t:
9tei puMiek ataaqtr
De operaties in het Westen.
Hoe een jonge
republiek zich
tot modernen
staat ontwikkelde
Kracht van de moderne verdediging.
Ook £itauen^
onder Jlusskdit
inoioedssfeec'
En de autoriteiten
antwoorden
DINSDAG 3 OCTOBER 1939
Onze militair-deskundige medewerker schrijft:
Nu de Fransche weermacht haar oorlogsop
stelling heeft ingenomen dient een oogenblik
te worden stilgestaan bij de vraag, welke opera
tieve mogelij kheden zich voor deze weermacht
voordoen.
Tegenover 1914 doet zich het verschil voor, dat
thans een gedeelte der krachten in N.-Afrika
moet worden achtergelaten, terwijl bovendien
troepen in Z.O. Frankrijk opgesteld zullen moe
ten worden ter verdediging van de Fransche
grens tegen een eventueele Italiaansche agressie.
Stelt men het totaal der Fransche strijdkrach
ten op een 80-tal divisies voorloopig versterkt
met 5 Engelsche dan mogen wij schatten, dat
voor een stootarmee tegen Duitschland een aan
tal van plfn.. 50 divisies overblijft: zulks behou
dens' de bezetting van de Maginotlinie.
Als operatieve richtingen voor deze aanvals-
macht zouden in aanmerking kunnen komen:
a. Een stoot over den Rijn.
Een zoodanige aanval belooft voor de Fran-
schen echter weinig succes. De richting toch
leidt na een moeilijken Rijnovergang in 't gebied
van het Schwarzwald, hetwelk zich al zeer slecht
voor een opmarsch leent. Ook de smalle couloir
naar het gebied N. van Basel komt voor een
grooten opmarsch niet in aanmerking.
b. Een aanval op het gedeelte gelegen tusschen
den Rijn en de Luxemburgsche grens.
Dit gebied de oude invalspoort van Na
poleon biedt opmarschgelegenheid over een
breedte van pl.m. 150 K.M., terwijl door de Mam-
vallei een breede voortzetting wordt gevonden
naar het hart van Duitschland. De opmarschweg
is echter massief gegrendeld, waarbij als voorste
verdedigingszone dicht over de grens op den
Westwall wordt gestooten.
c. Een aanval door Luxemburg en België.
Uiteraard zou dit slechts met schending van
de neutraliteit van deze twee kinden kunnen
geschieden; een handeling welke van Frankrijk
en Engeland moeilijk kan worden verwacht.
Het bovenstaande in aanmerking genomen is
het begrijpelijk, dat de Fransche legerleiding
den opmarschweg genoemd onder b voor haar
operatiën heeft gekozen. Zij brengt de Fransche
troepen echter onmiddellijk in contact met den
Westwall.
Als weleer de Chineesche
muur
Maginotlinie en Westwall; klanken welke
thans over de geheele wereld wel bijna dage
lijks in ieders mond zijn. Wat is de zin van deze
woorden: hoe moeten wij ons deze versterkingen,
welke zich op gigantische wijze als weleer de
Chineesche muur over honderden kilometers door
het landschap slingeren, voorstellen? Om den zin
ervan goed tot ons te doen doordringen moeten
wij met onze gedachten een oogenblik tot in het
verleden teruggaan.
Wat is de beteekenis van elke verdediging?
In het algemeen wil de verdediger iets be
houden, heigcen gemakkelijker is te verwezen
lijken dan het doel van den aanvaller, n.l. om
iets te veroveren. Daarom kwam reeds voor hon
derd jaai gencjaal von Clausewitz tot de con
clusie, dat de verdediging de sterkste vorm van
oorlogvoeren v/as, een conclusie, welke thans
ook nog ten vcllc geldt. Niet minder waar is
echter, dat alleen de aanval een beslissing kan
brengen. Vandaar dat men zich in het algemeen
slechts van de verdediging bedient:
a. hetzij plaatselijk, teneinde op een deel van
het front troepen te sparen, teneinde elders met
overmacht te kunnen aanvallen;
b. hetzij op het geheele front, indien tijdelijk
op geen enkel deel hiervan de voor een aanval
veroischte overmacht kan worden verkregen.
Waarop berust de bijzondere kracht van de
verdediging?
Als elementen van de verdediging kunnen ge
noemd worden het vuur, de hindernissen en de
beweging.
Nog in 1914 werd de afstootende kracht van
het vuur voornamelijk gevonden in het vereenig-
de vuurvan de geweerschutters, voornamelijk
op de grootere afstanden aangevuld met artille
rievuur. Toepassing van het 2e element van de
verdediging, de hindernissen, werd veelal gevon
den door een keuze van stellingen achter natuur
lijke terreindekkingen (rivieren, kanalen, moe
rassen), terwijl 't element van de beweging toe
passing vond door het door reserves laten uit
voeren van tegenaanvallen en tegenstooten.
De wereldoorlog gaf aan den verdedigingsvorm
een geheel ander aanzien. Door de ruime toebe
deeling van mitrailleurs werd de vuurkracht in
bijzondere mate verhoogd.
Was het aanvankelijk noodig om, ten einde
een voldoende vuurkracht te verkrijgen veel ge
weren in front te zetten, zoodat de tirailleurs arm
aan arm in lineaire opstellingen in het terrein
werden geplaatst, door de mitrailleurs werd het
mogelijk om de aanvankelijk in één lijn opge
hoopte verdediging te verdeelen over diepe zones,
welke zich over afstanden van honderden meters
in het terrein uitstrekten. Het gevolg was, dat de
aanval steeds moeilijker werd. Was het in het
begin nog mogelijk om door het in elkaar schie
ten van dé voorste loopgraven een gat in het
verdedigingsfrónt en dus ook m het vuur
scherm te maken, door de verspreiding van
de mitrailleurs in het terrein moest het artille
rievuur nu als 't ware over diepe zones worden
versplinterd. Het gevolg was, dat op het oogen
blik van den aanval een aanzienlijk aantal mi
trailleurs van den verdediger nog intact was,
zoodat zich meer en meer èen crisis van den
aanval demonstreerde.
De sterkte van de verdediging
is nog toegenomen.
Na den wereldoorlog is de sterkte van de ver
dediging nog toegenomen. Als voornaamste fac
toren hiervoor moeten genoemd worden:
een nog sterkere uitbreiding van het aantal
mitrailleurs;
een toebedeeling van speciale vuurmonden
aan de infanterie-eenheden;
een nog verder doorgevoerde verspreiding van
de doelen op het gevechtsveld.
Weliswaar heeft ook een groei van de aanvals
middelen plaats gevonden, welke zich voorname
lijk demonstreert in de ontwikkeling van den
vechtwagen en de luchtstrijdkrachten,, doch deze
groei wordt voor een aanzienlijk gedeelte weer
teniet gedaan door den zeker niet minderen
groei van de tegen deze wapens bestemde af
weermiddelen: het pantserafweergeschut en de
lu^tdnelartillerie.
Is de verdediging in normale omstandigheden
al sterk, hoe veel te meer zal zulks 't geval zijn,
wanneer een strijdmacht maanden lang gelegen
heid heeft gehad om, ongehinderd door den
vijand, met toepassing van alle middelen, welke
de techniek biedt, een bepaald gebied systema
tisch voor de verdediging in te richten: omstan
digheden, welke zich bij de Maginot-linie en
den Westwall voordoen.
Uitgestrekt over dieoe zones, volkomen aan
gepast aan de natuurlijke terreinvormen, on
zichtbaar zelfs voor het scherpste oog, liggen
óveral de mitrailleuropstellingen in het terrein
verborgen. Zou een aanvaller de geheele ver
dediging biuten werking willen stellen, dan zou
over diepten van honderden meters het terrein
volkomen door artillerievuur vernield moeten
worden, een opdracht, welke een zoodanige inzet
van artillerie en munitie zou vorderen, dat aan
verwezenlijking niet te denken valt. Want zelfs
.wanneer enkele treffers toevallig bepaalde op
stellingen zouden raken behoeft dit allerminst
te beteekenen, dat deze nu ook buiten gevecht
zijn gesteld. De opstellingen, uitgevoerd in ge
wapend beton, zijn in staat, zonder schade en
kele treffers van zelfs zware artillerie te incas-
seeren. En mocht dan al een enkele opstelling
buiten gevecht zijn gesteld; mocht de aanval
lend infanteri in ht vroege ochtenduur voor
waarts gaande, vermeenen, dat nu geen weer
stand meer te verwachten is, dan blijken de
verdedigende mitrailleurs nog uit meerdere on
bekende opstellingen voortdurend ondoordring
bare vuurfronten, aangepast aan het beloop
van uitgestelde prikkeldraadversperringen, op
haar weg te plaatsen. De begeleidende vecht-
wagens zullen zich plotseling in mijnenvelden
bevinden, met het demoraliseerende gevoel, dat
elke meter vooruitgang het verderf kan bren
gen. En wanneer ook deze zóne doorschreden
mocht zijn, zullen de vechtwagens zich plotse
ling gesteld zien voor onoverkomelijke hinder
nissen in den vorm van steile afgravingen of be
tonblokken waarbij, gebruik makende van den
gedwongen stilstand, de gedekt opgestelde pant
serafweermiddelen hun het doodende schot zul
len geven. En ligt dan de tot stilstand gebrach
te infanterie, slechts pover gedekt, aan den
grond gekluisterd, dan slingeren van groote af
standen de verdedigende batterijen haar mach
tige projectielen in haar gelederen; dan storten
de verdedigende vliegtuigen in stoutmoedige
duikvluchten hun verderf brengende bommen
en mitrailleurbundels in haar midden.
En mocht toch eindelijk, met veel verliezen,
de aanvaller er in geslaagd zijn de geheele ver-
dedigingszöne te doorworstelen en het vrije'veld
achter de stelling te bereiken, dan staan daar
frissche divisies van den verdediger gereed om
hem de veroverde terreinen weer te ontnemen:
het element van de beweging, ook thans nog
actueel.
Tegenover deze figuur van de aanvallende in
fanterie verkeeren de verdedigende troepen wel
ver in het voordeel. Veilig in hun gasdichte
schuilplaatsen, in het genot van een goede le
gering en verpleging, voorzien van levensmid
delen en munitie voor een tijdvak van maan
den, treden zij slechts in actie, wanneer de
alarmschellen hen naar de gevechtsopstellingen
roepèn voor het gebruik van hun wapens.
Voorwaar, over de kracht van de moderne
verdediging verkeert wel niemand in twijfel.
Valt het dan te verwonderen, dat onder deze
omstandigheden de Fransche legerleiding nog
steeds niet heeft kunnen besluiten om een aan-
val op den Westwall in te zetten? Dat zij, on- j
danks den vurigen wensch om den bondgenoot
in het Oosten te helpen, nog nauwelijks van
eenige actie blijk gaf?
Wat geschiedde tot nu toe
in het Westen?
Nauwelijks eenige actie? Geschiedde in het
Westen dan nog" niets?
Juist omdat de moderne verdediging zoo bij
zonder sterk is, moet een leger, dat tegen een
georganiseerde stelling wil aanvallen, daarbij
zeer methodisch te werk gaan.
Verschillende phasen worden hierbij onder
scheiden.
Aanvankelijk is het leger op aanzienlijken af
stand van de stelling verzameld. Dan vindt eerst
de periode van de nadering plaats. In een breed
front mareheerende met sterke reserves daar
achter, nadert men, gebruik makende van alle
wegen, de vijandelijke stelling. Komt de aan
valler binnen het bereik van de verdedigende
artillerie, dan worden meer open vormen aan
genomen, teneinde het intreden van verliezen
zooveel mogelijk te beperken. Doch behalve met
artillerievuur, kan de verdediger ook nog op
andere wijze trachten om den opmarsch van
den aanvaller te vertragen. Daartoe worden,
veel in samenhang met uitgevoerde vernielin
gen, vooruitgeschoven detachementen geplaatst
op van nature sterke terreingedeelten. De aan
valler wordt hierdoor gedwongen voortdurend
kleine plaatselijke aanvallen op te zetten, zulks
teneinde punt na punt te doen vallen.
Nadert men de eigenlijke verdedigingszóne,
dan wordt veelal op een aangesloten voor
postenstelling gestooten, welke wederom door
plaatselijke aanvallen ten val moet worden ge
bracht, terwijl eers tkort voor het aanvalsuur
lijke verdedigingszóne teruggeworpen, dan is
eerst het contact met de hoofdstelling tot stand
gebracht. Doch ook nu kan eerst na lange voor
bereidingen een aanval volgen. Eerst moeten
nl. zorgvuldige verkenningen geschieden, zulks
teneinde het hoofdaanvalspunt te kunnen vast
stellen. Veelal hangt dit af van de mogelijkhe
den welke voor waarneming bestaan. Heeft de
verkenning plaats gevonden, dan moet de be-
noodigde munitie worden gereed gelegd, een
handeling welke verscheidene nachten, soms
zelfs weken in beslag neemt. Vervolgens wordt
het gros van de aanvalsartillerie in stelling ge-
gestooten terwijl de Duitsche detachementen op
de infanterie, welke den hoofdaanval zal ver
richten, in voorste lijn wordt gebracht.
Wat geschiedde van dit alles tot dusverre in
het Westen?
Op 9 September vinden wij de eerste aanwij
OEN in de herfst van het jaar
*1915 de Duitsche troepen
door Polen trokken naar het
tsaristische Rusland, dook na
eeuwenlange vergetelheid weer de
naa-m „Litauen" in het geheugen van
West-Europa op. Mien herinnerde zich
nu plotseling weer, dat de juist ver
overde Russische provincies een
landje omvatten, waar een Indo-Euro-
peesohe, ndet-Slavische bevolking
woonde, en dat ddt landje zich in de
14de en 15e eeuw van de Oostzee tot
de Zwarte Zee uitgestrekt had. Daar
het door de dynastie eng met Polen
verbonden geweest was, had het ook
geleden onder de drie Poolsche deelin-
gen, welke op het einde van de 18e
eeuw plaats gevonden hadden, zoo
dat het tenslotte uit elkaar gevallen
was. Het grootste deel was bij Rusland
gekomen, een kleiner deel bij Prui
sen.
Maar met de nederlaag van Rusland in
den wereldoorlog, sloeg voor de Ldtauische be
volking weer het „bevrijdings-uur". Onder
leiding van president Antanas Smeton-a, die
wel eens de Litausche Masarijk wordt
gestelde Duitsche artillerie, waaruit blijkt, dat
de afstand van de Fransche troepen op deze
punten tot den Westwall nog slechts enkele KM.
bedraagt, en dat de Franschen hier vermoede
lijk in contact zijn gekomen met de Duitsche
voorpostenopstelling. Dat de strijd hier een ern
stiger karakter gaat aannemen vindt mede be
vestiging in het feit, dat van verscheidene pun
ten gevechten om waarnemingsposten worden
zing dat de Fransche opmarsch is aangevangen. J gemeld. Het bezit van waarnemingspunten toch
Op dien dag overschreden de Fransche troepen vormt een noodzakelijk element voor het inzet-
de grens waarbij in contact werd getreden met
ver voor den Westwall staande vooruitgescho
ven detachementen. Op verschillende punten
werd hierbij op mijnenvelden en vernielingen
gestootn terwijl de Duitsche detachementen op
enkele punten niet lijdelijk afwachtten doch ook
hunnerzijds kleine aanvallende tegenacties on-
der"ampn. Vervolgens meldden de Fransche le-
gerberïchten een oprukken op aanzienlijke ge
deelten van het front, waarbij de Duitsche ar
tillerie meer en meer krachtig reageert. De
laatste dagen brengen berichten over plaatse
lijke acties en verkenningen, terwijl op 26 Sep
tember voor het eerst ook melding wordt ge
maakt van artilleriestrijd op het Rijnfront.
Wanneer wij trachten om uit de tot dusverre
verstrekte sobere berichten een conclusie te j
trekken, dan moet allereerst worden vastgesteld,
dat de Fransche concentratie zich in de eerste
dagen van September heeft kunnen voltrekken
zonder eenige stoornis van Duitsche luchtstrijd
krachten.
Voorts blijkt dat op 9 September de phase
van den opmarsch is aangevangen waarbij de
druk zich tot dusverre voornamelijk deed ge
voelen .op het gedeelte tusschen Bitsch (Zuiden
va» Zweibrücken) en de Luxemburgsche grens,
hetgeen doet vermoeden, dat het Fransche hoofd
aanvalsfront zich over een breedte van plm. 80
K.M., het meest Westelijk gedeelte van de ge
meenschappelijke grens, zal uitstrekken.
In de volgende dagen heeft de strijd voorna-
lijk het karakter gehad van plaatselijke acties
tegen ver vooruitgeschoven weerstanden.
Gedurende de laatste week werd voorname
lijk de nadruk gelegd op sterke activiteit van de
Duitsche artillerie in het bijzonder ten Zuiden
van Pirmasens; ten Zuiden van Zweibrücken en
ten Zuiden van Saarbrücken.
Hieruit mag worden afgeleid, dat de Fransche
troepen aldaar binnen het bereik zijn gekomen
van het gros van de achter den Westwall op-
ten van belangrijke ondernemingen,
Wij zullen goed doen in de komende weken
onze belangstelling in het bijzonder op dit ge
deelte van het front te blijven vestigen.
Egyptische parlement ter bekrach
tiging van den staat van
oorlog bijeen.
M!aandagmiada.g is het Egyptische parle
ment in buitengewone zitting bijeengekomen
voor de bekrachtiging van den staat van oor
log een van verschillende wetten, die zijn af
gekondigd met het oog op den internationa
len toestand, op grond van het Engelsch-
Egyptdsch verdrag. De koning woonde de
bijeenkomst Incognito bij. De minister-presi
dent, Ali Maher Pasja, drong erop aan, dat
bet land de regeering geheel zal steunen en
lat alle partijen eendrachtig zullen samen
werken. Hij verklaarde, dat de zitting het
nauwer aanhalen der betrekkingen tusschen
wetgevende en uitvoerende macht en het
handhaven van den democratischen geest tot
resultaat- moet hebben. Onze politiek, aldus
zeide hij, is defensief en niet offensief en be
oogt het onderhouden van hartelijke be
trekkingen. Achmed Maher Pasja, de leider
der regeeringspartij, verklaarde ,dat het land
de democratieën eensgezind wil steunen er
alle noodzakelijke offers wil brengen.
VRAAG: Kan aan een gemobiliseerde met
eigen zaak zijn personenauto, die hij uitslui
tend gedurende zijn verlofdagen voor zake
lijke doeleinden gebruikt, een zoogenaamde
SO-dagenkaart voor de motorrijtuigenbelasting
worden verstrekt?
ANTWOORD: Neen, de bestaande voor
schriften laten afgifte van een 60-dagenkaart
voor dit geval niet toe.
VRAAG: Ik werk in een zaak met buiten-
landsche arbeidskrachten. Is de patroon we-
gens onvoldoende werkzaamheden gerech
tigd eerst de Nederlanders ontslag te geven?
Zoo ja, kan de regeering hiertegen maatrege
len nemen?
ANTWOORD: De patroon is vrij om te be-
oordeelen, welke personen hij in zijn dienst
wenscht te houden. Indien echter het zeker
heid kan worden aangenomen, dat een onbil
lijke bevoordeeling bestaat ten aanzien van
de buitenlandsche arbeidskrachten, zou dit
ter kennis kunnen worden gebracht'van den
directeur van den Rijksdienst der Werkloos
heidsverzekering en Arbeidsbemiddeling, door
wien de vergunningen ten behoeve van de
buitenlandsche arbeidskrachten worden ver
leend.
Indien na een in te stellen onderzoek de
klachten gegrond mochten blijken te zijn, zal
daarmede bij de beoordeeling van de aanvra
gen om verlenging der vergunningen voor
dergelijke buitenlandsche krachten zoo moge
lijk rekening worden gehouden.
VRAAG: Ik heb een zoon, die in Duitsch
land bij een boer werkzaam is. Kan nog geld
over de clearing naar Nederland worden over
gemaakt?
ANTWOORD: Indien uw in Duitschland
werkende zoon een gedeelte van het door hem
verdiende bedrag door tusschenkomst van
de Nederlandsche Arbeidsbeurs te Ober-
hausen over de clearing naar Nederland heeft
kunnen overmaken, kan hij dit thans ook nog
doen.
VRAAG: Ligt het ln het voornemen van de
regeering over te gaan tot het invoeren van
arbeidsplicht voor alle mannelijke en vrouwe
lijke vreemdelingen?
ANTWOORD: Het ligt niet in het voor
nemen van de regeering over te gaan tot het
invoeren van arbeidsdienstplicht voor manne
lijke en vrouwelijke vreemdelingen.
VRAAG: Ligt het in het voornemen der
regeering zeer spoedig over te gaan tot een
verbod van arbeid, in welken vorm ook, voor
alle mannelijke en vrouwelijke vreemdelin
gen. ten einde te voorkomen, dat Nederlan
ders nadeelige gevolgen van hunnen werk
zaamheden zullen ondervinden?
ANTWOORD: Het ligt o.a. met het oog op
de belangen van het bedrijfsleven hier te
lande, niet in het voornemen een verbod uit
té vaardigen van arbeid door alle vreemdelin
gen.
Door uitvoering van de wet van den 16den
Mei 1934 tot regeling van het verrichten van
arbeid door vreemdelingen, wordt het werken
van vreemdelingen, voor zooveel mogelijk, be
perkt.
VRAAG: Mogen Duitschers thans nog in
ons land blijven vertoeven en werken, nu
vele Nederlanders geen werk hebben?
ANTWOORD: Ten behoeve van eiken
vreemdeling die hier te lande werkzaam is,
is ingevolge de wet van den 16en Mei 1934
een vergunning vereischt. Er bestaat geen
aanleiding de verleende vergunningen in te
trekken.
noemd heeft de republiek zich
ontwikkeld. Het landje heeft een om»wür
van 55.000 vlerk. K.M., terwijl het aS
woners 2.5 millicen bedraagt. De aand
van de regeering was in de eerste plaat?
richt op de beschaving en de ontwikSiÜ!
van het volk, waaraan voor den werelden
nog nooit de noodige zorg besteed WaTf
den kortst mogelijken tijd wilde men deV-"
bewustheid en dien Litauschen geest in
lagen van de bevolking wekken
Een van de eerste wetten, die de Litausch»
regeering nam, betrof den algemeenen sS
plicht. Op grond van deze wet werd het w"
schoolonderwijs toegankelijk <*emaaktv
de geheele bevolking. Op het platteland T
den 2000 scholen opgericht eri "zoo'TSi
dat ieder kind niet meer dan 2 a 3 kilometer
verdeeld,
behoeft te loopen. Ook het middelbaar <2'
wijs is na den oorlog aanmerkelijk verbef
Plaatsje of stadje staat than,
middelbare school of een vakschool i»7
tijdelijke hoofdstad Kaunas of Kom, «7
mers, Wilna, dat in het bezit der Pole»
was de eigenlijke hoofdstad; de Bussen bs
ben onlangs beloofd, dat Wilna weet
Litauen zou komen) werd ongeveer is w
geleden de eerste universiteit, opgericht
Ook de industrie, die tot vlak na <kn s,
log nog op een zeer laag peil stond, begint
zich m de laatste jaren meer en meer te on
wikkelen, voor zoover het land daartoe 1
mogelijkheden biedt. ae
Hoofdzakelijk is het de landbouw- en hout.
mdustrie. die den rijkdom van het land uitma"
ken. Thans zijn er tal van houtzaagmolens
papierfabrieken, stokerijen, brouwerijen stlif'
self abrieken, suikerraffinaderijen, inrichti-
gen, waar het vlas bewerkt wordt, weverijen
en tenslotte groote abattoirs met vleesch-con-
servenfabrieken. Aan systematische ontwikke
Img van de eigen industrie heeft Litauen het
te danken, dat zijn uitvoer steeds meer uit
afgewerkte producten bestaat, waarvoorde
inkomsten natuurlijk belangrijk stijgen De
ze-er spoedig tot stand gekomen eiectrificatie
van het land, waarbij in veel gevallen van de
kracht der rivieren gebruik gemaakt werd,
speelt bij de industrialisatie van Litauen ei
groote rol.
Ter bevordering van den handel ln goede
ren, die de landbouwer moet leveren, maar ook
koopen, heeft men met behulp van den staat
drie groote vennootschappen opgerich': de
„Letukis", de „Maistas" en de „Pienocentras".
De .,Letukis" houdt zich bezig met den han
del in. granen en voeder en levert de machi
nerieën en de industrie-producten, die de land
bouw noodig heeft. De „Maistas" houdt zich
bezig met den vee- en vleeschhandel", terwijl
de „Pienocentras" melk en eieren van den
landbouwer koopt. Deze drie vennootschap
pen hebben goedgevestigde betrekkingen in
het buitenland, vooral in Engeland, dat de
grootste afnemer van varkens was, en ln De
nemarken, het voornaamste afzetgebied voor
boter.
De arbeid
van ^ntanas Smetona
Litauen zou zich misschien niet in zulk een
snel tempo tot een modernen staat hebben
kunnen ontwikkelen, ware het niet. dat er
zoo'n deskundig man, als president Antanas
Smetona aan het hoofd gestaan had. Van
bankbediende tot president van Litauen - dat
is in een paar woorden de schitterende carrière
van dezen man. Smetona is een stille, be
scheiden figuur, die zich maar het liefst in
zijn studeervertrek terugtrekt. Het huis. dat
hij met zijn gezin in Kaunas bewoont, zou
men het beste kunnen vergelijken met een
statig huis op de Heerengracht te Amsterdam,
maar het heeft niets weg van een vorstelijke
presidentswoning. Smetana is een eenvoudig
Litauer, die geen verlangen naar luxe bezit
en uit een milieu van hardwerkende boeren
komt.
In 1874 werd hij als boerenzoon in een klein
dorpje geboren. Hoewel hij het gymnasium
bezocht, kon hij geen diploma verwerven, om
dat hij herhaalde malen meedeed aan anti-
Russische en pro-Litausche betoogingen. Ten
slotte kon hij toch te St.-Petersburg aan de
universiteit in de rechten gaan studeeren. Ver
volgens vestigde hij zich als bankbediende in
Wilna. In 1905 werd hij redacteur van een u-
tausch tijdschrift, zoodat hij zich nu ook.op
journalistiek terrein bewoog. In 1914 wera
hij benoemd tot vice-president van eeul w*
'ausch hulp-"nmité voor oorlogsinvaliden.
President Smetona.
Toen Litauen na den oorlog voor zijn ona^J
kelijkheid steed, was Smetona een van
ijverigste helpers. Zeer snel klom hij nu op,.
in 1919, den 4den April, werd hij Wte
president der Litausche Republiek uit g
pen. Sindsdien is hij reeds tweemaal n
zen, de laatste maal in 1932 voor den duu
Oneindig zijn de werkzaamheden, die Jjjj
voor zijn land verricht heeft, maai' ook
wetenschappelijke werkzaamheden
hij niet. Het liefst verdiept hij zich W
fische werken, want deze staatsman
alles denker en dichter. Hij is van alle
lieden het meest ^vergeestelijkt" en iV>5 ri,en
„krijgsman". Verschillende klassiëKe
heeft hij in het Litausch vertaald. wrw^n
ook eenige boekwerken publiceerde, m
hulp heeft Litauen zich tot een mode.
ontwikkeld. g,
(Nadruk verboden.)
