Polen's vijftien-jarenplan
HONKBAL
ATHLETIEK
LAWNTENNIS.
SCHAKEN
RADIO
PflCEPAMMA
De industrialisatie Economische opbouw van
voltrekt zich snel B i i i
internationale beteekenis
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1939
DE COMPETITIE.
De strijd om aan de laatste plaats te ontkomen,
heeft dit seizoen een spannender verloop dan
die om de bezetting van de eerste plaats, waarop
de Seagulls reeds beslag hebben gelegd.
V. V. G. A. heeft zich thans door een groote
overwinning op A. F. C. (208) aan het degra
datie-gevaar onttrokken. Hierdoor blijven Ajax
dat met 94 tegen Haarlem ten onder ging
en A. F. C. over; beide clubs hebben nu de
normale competitie met zes punten geëindigd.
Het is dus A. F. C., ondanks haar fraaien eind
spurt, niet gelukt aan het gevaar te ontsnappen.
Een beslissingswedstrijd op neutraal terrein
zal nu het antwoord moeten brengen op de
vraag wie van deze eerste klassers straks tegen
Zeeburgia, WGA 2 en Schoten haar positie heeft
te verdedigen.
HAARLEM WINT VAN AJAX.
Haarlem telde een invaller voor Kloos,
wiensplaats als achtervanger door Hunik zeer
goed werd vervuld.
Met De Mon, die nog niet ten volle op dreef
was, doch niettemin zeer verdienstelijk wierp,
vormde hij een hechte combinatie.
Deze laatste ontmoeting heeft Haarlem benut
om zich qua veldwerk te rehabiliteeren en te
zorgen dat de eindindruk voldoende was. Zeker,
ook nu misten Vrugt en Wulfhorst een grondbal,
de fout van den eersten bleef zonder gevolgen,
die van Wulfhorst had indirect twee runs ten
gevolge, doch het waren met de door Hinze in
het linkerveld gemiste vangkans de eenige fou
ten, die vergeten worden door het overigens
goede veldwerk der Haarlemmers.
Aan slag waren Beets en Ferment met ieder
vier en Langereis met drie honkslagen bij Haar
lem het best op dreef. Langereis, die door eenige
minder goede wedstrijden zijn plaats in het Ne-
derlandsche-negental verspeelde, was ditmaal in
topvorm. De wijze waarop hij in de achtste in
ning Hordijk uitving, was uitstekend.
Deze slagprestaties komen in nog gunstiger
licht te staan door het feit, dat Blomvliet, de
werper van Ajax, een van zijn beste wedstrijden
speelde en in dezen vorm zeker niet voor De Mon
behoeft onder te doen. Zijn persoonlijke resulta
ten waren zelfs nog iets béter, dan van den Haar
lem-werper.
Ajax speelde eveneens goed, maakte een vier
tal fouten, waarvan slechts één geen gevolgen
had. Bij foutloos spel zou dus Haarlem met 62
hebben gewonnen.
Geholpen door een fout van Bremer nam
Haarlem reeds in haar eerste slagbeurt voor nut
tig slaan van Langereis en Beets een 20 voor
sprong. Door drie slagvangen van hemzelf. Veen-
hof, Ferment en Voetelink, en eenige fraaie aan
gooien op het eerste kwam Ajax er niet toe, de
zen voorsprong te niet te doen. Haarlem ver
grootte haar voorsprong zelfs en nu was het de
vaardigheid aan slag van Wulf horst, Langereis,
Beets en Ferment waaruit de bezoekers den stand
op 50 konden brengen.
In de zesde innings liep Ajax twee punten in,
doordat Wulfhorst den door Ter Heide geslagen
grondbal miste en Bremer daarop een fraaien
tik gaf, die beide clubgenooten over de thuis
plaat bracht.
Waren de Ajaxieden aan slag niet fortuinlijk
hun honkslagen en oplettendheid op de honken
liet ook te wenschen over, waardoor het kon ge
beuren, dat Weppner en Ter Heide op vrij on-
noozele wijze werden uitgeschakeld. De honk
slagen van Beumer en Van Lobberegt krachten
nu slechts twee punten op.
Bij den stand 64 voor Haarlem scheen Ajax
nog een goede kans te hebben, te meer daar
Langereis en Vrugt op het eerste honk sneuvel
den. Hierna gaven Beets, Ferment, Voetelink en
G. Hinze fraaie honkslagen, waaruit drie punten
ontstonden, voordat De Mon op drie slag uitging.
Ajax' hoop werd weer levendig toen Weppner
en Nieuwenburg door goed slaan op de honken
kwamen, doch een goed dubbelspel van Hu-
nik-Wulfhorst en een vang van Langereis waren
beslissend voor de Ajax-nederlaag.
De score-eijfers luiden:
Ajax: 0.9 0002020 4
Haarlem: 2000300 13 9
SCHOTEN KAMPIOEN.
Quick met 11—7 verslagen.
De beslissingswedstrijd om het kampioenschap
van de tweede klasse A en de rechten om aan de
promotie-competitie deel te nemen, is ten gunste
van Schoten beslist, dat Quick met 11—7 ver
sloeg.
Een uitnemende prestatie van Schoten dat
daarmede van harte gelukgewenscht wordt. Wij
hopen dat ditmaal de kans om te promoveeren,
ten volle zal worden benut.
Het is een uitstekende wedstrijd geworden tus-
schen deze beide kampioenscandïdaten, waarin
het enthousiasme van Schoten heeft gezegevierd
over de iets grootere routine van Quick. Aan
beide kanten was het slaan van matig gehalte, het
werpen goed zonder meer, doch zoowel De Smidt
(Schoten) als Geestman (Quick) hadden te kam
pen met de spanning, die hen de controle over de
worpen menigmaal deed verliezen.
De overwinning van Schoten werd practisch
reeds in de vierde innings een feit. Goede slag
prestaties van Geurts, De Smidt, Van Leeuwen
en Schotman gaven de twee vrije loopen en het
viertal fouten van Quick een wel zeer nadeelig
gevolg. Achtmaal scoorde Schoten en wijzigde
daardoor een 31 achterstand in een 93 voor
sprong.
Het was De Smidt, uitstekend door zijn velders
bijgestaan, wel toevertrouwd om dezen voor
sprong te verdedigen.. Wel bleven de honkslagen
van Vonk, Holewijn en Reijnshagen niet zonder
resultaat, doch een beslissende wending konden
zij aan dezen strijd niet geven.
Volkomen verdiend won Schoten ten slotte,
waarbij nog vermeld dient te worden het goede
werk van den jeugdigen Geurts als achtervanger.
Gescoord werd als volgt:
Schoten: 001800101 11
Quick: 10020/3310=7
Nieuw wereldrecord 4 x 800 M.
estafette.
De Amerikaansche estafetteploeg, welke Za
terdagmiddag in het kader der internationale
atletiekwedstrijden in het Jean Bouinstadion
te Parijs, op de 4 maal 800 meter uitkwam,
heeft het wereldrecord verbeterd door dezen
afstand af te leggen in 7 min. 35.2 sec.
De ploeg bestond uit Schwerzkopf, Cochran,
Rideout en Beetham.
Het oude wereldrecord stond op naam van
Amerika met een tijd van 7 min. 35.8 sec., ge
vestigd op 15 Augustus 1936 te Londen.
Ned. record speerwerpen
verbeterd.
Uit Eindhoven: In het kader van den drie
kamp tusschen P. S. V., A. A. C. en De Trekvo
gels verbeterde de A. A. C.'er Lutkeveld Zondag
het Nederlandsch record speerwerpen, door een
afstand te bereiken van 64.97 meter. Het oude
record stond op naam van Van de Poll met een
afstand van 64.49 meter, gevestigd te Boedapest
op 26 Juni 1937.
De driekamp werd gewonnen door De Trek
vogels met 89V2 punt; A. A. C. werd tweede met
87 punten en P. S. V. derde met 69Va punt.
Nieuw wereldrecord 4 x 1500 M.
estafette.
Uit Boedapest: Het wereldrecord over 4x1500
Meter estafette werd Zondag door een Hongaar-
sche ploeg verbeterd, welke een tijd maakte van
15 min. 55,4 sec.; het oude wereldrecord stond
op naam van de nationale Engelsche ploeg met
een tijd van 15 min. 55,6 sec., gevestigd op 30
Augustus 1930 te Keulen.
België slaat Nederland met groot
verschil.
Uit Blankenberghe: Zondag is de landen-
wedslrijd tusschen België en Nederland ge
ëindigd met een 286 overwinning voor onze
zuidelijke buren. Op den tweeden dag behaalde
Nederland door Borren, Van Swol en Reidt in
het heeren- en door mej. Rollin Couquerque in
het damesenkelspel vier winstpunten. De overige
tien partijen gingen verloren.
De resultaten van den laatsten dag luiden:
Heerenenkelspel:
NayaertHughan 63, 68, 64.
GeelhandVan Swol 63, 46, 26.
Van den EyndeDe Brauw 63, 62.
DelireKarsten 63, 62.
De BormanReidt 46, 16.
MorreauBorren 57, 36.
EwbankLeyenaar 61, 64.
LoiseauRinkel 63, 6—3.
Damesenkelspel:
Mej. Hoyaux-mej. Kerckhoff 36, 62, 64.
Mej. Solemej. Mechel 61, 62.
Mei. De Bormanmej. Knottenbelt 75,
2—6. 8—6.
Mevr. De Meulemeestermej. Rollin Cou
querque 62, 26, 16.
Gemengddubbelspel:
Mevr. De Meulemeester en Geelhandmej.
Rollin Couquerque en Karsten 64, 60.
Damesdubbelspel:
Mevr. De Meulemeesters en mej. De Borman
sl. mej. Rollin Couquerque en mej. Knotten
belt 6—2, 7—5.
Mej. Sole en mej. Hoyauxmevr. Jonquière
en mej. Mechel 64, 57, 63.
Heerendubbelspel:
Nayaert en De BormanHughan en Van Swol
4—6, 9—7, 7—5.
Loiseau en Ewbank—Reidt en Rinkel 61,
1.
Totaaluitslag: België 28 winstpunten, Neder
land 6 winstpuntne.
Het Witte Paard.
De in de afgeloopen week gespeelde partijen
leverden de volgende resultaten op:
Eerste klas.
B. WalkerB. Spoor 01
M. v. d. BergJ. v. d. Kamp 01
B. WalkerJ. Reeuwijk 10
J. v. d. KampTh. de Looze 01
C. v. Soest—B. Walker Va—
Tweede klas:
Th. v. SchieN. Hoogland 01
G. v. d. StoopG. Nijssen 10
G. NyssenN. Hoogland 01
Voor de zomercompetitie:
R. HartochG. Nijssen 10
G. v. d. StoopJ. Wijfjes 10
Hiermee gaat voor ,,'t Witte Paard" de vacantia
in. Op 21 September a.s. wordt de eerstvolgende
481ste STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
3e klasse, le lijst
Trekking van Maandag 21 Augustus 1939
Hooge Prijzen
5000.— 17925
2000.— 14995
1500.— 1588 10403
1000.— 3302 20817
400.— 1377
200.— 11217 14941 15746
loo.— 4814 7154 17847 20251
Prijzen van 45.
1051 1074 1132 1178 1254 1257 1276 1311
1346 1375 1405 1429 1455 1478 1520 1534
1550 1606 1625 1626 1702 1759 1822 1824
1897 1911 1960 1983 2047 2088 2090 2105
2172 2225 2297 2358 2505 2511 2558 2666
2716 2720 2735 2763 2765 2774 2776 2804
2828 2950 2981 2985 3005 3006 3019 3055
3079 3101 3147 3176 3190 3245 3251 3293
3360 3392 3397 3417 3445 3455 3487 3554
3670 3709 3717 3767 3808 3809 3815 3833
3918 3923 3944 3985 4041 4047 4049 4104
4123 4168 4169 4187 4215 4234 4272 4280
4362 4384 4413 4439 4502 4523 4525 4526
4546 4551 4582 4586 4589 4625 4633 4674
4693 4758 4779 4844 4860 4877 4893 4921
4932 4964 4977 5031 5063 5093 5097 5118
5143 5153 5167 5207 5219 5243 5303 5336
5342 5345 5366 5380 5396 5400 5418 5422
5494 5644 5648 5667 5691 5719 5726 5728
5732 5738 5741 5877 5896 5903 5910 5945
5983 6013 6052 6070 6130 6156 6197 6222
6267 6291 6396 6432 6448 6472 6483 6486
6516 6610 6620 6678 6708 6736 6753 6780
6824 6831 6843 7004 7049 7052 7099 7106
7107 7136 7167 7169 7200 7206 7216 7247
7254 7284 7286 7300 7316 7325 7362 7365
7383 7386 7408 7444 7473 7476 7488 7543
7690 7739 7747 7754 7758 7760 7764 7808
7818 7826 7851 7862 7870 7911 7952 7958
7974 7981 7985 7992 8005 8057 8115 8156
8172 8186 8204 8243 8254 8266 8290 8292
8318 8367 8375 8379 8400 8444 8493 8503
8546 8547 8557 8566 8575 8654 8680 8699
8709 8720 8724 8735 8773 8787 8800 8902
8916 8955 8958 8985 9001 9048 9068 9082
9089 9091 9097 9138 9146 9153 9164 9170
9178 9189 9242 9245 9254 9259 9267 9288
9373 9420 9421 9443 9460 9480 9501 9525
9573 9660 9675 9713 9745 9767 9778 9798
9828 9842 9885 9896 9931 993- 9956 9991
10085 10094 10109 10163 10197 10240 10270 10282
10357 10377 10383 10387 10399 10499 10503 10525
10570 10589 10596 10609 10619 10625 10631 10666
10670 10674 10702 10736 10785 10794 10832 10876
10891 10914 10915 10948 10961 11024 11037 11112
11221 11229 11258 11289 11296 11303 11365 11375
11399 11409 11417 11432 11435 11440 11517 11613
11699 11717 11733 11795 11823 11906 12008 12081
12084 12098 12142 12192 12250 12270 12308 12351
12357 12375 12395 12490 12505 12526 12538 12604
12607 12613 12617 12619 12634 12665 12675 12689
12770 12843 12905 12959 12989 13035 13086 13119
13141 13148 13170 13176 13186 13221 13251 13297
13321 13332 13406 13463 13469 13471 13472 13479
13544 13545 13552 13563 13564 13601 13608 13614
13634 13662 13703 13836 13844 13865 13875 13904
14006 14009 14152 14226 14252 14314 14324 14358
14414 14446 14452 14479 14548 14552 14569 14578
14589 14607 14633 14636 14642 14644 14677 14686
14724 14752 14763 14786 14836 14866 14875 14881
14896 14915 14931 14943 14946 15039 15084 15099
15102 15116 15119 15133 15138 15169 15202 15204
15215 15244 15256 15295 15309 15311 15333 15336
15361 15373 15413 15416 15451 15465 15492 15533
15541 15552 15553 15557 15568 15590 15635 15648
15707 15736 15750 15753 15767 15771 15846 15866
15870 15886 15891 15930 15938 15948 15997 16018
16042 16089 16224 16307 16310 16403 16454 16474
16492 16493 16506 16536 16552 16587 16593 16736
16743 16854 16859 16905 16946 16958 17024 17059
17083 17098 17139 17194 17227 17236 17248 17257
17274 17301 17336 17366 17417 17455 17462 17482
17546 17587 17601 17622 17624 17C34 17687 17761
17796 17823 17833 17867 17886 17918 17961 17962
18116 18123 18136 18138 18142 13159 18176 18205
18213 18224 18226 18311 18324 18381 18399 18402
18404 18422 18444 18513 18566 18570 18621 18623
18G27 18653 18671 18716 18744 18751 18761 18793
18833 18850 18913 18918 18970 19022 19035 19066
19183 19197 19199 19224 19277 19279 19302 19343
19344 19363 19384 19400 19431 19437 19465 19523
19534 19535 19545 19586 19591 19619 19637 19690
19729 19749 19809 19817 19821 19836 19851 19898
19912 19968 19977 19983 20006 20033 20073 20089
20093 20115 20163 20317 20345 20346 20388 20429
20444 20455 20519 20526 20543 20566 20614 20624
20627 20681 20689 20709 20739 20745 20787 20827
20852 20893 20923 21004 21022 21028 21033 21091
21120 21170 21253 21302 21333 21400 21408 21426
21469 21507 21512 21533 21551 21597 21607 21610
21616 21619 21621 21640 21674 21684 21686 21692
21712 21720 21744 21806 21849 21904 21972
DUITSCHE TEGENSPRAAK INZAKE
SLOWAKIJE.
Uit bevoegde bron worden te Berlijn alle be
richten tegengesproken betreffende een bezet
ting van Slowakije door Duitsche troepen en
de vestiging van een militair commando in Bra-
tislawa. Men verklaart, dat er in Bratislawa
uitsluitenld een Duitsche militaire missie is, die
samenwerkt met de Slowaaksche autoriteiten.
Bratislawa valt voorts buiten de bij verdrag be
paalde beschermingszone, waarin zich Duit
sche garnizoenen bevinden, opdat in de Slo
waaksche hoofdstad geen Slowaaksch garnizoen
gevestigd is
Had Attolico een onderhoud met
Hitier
Italiaansche ambassadeur vertoefde
te München.
De Italiaansche ambassadeur te Ber
lijn, Attolico, is Zondag te Rome aan
gekomen. Men meent, dat hij binnen
kort een bespreking zal hebben met
den Italïaanschen minister van Buiten-
landsche Zaken, graaf Ciano.
Verder wordt algemeen veronderstelt,
dat graaf Ciano zeer binnenkort de am
bassadeurs van de Vereenigde Staten,
Engeland, Japan en Frankrijk te Rome
zal ontvangen.
Attolico is Zaterdag te München geweest,
doch de berichten, volgens welke hij bij Hitier
te Berchtesgaden is geweest, worden niet be
vestigt. Het verluidde nl. dat hij een ongunstig
Italiaansch antwoord zou hebben overgebracht
op een te Salzburg gestelde vraag.
Het is echter bekend, dat hij van München
uit een telefoongesprek heeft gehad xnet Fuschl,
waar Von Ribbentrop verblijft.
DINSDAG 22 AUGUSTUS 193y.
HILVERSUM I 1875 en 414.4 M.
AVRO-uitzending. 11.0011.30 v.m. en 3.30—
7.00 R.V.U.
8.00 Gramofoonmuziek (Om 8.15 Ber.) 10.—
Morgenwijding. 10.15 Gramofoonmuziek. 10.30
Voor de vrouw. 10.35 Gramofoonmuziek. 10.35
Causere „De vrouw en het wereldbeeld". 11.
Causerie. „M. SchartenAntink70 jaar.
Moeder en Kind de wereld over". 11.30 De
Palladians. 12.15 Berichten. 12.17 Gramofoon
muziek. 1.Interview. 1.05 Het Omroeporkest
I.45 Gramofoonmuziek. 2.Het Omroeporkest
2.45 Het Avro-Amusements-orkest (opn.) en
pianoduo. 4.30 Kinderkoorzang. 5.Kinder
halfuur. 5.30 De Hawaiian Serenaders, orgel
spel enzang. 6.28 Berichten. 6.30 Causerie „Het
pulserende heelal. Consequenties en Para
doxen'. 7.Kwntet van de Nederlandsche
Jazzliga. 7.30 Reportage. 8 Berichten A.N.P.
Radiojournaal, Mededeelingen. 8.20 Causerie
„De bewegelijke wereld". 8.35 Het Omroep
orkest. 9.15 Gramofoonmuziek. 9.35 Gevarieerd
programma (opn.) 10.30 Iliescu's ensemble.
II.— berichten ANP., hierna: Het Avro-
Vaudeville-orkest en soliste (opn.). 11.40
12.00 Orgelspel (opn.).
HILVERSUM n. 301.5 M.
KRO-uitzending.
8.009.15 Gramofoonmuziek. (Ca. 8.15 Be
richten). 10.Gramofoonmuziek. 11.30 Gods
dienstig halfuur. 12.Berichten. 12.15 Het
KRO-orkest. 1.Gramofoonmuziek. 1.20 Me-
lodisten en solist. 2.Voor de vrouw. 2.30
Gramofoonmuziek. 5.KiRO-Mielodisten en
solist 15.456.05 Felicitaties en ca. 6.30 Ber.)
7.— Berichten. 7.15 Causerie „Familiebezit
het gezinéé. 7.35 Gramofoonmuziek. 8.—
Berichten A.N.P., mededeelingen. 8.15 KRO-
Kamer-orkest. 9.— Zang en piano 9.15 Gra
mofoonmuziek. 9.30 Radiotooneel. 10— Gra-
Willy Rockin's orkest 11.0512.00 Gramofoon-
mofoonmuziek.. 10.30 Berichten. A.N.P. 1040
muziek.
DROITWICH 1500 M.
11.20 Zang en piano. 11.50 Het New Hip-
podrome-orkest. 12.50 Reportage, 1.05 Gramo
foonmuziek. 1.40 Reportage. 1.55 Tusschen-
spel. 2.— Harp-trio. 2.20 Het BBC-Midland-
orkest. 3.20 Reportage. 3.35 Orgelspel. 4.05
Pianovoordracht. 4.20 Viool en piano. 4.50
Reportage. 4.55 Gramofoonmuziek. 5.20 Re
portage. 5.50 Het Cellini-trio, 6.20 Berichten.
6.50 Reportage. 7.Causerie „Civil Defence-
Air raids-What I learned in Spain". 7.20 Het
BBC-orkest. 8.05 Causerie „Radiolympia". 8.20
Het BBC-Symphonie-orkest en solisten. 9.20
Berichten. 9.50 Causerie „Questions in the air"
10.10 Gramofoonplaten met toelichting. 10.50
Brian Lawrance en zijn sextet en „The Three
Ginx". 11.20 Van Straten en zijn Band en
solisten. 11.50 Gramofoonmuziek. 12.1512.10
Berichten.
RADIO PARIS 1648 M.
9.00, 9.30 en 11.20 Gramofoonmuziek. 12.35
Zang. 1.05 Gramofoonmuziek. 1.25 Derveaux-
orkest. 2.05, 2.35 en 3.30 Gramofoonmuziek.
3.35 Zang. 4.05, 4.35, 5.25 en 6.20 Gramo
foonmuziek. 6.35 Cello en piano. 7.20 Gramo
foonmuziek. 8.35 Klarinetsoli. 8.50 Radiotooneel
10.3511.50 Het Krettly-kwartet en solisten.
KEULEN 456 M.
6.50 en 7.358.20 Gramofoonmuziek. 8.50
De Omroepschrammeln en solisten. 12.20 Leo
Eysoldt's orkest. 2.303.20 Gramofoonmuziek
4.20 Het Omroepkleinorkest en Reportage.
7.„Onder de Poort" in Emmerik. 8.50 Ge
varieerd programma. 11— Het Bulgaarsche
strijkkwartet. 11.4512.20 Het Omroepklein
orkest.
BRUSSEL 322 M.
12.20 Het Omroeporkest. 12.50 Gramofoon
muziek. 1.30 Het Omroeporkest. 1.502.20,
5.20 en 6.50 Gramofoonmuziek. 7.20 Het
Maudrc.vo-Doedelzakkwartet. 8.20 Gramofoon
muziek. 8.50 Populair concert. 10.3011.20
Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.50 Het Radio
orkest. 1.502.20 Gramofoonmuziek.. 5.20
Muzikaal nieuws. 6.35 Gramofoonmuziek. 6.50
Muzikaal nieuws. 7.35 Gramofoonmuziek. 8.20
Reportage. 9.20 Het Radio-orkest en solist.
10.3011.30 Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
8.35 Radiotooneel. 9.20 Politiek dagblad-
overzicht. 9.35 Het Omroeporkest en solist.
10.20 Berichten. 10.40 Het Dahlke-tio. 11.05
Berichten 11.20—12 sn Het Omroepdans-
orkest
HET jaar 1936 beteekende een
keerpunt in de economische
geschiedenis van de Poolsche
natie. In dit jaar werd na
melijk de industrialisatie van het
land ingeleid op grond van het
grootscheepsche plan dat door den
minister van financiën Kwiatkowski
werd opgesteld en dat in den loop van
vijftien jaar zal moeten worden uit
gevoerd.
Dit plan is daarom van bijzondere beteeke
nis omdat het een structureele wijziging van
het geheele Poolsche bedrijfsleven met zich
mede brengt. Terwijl Polen tot het genoemde
jaar als een zuiver agrarisch land moest
worden aangezien, wordt het thans geleide
lijk tot een gemengd agrarisch-indiistrieel
land herschapen. In verband hiermede zal
ook de levenswijze der bevolking een wijziging
ondergaan, die voor het geheele bedrijfsleven
roote gevolgen zal hebben, terwijl thans on
geveer een vierde gedeelte der bevolking in de
stad leeft, zal 1948 de bevolking in de steden
en op het platte land even groot zijn.
Polen is een rijk land, niet rijk in den zin
van financieele kracht, maar rijk aan bodem
schatten, waarvan tot nu toe slechts een ge
deelte geëxploiteerd wordt. In de eerste jaren
van de onafhankelijkheid was de staatslei
ding ermede bezig de oorlogsschade (in Polen
duurde de oorlog tot 1920) te herstellen en de
sociale en administratieve hervormingen door
te voeren die het meest noodig waren, omdat
de nieuwe staat uit drie deelen gevormd
werd, die in economisch, sociaal en politiek
opzicht van elkaar sterk verschilden. Eerst
nadait de eenheid hersteld en het politieke
fundament gevestigd was kon de regeering
tot den economischen opbouw overgaan. Zij
deed dit in de eerste jaren met de hulp van
buitenlandsche kapitalen, hetgeen niet te ver
mijden was omdat in het land zelf, tengevol
ge van zijn agrarisch karakter en de verwoes
ting tijdens "de oorlogsjaren, geen noemens
waardig kapitaal kon worden gevormd. Maar
de financieele toestand verbeterde na de sta
bilisatie van den Zloty en de regeering, toen
nog onder de feitelijke leiding van Pilsoedski,
beschouwde als haar grootste taak den econo
mischen opbouw met alle middelen te bevor
deren, met het drievoudig doel voor oogen:
ten eerste de werkloosheid die in de crisis
jaren van zeer grooten omvang was, te doen
verminderen, ten tweede de binnenlandsche
koopkracht te verhoogen en ten derde het
land zooveel mogelijk van het buitenland
economisch en financieel onafhankelijk te
maken.
Het militaire belang.
H ET waren echter niet uitsluitend econo
mische redenen die de economische politiek
der Poolsche regeering bepaalden, militaire
doeleinden speelden hierbij ook een belangrij
ke rol. Waren deze in het begin slechts van
ondergeschikte beteekenis, tengevolge van de
toenemende politieke spanning in Europa be
haalden ten slotte juist zij richting en in-
ïoud van het economische programma. Dit
was mogelijk omdat het plan van minister
Kwiatkowski slechts de algemcene lijnen op
stelde en de détails aan het „planbureau"
overliet. Het geheele plan werd in vijf deelen
gesplitst die elk over een periode van drie
jaar loopen, terwijl de uit te voeren werken
onderverdeeld werden in vijf groepen, n.l.:
strategische werken, mijnbouw en „zware" in
dustrie, electrificatie, verkeerswezen (spoor-
en straatwegen, binnenscheepvaart, uitbrei
ding van de haven van Gdynia) en productie
van consumptiegoederen. Het planbureau kan
bepalen welke dezer groepen in elk der ge
noemde periodes van drie jaar den voorrang
zal hebben. Het plan voor de eerste periode,
die dit jaar eindigt, werd verleden jaar gewij
zigd, doordat de groep mijnbouw en „zware"
industrie voor de strategische werken
moest wijken. Deze groep omvat den bouw van
kanonnen- en munitiefabrieken, de productie
van tanks, vliegmachines, gasmaskers enz.
Hierover werden om begrijpelijke redenen
geen gegevens gepubliceerd, maar volgens be
trouwbare inlichtingen moet Polen wat be
treft de verzorging met deze voor zijn defen
sie noodige artikelen in hooge mate reeds
„selfsupporting" zijn. Van het totaal bedrag
van twee milliard Zloty (rond 560 millioen
gulden), die de industrialisatie volgens het
voorloopige plan zou kosten, zijn 1.2 milliard
Zloty voor strategische werken bestemd. Hier
uit blijkt reeds welke rol deze in het plan voor
den economischen opbouw spelen.
Evenals de verdeeling der voor de industria
lisatie bestede middelen door strategische mo
tieven bepaald werd, waren het ook deze die
over de keuze der plaatsen beslisten, waar de
nieuwe industrieele werken zullen worden ge
vestigd. Volgens de ontwerpers van het plan
moesten deze zooveel mogelijk van de gren
zen verwijderd zijn, hetgeen echter met eenige
moeilijkheden gepaard ging, omdat de belang
rijkste vindplaatsen voor ijzer en kool dicht
bij de Duitsche en de vroegere Tsjeeho Slo
waaksche grens liggen. Als nieuw industrieel
centrum werd het gebied van Sandomierz ge
kozen, dat in het zuiden van het vroegere
„Kongresspolen" ligt en zich gedeeltelijk ook
over het vroegere Galicië uitstrekt. De twee
andere rayons van het nieuwe industriegebied
zijn het Zuid-Poolsche plateau met Kielce en
Radom als hoofdplaatsen en het plateau van
Lublin, 't Geheele gebied, dat 48.000 km. groot
is en slechts door 4 1/2 millioen menschen be
woond wordt, zal in den loop der jaren een
der dichtst bevolkte deelen van het 'land wor
den, omdat hierheen het overschot der in
dustrieele bevolking uit de andere deelen zal
worden verplaatst. Men verwacht dat de nieu
we bedrijven aan 400.000 arbeiders werk zullen
geven, die met hun families in de omgeving
der fabrieken nieuwe woningen zullen be
trekken.
Het zou te ver gaan om alle takken van nij
verheid op te noemen die in het „Centrale
Industriegebied" zullen worden gevestigd. De
voornaamste bedrijven zullen zijn: electrische
krachtstations en gasfabrieken, voorzien van
installaties voor de fabricatie van benzol uit
gas, fabrieken voor de verwerking van zwavel
en stikstofverbindingen, fabrieken voor verf
stoffen en pharmaceutische producten, van
explosiestoffen en cellulose, raffinaderijen
van plantenvetten, fabricatie van rubber ar
tikelen zooals gasmaskers, van ceramiek en
glaswaren, verder wals- en perswerken en
fabrieken voor de productie van locomotieven,
dieselmotoren, tractors en automobielen. Uit
deze opsomming blijkt hoe omvattend dit
programma is, dat na zijn voltooiing een eco-
nomische omwenteling in Oost-Europa tot
gevolg zal hebben. Polen, dat reeds thans in
de kolen- en ijzerproductie en in de textiel,
nijverheid (Lodz wordt terecht het Manches,
ter van het Oosten genoemd) een vooraan
staande plaats inneemt, zal na verloop van
enkele jaren als leverancier van verschillende
industrie-artikelen met de oude industrie,
landen kunnen wedijveren. Zoo zal, om en
kele voorbeelden te geven, de staalproductie
verdubbeld worden en het kwantum van 28
millioen ton bereiken; eveneens zal de pro.
ductie der metaalnijverheid door de inwer-
kingstelling van 120 nieuwe bedrijven verdub,
beid worden. Wat de textielnijverheid betreft
die reeds thans veel meer vervaardigt dan
voor den binnenlandschen afzet noodig is
deze zal vooral naar een verhooging van het
aandeel der binnenlandsche grondstoffen ge.
stuwd worden.
Wat voltooid is.
IN welk stadium bevindt zich het industriali.
satie-programma op het oogenblik? In-
dien wij van de strategische werken afzien
waarover geen gegevens bekend zijn, zoo zijn'
volgens een recente publicatie van de regee
ring, reeds voltooid: een cellulosefabriek in
Niedonice, een fabriek voor landbouwwerk
tuigen in Kunow, een machinefabriek (filiaal
bedrijf van de groote firma Cegielski) in
Rzeszow, een rijke vleeschconservenfabriek in
Debica, een kunstrubberfabriek in dezelfde
stad, een motorenfabriek in Rzeszow, een fa
briek van het Ericsonkonzern in Radom, een
aluminiumfabriek in Radom, verder een aan
tal chemische fabrieken in Szaszyn, Dwikow
en andere plaatsen.
Ten zuiden van het industriegebied staan
zeer belangrijke „waterkrachten" ter beschik
king, die thans in exploitatie zullen worden
genomen. Dit zal later het dure transport van
steenkool uit het verre Silezië overbodig ma
ken en zelfs tot de electrificatie van andere
deelen van het land kunnen bijdragen. Op
dit gebied moet nog veel gedaan worden, want
het stroomverbruik is in Polen nog zeer ge
ring. De hier gewonnen electrische kracht zal
ook tot electrificatie van verschillende spoor
lijnen dienen. Het spoorwegnet zal uit den
aard der zaak een groote uitbreiding onder
gaan. Hier moet vooral de geprojecteerde lijn
van Sandomierz naar Silezië worden genoemd
waar zij aansluiting zal vinden aan de kort
geleden voltooide spoorlijn,die dit rijke in
dustriegebied met de haven van Gdynia ver
bindt zonder Duitsch grondgebied, te raken.
Tenslotte nog een woord over de financie
ring van het groote werk der industrialisatie,
Reeds in het eerste jaar der industrialisatie
stegen de rijksuitgaven uit dezen hoofde met
450 millioen tot 1063 millioen, waardoor de
productie van industriegoederen met een der
de toenam. Oorspronkelijk was, zooals boven
vermeld, het plan, in de eerste periode een be
drag van twee milliard voor de industrialisa
tie te besteden, maar dit bedrag bleek, vooral
met het oog op de noodig geworden fabricage
van een grooter aantal militaire artikelen, te
laag te zijn. Aangezien in het land zelf geen
verdere middelen ter beschikking staan (het
volksinkomen bedraagt slechts 270 Zl. per
hoofd der bevolking), heeft de Poolsche re
geering zich tot het buitenland gewend, De
besprekingen met Engeland en Frankrijk zijn,
zooaLs bekend, nog gaande, maar er bestaat
geen twijfel dat deze landen, die met Polen
thans zoo nauwe politieke betrekkingen on
derhouden, aan dit land de gewenschte lee
ningen zullen verstrekken. Polen heeft op zijn
weg naar industrialisatie reeds een punt be
reikt waar het zijn groote economische krach
ten kan ontplooien. Deze krachten versterken
zijn waarde als politieke mogendheid, die een
bijzondere positie inneemt in dit gedeelte van
Europa, waar thans zoo groote spanning
heerscht. Het is mede daarom, dat de econo
mische opbouw van Polen ook zijn interna
tionale beteekenis heeft.
De zwemster T. Burggraaff heeft Zater
dag te Westzaan het Ned. record 800
meter borstcrawl met 18.7 sec. ver
beterd. De heer P. H. J. Dogger, secr.
der technische commissie van den
K. N. Z. B. feliciteert mej. Burggraaff
met haar prestatie
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk Woensdags avonds
betaald te zijn, daar de bezorgers op
Donderdag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
