De Etappen- en Verkeersdienst-
D
UIT HET BUITENLAND.
Spoct m Speê
een voor ons leger
H. G. Wells als filosoof en
romanschrijver.
E Engelsche auteur Wells is zonder eeni-
«en twijfel een der merkwaardigste
schrijvers van den tijd. In zijn lange
litteraire loopbaan heeft hij een aan-
pken geschreven, welke gezamenlijk een
vangrijke bibliotheek vormen, boeken
Lj alleiiei slag. Men kent hem als schx-ij-
boeiende, intelligente ontspanningslectuur,
:tfLk als auteur van fantastische verhalen,
- en daar doen denken aan de ideeënwereld
Mes Verne. Men herinnert zich wellicht de
■f welke in Amerika werd veroorzaakt door
^L-uitzending van zijn boek „War of the
dat een overval der Mars-bewoners op
j rdc behandelt. Ook weet men wellicht van
'Thaal »The invisible man", de onzicht-
'an die'zelfs op wonderlijke wijze werd ver-
Wells schreef meer dan vijftien boeken van
- genre en vond daardoor een zeld-
zeldzame
^kennis»
uilgebreiden lezerskring; nog grooter is zijn
L echter door zijn meer filosofische en ge-
ftaindige verbeeldingen en studies. Zijn we-
'LLiedenis „Outline of history", zijn voor
den omtrent de crisis in onze Westersche
hebben in zijn vaderland en ver daarbui-
m veel belangstelling en instemming ge-
'^eD zal het niet gemakkelijk zijn om Wells'
de Engelsche letterkunde te bepalen. Dat
Mil zeer levendig en intelligent schrijver is,
-and zal het betwisten. Dat hij beschikt over
fantasie en een zeer scherpe men-
- het is duidelijk. Dat hij een figuur
iteonderlijk formaat een man met een zeer
iiiidige, cultureele interesse, ook dit staat
Tiaar is hij een groote kunstenaar? Is zijn
Llding van het zieleleven zoo intens en diep,
uU zijn werk onvergetelijke gestalten voor ons
!s,en? Wanneer men aan Wells denkt, ziet men
ederlijke» fantastische verschijningen, doch
feschiên heeft de auteur zelf gevoeld dat zijn
Le in dit opzicht nog verschillende leemten
Lilde,Wellicht heeft hij zich bij het klimmen
f jaren steeds meer leeren afvragen, of de
bvan iederen dag niet een veel ingewikkel-
i fantastischer wezen is dan een Mars-machi-
35 dan ook: de laatste jaren heeft Wells zich
op het schrijven van gewone, men-
ujjke romans, zonder de speculatieve fantasie
zijn vroegere boeken. Als resultaat van dezen
nekeer kan men ook zijn nieuwsten roman
-epos of Dolores" zien, een verhaal, dat in zijn
aderlijke psychologie toch verschillende nieuwe
lelijkheden van dit merkwaardige schrijver-
ip openbaart.
De hoofdpersoon van „Apropos of Dolores" is
ênbeck, een groot Engelsch uitgever. Hij is met
-yrouw Dolores op een tocht door' Frankrijk en
vooruitgereisd om op een rustig plekje er
gs in Zuid-Frankrijk een hotel te vinden, waar
I, jan genezen van haar kwaal. Op dien tocht
4 L Steinbeck in Rennes, een heerlijk oud stad-
waaraan de moderne tijd spoorloos, schijnt te
=3 voorbijgaan. Prachtige geveltjes, pittoreske
rijtjes, oude muren, grijs en verweerd, stille
itschen, ver weg van het jachten en het rumoer
een wereldstad. Alles is hier bezonnen en
istlg, alles ademt hier een leven, dat Steinbeck
lawelijks vermoeden kon. Wells heeft dit stadje
jzijn boek prachtig weergegeven, vol karakte-
kek?,.details en met een. zuiver gevoel voor de
jtarfeer.
Eet js alleszins verklaarbaar dat een man als
Weck plotseling in deze sprookjesachtige
ügeving geraakt aan het filosofeeren slaat,
g twijfelt aan de juistheid van zijn drukke leven,
üjtwijfelt aan zichzelf. Hij dacht gelukkig te zijn,
W is hij dat werkelijk? Aldus peinzende be-
ülhij zijn gedachten aan het papier toe te ver-
hmen en zoo ontstaat dit boek: Steinbeck is de
i-üguur, door Wells op een kritiek oogenblilc van
als schrijvende aan een dagboek in-
iwerd,
zeer groot deel van dezen roman is dan ook
[wijd aan bespiegelingen van velerlei aard,
hbeck denkt na over het leven en over zich-
en Wells heeft volop gelegenheid allerlei be
bouwingen van eigen origine in te vlechten. Kan
Ma mensch wel gelukkig zijn? Volmaakt gelukkig?
f'abeck—Wells gelooft het niet; alleen de die-
sa zijn geheel gelukkig, zegt hij, want zij weten
zij sterven zullen. De dood van een mensch
ttrpt, bewust of onbewust, altijd zijn schaduw
Kï: het leven vooruit. Ook over de beschaving
Khaar toekomst denkt SteinbeckWells na; hij
uitgever van groote series populaire, weten-
liappelijke geschriften. Kan men daardoor de
Mhheid opvoeden en verbeteren? Kan men
ifmensohheid op eenige andere wijze opheffen en
!«n?
is een schrijver van enorme eruditie en
fö boeiend causeur, dus men leest bijna vooft-
itend geboeid wat hij over deze onderwerpen
h zeggen heeft, zelfs al bedenkt men, dat ze met
feu roman als zoodanig niet overal te maken heb-
jH zelfs ook, wanneer men het niet met hem
'f® is, (Dit laatste zal misschien dikwijls het ge-
zijn, want Wells is een auteur, die van „ge-
^-gde1' onderstellingen en gedachten houdt).
voornaamste bespiegelingen in dit werk gel-
öfn echter de verhouding tusschen man en vrouw,
liever: de man, in.zijn verhouding tot de vrouw
^inbeck denkt diep na over dit eeuwenoude en
'Ws nieuwe menschelijke probleem, vooral in
Vfr'oand met zijn vrouw Dolores. Zij geeft hem
JÈmeer dan genoeg stof tot overpeinzingen van
^lijken aard. Het is een wonderlijk, grillig
fózcn van gemengd Schotsch-Armenische af-
*®t: een vrouw van felle contrasten, voortdu-
jjM geënerveerd door de bijna spreelcwoorde-
Wi flegmatische correctheid van haar man. Zij
hem, doch zij belaagt hem tevens om hem
'Mteii deelen in haar eigen onevenwichtigheid:
««r kwaal is nauwelijks iets anders dan een per-
cfflente opwinding om Steinbeck van zijn rustige
berooven'
tol dit doel te bereiken schept zij de vreemdste
iluaties, die door Wells in vele gevallen met
Mant meesterschap en met scherpen humor zijn
gffe^ld. Zij maakt scènes in hotels, is belachelijk
beschuldigt hem telkens van ontrouw,
zich met zondei-linge vrienden en met een
exotische weelde, zij bereikt niet an-
®5dan dat haar man over zijn leven en zijn ge
daan het mediteeren slaat en dat hij tegenover
ff nog rustiger en meegaander wordt.
W°i gaa* Steinbeck naar andere dingen van
hl i ver^angen, hoezeer zijn merkwaardige
J>res hem ook bezighoudt. Hun huwelijk is kin-
f gebleven misschien is dit ook een der
a^en van Dolores' grilligheid maar uit een
Uit heeft Steinbeck nog een dochter
ÖMrii hee^ haar lang uit het oog verloren,
r zijn vele reizen heeft hij haar verwaarloosd,
,1ans Wil hij haar weer opzoeken om te ge-
Luw Vuan ru?hger, zekerder gevoelens dan zijn
tiet i' m hieden kan. Doch de ontmoetingen
jjj zljn dochter doen de jalouzie van zijn vrouw
iet f 'ger aanvallen groeien, de scènes in
W .nra.ns^e hotel waar zij vertoeven, worden feL
L'., eh®r ®n na enkele weken hopeloos gekra-
.!l «'erft zij.
J^nbeck nu gelukkig? Hij is vrij, hij is ver
tol' zii /ar °P'ia2arij en hij is eindelijk ook; vrij
L .w}'-dochter naar Frankrijk te noodigen en
taakt f 6en grooten vacantietocht te maken. Hij
fóövii'n <fSc^en weer aan het peinzen, nu over den
tók a1\ f Waarhij SteinbeckWells voorname-
Drieven van den apostel Paulus tot onder
werpen van nogal gewaagde bespiegeling maakt.
Dan komt de dochter, maar de reis met haar
wordt een schrijnende teleurstelling: hij is van
haar vervreemd en zij is een vrij oppervlakkig
meisje. Weer verlangt hij naar de eenzaamheid,
evenals in de bewogen dagen met Dolores. En dan
draait hij in dezen vicieuzen cirkel rond: in ge
zelschap verlangt de mensch naar eenzaamlieid, in
de eenzaamheid verlangt hij naar gezelschap. Een
vlaag van plotselinge verliefdheid op een toeval
lig passeerende jonge vrouw, die hij even later
nergens meer vinden kan, doet hem tot verdere
bezinning komen: zijn jaren van groot geluk met
een vrouw zijn voorbij, hem rest niets dan een
met gedachten, droomen en idealen bevolkte een
zaamheid.
H. G. WELLS.
Zoo eindigt Wells dit merkwaardige boek, waar
in hij verschillende zijner meest brillante eigen
schappen op onderhoudende wijze heeft tentoon
gesteld. Of „Apropos of Dolores" echter als roman
over het geheel genomen geslaagd kan worden ge
noemd en of Wells als kunstenaar een gaaf werk
heeft geschapen, is nog de vraag. Er is over het
algemeen te veel bespiegeling in het boek, hoe in
teressant en meesterlijk deze op zichzelf ook is.
Niettemin blijft de figuur van Dolores een won
derlijke creatie, waartoe men een acteur als Wells
niet onverdeeld in staat zou achten: haar bizarre
verschijning is met waar meesterschap geschil
derd. En al kan men dan verschillende bezwaren
tegen dezen nieuwen roman inbrengen. „Apropos of
Dolores" is in ieder geval een ongemeen interes
sant boek, het product van een levendigen, scher
pen geest.
GABRIEL SMIT.
- „Apropos of Dolores', a. novel by II. G.
Wells. Jonathan Cape, London, MCMXXXIX,
belastingverlaging thans geen aanleiding be
staan. Wat op sociaal en cultureel gebied ver
richt wordt, eischt eerder uitbreiding dan in
krimping. Een solied financieel beheer wordt
gevoerd, maar het financieele beeld is toch
geenszins uitermate gunstig. Wanneer de eer
ste post der inkomsten, het ditmaal uitzonderlijk
hooge batig slot, waarop men zeker niet voor
het volgend jaar rekenen mag, wordt wegge
dacht zou er een tekort zijn van 1.3 millioen.
Een lid wilde niet een millioen maar f 500.000 in
het Wegenfonds storten.
Eenige leden waren teleurgesteld dat de in
druk wordt gevestigd, dat met de werken tot
grondverbetering in Geestmerambacht niet
krachtig wordt voortgegaan. Gewezen werd op
het feit, dat het besluit twee proefpolders te
maken met bijna algemeene stemmen in de
Staten genomen is. Ook de commissie voor de be
hartiging van de belangen van Geestmeram
bacht is vrijwel unaniem van meening, dat ook
de polder te Zuid-Scharwoude dient te worden
gemaakt.
Over den Economisch Technologischen Dienst
zeiden verschillende leden dat, blijkens het ver
slag, tot dusver van dezen Dienst niet veel is
uitgegaan. Van meer dan eenzijde werd dit
toegeschreven aan het feit, dat het particuliere
bedrijfsleven niet zoozeer behoefte heeft aan
voorlichting dan wel aah' geld om de outillage
der bedrijven zóó te maken, dat men aan de
moeilijkheden het hoofd zou kunnen bieden.
Men noemde de mislukte poging van den
Dienst, de netten-breierij op gang te brengen, om
aan te toonen hoe moeilijk het is iets nieuws te
creëeren, wat werkelijk economische waarde
heeft. Intusschen zal een meer gedetailleerd
overzicht van. de werkzaamheden van den Dienst,
speciaal voor de statenleden bestemd, een be
ter beeld van de waarde der verrichtingen ge
ven.
Gevraagd werd, of Ged. Staten bereid zijn,
het verzoekschrift over te leggen, dat ten gun
ste van het herstel der vroegere subsidies op 7
Juni 1939 door de gemeente Haarlem is inge
diend. Verscheidene andere gemeenten hadden
naar deze leden meenden te' weten, dit verzoek
ondersteund.
AFDEELINGSVERSLAG PROV.
STATEN.
Uitbreiding werkloosheidsbestrijding
gevraagd.
BELASTINGVERLAGING NOODIG GEACHT.
Aan het algemeen verslag der afdeeüngen van
de Prov. Staten van Noord-Holland betreffende
de begrooting der- provinciale inkomsten
uitgaven voor 1940 is het volgende ontleend.
Verscheidene leden meenden dat de solide
financieele politiek der voorafgaande jaren het
mogelijk maakt, met eenige gerustheid de toe
komst in te gaan. Het vertrouwen werd uitge-
sproken, dat, behoudens door het nastreven van
gepaste zuinigheid en het waken tegen onnoodige
uitzetting van het administratieve apparaat,
niet de weg van aanpassing en bezuiniging die'
de landspólitiek vele jaren gekenmerkt heeft, zou
worden ingeslagen.
Eenigé leden zagen geen aanleiding om Ged.
Staten lof toe te zwaaien. Zoo ontbreekt ieder
voornemen, steun te geven aan land- en tuin
bouw; geen plannen worden beraamd tot ver
hooging van de productiviteit van den bodem.
De op de vorige begrooting uitgetrokken be
dragen van f 500.000 en f 250.000 bleven onge
bruikt. Slechts spaarzame mededeelingen werden
verstrekt omtrent de uitkomsten van het demon
stratie-bedrijf in de Haarlemmermeer. Het finan
cieel beleid getuigde, naar deze leden oordeel
den, niet van een vooruitzienden blik; elke aan
wijzing omtrent de mogelijke verhooging van
loonen en salarissen van het provinciaal perso
neel ontbreekt.
Meer samenwerking tusschen Prov. Staten en
de gemeenten werd gevraagd op het gebied van
het werk der schoolartsen, de nazorg voor gees
teszieken, het bouw- en woningtoezicht en op
waterstaatsgetoie d
Blijkbaar is bij de raming der opcenten reeds
op tegenvallers gerekend. Gaarne zou men ver
nemen, hoe de raming der opcenten geweest zou
zijn, indien men louter met de crisis- en niet
met oorlogsomstandigheden had rekening ge
houden. Eerst indien men dit cijfer onder oogen
krijgt, kan men het begrootingSbeeld zuiver
zien.
Gevraagd werd, of het wel noodzakelijk was
een millioen in het Wegenfonds te storten.
Niet besteed werd het voor werkverschaf
fing en werkverruiming voor 1939 uitgetrok
ken bedrag van een half millioen. Evenmin
werden besteed f 250.000, bestemd voor de
financiering van extra maatregelen tot be
strijding van de werkloosheid. Met kracht
werd er op aangedrongen in 1940 de toege
stane credieten te gebruiken.
Resumeerende stelden de leden hier aan het
woord, de vraag, of er, gelet op het niet-gebrui-
ken der toegestane middelen in 1939, de niet-
gebleken noodzakelijkheid, een millioen in het
Wegenfonds te storten en het waarschijnlijk
hoogere bedrag aan opcenten, waarmede reke
ning zou kunnen worden gehouden, geen aan
leiding zou bestaan tot eenige belasting verla
ging, b.v- van 2 opcenten.
En zeker, zooals een ander lid opmerkte, wan
neer daarbij de groote post „onvoorzien" in
aanmerking wordt genomen.
Een crisisfonds?
Enkele leden stelden de vraag, of het niet
wenschelijk was een Crisisfonds te vormen om
m de bijzondere nooden van de minst draag-
krachtigen in de stedelijke en plattelandsbe
volking in den komenden winter te kunnen
voorzien: hierin zouden de middelen welke nu als
overschotten op verschillende, begrootingsposten
voorkomen, gestort kunnen worden.
Verschillende andere leden waren van oordeel
dat aan belastingverlaging thans niet kan
worden gedacht wegens de onzekere toekomst.
Maar ook indien het minder donker zou wor
den dan door velen verwacht wordt, zou voor
Nederlandsch schip op de
„Vliehors" gestrand.
Pogingen het vlot. te sleepen tot nu toe
mislukt.
Zaterdag is het zich op de thuisreis bevindende
Nederlandsche stoomschip „Jeannette", toebe-
hoorende aan Soetermeer, Fekkes' cargadoors-
kantoor te Rotterdam, op de Vliehors gestrand.
Aan boord bevinden zich elf opvarenden. Kapi
tein is de heer Ree.
De sleepbooten Texel" en „Stortemelk" van
de reederij Doeksen hebben Zondagochtend een
poging gedaan het schip vlot te trekken. De tros
sen knapten echter af. Heden zou opnieuw wor
den getracht het vaartuig vlot te brengen. Voor
schip en bemanning toestaat geen gevaar. De zee
is kalm.
De „Jeannette" die in 1918 is gebouwd heeft
een bruto-inhoud van 454 ton.
E woorden laten zich zoo gemakkelijk
neerschrijven: Etappen- en Verkeers
dienst. Punt. De Nederlapder in 't jaar
1939 komt ze een enkel keertje in zijn
lijfblad tegen. Maar als hij z'n krant laat zak
ken is hij ze op slag weer vergeten, onbewust van
het feit. dat achter deze woorden een organi
satie schuilt, zonder welke de mobilisatie stellig
niet zoo vlot verloopen zou zijn als thans het ge
val is.
Dezer dagen heeft de directeur van den Etap
pen- en Verkeersdienst, de kolonel van den
Generalen Staf H. H. Thoden van Velzen, in een
persconferentie te 's Gravenhage enkel tipjes
opgelicht van den sluier, welke de zoo uiterst
belangrijke en moeilijke taak van zijn
medewerkers omhult. Daarnaast heeft de kapi
tein-intendant W. Ch. Wensink een uiteenzet
ting gegeven van de werkwijze der afdeeling In
tendance. Op deze wijze hebben de vertegen
woordigers der Nederlandsche pers een alge
meen inzicht gekregen over de voedselvoorzienn;
van den soldaat en de werking van den verple
gingsdienst.
Een moeilijke taak..Inderdaad, kolonel
Thoden van Velzen, die in overeenstemming met
de militaire belangen slechts een algemeen beeld
geeft, verheelt de moeilijkheden, welke zijn dienst
het hoofd heeft moeten bieden, niet. Daar is in
de eerste plaats de Veldpost die aanvankelijk
slechts met zeer groote vertraging werkte, maar
waarop thans niets meer te zeggen is. Verder
zij hier opgemerkt, dat de Etappen- en Verkeers
dienst een der militaire organisatie's is, welke met
vele banden aan de burgermaatschappij is ver
honden. Zijn staf telt officieren, die nimmer
actief gediend hebben, maar wier aanstelling,
in verband met hun positie bijvoorbeeld bij
P.T.T. noodzakelijk was. Voorts is deze dienst
het orgaan, dat van de burgers de motorvoer
tuigen en schepen vordert. Daarom kan gerust
gezegd worden, dat de Etappen- en Verkeers-
directie zich precies op de grenslijn tusschen
de burgermaatschappij en het militaire leven be
vindt. Het is een van de redenen, dat er steeds
naar den gulden middenweg gezocht moet wor
den, waarbij men zoowel de belangen der mili
tairen als van de burgers in het oog houdt.
ju»
^im
uiiiiii
llllillllllll!
ui
VOETBAL.
V. S. V.—Xerxes (6-5)
Vriendschappelijk)
Direct trachten de bezoekers hun tegenstanders
te overrompelen, maar de V.S.V.-verdediging weert
zich uitstekend en de Rotterdamsche vooi'hoede
mist nog het goede schot. Doch reeds spoedig weet
V.S.V. het spel te verplaatsen en zet haar voor
hoede den aanval op, welke direct zeer gevaarlijk
is. Ondanks het gemis van Balvers worden zeer
goede en talrijke aanvallen op het Xerxes-doel on
dernomen.
Nadat de doelverdedigèr van Xerxes uitstekend
werk heeft verricht bij. een schot van Sterk trekt
de voorhoede van V.S.V. er nogmaals tusschen uit
en Kuil loopt den bal in het doel. (1D).
De animo komt er nu bij V.S.V. nog imeer in en
voortdurend zijn de V.S.V.'ers op de Rotterdam
sche helft. Nuraan, die reeds een wedstrijd met het
derde elftal had gespeeld en nu als invaller fun
geert doet in de V.S.V.-voorhoede zeer goed werk
en zijn doorzetten wordt tenslotte met een doelpunt
beloond. (2-0).
Even later benut v. d. Lugt alweer een voorzet
van Sterk en schiet hij onhoudbaar in. (30).
De doelverdediger van Xerxes doet al het mo
gelijke en hij stopt nog eenige schoten van Sterk
én v. d. Lugt. Toch kan hij niet beletten, dat Nu-
raan op prachtige wijze mét een zeer hard schot
opnieuw doelpunt. (40).
Een tegenaanval levert Xerxes dan eveneens een
doelpunt op, doordat keeper Michel een voorzet
van den rechtsbuiten der bezoekers verkeerd be
oordeelt. (41).
Aan den anderen kant belandt een schot van
Sterk tegen de lat.
Wanneer Lagendaal dan een verren pass toege
speeld krijgt, doelpunt deze door langs den uitloo
penden Michel te schieten. (42),
Met dezen stand bVeekt rust aan. Na de hervat
ting neemt Xerxes eenigen tijd het -initiatief over
en binnen enkele minuten heeft haar linksbinnen
met zijn schot succes. (43).
Doch dan geraakt het spel weer geheel verdeeld.
De aanvallen op beide "doelen zijn zeer talrijk en de
verdedigingen blijken gemakkelijk passeerbaar.
V. d. Kuil krijgt dan den bal van zijn middenlinie
toegespeeld en met een goed schot brengt hij den
stand op 53.
Even later komt een schot van Sterk tegen den
paal. Dan wordt Michel met een schot van
den rechtsbuiten opnieuw gepasseerd. (54).
Xerxes zet er thans alles op om gelijk te maken
en zij slaagt 'hierin door middel van haar rechts
binnen. Dant ontbrandt de strijd om het elfde
doelpunt.
En het fs Van der Lugt die er tenslotte voor
zorgt dat V.S.V. dit en daarmee ook de overwin
ning in de wacht sleept en wel door een voorzet
van DÖhring onberispelijk in een doelpunt om te
werken.
Kennemers 2—Zandvoort 2 (7—6)
De reserves van Kennemers hebben in een doel-
puntenrijken wedstrijd een overwinning behaald op
Zandvoort 2 dat deze nederlaag -aan eenige blun
ders van haar doelman dankte.
De bezoekers namen het eerst, ide leiding, maar
Ooyevaar bracht reeds kort na dit doelpunt de
partijen weer op gelijken voet. (11).
Opnieuw wist Zandvoort door den linksbuiten
een voorsprong te nemen. Ooyevaar en Hoen gaven
den doelman echter tweemaal het nakijken, waar
door Kennemers-met 32 leidde.
Nog voor dé rust scoorde Zandvoort nog eens,
doch Semeins gaf Kennemers opnieuw een voor
sprong. (4^3).
In de tweede helft liet de doelman van Zand
voort schoten van Ooyevaar en Hoen door zijn
handen glippen, waardoor de roodzwarten onver
wachts met 6—3 de leiding hadden. Deze voor
sprong wist Hóen zelfs nog te vergrooten tot 7I
De beozekers. hielden onda nskdezén achterstand
hardnekkig vol.' Eindelijk zagen zij iht hande wer
ken beloond met een goed doelpunt :van den links
buiten. (74)^
Dit doelpunt-spoorde de Zandvoorters nog meer
aan. De rechtsbuiten wist met tweede goede scho
ten Brethouwer tweemaal te passeeren. (76).
De resteerende tijd was echter te kort om den
achterstand in te loopen, i
JCo&met JAadett turn VeCzen i
scAetst de taak item zifttMenst onmisbare organisatie.
(Van onzen specialen verslaggever).
Wat de taak van den Etappen- en Verkeers
dienst nu eigenlijk is? In de eerste plaats de
aanvoer van personeel en materieel in den
meest uitgebreiden zin van 't woord van
achterland naar de strijdmacht, benevens
afvoer van personeel (waaronder zieken, g
wonden en geïnterneerden) van de strijdmacht
naar 't achterland. Een tweede, niet minder
belangrijke taak is het aanleggen en voor
bruik gereed maken van gemeenschapswegen
(waterwegen, spoorwegen, kunstwegen) en van
verbindingen (radio, telefoon en telegraaf) van
het achterland naar de strijdmacht en omge
keerd. Ten derde heeft de dienst tot taak voor
raden uit blootgestelde gebieden naar t achter-
lan te vervoeren, terwijl hij voorts als neven
taak de, zorg heeft voor alles wat met het
motormaterieel samenhangt.
De directeur beschikt over een staf
Etappen-directie ingedeeld in een aantal
sectiën, welke weer over een aantal uitvoerende
organen beschikken. Zoo is er de Sectie Algemeene
Zaken, welke de algemeene personeelsaangelegen
heden behandelt en welke ook den afvoer van de
burgerbevolking regelt. Deze is thans reeds in
klein formaat, of in „luxe-uitvoering", zooals de
militairen dit noemen, hier en daar aan den
gang. Als uitvoerend orgaan heeft deze sectie
de beschikking over etappen-troepen, die o.a. tot
taak hebben diverse magazijnen te bewaken.
Een tweede Sectie is die van den Spoorweg
dienst, welke in het bijzonder belast is met het
beschikbaar stellen van treinstellen voor groote
vervoeren. Tijdens de mobilisatie en concen
tratie van de troepen heeft deze Sectie voortref
felijk werk geleverd, terwijl zij thans even voor
treffelijk werk doet bij het vervoeren van de
verlofgangers. Spoorwegtroepen staan als uit
voerend orgaan ter beschikking van het sectie
hoofd. Deze zullen tot taak hebben vernielde
spoorlijnen te herstellen op die plaatsen, waar
"t voor het gewone spoorwegpersoneel te gevaar
lijk zou zijn.
Een ondankbare taak.
De sectie welke vermoedelijk de ondankbaar
ste taak heeft is die van den Motordienst. On
dankbaar? Inderdaad! Want hierbij zetelen de
menschen, die auto's en motoren vorderen
De Etappen-Directie is verder in de volgende
secties ingedeeld: de Vaartuigendienst, de Ver
bindingsdienst (telefoon, radio, telegraaf
postduiven), de Veldpostdienst, de Bruggen en
Veeren, de Wegen en de Luchtvaartdienst. Alle
secties beschikken over uitvoerende organen.
Maar bovendien telt de Etappen-dienst nog een
aantal af deelingen, waartoe behooren: de In
tendance, de Geneeskundige Dienst, de Veteri
naire Dienst, de Artillerie en de Genie. Is de
afdeeling Intendance, die in een volgend arti
kel onder de loupe genomen zal worden, wel
één der voornaamste, ook de Geneeskundige
Ddenst, waaronder de door de Roode-Kruis-
Compagniën voor de gewonden ingerichte treinen
en vaartuigen ressorte-eren, is zeer belangrijk
In verband met het feit, dat de ingerichte ope
ratie- en verbandschepen over een uitstekende
outillage beschikken, kost het soms wel eens
moeite deze voor oórlogsgebruik vast te houden,
temeer omdat verschillende militaire hospitalen
niet zoo heel erg modern ingericht zijn.
De afdeeling Artillerie, heeft verschillende mu
nitietremen en -vaartuigen onder zich. Het laden
van deze tremen en schepen was zeer goed
voorbereid en is door eenige honderden haven
arbeiders binnen eenige dagen met zeer te
prijzen ijver en met groote snelheid uitgevoerd
Ergens in ons land staan en liggen treinen en
om op 't eerste sein daarheen
worden, waar hun inhoud
schepen gereed,
gedirigeerd te
noodig is.
De Genie zorgt voor den aanvoer van het
materieel, benoodigd voor 'den bouw van stellin
gen. Honderden tonnen prikkeldraad, enorme
hoeveelheden hout enz. enz. zijn per schip naar
eindstations vervoerd en vandaar gedirigeerd
naar de plaatsen, waar het materiaal aange
vraagd was.
Zoo gaat het ook met de gevraagde munitie.
Overal zijn de noodige aanvullingsplaatsen, waar
de munitie opgeslagen wordt, als zij van de eind
stations komt. Van de fabriek gaat de mamitie
eerst naar de hoofdmagazijnen, dan wordt ze
ter beschikking van den directeur van den
Etappen-? en Verkeersdienst gesteld en deze diri
geert de noodige aanvulling per trein naar de
eindstations.
Zoo is, in 't algemeen, de gang van zaken
welke, vooral bij 1914 vergeleken, toen de Etap
pen- en Verkeersdienst slechts een tweetal di-
visiën in Noord-Brabant „bediende" een minu
tieuze voorbereiding vergt. Het is een moeilijke
opgave om er voor te zorgen, dat er geen stag
natie komt, zooals bij den Veldpostdienst eenigen
tijd geleden het geval is geweest. Maar des te
grooter is de voldoening, wanneer geconstateerd
kan worden, dat men, met den volledigen inzet
van alle beschikbare krachten er in slaagt om
alles op tijd daarheen te brengen, waar het
noodig is
(Nadruk verboden).
Eeuwfeest tentoonstelling van
„Arti et Aniicitiae".
AMSTERDAM, 11 Noeemiber. Onder zect
groote belangstelling is Zaterdagmiddag in de
zalen van „Arti et Amicitiae" aan het Rokin te
Amsterdam, de tweede eeuwfeesttentoonstelling
geopend die ter gelegenheid van het honderd
jarig bestaan van dit schildergenootschap is
eorganiseerd.
Het eeuwfeest zou herdacht worden met een
reeks van' feestelijkheden, die helaas door de
tijdsomstandigheden aanzienlijk moesten wor
den bekrompen.
In het voorjaar werd de eerste eeuw
feesttentoonstelling gehouden, die een over
zicht gaf van het werk van de vroe
gere leden van Arti, waartoe alle groot
meesters van de Amsterdanïsche school hebben
behoord. Deze tentoonstelling geeft een over
zicht van het werk der tegenwoordige leden,
waarbij een eereplaats is ingeruimd voor een
tweetai portretten van den portretschilder Louis
Goudman, die op 27 September j.l. is overle
den.
Prof. Mr. G. A. van Poelje, secretaris-generaal
van het departement van Onderwijs, Kunsten-
en Wetenschappen, heeft de tentoonstelling ge
opend.
Tot de aanwezigen behoorde o.m. de com
missaris der Koningin in de provincie Noord-
Bolland mr. dr. A. Baron Röell.
Toekenning gouden medaille
van H.M. de Koningin.
De gouden medaille van HM. de Koningin is
toegekend aan den schilder David Schuilman
voor zijn schilderij „Haven te Volendam".
De eerste premie is toegekend aan S. L.
Schwarz voor 't schilderij „Haven te Dalmatië"
en de tweede premie aan mej, Marianne Fran
ken voor. haar „Stilleven met gele veer".
Bloembollenbedrijf en boom-
kweekerij worden gesteund.
Bijstand aan het bloembollen-surplusfonds.
's-GRAVENHAOE, 13 November. De
minister van Economische Zaken maakt be
kend, dat hp besloten heeft aan het bloem-
bolenbedrijf en aan de boomkweekerü, welke
beide bedrijfstakken door het verloren gaan
van een belangrijk deel van den uitvoer in
een bijzonder ongunstigen toestand verkeeren,
financieele hulp te verleenen.
Voor het bloembollenbedrijf zal deze bijstand
hierin bestaan, dat aan de stichting bloembollen-
hoogste 3 millioen gulden zal worden verleend ten
surplusfonds te Haarlem een bijdrage van ten
einde dit fonds in staat te stellen het surplus aan
bloembollen van den oogst 19381939 zooveel mo
gelijk tegen den daarvoor vastgestelclen vergoe-
dingsprijs in te nemen. Tot steun aan de boom-
kweekerij zullen door de regeering boomkweeke-
rijproducten worden opgekocht tot een bedrag van
ten hoogste 1 millioen gulden.
Omtrent de nadere uitwerking van deze steun
maatregelen zal nog met het bloembollenvak en
het boomkweekerijtoedrijf in nader overleg wor
den getreden. 1'
Cor van der Lugt Melsert neemt
ontslag als directeur van „Het
Nederlandsch Tooneel".
Het Alg. Handelsblad meldt, dat de heer
Cor van der Lugt Melsert, die tengevolge van
ziekte reeds eenigen tijd zijn werkzaamhe'
den niet heeft kunnen waarnemen en nog
geruimen tijd rust zal moeten nemen, zijn
ontslag heeft genomen als directeur van het
Nederlandsch Tooneel, het gezelschap dat
is aangewezen als vaste bespeler van den
Stadsschouwburg' te Amsterdam.
De heer A. Defresne zal tijdelijk de functie van
directeur waarnemen.
Ds. A. B. TE WINKEL OVERLEDEN.
Te 's Gravenhage is op 59-jarigen leeftijd over
leden ds. A. B. te Winkel, Ned, Hervormd pre
dikant en vic.e-voorzitter van de Algemeene
Synode der Ned. Hervormde kerk.
De antwoorden van Engeland en
Frankrijk.
(Men zie eerst pag. 1)
Volgens Havas zijn de antwoorden van Presi
dent Lebrun en den Koning van Engeland iden
tiek voor zoover den inhoud betreft en vullen zij
elkander aan.
De Poolsche regeering werd op de hoogte ge
houden bij de uitwerking' der beide antwoorden.
De Fransche tekst werd besproken in den minis
terraad.
De Koning van Engeland moest een diploma
tiek document opstellen, dat refereerde aan vroe
gere officieele verklaringen. Bovendien moesfi
overleg worden gepleegd met de regeeringen dep
verschillende deelen van het Britsche rijk.
Britsche pers tevreden over
antwoorden.
Eensgezind keurt de Britsche pers de Engelsch^
en Fransche antwoorden op het Nederlandsch-
Belgische vredesinitiatief goed. De Times zegt^
de antwoorden geven een gezaghebbende verkla
ring over de voorwaarden waarop Frankrijk en
Groot-Brittannië bereid zullen zijn sluiting vaii
vrede te overwegen. Wanneer Koningin Wil-
helmina en Koning' Leopold in staat zullen zijn
voorstellen van Duitsehland mede te deelen, wel
ke een overtuigend bewijs geven van de oprecht
heid van Duitschlands wensch naar vrede doop.
definitieve daden en door het leveren van een
doeltreffenden waarborg voor zijn voornemen om
verplichtingen na te komen, dan zou de BritschQ
regeering deze voorstellen ernstig in overweging
nemen.
