IJmuider Courant
\\iu
DAGBLAD VÜOK VELSEIN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Russen.
Oudere lichtingen worden
g vervangen.
\V\' liofflf.
Koloman Daranyi overleden
Oud premier van Hongarije.
Oranje boven.
REK - THEATER-
HET HOOGE
COMMANDO
10SETTE
De ontvluchting uit het
Huis van Bewaring
te Haarlem.
Aannemer tot zes weken
hechtenis veroordeeld
jaarcanc
No. 310
Lourens
jtfint-Ui,9aven
Coster, Maatschappij voor
en Algem. Drukkerij N.V., Gr.
ot Haarlem, Telefoon' 10724. Bureau
Straat ;a/
Couran,; Kennemerlaan 42, Dmuiden,
5301 Bostgho 310791. Alle Advertenties,
voor dit blad, worden kosteloos
jn de Kennemer Courant.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DONDERDAG 2 NOVEMBER 1939
Abonnementen per week ƒ0.1254, per maand
ƒ0.5254, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post
1.95 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex.
Advertentlën: 1-5 regels ƒ0.60, elke regel meet
ƒ0.12. Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10.
internationale sprekerstribune der groote
ÏÏfeden die in de laatste jaren zoo vaak
r, enis'd°°r Hitler, Von Ribbentrop, Goe-
f hamberlain, Halifax, Daladier en Mussolini
r zelden een Rus verschenen. Het afsteken
/ïeVOeringen aan het adres van de geheele
r redevoeringen waarin gewoonlijk de pro-
i een grooter aandeel heeft dan de feite-
L dedeeling, behoort niet tot de gebruike-
PLische methoden. Des te belangrijker is
r/! de volkscommissaris van Buitenlandsche
jlotof met zijn betoog voor den O.pper-
i der Sovjet-Unie een der weinige uit-
n nn^en heeft gemaakt. Hij deed een feite
lf mededeeling die van groot belang is, name-
L -t Rusland zijn neutraliteit in het groote
n v in Europa wenscht te handhaven. Maar
kwakte dit standpunt met een nogal drei-
ia houding tegen Finland aan te nemen, dat
hem onwillig is op verscheidene punten
m Rusland zijn onafhankelijkheid vol
ui niet in het geding heeft gebracht. Nauw-
U js Molotof op dit punt niet geweest. Hij
U over voorstellen tot ruil van grondgebied
ing van Finsche eilanden aan Rus-
„ièn en het ook gehad over een pact
CSerzijdschen bijstand, ongeveer overeen-
d met de pacten die Rusland met de Oost-
en had gesloten. Aangezien die pacten net
uien van Russische troepen inhielden, en nu
hit Finland het bericht komt dat Rusland in
d „Sovjet-bases" zou willen stichten, lijkt
,.01S opvatting van handhaving der Finsche
landelijkheid m strijd met de meening die
re landen daarover plegen te hebben. De
delegatie is pas weer naar Moskou ver-
Jfli maar de stemming in Helsinki was na
ede van Molotof somber en het uitgeleide,
iljrjyj en Tanner gedaan, was plechtiger en
È-naargeestiger dan ooit. Het is te verwach-
dat de Finnen nu wel spoedig de Russische
"tellen en hun tegenvoorstellen zullen bekend
Eb- Molotof heeft de publicatie nu aan den
U gebracht en daar zal zijn tegenpartij wel
het.zwijgen toe doen-
Lr het overige heeft de Russische woord-
Ler te kennen gegeven dat Turkije's weige-
üiom een beperkt verdrag met Rusland te slui-
fraama het een, verdrag met Engeland en
ikrijk 'aanging, niet met de Russische politiek
1st.- Hij heeft uitgeweid over verbeterde be
togen met Japan en dit land, in den vage,
«"bereidheid toegezegd, zonder te weten
;r het wil gaan. En de bedoelingen van deze
f.Jngen worden duidelijk als men ze verbindt
L zijn beschouwingen over den huidigen oor-
Mie nog niet tot volle uitbarsting is. gekomen,
tof heeft Engeland en Frankrijk ten eerste
•mpeld als de aanvallers. Ten tweede heeft
Tiun toegevoegd dat hun oorspronkelijke oor-
Lel, het herstel van Polen, onzinnig is ge-
n sinds de verdeeling van Polen en dat zij
Jf heel goed beseffen. Ten derde heeft hij
»gd dat hun „ideologische oorlog" tegen het
ierisme, die later als oorlogsdoel naar voren
geschoven, van middeleeuwschen aard zou
a, aan de oude godsdienstoorlogen herinnert
ögeen rechtvaardiging kan vinden omdat men
e „ideologie" niet met de wapenen kan vernie-
jjaTen vierde heeft hij gezegd dat zij eigenlijk
ei andere motieven hebben, namelijk de be-
liierming van de stoffelijke belangen van hun
Ipeldige koloniale rijken tegen de Duitsche aan
braken op koloniaal bezit. Over Tsjeeho-Slowa-
p en Oostenrijk, over Duitschlands Europee-
Isto veroveringen vóór Polen aan de beurt kwam,
pit hij gezwegen.
I ils men nu zijn opvatting over de Engelsch-
pnsche oorlogsdoeleinden koppelt aan zijn ver-
Iklaringen over, Turkije en Japan en over Finland
Ita er dan nog zijn tevreden uitlatingen over de
jkaeming van de Russische macht aan ver-
pdtishet duidelijk dat hij Frankrijk en Enge-
13dreigt met diplomatieke strijdmiddelen: met
Ik keten van verbintenissen Duitschland-Rus-
I bi-Japan en een weigering tot berusting in
"akije's houding die de Engelsche en Fransche
ioniale macht en wereldverbindingen in de
aagschaal zou kunnen stellen. Hij poogt hun
,-dielijk te maken: „Gij voert een strijd tegen
IK jdeologische" overmacht en wij zijn bezig u
I c'omatiek in een zwakke positie te manoeuvree-
1j- Gij kunt dus beter uitscheiden met uw oor-
l';f,In dien zin moet men blijkbaar ook Molo-
I fes wensch verstaan, ertoe bij te dragen dat de
I (!i!og zich niet uitbreidt maar integendeel wordt
fedigd, en zijn mededeeling dat hij daarin
N>t te slagen.
J M Berlijn komt het bericht, dat de rede van
I to&of daar in politieke kringen een uitsteken-
I ta indruk heeft gemaakt. Ons interesseert meer
I j-iaag, of zij kan bijdragen tot beëindiging van
I to oorlog. Maar die mogelijkheid schijnt er
I ^rshands niet uit te halen. Veeleer maakt de
I It3«.op den neutralen toeschouwer den indruk,
I trijd „aan het diplomatieke front" te ver-
ji-nerpea. Molotofs mededeeling dat de Russen
zijn een dergelijk beleid jegens Zwe-
j a en Noorwegen te gaan voeren als zij op de
•fetaten - en Finland? hebben toegepast
I Lf5 belan§wehkende kennisgeving in Stock-
L en Oslo aanvaard worden. Maar zij zullen
wel niet heelemaal mee gerustgesteld zijn.
R. P.
Tiv!n!i'Stt^ DÜxhoorn heeft in een nota aan de
fonrnawKamer meegedeeld, dat het in het
öne"iwaM ligt hen' die hehoorentot de lich-
ionr.tr x0f een oudere lichting eerlang door
B te vervangen.
EEN BEKEND SPPEEKWOOCD IN ONS
WATERLANDJE HET IS ECHTER EEN
VRIJ SCHRALE TROOST ALS JE OPEEN
GIETBUI GETDACTEERD WORDT. WAAD
U MEED AAN HEEFT AAN EEN MANTEL
OF JAS DIE U TEGEN DE ZWAADSTE8UI
VOLKOMEN 8ESCHERMT EN
BOVENDIEN KEUDIG KLEEDT
KOMT U BIJ-AUOODA-ZOOM
MANTEL OF JAS EENS PASSEN;
ONDERVINDT T -MARTINI- WINT 'T
AED MANUFACTUREN: BURG.WEERT5STR.26-28-38-TEL3980
(Adv. Ingez. Med.)
Te Boedapest is Woensdagmiddag tengevolge
van trombose overleden Koloman Daranyi,
voorzitter van de Hongaarsche Kamer en oud-
minister-president van Hongarije.
Koloman Daranyi.
Koloman Daranyi van Pusztaszentgyogy en
Teteelen, werd op 20 Maart 1886 te Boedapest
geboren. Hij was een zoon van Bela Daranyi,
onderstaatssecretaris van landbouw en heeft rech
ten gestudeerd. Zijn politieke leven begon in 1927
Hij werd toen in de Kamer gekozen en verdedigde
de politiek van graaf Bethlen. Hij werd benoemd
tot onderstaatssecretaris van het minister-presidium,
welke post hij bekleedde tot Januari 1935. Achter
eenvolgens werkte hij samen met graaf Bethlen,
graaf Julius Karolyi en generaal Gömbös. Deze
laatste heeft hem de portefeuille van landbouw
toevertrouwd. Toen Gömbös overleed volgde
Daranyi hem op als minister-president, hetgeen hij
bleef tot 1938. Hij liet het vijfjarenplan aannemen
tot herbewapening van het land en bereidde de
eerste Jodenwet voor.
In de buitenlandsche politiek was Daranyi een
voorstander van een nauwe samenwerking met de
„as-mogendheden".
Bij de scheuring in de regeeringspartij werd hij
gekozen tot voorzitter van de Kamer en de nieuwe
Kamer herkoos hem tot voorzitter.
(Op initiatief van de K. L. M. en
met instemming van de oorlog
voerende mogendheden worden
proeven genomen met het geheel
oranje schilderen van de ver
keersvliegtuigen van Nederland,
België, Zweden en Denemarken.)
Ja, het is nu wel een tijd,
Om het vredig luchtverkeeren,
Voor zijn eigen veiligheid
Nog eens extra te markeeren.
En opdat het goed gebeurt
Leek het beste, te bepalen,
Dat het toestel wordt gekleurd,
Als een kenmerk van 't neutrale.
Niet voor Nederland alleen,
Ook den Belgen en den Zweden
En den Denen is meteen
Voorgesteld om toe te treden.
Toen een kleur werd vastgesteld,
Kwam oranje aan de orde,
Dat als sterk en zuiver geldt
En dat snel herkend kan worden.
Frankrijk, Duitschland, Engeland,
Hebben 't plan goed opgenomen,
Meldde gisteren de krant,
Dus nu kan het ervan komen.
Dit plan moog' 't neutraal verkeer
Dan de veiligheid beloven,
Onder het symbool van eer
En van trouw: Oranje Boven!
nadat zij gepraaid was, van Duitsche nationaliteit
bleek te zijn.
Intusschen waren van de tankboot radioseinen
opgevangen, die instructies aan een onderzeeër
bleken te bevatten om vlak bij den achtersteven
te blijven varen, totdat het escorte van het con-
vooi op een dwaalspoor gebracht zou zijn. De on
derzeeër, die inderdaad vlak bij den achtersteven
van de tankboot werd aangetroffen, had blijkbaar
de bedoeling gehad, achter de tankboot de haven
binnen te slippen en het avontuur van Scapa Flow
voort te zetten.
Dieptebommen werden nu rondom den onder
zeeër geworpen, die, naar men gelooft, gezonken
is. Bovendien werd een Britsche prijsbemanning
aan boord van de tankboot gezet, die het schip de
haven binnen bracht. (United Press).
Vanaf VRIJDAG 3 NOVEMBER eiken
avond 8.15 uur, ZONDAGS 3 uur
Matinee. LIONEL ATWILL en
LUCIE MANHEIM in
Een sensationeel en romantisch ver
haal van liefde en haat.
Vóór de pauze
De bekende komiek FERNANDEL
in de charmante, geestige film-
comedie
ZONDAG 11 uur CULTUURFILM
MODERNE GROENLANDVAARDERS
Een herinnering aan Dr. CHARCOT
en zijn beroemde schip „POURQUOI
PAS".
Adv. Ingez. Med.)
KANTONGERECHT
RECTIFICATIE.
Wij betreuren dat tengevolge van een, naar ons
nu gebleken is aan de pers verstrekte onjuiste
inlichting in ons nummer van Woensdag onder de
rubriek Faillissementen is bericht dat na verzet
tegen de uitdeelingslijst zou zijn geëindigd het fail
lissement van de N.V. Holland's Bloembollenhuis,
gevestigd té Lisse.
Wij vernemen dat dit bericht van eiken grond
ontbloot is: de N.V. Holland's Bloembollenhuis is
nimmer failliet geweest noch in financieele moeilijk
heden en op gezag van haren raadsman kan worden
verzekerd dat deze N.V. juist een zeer sterke
positie inneemt.
Vermoedelijk is het misverstand bij den bericht
gever ontstaan, doordat genoemde instelling cre-
ditrice was in het faillissement van een harer
debiteuren, welk faillissement is beëindigd na ver
zet tegen de uitdeelingslijst.
Vierde Duitscher te
Uitgeest gearresteerd.
Geestverwant hield hem verborgen.
DUITSCHE ONDERZEEËR
POOGDE ENGELSCHE HAVEN
BINNEN TE KOMEN.
Tanhboot gaf instructies
DE DUIKBOOT TENSLOTTE GEZONKEN?
LONDEN, 31 October. Een Duitsche
tankboot, die zich in een Britsch convooi
voegde, heeft een stout stukje uitgehaald
om te trachten, een Duitschen onderzeeër de
gelegenheid te bieden een Britsche haven
binnen te slippen, aldus een verhaal, dat te
Londen verteld werd. De commandant wan
een Britsch oorlogsschip, dat het convooi be
geleidde, rook echter lont. De tankboot werd
buitgemaakt en de onderzeeër met diepte
bommen bestookt.
Een convooi Engelsche koopvaardijschepen, dat
een haven aan de westkust van Engeland naderde,
bereikte de plaats, waar het, volgens een van te
voren opgesteld plan, zou worden gesplitst, toen
het een olietankboot bemerkte, die langzaam op-
stoomde. De commandant van het escorte seinde
aan de tankboot, zich bij 't convooi aan te sluiten,
maar het antwoord was onbegrijpelijk, waarop
een nader onderzoek uitmaakte, dat de tankboot
niet bij het convooi behoorde. Het Britsche oor
logsschip trad in nauwer contact met de boot, die,
Woensdagmiddag is te Uitgeest ook de vierde
van de vijf uit het Huis van Bewaring ontsnap
te Duitschers gearresteerd. Het was de Bever
wij ksche politie ter oore gekomen dat de Duit
scher Karl Schneider, die communist is, zich
bij een geestverwant te Uitgeest verborgen hield.
Zij waarschuwde onmiddellijk de Haarlemsche
recherche, waarop drie rechercheurs zich in ge
zelschap van de politiehond Corrie naar Bever
wijk begaven. Vergezeld van Brigadier-majoor
Den Otter en een Beverwijksche agent begaf men
zich naar de woning te Uitgeest waar men ver
moedde, dat de vluchteling zich schuil hield.
Het huis werd omsingeld en eenige mannen
drongen plotseling naar binnen waardoor de
vluchteling volkomen werd verrast. Hij za-S
evenwel nog kans de wijk te nemen naar den zol
der. Door een dakraampje sprong hij vervolgens
op een afdakje waarna hij tenslotte nog veilig in
den tuin belandde. Vandaar nam hij door een
poortje de wijk naar buiten. Hij bedreigde zijn
achtervolgers met een mes doch deze lieten zich
daardoor niet afschrikken. Er ontstond een vulde
achtervolging waarbij een der agenten tenslotte
zijn revolver trok en een schot in de lucht lóste.
De Duitscher, die in de meening verkeerde dat
op hem geschoten was liet zich op den weg val
len en simuleerde gewond te zijn. De politiehond
was intusschen reeds op den vluchteling toege-
rend en eer hij nog tijd had gehad op te staan
had men hem de handboeien reeds aan gedaan
Geboeid werd de man naar het Beverwijk
sche politiebureau overgebracht. Vandaar heeft
men hem op transport gesteld naar het politie
bureau te Haarlem waar hij te ongeveer half ze
ven gisteravond aankwam. De politiehond Cor
rie week niet van de zijde van haar arrestant,
die overigens ook geen poging meer deed om te
ontsnappen. Wel zei hij verscheidene malen dal
hij niets gedaan had en altijd als 'n fatsoenlij h
mensch had geleefd.
Het is nog niet bekend of tegen den geest
verwant, die S. verborgen heeft gehouden een
vervolging zal worden ingesteld. Ook omtrent
het verhoor van den arrestant, die in het poli
tiebureau werd opgesloten, werden geen mededee
lingen verstrekt.
De eenige Duitscher die nu nog op vrije voe
ten verkeert is de 38-jarige W. D., die eveneens
een geestverwant van S. zou zijn.
Voor de vierde maal
onder invloed achter het stuur
Tot zes weken hechtenis veroordeelde de kan
tonrechter heden een 60-jarigen aannemer uit
Velsen, die voor de vierde maal terecht stond
omdat hij wegens het gebruik van sterken drank
niet in staat was zijn auto naar behooren te
besturen. Bovendien werd hem voor den tijd
van twee jaar het rijbewijs ontnomen.
Reeds in 1933 was de aannemer door de Recht
bank te Amsterdam veroordeeld wegens art. 308 W.
Str. Ook toen was de drank oorzaak van het
ongeluk geweest, zooals de Ambtenaar van het
O.M. in zijn requisitoir mededeelde. In 1935 en
1938 werd hij door den Haarlemschen kanton
rechter veroordeeld wegens overtreding van het
bekende artikel 22B der Motor- en Rijwielwet
en ook thans had hij zich weer voor hetzelfde
feit te verantwoorden.
Op 30 September had hij met zijn auto op den
Rijksstraatweg te Haarlem-Noord gereden in
de richting Velsen. Allereerst was hij daarbij
zoo rechts van den weg gekomen, -fiat hij een
daar fietsende journalist en diens vrouw bijna
omver had gereden. Vervolgens was hij op den
Rijksweg te Velsen recht op een tegenligger af
gestevend, doch de bestuurder van dien wagen
had op het laatste moment nog een aanrijding
weten te voorkomen door signalen met zijn kop
lampen te geven. De bestuurder van de bijna
aangereden auto, een ingenieur uit Velsen, had
daarop een agent gewaarschuwd. De agent
stapte in de auto van den ingenieur en weldra
had men den zig-zag over den weg rijdenden
automobilist, die inmiddels vlak bij zijn huis was
gekomen, ingehaald.
Volgens den agent was de man zóó dronken,
dat hij hem aanraadde maar gauw zijn huis
binnen te gaan anders zou hij hem airesteeren
wegens openbare dronkenschap.
De aanemer beweerde echter, dat hij den
geheelen avond slechts twee glazen bier in twee
café's te Haarlem had gedronken en verder nog
eenige kogelfleschjes. Hij w.as echter door slaap
overmand geworden en had daarom slingerend
over den weg gereden. Volgens den agent was
de verdachte echter ook onvast ter been geweest
en had hij niet kunnen zeggen wat het nummer
van zijn eigen auto was. De ambtenaar van het
O. M. meende, dat iemand, die nuchter is nooit
zoo had gereden als de verdachte gedaan heeft.
Het is gelukkig een zeldzaamheid dat iemand
meerdere malen voor dit feit terecht staat. Dit is
een zeer ernstige overtreding waarop de maxi
mumstraf gevorderd moet worden. Spreker
vroeg daarom een hechtenisstraf voor den tijd
van drie maanden en intrekking van het rijbe
wijs voor den tijd van twee jaar en voorts we
gens het roekeloos rijden een geldboete van
f 200.
Mr. A. Bruch, de verdediger hield een uitvoe
rig pleidooi waarin hij er op wees, dat uit de
getuigenverklaringen niet was komen vast te
staan, dat de verdachte veel alcohol had ge
bruikt. Men kan dan ook niet aannemen dat hij
door die paar glazen bier niet in staat zou zijn
geweest zijn auto te besturen. De verdachte
lijdt echter aan nachtblïndheid en daaruit moet
zijn vreemde rijden verklaard worden.
Van overmatig alcoholgebruik is echter geen
sprake geweest.
De kantonrechter deed hierna uitspraak en
veroordeelde den verdachte behalve tot de
genoemde vrijheidsstraf, ook nog tot een geld
boete van f 100 20 dagen wegens het roeke
loos rijden.
Vervolgens stond een tandarts uit Amsterdam
eveneens voor hetzelfde feit terecht. Deze ver
dachte was in den nacht van 10 October na af
loop van een feestje in de omgeving van den
Schreuder van den Kolkweg verdwaald en was
tweemaal een doodloopend weggetje in gereden.
Een agent had dat nogal vreemd gevonden en
de verdachte mee naar het bureau genomen
daar hij constateerde, dat de tandarts alcohol
had gebruikt en niet erg vast ter been was. Uit
het getuigenverhoor bleek echter, dat de
tandarts vroeger een ziekte in zijn beenen
had gehad waardoor hij vaak nog wat wankel
liep.
De ambtenaar vroeg een hechtenisstraf van 5
dagen en 3 maanden intrekking van het rijbe
wijs.
Mr. T. A. M. A. van Löben Seis de verdedi
ger, wees er echter op, dat het hier een grens
geval betrof en dat niet gebleken is dat de ver
dachte niet in staat was zijn auto te besturen
De kantonrechter veroordeelde den tandarts
tenslotte tot f 200 boete.
De nieuwste foto van prins Edward en prinses Alex
andra, de kinderen van den hertog en de hertogi*
van Kent, die thans ergens in Engeland vertoeven
De legerberichten.
Kalme nacht aan het front.
Het Fransche legerbericht van vanochtend
luidt: „Een kalme nacht aan het geheele front"
en van Woensdagavond: „Gedurende den dag
de gebruikelijk activiteit van de lichte infanterie
af deelingen aan beide zijden op verschillende
punten van het front".
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte gisteravond bekend:
In het westen plaatselijke activiteit van ar
tillerie en verkenners zoomede afzonderlijk op
treden van stoottroepen. Het aantal op 30 Octo
ber aan het front en boven de Noordzee omlaag
geschoten vliegtuigen bedraagt zes, waaronder
vier Britsche"
Hitier raadpleegt zijn
ambassadeurs.
MOSKOU, 1 November. De Duitsche ambas
sadeur in Moskou, Von der Schulenburg, zal
Donderdag naar Berlijn terugkeeren om deel te
nemen aan de conferentie, die Hitler met ver
schillende van zijn ambassadeurs zal hebben. Ooi
Von Papen zou zich naar Berlijn begeven.
Engelsch schip na duikbootaanval
gezonken.
Alle opvarenden gered.
Woensdag werd te Londen vernomen dat heb
Britsche stoomschip „Bronte", dat 4317 ton
meet en te Liverpool thuishoorde, op den Afc-
lantischen Oceaan na een duikbootaanval is ge
zonken. De uit 40 leden bestaande bemanning
en een passagier zijn door een ander schip ge
red en in een Britsche haven aan wal gebracht.
De aanval moet eenige dagen geleden gedaan zijn.
De „Bronte" zoó meldt Reuter bleef nog
een aanzienlijke tijd drijven en men heeft zelf#
nog getracht haar naar een haven te sleepen.
i
VOETBAL
DE WEDSTRIJD NEDERLAND-
BELGIË.
Op 10 December in het Feijenoord-
stadion.
Naar wij vernemen staat het thans vast,
dat de voetbalwedstrijd Nederland-België
doorgaat en dat die op Zondag 10 Decern-,
ter in het Feijenoord-stadion te Rotterdam
zal worden gespeeld.