IJmuider Courant Zeeslag. nabij de Noorsche kust? De Beperkte Oorlog. JCanoageluldet duucde den gefieelen dag Wereldstedeling. Nog steeds verzet in Bodemproductie moet Polen. opgevoerd worden. 3i&t Utansche leget&eticfit Vliegeraanval op Friedrichshafen? Haat eet* laïetfitiis vat* f 1.60 pet 24e lAARGANG No. 278 Uitga»» Louren» Coaler MaatBchappQ ,001 Courant Uitgaven en 4lgenx U ukkerl) N- v Groot* Houtstraat 93. flaarlen». ■pel. 10724- Bureau IJtnuidet c urant. Kennemerlaan 42. Umuiden. jelefooo 5301. Postgiro 310791 Alle AdTertenties. opgegeven voor dH blad tordea kosteloo» opgenomen to da Courant DAGBLAD VOOH V ELS EN. IJMU1DEIN, SANTPOORT EN OMS1 REKEN Verschijnl dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie. P W PEEKEBOOM EiN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur. ROBERT PEEREBOOM DINSDAG 26 SEPTEMBER '39 Ahnnnemenlen per week f 0.l2,/j. pe» maand f 0.52'/2, per 3 maanden f 1.55, franco per post f 1.95 per kwartaal. Loss* nummer» 3 cent per ex. Advertentiën» 1-5 regels f0.60, elke regel meer 0.12. Bij abonnementen belangrijke korting. Ingezonden mededeelingen dubbela prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regel» f 0.25, elke regel meer fO.lOk Au polen de verwachte nederlaag tegen nuitschland heeft geleden de eenige alge- eene verwachting omtrent den losgebranden qrijd ln Europa, die tot dusver bewaarheid is 1 blijft bet verloop van den oorlog vreemd. Je laatste phase van den strijd in Polen maakt trouwens op deze benaming ook volle aanspraak. Immers, toen de Duitsche zege al verzekerd scheen vielen niet alleen de Russen, met Duitsche instemming, de wanhopig vech tende Polen in den rug aan maar bleek boven dien dat een „demarcatielijn" was overeenge komen volgens dewelke de Russen een zeer groot en zeer belangrijk deel van het ver overde land konden bezetten en zelfs de grens met Roemenië „overnamen". Groote grond stoffen-gebieden vielen ook in hun handen, gij hebben daar nauwelijks voor behoeven te vechten; hun aandeel in de buit is wel zeer groot. Daarna, terwijl in de hoofdstad Warschau en in twee andere districten een hopelooze strijd door restanten van de Poolsche weer macht werd voortgezet, gingen de Duitschers natuurlijk hun Oostelijk leger naar het Wes ten overbrengen. Dit heeft evenwel tot dusver geen oplaaiing van den strijd aan het West- iront tengevolge gehad. Behoudens een aantal voorpostengevechten en enkele artillerie-duels op grooten afstand schijnt daar geen oorlog gevoerd te worden. De zeer sobere communi qués van beide zijden wekken den indruk, dat ook de verliezen zeer beperkt zijn. In het voor terrein voor de Maginot-linie hebben de Fran- schen, in den aanvang van den strijd, eenig Duitsch grondgebied veroverd en daarop voor uitgeschoven stellingen ingenomen. Maar er is geen groot offensief ingezet, ook niet van de andere zijde. Er zijn geen pogingen onder nomen om hetzij den Westwall, hetzij de Maginot-linie te doorbreken. Van een eenigs- zins massaal optreden van de wederzijdsche luchtmachten is evenmin sprake geweest als van eenigen luchtaanval op industriegebieden of op de burgerbevolkingen in de steden. Laat ik er bijvoegen; Goddank niet, want al dit uitstel en uitblijven wekt toch eigenlijk bij ons allen weer hoop, al zegt de logica dat die vroeger of later vernietigd moet worden. Het is een vreemde oorlog. Hem zwartgallig beschouwend voelt men het benauwende in dit wederzijdsch afwachten, voelt men de stil te die de voorbode van den orkaan kan zijn. Hem hoopvol beschouwend leest men, zij het dan niet zonder verbazing, de verklaringen van den Italiaanschen dictator. Mussolini, kennelijk nog steeds hopend op „localisatie van het conflict", op beperking van den oor log tot den practisch-uitgevochten strijd in Polen, betoogt dat Europa niet werkelijk meer in oorlog is. Wonderlijker verklaring van een leidend staatsman, nog geen vier weken nadat de vijandelijkheden begonnen zijn en terwijl de legers van drie groote mogendheden nog geen slag geleverd hebben, is nauwelijks denkbaar. Het is een novum in de wereldge- geschiedenis. Deze geheele oorlog is een novum. Wel weerleggen de gebeurtenissen ter zee, de Engelsche-blokkade en een aantal scheepsram pen door mijnen en torpedeeringen, de letter lijke juistheid van Mussolini's dictum, maar in groote trekken heeft hij gelijk. Er is een groote oorlog uitgebroken, weken geleden, die nog steeds niet is losgebarsten in volle kracht. Men kan aannemen dat van Engelsche en Fransche zijde voornamelijk op de uitwer king der blokkade wordt gerekend, dat men een uitputtingsoorlog wil voeren, niet bere kend op een militaire overwinning die stroo men bloeds zou kosten maar alleen op den val van het Hitler-regime. Dat laatste was trouwens het uitgesproken oorlogsdoel van Engeland en Frankrijk. Maar de eveneens afwachtende houding van Duitsche zijde daar tegenover is moeilijk verklaarbaar. Als men de berichten en artikelen uit Enge land leest over de geweldige doorvoering van luchtafweer-maatregelen in dat land, over de evacuaties op groote schaal, over de gasmas kers waarmee iedereen voortdurend voorzien h: over de schuilkelders en de tallooze bouw sels van zandzakken, de alarm-systemen en de verduisteringen van Londen en andere ste denen men bedenkt dan dat in drie we- "en tijds nog geen enkel Duitsch vliegtuig beven Engeland is verschenen ter verstoring toen zou haast zeggen; ter rechtvaardiging ton dit alles, dan is het verloop van zaken toch wel buitengewoon vreemd. Het is alsof men van weerszijden zorgvuldig *aakt tegen het ontwaken van den oorlogs- haat, de oorlogspsychose, die nog immer bij de volken zijn uitgebleven. En dit wekt on danks alles, ondanks het verleden en ondanks de geweldige bewapening, hoop. Wat voeren Mussolini's diplomaten uit? Welke vreemde r°l spelen de Russen? Wat gebeurt er achter de diplomatieke schermen terwijl Engeland en Frankrijk en Duitschland alle drieaf pachten? za! nu wel spoedig moeten blijken of daar Iets gebeurd is. Terwijl vele mannen op zee ®even en de restanten van het Poolsche leger hun bloed vergietenin den beperkten oorlog. R. P. United Press verneemt uit Bergen, dat Maandagmorgen om negen uur ka nonvuur werd gehoord ongeveer 25 Ki lometer uit de Noorsche kust. Men vermoedde dat er een zeeslag gaande was. Des nachts was kanonvuur ge hoord ten noorden van den vuurtoren van Marsteinen en waren verschillen de schepen gezien. Meer naar het noorden in Heggeholmen werd eveneens geschutvuur vernomen omstreeks half tien in den morgen en in Hjelteford werden vijftien trawlers waargenomen, die in noorde lijke richting voeren. Aangenomen wordt dat deze trawlers door het gevecht in die richting werden gedwongen. Het weer was regenachtig en men kon op zee moeilijk iets waarnemen. Het schieten werd gehoord over een gebied van ongeveer 40 tot 45 kilometer. Te Bergen hoorde men geronk van vliegtui gen. Blijkens berichten uit Marsteinen zijn daar zware, zwarte rookwolken gezien, ook hier hoor de men het schieten. Nader meldde United Press uit Bergen: Tenminste één schip, dat deel heeft genomen aan den zeeslag, die naar men aanneemt voor de Noorsche kust heeft plaats gevonden, is be schadigd en gedwongen naar het zuiden terug te trekken. De inwoners van Algroe ten westen van Bergen hebben namelijk een oorlogsschip met twee pijpen waargenomen, dat blijkbaar met eenige moeite naar het zuiden opstoomde. Ook werd het motorengeronk van een vliegtuig gehoord, dat vermoedelijk het schip escorteerde maar dat door de zware rook niet te "zien was. De zeeslag nam gedurende den middag van twee tot vier uur in hevigheid toe. Drie tot twaalf kanonsalvos in series werden gehoord. De vuur torenwachter van Feie ten noorden van Bergen nam vijf schepen waar, doch tengevolge van de rook en den grooten afstand kon hij de identi teit van de schepen niet vaststellen. In de Noorsche kustplaatsen trilden zoo nu en dan de ramen, zoo hevig was het kanonvuur op zee. Na vier uur trok het kanonvuur langzamerhand naar het Noorden te rug. Daar werd het tot de duisternis viel voortgezet. Om ongeveer zes uur hield het gebulder der kanonnen op. Volgens 'een Reuter-bericht uit Londen heeft de Britsche admiraliteit, naar het ministerie van voorlichting meldt geen rapport gekregen over een zeegevecht bij de Noorsche kust. Duitsche aanval op convooi? Hedenmorgen vernam United Press uit Bergen: De aan de Noorsche kust waargeno men zeeslag zou volgens de geruchten veroorzaakt zijn door een Duitschen aanval op een Engelsch convooi langs de Noorsche kust. De Britten zouden een aantal Scandinavische schepen naar Engeland escorteeren. De aan vallen zouden afgeslagen zijn. Hoeveel schade aan het convooi is toegebracht is onbekend. Ook weet men hier niet of de Engelschen erin geslaagd zijn alle schepen weer bij elkaar te bren gen en de reis te vervolgen. (Bij onderzoek is gebleken dat meer dan de helft der jeugdige scholieren in de lagere scholen van New-York nog nooit een ■paard heeft gezien). O kind, dat in New-York mag leven, De grootste stad van heel de aard, Dat is wel een illusie waard. Waar andren veel voor zouden geven. Je hebt daar zeker niets te wenschen, Want alles wat het hart begeert, Is in zoo'n stad geconcentreerd, Tot dienst en vreugde van de menschen. Geen stervling kan zich daar vervelen, Want altijd is er wat te zien En kindren vinden bovendien, Er zeker altijd wat te spelen. Daar in zoo'n stad met zeer veel atuos Met zulk een druk verkeersgedoe, Met huizen tot de wolken toe, Ons stakkers slechts bekend van fotos. En toch blijkt er wat te ontbreken, Heb jij nog nooit de kans gehad, Een paard te zien in jullie stad? Daar heb ik raar van opgekeken. Dat klinkt voor ons haast als een wonder, Een paard is toch geen zeldzaam dier En zelfs voor zuigelingen hier Hoezeer een vreugde, niet bijzonder. Dat heeft mij 't inzicht wel gegeven, Het paard zelf, grazend in een wei. Lijkt nog gelukkiger dan jij, Die in zoo'n steenen keurs moet leven. Postverkeer met Polen gestaakt. hpfet hoofdbestuur der P. T. T. deelt mede, dat staakt nrkeer met Polen thans geheel is ge- Voor h terug ontvangen correspondentie ian ri bestemming wordt zooveel mogelijk e tenders teruggezonden. BERLIJN, 26 Septeber (D.N.B.) Het opperbevel der Duitsche weer macht maakt bekend: In het Oosten werd de stelselmatige beweging naar de demarcatielijn voortgezet. Slechts ten Oosten van den benedenloop van de San is het nog tot korte gevechten gekomen met uiteen geslagen deelen van vijandelijke strijdkrachten, waarbij door een pant serdivisie tweeduizend gevangenen werden gemaakt. Nadat het, ondanks alle bemoeiingen, niet gelukt is den Poolschen commandant te overtuigen van de gruwelijkheid en nutteloosheid van een tegenstand te Warschau, werd gisteren begonnen met de gevechts handelingen tegen de stad. Bij een plotselingen aanval werd het fort Mo- kotowski en vervolgens een gedeelte van de voorstad Mokotow genomen. Verbouw van tarwe, rogge en aardappelen aanbevolen. Scheuring van grasland. Luchtgevechten aan het Westelijk front. In het Westen: Artillerievuur en ge ringe activiteit der verkenningstroe pen. Fransche vliegtuigen hebben naar op ondubbelzinnige wijze werd vastgesteld boven Belgisch gebied gevlogen. In luchtgevechten werden vijf Fransche vliegtuigen en twee ka belballons, door luchtdoelartillerie werd een Fransch vliegtuig omlaag- geschoten. PARIJS, 26 September (Havas). Het legerbericht van den ochtend van den 26sten September luidt: De vijandelijke artillerie zet ten Zuidoosten van Saarbrücken haar ac tiviteit hardnekkig voort. Gisteren hebben onze jachtvliegtuigen ver scheidene gevechten geleverd met Duitsche jachtvliegtuigen. Minder gespannen verhouding tusschen Japan en China Geruchten over pressie van Moskou op Tsjoengking. De verhouding tusschen Tokio en Tsjoengking zou minder gespannen zijn tengevolge van den druk, wel'ke door Moskou zou zijn uitgeoefend op Tsjoengking om vrede te sluiten en door de officieus door Tokio te kennen gegeven mogelijkheid om terug te komen op het besluit in geen geval te onderhandelen met Tsjang Kai Sjek, zoo meldt Havas uit Sjanghai. In algemeen welingelichte kringen acht men het niet waarschijnlijk, dat Wang Tsjïng Wei er in slagen zal een nieuwe regeering in China te vormen, welke autoriteit heeft onder Ja- pansche controle voor 10 October. De oogen- schijnlijke moeilijkheid zou de verdeeling van de partijen in de nieuwe regeering zijn, doch de ware reden zou zijn gelegen in het feit, dat onderhandelingen worden gevoerd tus schen Tsjoenking, Nanking en Tokio tot het herstel van den vrede waardoor beide landen vereenigd blijven. Adoll Hitier aan het Oostelijk front De Führer bezichtigt een Poolschen pantser- trein, die bij een uitval uit Warschau door een Duitsch vliegtuig gebombardeerd werd Op Zwitsersch gebied werd het geluid van explosies vernomen Van particuliere zijde verneemt Havas uit Bern dat Zondagavond drie vliegtuiigaanvallen zijn gedaan op de Zeppelinfabrieken te Friedrichshafen. Te Schaffhausen heeft men het ge ronk gehoord van de vliegtuigen, die op groote hoogte vlogen en in 't Zwit serse he dorp Arbon, dat tegenover Friedrichshafen ligt, kon men de aan vallen nauwkeurig volgen. Volgens mededeelingen van Duitsche zijde zouden geen bommen uitgeworpen zijn en geen schade zijn aangericht. Voorts vernemt Havas uit Bern De Zwit- sersche generale staf deelt mede, dat Zon dagmiddag te half vijf een buitienlandsch vliegtuig de Rijn af kwam gevlogen en bij Schaffhausen boven Zwitsersch gebied is ge komen. Het toestel werd onmiddellijk door de grenswacht onder vuur genomen. Verder wordt gemeld, dat Zondag avond na negen uur een vliegtuig- aanval is gedaan welke klaarblijkelijk de Zeppelin-fabrieken te Fried richshafen ten doel had. Men horde het ontploffen van de bommen en de schoten van de luchtdoelartillerie. Ook heeft men lichtsignalen gezien. Later op den avond tusisohen negen uur- en middernacht werd van verschillende Zwit- sersehe grensplaatsen gemeld dat men 't ge ronk van vliegtuigen hoorde. Een onderzoek wordt ingesteld om na te gaan, of Zwitsersch gebied door vreemde vliegtuigen is geschonden. De minister van Economische Zaken vestigt de algemeene aandacht op het feit, dat de bodemproductie onder de tegenwoordige omstandigheden van vitaal belang is voor de gemeenschap. Hij doet daarom een dringend beroep op den landbouwenden stand en de eigenaars, die hun grond verpachten of op andere wijze in gebruik geven, om al hun krachten in te spannen en hun volle medewerking ertoe verlee- nen, dat de Nederlandsche bodem een zoo ruim mogelijke opbrengst geeft van voedsel voor mensch en dier in een zoo goed mogelijke verhouding. Dit resultaat zal kunnen worden bereikt, indien men zich houdt aan de volgende richt lijnen. Gescheurd dienen te worden de graslanden, welke door hun ligging, grasbestand en andere omstandigheden een redelijke zekerheid geven, dat zij als bouwland een aanmerkelijk grootere hoeveelheid voedsel zullen geven. Aan hen, die grasland scheuren, zal bij de wijziging van krachtvoer een grootere hoeveel heid worden toegekend, indien zij op deze ge scheurde gronden granen verbouwen. Wat zij daarop voor eigen gebruik aan aardappelen en andere hakvruchten winnen, zullen zij mogen behouden. Wordt niet voldoende grasland ge scheurd, dan zal scheurplicht kunnen worden opgelegd. In dat geval zal bij de aanwijzing van de scheurplichtige perceelen rekening worden gehouden met de perceelen, die thans vrijwillig gescheurd worden Ten sterkste wordt aangeraden, de bestaan de weilanden tot de hoogste productiviteit op te voeren, waartoe een intensieve voorlichting op dit terrein wordt georganiseerd. Aanleg van blijvend grasland en kunstwei den zai niet geoorloofd zijn, wanneer niet een gelijke oppervlakte blijvend grasland of kunst- weide wordt gescheurd. Wat verbouwd mag worden. Alleen de teelt van die gewassen zal worden toegelaten, welke voor de voeding van mensch en dier onder de gegeven omstandigheden het meest gewenscht zijn (tarwe, rogge, haver, gerst, aardappelen, suikerbieten, boonen, erw ten, vlas, koolzaad en voedergewassen). Alle andere gewassen mogen slechts na verleende vergunning geteeld worden. Voor 1940 wordt de thans te velde staande karwij toegestaan. Het ligt in de bedoeling, de haverbouw op de landbouwbedrijven te beperken tot 1/5 der oppervlakte bouwland. Deze maatregel beoogt meer gronden in bepaalde gebieden beschik baar te kriigen voor den verbouw van gewas sen, welke meer voordeel geven. Hij zal weinig of geen invloed hebben op de hoeveelheid in den handel, omdat deze hoofdzakelijk afkom stig is van de bedrijven in streken, waar de haverbouw reeds thans minder dan 1/5 van het bouwland bedraagt. Men brenge het zaaiplan 1940, wat de ver houding der verschillende gewassen onderling betreft, zooveel mogelijk in overeenstemming met de in 1937—193S uitgevoerde zaaiplannen, behalve ten aanzien van tarwe, rogge en aard appelen, waarvan de verbouw behoort te wor den uitgebreid. Men bestemme daartoe bij voorkeur de vrijkomende oppervlakte. Aandrang van de zijde der boeren Dezer dagen werd in 'sGravenhage een vt. gadering gehouden van het hoofdbestuur van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw, onder voorzitterschap van den heer F. den Hartog. Een groot deel van deze vergadering was ge wijd aan den algemeenen toestand en de positie welke de boer inneemt. De vergadering sprak als haar meening uit, dat voorkomen dient te worden, dat zoodanige prijsopdrijvingen plaats vinden, dat oorlogswinst wordt gemaakt. Aan den anderen kant achtte men het evenwel een noodzakelijke eisch, dat prijzen worden vastge steld waarin een redelijk loon voor den onder nemer is opgenomen. Bovendien werd er ge wezen op de loonen der arbeiders, vooral in de akkerbouwbedrijven, welke belangrijk gestegen zijn, alsmede de verhooging van tal van arti kelen, welke tot de noodzakelijke bedrijfsbe- noodigdheden behooren. Besloten werd aan het Kon. Ned. Landbouw Comité te verzoeken, op de meest krachtige wijze te protesteeren tegen de te lage prijzen voor peulvruchten en fijne zaden. Met instemming werd kennis genomen van de stappen, welke de drie centrale landbouw organisaties en de F.N.Z. hebben genomen, om met spoed een boterprijs van ten minste f 1,60 per K.G. ingesteld te krijgen. In overeenstemming met hetgeen in den vorrgen wereldoorlog is geschied, werd besloten een centraal kantoor op te richten, dat tot taak heeft de noodzakelijke landbouwverloven onder oogen te zien.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1939 | | pagina 1