IJmuider Courant Se „Duitsehe houding tegenover neutralen bekend" feer: de Deur. Appel-appèl. (Regeetitttp IJmuider Courant Brug over de Noord hedenochtend geopend Engelsch lijnvaartuig vergaan. Minister De Geer's toespraak heeft goede ontvangst. Bommen op de Shetland- eilanden. jAARGANG NO. 12 Lourens Coster. Maatschappij voor Uitgaven en Algem Drukkerij N.V., Gr. Slfaal 93, Haarlem, Telefoon 10724 Bureau Courant. Kennemerlaan 42, llmuiden, 5301, Postgiro 310791. Alle Advertenties, en voor dit blad, worden kosteloos lfnen i" de Kennemer Courant DAGBLAD VOOR VELSEIN, 1JMUIDFN, SANTPOOR I EJN OMSTREKEM Verschijnt dagelijks, beüalve op Zon- en Feestdagen Directie: P W PEEREBOOM EN ROBER'I PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBEKT PEEREBOOM DINSDAG 14 NOVEMBER 1939 Abonnement»* 0.1254 oei m&anrf 0.5234, per 3 maanden 1 55, franco per post 1,95 pet kwartaal Losse nummers 3 cent per èx. Advertentiën 1-5 regels 0.60 elke regel meer ƒ0.12 Bij abonnementen belangrijke korting, ingezonden mededeellngen dubbele, prijs. Advertenties fan Vraag en Aanbod 1-3 regels ƒ0.25, elke regel meet ƒ010 emotie van de laatste dagen der -vorige week, zoovele menschen in België en in ons land „oen hadt alweer geluwd. De vanouds ge- Ikelijfce term: „het einde der week heeft ont- aiiing gebracht" kan weer eens worden ge- En diegenen die uit voorzorgsmaatregelen veelal nog' sterk overdreven ook 'de vreeselijkste gevolgtrekkingen maakten en ie anderen een schrik op het lijf joegen ,en nu eens kunnen bepeinzen, hoezeer zij er geffeest zijn. Mochten zij daarvoor de zelf- 2jS missen en bij de eerstvolgende gelegenheid 1W willen beginnen, dan zullen zij wel er- n dat velen hen niet meer gelooven. s is gebleken dat sommige rustige menschen iet jammer vinden dat de couranten niet uitvoe- «er zijn in hun mededeelingen omtrent voor- ^maatregelen der overheid. Inderdaad brengt «ijmamheid altijd het gevaar mee, dat het ge- ^ht zich schier onbeperkt doet gelden. Maar als landsbelang zwijgzaamheid eischt is daar éts aan te doen. En met name ten aanzien van Jilitaire maatregelen is dat landsbelang toch wel Als men nu ook maar inziet dat gerucht als regel onwaarheid en slechts bij pondering gedeeltelijke waarheid bevat is men j. jnstaat het te verduren zonder erdoor in de tarte raken. Rustig-oordeelende menschen moe tij Vrijdag al beseft hebben dat het feit dat de periodieke verloven en niet de zaken- kloven ingetrokken waren op zichzelf al een ge- Ditstelling inhield. Dezelfde menschen moeten r den indruk zijn gekomen van de sympa- die „het vredes-initiatief", het aanbod van Je diensten dat Koningin Wilhelmina en Ko- 5 Leopold III aan de oorlogvoerenden hebben i, :tn de wereld ontmoette. Onder andere akin Italië en in Spanje. Generaal Franco zond i een bewijs van zijn instemming er mee aan jen Koning der Belgen. Wat beteekent dat? Soaiijè en Italië zijn niet tot deelneming aan den tórlog geneigd maar willen er 'integendeel liefst kospoedig mogelijk een eind aan zien. zal die rustig-oordeelende menschen, op ind verstand ik mij beroep, er tevens aan ifrimierd hebben dat dit geen wereldoorlog is, Etoals de vorige. Er zijn nog steeds maar drie iesche staten in betrokken en het hand hunner neutraliteit, dat de overige bezielt, jêglnt steeds duidelijker en beslister vormen aan tinen. België en Nederland zijn niet de eenige [neutralen! Allerminst: het grootste deel van houdt zich buiten den oorlog en wenscht feu vrede. Ook daarom staan wij Nederlanders Belgen allerminst alleen en wordt naar het Voord, van onze staatshoofden geluisterd. Een overweging is deze, die ik al eerder naar toren heb gebracht: Duitschland en Engeland- [Frankrijk zijn volstrekt niet de eenige groot- nachten ter wereld en zelfs niet in Europa. Zij lebben met het bestaan en de meening dier an dere grootmachten voortdurend rekening te hou- k voor de toekomst. Want wat zouden hun rauitzichten zijn als zij elkaar en zichzelf in een vernietigenden strijd gingen uitputten? Laat ons feiten blijven zien. Die zijn belangrijk, jet de kletspraatjes. Ik zou kunnen gaan uitweiden over de groote tactische en strategische nadeelen die voor een hitenlandschen aanvaller aan agressie tegen en België verbonden zijn, maar zal dat doen, er slechts aan herinnerend dat des- in van velerlei nationaliteit die nadeelen els geweldig beschouwen. Liever wil ik thans terugkomen op dat vredes initiatief van de Nederlandsche en Belgische i. De Duitsehe regeering heeft er Zeierdagavond op geantwoord dat zij het aanbod 'en goede diensten bestudeert. De President der Republiek en de Koning van Engeland hebben Zondag uitvoeriger antwoorden gezonden, «ervan al uit Den Haag getuigd is dat men ze beschouwt als „het sluiten van de fa", En wie ze met aandacht leest begrijpt dat. uit Berlijn, noch uit Parijs en Londen is de fa zoovele pessimisten gevreesde absolute af- ïijziging gekomen En „inidien het initiatief Hunne Majesteiten nu nog mocht zullen Zij en ook anderen later hun gingen herhalen", heeft minister De Geer in zijn radio-red© verklaard. Het is bog niet gefaald en de bijeenkomst die de Neder- en Belgische ministers van Buitenland se Zaken Zondagavond te Breda hebben gehad, ba de ontvangst cler antwoorden, vormde een be- °P zichzelf van voortgezet pogen. Passages die „de deur openlaten, in de antwoor den uit Parijs en Londen waarvan bericht is elkaar aanvullen" zijn niet moeilijk te Zoowel President Lebrun als Koning uiten hun bereidwilligheid, alle mogelijk- beden voor den vrede aan een onderzoek te on derwerpen. De Koning spreekt zeer nadrukkelijk ran de „ruimere doeleinden" waarvoor zijn vol- fa strijden en herinnert aan redevoeringen van •ft Ministers, waarin die geformuleerd werden. J* Vl'aagt de Koning aan het slot: „Mocht we Majesteit in staat zijn mij mededeeling te van eenigerlei voorstellen van Duitschland ecn zoodanigen aard dat zij een werkelijk uitzicht bieden op verwezenlijking van het Mij omschreven doel, dan kan ik reeds aan reis verklaren dat mijn regeeringen daaraan -ernstigste aandacht zullen schenken" L®t wel; het vooruitzicht bieden zou daartoe ^ds aanleiding geven. Is de mogelijkheid uit floten dat Duitschland nu, of binnenkort, tot Mftwoord op deze uitnoodiging zal komen? ft Qu maar de vraag. v R. P. (Er zijn voorstellen gedaan om 50 mïllioen kilo appelen uit de markt te nemen en voor vee voeder te Toestemmen.) Vijftig miülioen kilogrammen Zegt dit nuchtere bericht. Maar ik kan er op ontvlammen Als een zaak van groot gewicht. Vijftig millioen kilogrammen Een geduchte vruchtenstroom, Die niet ver viel van de stammen, Dat is appels tot den boom. Het brengt vast in 't vee beroering. Zoo'n bericht in dezen tijd, Als het niet tot vee-vervoering Of vee-overvoering leidt. Daarnaast nog het kwantum dat u Wenschen kunt, 't ligt voor de hand, 't Menschenhemd is nader, vat u, Dan de vee-rok in ons land. Je kunt je haast niet verbeelden Zóó'n stroom, waar behalve pit, Ook nog lekkerbekkenweelde En gezondheidskracht in zit. Ach, de nood van deze dagen, Drukt wel heel zwaar op de borst, Maar wij zullen hem wel dragen, Met zoo'n appel voor den dorst. P. GASUS. heeft U iets te zeggen! Neemt er op uw ge mak kennis van, door U te abonneeren op de I dan weet 11 alles! Semi-ofUcieele verklaring van Berlijn BERLIJN, 13 November. Van semi-officieele zijde wordt gemeld: Een der voornaamste onderwerpen der interna tionale persbesprekingen van de laatste dagen was het z.g. Duitsehe voornemen om Nederland en België binnen te rukken. Van Duitsehe zijde bestond, naar men in Berlijnsche politieke kringen verklaart, geen aanleiding ten aanzien van dit feit in de Engel- sche en Fransche en een deel avn de neutrale pers stelling te nemen, want de Duitsehe hou ding tegenover de neutrale staten is ondubbel zinnig vastgelegd en bekend. Naar men weet zal Duitschland, volgens zijn duidelijke verklaringen, de neutraliteit van Nederland en België zoolang eerbiedigen, als Engeland en Frankrijk deze neutraliteit respec teeren en als Nederland en België zich zelf in staat toonen hom neutraliteit strict te be waren. Wanneer niettemin uitgebreide kringen in Ne derland en België in een ongewone opwinding ge raakten met daarop volgende zeer nadeelige ver schijnselen voor het binnenlandsche leven van deze staten, en ook in andere landen ernstige bezorgd heid ontstond, dan zijn deze staten het slachtoffer geworden van het onscrupuleuse propagandawerk, in de eerste plaats van Reuter en Havas, die in een toegenomen onrust van Europa een van hun oor logsdoeleinden zien. Ten slotte is o.ok bekend, niet welke methoden de Engelsche propaganda tijdens den wereldoorlog werkte, en hoe zij thans weer werkt. Tevens de aansluitende gedeelten van rijksweg no. 15. Vele waterstaatsautoriteiten, bestuurders van ge meenten in het land van Dordt en de. Alblasser- waard, vertegenwoordigers van Kamers van Koophandel en Fabrieken en van verkeersbonden, hebben hedenochtend de openstelling bijgewoond van de brug over de Noord en van de aansluitende gedeelten van rijksweg no. 15, den weg-in-aanleg door de Betuwe. Ir. M. de Bussy, hoofdingenieur van den rijks waterstaat heeft na betuiging van zijn dank voor de groote belangstelling hierbij aan het beginpunt nabij Ridderkerk een rede gehouden. Nadat het gezelschap over het eerste gedeelte van den weg naar de fraaie en forsche brug was gereden, nam ir. W. J. H. Harssen, hoofdingenieur van den rijkswaterstaat, afdeeling bruggen, het woord. Met het uiten van den wensch,. dat deze brug moge voldoen aan de verwachtingen, die hier voor streek- en algemeen belang van gekoesterd worden, eindigde spreker. De thans voor het verkeer opengestelde brug over de Noord heeft een hoofd overspanning van ruim 184,80 M. lengte. De hoofdliggers van deze hoofdoverspanning worden gevormd door een vak- werkboog met trekband. Aan de Westzijde sluit hierbij aan een vaste overspanning van 48 M. lengte in den vorm van een vakwerkbrug met evenwijdige randen en hooggelegen rijvlak. Oan de Oostzijde sluit bij de hoofdoverspanning aan een rolbascule brug, dus een beweegbare brug met een overspan ning van 48 M., welke wordt gevormd door een enkele brugklep. Deze rolbasculebrug is de groot ste hier te lande. In geopenden stand is het hoogste punt van deze brug ongeveer 60 M. boven den gemiddelden waterstand. Aansluitend aan het kelderlandhoofd van de rolbasculebrug vindt de rivierbrug aan de oostzijde haar voortzetting in een betonviaduct van 615 M. lengte, die over den Bandijk voert tot de aardebaan. Bij den Bandijk gaven trappen gelegenheid voor voetgangers en wielrijders om het viaduct te be reiken en te verlaten. De rijweg op de brug en viaduct heeft een breedte van twaalf meter, bestemd voor vier verkeers- strooken. Aan de eene zijde ligt een rijwielpad, aan de andere zijde een voetpad. De bouwtijd van deze brug met viaduct heeft iets meer dan twee jaar bedragen. Evenals de weg is ook de brug alleen voor motor- en rijwielverkeer opengesteld. Voedingskosten tijdens verlofdagen. Op vragen van het Tweede-Kamerlid Van Sleen betreffende vergoeding van voedingskosten voor gemobiliseerclen niet-kostwinners tijdens verlofda gen heeft de minister van Defensie als volgt ge antwoord: Volgens de bestaande regeling wordt bij verlof geen vergoeding wegens gemis van levensmiddelen toegekend. Echter is reeds geruimen tijd een regeling in overweging waarbij zoowel aan kostwinners als aan niet-kostwinners gedurende de gewone verlof dagen een dergelijke vergoeding wordt toegekend. Bedoelde regeling zal binnenkort worden vastge steld en bekend gemaakt. In afwachting daarvan is afgezien van het aanvankelijk voornemen om bij het bepalen der kostwinnersvergoeding rekening te houden met de kosten van voeding gedurende de verlofdagen. VERBODEN VERVOER TE WATER. De regeeringapersdienst meldt: Op grond van de wet gebruik vervoermiddelen 1939 maakt de inspecteur-generaal van het ver keer bekend, dat met ingang van heden op de volgende wateren het vervoer verboden is zon der toestemming vanwege een Rijksinspecteur van het verkeer: het Maas-Waalkanaal, de Maas (boven Grave, het Julianakanaal, de Nieuwe Dieze boven de sluis bij Engelen, de Zuid-Wil lemsvaart, het kanaal Wessem-Nederweert, het Wilhelmina-'kanaal oostelijk van sluis 1 bij Oos terhout. Voorloopig is de regeling getroffen, dat toe- stemmingsbewijzen kunnen worden verkregen op het kantoor van de bevrachtingscommissie te Nijmegen, op de sluis bij Grave, op het kan toor der bevrachtingscommissie te 's-Herto- genbosch, op het kantoor van den agent der be vrachtingscommissie te Raamsdonkveer en op het kantoor der bevrachtingscommissie te Maastricht. Verlaat men het verboden gebied, dan moet t toestemmingsbewijs worden afgegeven aan den sliuismeester op het puiut, waar men het verboden gebied verlaat. Elf passagiers verloren het leven. Chineesche gedeporteerden te elfder ure bevrijd. Reuter meldt uit Singapore dat het Brit- sche lijnvaartuig „Sirdhana" Maandag in de wateren van Singapore gezonken is. Officieel wordt uit genoemde bron mede gedeeld dat elf Aziatische passagiers meerendeels kinderen, het leven verloren hebben en dat negen anderen vermist wor den. Een officieele verklaring voor het on geluk wordt niet gegeven, maar geloofd wordt dat het schip op een mijn geloopen en in een kwartier tijds gezonken is. Een onderzoek wordt ingesteld. Aan boord van de „Sirdhana' bevonden zich ook 137 Chineesche gedeporteerden. De meesten hunner zaten gevangen achter een traliehek in het voorruim, doch zij werden gered, doordat een Engelsch inspecteur van politie vijf schoten op het slot van het hek loste. Terwijl het water 't ruim instroomde, hasattën de gedeporteerden zich het schip te verlaten. De „Sirdhana' was een schip van 7.745 ton en was eigendom van. de British India steam Navigation Company. Onder de overlevenden bevindt zich ,ook de Amerikaansche goochelaar Nicola, die al zijn requisieten, welke geschat worden op honderd duizend dollar en die niet zijn verzekerd, heeft verloren. Reuter verneemt voorts uit Londen dat her Britsche schip „Onzano",, metende 1346 ton, dat naar Engeland onderweg jvas, gisteren tenge volge van een ontploffing buiten de Britsche Zuidkust is gezonken. De drie passagiers en de geheele bemanning gingen in de booten en kwamen aan land. Het schip zonk in ongeveer anderhalf uur. Zoowel in Berlijn als in Londen. In welingelichte kringen te Londen, aldus de diplomatieke redacteur van Reuter, juicht men het vertrouwen, dat uit de radiotoespraak van Jhr, mr. De Geer sprak, toe. Men heeft slechts bewondering voor de kalmte die het Nederlandsche volk getoond heeft en waarmede het zich op alle gebeurlijkheden heeft voorbereid. In Duitsehe politieke kringen is de radio-rede van minister-president De Geer volgens United Press hartelijk welkom geheeten. „Wij zijn na tuurlijk verheugd dat een bevoegd persoon de leugens over Duitsehe agressieve bedoelingen te genover Nederland aan de kaak heeft gesteld", zoo zeide men ons. „Deze valsche geruchten kunnen .slechts uit één plaats komen: Londen, want wij hebben slechts één werkelijke vijand". In officieele kringen weigerde men commen taar te leveren, alvorens men gelegenheid had gehad de volledige tekst van de rede te bestu- deere.n. Opvarenden van Finsche houtboot gered. Met inspanning van alle krachten is het de bemanning van de „Nicolaas Marius" Maandag middag gelukt de negentien opvarenden van de Finsche houtboot, welke Zondagavond nabij Ter schelling is gestrand, behouden aan land te bren gen. Reeds Zondagavond laat was de motorstrand- reddingboot uitgevaren om de bemanning van de houtboot van boord te halen, doch zij wil den het schip nog niet verlaten. Maandagmiddag evenwel was de situatie voor de opvarenden aan merkelijk veranderd, aangezien er, hoewel er be trekkelijk weinig wind was, een zware deining stond en er een zeer krachtige branding was. Na een hevigen strijd met de golven zijn de zes leden der 'bemanning van de „Nicolaas Ma rius" (Schipper T. C. Dekker) er in geslaagd de opvarenden, waaronder een Hollandsche loods, op Terschelling aan land te zetten. De positie van de Finsche houtboot, welke 2000 ton groot is en op weg was naar Zaandam, is ongunstig. De uit 1644 deteerende Ned. Hervormde Kerk i. Joure Zondag door brand verwoest Slechts de iware muren en de toren staan nog overeind Stijging der kosten van levensonderhoud. Volgens opgave van het bureau voor statistiek te Amsterdam bedraagt het indexcijfer der kos ten van het levensonderhoud voor arbeidersge zinnen, berekend op de basis van het peil der prijzen in 1911—1913 100, in October voor de totale kosten van het levensonderhoud 142.8 tegen 139.1 in September en 136.5 in Augustus 1939. en voor de voeding afzonderlijk 133.3 in October tegen 128.2 in September en 124.4 in Augustus. In October 1939 is er dus voor de totale kosten van het levensonderhoud een stijging waar te nemen met 2.7 pCt. sedert de voorafgegane maand en niet 4.6 pCt. sedert de maand vóór het intreden van den oorlogstoestand in Europa. Voor de voeding afzonderlijk is er een stijging met 4.0 pCt. sedert September en met 7.2 pCt. sedert Augustus. Nederlandsche militairen passeerden bij vergissing de grens. In Duitschland geïnterneerd. Twee Nederlandsche militairen, n.l. luitenant S. en vaandrig K., zijn Zaterdagmiddag in d© omgeving van Niekerk, een gehucht aan de grens bij Eibergen, op Dultsoh grondgebied, beland, waar zij door de Duitsehe grenswacht aangehou den zijn. Zij werden, volgens de Tel. geïnterneerd en naar Coesfeld overgebracht. Nadat zij op hun eerewoord verklaard hadden, dat zij de plaats niet zouden verlaten, werd hun toestemming gegeven vrij in Coesfeld rond te wandelen. Beide Nederlandsche militairen waren Zater dagmiddag per motor uitgereden om een tocht langs de grens te maken. Vermoedelijk zijn zij daarbij een verkeerden landweg ingeslagen en zonder het te merken op Duitsch gebied terecht gekomen. De „Bremen" niet meer in Moermansk Het schip zou buiten Gothenburg waargenomen zijn. Uit goede bron te Londen ontvangen inlich tingen strekken er toe een bevestiging te ge ven van- het bericht, dat de „Bremen" van Moermansk is vertrokken. Uit Stockholm wordt gemeld dat Zondag een vissdher beweerd heeft de „Bremen" te hebben gezien in de territoriale wateren bui ten Gothenburg. Geen schade aangericht. De Engelsche admiraliteit deelt mede: Maandag hebben vijandelijke vliegtuigen twee aanvallen ondernomen op de Shetland- eilanden. Het luchtdoelgeschut heeft de toe stellen verdreven. De bommen, welke zij heb ben laten vallen, richtten geen schade aan. (De Shetland-eilanden liggen op ongeveer duizend kilometer van Duitschland. Er wordt aan herinnerd, dat Duitsehe vliegtuigen ook Donderdag en Vrijdag jl. boven de eilanden gevlogen hebben). Sommige bommen der Duitsehe vliegtuigen zijn in zee gevallen, anderen kwamen op het land terecht. Door de ontploffingen braken de ruiten van de boerenhuizen. Een nader Reuterbericht meldt: De bommen, welke door Duitsehe vliegers op de Shetland-eilanden geworpen zijn, hebben gaten van twee meter diepte gemaakt. Een der projec tielen kwam terecht bij een onbewoond huis, dat beschadigd werd. Schepen zijn niet getroffen. Dit is voor de tweede maal sinds het uitbreken der vijandelijkheden, dat bommen op de Britsche eilanden geworpen zijn. Bij de vorige gelegenheid is de brug in de Firth of Forth onder vuur ge nomen. Een ander Reuterbericht zegt dat de bewoners van het landelijke gebied nabij de kust van Yorkshire Maandag het geluid van vliegtuigen en machinegeweren in de lucht hoorden. Zij trokken hieruit de conclusie, dat een vijandelijk vliegtuig werd aangevallen. Een man vertelde aan een ver slaggever: „Maandagmorgen vloog een vliegmachine een poosje vlak bij ons. Wegens den dikken mist kon den wij het toestel niet zien. Ook hoorden wij het geluid van machinegeweren en bijna tegelijkèrtijd vernam ik twee luide ontploffingen". Tot dusver is van deze gebeurtenissen geen of ficieele mededeelii

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1939 | | pagina 1