IJmuider Courant DAGBLAD VOOR VELSEIN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN kornissen in Engeland Tolland. Rijk wil leening uitschrijven. Nieuwe gegevens in Leidschendamsche moordzaak. Zal potlood ook een aanwijzing leveren? Verdwijning wapenembargo staat vast. liARCANG No. 311 Lourens Coster, Maatschappij voor „(.Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V., Gr. 93 Haarlem, Telefoon 10724. Bureau jpjdsr Courant: Kennemerlaan 42, llmuiden, 0» t&!'sn en |n de Kennemer Courant. 53OI, Postgiro 310791. Alle Advertenties, dit blad, worden kosteloos Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Directie: P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM HoofdredactenrROBERT PEEREBOOt! VRIJDAG 3 NOVEMBER 1939 Abonnementen per week ƒ0.1254, pet maand 0.52J4, per 3 maanden 1.55, franco per post 1.95 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex* Advertentiën: 1-5 regels ƒ0.60. elke regel meer ƒ0.12. Bij abonnementen belangrijke korting. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs* Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 0.25, elke regel meer ƒ0.10. s kleine neutrale land hebben wij ons, '""-de „oorlogstoestand" tusschen drie groote H esc^e mogendheden is uitgebroken, bij Tl regeeringsmaatregelen moeten neerleg- li even zoovele inbreuken op den normalen van zaken, even zoovele stoornissen in het leven beteekenden. Dat begon met den ioverheerschenden maatregel der mobilisa- sinds die werd uitgevoerd kwam er heel b wj en vloeide er ook heel wat uit voort. Tot "uitvloeiselen behoorde de belemmering van onderwijs in vele steden en dorpen, aan troepen moesten verschaffen, tó Haarlem en omgeving hebben daarvan ge- jiejj heeft den gemeentebesturen heel wat "aard, die nog niet geleden is, al is de «.tand al aanmerkelijk beter geworden, juinen in de oorlogvoerende landen nog met t grooter moeilijkheden op het gebied van fonderwijs te kampen heeft gekregen blijkt 7£en hoofdartikel in de Manchester Guardian. l. njet alle kinderen zijn uit de groote be- jjvLscentra naar het platteland geëvacueerd. - onderwijs voor de geëvacueerden is het stauriijk al slecht gesteld maar met dat van de •4<geblevenen is het, zooals blijkt, niet veel j$er, "Het Engelsche blad deelt mede dat in Man ster ongeveer de helft van de kinderen, in Birmingham driekwart en in Sheffield zelfs vijf gjen nu al gedurende twee maanden van be dijk onderwijs verstoken zijn geweest. De per- etages voor deze drie groote steden Man ster heeft een iets grootere bevolking dan jsjterdam, Sheffield een iets grootere dan Den ïyg en Birmingham overtreft beide met ruim (iumillioen inwoners zijn geen uitzonderin- zijjft wel noodmaatregelen genomen in ïèrscheidene steden maar zij vormen niet meer jjneen zwak surrogaat voor normaal onderwijs. feEngelschen leggen zich volstrekt niet bij zulke randen neer, zooals u pas nog hebt kunnen &n in een artikel van onzen Londenschen cor- waarin hij den storm van critiek be geef, die tegen de minder geslaagde maatrege- verscheidene regeeringsdepartementen is fitketend. Het departement van Onderwijs blijkt tel in het geding te zijn gebracht en de minis- geweest uit den hoek te Engelsche traditie heeft de meeste ministers töopden huidigen dag met bijzondere titels be- <d, Zoo heet de minister van Financiën „Chancellor of the Exchequer", de minister van Baitenlandsche Zaken „Foreign Secretary", de Sinister van Marine „First Sea Lord" en draagt minister van Justitie, die ambtshalve presi- !at van het Hoogerhuis is, de verheven bena- sng „The Lord Chancellor". De minister van Onderwijs wordt aangeduid als „President of the Board of Education" en de huidige drager van ezen langen titel is Lord de la Warr. Hij heeft de Nationale Unie van Onderwijzers, lie zich bij hem is komen beklagen, de verzeke- ting gegeven dat er weer onderwijs voor al die hïderen zal komen en zich kenmerkend- uitgedrukt in de volgende bewoordin- 'ij kunnen ons als natie niet veroorloven lit driekwart millioen kinderen opgroeien als tifine barbaren en de regeering heeft ook niet hft plan dit toe te laten". de la Warr verklaarde dat het vraagstuk iijna dagelijks bekeken wordt" en „dat de re storing den huidigen toestand niet voor onbe- salden tijd zal laten voortduren", hetgeen min es hoopvol klinkt, want men zou er uit kunnen sHelden dat de dagelijksche bezichtiging nog wel poosje kan aanhouden eer er wat gebeurt, zou binnenkort een mededeeling doen oyer *P toekomstig beleid. De Manchester Guardian teekent hierbij aan vervulling van deze beloften met spanning '•Simoetgezien zal worden en dat de oorlogsge- hsitenissen wellicht spoedig de ouders, die hun Aderen thuis hebben gehouden, zullen overtui gt dat dit onverstandig is geweest. Waaruit men zou afleiden dat het met het onderwijs ten plat tende toch nog beter is gesteld. Deze Engelsche stoornis in het onderwijs geeft föi klaren blik op de ontwrichting, die ook een 1 als de huidige met zijn dagelijk ss? communiqués „rustige nacht aan het front" -•teweeg brengt bij den eenigen belligerent, die front aan zijn grenzen heeftmaar die niettemin vanwege het luchtgevaar zijn heele Matschappelijke orde overhoop heeft moeten looien. Den minder belangrijk maar niettemin ook ty- ftond staaltje vind ik op dezelfde „leaders- j^e". de hoofdartikelen-pagina, van hetzelfde "selsche blad. Daar wordt verklaard waarom de lending van couranten en andere drukwerken het buitenland zooveel vertraging onder- Jdt. Men vreest namelijk dat zij, door letters nwken of met andere minder voor de hand '■;??nde middelen, door spionnen gebruikt zullen Toïden om hun berichten over te brengen. Er ^•dt daarom controle op toegepast. Vermoede ns gebeurt dat door middel van „steekproeven", ?555rs kregen we ze nooit meer bezorgd in het aitenland. Nu ontvangen we hier Engelsche pi!611 ^nnen ^rie a vier dagen. J°mvan§ van Engelsche dagbladen is ïfl ^eperkt' evenals dat met de Duitsche en ie het geval is. De Manchester Guardian, ^teet de Times en de Daily Telegraph het trio Rotste Engelsche bladen vormt, verscheen 'o met slechts 14 pagina's en Maandag taaiDat dit Maanda§nummer nog geen an- richzelf9 Pagina advertenties bevatte geeft op Je een beeld van sterk verminderde activi- Vaa handel en middenstand. (Met ingang van 1 Januari a.s. zal de tol in den weg Elspeet Nunspeet, die de laatste ivas op de Veluwe, verdwijnen) Er zijn heel veel andre dingen, Die ons meer tot aandacht dwingen, Dan de vaderlandsche tol; Onze Nederlandsche kranten Staan met nieuws van alle kanten, Dat ons meer kan schokken, vol. Eens in vaag herdachte jaren, Die zoo heerlijk rustig waren, Dat men er nog graag van droomt; Is er in de Nederlanden, Met geen erger zorg omhanden, Zeer strijdvaardig tol-geboomd. Na langdurig tolboom-hakken, Is de strijdlust gaan verzwakken, Zooals 't met die dingen gaat; 't Vraagstuk is met rust gelaten, Zij 't niet zonder resultaten, Zonder afdoend resultaat. Maar toch bleef de geest nog werken, Bijna zonder dat wij 't merken. Gaat er nu en dan weer een, Die, wormstekig door de tijden, Langer niet vermocht te strijden, Zonder glorie stiekum heen. In de Veluaansche dreven, Wordt de laatste opgeheven, Dat is wel een juichtoon waard; Door die laatste op te halen, Liet men hem de tol betalen, Die ons voortaan wordt bespaard. Minister van Financiën vraagt machtiging. In verband met de stijging van de vlot tende schuld acht de minister van finan ciën het noodzakelijk, dat te eeniger tijd een geldleening ten laste van het rijk wordt aangegaan. De minister acht het noodig te kunnen beschikken over een wettelijke machtiging, welke voldoende ruimte heeft om op gunstige tijdstippen aan de leening- behoefte van het rijk te kunnen voldoen. Wel is van de machtiging, vervat in de leeningwet 1936 nog niet ten volle gebruik gemaakt, doch de ingevolge die wet nog beschikbare machtiging tot het opnemen van f 200 millioen biedt voor de naaste toe komst niet voldoenden armslag. Gevraagd wordt daarom een nieuwe mach tiging tot een bedrag van f 300 millioen, d.w.z. een bedrag, overeenkomende met dat. van de vorige machtigingswet. VAN HET FRONT. Activiteit van patrouilles tusschen Blies en Rijn. PARIJS, 3 November (Havas). Het legenbericht van den ochtend van den der den November luidt: „Een kalme nacht. Vuur van artillerie en infanterie. Den tweeden November werd een Duitsch tweemotorig verkenningsvliegtuig boven ons grondgebied door een Britsch jachtvliegtuig omlaaggeschoten". Gisteravond werd gemeld: „Activiteit van onze patrouilles gedurende den dlag tusschen Blies en Rijn". Dader met auto tegen een hek gereden. Betreffende den moord op den veehouder van der Horst te Leidschendam zijn twee nieuwe aan wijzingen ontdekt. Er is namelijk bij het lijk van den veehouder een potlood gevonden, dat aanvan kelijk door een belangstellenden toeschouwer uit Leidschendam is opgeraapt en mee naar huis ge nomen. Dit feit is later ter oore van de politie ge komen, die onmiddellijk het potlood bij den bezit ter heeft opgevorderd. Men veronderstelt, dat dit potlood aan den dader en niet aan den verslagene heeft toebehoord, daar het een geheel nieuw potlood is, dat slechts aan de punt iets is afgerond, doch ver der waarschijnlijk nog niet is .geslepen. Bij navraag is gebleken, dat van der Horst nooit nieuwe potloo- den bij zich droeg, doch altijd kleine stompjes. Aan het einde van het potlood bij de punt bevindt zich een bloedvlekje. Het is een geel, zeskantig potlood, gemerkt no. 2 Elite Pencil P. H. B. Voorts is komen vast te staan, dat de dader op den grooten rijksweg nabij Zoetermeer met zijn auto tegen een hek is gereden. Arbeiders, die aan den spoorweg, welke langs den rijksweg den HaagGouda loopt, werkzaamheden verrichtten, hebben Vrijdagmiddag omstreeks half vijf een auto met zeer groote snelheid het viaduct bij de Nutriciafabriek te Zoetermeer zien oprijden. De auto verliet aanvankelijk den rijksweg om de rechtsche baan te kiezen, waarlangs*men het dorp Zoetermeer bereikt. De man heeft toen blijkbaar plotseling gezien, dat hij van den rijksweg afging, hetgeen niet zijn bedoeling is geweest. De spoorweg arbeiders hebben hem toen plotseling zeer krachtig hooren remmen, waarna hij het stuur snel naar links omgooide om weer op den rijksweg terug te komen. Dit gelukte, doch de man was al zoo ver opgereden, dat hij ter hoogte van het hek, dat den rechtschen weg van de middenbaan scheidt, was gekomen. Aan het eind van dit hek bevindt zich een dikke massief ijzeren trekstang, die aan de eene zijde aan den laatsten paal van 't hek is be vestigd en de andere zijde in den grond is gegraven. De man heeft deze trekstang finaal middendoor gereden. Dit werd echter Dinsdagmiddag pas ont dekt door een hulparbeider uit Zoetermeer, die her stelwerkzaamheden aan den weg moest verrichten. Daar hij eenige dagen niet in orde is geweest en niet op de hoogte was van het gebeurde in Leidschendam heeft hij den volgenden dag, dus Woensdag pas de politie van een en ander in kennis gesteld. Bij on derzoek ter plaatse vond men aan de stang die vlak bij den paal middendoor gebroken was en met het andere einde nog in den grond stak sporen van olie en zand. Verder vond men nog een stukje band van den zijkant van het loopvlak, deze band is ver moedelijk een Englebert-band in luxe-uitvoering. De spoorwegarbeiders, die de auto hebben zien rijden, verklaarden dat deze op het oogenblik dat hij van de rechterrijbaan op den hoofdweg terug reed, een vaart van ongeveer 100 km. per uur moet hebben gehad. Hetgeen ook wel aannemelijk is, ge zien de kracht waarmee de massieve trekstang is doorgereden. Het spreekt vanzelf, dat de auto van voren zware beschadigingen moet hebben gehad. Ook met den achterkant schijnt het voertuig de stang geraakt te hébben daar de spoorwegarbeiders den achterbumper los zagen hangen. Deze twee aanwijzingen worden door de politie natuurlijk nauwkeurig bestudeerd. Indien particu lieren hieromtrent nog eenige aanwijzingen' zouden kunnen geven, .worden zij verzocht zich tot den burgemeester van Leidschendam te wenden. Amendementen in het Amerikaansche Huis van Afgevaardigden verworpen. In een der Duitsche gevangenkampen op Engelschen bodem. Gevangenen arbeiden aan het graven van schuilkelders voor hun eigen veiligheid Het Amerikaansche Huis van afgevaardig den heeft gisteren een motie van Wolcott, die den federalen agentschappen het ver strekken van credieten aan oorlogvoerende staten zou verbieden, verworpen met 228 tegen 196 stemmen Een motie van Vorys, krachtens welke de gedelegeerden van het Huis in de gemengde commissie zouden moeten aandringen op een embargo op wapenen en munitie, doch niet op vliegtuigen en andere, niet doodelijbe, oorlogswerktuigen, werd eveneens verworpen en wel met 245 tegen 179 stemmen. Deze laatste stemming werd beschouwd als de eerste proefstemming voor het embargo, omdat een dergelijk amendement in Juni door het Huis was aangenomen met 214 tegen 173 stemmen. Tenslotte werd de motie van Shanley tot handhaving van het wapenembargo met 242 tegen 181 stemmen verworpen. Het staat thans practisch vast, dat in de neutraliteits- wet het embargo volledig zal verdwijnen. Aan het einde der debatten over het neutrali- teitsontwerp voerde de voorzitter van heit Huis, Bankhead, het woord. Hij erkende dat door op heffing van het embargo Engeland en Frankrijk bevoordeeld zouden worden, doch zeide, dat deze hulp natuurlijk was, want, indien men de keuze had tusschen de totalitaire en de democratische regeeringen, ging de sympathie van het Ameri kaansche volk uit naar Engeland en Frankrijk. Nadat het Huis van afgevaardigden de amen dementen van Wolcott, Vorys en Shanley had verworpen, werden de gedelegeerden benoemd voor een gemengde commissie uit vertegenwoor digers van Huis en Senaat, die tot taak zal heb ben den definitieven tekst op te stellen van de neutraliteitswet '39, welke ter definitieve goed keuring aan Kamer en Senaat zal worden voor gelegd. Deze tekst zal over het geheel het ont werp Pittman volgen, dat een opheffing van het embargo op wapens en munitie voor oorlogvoe renden inhoudt benevens beperkingen voor de Amerikaansche scheepvaart en de „betaal en ha al''-clausule. Oök de Senaat heeft zijn vertegenwoordigers voor deze commissie benoemd. Aangewezen wer den de democratische senatoren Pittman, George Wagner en Conally, benevens de republikeinen Borah en Johnson. Het Huis van Afgevaardigden en de Senaat verdaagden hun beraadslagingen tot hedenmid dag 12 uur. De door den Senaat en het Huis van Afgevaar digden goedgekeurde teksten verschillen slechts op één detailpunt. De Donderdag goedgekeurde tekst voorziet slechts in opheffing van het em bargo, de tekst van den Senaat behelst een vol ledige neutraliteitswetgeving. Beide teksten be helzen de „betaal- en haal"-clausule. In regeeringskringen heeft men goede hoop, dat een overeenstemming tot stand zal komen over één tekst tusschen beide Huizen. De gemengde commissie, die Vrijdagmiddag bijeen zal komen, zal dus de eenvoudige taak hebben, bestaande in het met elkander in overeenstemming brengen van de beide teksten. Zoodra de definitieve tekst zal zijn ge redigeerd, zal hij worden voorgelegd aan de goedkeuring van den senaat, hedenavond of morgen in een vergadering, die het einde zal zijn vormen van deze belangxijke zitting van het Congres. De eerste indruk, dien men in politieke kringen krijgt na de verwerping door het Huis van Afge vaardigden van het amendement Shanley, is dat men de belangrijkste gebeurtenis heeft beleefd voor Europa sedert het begin van de vijandelijk heden. De Vereenigde Staten zijn een nieuw tijdvak ingetreden, welke hun houding en ge drag tegenover het Europeesche conflict zal op helderen. Men wijst erop dat de opheffing van het embargo aanzienlijke faciliteiten zal ver- leenen aan de geallieerden voor het betrekke» van voorraden uit de Vereenigde Staten en aan hun zaak een moreele kracht geeft, welker be lang men niet zal onderschatten. Poolsche regeering in Frankrijk verplaatst haar hoofdkwartier. Generaal Sikorski blijft echter te Parijs. De in Frankrijk gevestigde Poolsche regeering verplaatst haar hoofdkwartier thans uit Parijs naar Angres, zooals is medegedeeld door een ra dio-uitzending in de Poolsche taal door den Fran- schen omroep. De Poolsche eei'ste minister, Si korski, die tevens opperbevelhebber is van het Poolsche legeer, zal echter in Parijs blijven ten einde in voortdurend contact te staan met het Fransche ministerie van oorlog en met het opper bevel. Ook het Poolsche ministerie van oorlog blijft in Pailjs. De omroeper voegde hieraan toe dat het Poolsche leger vorderingen maakt en dat verscheidene duizenden man reeds gereeiuxteerd zijn. Griekenland en Italië wisselen nota's. Nauwer samenwerking in het verschiet. Stefani publiceert den tekst van tusschen de Italiaansche en de Grieksche regeei'ing uitgewis selde nota's. In de door Metaxas aan den Ita- liaanschen gezant te Athene gezonden nota wordt de waardeering der Grieksche regeering tot uit drukking gebracht voor het tei-ugtrekken der Italiaansche troepen van de Albaansch-Griek- sche grens en medegedeeld dat de Giieksche re geering zich gehaast heeft overeenkomstige maatregelen te nemen. De Grieksche regeering, aldus de nota verder, heeft de vaste hoop, dat de ontwikkeling der internationale gebeurtenis sen binnenkort aan de beide regeeringen de ge legenheid zal verschaffen om haar betrekkingen een meer concreten vorm te geven met het oog op een vruchtbare samenwex-king vol vertrouwen op alle gebieden. In haar antwoordnota verklaart ook de Italiaansche regeering te hopen dat de ontwikkeling van den internationalen toestand in de nabije toekomst in' staat zal stellen om den Italiaansch-Griekschen betrekken een meer con creten vorm te geven. Luchtgevecht in Noord-Frankrijk. Duitsche bommenwex'per door Engelsche toestellen neergehaald. Havas meldt uit Rijssel: Donderdagmorgen hebben twee Britsche vliegtuigen een tweemotorige Duitsche bom menwerper omlaag gehaald op Fransch gebied. Het vliegtuig werd nabij Hazebrouck opge merkt. Het gevecht duui'de slechts kort: beide Britsche vliegtuigen schoten hun mitrailleurs af en de bommenwerper viel neer. Aan boord bevonden zich vier personen de vlieger werd gedoold, een officier werd in den rug gewond door een kogel en de beide anderen bleven ongedeerd Zij werden gevangen genomen. Het toestel had geen enkele bom aan boord. Het Belgische persbureau Belga meldt nog dat Donderdag drie onbekende vliegtuigen boven het grensgebied ten Zuiden van Doornik hebben ge vlogen. Zij kwamen van het Oosten en vlogen in westelijke richting. Kort daarop, in de omgeving van Roubaix, opende het Fransche luchtdoelge schut het vuur op de toestellen. Ook zag men vliegtuigen opstijgen, die de vexwolging inzetten. Tenslotte nam men waar dat een vliegtuig neer stortte. Duitsche onderdanen verlaten Turkije. ISTANBOEL, 3 November. De Duitsche autorietiten hebben aan hun onderdanen orders gegeven Turkije zoo spoedig mogelijk te ver laten. Met het oog hierop treffen de in Turkije woonachtige Duitschers, waarvan sommigen x-eeds sedert het einde van den groote oorlog hier verbleven, haast toebereidselen. Vele Duitschers zijn reeds vertrokken, anderen zijn bezig hun agage te verzenden. Het is opmerkelijk dat het vertrek van de Duitschers samenvalt met het mislukken van de Russische-Turksche onderhandelingen, het geen een zekere verontrusting in politieke krin gen veroorzaakt. Ondertusschen heeft het feit dat Radio Rome als attentie in verband met den verjaardag van de Turksche republiek het Turk- sche volkslied speelde en de Italiaansche regee ring een gelukwensch zond, een zeer gunstigen indruk in politieke kringen alhier gemaakt. Het is de eerste maal sedert vele jaren dat Italië een zoo vriendelijke houding tegenover Turkije aanneemt. (United Press) Hongarije buiten het Balkan-blok. Roemeensche voorstellen voor non-agressiepact afgewezen. LONDEN, 3 November. Vernomen wordt dat Hongarije de Roemeensche voorstellen om een gemeenschappelijke vex-klaring van non-agressie af te leggen, definitief heeft afgewezen. Voor het eerst heeft Roemenië dit voorstel te Boedapest gedaan op 14 September nadat de troepen van beide zijden van de grens waren teruggetrokken. De weigering van Hongarije, die vandaag aan den Roemeenschen gezant te Boedapest wex*d medegedeeld, wordt in de kringen van Balkan diplomaten te Londen beschouwd als een bewijs dat de Duitsche invloed in Hongarije nog steeds groot is. Het plan om Hongarije bij het nieuw te vormen Balkanblok te betrekken is tengevolge van deze beslissing wel van de baan. (United Press) „Een exodus, grooter dan die der Joden uit Egypte". Minis |er Elliot over de evacuatie. In het Lagerhuis heeft de Britsche minis** van gezondheid, Elliot, mededeelingen gedaafc over de evacuatie. Hij zeide, dat driekwart mil lioen kinderen zonder hun ouders, 542.000 moe ders en jonge kinderen, 12.000 aanstaande moe ders en 77.000 anderen geëvacueerd zijn. Al deze menschen en kinderen zijn binnen vier dagen naar hun nieuwe verblijfplaats gebracht, zonder dat zich een enken ongeluk heeft vooi'gedaan. De grondslag van het stelsel is inkwartiering. Verder wordt zoo mogelijk gebruik gemaakt van kampen en leegstaande huizen. Oe helft der moeders en mer dan 78 procent der kinderen zijn op hun nieuwe verblijfplaats gebleven. Elliot zeide nog dat men hier een ..exedus" heeft beleefd, grooter dan die der Joden uit Egypte, een verhuizing van een leger, tienmaal zoo groot als het Britsche hulpcorps, dat on langs naar Frankrijk is gezonden. Uil<rebrei(l rapport van Von der Schulenburg verwacht. BERLIJN. 3 November. In officieele kringen is geen enkele aanwijzing te krijgen over het rapport dat ambassadeur Von der Schulenburg aan Hitier zal uitbrengen, maar in goedingelich- te nationaal-socialistische kringen zegt men dat het rapport zeer uitgebreid zal zijn. In de eerste plaats zal Von der Schulenburg den Führer in lichten over de strekking der Russische neutra liteitspolitiek en de Sovjethouding tegenover vortzetting van den oorlog. Vervolgens zal hij verslag uitbrengen van de Russische politiek ten opzichte van Finland en Turkije en tenslotte zal hij de jongste ontwikkelingen in de Duitsch- Russische economische onderhandelingen uit eenzetten. Volgens deze zelfde kingen zal Von der Schul- neburg waarschijnlijk slechts twee of drie dagen in Berlijn blijven (United Press).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1939 | | pagina 1