BORCSTELLINCSFON DSEN
„2)e anyetudwagel"
en verwachtingen.
ransche strijdmethoden
Vraagstukken, welke na
1918 ontstonden.
K- L. M. koopt
materieel.
nieuw
HAARLEMMERMEER
GAVEN IN 1938 MEER
CREDIET DAN IN 1937
'li
ïf
M
ldinhouding aan
faal tat sapecieuc
bijzondere correspondent schrijft" ons uit
herdenking van den wapenstilstand van
•h«ft de herinnering verlevendigd aan de
'.J «an toen en het besef van de vraagstuk-
r% na den oorlog om oplossing vragen. Bij
herdenking is dit jaar bijzondere soberheid
%ht van het begin af was ze den busschen
Süèustus 1914 en 11 November 1918 geval-
l-^wiid. De enthousiaste tooneelen, waarmee
Kicht van het einde der vijandelijkheden
'!rd ging» zijn weer opgehaald. Ze schenen
ïidvak van vrede, welvaart en internationale
'Inwerking in te luiden. „Leve de Duitschers,
falie republieken", schreef de communistische
jmanité".
on dezen roes is spoedig een „kater" ge-
rjj jjet regende verwijten aan de staat-
lige en militaire leiders. De eersten zou-
n «iet naar de waarschuwingen van de
hitsten geluisterd hebben en te veel met de
ïmaningen van geallieerde en geassocieer-
\l raadslieden rekening gehouden hebben.
de door Wilson gegeven toezeg-
niet inloste was een bittere pil. Vele an-
0 tal van heelmeesters moest Frank-
jl later slikken.
De verhouding van Frankrijk tot
Duitschland.
wie toen in parlement en pers in de oppositie
Jol schijnen door de gebeurtenissen in het ge-
tosteld te zijn. „Schijnen", want het is altijd
Makkelijker critiek te oefenen dan zelf aan het
1 J,te staan en voor de gevolgen van zijn daden
moeten opkomen. Tenslotte was het vredes-
Jjrag. de „resultante" van tegenstrijdige stroo
ien een schikking van door eigenbelang ver
uiten wedijver. De een wilde de toenmalige
he republiek sparen om haar binnenland-
"l!»n vijanden niet in de kaart te spelen, an-
:eü zagen enkel heil in een verdeeling van dat
i> tot een menigte vorstendommen, zooals het
«ren tijd was. Het Rijnland moest naar veler
M Ijflg a.is brug dienen ten aanzien van Frank
ïFoch achtte zijn vaderland slechts met den
ij'als militaire grens veilig. Dit beteekende vol-
sft niet, dat het heele gebied aan den linker
dij Frankrijk moest komen. Mangin en an-
>n stonden de stichting van een autonome
^republiek voor: ze bouwden op Dor ben en an-
jfeDuitsche separatisten. Aan deze verwach
ten is spoedig de bodem ingeslagen.
Duitschland werd tot het uniforme rijk, zooals
H ,;|et kennen. Voor het Fransche besef groeide
si uit het Oosten dreigende gevaar, naarmate
■'spanningen van den kolos zich elders een uit
banden.
De maat was vol.
Het is een spel van in wiskundige termen
Uit te drukken krachten, dat Frankrijk en
Engeland tot tegenstand dwong. Duitsch-
land mog'e voorgeven of waarlijk van mee-
nlngjjn dat het .met de Franschen geen.
conflict heeft uit të vechten, hier neemt-naar
nlate'de oorlog langer duurt het inziéht toe,
dat'de maat vol was.
Menschelijkheifl jegens krijgs
gevangenen.
Met dat al blijven zij begeerig zich van den
J'ötand achter den Duitschen muur rekenschap
t geven. Eén van de middelen is krijgsgevange-
KQu'lt te hoofen. Deze verhooren geschieden ten
cffitaan van officieren met behulp van een ver-
t!' ïler, die de dialecten kent, met volkomen men
selijkheid. Een in gevangenschap geraakte
rijand is geen vijand meer, maar een tegen-
r/iüder, Tegenover hem zijn menschelijke gevoe-
kas mogelijk, zelfs noodig. Die mannen spreken
Kt voorbehoud uit vrees, dat de verwanten in
fchland er de gevolgen van zullen moeten
'lagen. Ze vertellen van wat ze aan levens- en
iinotmiddelen nog, wat ze niet meer hebben. Ze
lillen goed in de kleeren, zijn goed gewapend en
merkelijk zijn de artikelen die ze bij zich heb-
k Sommigen dragen worsten enzoetigheid
tf zuurtjes bij zich.
„Hoe kom je daaraan?"
-Vau.kameraden,
Bij navraag blijkt dat met dit woord Fransche
j soldaten bedoeld worden. Aldus komen de Duit-
schers het wachtwoord na hen als vrienden te
tenen. Deze tactiek irriteert de ondervragers,
Mt het ontgaat niemand dat ze beoogt de Fran-
ta tegen de Engelschen in te nemen.
Soldaten en officieren.
Een wezenlijk onderscheid tusschen den Fran-
slien en Duitschen soldaat is de houding jegens
c officieren. Voor den laatste staat de superieur
op verren afstand, althans naar die gesprekken
"tl krijgsgevangenen te oordeelen. De omgang
L"""' "Q beide categorieën in het Fransche leger
een joviaal karakter; vaderlijkheid van
6a ouderen officier, ongedwongenheid jegens
6a „hooge" zonder dat dit de krijgstucht los
zit, integendeel.
dig, los. sportief is het verkeer in de
krijgsmacht. De „Tommies" ziet men
it'iondloopen, onverschillig alsof er geen vuil-
Vaan de lucht is, altijd in kleine groepen, gul-
de bekoringen van de stad in zich opnemend,
«kunnen het maar niet begrijpen, dat de cafés
;Ne middaguren voor militairen „taboe" zijn.
fa dan loopen er de Schotten, dezer dagen zag
iï!a er een met twee Engelsche opperofficieren,
'wde banden om de petEen bekend gezicht,
[ïen zien; ja het was Lord Gort, de opperbevel-
rader.
Van Luxemburg af, waar Frankrijk
Duitschland niet meer als buur heeft, is een
aider fortenstelsel gevolgd dan dat aan de
pns zelf. Volgens een beschouwing van
Jacques Boulanger in de „Temps" lijkt dit op
wat voor de Siegfriedlinie gekozen werd,
"jaar dan versterkt overeenkomstig de be-
glnselen van de eigenlijke Maginotlinie.
naar het gros van de jongelui tegenwoordig in
■7 lagen van de samenleving belangstelling
raft voor techniek, behoeven de bezettingen van
010 werken zich bij die wonderen der techniek:
rhi"n?eweer, aanvalswagen, kanon, auto,
allerminst te vervelen.
De wonderen der techniek.
Hoe ver de techniek zal gaan valt niet te over-
Nu is al sprake van een stratosferisch bom-
«icementsvliegtuig, dat op 15.000 M. hoogte 600
Wh het uur zou afleggen. Men begrijpt, welke
«n t udit aan hienschelijk organisme en moto-
f®lt. Daarenboven daalt de temperatuur tot
graden onder nul, de hut lijkt een duikerklok,
^manning duikers en men denke aan de ijs-
jf. Dg °P de vleugels!
J,..»V0Eelmenschen" zijn meesters in het ca-
mieeren van de toestellen. De grocte tellen
(ui m ailieurs, twee piloten, een radiotelegra-
8a eeP waarnemend-fotograaf. Een luchtge
vecht is een lenig wijken en toeschieten, een dui-
velsche dans van woedende en koel berekenende
roofvogels in nauwe samenwerking met de man
schappen beneden.
Voor hen zijn de gevechtsomstandigheden heel
anders dan in den vorigen oorlog. Het terrein
biedt een afwijkenden aanblik, niets van die
lange loopgraven met draadversperring en de
soldaten ontpoppen zich beurtelings als mecani
ciens boeren enz. Hun wapening, vooral de me
chanische, is aanzienlijk verbeterd en dan zijn
er de gemotoriseerde afdeelingen. De reservisten
zijn beter „ingeleefd" en de lichting 1940 kan
weer normaal zijn sinds den diepen val van het
geboortental ten gevolge van den vorigen oorlog,
welke de normale jaarklassen van 250 tot 120
duizend liet terugloopen. Ook de opvattingen om
trent de waarde van den grond in den strijd zijn
veranderd. In 1914 gaf de opperbevelhebber Joffre
een ontzaglijk terrein prijs. Later verviel men
in het andere uiterste: om eiken duimbreed Fran-
sche aarde, hoezeèr ook aan vijandelijk vuur
blootgesteld, werd bloedig gevochten. Thans heeft
het commando een .gemiddelde gevonden. Het is
onvermijdelijk, dat de oorlogskans schommelt, op
enkele vierkante meters staart men zich niet
blind. De ovërtuiging is ongeschokt, dat de te
genpartij nooit door de Maginotlinie heenkomt.
Moedige daad van korporaal
Bart van Dijk beloond.
Tot wachtmeester bevorderd.
De dienstplichtige korporaal Bart van Dijk, die
naar wij Zaterdag hebben gemeld, met groot ge
vaar voor eigen leven een aantal voor een muni
tiewagen gespannen op hol geslagen paarden tot
staan wist te brengen, terwijl de projectielen in dien
wagen stuk voor stuk ontploften, en die op deze
wijze wellicht een ramp heeft voorkomen, is Zater
dag door de militaire autoriteiten daarvoor op wel
verdiende wijze onderscheiden.
Zaterdagniddag te ruim twee uur heeft voor het
front van den troep waarbij van Dijk is ingedeeld,
de tweede afdeeling van het le regiment artillerie,
ergens in de provincie Utrecht, de regimentscom
mandant namens den minister van defensie aan
Van Dijk medegedeeld, dat de minister zijn moe
dig gedrag bewondert en hem als blijk van waar-
deering een gratificatie van f 50 toekent, zoomede
twee dagen uitzonderingsverlof op 19 en 20 No
vember.
Daarna heeft de regiments-commandant een order
van den commandant van het veldleger voorgelezen,
blijkens welke korporaal van Dijk wordt bevorderd
tot dienstplichtig wachtmeester.
Vier amphibie-vliegtuigen,
De Kon. Ned. Ind. Luchtvaart Mij. heeft door
aankoop van vier vliegtuigen haar luchtvloot met
modern materiaal uitgebreid.
Zooals bekend is, stellen de Nederlandsch Indi
sche regeering en de K. N. I. L. M. er prijs op spoe
dig verschillende luchtverbindingen in de grooté
Oost tot stand te brengen.
De keuze is gevallen op amphibie-vliegtuigen,
waarvan, doordat zij reeds geruimen tijd bij ver
schillende instellingen in gebruik zijn, de eigen
schappen in de.praktijk voldoende bekend zijn om
tegenvallers bij het gebruik door de K. N. I. L. M.
uit te schakelen.
De bedoelde vliegtuigen zijn de Grumman G 21 en
Sikorsky S. 43. Van elk dezer worden twee toestel
len, aangeschaft. De Grumman is een vliegtuig voor
ongeveer 6 passagiers. Het behoort dus tot de klei
nere soort vliegtuigen.
De Sikorsky S. 43 is een toestel van ongeveer de
grootte van de reeds vele jaren bij de K.N.I.L.'M. in
dienst zijnde Douglas D.C.-2 vliegtuigen, d.wiz. ge
schikt voor het vervoer van ongeveer 14 passagiers.
Ex-keizer aan ernstig gevaar
ontkomen.
Drie beuken knapten vlak achter hem af.
DOORN, 20 November. Toen de Duitsche ex-
keizer gistermorgen na de morgenwijding met een
lid van het personeel zo'oals gewoonlijk een wan
deling door hét park maakte, was het vrij storm
achtig weer. Op, een plek bij de tennisbaan ge
komen, waar drie reusachtige beuken van meer
dan een' meter dikte staan, ,stak plotseling een cy
cloon op. De ex-keizer was nauwelijks gepasseerd
of de drie boomen knapten op twee en drie plaat
sen af, werden opgenomen en met reuzenkracht
den grond ingedrukt. De keizer, die zeer ontroerd
was, begaf zich niettegenstaande dit voorval kalm
weer huiswaarts.
Thuis gekomen heeft hij H.M. de Koningin een
telegram van oprechte deelneming gezonden naar
aanleiding van de ramp met de „Simon Bolivar".
Gezant te Berlijn bij de Koningin.
's-GRAVENHAGE, 20 November. De Ne
derlandsche gezant te Berlijn, jhr. mr. H. M.
an Haersma de With, is hedenmorgen te elf uur
door H. M. de Koningin ten Paleize Noordeinde
in gehoor ontvangen.
Koningin betuigt haar deelneming.
's-GRAVENHAGE, 20 November. H. M. de
Koingin heeft gistermiddag een telegram gezon
den aan de directie van de Koninklijke Neder-
landsche Stoomvaart Maatschappij om deelne
ming te betuigen met de ramp van de „Simon
Bolivar", met het verzoek telefonisch te worden
inge,licht over den toestand der overlevenden.
De „Zeeland" zet den dienst op
Engeland stop.
De directie van de Stoomvaart Maatschappij
„Zeeland" heeft besloten den geregelden dienst op
Engeland voorloopig tot nader order stop te zetten.
De laatste boot van Viissingen naar Engeland is
Zaterdagmorgen vertrokken- en zal Dinsdag van
Tilbury terugkeeren.
Overnemingsprijs lijnzaad verhoogd
De overnemingsprijs van lijnzaad is met terug
werkende kracht verhoogd van' 1,9 tot f 12 per
100 kg.
Geheele post van de „Simon Bolivar'
als verloren beschouwd.
's-GRAVENHAGE, 20 November 1939. Aan
boord van het s.s. „Simon Bolivar" bevond zich
een aanzienlijke hoeveelheid briefpost, nl. alle
poststukken voor Suriname, welke op 16 Novem
ber ter post werd bezorgd, alle poststukken voor
de andere Nederlandsche gebiedsdeelen in de
West, welke van 11 t.m. 16 November ter post
werden bezorgd, alle poststukken voor Barbados en
Trinidad, welke op 16 November ter post werden
bezorged en alle poststukken voor Venezuela, wel
ke van 30 October t.m. 16 November ter post wer
den bezorgd. In totaal waren er voor Nederlandsch
'West-Indië 4 zakken briefpost en bijna 50 zakken
drukwerk, voor Trinidad 1 zak brieven en 10 zak
ken drukwerk, voor Barbados 2 Zakken brieven en
3 zakken drukwerk en voor Venezuela 1 zak
brieven en 14 zakken drukwerk aan boord.
Aangenomen moet worden, dat deze post
heel verloren is gegaan.
Duitschers zullen de Westelijke
Oekraïne en Wit Rusland verlaten.
En Russen een deel van het nieuwe
Duitsche gebied.
'MOSKOU, 20 November (D.N.B.) Tusschen
Sovjet-Rusland én Duitschland is op 18 Novem
ber een overeenkomst gesloten over de evacuatie
van personen van Duitsche nationaliteit uit de
gebieden der Westelijke Oekraïne en Westelijk
Wit-Rusland en van personen van Oekraïnsche,
Wit-Russische en Russische nationaliteit in het
vroegere Poolsche gebied, dat tot de belangen
sfeer van den Duitschen staat behoort. De ver
huizing betreft slechts personen der genoemde
nationaliteiten, die den wensch uitspreken op
het gebied van de andere zijde over te komen. Al
le de ontruiming betreffende practische kwesties
werden door beide partijen in een geest van
vriendschap geregeld, overeenkomstig de goede
betrekkingen tusschen Sovjet-Rusland
Duitschland.
AUTO-ONGELUK.
Op den Hoofdleg raakte Zaterdagavond de
bestuurder van een personen-auto, de heer K., uit
IJmuiden, vermoedelijk door het loswerken van
een der onderdeelen, de macht over het stuur
kwijt, met het gevolg, dat de auto naar den
slootkant reed en kantelde. De heer K. bleek door
de scherven van een gebroken ruit zoodanig aan
de handen en het. gelaat verwond te zijn, dat
geneeskundige hulp mo,est worden ingeroepen.De
auto werd met takels weder overeind getrok
ken.
PERSONALIA.
Tot commies-redacteur ter secretarie der
gemeente Haarlemmermeer is benoemd de heer
Mr. Knape uit Beverwijk.
Met een heel constructiewerk op marsch. Duitsche genie-soldaten aan den arbeid bij het leggen
van rivier-overgangen aan het Westelijk front. Een brugdeel, dat op den oever in gereedheid
gebracht werd, wordt naar den waterkant getransporteerd.
Administcaties hleken-
dikuüjis slecht in oude
De van regeeringszijde erkende Borgstelling i
fondsen hebben hunne verslagen over 1938 bij het
Departement van Economische Zaken ingediend en
in de Verslagen en Mededeelingen van de Directie
van Handel en Nijverheid is het gecombineerde
verslag dezer fondsen gepubliceerd.
Aangezien de economische positie van den klei
nen middenstand er in 1938 zeker niet rooskleu
riger op is geworden en vele kleine zakenlieden
door de tijdsomstandigheden of de verhoudingen
in het middenstandsbedrijfsleven ernstig gedupeerd
werden, was er voor deze fondsen een ruim ar
beidsveld. De werkzaamheden dezer instellingen
zijn tweeledig. Eenerzijds wordt financieele hulp
geboden, anderzijds wordt moreele steun verschaft.
Het is niet mogelijk deze laatste steunverleening
in cijfers tot uitdrukking te brengen. Maar zeker
is. dat deze taak der fondsen niet de minste is.
Integendeel, bij meer dan een fonds beschouwt
men het saneeringswerk als het belangrijkste. Toch
wordt het werk der fondsen helaas bemoeilijkt
doordat tal van kleinere bedrijven of geen of een
uiterst gebrekkige adminstratie hebben, terwijl
voorts in vele gevallen het betrokken bedrijf zich
veel te laat om hulp tot het fonds wendt.
Het aantal in werking zijnde fondsen bedroeg
32. Het fonds voor Arnhem en Omstreken maakte
met zijn credietverleening eerst op 1 Januari 1939
een aanvang. Het Rijnlandsche fonds bleef nog
buiten de rijksregeling. In de districten der Kamers
van Koophandel en Fabrieken in Deventer
Groningen bestaan geen in werking zijnde fondsen.
Uit de gecombineerde balans der fondsen volgt,
dat het gezamenlijk kapitaal op 31 December 1938
bedroeg f 500.290,34. Van het batig saldo kon
f 119.245,73 worden overgebracht naar het inko
men voor 1939. Van het kapitaal was f 227.536,f"
belegd in effecten, f 336.843,65 a deposito geplaatst,
f 11.113.51 op de giro, terwijl f5.894,44 in kas was.
De achterstand in kapitaalsbij dragen van de zijde
der gemeenten bedroeg f 7.891,76, terwijl deze in
stanties met betrekking tot de inkomstenbelastingen
nog achter waren met een bedrag ad f 18.581,48.
Het bedrag aan rentelooze voorschotten ter ver
vanging van het kapitaal dat op het einde van 1937
bedroeg f 16.816,80 was verminderd tot f 11.108,38.
Het aantal bij de fondsen aangesloten gemeenten
nam in 1938 slechts in bescheiden mate toe. Op 31
December 1938 waren aangesloten 360 gemeenten
met 5.313.760 zielen tegenover een totaal aantal
gemeenten in de betreffende districten van 943
met 7.111.191 inwoners. Naar de gemeenten is dei'-,
halve het percentage van aansluiting 38,2; naar de
verhouding van het aantal inwoners 74,7.
De financieele deelname der Provincies bleef
gelijk aan die in 1937, terwijl die der midden-
standsvereenigingen gering bleef, al nam hare
belangstelling toe.
De credietgeving toonde in 1938 een. stijgende
lijn. Uitbetaald werden 933 credieten tot een totaal
bedrag van f 286.569,09. De achterstand bedroeg
per ultimo December 1938: f28.722 in aflossing en
f 1.905,68 in rente, tezamen uitmakend 6,6 procent
van het loopend nominaal bedrag der borgstel
lingen en 9,5 procent van het werkelijk uitstaande
bedrag ad f 321.600,20. Ofschoon dit percentage
niet hoog genoemd mag worden, blijkt uit deze ge
gevens toch wel, dat de aflossingen niet steeds
Dinges pakte den Vlaming by den boven
sten knoop van z'n jas en riep: „Menne-
ke, menneke, zegt U?" „Ja, zjuust", zei
de Belg. „Kalm maar aon, menneke,
kalm maar aon!" De luchtvaarder, die al
zoo veel meegemaakt had, liet zich ook
nu weer niet van de wijs brengen, zelfs
al deed da passagier nogal raar,,
„Zeker erg geschrokken, hè menneke?
Kalm maor, kalm maor! Ga-de-gij maor
rustig zitten", zei de ballonvaarder.
„Zitten?", riep Dinges verontwaardigd,
„zitten zal-jijt Wij arrestèerën je......!"
„IJs op oe kop, menneke!" antwoordde
de Vlaming, terwijl hij den gasklep van
den ballon opentrok.
regelmatig binnenkomen. De oorzaak daarvan moet
waarschijnlijk hierin gezocht worden, dat aflos
singsbedragen, vastgesteld bij het verstrekken van
het crediet, meermalen te hoog bleken, omdat de
op grond van de credietverstrekking verwachte
vermeerdering van winst achterwege bleef, terwijl
ook het feit, dat vele middenstanders hun militaire
plichten moésten vervullen, moeilijkheden deden
ontstaan. Het totaal verlies op de borgstellingen
geleden bedroeg over het verslagjaar f 17.384,94
(vorige jaar f2.719,41). Dit verlies is 3,5 procent
van het totaal nominaal verleende ci'ediet. Ondanks
dit lage cijfer blijft regelmatige controle op de cre
dieten geboden. De verstrekte credieten varieerden
van f25 tot f760. Het gemiddelde bedroeg f307,15
(vorige jaar f311,57). De gemiddelde looptijd is 2
jaar en 5 maanden. Posten van f 500 werden in 251
gevallen verleend, d. i. 27 procent van het totaal
aantal in 1938 verstrekte credieten. Bij de 364
soorten van bedrijven waaraan hulp werd verleend
zijn er 8 groepen, welke in overwegende mate een
beroep op de fondsen deden, n.m.l.: slagers, krui
deniers, bakkers, aardappelen-, groente- en fruit
handelaren, manufacturiers, schilders, kappers en
sigarenwinkeliers. Een vergelijking van de cijfers
dezer groepen met die van de andere groepen aan
vragers leidde tot enkele conclusies. In de eerste
plaats bleek het gehalte der aanvragen in 1938 beter
te zijn geworden. Voorts heeft een verschuiving der
credieten plaats gevonden van deze acht naar de
andere groepen. Dit beteekent dus een ruimere
credietspreiding.
Merkwaardig zijn ook de gegevens omtrent de
aangetroffen administraties. Van 1350 in behan
deling genomen gevallen waren 292 zaken, welke
een behoorlijke administratie hadden, bij 399 zaken
waren slechts enkele administratieve aanteekenin-
gen te vinden, terwijl bij 659 bedrijven geen spoor
van een boekhouding was. Dit beteekent dus, dat
in 78 procent der bedoelde gevallen niet van een
boekhouding in een eenigszïns behoorlijken vorm
kon worden gesproken.
Ook in 1938 werd door de fondsen zooveel moge
lijk getracht zekerheid te verkrijgen. In 633 ge
vallen konden zij hierin slagen, d. i. ruim 67 procent
dei verstrekte credieten. In 1937 bedroeg dit per
centage 50 bij 471 credieten.
Hoe men in bepaalde kringen ook over deze
fondsen moge denken, het valt niet te ontkennen,
dat zij langzamerhand een plaats van beteekenis
zijn gaan innemen en in menig geval aan den mid
denstand belangrijke diensten hebben bewezen.
MOLLERUS,
Deensche manschappen naar huis.
Het Deensche ministerie van oorlog deelt mede
dat van de manschappen der lichtingen 1935,
1936 en 1937, die na het uitbreken van de Euro-
peesche crisis waren opgeroepen, het grootste
deel uit den dienst ontslagen zal worden tegen
15 December a.s. en een tweede deel eind
Januari en midden Februari 1940. Teneinde even
tueel weer snel gereed te zijn, zullen zij hun uit
rustingsstukken behouden. Volgens een mede-
deeling van het ministerie van marine zullen
de marine-manschappen van dezelfde lichtingen
ontslagen worden tegen Kerstmis. Ook degenen,
die tot de winterlichting van 1938 behooren,
zullen deels reeds met de jaarwisseling, deels
half Maart 1940 ontslagen worden.
In de plaats van de verlofgangers treden de
inmiddels opgeleide jonge manschappen.
Met een sierlijken zwaai landde de
ballon buiten het stadje. Van alle zijden
kwamen de menschen aanhollen en ze
juichten Dinges geestdriftig toe. De voor
zitter van de feestcommissie trad met
een enorme worst naar voren en hing
die, als huldeblijk, om den hals van
Dinges,
Toeristenreizen naar Frankrijk ween
mogelijk.
AMSTERDAM, 20 Nov. Van Fransche offi-
cieele zijde vernemen wij dat het thans mogelijk
is voor toeristen van Nederlandsche nationaliteit
zich naar Frankrijk te begeven.
De streken, die hiervoor in aanmerking komen,
zijn: de Baskisehe kust, de wintersportoorden ge
legen in de Pyreneeën en de departementen vaii
Var en Alpes Maritimes, met uitzondering van
Toulon en omgeving en de streek ten oosten van
Nice.
DUITSCHE STOOMSCHEPEN VERLATEN
AFRIKAANSCHE HAVEN.
LQBITO, (Angola) 19 November. Twee
grote Duitsche schepen, de „Windhuk" (16652
ton en de „Adolf Wörmann" 8577 ton) zijn on
verwacht met onbekende bestemming uitgevaren
Sinds het uitbreken van den oorlog waren dö
beiden schepen in de haven van Lobito.
PROJECTIELEN OP ZWITSERSCH GEBIED
TERECHT GEKOMEN.
Stefani meldt uit Bern: Volgens getuigen heeft
het Duitsche geschut nabij Bazel het vuur ge
opend op een Fransch vliegtuig. De granaten]
kwamen neer op Zwitsersch gebied. Drie perso
nen werden gewond. Het Fransche vliegtuig zon
volgens de getuigen via Zwitsersch gebied bo
ven Duitschland zijn gekomen.
I