IJmuider Courant
Mijn door een schroef
getroffen
Mijnen.
URK VLAGT:
Waarschijnlijk deze week
vredesvoorstellen.
het
De toestand aan
Westelijk Front.
lie
jAARGANC No. 284
Out»"1'
ga>rl«n
Courat"
fele/ooD
(,,uren» Cnstei 'MaulsrhappO
Lourani Uittsavei. id Algem
l\ V Grmitt Houtstraai 13
Kennemerlaan *2. Urauiden
5301 Postairf 310791 411»
Jjnrun'1"- op««»—> <M< t>Iod
to.sieloof ipBenomer to de
Sennem« <-
DAGBLAD VOOH VELSEIN. IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMS'l REKEN
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directiet F PEEKEBOOM Ei\ ROBEK'l PEEKEBUOM Hoofdredacteur, KOBER1 PEEKEBOOM
DINSDAC 3 OCTOBER 1939
Abonnementen pet «wit 10.12'/». pe»
maand f0.52''j. per 3 maanden f 1.55,
l'rnneo per post f 1.95 per kwartaal. Lom*
nummers 3 cent per ex. Adverlentiëm
1-5 repels fO.60. elke repel meer 11.11
Bij abonnementen belangrijke korting.
IngezondeD mededeelingen dobbel*
prijs- Advertentie» van Vraag en Aanbod
1-3 repels f 0.25. elke repel meer fü.lQk
tuut Qeld&i'
Schip gistermiddag in Den Helder
binnengebracht.
Onderhoud met eenige
opvarenden;
Te*en 3 uur Maandagmiddag kwam, gesjord
- twee sleepbooten van de fa. Doeksen
Spobooten, de „Jan van Gelder" in de haven
van Den Helder aan. De voorsteven was
penieszins omhoog gericht en het schip maak-
bP siaezij naar stuurboord. Het achterdek was
rewridig ingedeukt en in den zijwand aan
t'uurboord vertoonde zich een groote scheur.
Od het dek was een groote ravage van het ver
nielde materiaal te zien. Het schip werd direct
oo de werf gesleept. Een groot aantal belang
stellenden was van de aankomst getuige.
Een aantal opvarenden van de „Jan van
C-elder" kon thans zijn plunje van boord
halen. Zij konden met eenige dagen verlof
naar huis gaan.
Achterschip vloog in stukken over
het dek.
Wij hadden een onderhoud met eenige op
varenden van de „Jan van Gelder", die ons
over de toedracht van het ongeluk het volgen
de mededeelden;
De „Jan 'van Gelder" was juist ge
reed gekomen met het vegen van een
mijnenveld en maakte aanstalten de
terugreis naar Terschelling te aan
vaarden. Naar verondersteld wordt, is
een door den sterken stroom van haar
plaats geslagen mijn van een ander
in de nabijheid liggend mijnenveld
door een der schroeven van de „Jan
van Gelder" naar het schip gezogen
en door de schroef getroffen.
De explosie gaf eenzelfde verschijnsel te
zien als bij de ramp van de „Van Ewijck". Een
geweldige zuil rook en water spoot omhoog.
Het achterschip vloog in stukken over het
schip heen, brokken ijzer en hout kwamen
daarbij op het dek terecht.
Een twaalftal manschappen sprong over
boord. Allen waren den geheelen dag zoowel
uit voorzorg als bij wijze van oefening van
hun zwemvesten voorzien, zoodat gevaar voor
verdrinking niet aanwezig was. Ook de twèe
zwaar gewonden, de kwartiermeester Arends
en de aspirant-kwartiermeester Van Eijck la
gen in het water. Zij werden door den kok
Beekhoven gered, doordat deze hen hoven wa
ter wist te houden totdat een sloep hen op
pikte.
Aan boord heerschte ondanks de consterna
tie orde en kalmte. De opvarenden, die oog
getuige waren geweest van de „Van Ewijck"-
ramp, waren als het ware voorbereid. De
meesten bleven aan boord van het schip, of
schoon het zwaar slagzij naar stuurboord
maakte.
De commandant, luitenant ter zee der eerste
klasse Fraser, wilde aan boord blijven. Hij ver
liet het schip eerst, nadat hij met twee minde
ren op een veiliger plaats de ankers had laten
vallen om te voorkomen, dat het schip naar
het andere mijnenveld zou drijven.
Gistermiddag om kwart voor drie is de „Nau
tilus", die eveneens hulp had verleend bij de
ramp, te Nieuwediep teruggekeerd.
Vice-admiraal Ferwerda blijft voor
loopig commandant der Marine
in Indië.
Aneta meldt uit Batavia;
Officieel wordt gemeld, dat de overdracht
van het commando der zeemacht op den oor
spronkelijk daarvoor vastgestelden datum, 17
October, niet zal doorgaan.
De commandant der zeemacht, vice-admi
raal Ferwerda, blijft vooralsnog het bevel voe
ren. over de zeemacht.
Schout-bij-Nacht Helfrich, die aangewezen
js om vice-admiraal Ferwerda te zijner tijd op
',e volSen als commandant der zeemacht en
öie ongeveer 18 October met de Dempo te
fandjong-'Priok aankomt, zal tot nader order
worden belast met de functie van chef van
«en staf der zeemacht. De huidige chef van
-en staf der zeemacht, kapitein ter zee van
ö.averen, zal in die periode als sous-chef
optreden.
Nieuwe krijgsraden komen te
s Gravenhage en Utrecht.
siao een no^a naar aanleiding van het ver-
f. ?ve.r het wetsontwerp houdende nadere
orzmmngen betreffende de militaire, justitie
cia mhristers van justitie en van defen-
h(L e' dat het in het voornemen ligt, de
tini«uw in te stellen krijgsraden te ves-
gen te s-Gravenhage en te Utrecht.
0*der een boerenwagen geraakt
w en gedood.
maandagmiddag is het tienjarig doebter-
o'nder C'8n ^er Klein te Aarlanderveen
waarn 6£n dr.iewielië€ boerenwagen geraakt,
seWw .^ind was geklommen om mee naar
van ri te ÜJ'den. Het meisje kreeg, toen het
over h Vra°€n wilde springen, een der wielen
°et lichaam en was op slag dood.
B>.i K. B,
c. j. p. zaalberg uit den
economischen raad
is aan den heer C. J. P. Zaalberg te
verWn?^age op z'jn verzoek eervol ontslag
toet Hit ^-d. van den Economischen Raad,
Uiging VOor de d*e fun°tie be-
Er zijn mijnen in de aarde,
Waaraan men sinds ouden tijd,
Om hun groote nut en waarde,
Alle aandacht heeft gewijd.
Kolen, koper, zwavelmijnen.
Mijnen ook voor lood en zout,
Kostbaarheden als robijnen.
Zilver, diamant en goud.
Mijnen, welker exploitatie
Winst en weelde heeft gebracht.
En waarvan meer dan één natie
Het geluk op aard verwacht
Er zijn mijnen in de golven,
Die van jonger vinding zijn,
En waaruit niets wordt gedolven,
Die slechts leed brengen en pijn.
Stiekum neergelegde mijnen,
Door de menschen zelf gemaakt,
En die schepen doen verdwijnen,
Als zij worden aangeraakt.
Mijnen, die niet produceeren
Tot verrijking van het ras,
Mijnen, die slechts ruïneeren,
Wat den menschen dierbaar was.
Er zijn ondergrondsche mijnen,
Er zijn mijnen in de zee,
Die naar 't woord dezelfde schijnen,
Maar in waarheid zijn ze twee.
D'eene soort om ons te dienen,
D'andre listig en verfijnd,
En een helsche soort machine.
Waar de Dood zijn offers mijnt.
P. GASUS.
want het is hedenmiddag
geen eiland meer.
Hedenmiddag 4 uur zal de verbinding
UrkFriesland tot stand komen en dan is
Urk eiland af. Eeuwen en eeuwen heeft
het daar eenzaam in de Zuiderzee, later het
IJselmeer gelegen, en wie zou eigenlijk
ooit gedacht hebben dat er eens een dag
zou komen, dat Urk Urk niet meer was. Nu
is het nog een schiereiland, in de naaste
toekomst wordt het misschien een welva
rende landbouwgemeente. Daar hopen de
Urkers op. En daarom wapperen de vlag
gen van de huizen, als symbool van een
nieuw, een herrezen Urk.
Auto botst tegen bus.
Drie ernstig gewonden.
Maandag omstreeks acht uur is op het
kruispunt Hllversumscheweg—Rijksweg onder
Laren een personenauto, komende uit de rich
ting van dit dorp, in botsing gekomen met
een autobus van de Gooische Tramweg Maat
schappij, waarbij de drie inzittenden van
eerstgenoemden wagen ernstige verwondingen
kregen.
Met groote moeite konden de slachtoffers,
die 52-jarige heer Van V. uit Wagenimgen, zijn
dochter en de 24-jarige student D. St. uit
Delft, uit den wagen worden bevrijd. De laat
ste had een ernstige hersenschudding ge
kregen, terwijl de beide anderen aan het hoofd
werden gekwetst. De drie gewonden werden
in vrij ernstigen toestand naar het Sint Jans
ziekenhuis te Laren vervoerd.
De botsing was zoo hevig, dat de autobus,
waarin zich twintig passagiers bevonden, aan
den overkant van den weg terecht kwam. In
tegenstelling tot den anderen wagen, die ge
kanteld was, bleef de bus overeind staan, geen
der inzittenden kreeg eenig letsel. De per
sonenauto werd ernstig gehavend.
De oorzaak van het ongeval zou zijn het
niet-verleenen van voorrang door den bus
chauffeur.
Duitschland en Italië wenschen
Europeesche conferentie voor
hangende kwesties.
Veroverd Poolsch gebied wordt
Duitsch protectoraat.
Het omroepstation Rome heeft,
naar Reuter meldt, gisteravond mede
gedeeld, dat het bezoek van Ciano
aan Berlijn gelegenheid heeft geboden
voor een bespreking van beslissingen
van Duitschland en Italië in verband
met den nieuwen toestand.
Deze besluiten, aldus werd gezegd,
beoogen een rechtvaardigen vrede. en.
voorzien in de eerste plaats in de vor
ming van een nieuwen Poolschen staat
als Duitsch protectoraat. In dezen
nieuwen staat worden de door Rus
land bezette gebieden en de distric
ten, welke het voorwerp van de oor
spronkelijke Duitsche eischen waren,
niet opgenomen.
In de tweede plaats voorzien de be
sluiten in het bijeenroepen van een
Europeesche conferentie tot regeling
van de koloniale vraagstukken en de
vraagstukken betreffende de Mid-
dellandsche Zee, die voor Italië van
vitaal belang zijn.
De omroeper zeide, dat deze week
waarschijnlijk vredesvoorstellen op
dezen grondslag gedaan zullen wor
den.
Fransche legerbericht meldt
activiteit van patrouilles aan
beide zijden.
PARIJS, 3 October (Havas). Het
legerbericht van den ochtend van den
derden October luidt:
In den loop van den nacht was er
een groote activiteit van patrouilles
der beide partijen.
Havas meldt dat de afgeloopen dag geken
merkt werd door aanvallen door de verdedi
gers der Siegfriedlinie. Deze aanvallen wer
den ondernomen op de twee plaatsen, waar de
Fransche druk de laatste weken het sterkste
was, ten Westen en ten Oosten van de belang
rijkste Duitsche positie Saarbrücken.
De stelselmatige vorderingen der Fransche
troepen aan weeszijden van dit belangrijke in
dustriecentrum dwingt den tegenstander zijn
gewone reserve te laten varen en te trachten
zijn cenrale positie door aanvallen lucht te
geven, zoo vervolgt Havas. De pogingen, die
Maandag in het werk gesteld werden om den
Franschen druk op de beide vleugels dezer
stellingen te breken, werden overigens ver
ijdeld door het vuur der automatische wape
nen en het Fransche geschut, die de aanval
len afsloegen.
Pamfletten boven Berlijn
en Potsdam?
LONDEN, 3 October (Reuter).
Vernomen wordt, dat de Koninklijke
luchtstrijdkrachten vanochtend vroeg
tijdens een verkenningsvlucht boven
Berlijn en Potsdam, strooibiljetten
hebben uitgeworpen. Omtrent den in
houd van deze biljetten, de eerste
welke boven Berlijn werden uitge
worpen, wordt niets Onthuld.
„Vrede der rechtvaardigheid werd
afgewezen."
Toch is niets gebeurd dat niet weer goed
gemaakt kan worden, zegt de
Giornale d'Italia.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt uit Rome:
De beteekenis van de reis van Ciano naar
Berlijn wordt door de avondbladen krachtig in
het licht gesteld.
De „Giornale d'Italia" verklaart: „De reis
moet niet beschouwd worden als een op zich
zelf staande gebeurtenis, maar hoort thuis in het
kader van die politiek, welke Duitschland en
Italië hebben ontwikkeld mei het oog op het al-
gemeene doel van een vrede met rechtvaardig
heid. Deze politiek is reeds op vitale punten van
het vasteland op gelukkige wijze ten uitvoer ge
legd. De vermaningen en tijdige initiatieven van
Berlijn en Rome zijn echter niet aanvaard en een
vrede der rechtvaardigheid is afgewezen. Aldus
is een toestand ontstaan, die een deel van Europa
in oorlog heeft gestort.
Italië heeft zich daardoor echter niet laten ont
moedigen. De actie, die de Duce ter redding van
den vrede heeft ondernomen is bekend en döor
de tegenstanders zoowel als door alle volken van
Europa gewaardeerd. Deze actie is op iedere
wijze voortgezet. In zijn rede van 23 September
heeft Mussolini zich boven de partij engeplaatst
en nogmaals regeering en volken aangemaand
om tot de realiteit te komen en tot het inzicht
an de nutteloosheid en het gevaar van een
oorlog. Tegelijkertijd heeft Italië verhinderd,
dat het conflict zich uitbreidde tot de Middel-
Iandsche Zee en den Balkan. Deze weloverlegde
houding stemt niet alleen overeen met de belan
gen en doelstellingen van Duitschland, maar ook
met den wensch van alle volken van Europa, die
met zorg het vooi-tschrijden van dit onzekere
drama aanschouwen, dat boven hun cultuur
hangt.
Ondanks het feit, dat reeds verschei
dene weken zijn voorbijgegaan, is niets
gebeurd, dat niet weer goedgemaakt zou
kunnen worden en de gedachte van een
op rechtvaardigheid gegrondvesten vrede,
die beantwoordt aan de rechtvaardige
wenschen der volken en tegelijkertijd
Europa een lange periode van veiligheid
en van rustigen socialen vooruitgang
waarborgt, kan door geen enkele regee
ring en vooral ook door geen enkel volk
afgewezen worden.
Ook bij de Westelijke mogendheden ziet men
hier en daar twee stroomingen en men zou wil
len hopen, dat de gezonde, van hun verantwoor
delijkheid bewuste krachten eindelijk de over
hand kregen op die, welke toestemmen in een
rampspoed."
kinheimer bridge club.
Te Bloemendaal is opgericht de „Kinheimer
Bridge Club". Deze stelt zich voor het bridge
spel te beoefenen, maar tevens de gezelligheid
en vriendschap onder haar leden aan te kwee
ken. lederen Donderdag-avond houdt zij haar
clubavond in hotel café „Rusthoek" te Bloe
mendaal. Het secretariaat is gevestigd Plata-
nenlaan 5 Bloemendaal.
„Ark Royal" onbeschadigd
volgens Amerikaansch rapport.
Amerikaansche marine-attaché woonde een
kerkdienst aan boord van het schip bij.
De Ameriwkaansche martae-attaché te
Londen, captain Kirk, heeft een rapport ge
zonden aan het Amerikaansche departement
van marine te Washington, waarin hij ver
klaart, een officieel bezoek te hebben gebracht
aan den opperbevelhebber der Britsche thuis -
vloot.
Kirk zeide, dat hij aan bord van de „Ark
Royal" een kerkdienst bijwonde en behalve
dit vliegtuigmoederschip alle andere schepen
van de thuisvloto heeft gezien. Zij verkeer
den alle in uitmuntende conditie en toonde
geen schade, die veroorakat zou kunnen zijn
door den Duitschen Luchtaanval van 26 dezer
In dit verband herinnert Reuter aan een
vraag van de Duitsche radio-omroep, waai
de „Ark Royal" was.
VOETBAL.
DE NOODCOMPETITIE.
Vergadering te Haarlem.
Maandagavond is te Haarlem bijeengeko
men het bestuur van de Vereeniging van 2e-,
3e- en 4e-klassers. welke bijeenkomst werd
gepresideerd door den heer O. de Vnies. De
afgevaardigden van de 2e-, 3e- en 4e-klas-
sers der bondsvergadering waren eveneens
aanwezig.
Het bestuur der vereeniging heeft geweigerd
een bijeenkomst van 2e-klassers of alle 2e-,
3e- en 4e-klassers te zamen ter bespreking
van de moeilijkheden in de noodcompetitie
bijeen te roepen.
De afgevaardigde van A. F. C. heeft ver
volgens medegedeeld, mede namens verschei
dene andere 2e-klassers, dat, nu de discussies
vruchteloosc waren verloopen, Woensdag
avond te Amsterdam een vergadering zal
worden belegd voor alle 2e-klassers van Af
deeling I, opdat deze vereenigingen de situatie
zelf kunnen beschouwen.
DAMMEN
De competities van den Ned.
Dambond.
De organisatie van de hoofd- en eerste klasse
competitie van den Ned. Dambond blijkt slecht
te vlotten.
Naar wij vernemen bestaat bij de Rotterdam-
sche vereenigingen het voornemen, in het a.s.
seizoen buiten den Ned. Dambond om een com
petitie te verspelen.
Ook in het district Noord-Holland bestaan
bezwaren tegen de voorgestelde indeeling. De
Damclub „Zaandam" b.v. wil alléén deelnemen,
wanneer de Zaanlandsche clubs in één afdeeling
worden ondergebracht. De moeilijkheden vloeien
voornamelijk voort uit de slechte treinverbin
dingen en de reiskosten.
BOKSEN
wereldkampioenschap
vedergewicht.
Uit Washington: Te Washington heeft Joe
Archibald met succes zijn titel van wereld
kampioen in het vedergewicht verdedigd. Hij
wón van Harry Jeffra in een gevecht over
vijftien ronden op punten.
IJSHOCKEY.
jaarvergadering ned. ijshockey
bond.
De jaarlijksche aigemeene vergadering van
den Ned. IJshockey bond wordt op Zaterdag
21 October in Den Haag gehouden. Een
merkwaardig punt staat op de agenda, ni.
geen contributie te heffen, omdat er dit sei
zoen toch geen wedstrijden in den lande kun
nen worden gehouden.
BILJARTEN
DE NEDERLANDSCHE
KAMPIOENSCHAPPEN.
Behalve de wedstrijden om het kampioen
schap 71—2 zijn thans ook de eerste klasse-
kampioenschappen 452 ancre cadre en
driebanden vastgesteld.
Deze drie voor het biljartseizoen belang
rijkste toernooien zijn op de volgende data
bepaald:
452: eerste klasse 11, 12, 13 en 14 April
te Rotterdam, te organiseeren door de af
deeling ..Caland".
71—2: 28. 29. 30 en 31 Maart, te Amsterdam
te organiseeren door de afdeeling „Water
graafsmeer".
Driebanden eerste klasse op 2 3 4 en 5 Mei
te Amsterdam te organiseeren door de af
deeling „Rembrandt."
K TTTT rTTTY
RECORDS ERKEND.
De volgende verrichtingen zijn door de re
cordcommissie van de Kon. Ned. Athletiek Unie
als Nederlandsohe records erkend:
Dames: estafette 200, 100, 80, 60 meter in
55.8 sec., gevestigd door „Sagitta" op 20 Augus
tus 1939 te Amsterdam.' 100 meter hardloopen
in 11.9 sec. (geëvenaard) door mej, F. E. Koen,
gevestigd on 20 Augustus 1939 te Amsterdam.
Heeren: 1000 meter hardloooen in 2 min. 29.6
sec., gevestigd door F. A. de Ruyter op 20 Aug.
1939 te Amsterdam.
1500 meter in 3 niin 56 sec., gevestigd door
F. A. de Ruyter op 30 Juli 1939 te Rotterdam.
400 meter horden in 55.5 sec., gevestigd door
R. J. Brasser op 13 Augustus 1939 te Amster
dam.
Speerwerpen 67.12 meter, gevestigd door N. B.
Lutkeveld op 27 Augustus 1939 te Amsterdam.
De mijnenveger „Jan van Gelder" aan de werf te Den Helder na het transport van Terschelling. Duidelijk ziet men de beschadiging aan
den achtèrsteven en de ravage welke aan dek werd aangericht.
crnAYUN
KAMPIOENSCHAP VAN NEDERLAND.
Maandagavond is de eerste partij van den
schaakwedstrijd om het kampioenschap van Ne
derland tusschen dr. Euwe en Landau na her
vatting in remise geëindigd. Dr. Euwe leidt
thans met V/} tegen y2.
De derde partij wordt Woensdagavond te
Amsterdam gespeeld.
xr oi>ri? \T
s. V.ZUIDERKWARTIER (1—3).
De eerste competitie-wedstrijd werd het eer
ste half uur door de thuisclub uitstekend inge
zet. Hoewel een dame in de verdediging mis
send wat op den duur een groote handicap
bleek te zijn. werden veel kansen door den aan
val geschept, doch evenveel keeren niet benut.
Zuiderkwartier schoot beter; de rust kwam met
0—1.
Na de rust kwamen de gasten fel opzetten.
Het werd 02. Toen wist S. Rit.burg er 12 van
te maken. Van onder den 'paal maakten de Am
sterdammers er 13 van.
De S. V.-reserves, die door ziekte met tien
leden opkwamen, verloren van Amsterdam-
Noord mt 40.