IJmuider Courant a Beroep op landbouw en veehouderij. - Te» |ft Staatsprestige. Electrische gloeilamp. Steun der regeering is nog zeer noodig. Taxi door electrischen trein verbrijzeld. UD.£> utnemec Artillerie in actie aan het Westelijk Front. Duitsche mijnenveger vergaan. JAARGANG No. 303 tf* tóuref15 Costei. Maatschappij voor e" Algem' D'ukkeMi N-v" Gr- 'V' j, 93 Haarlem, Telefoon 10724. Bureau Coufant: Kennemerlaan 42, IJmuiden, „5301. Postgiro 310791. Alle Advertenties, •rfi5^n voor dit blad, worden kosteloos Kennemer Courant DAGBLAD VUOh VELSEJN, IJMLIDFIN, SANTPUORi EIN OMSTHEKEM Verschijnt dadelijks, benalve op Zon- en Feestdagen Dirpptie: P W PEEREBOOM EN ROKER'! PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM WOENSDAG 25 OCTOBER 1939 Abonnementen pet week 2/z, pei maand ƒ0.5254, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post 1.95 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex. Advertentiën: 1-5 regels ƒ0.60 elke regel meer ƒ0,12. Bij abonnementen belangrijke korting, Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10. '0 een netelige zaak. In dezen tijd is zij daD 00it. Immers, wij zijn in een tot :'"e wereld ongeleenden toestand beland, ^nieuwen toestand passen nieuwe opvat- E*2 Helaas zit men met den ouden vorm van ■C' -the opgescheept en met alle antieke 'f^open die eraan kleven. Met het gevolg nu al wekenlang op het doode punt fWie de stoere redevoeringen en dagblad- r van de beide grootmachten, alle met ^da en zorg-voor-prestige geladen, uit échten bant en alleen den feitelijkeh toe- kt moet wel tot de gedachte komen, sen aan weerszijden evenmin vooruit als een aantal wapenfeiten voorge- roomamelijk ter zee, maar het heeft in de ^-verhouding der strijdende partijen geen ^ke wijziging gebracht. Te land staan zij •"t on 25 October nog precies zoo tegenover is op 3 September, toen de oorlogstoe- otrad In de lucht heeft men elkaar van untal vliegtuigen ontdaan, dat zeer gering Jrön in verhouding tot de sterkte van de 'oten en vooral van den nieuwen aanbouw. ongetwijfeld in die zeven weken in frankrijk en Engeland meer nieuwe en wellicht ook meer nieuwe "in'dienst gesteld dan er verloren zijn Ter zee heeft Duitschland een aantal verloren maar er kennelijk nog veel cuuu-3n. De beide aantallen zijn niet met SdVekend. Anderzijds heeft Engeland twee oorlogsschepen moeten prijsgeven, de Cou pons en de Royal Oak en daarbij de ervaring yicaan, dat de moderne Duitsche torpedo's de pantsering van zijn slagschepen dringen, itaat weer tegenover dat de blokkade groote wrking heeft gehad en dat de overmacht ter (diede Engelschen met hun tallooze oorlogs- jJpjn van kleiner type toch al bezitten, niet is Setast. Van aanvallen op de burgerbevolking ïêderzijds nog geen sprake geweest. weken geleden schreef ik op deze plaats Derde Mogelijkheid, de kans besprekend _j, althans tot het einde van den winter, tot den oorlog-met-volle-kracht, noch tot jjunstilstand en vredesonderhandelingen zou iergaan, maar den huidigen „beperkten oorlog" lortzetten. Sindsdien heeft de Derde Mogelijk- zich bewaarheid en hebben alleen op diplo- M terrein zich werkelijk ingrijpende gebeur- icissen voorgedaan. Maar de gevolgen van die ibeurtenissen de onrustbarende vergrooting cRtólatids machtspositie en het Ëngelsch- [unsch-Turksche verdrag, dat oorlog in Zuid- uitschakelt en Italië's neutraliteit rijpe] zeker maakt schijnen te zijn dat de (ijstoestand nog meer is vastgeloopen. De ge- snheid tot neutrale bemiddeling schijnt dus de neutralen schijnen uit de hou der beide partijen weinig hoop te kunnen itten, dat zij met eenig voorstel kans op succes Eden hebben. Het staatsprestige doet zich daarbij aan weers- iden zwaar gelden. Het houdt in dat als een van lilde partijen ook maar een schijn van toenade- van bereidheid tot overleg zöu toonen, dit oiddellijk uitgelegd zou worden als een bewijs te zwakte. Want het prestige van een staat be niet zijn bereidheid om het goede te doen, alleen en uitsluitend zijn kracht en bereid- hldom een tegenstander neer te slaan. Ook hier- blijkt hoezeer de staat van den mensch ver tint, ofschoon velen dat maar niet willen inzien over .frankrijk", „Engeland", „Duitschland'' vaten en oordeelen alsof het menschen zijn met meer nobele karaktertrekken. Als u of ik geschil met iemand hebben, een ernstig en kpgaand geschil, en u of ik doen den eersten ter overbrugging van de kloof, dan schaadt aw of mijn prestige geenszins. Integendeel: k verhoogt het, in onze eigen zoowel als ciêiet oogen. Met staten is het precies anders- ter Daarom ziet de Duitsche regeering geen kans het doen van verdere stappen nadat Hitier wag-omlijnde vredesvoorstellen deed verklaarde dat zij zijn laatste aanbod r-"n. Daarom kreeg ook Lloyd George de volle ran een verontwaardigde meerderheid in het te slikken, toen hij inderdaad de opvatting van staatsprestige negeerend maar voorstelde te gaan onderhandelen, dat hij ook maar een duimbreed van het *?&che standpunt afweek. oon nieuwen toestand passen nieuwe opvat en. - Is een oorlogstoestand zooals er nog nimmer a bestaan heeft, er zijn drie groote volken in ?_°^en die alle drie niets liever zouden wen- ;---o dan ervan verlost te raken en die zelfs geen tens elkaar koesteren en uitenmaar Mwe staatsprestige belet hun regeerders, te "tg=en en verhindert de neutrale regeeringen, mogelijkheden van te zien. Het is zeer ^^Hiijk dat als de in den strijd betrokken •vringen thans bereidheid tot een conferentie het prestige van de betrokken staten niet schaden zou. s^aa-hsman die het deed zou zelfs zijn geniet schaden. Want zijn volk zou hem toe- en,6!1 a's zijn poging mislukte hem toch na- al alIes beProefd had. Het volk wil [i, rsvan den oorlog verlost zijn! Waarom zien ringen, parlementen en diplomaten dat dan 0mdat zij, de diplomaten vooral, in de egr'PPen van staatsprestige vast zitten hemden oorlog, zonder het geringste van volksgeestdrift ingezet, naar mijn mée- ^wen zonder te beseffen, dat W 'S EnSe^reöên met nieuwe mogelijk fce UfH D fcier (21 October was het 60 jaar ge leden dat de Amerïkaansche uit vinder Edison er voor het eerst in slaagde, een practisch bruik bare electrische gloeilamp te doen branden.) Zestig jaar is het geleden, Dat de gloeilamp 't leven zag. Dit, dat voelen wij wel heden, Was een waarlijk grootsche dag. Wat heeft, voor ons aller oogen, 't Wonder electriciteit In den tijd, sindsdien vervlogen, Niet een zee van licht verspreid. Zestig jaar gelèe een wonder, Meer dan wat op aard ook waard. Nu al lang niet meer bijzonder, Maar als doodgewoon aanvaard. Eens de glorie van den vinder En van jaren werk de vrucht, Nu aanvaardt geen mensch het minder, Haast tot in het kleinst gehucht. Edison moest ook verdwijnen, Toen zijn leven was volbracht, Maar zijn licht zal blijven schijnen, Tot in 't verre nageslacht. En het zal met trots getuigen, Zij het ook alleen in schijn. Van een man, die niet wou buigen, Voor het doel bereikt zou zijn. Waarlijk, 't is niet overdreven, In een zoo verlichten tijd, Dat aan deze vinding even Weer eens aandacht wordt gewijd. Als 't alarm beveelt: verduister, Voelt men met hernieuwde kracht, Welk profijt ons, in haar luister Deze vinding heeft gebracht. P. GASUS. diplomaten het geval, maar bij zeer vele men schen, die invloed kunnen doen gelden. Helaas ook bij een aantal journalisten zelfs in de neu trale landen, die gereed staan om ieder blijk van bereidheid tot onderhandelen als een teeken van zwakte van den betrokken staat voor te stellen en dat dan ook al meermalen gedaan hebben, daarmee de kansen op succes bedervend en ondermijnend. Hetgeen ontstellend dom en kortzichtig is, te meer omdat een kind begrijpen kan dat met het vastloopen van den strijd en het uitblijven van onderhandelingen op den duur de positie van landen als Nederland, België en Zwitserland steeds gevaarlijker wordt. Want een al te lange duur van de „Derde Mogelijkheid" zou ertoe kun nen leiden dat men tenslotte uit overwegingen vanalweer staatsprestige tot daden overging, die men nu nog schuwt. Ook daarom is er zoo veel reden voor alle neutralen, óm iedere" be- middelings-kans aan te grijpen. R. P. Meer suiker op den bon? De kans is zeer groot, dat voor de volgende distributie-periode, welke Maandag a.s. begint, een grootere hoeveelheid suiker dan een half pond per week beschikbaar zal worden gesteld. Momenteel wordt een hoeveelheid van drie ons genoemd. Natuurlijk is dat niet alleen bij regeeringen en Op onbewaakten overweg bij Castricum Dame uit Den Haag zwaar gewond. Op den onbewaakten overweg in den Stet- weg te Bakkum is een taxi uit Den Haag door een electrischen trein gegrepen en totaal ver nield. Van de inzittenden werd een dame zwaar gewond, terwijl de chauffeur slechts lichte schaafwonden kreeg. Het treinverkeer ondervond twintig minuten vertraging. De auto, een taxi van een Haagsche onderne ming, keerde uit Egmond, waar de inzittende dame een begrafenis had bijgewoond, naar de re sidentie terug. In Bakkum is de chauffeur, die ter plaatse vol komen onbekend was, een verkeerden weg inge slagen. Hij kwam op den Stetweg terecht en "zou tenslotte toch den Rijksstraatweg wel hebben be reikt, wanneer de onbewaakte overweg hem niet noodlottig was geworden. De bestuurder was met de ligging van dezen overweg, waar het uitzicht ruim genoeg is, niet bekend. Vermoedelijk is de aandacht van den man even afgeleid door eèn meisje langs den weg, dat door gebaren den chauffeur op het dreigende gevaar opmerkzaam trachtte te maken. De bestuurder/heeft dit blijk baar niet begrepen, althans hij reed den overweg op juist toen de electrische trein, die te half vier van het station Castricum naar Alkmaar was ver trókken, met groote snélheid naderde. De trein reed met een daverènden slag op de auto in. De taxi werd eenige honderden meters meegèsleurd. Toen de trein tot stilstand was gekomen verleen de het personeel onmiddellijk, hulp aan de slacht offers. De chauffeur was er wonderlijk goed afge komen. De man, genaamd J. de Roos en wonende in Den Haag, had slechts eenige ongevaarlijke schaafwonden opgeloopen. Erger was het gesteld met zijn passagiere, mej. Gorseman uit Den Haag. Zij was zeer zwaar ge wond. Mevr. dr. v .d. Sluys, die inmiddels ter plaatse was gekomen, heeft haar verbonden. Het slachtoffer werd daarna per ziekentauto naar hét Centraal Ziekenhuis te Alkmaar vervoerd. De toestand van mej. Gorseman werd zorgwek kend geacht. De auto was door den trein tótaal vernield. Nadat de brokstukken van dén motorwagen wa ren verwijderd kón de trein met twintig minuten vertraging de reis'naar Alkmaar vervolgen. Bij informatie aan het Centraal Ziekènhuis te Alkmaar is ons hedenmorgen meégedeeld, dat in dén tóestand van het slachtöffér eèn lichte ver betering is ingetreden. Radiorede van min. Steenbershe. De minister van Economische .Zaken, mr. M. P. L. Steenberghe, heeft Dinsdagavond een radiorede uitgesproken, waarin hij het landbouwbeleid der regeering heeft uiteen gezet, maar waarin hij er ook de aandacht op heeft gevestigd, dat de landbouw niet steeds in alle kringen de waardeering vindt waarop hij recht heeft. De financieele uit komsten van het bedrijf zijn over het ge heel nog weinig bevredigend, welke be wering door den minister met cijfers werd gestaafd. Eind Augustus, dus vóór den oorlog, bedroegen de graanprijzen bijv. voor tarwe pl.m. f 3.50 en voor rogge f 3. Thans zijn deze tot pl.m. f 6 res pectievelijk f 5.35 opgeloopen. Indien men nu echter bedenkt, aldus zeide de minister, dat de laatste door mij vastgestelde aankoopprijzen f 11 voor tarwe en f 9 voor de rogge bedragen, dan ziet men dat de prijzen, die men thans voor buitenlandsche granen moet betalen, nog zeer laag zijn en zelfs nog lang niet voldoende zijn om de productiekosten te dekken. Hierbij moet men voorts nog bedenken, dat de hoogere aanvoer- kosten en verzekeringspremies een belangrijken factor in de stijging der graanprijzen uitmaken. Men moet er dan ook ernstig rekening mede houden, dat, indien t.z:t. na den oorlog deze kosten wederom tot een normaal peil zouden terugloopen, de graanprijzen een gevoeligen terugslag zullen ondervinden Het is intusschen bij een langeren duur'van den oorlog mogelijk, dat de graanprijzen nog verder stijgen. Zou dit nu zoo in alle opzichten gunstig voor onzen landbouw zijn? Voor den zuiveren akkerbouw, die mooie prijzen voor zijn producten zou kunnen maken, zou dit inder daad een voordeel zijn. D° granen wordep echter ook als voedergranen in de~ veehouderij gebruikt en als deze zoo in prijs stijgen, moet de veehouderij haar voeder- granèn ook zeer duur inkoopen. Dit nu zöu geen bezwaar zijn, indien de veehouderij haar produc ten ook voor aanmerkelijk hoogere prijzen zou kunnen afzetten. Wat de melkveehouderij betreft, is er echter al heel weinig reden om de vooruitzichten opti mistisch te beoordeelen. Zoo wordt op het oogenbli-k niet meer dan de helft van de pro ductiekosten van de boter door de verwachte opbrengst in hét buitenland gedekt. Immers de com-missie-noteèring voor Nederlandsche boter 8r ct. per kilo, terwijl de binnenlandsche groot- handelprijs van 19 October j.l. af op f 1.60 is gesteld. Er is düs een toeslag van 80 ct. per kilo noodig om de productiekosten te dekken. Indien men weet, dat iedere cent toeslag op de boter per jaar een uitgave van 1 millioen gulden mee brengt, dan zult u het met mij eens' zijn, zoo zeide de minister, dat dit onderdeel van onzen landbouw nog allerminst reden tot verheugenis geeft. Hieruit volgt, dat het een eerste vereischte is, de productiekosten voor de melkveehouderij niet hooger te maken dan noodig is. Met de kaas- en melkproducten is het gelukkig wat beter gesteld. Door de stijging der kaasprijzen is het zelfs mogelijk gebleken dezer dagen den steuntoeslag op kaas met de helft te verminde ren. Rundvee- en varkenshouderij. Voor de varkens en de betere soorten rundvee zijn de prijzen op de binnenlandsche markt rede lijk, op de buitenlandsche markt daarentegen zoodanig, dat de productiekosten niet worden Omtrent de toekomst van de pluimveehouderij is nog niets te zeggen, omdat het binnenlandsche prijspeil ten nauwste met den exportprijs samen hangt. Bloembollenteelt, boom- en bloemkweekerij zijn zeer zwaar door den oorlogstoestand getroffen De export van bloembollen en van boomkweeke- rijgewassen naar verschillende ir#nden ligt ge heel stil. Vergoeding hiervoor in den vorm van meer afzet in het binnenland bestaat voor deze bedrijfstakken vrijwel niet. Ook voor de bloem kweekerij zijn in de komende maanden groote moeilijkheden voor den afzet in het buitenland te verwachten. Den tuinbouw treft door de exportbelemmeringen eveneens bijzondere tegen- dag. Hoewel de afzet in het binnenland ontegen zeggelijk nog kon worden vergroot, zal hierin toch vermoedelijk geen voldoende tegenwicht voor het verlies aan export kunnen worden ge vonden. Dat het dezen bedrijfstakken niet mo gelijk zal zijn, zonder hulp van regeeringswege, dezen voor hen zoo bijzonder moeilijken tijd door tc-komen, behoeft geen nader betoog. De regeering rekent er op bij de thans geldende prijsverhoudingen nog ongeveer 100 millioen steun aan den land- en tuin bouw te moeten verleenen. In verband met het feit dat de landbouw zoo belangrijk is geworden voor de voedselvoorziening, is de aandacht van de regeering er meer dan ooit op gericht, dat de landbouw een krachtige positie inneemt. Daarvan is de laatste weken op tal van wijzen veelal door verhooging van de prijzen der producten blijk gegeven. De minister gaf hierna een overzicht van al deze reed's genomen maatregelen en vervolgde dan: Het zijn echter niet alleen al deze prijsverbete ringen en prijsregelingen geweest, waarmede ge tracht is de positie van den landbouw zooveel mogelijk te versterken. Hoe meer broodgraan er is, des te meer granen of andere producten, die in het brood zouden kunnen worden verwerkt, beschikbaar blijven voor veevoeder. De belang rijke aankoopen aan tarwe, die de regeering reeds vóór 't uitbreken van den oorlog had gedaan en die den bi-oodgraanvoorraad verruimden, hebben dus ook op de veevoederpositie een gunstigen in vloed gehad. Hetzelfde is het geval met de ge regelde aankoopen door de regeering van granen, olie-houdende zaden en pitten, dier- en visch- meel etc. Ook het opkoopen door de regeering van den binnenlandschen graanoogst strekt tot steun aan den landbouw, in het bijzonder aan de veehouderij. Door deze aankoopen heeft de regeering het immers in de hand om deze granen tegen lagere prijzen aan de veehouderij ter be schikking te stellen. Bij alle maatregelen, welke de regeering heeft genomen, heeft zij met een aantal factoren reke ning gehouden, waarvan de voornaamste vier zijn: 1-e. Bij de vaststelling der prijzen ls in acht genomen de stijging van de productiekosten, die reeds in de laatste weken viel waar te nemen. De veehouderij moest reeds meer vóór haar kracht- voeder betalen. 2e. Aandacht werd gewijd aan de stijging van de kosten, die zich evenals voor alle andere groepen der bevolking ook voor den boer en zijn gezin reeds doet gevoelen en ook in de naaste toekomst niet zal kunnen uitblijven. 3e. De kwestie, dat van verschillende land bouwproducten een geringere opbrengst is te verwachten. Indien b.v. minder krachtvoer be schikbaar zal zijn, is hiervoor een geringere hoeveelheid melkvet per KG melk. het. gevolg. 4e. De boer moet uit de opbrengst van den oogst 1939 zijn uitgaven aan zaaizaad, pootgoed, be mesting etc. voor den volgenden oogst dekken. In verband met de onzekere vooruitzichten kun nen geen mededeelingen of toezeggingen omtrent richtprijzen voor den oogst 1940 worden gedaan. Met alle factoren zal echter, zoo eenigszins mo gelijk, rekening worden gehouden. De minister eindigde zijn toespraak met een beroep te doen op landbouwers en veehouders om hun nationale solidariteit te toonen door op gewekt en zonder kleinzielig gemopper hun werk te verrichten ten bate van de geheele Neder landsche gemeenschap, van wie zij hun recht vaardige belooning ontvangen. Iheater zaterdag- en zondagavond i JAe Jmiqte Secmadecs Hun Sing, Song, Swing programma Adv Ingez. MedJ Gevecht bij het bosch van Wrrndt. PARIJS. 25 October (Havas) Het leger- bericht van den ochtend van den 25sten October luidt: „Een kalme nacht aan het geheele front. Activiteit van patrouilles en artillerie in de streek ten Westen van de Saar". Gisteravond deelde het legerbericht mede: „In het laatst van den afgeloopen nacht en gedurende den dag zijn aan verscheidene punten van het lront schermutselingen ge voerd en zijn hinderlagen gelegd. Aan de Zuid-Oostelijke zoom van het bosch van Warndt is een vrij levendig gevecht ge leverd, een van onze posten, welke door den vijand werd aangevallen, is door een on- middellijken tegenaanval bevrijd. Do hervatting der militaire bedrijvigheid in ver schillende fronrectoren wordt steeds duidelijker, zoo schrijft Havas in'zijn commentaar op het leger bericht van gisteravond. Kleine operaties, over vallen, hinderlagen, groote patrouilles worden ondernomen, evenals gisteren, tusschen de linies bij dag en bij nacht. Het gaat echter om plaatse lijke ontmoetingen, zonder algemeene strekking. De beide tegenstanders, die met elkander in con tact zijn gekomen op de nieuwe frontlijn, rectifi- ceeren hun posities, of trachten dat te doen, waarbij zij pogen den «vijand van het eene of andere punt, waar zijn aanwezigheid te hinderlijk is voor het or.middèlijk in contact zijnde deel der linies, te vedrdrijven. Tot deze soort operaties behooren de vrij levendige gevechten, die Maandag en Dinsdag zijn geleverd aan den zoom van het bosch van Wardt.. Het is bekend, dat toen de Fransche troepen het grootste deel van dit beboschte berg- terrein ontruimden, dat geen enkel militair belang meer bood zoodra het Fransche opperbevel besloten had zich in het defensief te houden, zij hun stel lingen hadden gehandhaafd op de hoogten en berg kruinenen, die het einde van het bosch in h^t zuidoosten aangeven. Tegen die stellingen hebben de Duitschers' hun operatie ontketend, die trou wens beperkt van omvang was, maar die voort duurde door den krachtigen tegenstand der Fran- schen daardoor verbitterd raakte en den omvang van een zeer levendigen strijd aannam. De toegenomen druk van Duitsche zijde op de vooruitgeschoven stellingen der Franschen heeft het Fransche bevel gedwongen een tegenaanval in te zetten op geregelde wijze om den bedreigden cpst te ontzetten Het is de eerste maal sedert den aanvang der vijandelijkheden, dat hei Fransche communiqué melding maakt van een operatie van dezen aard van den kant van de Fransche troepen. Tijdens den Franschen opmansch in het terrein voor de Siegt'riedlinie in begin September hadden de Duitschers tegenaanvallen ondernomen. Het betrof echter veeleer achterhoedegevechten, die ter. doel hadden den vijandelijken opmarsch te vertragen, in plaats van om werkelijke tegenaan vallen d. w. z. uitvallen van golven infanteristen uit hun verschansingen, teneinde op den vijand eer» stelling te heimveren, waarin deze juist was doorgedrongen, hetgeen een operatie zou zijn, die den hechten wil toont om tot het uiterste voor het bezit van het terrein te strijden. Von Brauchitsch aan het westelijk front. BERLIJN 24 Octobei (D. N B.) De opper bevelhebber van het leger generaal Von Bruachitsch, heeft gisteren een bezoek gebracht aan de troepen aan het eWstelijk front, welke deelgenomen heb ben aan de recente gevechten ten zuidoosten van Saarbrücken. De generaal zeide den troepen dank voor hun goede diensten en decoreerde een groot aantal officieren, onderofficieren en manschappen met het ijzeren kruis. Departement van Algemeene Zaken blijft. Minister de Geer heeft aan de Kamer mede gedeeld. dat het niet in het voornemen der re geering ligt het departement van Algemeente Zaken op te heffen. HANFSTaNGL OP VRIJE VOETEN. Dr. Ernst Franz Hanfstangi. de vroegere chef van het nationaal-socialistische persbureau, die in het-b egin van den oorlog geïnterneerd was, is thans volgens de Daily Express op vrije voeten gesteld. Hanfstangi wsa een van de vroegste medewerkers van Hitier De controle-op contrabande wordt door de Fransche en Engelsche marine met groote scherpte voortgezet. - In menige Fransche haven is heel wat lading van neutrale schepen gelost Vele slachtoffers. BERLIJN, 24 October. Een Dutsche mij nenveger is 21 October op een mijn geloopen en gezonken in de Baltische Zee voor de Deensche kust. Vijf personen werden gered, 21 vonden, zoover men weet, den dodo en verscheiden personen van de bemanning worden vermist. (United Press.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1939 | | pagina 1