IJmuider Courant
DAGBLAD VOOH VELSEN. IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSIREKEN
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
De Derde
Mogelijkheid.
Er komen vier distributie
inspecties.
„JMdxa" neiging bii JeischMiny.
Drie opvarenden verdronken
Paddenstoelen.
Drie van de vijf
ontsnapte Duitschers
gearresteerd
lAARCANC NO. 290
LoureD» Coste» MaalscbappQ
"''"to"™1" tle™
ro0' h IS. v Groote Houtstraat 93.
rol 10724- BureaD IJmuidei
ojsrlrm- 'e
KeoDerorrlauP *2. IJmuiden
530.- F—-
op««»«~» «x» W»4
kosteloos opgenomeD Uj de
fordef
Directie. P. W PEEREBOOM EIN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur. ROBERT PEEREBOOM
DINSDAC 10 OCTOBER 1939
i week f t). l2'/j. po»
maand fO.S2' j, pet 3 maanden f 1.55,
franco per pitst f 1.95 per kwartaal. Loss*
Dammer» 3 cent per ex. Advertentiên»
1-5 regels f0.6O, elke regel meer 0.12.
Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbel»
prijs. Advertentie» van Vraag en Aanbod
1-3 regels f 0.25, elke regel meer fOJOl
Vier dagen na Hitler's rede, waarin hij
wedes-mogelijkheden opperde, zijn er nog
omlijnde vredesvoorstellen gedaan.
Penmin door Mussolini, die weinig lust
t te hebben tot het nemen van initia-
ff als door andere neutrale landen, wier
lelijke bemiddeling Hitler in den vage
m°° Intusschen is het week-end in den
beperkten oorlog in het Westen" merkwaar
die stil geweest. Wel is ter zee het een en an-
gebeurd en op ons Nederlanders heeft de
ondergang van het s.s. Binnendijk, het twee
de Nederlandsche koopvaardijschip dat op
mijn geloopen en gezonken is, bijzonde-
a! indruk gemaakt. Gelukkig is de beman-
rjnt, gered. Maar behalve dat de Engelschen
meiden dat zij een Duitsch watervliegtuig
boven de Noordzee hebben neergeschoten is
er nauwelijks oorlogsnieuws. Stilte heerscht.
En nu kan men wel weer pessimistisch zijn
en zeggen, met een dierbare gemeenplaats,
dat voor een storm altijd een stilte intreedt.
Maar niet iedere stilte is de voorbode van
een storm. Het heeft nut gemeenplaatsen
critisch te bekijken. Evenals bijvoorbeeld dat
nog veel afgezaagder woord, dat zegt dat „de
geschiedenis zich herhaalt". Zij doet het
meermalen maar lang niet altijd, -zooals in
onzen felbewogen tijd uit tallooze nieuwe ge
beurtenissen en totaal-onverwachte wen
dingen is gebleken. Geloof niet in zoo'n dood
doener; hij is alleen afdoende voor menschen
die nadenken te vermoeiend vinden en voor
anderen die bovendien nog tot fatalisme ge
neigd zijn. „De geschiedenis herhaalt zich",
op alles toegepast, wil eigenlijk zooveel zeg
gen als: „Wij kunnen toch geen van allen
ergens iets aan doen, laat ons dus voort-
vegeteeren".
„Een Keerpunt?" vroeg ik de vorige week,
per titel boven een artikel. Er is nog geen
keerpunt. Nu Hitler's voorstellen ter andere
zijde nog bestudeerd worden, maar zich nog
geen teeken voordoet van een preciese formu
leering, door Duitschland of door een bemid
delende mogendheid, moet men wel aan „ai
derde mogelijkheid" gaan denken. De eerste
ls afwijzing van de voorstellen met als gevolg
een losbarsting van den oorlog in volle kracht.
De tweede, meest gehoopte is het openen van
vredesonderhandelingen, ingeleid door min of
meer langdurige diplomatieke voorbereiding
en een wapenstilstand. Maar er blijft een der
de, namelijk deze, dat er geen verandering in
den bestaanden oorlogstoestand komt. Dat
de beperkte oorlog zich voortzet, althans ge
durende den winter, die ook voor krijgsopera
ties het slechtste seizoen des jaars is.
Niet alleen de winter zou zulk een loop van
zaken kunnen beïnvloeden maar ook het be
kende feit dat bij tegenstanders, wier kracht
niet al te ver uiteenloopt, de verdediging zoo
superieur is aan den aanval. Dit is niet alleen
te land het geval en wordt daar in dezen
oorlog meer dan ooit bewezen door de enorme
sterkte van de Maginot- en Siegfriedlinies en
de verdedigingslijnen die achter beide liggen,
maar ook ter zee en in de lucht. Ook zonder
de Engelsche statistieken erbij te halen kan
men uit het oorlogsnieuws afleiden dat de
aanvalskracht van de Duifcsche duikbooten
op de Noordzee en den Oceaan al grootendeels
is bedwongen. Zoowel de nieuwe opsporings
methoden, door torpedojagers op duikbooten
toegepast, als de doorvoering van het con-
vooistelsel hebben dit bereikt. En ten aanzien
van de luchtvaart is ook wel duidelijk gewor
den, dat met de verbetering van het vliegtuig
die van het luchtafweergeschut in vrijwel ge
lijk tempo is gegroeid. Weliswaar beschikt
men aan weerszijden over duizenden vlieg
tuigen en -worden ze in zeer snel tempo ge
bouwd, zoodat het verlies van tien of twintig
toestellen geen verzwakking van eenige be-
teekenis geeft, maar met de aantallen be
kwame piloten is het niet zoo ruim gesteld.
Vandaar dat het telkens zoo uitdrukkelijk
vermeld wordt als piloten zich, door middel
van parachutes, binnen hun eigen linies heb
ben kunnen redden. Dan komt het verlies van
bet toestel er niet zooveel meer op aan.
De derde mogelijkheid, het voortslepen van
den oorlog in zijn tot dusver en nu nog
Meer dan in den aanvang beperkten vorm,
laat natuurlijk kans op onverwachte gebeur
tenissen. Niet alleen het geheimzinnige wapen
waarmee Hitier gedreigd heeft maar ook ge
volgen van het gewroet der diplomatie, dat
andere landen in den strijd zou kunnen be
trekken, behooren daartoe. En dan blijft er
n°g een post „Onvoorzien", pro memorie te
ooeken. Want de geschiedenis weigert telkens
611 telkens weer, zich te herhalen. Overigens
2ou bij „de derde mogelijkheid" de economi
sche uitputting van Europa zich blijven voort
zetten.
De tweede mogelijkheid blijft in elk geval
de beste kansen bieden. Men kan pessimis-
De feestelijkheden der herdenking van „Alkmaar's Ontzet" begonnen Maandag met de aubade
der schoolkinderen voor den burgemeester ihr. mr. F. H. van Kinschot
Teneinde een soepele regeling bij de
uitvoering van eventueele distributie
maatregelen te waarborgen en de moge
lijkheid te scheppen, dat daarbij ten volle
rekening wordt gehouden met plaatse
lijke belangen en omstandigheden, heeft
de minister van economische zaken be
sloten distributie-inspecties in te stellen.
De distributie-inspecteurs hebben tot taak
de verbindingen tussclien de plaatselijke
distributiediensten en het departement van
economische zaken, met name het centraal
distributiekantoor te bevorderen en te verge
makkelijken. Verder zullen deze inspecteurs
zoo nocdig de verbindingsschakel kunnen
vormen tusschen de plaatselijke vereenigin-
gen van de bij de distributie betrokken bevol
kingsgroepen en de plaatselijke distributie-
diensten.
Men kan zich derhalve met wenschen en
klachten, de distributie in het algemeen be
treffende, tot hen wenden. Klachten van ad
ministratieven aard moeten worden gericht
tot den plaatselijken distributiedienst of het
centraal distributiekantoor te 's-Gravenliage.
Het land is hiertoe verdeeld in vier inspec
ties.
Het ambtsgebied van de inspectie West is:
de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland.
Utrecht, behalve de steden Amsterdam, 's-Gra-
venhage, Rotterdam, Utrecht en Haarlem,
welke steden rechtstreeks ressorteeren onder
het centraal distributiekantoor
Inspecteur: de heer D. J. Scheffel, Oudegracht
182, Alkmaar, tel. 3141/3142.
ftedennachi in ymuiden yeavtweecd.
Slachtoffers van een spaarkas.
tlsch
zijn over de gevolgen en meenen dat er
over een jaar weer een conflict zou ontstaan.
ülaar zeker is dat niet. En als het ontstond
zou het misschien snel oplosbaar blijken. Wie
^an voorspellen. Het beste in alle opzich
ten is ten allen tijde en onder alle omstandig-
eden: onderhandelen en vrede sluiten.
E. P.
Groot aantal Weespers het slachtoffer.
Reeds ruim 50 Weesper inwoners, meest allen
tot den kleinen burgerstand behoorende, zijn
het slachtoffer geworden van hun goed bedoel
de neiging tot sparen. Iemand, die .als bijver
dienste een agentschap had aanvaard van de
Eerste Rotterdamsche Spaarkas („De Werkver
schaffing") te Rotterdam, had bij de vorenbe
doelde personen polissen geplaatst, waarbij
kaarten werden verstrekt, waarop gespaard kon
worden. Het hoogste bedrag, dat de houder van
een kaart per week kon storten, was 10 cent.
Echter konden ook verschillende leden van een
gezin hieraan deelnemen en ieder afzonderlijk
een kaart krijgen. Was de kaart na verloop van
een jaar volgestort, dan werden daarop gd
die voorwaarde hadden tenminste de polishou
ders hun geld gestort door ie Rotterdam
sche Spaarkasonderneming goederen, verstrekt
Intusschen ls gebleken, dat de exploitant van
deze onderneming niet uitsluitend op de belan
gen van zijn spaarders was gedacht, want reeds
in April jl. kwam in het Politieblad een waar
schuwing voor tegen deze spaarkas. Eertijds was
deze zaak een vrij bloeiende onderneming, maar
gebleken is, dat .de opwekking, welke indertijd
op de kaarten geplaatst was: „Geeft u op als
lid; u helpt daarmede de werkloosheid bestrit
den", van misleidenden aard geacht moest wor
den, omdat de onderneming met werkverschaf
fing niets te maken had. Reeds in het voorjaar
van dit jaar ondervonden verschillende spaar
ders, vooral in het westen van ons land, her
haaldelijk last en moeite, alvorens de jegens hen
aangegane verplichtingen werden nagekomen.
Op dien grond waarschuwde de commissaris
van politie te Rotterdam, om voorzichtig te zijn
met het aanknoopen van relaties met déze
spaarkas.
Eenige weken geleden kwam de agent te
Weesp die volkomen te goeder trouw is ge
weest tot de ervaring, dat hij op zijn brieven
aan de directie van de Spaarkas geen antwoord
meer kreeg. Hij vermoedde" toen reeds, dat er
iets niet in orde was, waarom hij besloot, voor-
loopig maar geen geld bij de spaarders op te
halen. Dit had echter weer tengevolge, dat de
betrokken personen argwaan kregen en zich tot
den agent wendden, om te vragen, waarom het
geld niet werd geïncasseerd. Toen zij verna
men, dat de agent van zijn directie niets meer
hoorde, besloten sommige spaarders, de rijks
politie in de zaak te mengen. Deze stelde toen
een verder onderzoek in en nu kwam aan het
licht, dat de exploitant van de spaarkas, op 13
September jl. failliet was verklaard. Van het
Schipbreukelingen
door andere
schepen opgenomen
Het gisteren bij Terstelling op een mijn
geloopen schip is gebleken te zijn de
Finsche houtboot „Indra", welke deel uit
maakte van een convooi van drie hout
booten. Bij het zinken van het schip
zijn drie menschen om het leven geko
men. De „Indra" was 2071 bruto ton
groot, behoorde thuis te Aboe en was
eigendom van de Nautic Steamship
Comp.
Van de duinen kon men zien, dat de beide
andere Finsche schepen hulp boden en de
opvarenden van de „Indra" overnamen. Des
niettemin werd terstond de motorreddingboot
„Nicolaas Marius" van de Noord- en Zuid-
Hollandsche Reddingmaatschappij door den
tractor „Zeepaard" in de golven gereden. De
reddingboot spoedde zich naar de plaats des
onheils.
De „Nicolaas Marius" is in den laten middag
op haar post te Midsland teruggekeerd. Ge
rapporteerd werd, dat niemand van de be
manning van de „Indra" meer aan boord was.
Men neemt aan, dat alle opvarenden (dit bleek
later echter niet geheel juist te zijn. Red.)
met de reddingsloepen, die ook niet meer
werden aangetroffen, zich naar de beide an
dere schepen, die inmiddels de reis hadden
voortgezet, hadden begeven.
De „Indra" lag gistermiddag met het voor
schip onder water en helde sterk voorover,
maar voor zinken leek geen gevaar te bestaan.
Het Finsche schip bevond zich zes mijl uit
den wal, dus juist in het mijnenveld.
Ondanks deze gevaarlijke situatie is de
sleepboot „Stortemelk" van de reederij Doek
oen ter assistentie uitgevaren. Indien het zou
gelukken een verbinding tot stand te brengen,
lag het in de bedoeling de „Indra" naar.IJmui-
den te sleepen.
De motorreddingboot „Brandaris", die op
weg was naar Harlingen om te worden gerepa
reerd, is nog teruggeroepen, doch men durfde
het schip, dat een diepgang heeft van 1 m. 50
niet naar de Fin te sturen in verband met het
mijnengevaar.
Te IJmuiden aangekomen
Maandagavond om kwart over elf zijn de
twee houtbooten, die zich in de nabijheid van
de „Indra" bevonden toen deze op een mijn
liep, te IJmuiden binnengeloopen. Het bleken
te zijn de Zweedsche vrachtschepen Eriks-
borg, en „Karin". Op de Eriksborg bevonden
zich twintig opvarenden van de „Indra" van
wie er zes gewond waren. Onmiddellijk nadat
het schip in de sluis'was gemeerd, begaf zich
een geneesheer aan boord om medische hulp
te verleenen.
Twee der gewonden zijn op advies van den
geneesheer in het ziekenhuis te IJmuiden op
genomen, zij -waren er evenwel niet ernstig
aan toe, zoodat zij zich te voet erheen kon
den begeven.
De Eriksborg ls hedennacht om even over
twaalven met de overige achttien geredden
van de Indra opgestoomd, met bestemming
Amsterdam, waar het schip in de Coenhaven
ligplaats zal nemen.
De Karin, welke bestemd is voor Zaandam
x vari Finsche nationaliteit.
leveren yan. goederen op.de volgestorte kaarten
kan dus niets komen en voor zoover de kaarten
niet volgestort- zijn, zal er wel weinig verhaal
zijn.
Wij vernamen, dat er, wat de Weesper spaar
ders betreft, personen zijn, die ruim f 30 schade
lijden, hetgeen voor den kleinen burgerstand
toch altijd nog een belangrijk bedrag mag ge
noemd worden. Hoewel den exploitant vermoe
delijk geen zwendel ten laste gelegd kan wor
den, zijn de ruim 50 Weesper gezinnen
weer hun geld kwijt.
De „Indra" is een schip van bijna veertig
jaar oud. Het is van oorsprong een Neder-
landsch schip n.l. de „Loppersum", Het
eenige malen van nationaliteit veranderd.
Benesj spreekt op historische plek
Nu rijzen overal in 't rond
Weer paddenstoelen uit den grond,
Als nou, als paddenstoelen;
Je ziet ze in het vredig bosch,
Tusschen de boomen in het mos
Stil staan en toch krioelen.
Je krijgt zoo'n rustig kalm gevoel,
Bij 't kijken naar zoo'n paddenstoel,
Die schielijk is verrezen
En daar nu zoo bescheiden staat,
Totdat hij weer verdwijnen gaat,
Als het zijn tijd zal wezen.
Hij pronkt niet met een felle kleur,
Hij trekt geen aandacht- door zijn geur,
Hij zoekt niet fel te leven;
Van 't menschelijk gewoel vandaan,
Staat hij daar maar alleen te staan,
Zoolang 't hem is gegeven.
Ik ga graag kijken in het bosch,
Naar paddenstoelen tusschen 't mos
En op en naast de stammen;
Want als het in dit tijdsbestek.
Tot zwammen komt in het gesprek,
Geef mij dan dit soort zwammen.
op, dat, waar hier vlotte en soepele voor
zieningen noodzakelijk zijn, zijnerzijds een
regeling is getroffen, dat, zoowel de arbeids
inspectie als de rijksdienst voor de werkloos
heidsverzekering en arbeidsbemiddeling voor
zaken als deze nauw samenwerken met de
afdeeling werkverruiming van zijn departe
ment, welke meer in het bijzonder belast is
met de behandeling van deze materie.
De minister van sociale zaken heeft verder
een overeenkomstig schrijven gericht tot alle
;emeentebesturen en tot de besturen van de
vier groote landelijke vakcentralen, waarin
eveneens een krachtig beroep op medewerking
wordt gedaan.
Tenslotte zij er nog op gewezen, dat men
zich om inlichtingen terzake kan wenden
tot het hoofd der afdeeling werkverruiming
van het departement van sociale zaken.
„Tsjecho-Slowakije zal opnieuw vrij zijn".
Benesj heeft een redevoering uitgespro
ken voor de Tsjecho-Slowaken in Parijs,
waarin hij o.a. zeide:- „Wederom gaan wij
strijden aan den kant van Frankrijk en
wederom zullen wij overwinnen".
Benesj sprak in een vergadering, die belegd
was in het oude huis in de Rue Bonaparte, waar
in 1916 de voorloopige Tsjecho-Slowaaksche re
geering haar zetel vestigde, welk feit in een her-
inneringssteen is gegraveerd. Benesj zeide
zijn rede o.m. nog: „Vereenigd als weleer schrij
den wij ter overwinning. Voor mij bestaat er
geen twijfel aan, dat de Tsjecho-Slowaaksche
republiek opnieuw vrij zal zijn. De teleurstel
lingen zullen wellicht nog talrijk zijn. Laat ons
echter het voorbeeld waardig zijn, dat het Tsje
cho-Slowaaksche volk, dat in het land gebleven
is, ons biedt door heldhaftigen tegenstand tegen
den aanvaller. Laat ons niet meer aan het ver
leden denken, noch aan de fouten, die anderen
of wij zelve hebben gedaan.
Er is zoo juist een accoord onderteekend door
Daladier en Osusky, waarbij machtiging ver
leend wordt tet het weer vormen van een Tsje-
cho-Slowaaksch leger. Laten wij gaan strijden
aan den kant van Frankrijk, dat alles vertegen
woordigt, wat ons dierbaar is in moreel en ho-
maan opzicht. Onze vrije en democratische re
publiek zal herleven".
Lading suiker der Stuyvcsant
wordt vrij gegeven.
Het stoomschip „Stuyvesant" van de
K.N.S.M., dat Vrijdagavond j.l. te Amsterdam
in ballast binnenliep, daar het vrijwel de
geheele lading, welke grootendeels voor
Duitschland was gestemd, in Southampton
had moeten lossen, moest rapporteeren, dat
het ook tienduizend balen suiker voor Ne-
derlandsch binnenlandsch gebruik had moe
ten achterlaten. Dit was uiteraard geen
gunstig bericht met het oog op de huidige
schaarschte van suiker.
Thans blijkt echter, dat de Engelsche con
trole- ambtenaren eenige uren, nadat de
„Stuyvesant" de Londensche haven had ver
laten, waarheen het schip was opgestoomd. be
sloten hadden deze lading suiker vrij te geven.
Het schip was toen al buitengaats en het
moest zijn kostbare lading achterlaten.
Naar de Tel. verneemt zal thans het s.s.
..Oberon" van de K.N.S.M.. dat uit Grieken
land via de Downs naar Amsterdam terug
keert. deze tienduizend balen suiker vervoe
ren. Het schip ligt op het oogenblik te
Southampton te laden. Zoo het niet den ge-
heelen voorraad kan meenemen, zal een ander
K.N.S.M.-schip het resteerende deel vervoeren.
Regeering wil scholing van
arbeidskrachten.
toch
Om werkloosheid te verminderen.
Oproep aan werkgeversorganisaties.
De regeeringspersdienst meldt:
Het belangrijke vraagstuk van de weder
opneming van werkloozen in het bedrijfsleven
heeft de volle aandacht van de regeering. Deze
acht het noodzakelijk, dat, nu aan den eenen
kamt nog steeds groote werkloosheid bestaat
en aan den anderen kant nog bij voortdu
ring vraag naar arbeidskrachten valt waar
te nemen, terwijl ook uit de mobilisatie aan-
merkelijike verschuivingen voortvloeien, de
bezetting van open plaatsen op de arbeids
markt niet afstuit op een gebrek aan be
kwaamheid of geoefendheid van de beschik
bare arbeidskrachten. Daarom komt het de
regeering noodzakelijk voor, dat met kracht
wordt voortgegaan in de richting, welke den
laatsten tijd niet zonder succes is ingeslagen
om in voorkomende gevallen van overheids
wege behulpzaam te zijn bij de scholing, om
scholing, training enz. van arbeidskrachten
Aangezien hier in de eerste plaats de mede
werking van het bedrijfsleven noodzakelijk is
heeft de mnister van socialie zaken
zich in een uitvoerig schrijven tot de navol
gende werkgeversorganisatie gewend:
1 Het verbond van Prot.-Chr. Werkgevers
in Nederland.
2. De Alg. R.K. Werkgeversvereniging en
3 Het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers.
In dit schrijven heeft de minister van so
ciale zaken o.m. gewezen op het groote be
lang, dat het bedrijfsleven en de overheid
hebben om hier bij voortduring krachtig en
goed samen te werken en spreekt de minister
voorts zij h vertrouwen uit. dat de gevraagde
medewerking door het bedrijfsleven ten volle
zal kunnen worden verleend.
De minister vestigt er verder de aandacht
Zij waren bijna de Belgische
grens gepasseerd.
De marechaussee te Zundert. vlak bij de Bel
gische grens, is er in geslaagd drie van de vijf
Duitschers. die uit het Huis van Bewaring te
Haarlem ziin ontvlucht, te arresteeren. Het zijn
de 20-jarige H. C. en de 19-jarige F. P. heiden
geboren in Ostrawa. in het vroegere Tsjecho-
Slowakije en de 31-jarige H. K. E., die in Char-
lottenburg het levenslicht aanschouwde.
Zooals men weet zouden de twee eerstgenoem-
den er geen bezwaar tegen hebben gehad weer
naar Duitschland terug te keeren. Ze zouden na
melijk tot de Duitsche nationaal-socialistische
partij behooren. Ze zouden zich echter aan een
strafbaar feit in Duitschland hebben schuldig
gemaakt en hadden het daarom waarschijnlijk
raadzamer geoordeeld te vluchten.
Ook thans schenen zp toch niet veel lust te
hebben gehad weer naar Duitschland terug te
keeren want ze waren reeds bijna de Belgische
grens gepasseerd en het had maar zeer weinig
gescheeld of ze waren er inderdaad in geslaagd
uit ons land weg te komen. De derde arrestant
is een gevluchte communist, die reeds ltyj jaar
wegens een vermogensdelict in de Haarlemsche
Tevangenis heeft gezeten.
Het zal nu wel spoedig blijken of de verkla-
-ingen van den bewaker Blauwbroek kloppen
met de verhalen, die de vluchtelingen bij hun
verhoor zullen doen. Men hoopt thans spoedig
volledig de juiste toedracht van het gebeurde in
het Huis van Bewaring te vernemen. De arrestan
ten zullen zoo spoedig mogelijk op transport
naar Haarlem gesteld worden.
Thans zijn nog voortvluchtig dc 38-jarige W.
D. en de 33-jarige C. S., beiden communisten.
Laatstgenoemde is in den nacht van de ontsnap
ping nog in Velsen geweest, waar hij vermoede
lijk een meisje heeft bezocht. Men neemt aan,
dat hp daarna op de fiets verder gevlucht ifr