Duitschland! wapensmidse
uieckt op volle kcacfit
Indrukken uit het Roergebied
Artillerie in actie
Het Visscherijbedrijf en nog
wat.
Men schrijft ons:
We moeten het er allemaal wel over eens zijn,
dat het bedrijf muurvast in de magere jaren
Bit. Eerst hebben moeilijkheden met den
export het hunne er toe bijgedragen om den
toestand hoe langer hoe verwarder te maken.
De internationale toestand doet nu heelemaal
de deur dicht.
Heeft de Regeering beslag gelegd op een
gedeelte van de vloot, de rest ligt stil wegens
het mijnengevaar. Na veel overleg heeft juist
dezer dagen 1 trawler zee gekozen. Het
spreekt vanzelf dat zoo'n enkele trawler, ook
al zouden er meer dit voorbeeld volgen, het
visscherijbedrijf niet normaal doet func-
tioneeren.
Er wordt zelfs hier en daar gemompeld;
dat zoo'n beetje meer of minder visch den
handel niet anders dan geld kan kosten. Hef
is inderdaad waar, er wordt wat visch aan
gevoerd door enkele schuitjes en verder wat
consignatievisch uit het buitenland. Maar men
zou versteld, staan indien de boeken van den
handel eens opengelegd werden en men klaar
en duidelijk de negatieve resultaten van het
„zakendoen" der laatste weken kon zien.
Eenige honderden handelaren staan om een
handjevol visch. De onderlinge concurrentie
doet verder de rest.
Onmogelijk duur is de „volksvisch" de
handel in IJmuiden wil zijn klanten toch van
visch voorzien, de consument betaalt die
hooge prijzen niet en de handel wacht nog
steeds op het binnenkomen van uitstaande
posten. De handel strijdt een hopeloozen strijd
al jaren lang. Wordt eenerzij ds allies in het
werk gesteld om den toeloop tot den afslag tot
in het oneindige op te voeren door uitzon
derlijk gunstige bepalingen voor de z.g. dag-
jesmenschen, anderzijds worden de lasten
voor den te IJmuiden gevestigden handel in
gelijke mate verzwaard. Ook in den visch
handel voltrekt zich een revolutie.
De groothandel die meegeholpen heeft het
visscherijbedrijf groot te maken, is thans op 'n
oor na gevild.
Overal verschijnen steunregelingen voor di
verse takken van handel en bedrijf. In IJmui
den ziet men een belangrijk bedrijf ten gron
de gaan door een teveel aan Overheidsmaat
regelen.
Men kan aannemen dat de Overheid eerlijk
gemeend heeft ook den vischhandel te kunnen
helpen. Resultaten?
1. De Ned. Visscherij-Centrale werd opge
richt. Een geld-verslindend lichaam, zoowel
voor handel als Overheid. De eenige licht
zijde, werk voer vele ambtenaren.
2. Regeerings-onderhandelaars, die met de
beste bedoelingen bezield, niet hebben kun
nen beletten dat de export meer en meer ach
teruit liep.
3. De accijns op de bakolie (meer dan hon
derd procent van den inkoopprijs) alsmede 4
procent van de in deze olie gebakken visch,
waren toch niet bedoeld als de genadeslag?
Natuurlijk niet, want
4. de Regeering is zelf een vischzaak begon
nen, d.w.z. in een uitzonderlijke positie, want
de risico wordt gedragen door de belasting
betalers of m.a.w. de vischhandel in IJmui
den wordt gedwongen een concurrent in het
leven te houden. Dit risico beteekent voor
het jaar 1940 b.v. dat er ongeveer vier hon
derdduizend kostelijke Nederlandsche gul
dentjes noodig zijn om enkele werkloozen
een denkbeeldig goedkoop vischje te laten
eten.
Eigenlijk is er geen sprake van goedkoope
visch voor de werkloozen, want slechts 1/3
van het uitgetrokken bedrag wordt besteed
voor de visch De rest is voor de bestrijding der
onkosten.
Ook van deze zonderlinge wijze van zaken
doen door de Overheid is de handel de dupe
geworden.
Wat is er terechtgekomen van de positieve
Regeeringsverklaring dat de vischhandel geen
schade zou ondervhiden en de vischverstrek-
kmg de Overheid geen geld mocht kosten?
Niets en nog eens niets!
Het is nu al sedert jaren dat de visch-groot-
handel de klappen moet opvangen, te begin
nen in IJmuiden en eindigend in Den Haag.
Hoe lang nog?!
De reis van de Adelante.
Concurrentie van buitenlandsc-ben haring.
Zooals elders is vermeld wordt voor de
Woensdagmarkt verwacht de stoomtrawler Ade
lante IJM 19 met 900 manden visch. Nader ver
nemen wij, dat de Adelante 830 manden haring
en 70 manden makreel aan boord heeft.
Het spreekt vanzelf, dat de reeders in ver
band met de zeer hooge extra onkosten door de
oorlogsrisico alleen booten naar zee kunnen
zenden, wanneer goede prijzen voor de visch ge
maakt worden. Het was voor de reeders der
Adelante, de N.V. Visscherij Maatschappij „De
Daad" dan ook een teleurstelling dat heden 600
kisten ingevoerde haring aan den afslag waren,
afkomstig uit Ostende.
Dit feit heeft de Directie aanleiding gegeven
het volgende telegram naar den Minister van
Economische Zaken te zenden:
„Mte groote moeite en kosten voer Don
derdag 5 October onze stoomtrawler Ade
lante ter haringvangst. Dit schip zal mor
gen, Woensdag te IJmuiden markten.
Heden echter waren voor het eerst onge
veer 600 kisten aangevoerde haring aan
de markt. Na informatie blijkt, dat invoer
toestemming werd gegeven na het vertrek
van onzen stoomtrawler. Door een en an
der zal de animo tot uitvaren verdwijnen
daar de haringprijzen reeds heden aanmer
kelijk daalden".
NIEUWE DIRECTEUR VAN „HALLELUJAH"
BENOEMD.
Naar wij vernemen heeft het bestuur van
de Clir. Gem. aZngveraeniging .Hallelujah"
in de plaats van wijlen den her Theo van
Zutphen benoemd tot directeur van het kooi
de heer P. J. Potgieser te Beverwijk, directeur
van de Chr. Gem. Zangvereeniging „Vox
Humana", de arbeiderszangvereeniging „De
Daad" en het Geheelonthouderskoor aldaar.
HEDEN NOG GEEN TRAWLER NAAR ZEE.
Ofschoon er zooals wij reeds hebben gemeld,
eenige trawlers klaar liggen om naar zee te
gaan is er heden nog geen enkele vertrok
ken.
ONTSPANNINGSAVOND IJMUIDER
FEDERATIE.
Woensdagavond organiseert de IJmuider Fe
deratie voor hare leden en hun dames een ont
spanningsavond in het Thalia-Theater, waar het
Meyer Hamel Cabaret Ensemble zal optreden.
Het ongeluk niet de „Indra''
In het Antonius Ziekenhuis liggen twee
slachtoffers van den oorlog. Het zijn twee
opvarenden, waaronder een stuurman van
het Finsche stoomschip „Indra", dat giste
ren nabij Terschelling op een mijn is ge-
loopen.
Wij hebben de mannen in het ziekenhuis
opgezocht om iets naders omtrent de ramp
te vernemen. Beiden lagen met het hoofd
zwaar in het verband in het heldere bed. Zij
zijn niet ernstig gewond, maar het was hen
wel aan te zien dat zij nog zeer onder den
indruk waren van hetgeen hun was over
komen.
De stuurman., een flinke jonge kerel, bleek
een beetje Engelse h te spreken. Hij vertelde
ons, dat zij met een laiding hout uit Sundsvall
kwamen. Gistermiddag half 2 liep hun schip
ter hoogte van Terschelling op 7 a 8 mijl uit
de kust, dus in het Engelsche mijnengebied
op een mijn. De „Indra" werd midscheeps
getroffen en er ontstond een flink gat in het
schip, zoodat er direct veel water naar bin
nendrong en de „Indra" slagzij maakte. Ook
raakte de machine onklaar. Tijdens het on
geluk was het slecht weer, zoodat er groot
gevaar bestond, dat het schip zou zinken. Een
geluk was het dat de „Indra" zich vlak bij
het Zweedsche stoomschip „Eriksborg" be
vond, waardoor de bemanning en de drie
vrouwelijke passagiers zich spoedig in veilig
heid konden brengen aan boord van het
Zweedsche schip.
Helaas bleken er drie slachtoffers te zijn.
Dit waren de ongeveer 40 jarige machinist,
de ongeveer 25-jarige donkeyman en een
ongeveer 20-jarige stoker, die door de explosie
in de machinekamer werden gedood. Of hun
lijken geborgen waren wist de Finsche stuur
man niet. Er was een Nederlandsche loods
aan boord die ook gered werd.
De beide mannen waren de eenigen, die
min of meer ernstig gewond werden.
Van de overige leden der bemanning werden
nog enkele licht gewond. Het was den stuur
man bekend, dat de „Indra" was blijven
drijven. Hij dacht wel, dat als het mooi weer
geweest was, de bemanning het schip niet
had behoeven te verlaten.
De „Indra" is een boot van bijna 40 jaar
en meet ruim 2000 ton.
De slachtoffers.
Naar wij nader vernemen zijn bij het on
geluk omgekomen de eerste machinist Marln-
lund, de donkeyman Multauen en de stoker
Farm.
GROOTE AANVOER VAN CONSIGNATIE
VISCH.
Heden was behalve een groote partij haring
uit Ostende veel visch uit Denemarken aan den
afslag.
De visch uit Denemarken wordt aangevoerd
door zeer groote vrachtauto's, die vele duizen
den kilo's kunnen vervoeren.
Ook was er weer veel snoekbaars aan den
COMITé VOOR O. EN O.
Simultaan-séance schaken.
Maandagavond heeft het Comité voor O. en O.
een simultaan-séance schaken georganiseerd in
de militaire cantine van de Witte Bioscoop. De
hoofdklassespeler sergeant H. M. Slagt speelde
10 partijen, waarvan 8 gewonnen, 1 remise en
1 verloren. Het was een interessante wedstrijd,
die echter wegens het slechte weer maar matig
was bezocht.
MARKTBERICHT IJMUIDEN.
Versche visch:
IJmuiden 10 October 1939.
Tarbot 125 ct. per K.G.
Tong 16082 ct. per K.G.
Zetschol f 24 per 50 K.G,
Kleinschol f 23.5015.50 per 50 K.G.
Schar f 8,506.20 per 50 K.G.
Wijting f 8—7.50 per 50 K.G.
Besomming IJmuiden.
Kotters: IJM. 214 f 622; U.K. 104 f 23.
DR. W. D. HELDERMAN t
In den ouderdom van 50 jaar is Maandag
overleden Dr. W. D. Helderman, doctor in
de chemie en chef van het laboratorium van
de Kon. Ned. Papierfabr. v. Gelder Zonen teVel
sen.
Dr. Helderman die aan de Universiteit te
Utrecht afstudeerde, hield zich voornamelijk
bezig met research-werkzaamheden op het
laboratorium der Papierfabriek waar hij
reeds sinds 1924 werkzaam was.
De crematie zal Donderdag te 11.40 uur
in het crematorium te Westerveld plaats
hebben
DISTRIBUTIE VAN PETROLEUM.
Hedenmorgen zijn huis aan huis formulie
ren uitgereikt namens de leiding van den dis-
tributiedienst der gemeente, waarin aan
gekondigd wordt dat wellicht tot distributie
van petroleum zal moeten worden overge
gaan. Ten einde eventueel kaarten voor deze
distributie te kunnen verkrijgen zonder
welke geen petroleum zal kunnen worden ge
kocht, is het noodzakelijk dat deze formulie
ren uiterlijk binnen 2 dagen na de uitreiking
weer bij den distributiedienst worden inge
leverd.
HEEMSKERK
BRAND.
Maandagmorgen bemerkte de bakker S. dal
zijn schuur welke achter de bakkerij gelegen
is, in brand stond. In de schuur waren een
waschmachine en eenige fietsen geborgen, bo
vendien waren er levensmiddelen in opgesla
gen.
De brand greep snel om zich heen en liet
zich ernstig aanzien. De brandspuit was spoe
dig ter plaatse. Van de schuur was niets meer
te~redden wel wist men de aangrenzende ge
bouwen te sparen. De schade wordt door ver
zekering gedekt.
TOONEEL.
De tooneelclub der St. Joseph-Gezellen heeft
in studie genomen „Gekocht en betaald",
toonelspel ln vier bedrijven.
SANTPOORT
INBRAAK AAN DEN KERKWEG.
In een wonnig aan den Kerkweg is door
middel van inbraak, diefstal geplegd. Eenig
geld en een horloge wordt vermist. De politic
heeft de zaak in handen.
Verwachting geldig van hedenavond tot mor
genavond ongeveer 19 uur
Voor het zuiden:
Betrokken tot halfbewolkt. Geen re
gen van beteekenis. Zwakke tot matige
veranderlijke wind. Weinig verandering
in temperatuur.
Voor het noorden:
Betrokken tot zwaarbewolkt. Geen re
gen van beteekenis. Meest matige wind
uit oostelijke richtingen. Weinig veran
dering in temperatuur.
THERMOMETERSTAND
Hoogste gisteren
Laagste hedennacht
Hoogste heden
48 F.
42 F.
43 F.
HOOG WATER TE IJMUIDEN
Woensdag v.m. 1.2o uur; n.m. 1.44 uur.
Donderdag v.m. 2.06 uur; n.m. 2.30 uur
Vrijdag v.m. 1.20 uur; n.m. 1.44 uur.
481e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
5de klasse. 14de lüst
Trekking van Dinsdag 1(1 üctobei 1939
Hooge Prijzen
i 5000.— 16477
1000.— 1814 3622 7460 7472 9763
400.- 9485 15246 16027 16234
200.— 9595 10880 17035
100.- 3121 3904 5374 6127 7101 9701 1102E
11928 15036 16644 18318 19779 20099 20424 20678
Prijzen var I 70.—
1099 1267 1271 1493 1584 1599 1605 1607
1654 1686 1782 1791 1936 2174 2280 2384
2398 2409 2472 2686 2714 2745 2846 2970
3010 3107 3153 3186 3234 3253 3382 3412
36G7 3691 3793 3888 3920 4012 4044 4229
4299 4404 4484 4594 4736 4769 4795 4873
4876 4887 4937 5012 5038 5054 5055 5304
5407 5483 5533 5569 5788 5808 6102 6115
6231 6485 6689 6760 6783 6792 Ó795 714}.
7187 7192 7210 7358 7528 7655 7661 7804
7809 7912 8046 8112 8167 8200 8208 8256
8261 8313 8387 8426 8451 8518 8754 8970
9015 9016 9184 9217 9328 9508 8594 9622
9726 9814 9926 10078 10114 10275 10355 10358
10453 10833 10834 10895 10906 11007 11015 11100
11163 11171 11448 11457 11485 11629 11669 11682
11874 11997 12049 12069 12396 12397 12437 12652
12706
12792 12807 12892 12979 13051 13067 13236 13329
13341 13363 13620 13635 13638 13667 13820 13862
13919 13942 14071 14205 14389 14417 14536 1454b
14629 14634 14639 14773 14937 14957 15045 1523]
15400 15528 15554 15581 15709 15743 15936 15992
16122 16209 16252 16342 16385 16487 16720 1674!
16819 16834 16862 17004 17062 17229 17332 1738!
17382 17479 17644 17760 17943 17955 17963 18158
1828C 18287 18297 18351 18441 18529 18620 18721
18790
1881] 18909 18956 18964 1904C 19356 19369 19396
19446 19469 19531 19662 19672 19700 19702 19802
1S805 19958 20131 20208 20225 20228 20273 20414
20439 20443 20493 20666 2Ü740 20760 20761 20785
20834 20986 21087 21325 2141s 21429 21430 2144'.
2146C 21530 21717 21762 2189i 21962
Nieten
1055
1167
1169
1233
1265
1341
1404
1409
1421
1431
1433
1456
1461
1484
1497
1504
1536
1555
1562
1564
1566
1598
1660
1752
1764
1797
1808
1852
1858
1865
1904
1933
1938
1946
1952
2017
2044
2064
2078
2089
2093
2109
2117
2155
2181
2191
2214
2220
2228
2238
2272
2294
2328
2359
2363
2466
2470
2475
2480
2499
2602
2641
2657
2676
2690
2724
2726
2838
2843
2852
2906
2964
3011
3016
3018
3119
3141
3143
3220
3224
3269
3274
3277
3315
3328
3353
3368
3376
3413
3420
3447
3450
3460
3493
3528
3530
3568
3621
3622
3636
3679
3687
370C
3744
3764
3780
4013
4021
4038
4080
4085
4098
4099
4111
4132
4133
4161
4165
4184
4221
4241
4254
4257
4285
4317
4344
4348
4374
4379
4458
4572
4596
4619
4661
4673
4768
4773
4819
4864
488C
4920
4968
5016
5028
5035
5047
5076
5158
5165
5172
5185
5208
5211
5291
5363
5409
5435
5439
5444
5541
5552
5560
5585
5587
5594
5655
5684
5687
5841
5855
5860
5980
6035
6055
6086
6143
6195
6196
6221
6301
6321
6323
6325
6351
6373
6398
6405
6425
6450
6454
6494
6515
6534
6557
6621
6695
6704
6707
6716
6747
6756
6786
6793
6813
6838
6850
6899
6900
6906
6992
6993
6995
7005
7007
7022
7040
7093
7153
7277
7299
7304
7327
7338
7377
7387
7417
7421
7516
7519
7539
7550
7555
7584
7587
7598
7604
7623
7645
7787
7797
7822
7824
7836
7866
7867
7880
7885
7900
7905
7915
7940
8009
8010
8011
8033
8044
8049
8084
8104
8109
8178
8205
8214
8255
8344
8369
8373
8423
8521
8564
8693
8706
8766
8824
8839
8850
8866
8918
8962
9008
9030
9032
9070
9124
9185
9284
9302
9361
3447
9465
9503
9512
9566
9576
9588
9606
9614
9615
9678
9688
9761
9773
9789
9791
3340
9877
9902
9906
9945
9949
9969
9999
10002
10046
10062
10068
10082
10134
10138
10208
10217
10238
10295 10317 10320 10322 10332 10361 10363 10370
10382 10390 10393 10409 10425 10438 10447 10448
10494 10513 10516 10521 10614 10719 10728 10751
10777 10788 10826 10827 10839 10886 10894 10918
10938 11039 11048 11082 11110 11164 11169 11193
11299 11312 11314 11348 11355 11397 11404 11412
11418 11422 11458 11464 11493 11498 11505 11534
11587 11605 11663 11778 11856 11859 11861 11876
11965 11989 12015 12026 12032 12061 12078
12090 12108 12130 12135 12162 12174 12260 12298
12314 12380 12381 12390 12406 12416 12461 12504
12511 12518 12557 12636 12645 12715 12743 12750
12787 12835 12840 12855 12872 12900 12932 12933
12939 12947 12968 13021 13064 13115 13117 13159
13171 13210 13216 13307 13324 13370 13384 13413
13427 13447 13455 13630 13641 13642 13669 13672
13681 13702 13723 13761 13797 13829 13872 13883
13902 13953 13958 13967 13979 13983 13997 14017
14025 14034 14043 14091 14103 14159 14329 14374
14380 14390 14407 14427 14473 14475 14559 14584
14590 14592 14602 14689 14720 14778 14798 14820
14860 14920 14970 14977 15006 15035 15044 15114
15141 15226 15307 15358 15435 15457 15462 15513
15567 15616 15624 15626 15666 15742 15759 15783
15790 15837 15895 15929 15931 15939 15978 16035
16075 16100 16118 16120 16127 16174 16182 16184
16201 16202 16238 16262 16323 16372 16467
16475 16518 16594 16656 16665 16666 16696 16714
16734 16779 16793 16796 16793 16800 16845 16861
16883 16938 16972 16997 17107 17114 17159 17196
17265 17306 17310 17342 17345 17348 17389 17405
17421 17428 17447 17494 17539 17541 17553 17592
17594 17615 17765 17780 17801 17852 17855 17871
17913 17937 17948 17967 17969 17976 17992 18022
18101 18179 18242 18250 18253 18263 18299
18308 18329 18368 18383 18406 18431 18473 18475
18489 18511 18521 18530 18531 18592 18598 18607
18616 18694 18718 18728 18735 18746 18780 18874
13890 18963 19018 19030 19058 19112 19151 19158
19223
19258 19314 19329 19351 19352 19365 19380 19404
19422 19443 19451 19461 19491 19511 19555 19584
19606 19615 19618 19635 19652 19681 19682 19738
19759 19830 20003 20023 20031 20064 20183 20226
20230 20244 20259 20268 20295 20323 20336 20350
20454 20466 20486 20502 20656 20705 20710 20757
20809 20820 20831 20860 20863 20880 20937 20975
21018 21019 21060 21065 21144 21224 21239 21240
21259 21266 21281 21351 21353 21476 21482 21531
'158. 21648 31685 21807 21«"3 21850 21905 21916
1943 21959 21994
Verbetering 5e Klasse 13e lijst: 8637 met
f70 m. z. 8637.
Canlcaslen tusschen ticfit en
denkec.
West Duitschland, 7 October
(Van onzen specialen verslaggever)
Karl, wo bist du? hoor ik een vrouwen
stem vragen.
Hier! antwoordt een mannenstem.
Ik hoor voeten schuifelen, voorzichtig, lang
zaam. Het geluid verwijdert zich. Maar ik heb
geen mensch, zelfs geen schaduw gezien. Ik
hoor een tram gieren in een bocht van de
rails, een tram die ik niet zie. Een trein da
vert over een viaduct maar die trein is on
zichtbaar
Midden in een stad in het Roergebied sta
ik, op een punt, waar anders tot diep in den
nacht een groote drukte heerscht. Nu is het
er stil. En omdat de maan zich al den gan-
schen avond achter een dik wolkendek ver
bergt kan men geen hand voor oogen zien.
Een klamme duisternis houdt alles omvangen
Auto's doemen op, spookachtig snel. Zij voe
ren een licht dat nauwelijks zichtbaar is en
dat men pas ontwaart als het voertuig al vlak
bij is. Even flitst dan een oranje richtingaan
wijzer aan en weg is de auto al weer.
Er wordt een hand op mijn schouder ge
legd. Ik schrik. Ik heb niemand hooren na
deren, niemand opzij of vooruit gezien.-
Verzeihung! zegt een stem vlak bij me.
De hand laat los. De eigenaar is verdwenen
Een huis binnen gegaan en niemand heb ik
gezien. Maar ik heb het geluid van een draai
deur gehoord en kan daaruit de conclusie
trekken, dat er een restaurant moet zijn hier.
Vaag dringt de muziek van een orkestje tot
me door, nu ik mijn ooren spits. Ik tracht de
draaideur te vinden. Het lukt.
En eensklaps sta ik in het volle licht van
een overvuld café. Ik knipper met mijn oogen
en ben verblind. Langzaam wen ik aan het
licht. Hier is leven en vertier, hier is alles
weer normaal. Het orkest speelt een vroolijk
wijsje, er wordt gedanst, men vertoont een
uitstekend variétéprogram.
Buiten echter regeert de duisternis
Deze duisternis, die na zonsondergang als
een beklemming over West Duitschland neer
daalt, is het klinkt misschien vreemd het
meest opvallende teeken, dat deze staat zich
in oorlog bevindt.
Alles gaat hier immers zijn gewonen gang.
Het overschrijden van de Nederlandsch-
Duitsche grens is even een kleine sensatie.
Men geeft zich rekenschap van het feit, dat
het ginds nog vrede was en dat hier, twee
honderd meter verder, oorlog is en dat er on
bestemd gevaar dreigt, ook al bevindt men
zich ver van de plaatsen, waar gestreden
wordt.
Maar de trein rolt voort. Langs de spoor
baan graast het vee in de weiden. Vrouwen
zijn bezig de laatste resten van den oogst
binnen te halen. Twee kinderen spelen vreed
zaam met een geit. Alles is precies, zooals
het in vredestijd was. Een tweeden keer zal
het overschrijden van de grens geen sensatie
meer zijn!
Slechts zeer kleine verschillen met vroeger
trekken de aandacht. Hier en daar zijn de
plaatsnamen op de stationsgebouwen over
schilderd. De overkappingen van de perrons
zijn hier en daar met camouflagekleuren be
dekt. De belangrijkste stations staan onder
militaire bewaking. In de nabijheid van de
industriesteden zijn groote hoeveelheden goe
derenwagens verzameld, die zullen moeten
dienen om eventueele goederentransporten
snel uit te kunnen voeren. In de treinen be
vinden zich vele soldaten, die met verlof gaan
of van hun verlof terugkeeren naar hun gar
nizoen.
In de coupés hangt een opgewekte, optimis
tische stemming. Van iedereen krijgt men de
verwachting te hooren, dat het wel spoedig
vrede zal worden, of dat anders Duitschland
toch de overwinning zal behalen.
Wir kapitulieren nie! iè de vastbesloten,
eensluidende verklaring en opgetogen laat
men zich uit over het feit, dat in Polen zoo
snel een victorie werd behaald, dat de Duit-
sche luchtmacht de Engelsche zeemacht be
langrijke schade heeft kunnen toebrengen
en dat de Duitsche vliegers zich, zooals de
kranten hier schrijven, zooveel bekwamer too-
nen dan hun tegenstanders.
Als neutraal toeschouwer luistert men
nadenkelijk toe. Hebben al die hetzelfde ver
klarende menschen gelijk? Zal het spoedig
vrede zijn?
Ik kijk uit het coupéraampje. Wij passeeren
juist een belangrijk spoorwegknooppunt. Dicht
bij de spoorbaan ligt een boschje. Er bovenuit
rijst, als een reusachtig ooievaartsnest, een
uitkijkpost. Een soldaat staat erop en tuurt
door een kijker naar den voorbijrollenden
trein. Naast hem staat een machinegeweer of
een stuk luchtafweergeschut opgesteld. Ver
derop zijn meer wachtposten. Ook de wegen
zijn hier en daar bewaakt. Men ziet patrouil
les. Bij de bruggen liggen militairen
Ondanks alle vredesverwachtingen is men
dus op onheil voorbereid. Het optimisme dei-
bevolking weerhoudt de autoriteiten niet de
noodige voorzorgsmaatregelen te nemen. In
Polen is bewezen, tot welk een noodlottige
ontwikkeling te weinig voorzorg kan leiden.
In Duitschland dit bleek gedurende de da
gen, die ik nu in het Westen heb doorgebracht
telkens weer opnieuw is alles militair voor
treffelijk georganiseerd en geen voorzorgs
maatregel is achterwege gebleven.
Maar dit weinige is alles wat in den trein
op oorlog wijst, aan strijd herinnert
lijk. Alleen zijn de menu's wat kirt.
staan op de spijskaarten enkele wrwït
zonder vleesch, vet of broodkaarten i1®'
gen zijn. Het zijn sobere gerechten
voor een groot deel uit macaroni ót ®!l
pelen bestaande. Ook de gerechten
alleen met kaarten krijgen kan ziin
aantal en sober. fn gering in
Buitenlanders kunnen rekrw.r
kaarten krijgen, had men mij zezeïn ïti!-
naar Duitschland vertrok. ïaot li
Ik had die den eersten dag nog nw
heb desondanks geen honger geleden o 59
uitstekende Rijnzalm. Maar brood i 11
te krijgen. Vleesch ook niet, maar het
vleesch]ooze dag. Den volgenden da» y ,1"1
mij erop verheugd, in het bezit van s. Ik
dlge kaarten, vleesch te kunnen kriimï v
helaas: vgen. Maar
- Fleisch gibt es heute nichti zel s. o.
In andere steden daarentegen k?e.„
rood zonder broodkaarten en - tl
voor 100 gram vleesch een portie dt, 9
zeker het dubbele heeft gewogen Ma,! f'
dag van vleeschkaarten zonder vlejv, I?
stond miin maaltiid 's miririorrc „u r^u
stond mijn maaltijd 's middags uit een
appelpannekoek met een ei en des avond-Q'
appelmoes met een aardappelpannekoe)
Met een leege maag loopt echter nie
rond. Iedereen ziet er goed gevoed uit
is het een typisch gezicht, Vm^ hiS
daar in goede restaurants uitstekend ppuI
de menschen de helft van hun flinke S,
vleesch in een paar servetjes ziet wikkel™7
in hun zak steken.
- Guten Appetit! zegt de Ober als ze
gaan.
Ik heb twee tochten door het Roereehld
gemaakt, door Duitschland's wapensSÏ
beide keeren heeft die tocht een dienen In
druk op mij gemaakt. a'
Ik was in Essen en in Steele, in Bochum m
in Gelsenkirchen Bür, in Recklinghausen n
in Muhlheim, in Duisburg en Oberhausen in
Wanne Eickel en in Witten, in Hagen en ln
Ludenscheid. En overal wordt, waar men ook
kijkt, op volle kracht gewerkt. Men ziet roo-
kende schoorsteenen en dampende hoogovens
Men hoort de machines ratelen en brommen
en ziet ontelbare transporttreinen rijden be
laden met kolen, met cokes, met metaainro-
ducten. Duizenden zijn hier aan den arbeid
en waar men mannen tekort kwam heeft men
vrouwen ingezet. Zelfs in de mijnen, zoo werd
mij verteld, zonder dat ik de volkomen juist-
heid kon controleeren, werken vrouwen Er
worden lange dagen gemaakt. Van een acht-
urendag, zelfs van een tienurendag is voor
velen geen sprake meer. Een twaalfurige dag
met korte schaften schijnt voor velen nor
maal. Maar de stemming is goed. Men kan
niet anders dan de discipline bewonderen,
onverschillig met wien men ook spreekt.
Rustelooze arbeid, dag en nachtploegen
wisselen elkander af. Fel laaien de vlammen
der fabrieksvuren op, driftig mokeren door
dringende hamerslagen.
Zonder goed materiaal kan een goed sol
daat niet vechten! heeft Goering gezegd en
hij verklaarde erbij, dat er in Duitschland
voor het allerbeste materiaal gezorgd is, dat
de fabrieken geen seconde stil staan en dat
er, terwijl aan het front de soldaat zijn leven
waagt, achter het front gewerkt wordt.
Inderdaad: er wordt gewerkt zonder op
houden. Tal van fabrieken, die oorspronkelijk
in het geheel niet voor het leger werkten,
hebben zich omgesteld en fabriceeren nu oor
logsmateriaal, onverschillig of het textiel-
dan wel metaalfabrieken zijn.
Hier heeft men op luchtaanvallen gerekend.
Van den eersten oorlogsdag af. Op bommen,
die de hoogovens zouden verwoesten en de
daverende machines tot stilstand zouden
brengen, op aanvallen, die het leven van hen
die boven den grond werken evenzeer zouden
bedreigen als van hen die het zwarte goud
uit de schachten halen.
Die aanvallen zijn uitgebleven. Maar men
houdt rekening met de mogelijkheid, dat n
komen zullen in deze rusteloos werkende wa
pensmidse en men is er grondig op voorbereid.
(Nadruk verboden).
aan het Westelijk front.
Vijandelijke duikboot
volgens Fransch legerbericht,
met succes aangevallen
Het Fransche legerbericht van den och
tend van den tienden October luidt: „Ten
Oost-Westen van de Saar zijn vijandelijke
patrouilles nog steeds zeer actief. Weder-
zijdsche actie der artillerie in dezelfde
streken".
Maandagavond meldde het Fransche ie*
gerbericht:
„Zeer groote activiteit van de vijande
lijke patrouilles tusschen Moezel en Saar.
Hier en daar artillerievuur tusschen Moe
zel en Rijn.
Op zee hebben onze strijdkrachten
pen vijand lijken onderzeeër aange
vallen.''
Havas geeft de volgende toelichting aan
gercommuniqués:
de
Aan weersziiden bezetten de troepen
beproefde tactische stellingen, welker Pe_
ente ver^terkingcplpirienten verbonden o 5
dekt en krachtig geconsolideerd worden^
veldwerken. De artillerie staat gereed en "J
stukken, die reeds in de versterkingen s o
zijn enorme hoeveelheden veldgeschut,
zwaar en licht kaliber, gevoegd, zonder nog
ie troepen te spreken.
Ook in de steden bemerkt men weinig. Men
ziet wat minder mannen dan gewoonlijk
Maar men meene niet, dat Duitschland reeds
alles heeft gemobiliseerd wat gemobiliseerd
kon worden, dat het vrouwelijk element in
de straten domineert. Ontelbare mannen zijn
achtergebleven en het is gemakkelijk te zien,
dat Duitschland nog uit groote reserves zal
kunnen putten, wanneer dit gewenscht mocht
zijn.
Er rijden minder auto's, minder vrachtwa-
gens vooral, maar daarentegen veel meer mi-
j litaire auto's, dan men gewoon is te zien. Tal
van officieele autobusdiensten zijn opgehe-
|ven; er wordt ook hier benzine gespaard. En
de menschen die anders met de bussen reizen,
moeten zich thans bepalen tot de sterk in
aantal verminderde treinen. umene wapenen, waaruij ujjv. i
Zelfs in de cafés is alles precies als gewoon- Fransche aanvalswagens uitstekend vow®*
Aan weerszijde van de contact""',e J_
in de afgeloopen vijf weken mill;0
manschappen bijeengebracht, m>1110
tonnenmateriaal, mitrailleurs, 'can011pr.
van ieder kaliber, springstoffen van
lei aard, gelijk men in de militaire
schiedenis nooit opeengehoopt heeft g
zelfs niet tijdens de verschrikkelijke ro«
riaal-veldslagen van den vorigen oo
Voorts zijn de afgeloopen weken J*.
wcest voor het stalen van een zeer gro
tal eenheden en het beproeven van zeke
nische wapenen, waarbij bijv. blee.k,
