor 1.686,4 K.M. Totaal 3.315,5 K.M.
Aan personeeluitgaven (loon, premie, gra
tificatie, bijdrage aan fonsen, dienstkleeding.
enz.) werd in het geheel betaald 63.968.000
d.i. 72.3 pCt. der exploitatiekosten, tegenover
66.155.000 of 72.6 pCt. der exploitatiekosten
in 1937.
Het aantal personen in vasten dienst be
droeg op 31 December 1938: 30.370 tegen
31.054 op ultimo 1937 en verminderde dus met
684 personen.
De president, prof. dr. ir. J. Goudriaan, heeft
een toelichting op het jaarverslag en de
daarin vervatte cijfers gegeven.
Bij het op de balans voorkomende „reorga
nisatie tekort ad 99.487.324 wees hij er op,
dat hierbij de activa zoo reëel mogelijk waren
getaxeerd. Hij vestigde er daarbij de aan
dacht op, dat de vaste lasten niet alleen
betrekking hebben op de vaste schulden, maar
tot genoemd bedrag op kapitaal, dat feitelijk
niet aanwezig is. De vraag rijst aldus of het
organisme gezond is of niet, m.a.w. of de
spoorwegen een bedrijf zijn met levenskansen
of niet. En dan komt tevens de vraag naar
voren in welke verhouding de inkomsten
staan tot de afschrijvingen.
De resultaten over 1938 worden hiermede
getypeerd, dat van de afschrijving in ronde
cijfers 60 pCt. is verdiend, hetgeen dus een
tekort van 40 pOt. op de afschrijvingen be-
teekent. Spreker maakte hier een vergelijking
met een andere vervoer maatschappij de
K.L.M., die met een omzet van 11.000.000 een
tekort had van rond f 550.000, waarvan
slechts een gering bedrag aan rente benoo-
digd was. In verhouding met de Spoorwegen
zou men hier dus bij een schaal van 1 10 ook
tot andere uitkomsten komen. Wanneer een
vergelijking wordt gemaakt met andere be
drijven stuit men bij de Spoorwegen op een
aangelegenheid, die op het oogenblik een
zware handicap beteekent n.l. de leeftijdsop
bouw, de cijfers van den leeftijdsopbouw voor
Nederland en voor het personeel van de Ne
derlandsche Spoorwegen, - vallen zeer ten on
gunste voor de Spoorwegen uit. Dat beteekent,
dat een abnormaal groot aantal geëmployeer
den, op het hoogtepunt van hun rang staan,
waardoor de sommen, benoodigd voor de sa
larissen, zeer nadeelig worden beïnvloed. De
gevolgtrekking kan worden gemaakt, dat bij
een normalen leeftijdsopbouw de lasten uit
hoofde van salarissen welke thans rond 55 Vz
millioen beloopen, wellicht millioen
minder zouden zijn. Dat verschijnsel wortelt
in den opbouw van het bedrijf, n.l. de fusio
neering, die zich heeft voltrokken. In den
loop der jaren is het personeel reeds geslon
ken van circa 50.000 personen tot omstreeks
30.000. De ongunstige constellatie kan overi
gens aan niemand worden verweten. Maar
wat thans een handicap is, kan in de toekomst
een voordeel opleveren.
Het tekort voor de afschrijvingen, groot
circa 8.000.000 is wel ernstig, maar de aan
dacht dient hier vooral te worden gevestigd
op den levensopbouw en op de conjunctuur.
Hoewel thans voor de afschrijvingen nog
circa 8.000.000 te kort kwam, achtte spr.
de mogelijkheid zeer groot om het bedrijf in
de toekomst rendabel te maken. Hij was niet
pessimistisch en wees dienaangaande naar de
slotverklaring in het jaarverslag, dat, wanneer
men zich bij het handhaven of verleenen van
elke vergunning voor personen- of goederen
vervoer rekenschap geeft van den invloed,
welke deze heeft op de economie van het ge
heele Nederlandsche vervoerapparaat. er
wanneer de conjunctuur in Nederland zich
in opgaande lijn blijft ontwikkelen, de toe
komst van het bedrijf der Nederlandsche
Spoorwegen met groot vertrouwen tegemoet
wordt gezien. Omtrent de exploitatiekosten
worden mede optimistische verwachtingen
gekoesterd. Alles wordt gedaan om het goede
ren- en het personenvervoer te bevorderen.
Een waardevol accres van het vervoer gaat
niet gepaard met een overeenkomstige ver
meerdering van de kosten, integendeel zijn
aan grooter vervoer niet zoo heel veel meer
kosten verbonden.
DE KABINETSCRISIS.
In Het Volk schrijft ir. J. W. Albarda,
leider der sociaal-democratische Kamer
fractie over de kabinetscrisis, dat het voor dr.
Colijn onmogelijk zal blijken een parlemen
tair kabinet tot stand te brengen.
Men kan thans niet anders aannemen, dan
dat de heer Colijn het nieuwe kabinet een be
leid wil doen voeren overeenkomstig de hou
ding, die hij in het aftredende kabinet tegen
over de katholieke ministers heeft aangeno
men.
Dit- wil zeggen, dat het nieuwe kabinet met
diep ingrijpende bezuinigingen het begro
tingsevenwicht zal trachten te herstellen en
dat de bestrijding van de werkloosheid en
haar gevolgen een voornaam gebied van die
bezuinigingen zal zijn.
Voor zulk een politiek, aldus ir. Albarda, is
In de Kamer geen meerderheid te vinden.
Klaarblijkelijk is de heer Colijn reeds den
weg naar een extra-parlementair kabinet of
dien naar een zakenkabinet ingeslagen. Het is
mogelijk, dat hij in een dier richtingen met de
formatie slaagt. Er zijn meestal wel een tien
tal personen te vinden, die, staande buiten het
verband van of slechts in verwijderde be
trekking tot eenige partij, een ministerporte
feuille willen aanvaarden.
Gelukt dit den heer Colijn, dan is daarmede
echter de kabinetscrisis slechts schijnbaar
voor het oogenblik opgelost.
De formatie van een extra-parlementair
kabinet is meestal een waagstuk.
Een waagstuk kan soms een daad van moed
zijn.
In de gegeven omstandigheden zou dat
waagstuk een daad van roekeloosheid zijn.
Ir. Albarda besluit dan:
De eisch van het oogenblik is, dat er een
kabinet optrede, dat, naast de zorg voor de
weermacht en haar paraatheid, de meest ener
gieke strijd voor het herstel van de volks
welvaart door krachtige terugdringing van
de werkloosheid beschouwt als zijn voor
naamste taak.
Zulk een kabinet zou worden welkom ge-
heeten en worden gedragen door de groote
massa des volks, wat te midden van de drei
gende internationale gevaren van grooter be
lang is dan ooit.
Zulk een kabinet zou ook kunnen rekenen
op een vruchtdragende samenwerking met de
volksvertegenwoordiging en er zou geen vrees
voor nabij zijnde kabinetscrisissen behoeven
te bestaan.
Een kabinet-Colijn, dat zich herstel van het
begrootingsevenwicht door vermindering der
werkloosheidszorg ten doe] stelt, zal èn het
vertrouwen des volks èn de kans op eenige
duurzaamheid ontberen.
Het optreden van zulk een kabinet betee
kent, dat we de eene kabinetscrisis achter ons
laten om een nieuwe tegemoet te gaan.
De c.h. „Nederlander" meent dat men met
een beetje goeden wil de standpunten wel zou
kunnen overbruggen.
Het blad stelt vast:
"£.afc 5een van de beide groepen, waarin het
Kabineo is uiteengevallen, een roekelooze
financieele politiek wil, en vast staat even
eens, dat beide groepen beperking van het
tekort willen, doch voor het volgend jaar een
algeheel evenwicht tusschen uitgaven en ont
vangsten nog niet mogelijk achten. Als de
zaak zoo staat, zoo zou men zeggen, dan lig
gen de beide standpunten niet zoover uiteen,
dat met een beetje goeden wil niet overeen
stemming zou hebben kunnen worden be
reikt."
De a.r, „Rotterdammer" spréékt de hoop
uit, dat
„een nieuwe, tot regeeren bekwame com
binatie er spoedig zal zijn en dat de vorming
er van niet zal worder bemoeilijkt door hen,
die spreken van voet bij stuk houden ten aan
zien van hun sociale, eischen. Dat ware een
verabsoluteeren van partijpolitieke desiderata,,
waardoor onmogelijk het belang des lands
kan worden gediend, maar dat wel den in
druk zou kunnen maken van: goede vrienden,
mits onze haan koning kraait, want ge kunt
Ons toch niet missen.
We gaan op deze dingen thans niet dieper
in. Het ware misschien niet nuttig. Maar wel
weten we, dat we in ons land zoo langzamer
hand komen te verkeeren in een voor het par
lementaire stelsel en de gezonde democratie
niet geheel ongevaarlijke situatie. De ervarin
gen in Frankrijk en België en in de thans
totalitair0 staten mogen als waarschuwende
voorbeelden allen voor oogen staan, die door
hun openlijk gesproken woord groote en ge
vaarlijke verantwoordelijkheid op zich ne
men.
Men mag niet zeggen: wat anderen over
kwam, kan ons nooit gebeuren".
„De Maasbode" (R.K.) heeft een artikel
schreven over „de grillige politiek" van dr.
Colijn.
Over het te verwachten tekort op de ko
mende begrooting schrijft het blad, dat de
heer Colijn dit tekort vooral zocht te dekken
door bezuiniging op de uitgaven voor Sociale
Zaken. ..Noch op Defensie noch op Onderwijs
is bezuinigd". Daar zou „integendeel stijging
zijn". Alleen minister Romme kwam, mede
door de daling der werkloosheid, met een be
grooting-1940, waarvan het eindcijfer be
neden 1939 ligt. Doch er werd „nóg grootere
vermindering verwacht. Uit het communiqué
kan men opmaken, dat zelfs dit laatste is ge
schied en nog grootere verlaging verkregen
werd".
Toen is een nieuwe tegenstelling ontstaan,
door den eisch, de werkloosheidspolitiek zelve
te wijzigen: er moest „aan de werkverschaf
fing en aan de jeugdwerkloosheidsbestrijding
geraakt worden". En dan vervolgt „De Maas
bode":
„Hier staan wij dus voor het merkwaardige
feit, waarop wij reeds wezen, dat de heer
Colijn binnen enkele weken volslagen van
gedachte is veranderd volgens het commu
niqué zelf. Dit toch gewaagt nu, 30 Juni, van
den eisch van verandering inzake de werk
loosheidspolitiek, terwijl twee wetsontwerpen
dat inzake de werkverruiming, ingediend
6 April j.l. en dat inzake de bestrijding der
jeugdwerkloosheid, ingediend 10 Mei j.l., met
precies de tegenovergestelde strekking, enkele
weken geleden den ministerraad passeerden'"
Deze „fundamenteele" verandering van
standpunt „ligt bij den heer Colijn". „Terecht'
heeft de Koningin dan ook den heer Colijn
verzocht „nieuwe heeren te zoeken, bereid hem
in die snelle evolutie te volgen en mede de
verantwoordelijkheid te dragen van het
nieuw-ingenomen standpunt, dat de katho
lieke ministers met recht en reden heb
ben afgewezen".
Deze „grillige politiek" is „voor Nederland
ongewoon. Ons volk wenscht geen politiek
met nukken", doch een „gematigde, maar
vastberaden politiekals spreekt uit de
onlangs gehouden rede van den Indischen
landvoogd".
Op de vraag, om hoe groot een tekort het
dan eigenlijk gaat, antwoord „De Maasbode'"
„na nauwkeurige raming", dat dit tekort,
waarover men disputeert, ten allerhoogste tien
millioen gulden bedraagt. En het artikel ein
digt na deze mededeeling als volgt:
„Dat men daarover in deze tijd een kabi-
Op elke origineel'-
vrrpakkins %-indt U
deze garantie.
VERKWIKT
Deze met deskundige zotg
samengestelde American Ciga
rette heeft dc hijinnderttigm'.chap
iedere kcclprikkcling te ver
mijden; zij verkwikt door haar
zachicn aangenamen smaak
óokoiu zèlt!
20 stuk» 25.cL
TOAStED AMERICAN CIGARETTES
(Adv. Ingez. Med.)
netscrisis durft uitlokken is ons geheel on
verklaarbaar. Het past in een spasmodische
politiek, maar niet in de sfeer van rustig beleid.
Dat de heer Colijn, wiens zienswijze wij eer
biedigen, maar wiens beleid wij niet kunnen
bewonderen, heeft gemeend op dezen grond
die samenwerking te mogen verbreken, is zijn
zaak.
Zijn taak zal zijn, nieuwe ministers te vin
den voor zijn politiek.
Dat katholieke staatslieden er zich aan
wagen zouden, in deze vreemdsoortige politieke
muziek ook zelfs maar de tweede viool mee
te spelen, achten wij zelfs geheel afgezien
van de loyaliteit tegenover hun partijgenooten,
die dit avontuur meemaakten absoluut uit
gesloten.
Tentoonstelling; Rotterdam—
Batavia geopend.
Door minister Weiter.
In de met talrijke aanwezigen gevulde sta
tige burgerzaal van het Rotterdamsche raad
huis heeft Maandag door den minister van
koloniën, den heer Ch. J. I. M. Welter, de ope
ning plaats gehad van de tentoonstelling Rot
terdam—Batavia. Voordat de plechtigheid een
aanvang nam, werden op het orgel enkele
Rotterdamsche liedjes ten gehooie gebracht.
Behalve de minister en burgemeester Oud
bevonden zich onder de aanwezigen de wet
houders J. B. J. Ratté, J. Brautigam, R. J.
Dijk en A. B. de Zeeuw, ir. E. A. Voorneman,
burgemeester van Batavia, die met verlof in.
ons land vertoeft, vele leden van gemeente
raad, hoofden van gemeentediensten, kolonel
H. F. J. M. A. von Frijtag Drabbe, commandant
van het korps mariniers en luitenant-kolonel
F. Lugt, commandant van de afdeelmg Rot
terdam der mariniers, mr. Thomas, president
van de Rotterdamsche rechtbank en vele ver
tegenwoordigers van het Nederlandsche za
kenleven en deputaties van studentenveieeni-
gingen.
De burgemeester van Rotterdam, mr. P. J.
Oud, leidde de sprekers met een kort woord in.
Tenslotte opende de minister van koloniën,
de heer Ch. J. I. M. Weiter, de tentoonstelling
Het gezelschap begaf zich hierna naar of
ten toonstelling, die is ingericht in een or;
schoolgebouw aan den Schiedamschesmgel
Met veel belangstelling verwijlden de minis
ter, de burgemeester en hun echtgenooten,
benevens de overige genoodigdeni eengentijd
in de smaakvol en overzichtelijk ingerichte
tentoonstellingsruimte.
Aan het plan tot het houden dezer tentoon
stelling hebben hun steun verleend de de
partementen van Sociale Zaken, Koloniën en
Economische Zaken en de gemeente Rotter
dam. Vele instellingen en maatschappijen, als
het Koloniaal Instituut, het Centraal bureau
voor de statistiek, de Handelshoogeschool, de
K.L.M. en de K.N.IL.M. hebben gegevens,
kaarten, documenten, maquettes e.d. beschik
baar gesteld. Voor de inrichting is in totaal
1067 manweken gewerkt door enkele jonge
intellectueelen voor het bijeenbrengen der
gegevens, een aantal kantoorbedienden voor
het administratieve werk en voor de inzame
lingsactie, verder timmerlieden, schilders,
metselaars, electriciens, decorateurs, kunst
schilders, beeldhouwers enz. Men hoopt hier
door deze werkloozen te scholen in tentoon-
stellingswerk, hetgeen van pas kan komen
bij de ter gelegenheid van de opening van de
Maastunnel te Rotterdam te houden groote
tentoonstelling. De tentoonstelling zal minstens
een half jaar opengehouden worden: van het
bezoek door de schooljeugd heeft men hooge
verwachtingen.
K. L. M.-vlieger verongelukt door
val van een trap.
De K. L. M.-vlieger J. Rose, die voor hij
dienst deed op de Europeesche luchtlijnen ge
durende negen jaar als verkeersvlieger op Ame-
rikaansche lijnen werkzaam was, is in hotel Sa
voy te Scheveningen van de trap gevallen, waar
door hij een ernstige hersenschudding opliep.
Hij werd naar het ziekenhuis vervoerd, waar
hij korten tijd later overleed.
BEDRIJFSCOMMISSIE VOOR DE KLEIN-
METAALÏNDUSTRIE GEÏNSTALLEERD
In tegenwoordigheid van het bureau van
de werkcommissie tot bestrijding der werk
loosheid is Maandag op het departement van
Sociale Zaken overgegaan tot instelling van
een bedrijfscommissie voor de kleln-jnetaal-
industrie. -i