Oefeningen mogen de wer
Rijkheid niet te dicht benaderen.
Jm on^agen burgemeester kwam tegen dit
ontslag in beroep omdat het volgens zijn oor-
Weitelijke onjuiste gronden zou zijn ver
bovendien nog van oordeel
aat hij minstens recht had op eervol ont-
kW uileeg
Aspirim
Militaire Justitie
geregeld.
r R IJ PAG 6 OCTOBER 1939
camp.
Uitspraak van den Raad voor de Luchtvaart.
ne Raad voor de Luchtvaart heeft Donder-
yiriöda* uitspraak gedaan inzake het on-
^-ai bet welk op 9 December 1938 nabij het
fhtvaartterrein Schiphol is overkomen aan
jT KlM-vliegtuig van het type Lockheed
r Eleetra, gemerkt PH-APE (Ekster),
rn herinnering wordt gebracht, dat op dien
ui te ongeveer 11.15 uur, het vliegtuig
pu.APE (Ekster) bij een oefenvlucht is af
rieden kort na den start van het lucht-
Srt terrein Schiphol. Het vliegtuig werd
Mrbii vernield en verbrandde. De vier leden
ir bemanning t.w. de gezagvoerder-leeraar,
leerling, de radiotelegrafist en de boord-
«erktuigkundige kwamen hierbij om.
De weersomstandigheden waren gunstig,
ne mogelijkheid is naar het oordeel van
raad niet uitgesloten, dat de brand is 1
ontstaan
de benzine bijv. door vonken, welke zijn op
bieden bij de vernietiging van het elec-
jU'ch circuit. Hierbij komt nog, dat het vlieg
je den stroomdraad van het electrisch licht-
net voor de lichtvoorziening van het zich ii
de nabijheid van de plaats van het ongeval
bevindende huisje doorgeslagen heeft. Uit
dien hoofde kan dus ook brand veroorzaakt
E Hoewel de ooi-zaak van den brand niet
met zekerheid kan worden aangewezen, was
het naar het oordeel van den raad, niet mo
gelijk deze te voorkomen door de geldende
wettelijke maatregelen ter voorkoming van
De raad heeft niet met zekerheid kunnen
vaststellen, welke omstandigheden aanleiding
hebben gegeven tot het snelheidsverlies en
het afglijden van het vliegtuig. Hoewel sto
ringen van technischen aard niet geheel
hunnen worden uitgeschakeld, acht de raad
het't meest waarschijnlijk, dat het ongeval is
te wijten aan de omstandigheid, dat de leer
ling, die het vliegtuig onder het toezicht van
den heer Van der Sijde bestuurde, nog on-
roldoende ervaring had opgedaan bij het
vliegen met N-l-motoren. Den Raad is immers
uit het onderzoek gebleken, dat de leerling in
totaal met dit vliegtuig slechts ruim 1 uur
geoefend had en dat de instructeur bij de uit
voering van het lesschema te vroeg is overge
gaan toh het vliegen met N-l-motoren -
vollast in den voortgezetten start. De Raad
in verband met het vorenstaande overtuigd,
dat de oefening onvoldoende was voorbereid,
en heeft daarom met voldoening kennis ge
nomen van de verklaring van den chef van
den vliegdienst der K.L.M. den heer I. A. Aler,
dat sedert het ongeval het oefenschema
ia uitgebreid. Hier komt bij, dat, naar de mee
ning van den Raad, de risico's, verbonden aan
het afzetten van een motor op een hoogte
van pl.m. 30 meter als in dit geval is ge
schied, zoo groot zijn, dat, hoe nuttig het ook
moge zijn den leerling vertrouwd te maken
met het vliegen op N-l-motoren in de nabij
heid van den grond, een vliegen op N-l-mo
toren in de nabijheid van den grond, een
oefening van deze strekking niet verantwoord
Is te achten.
De raad acht het dan ook waarschijnlijk,
dat den leerling, die nog niet voldoende ver
trouwd was met de betrokken oefening, dooi
de geringe hoogte, de tijd heeft ontbroken om
het vliegtuig, toen het afgleed, te redresseeren.
In dit verband ls mede van belang, dat het
geenszins uitgesloten is te achten, dat de ge-
zagvoerder-leeraar, de heer van der Sijde,
evenals hij nog op 8 December 1938 had ge-
an, coen hij den vlieger P. Noomen les gaf,
n motor heeft afgezet door middel van de
snelstopinrichting, bij welke methode het da
delijk weer aanzetten van den motor meer
tijd vergt dan bij de gebruikelijke methode,
bij welke het afzetten van den motor ge
schiet door de gasschuif dicht te trekken.
De raad acht het zooals uit 't voorgaande
blijkt niet verantwoord, dat oefeningen
worden uitgevoerd, waarbij de werkelijkheid
van een noodtoestand al te zeer wordt be
door een rechtstreeks aansteken van
naderd, Naar hij vertrouwt, zullen de bevoeg
de instanties het daarheen te leiden, dat oefe
ningen inzake het vliegen met N-l-motoren
uitsluitend zullen geschieden op een zooda
nige hoogte ter zitting van den raad werd
door de deskundigen een hoogte genoemd,
welke varieerde van 100 tot 700 M. dat re
delijkerwijze voldoende gelegenheid bestaat
om het vliegtuig in geval van afglijden te re
dresseeren.
Zaak-Von Bönninghausen in
liooger beroep.
f Pleidooi voor den Centralen Raad van
Beroep.
Op 7 Juli van dit jaar heeft het ambtenaren
gerecht te Arnhem, zitting houdende te Al
melo voor de zaak Von Bönninghausen, het
wroep van den ontslagen burgemeester van
ootmarsum, jhr. Von Bönninghausen, te-
wezen 0n^a^' onS€grond verklaard en af ge-
^btenarengerecht verklaarde het be-
ftv!L n e Onoegrond en wees het af, daar
ïoiT°^n werd, dat het ambtenarengerecht
iÜÜJfaevo0gdheid had kennis te nemen van
""tp, daar een burgemeester beschouwd
dient te
worden als een ambtenaar in den zin
y-_ j l-Cll <UUUlCIlitai 1X1 UC11 £111
fmrJl! aiptenarenwet, zoodat de ontslagen
«fter ontvankelijk dient te worden
staard, echter niet voor wat betreft den
rinJL volle<hge inzage van de beschuldi
gen te verkrijgen.
J'effende het ontslag merkte het ambte-
dafZ?rec^t, n°g °P- dat hefc hierom gaat.
mnpt!11 °ntslaS niet onredelijk of onoirbaar
kinwïïi 1^ geacht, als er werkelijk uitdruk-
Dinnrt nf j welke den burgemeester in den
llit a* i SC1C&"> georuiKL zijn.
(MmaJF^^verklaringen moet worden
kiiwJi T ?at deze of soortgelijke uitdruk-
Enb! d z'in gebezigd en de gron-
weest ir ont5lag dus niet onjuist zijn ge-
ontsla» ^at betreft den eisch om eervol
deze ptéo? -n bet ambtenarengerecht dat
schrift- l\met 15311 st;eunen op eenig voor
bid niet h* ten deze zijn bevoegd-
K h overschreden.
tastantiou^ddag werd deze zaak in laatste
van hü^ behandeld voor den centralen raad
gen «daïS te utrecht. Er waren geen getui-
meecter ^P1311 van den ontslagen burge
on een' k mr- E- J- B- VOn Bönninghau-
re(ié, waarU?8L--V5n WaSer' hield een lange
bet ontebfi y den centralen raad verzocht
punt va» j on§edaan te maken. Het stand-
irr, jj ^den minister werd verdedigd door
Weer Noorderlicht waargenomen.
Het Koninklijk Nederlandsch Meteorologisch
instituut meldt:
In den nacht van 3 op 4 dezer is in ons land
Noorderlicht waargenomen. Het verschijnsel
werd gezien in het noorden en oosten van ons
land, in het westen langs de kust en verder in
het westen van Noord-Brabant, het deed zich
voor van 20 uur tot 23.30 uur en van 3 tot 5 uur.
De magnetische instrumenten te De Bilt ver
toonden op den derden sterke storingen van
13 uur 20 tot 16 uur 20 en verder van 19 uur
tot 23 uur 40 en op den vierden van 2 uur 20
tot 5 uur 20.
De „eerste trein" op de Spoorweg
tentoonstelling vervoerde
100.000 passagiers.
Op de Spoorwegtentoonstelling „De Trein
19381939" te Amsterdam meldde zich Don
derdagmiddag de honderdduizendste bezoeker,
die als betalende passagier een rit wilde maken
met het model van den eersten trein, dat op de
tentoonstelling rondrijdt. Het bleek te zijn ir.
W. F. de Wilde, die zich ontpopte als gepen
sioneerd hoofdambtenaar bij de Nederlandsch'
Indische Spoorwegen, een bezoeker dus, die met
meer dan gewone leekenbelangstelling de ten
toonstelling had bekeken. Namens de directie
der Nederlandsche Spoorwegen werd ir. De
Wilde een luxe-uitgave van het gedenkboek der
spoorwegen en een fraaie presse papier aan
geboden.
tabletten
(Adv Ingez. Med.)
Jxaaie cifwieCtocht
door Kennemerland
De A.N.WjB. beveelt de volgende route voor
liefhebbers van een fraaie rijwieltocht aan:
Van Haarlem (achter het station) volgt men
den Kennemerweg en den Verspronckweg,
onder het viaduct door naar Bloemendaal.
Bij wegwijzer 2401 rechtsaf, verderop den
zijweg links in. Men rijdt daarna langs de
schietbanen naar het Wilhelminaduin, (hier
het bekende kopje) en vervolgt den weg, welke
voert langs het Prov. Ziekenhuis en de
Ruïne van Brederode naar Duin en Kruidberg.
Vervolgens naar Driehuis (crematorium).
HET BUREAU VOOR ONTWIKKELING EN
ONTSPANNING VAN MILITAIREN.
Het bureau voor ontwikkeling cn ontspan
ning bij het algemeen hoofdkwartier is thans
gevestigd Laan Copes van Cattenburch 11.
's Gravenhage.
Het bureau is aangesloten onder de volgende
telefoonnummers: hoofd. tel. no. 112502.
Sub-bureau sport no. 112506, cabaret, tooneel
en film 112532, pers- en propaganda en onder
wijs no. 112551.
Gemiddeld bedrag voor den
boterprijs vastgesteld.
Men deelt ons van bevoegde zijde mede, dat
de minister van economische zaken heeft be
sloten, den groothandelsprijs voor boter voor
het binnenland voor het winterhalfjaar van 1
October 1939 tot 1 April 1940 vooxdoopig te be
palen op een gemiddeld bedrag van f 1,45 per
K.G. Zooals bekend is, kan ten deze als groot
handelsprijs worden aangenomen de som van
het bedrag der commissienoteering voor Neder
landsche boter en het bedrag van heffing en
toeslag. Het bedrag van heffing en toeslag is
Donderdag dan* ook zoodanig bepaald, dat de
genoemde prijs van f 1,45 is bereikt. Hierbij
komen dan nog handelkosten enz. en de winst
van den detaillist.
Over de spoorbaan links door een fraaie
laan van Velsen, om hier langs het Noordzee
kanaal in de richting Amsterdam den weg te
vervolgen tot de brug over het zijkanaal B.
Over de brug rechtsaf langs het kanaal. Een
zijweg, den Spaarndammerweg, links in, even
verder rechtsaf langs den Molentogt tot het
pontveer over het zijkanaal C. Aan de over
zijde rechtsaf naar Spaarndam.
Bij wegwijzer 416 linksaf, bij den volgenden
rechtsaf en thans langs de Mooie Hel den
Lagen Dijk volgen, door Haarlemmerliede.
Over den spoorbaan naar den hoofdweg
HaarlemAmsterdam. Deze schuinrechts
oversteken (in theorie natuurlijk, niet in de
praktijk!), waarna men langs den Rotteweg
het voetveer bereikt bij de Ringvaart. Hier
overvaren en de Ringvaart volgen door Nieuwe
brug en Vijfhuizen tot het bezienswaardige
stoomgemaal de Cruquius.
Over de brug linksaf, even verder rechts
af en thans langs Groenendaal naar den
hofodweg Hillegom—Haarlem. Linksaf slaan
de volgt men verderop den Glipperweg tot De
Glip en Bennebroek. Hier rechtsaf door de
Bennebroekerlaan, den genoemden hoofdweg
kruisen, daarna op den weg naar Vogelenzang
linksaf, vervolgens bij het station Vogelen
zang-Bennebroek rechtsaf over de sporbrug
door de Beckslaan in de richting van huize
Vogelenzang.
Op den viersprong wegwijzer 143 rechtsaf
naar Aerdenhout. Men volgt hiervoor den weg
langs het duinterrein van de Amsterdamsche
Waterleiding en keert tenslotte via Overveen j
naar Haarlem terug.
Afstand 47.5 K.M.
Algemeen Steuncomité 1939.
Wie benoemd zijn.
Overeenkomstig het verlangen van H.K.H.
Prinses Juliana heeft de regeering besloten
maatregelen te treffen ter behartiging van de
bijzondere nooden, waarin een deel van het
Nederlandsche volk tengevolge van den oor
logstoestand ls komen te verkeeren.
Zij heeft het wenschelijk geacht „hel
nationaal fonds voor bijzondere nooden" te
ontheffen van de zorg voor gemobiliseerden
en derzelver gezinnen, waarmede dit fonds zich
sinds April 1939 voorlobpig had belast.
Deze zorg is voor zooverre de kostwin
nersvergoeding daarin niet voorziet naast
haar bestaanden werkkring, opgedragen aan
„de Koninklijke nationale vereeniging tot
steun aan miliciens".
Het nationaal fonds voor bijzondere nooden
zal, naast zijn oorspronkelijke taak, de be
langen behartigen van hen, die zonder ge
mobiliseerd te zijn, door den oorlogstoestand
in hun bestaan bedreigd worden en niet voor
regelmatigen steun van overheidswege in
aanmerking komen.
Teneinde het onderlinge verband tusschen
de werking van deze beide instellingen te
ordenen, en door een algemeenen oproep aan
het Nederlandsche volk haar in staat te stel
len in de vele onmiddellijke nooden te voor
zien, is onder het eere-voorzitterscvhap van
Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Juliana,
het Algemeen steencomité 1939 in het leven
geroepen.
In dit comité hebben zitting genomen,
als voorzitter mr. J. B. Kan, lid van den Raad
van State, 's Gravenhage; als leden: mr. dr.
L. J. C. Beaufort, O.F.M., lid van de Tweede
Kamer der Staten Generaal, Leiden; J. H
Donner, wethouder der gemeente Rotterdam;
W. Drees, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, 's Gravenhage; mr. J. Everts
voorzitter van de Vereeniging van secretarissen
van Armenraden, Amsterdam; mr. A. J. A. A.
baron van Heemstra, voorzitter van het Na
tlonaal fonds voor bijzondere nooden, Arn
hem; mr. A. M. Joekes, lid van de Tweede
Kamer der Staten Generaal, 's Gravenhage;
M. C. Koning, voorzitter van de Koninklijke
vereeniging tot steun aan miliciens. Aerden
hout; H. D. Louwes, voorzitter Koninklijk
Nederlandsch landbouw comité, Ulrum; mr
K. P. van der Mandele, directeur van de Rot-
terdamsche Bank vereeniging, Rotterdam; F
van Meurs, wethouder der gemeente Amster
dam; mevrouw Ch. Neytzell de Wilde—Mac
Gillavry, voorzitster van de Nederlandsche ver
eeniging van huisvrouwen, 's Gravenhage
mejuffrouw mr. A. E. RibbïusPeletier, lid
van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
Amsterdam; prof. dr. J. R. Slotemaker de
Bruine voorzitter van de Federatie van Diaco
nieën in de Nederlandsch Hervormde Kerk
Wassenaar; mr. dr. W. G. A. van Sonsbeeck.
voorzitter van de Algemeene Armencommis-
sie,Maastricht; mevrouw F. Steenberghe—
Engeringh, vorozitster van de Intern. Unie
van R.K. Vrouwenbonden, Soesterberg; mr
dr. L. E. Visser, president van den Hoogen
.Raad der Nederlanden. Als algemeen se
cretaris is de heer J. A. van der Kamp. gep.-
luitenant-kolonel van de militaire admini
stratie te Blaricum benoemd.
Teneinde het zoo noodzakelijke contact met
de regeering te onderhouden, is tevens een
interdepartementale commissie ingesteld.
tkadiUsatie-ftetilceieti
Spel en knikkers.
IN Den Haag wonen en werken vele wijze
mannen. Hun besluiten worden echter
niet altijd overal in den lande met gejuich
ontvangen. Dat ondervinden alle parle
mentariërs. Ook de leden van het „voetbal-
parlement". Deze laatsten hebben het wel bij
zonder zwaar te verduren gehad. Na vele slape-
looze nachten hadden ze eindelijk een nood-
competitie samen gesteld. Men kan zich zoo
voorstellen, dat ze na afloop van dit allsebe-
halve gemakkelijk werk met een zucht van
voldaanheid het moede hoofd te ruste hebben
gelegd in de vaste overtuiging, dat het weer voor
elkaar was". Men heeft hun die rust en vol
daanheid niet lang gegund.
Een tornado van protesten deed de arme K.
N. V. B. bestuursleden op hun stoelen schudden.
Derde klassers protesteerden omdat ze bij vier
de en tweede klassers omdat ze bij derde dito
waren ingedeeld en ongelijk hadden ze ook
niet. De voetbalschool is namelijk net een om
gekeerde H, B. S.: als je goed gewerkt (ge
speeld) hebt ga je niet van de eerste naar de
tweede maar van de tweede naar de eerste
klasse. Nou, zou je als leek zeggen, dat zullen
die tweede klassers wel leuk vinden als ze bij
de derde klassers komen want dan winnen ze
vast. Dat behoeft nou heelemaal niet. En boven
dien komen er veel minder menschen naar zoo'n
wedstrijd kijken. Ja, zegt de leek natuurlijk
weer, dat is ook begrijpelijk want die derde
klassers spelen zooveel slechter, dus er is geen
spanning. Alweer mis. Voetbal is een vreemd
spel en het is net als met den tegenwoordigen
toestand: vóór het laatste signaal gegeven
wordt weet je nooit wat er kan gebeuren.
Hoe het ook zij de heeren in de residentie
togen opnieuw naarstig aan den arbeid.
Ze goochelden met elftallen en groepen als
een goochelaar met konijnen en gekleurde
vlaggetjes en ten langeleste kwam een nieuwe
noodcompetitie voor de lagere klassen tot stand.
Natuurlijk sprong toen nog niet ieder club
bestuurder in de lucht, maar het aantal tevre
denen nam iets toe. En na nog eenige slapelooze
nachten van de heeren in Den Haag men
komt daar wat slaap te kort, in de hofstad!
kwamen er nog eenige wijzigingen en nou is
men weer niet tevreden. De eerste klassers
trapten er intusschen reeds duchtig op los. Op
een voetbal natuurlijk, niet op de ontevredenen.
Nou komt echter de grootste perikel, niet te
verwarren met Perukel Sr., die evenals zijn
broer voor E. D. O. speelde en menigmaal de
handen van den vijandelijken keeper deed tril
len, dat doet deze perikel overigens ook, alleen
zijn het nu de handen van de penningmees
ters der thuisclubs.
Voetbal is een vreemd spel, dat weet u reeds
maar u weet misschien nog niet, dat er ook rare
menschen naar gaan kijken.
Want die rare mensehen komen nou niet kijken,
bedoel ik, en dat ligt heusch niet alleen aan den
toestand. Promotie- noch degradatie-zenuwen
behoeven het spel nu te ontsieren. Het worden
nu dus zuivere sportieve krachtmetingen.
Hoera, zegt de leek, dat heeft iedereen altijd
zoo graag willen zien. En hij begrijpt er niks
van, dat er nou minder menschen komen.
Daarvoor is-ie ook maar een domme leek,
oor wie promotie-vreugden en degradatie
spoken onbekende begrippen zijn. En die niets
weet van spel en knikkers.
Het spel bleef maar de knikkers zijn namelijk
.veg en mèt hen, vele toeschouwers, maar één
ding weet die leek dan toch beter dan die weg
blijvers.
Voetbal is namelijk een spel. En alleen daar
aan ontleent het zijn waarde.
B. K.
TWEEDE KAMER.
Er komen twee krijgsraden bij
DEN HAAG,
Donderdag.
Lang heeft de Kamer niet noodig gehad om
zich te vereenigen met het tenslotte zonder
hoofdelijke stemming aangenomen wetsont
werp, waardoor o.m. in Den Haag en Utrecht
tijdelijk twee nieuwe krijgsraden zullen wor
den gevestigd, terwijl het voorstel verder de
mogelijkheid opent 24 krijgsraden te velde te
benoemen.
Mr. Wen delaar (lib.) voelde er voor nu
al de organisatie van de krijgsraden te velde
ter hand te doen nemen om daarvoor als het
ware het kader te kunnen gaan opkweeken.
Geenszins zonder reden bepleitte spr. voorts
het openen van de gelegenheid om te sollici-
teeren naar President en auditeur-militair bij
de twee nieuwe tijdelijke krijgsraden, terwijl
hij, eveneens met reden, waarschuwde tegen
toebedeeling dier functies aan „vriendjes".
Tenslotte drong hij er op aan in de wet zelf
een termijn vast te stellen, waarmede die leef
tijdsgrens voor het Presidentschap kan wor
den overschreden. Na enkele opmerkingen
van den heer Schaepman (R.K.)die
vooral ook wilde, dat officieren welke op de
een of andere wijze aan een universiteit
rechtskennis bijeen hebben gegaard, benoem
baar zullen zijn, kwam minister Gerbran-
dy aan het woord, die verklaarde voor dit
denkbeeld te voelen en dan later ook amende
menten van dien afgevaardigde overnam,
welke in de door hem aanbevolen richting
gingen.
Wat de voorbereiding aangaat om straks,
als het noodig mocht wezen, over voldoende
personeel voor de krijgsraden te velde te kun
nen beschikken, daaraan wordt al bij het
Hoog Militair Gerechtshof en bij den Bos-
schen krijgsraad gewerkt. In verband met de
kwestie van overschrijding van de leeftijds
grens verklaarde de minister, dat de President
in Den Bosch het Eerste Kamerlid mr. Van
Lanschot dien men namelijk weer heeft
.ingehuurd" al is hij thans boven de 70, nog
niet gemist kan worden. Verder vernamen
we nog, dat het aantal geschikte krachten
voor het Presidentschap van de krijgsraden
niet groot is, maar er zal toch een aankondi
ging verschijnen, dat er plaatsen (Den Haag
en Utrecht) te vervullen zijn.
Met o.m. door mr. V a n D ij k e n (A.R.) ge
steunde amendement-Wendelaar om in de
wet te bepalen, dat de president, die den 70
jarigen leeftijd heeft bereikt, nog één jaar
kan aanblijven, haalde niet de meerderheid,
Met 39—34 wees de Kamer het af.
