ü)e inqei&che (luchtmacht
i den ewdoq.
DALADIER versus het „dictaat
van het geweld"
RAM®
WOENSDAG 11 OCTOBER 1939
Britsche jachtvliegtuigen
sneller dan de Duitsche,
zegt Sir Kingsley Wood.
£oiagta(isc(ie kaait
van de Sieg.(ciediiaie
ueuxaacdigd.
Sir Kingsley Wood.
In liet Lagerhuis heeft de minister van
luchtvaart, Kingsley Wood, gisteren verklaard,
dat in de eerste vier weken van den oorlog
de luchtmacht 72 keer onderzeeërs heeft
waargenomen en 34 keer tot den aanval is
overgegaan. Benige hiervan hebben zonder
twijfel succes gehad.
De minister zeide verder, dat de maatrege
len om de luchtmacht in staat van oorlog te
brengen met de grootste snelheid en doel
treffendheid zijn uitgevoerd, de geest en hét
moreel van de manschappen der luchtmacht
zijn uitstekend. Manschappen en officieren
zijn trotsch op hun kracht en vol vertrouwen
dat zij goed werk kunnen doen en den vijand
zware verliezen zullen toebrengen.
Sprekende over het werk van de Britsche
luchtmacht in Frankrijk, zeide minister
Kingsley Wood, dat de escadrilles zonder
haperen naar Frankrijk zijn overgebracht en
hun werk zijn begonnen. Stappen zijn geno
men om het opleiden van personeel te be
spoedigen, voor zoover dit in overeenstem
ming kan worden gebracht met de doel
matigheid en de veiligheid.
De minister voegde hieraan toe, dat
uit verschillende luchtgevechten met den
vijand gebleken is, dat de hooge dunk,
I welke van de luchtmacht was gevormd,
I niet overdreven, was. De Duitsohers heb-
I ben hoog opgegeven van hun luchtmacht,
i in het bijzonder van hun jachtvliegtui-
I gen, doch de feiten hebben aangetoond,
dat de modernste Britsche jachtvliegtui
gen beter zijn dan de Duitsche. Een van
de laatste typen Messerschmidt is gaaf in
Fransche handen gevallen daardoor is
tóen in staat geweest het te toetsen.
Vervolgens zeide de minister, dat sommige
Duitsche mededeelingen over omlaaggescho-
ten vliegtuigen juist zijn geweest, anderen
waren schromelijk overdreven.
De snelheid, waarmede vliegtuigen worden
geproduceerd sedert het uitbreken van den
oorlog, is ongekend. De fabrieken werken
steeds sneller en binnenkort zullen nieuwe
fabrieken gereed komen.
Binnen korten tijd zal de productie van
vliegtuigen meer dan twee keer zoo snel zijn
als thans.
In het vervolg van zijn verklaring zeide de
minister van luchtvaart, dat gevangen leden
van de bemanningen van Duitsche duikboo-
ten hebben verklaard, dat de aanwezigheid
van vliegtuigen bij een escorte dikwijls de
commandanten weerhoudt aan te vallen.
Dag en nacht boven vijandelijk
gebied.
Verder deelde hij mede, dat de lucht
macht dag en nacht verkenningsvluch
ten uitvoert boven vijandelijk gebied en
zich zoo vertrouwd maakt met het ter
rein. Hierbij worden de verdedigingswer
ken van den vijand beproefd en de troe
penbewegingen van den vijand gade ge
slagen. Zoo is een volledige fotografische
kaart van de Siegfriedlinie tot stand ge
bracht.
Des nachts zijn onder moeilijke weersom
standigheden verkenningsvluchten van dui
zenden mijlen uitgevoerd. Het uitgooien van
strooibiljetten achtte de minister van groot
belang voor het geven van inlichtingen aan
bet Duitsche volk. Op Duitsche gevange-
nen zijn deze strooibiljetten gevonden, niet
tegenstaande de zware straffen waarmede
personen, die deze biljetten oprapen, worden
bedreigd.
Ten aanzien van de Duitsche verklaring,
dat de burgers van Berlijn rustig hebben ge
slapen tijdens de Britsche vluchten boven Ber
lijn, zeide de minister: „Bij hun terugkeer
spraken de Britsche vliegers over zoeklich
ten, welke op hen waren gericht en over
vuur, dat op hen was geopend, zoodat we al
leen kunnen constateeren dat de bewoners
van Berlijn wel heel vast moeten slapen."
Vervolgens zeide hij, dat de Britsche vlie
gers in Frankrijk met de grootste gastvrijheid
zijn ontvangen.
Kingsley Wood verklaarde verder, dat
de recruteering van vliegers het systeem
van vrijwilligers handhaaft. In de veer
tien dagen, welke volgden op het uitbre
ken van den oorlog, zijn 10.000 vrijwilli
gers voor de luchtvaart aangenomen. Een
groot aantal vrouwen is aangenomen
voor de vrouwelijke hulpdiensten van de
luchtmacht en een groot aantal vroegere
leden van den burger-luchtwachtdienst
zijn ingelijfd bij de luchtmacht.
Sprekende over de „geheimzinnige zaak te
Friedrichtshafen", zeide de minister, dat
noch de Fransche, noch de Britsche lucht
macht hiervoor verantwoordelijk is. Het werk
van de luchtmacht moet geleid worden door
ue strategische plannen, welke ten doel heb
ben den vijand te vernietigen. De luchtmacht
kan trotsch zijn op 'tgeen tot nu toe tot stand
Is gebracht. Zij is bereid te slaan en hard te
slaan op ieder oogenblik om haar deel bij te
uvagen om den oorlog te winnen.
Hierna deelde hij mede dat de regeering
£eet, dat Duitschland ernstige moeilijkheden
heeft in de vliegtuig-productie. Deze zijn ze
ker niet minder dan de moeilijkheden, welke
men in Engeland heeft. De Fransche vlieg
tuigproductie heeft den laatsten tijd grooten
voortgang gemaakt. In een onderhoud met
den Franschen minister van luchtvaart is
besloten tot een meer intensieve samenwer-
kig tusschen de Fransche en Britsche in
dustrie.
De hulp der Dominions.
Ten aanzien van de hulp van de Dominions
zeide de minister, dat ongetwijfeld de hulp,
welke de dominions thans zullen verleenen,
grooter zal zijn dan in den grooten oorlog. De
vliegtuigproductie in de Dominions zal ver
groot worden en de mogelijkheid om hier,
buiten gevaar voor aanvallen van den vijand
te produceeren en vliegers op te leiden, zal
ten volle worden uitgebuit.
Een technische commissie onder leiding van
Lord Riverdale is reeds op weg naar Canada,
waar zij vertegenwoordigers van Australië
en Nieuw Zeeland zal ontmoeten. Zuid-Afri-
ka verlangt om verschillende redenen zijn
personeel zelf op te leiden.
De minister verklaarde overtuigd te zijn,
dat de vliegers van thans op dezelfde groot-
sohe wijze hun taak zullen vervullen als
reeds eerder is gedaan.
Sir Kingsley Wood had op dit punt van zijn
rede drie kwartier gesproken en enkele leden
van de oppositie begonnen te protestee
ren tegen de lengte van de rede.
Het Huis toonde zich volgens Reuter over
het algemeen ingenomen met hetgeen door
de luchtmacht is volbracht.
Worosjilof krijgt een vliegtuig
van Goering.
Havas verneemt uit Moskou dat Goering
aan Maarschalk Worosjilof een sportvliegtuig
ten geschenke gegeven heeft.
Regeering van Estland afgetreden.
Voorzitter van het parlement wordt als
kabinetsformateur genoemd.
Naar Reuter uit Tallinn meldt is de Est-
landsche regeering afgetreden.
Geruchten willen, dat de nieuwe premier
prof. Jueri Uluots zal zijn, de voorzitter van
het Estlandsche parlement, die naar Moskou is
geweest om deel te nemen aan de Russisch-
Estlandsche besprekingen.
Men gelooft, dat de nieuwe minister van
buitenlandsche zaken prof. Ants Piip zal zijn,
eveneens een lid van de delegatie naar Moskou.
De onderhandelingen tusschen de U. S. S. R.
en Estland zijh thans op bevredigende wijze af
gesloten, zoo is gisteravond te Tallinn mede
gedeeld.
Maarschalk- Worosjilof heeft den chef van het
Estlandsche leger, generaal Laidoner, uitgenoo-
digd een bezoek aan Moskou te brengen. Lai
doner heeft de uitnoodiging aanvaard.
Opheffing van het Duitsche
gezantschap.
Volgens te Moskou ontvangen berichten zou
de Duitsche regeering voornemens 'zijn, haar
gezantschap te Tallinn te vervangen door een
consulaat-generaal.
Ip"^—li
PROGRAMMA
Chamberlain's verklaring
uitgesteld.
Op Donderdag vastgesteld.
In het Lagerhuis heeft Sir John Simon
gisteren medegedeeld, dat de wekelijksche
verklaring van den minister-president,
is uitgesteld van Woensdag tot Donder
dag.
De minister van oorlog, Hora Belislia, zal
vandaag zijn verklaring afleggen in plaats
van Donderdag en aangezien Donderdag de
debatten zullen worden gehouden over bui
tenlandsche zaken, zullen de debatten over
het ministerie van voorlichting en radio
eveneens vandaag worden gehouden.
DONDERDAG 12 OCTOBER.
HILVERSUM I 1875 en 414.4 M.
8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00
KRO. 2.00—12.00 NCRV.
8.00 Berichten ANP. 8.05—9.15 en
10.00 Gramofoonmuziek. 10.15 Morgendienst.
10.45 Gramofoonmuziek. 11.30 Godsdienstige
Causerie. 12.00 Berichten. 12.15 KRO-arkest
(12.451.10 Berichten ANP, gramofoonmu
ziek). 2.00 Handwerkuurtje. 3.003.55 Vocaal-
en instrumentaal concert. 4.00 Bijbellezing.
5.00 Gramofoonmuziek. 5.15 Handenarbeid
voor de jeugd. 5.45 Apollo en gramofoonmu
ziek. 6.45 CNV-kwartier. 7.00 Berichten. 7.15
Causerie „Metaalbewerking: Gereedschappen".
8.00 Berichten ANP, herhaling SOS-berich-
ten. 8.15 Het Nedeiiand'sche Kamerkoor en
solisten. 9.30 Causerie „Onderwijsvernieuwing".
10.00 Berichten ANP, actueel halfuur. 10.3«
NCRV-Salonorkest. 11.25 Gramofoonmuziek.
11.50—12.00 Schriftlezing.
HILVERSUM n, 301.5 M.
AVRO-uitzending.
8.00 Eventueel: Berichten ANP. Hierna: Or
gelspel. 8.15 Gramofoonmuziek. 10.00 Morgen
wijding. 10.15 Gewijde muziek (ga*, pl.) 10.30
Voor de Vrouw. 10.35 Omroeporkest mmv. so
list (Om 11.00 en 12.00 Declamatie). 12.30 Gra
mofoonmuziek (Ca. 12.45 Berichten ANP) 1.15
De Romancers en soliste. 2.15 AVRO Aeolian-
orkest. .3.00 Brei- en borduurcursus. 3.45 Gra
mofoonmuziek. 5.00 Voor zieken en thuiszit
tenden. 4.30 Orgelspel. 5.00 AVRO-Weekkalei-
doscoop. 5.25 Voor de kinderen. 5.30 AVRO-
Amusementsorkest en solist. 6.30 Sporthalf-
uur. 7.00 Voor de kinderen. 7.05 Programma
voor militairen. 8.00 Berichten ANP, mede
deelingen, eventueel: Vraag en antwoord. 8.25
Het Concertgebouworkest en solist (In de
pauze: Causerie „Erasmus en wij"). 10.20 Gra-
mofoomnuziek met toelichting. 11.00 Berich
ten ANP, hierna: het AVRO-dansorkest. 11.40
12.00 Nina Dolce's Puszta-orkest.
ENGELAND 391 en 449 M.
Geen opgave ontvangen.
RADIO-PARIS 1648 M.
Geen opgave ontvangen.
KEULEN 456 ML
5.20 Hermann Hagestedt's orkest. 7.50 en
9.30 Gramofoonmuziek. 10.00 Viool en piano.
10.20 Gevarieerd programma. 11.20 Omroepor
kest. 1.35 Populair concert. 2.20 Leo Eysoldt's
orkest. 3.30 Populair concert en volksmuziek.
4.30 Gramofoonmuziek. 5.00 Pianovoordracht.
5.20 Otte Dobrindt's orkest. 7.4011.20 Zie
Deutschlancl sender.
BRUSSEL 322 M.
12.20, 1.30—2.20, 5.20—6.05 en 6.50 Gramo
foonmuziek. 8.20 Ontspanningsavond voor
soldaten. 8.50 en 9.20 Omroeporkest. 10.10 en
10.3011.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
12.35 Gramofoonmuziek. 12.50 en 1.30 Radio
orkest. 1.50—2.20 Gramofoonmuziek. 5.20 Om-
roepdansorkest. 6.35 en 7.35 Gramofoonmuziek.
8.20 Uitzending voor soldaten. 8.50 en 9.35
Radio-orkest en Omroepkoor. 10.3011.20 Gra
mofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.40 Barnabas von Géczy's ork. 8.20 Omroep
orkest. 9.20 Berichten. 9.40 Omroepkleinorkest
(om 10.00 berichten. 11.20 Berichten, hierna
tot 12.20 Nachtconcert.
Zwitserland bewaakt zijn grenzen - De natuurlijk? gesteldheid van
het landschap vormt een bijna onoverkomenlijken hinderpaal voor
iederen aanvaller
faanktiik stiiidt voat een mede,
die niet Me zes maanden in
gemat kan uxatden gebtacht".
„Wij zijn in oorlog en gij zult begrijpen,
dat stilzwijgen noodzakelijk is voor het
succes van onze militaire operaties. Ik
weet, dat gij de eersten zult zijn om ge
vaarlijke indiscreties te veroordeelen.
Verder denkt gij met reden, en ik ben dit
roerend met u eens, dat het natuurlijk en
wettig is, dat gij ingelicht wordt over het
algemeen optreden van de regeering en
over de gedachten en besluiten, welke
haar zijn ingegeven door de internationale
politieke gebeurtenissen. Vooral hierover
wensch ik u vandaag te spreken".
Aldus begon Daladier Dinsdagavond zijn
radiorede. Hij vervolgde: Sedert een maand
rukken onze soldaten voorwaarts op vijandig
gebied. In de lucht vermenigvuldigen onze
vliegers de bewijzen van hun moed. Op zee
verzekeren onze matrozen de vrije verbinding
'tusschen Frankrijk en zijn imperium, ver
jagen zij de vijandelijke onderzeeërs en heb
ben zij honderdduizenden tonnen grondstof
fen, bestemd voor Duitschland, in beslag ge
nomen. Engeland en Frankrijk zijn meester
op den Oceaan en gij weet, dat, zij die de
zee beheerschen, steeds de overwinning heb
ben behaald.
Engeland heeft zich evenwel niet bepaald
tot ons den steun van zijn vloot te geven, 't heeft
zich niet beperkt tot vliegers naar ons front
te zenden, die iederen dag talrijker worden
en die voortdurend bewijzen afleggen van
hun bekwaamheid en moed. Het heeft Frank
rijk ook snel zijn bloeiende jeugd en krachtig
materiaal gezonden
Men heeft mij onlangs gezegd, dat op het
oogenblik, waarop de Duitsche radio zijn
"vergeefsche pogingen voortzette om Frank
rijk van Engeland los te scheuren en her
haalde, dat Engeland oorlog wilde voeren met
Fransch bloed, de stem van den verrader
voor de radio te Stuittgart werd overstemd
door het ononderbroken geronk van de moto
ren der convooien, die de soldaten en ka
nonnen van het Britsche leger naar onze
grenzen brachten. Zoo is de propaganda van
de feiten sterker dan die van de leugen.
Zoo is het ook in ons nationale leven, zooals
gij zonder twijfel zelf reeds zult hebben ge
constateerd. Gok daar vernietigen de gebeur
tenissen talrijke andere pogingen van de vij
andelijke propaganda. Eenige weken geleden
stelden de communistische leider zich aan u
voor als verwoede patriotten. In vergaderingen
zeiden zij, dat zij op het punt stonden ten
strijde te trekken tegen Hitier en zijn legers
voor de vrijheid en het vaderland. Het is
evenwel voldoende geweest, dat de Bolsjewisten
het in hun belang achtten om zich met de
Nazi's te verstaan en samen Polen te verdee-
len en deze zoogenaamde nieuwe Jacobijnen
dringen aan op een vrede van verraad.
Daladier vervolgde: Noch Frankrijk noch
Engeland zijn ten strijde getrokken voor een
soort „ideologischen" kruistocht, noch Frank
rijk noch Engeland zijn ten strijde getrokken
in een lust van verovering. Zij waren ver
plicht te strijden, omdat Duitschland wenschte
zijn overheersching op te leggen aan Europa.
Wie zal thans gelooven dat het ging om Dant-
zig en den Corridor, of het lot van de Duitsche
minderheid? Duitschland heeft bewezen, dat
het ofwel Polen door list wilde overwinnen,
ofwel te vuur en te zwaard wilde neerslaan.
Na 'Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije. Na Tsjecho-
Slowakije Polen. Dit waren allen étappen op
den weg, welke Frankrijk en Europa zouden
hebben geleid tot de hardste dienstbaarheid.
Ik weet wel, dat men u thans spreekt over
vrede, den Duitschen vrede, welke veroverin
gen door list of geweld erkent en welke niet
zou verhinderen nieuwe veroveringen voor te
bereiden.
Hoe kan men de laatste rede in den
Rijksdag samenvatten? Op deze wijze:
„Ik heb Polen vernietigd, ik ben voldaan.
Laten wij den strijd straken. Laten wij
een conferentie beleggen om mijn ver
overingen vast te leggen en den vrede te
organiseeren".
Het ongeluk is, dat men deze taal reeds
heeft gehoord. Na de annexatie van
Oostenrijk heeft Duitschland gezegd: „Ik heb
Oostenrijk genomen, ik vraag niets meer".
Enkele maanden later eischte het de Sudeten
op en de leider van Duitschland zeide te
München tot ons, cjat wanneer deze eisch
voldaan zou zijn, hij niets meer zou vragen.
Enkele maanden later maakte Duitschland
zich meester van geheel Tsjecho-Slowakije. In
den Rijksdag zeide men toen tot de wereld:
„Duitschland vraagt niets meer". Na de ver
plettering van Polen is dezelfde verzekering
gegeven met niets anders.
Zeker, wij hebben steeds een oprechte
samenwerking gewenscht tusschen de
volken en wenschen deze nog, doch
wij zijn vastbesloten ons niet te onder
werpen aan „dictaten" van geweld. Wij
hebben de wapenen opgenomen tegen den
aanval, wij zullen ze eerst neerleggen,
wanneer wij zekere garanties hebben voor
de veiligheid, 'n veiligheid, welke niet elke
zes maanden in gevaar wordt gebracht.
Hoe kan deze voortdurende veiligheid voor
ons en de wereld bestaan, indien een land door
geweld van de kaart van Europa is verwijderd?
Welk volk kan zich ooit beschermd voelen
tegen een aanval, indien het zoo iedere zes
maanden tegenwoordig is bij de annexatie
of de verdeeling van een ander volk, niet
tegenstaande het gegeven woord, dat even
eens het recht had onafhankelijk te leven?
En hoe zou men niet begrijpen, dat verre
van een vermindering van de bewapening mo
gelijk te maken, het onderwerpen van een
land alle andere volken slechts kan dwin
gen zonder ophouden nieuwen wapenen te
smeden en slechts te leven en te werken_ om
zich t>e bewapenen? Indien men werkelijk'den
vrede zou willen, een duurzamen vrede, welke
aan alle gezinnen, aan alle vrouwen en kin
deren levensvreugde zou schenken en ver
trouwen in de toekomst, dan zou men eerst
de geschokte gemoederen tot rust moet-en
brengen, het misbruik van macht goed maken
en eerlijk de rechten en belangen van alle
volken herstellen.
Men heeft gezegd, dat het lot van Polen
slechts twee mogendheden aangaat.
Wij antwoorden hierop, dat het ook ande
ren aangaat, in het bijzonder de Polen.
Indien men werkelijk vrede wil, een duur
zamen vrede, dan moet men begrijpen, dat de
veiligheid der naties slechts kan rusten op
wederkeerige garanties, welke iedere verras
sing uitsluiten en welke een wal opwerpen,
tegen iedere poging tot overheersching.
Indien men werkelijk den vrede wenscht en.
een duurzamen vrede, dan moet men einde
lijk begrijpen, dat de tijd voorbij is. waarop
territoriale veroveringen welzijn brachten aan
den veroveraar.
Na al zijn veroveringen begint Duitschland
een oorlog met kaarten voor brood, vleesch,
melk en suiker.
Wij, Franschen hebben een afschuw van al
deze dienstbaarheid. Wij willen, dat onze over
winning een Europa schept, dat bevrijd zal
zijn van alle bedreigingen met een aanval.
Frankrijk, dat de oorlog werd opgelegd, zegt
in den strijd hetzelfde wat het steeds heeft
gezegd.
ïk bevestig dus in uw naam, dat wij
strijden en zullen voortgaan te strijden
om een definitieve garantie voor de vei
ligheid te krijgen.
Al onze strijders zien de vraagstukken, waar
over ik heb gesproken, duidelijk voor zich. In
de Duitsche loopgraven moet de soldaat zeg
gen: „Mijn regeering heeft geprotesteerd
tegen het verdrag van Versailles uit naam
van het zelfbeschikkingsrecht der volken.
Toch heeft zij zich meester gemaakt van
Weenen en Oostenrijk, van Praag en Tsjecho-
Slowakije, van Warschau en Polen. Deze po
litiek heeft mij in een moorddadlgen oorlog
gestort. Deze volken hadden hetzelfde recht
te leven als het Duitsche volk. De zaak, welke
ik verdedig, is geen rechtvaardige zaak".
De Fransche soldaat daarentegen denkt:
„Mijn land heeft alles gedaan om den oorlog
te voorkomen. Het heeft geen volk onderdrukt
en wil geen volk onderdrukken. Ik ben hier
om mijn vaderland te verdedigen en het voor
het tragische lot te bewaren, dat sedert twee
jaar millioenen mannen, vrouwen en kinde
ren in Europa zoo droevig heeft getroffen. Ik
wil hier een einde aan maken. De zaak, welke
ik verdedig, is een rechtvaardige zaak. Ik zal
haar naar~ de overwinning voeren".
Wat onze soldaten denken, denkt het ge-
heele Fransche volk eveneens en de regeering
zal zich in haar dagelijksch werk en haar on-
wrikbaren wil, waardig toonen aan het geloof,
dat alle zonen van ons vaderland bezielt.
Dief van „l'Indifférent"
veroordeeld.
Serge Bogolslafski krijgt twee jaar.
Watteau's „l'Indifférent".
Havas meldt uit, Parijs, dat de schilder
Serge Bogoeslafski, die „1' Indifférent"
van Watteau uit het Louvre had ont
vreemd, veroordeeld is tot twee jaar ge
vangenisstraf De schilder hield vol het
stuk uit artistiek enthousiasme te heb
ben weggenomen, doch de rechtbank
verklaarde deze lezing niet te kunnen
aanvaarden.
Nederlaag voor de Amerikaansehe
„Isolationisten".
Splitsing van de neutraliteitswet
verworpen.
WASHINGTON 11 October. De Senaat
heeft het voorstel van senator Tobey om de op
heffing van het wapenembargo los te maken
van de overige deelen der neutraliteitswet met
65 tegen 26 stemmen verworpen. Dit beteekent.
een nieuwe nederlaag voor de „isolationisten".
(United Press).
Scherprechter en toch tegen
stander van de doodstraf.
Robert Elliott on 65-jarigen leeftijd
overleden.
Uit New York meldt Havas het overlijden
van Robert Elliott, die in vijf Amerikaansehe
Staten den electrischen stoel bediend heeft.
Hij is 65 jaar geworden. Elliott had de repu
tatie. dat niemand ooit zoo snel als hij de
veroordeelden terecht heeft gesteld. Tot de
genen, die door hem naar den stoel geleid
werden, behoorden de moordenaar van het
kind van Lindbergh, Hauptmann en de anar
chisten Sacco en Vanzetti. Hoewel hij zijn
ambt dertien iaar bekleed heeft, was hij altijd
tegenstander van de doodstraf.
