_r 1
(ngelsche expeditieleger groeit gestadig.
De Londenaar als landbouwer.
Vewie toekomstmuziek.
Hore Belisha over den oorlog te land.
tfPERDAG 23 NOVEMBER 1939
to Britsche minister van Oorlog, Hore Belisha,
ft in het Lagerhuis een verklaring over den
Sod te land afgelegd.
-•/zeide dat het Poolsche leger, door den vijand
scheidene weken bezig te houden, de concen-
lie van het Fransche leger vergemakkelijkt
wit In dien tijd betrokken ook de Britsche troe-
!fhuii stellingen. Het is een onjuiste veronder-
Ming, aldus de minister, dat de door de Polen
'loden tegenstand de laatste daad van dit moe-
f.. voik in dezen oorlog zou zijn. Het Poolsche
>r is °P bevrienden bodem reeds herrezen en
zaak. die de Polen zoo vastberaden verdedigen,
jt hun landslieden van alle kanten als een
jjgneet aan.
Toen ik hij de vorige gelegenheid in het
Huis sprak, aldus Hore Belisha, waren er
158.3 0 0 man Britsche troepen in Frankrijk,
gjjidsdien zijn ze wekelijks met eenige dui-
ienden versterkt
jn het volgende voorjaar zullen zij met een niet
«aanzienlijke wapening uitgebreid zijn. Zoo zal
^orgaan, tot de oorlog gewonnen is. Zonder
jjUip van het territoriale leger zouden wij onze
Leüngen in Frankrijk niet voltooid kunnen heb-
1 Afdeelingen van dit leger zijn veel eerder en
«ooter getal dan in 1914 in Frankrijk aange
wen. Intusschen mag men niet beweren dat En
gland' binnen af zien,baren tijd een leger op con-
entalen voet kan leveren.
gijna een millioen man worden thans in Enge-
,d geoefend. Onze eigen verdediging te land,
bt zee en in de lucht en de reeds lang tevoren
L de Fransche regeering opgerichte barrières
•«n agressie hebben onze voorbereidingen bevei-
U De Maginot-linie is een soort schuld, die de
$jè naties hebben aan de zaak van het land, dat
jjs jn financieele moeilijkheden' niet aarzelde
:ffl oKbekrompen deel der financieele middelen
L. opwerping dier barrière te besteden. Ter-
Duitschland tegen een mogelijken geallieerden
Lvai een grens van ruim 300 kilometer had te
«rdedigen, moest Frankrijk rekening houden met
a mogelijken Duitsehen aanval langs een front
ja 1300 kilometer, van de Noordzee tot de alpen.
Hoewel het den Engelschen toegewezen gebied
«let met het grootere systeem der Maginot-linie
'eken kan worden, was het op gelukkige
«jjze van tevoren van versterkingen voorzien.
Hst was de taak onzer soldaten, deze versterkingen
te vullen en te verbeteren,
e Britsche troepen zijn aan den arbeid over
oppervlakte van 100 vierkante mijlen. Ik kan
g denkbeeld van den arbeid geven door te
knielden dat het Britsche hulpleger in het begin
5W ton benzine per dag gebruikte. Het is een
Lestie van voertuigen en nog eens voertuigen,
jij hebben reeds meer dan 1.000 ton reserve-on-
'erdeelen naar Frankrijk gezonden. Niemand beter
jan de opperbevelhebber begrijpt, uit eigen erva-
i„g de omstandigheden van den strijd en de be-
jjjften zijner manschappen. Hij kent, ook het ge-
Hed dat door onze troepen bezet is. Ik heb met
tem vrijwel het geheele front bezocht en ben in
1st nauwste contact met officieren en manschap
en van verschillende afdeelingen gekomen. Ik kan
ionder aarzelen een bemoedigend verslag over de
J tracht en den goeden geest der troepen uitbren-
Intusschen groeit het leger. Wij hebben wape-
en uitrusting naar andere deelen der aarde
Op alle gebeurlijkheden bereiden wij
voor. Naast de opgeroepen militielichtingen
'sedert het uitbreken van den oorlog meer dan
f5,000 vrijwilligers onder de wapenen gekomen-,
a Wekelijks hebben wij 300 officieren uit de nood-
ra jserve overgenomen. De sterkte van den vrou-
«lijken territorialen hulpdienst is vergroot tot
(5.000. Ook dit is een middel om mannen voor den
iclieven dienst vrij te maken.
Zoo gaat de oorlog voort. Het is een uithoudmgs-
üjj ten e
Duitsche toestellen opnieuw boven
Engeland.
Een der vliegtuigen neergeschoten.
„»t Engelsche ministerie van luchtvaart deelt
cede dat Woensdagavond vijandelijke vliegtuigen
Zuid-oostkust van Engeland zijn genaderd,
phtafweergeschut opende het vuur en gevechts-
tcestellen stegen op om hen op te vangen. Een
landelijk vliegtuig werd neergeschoten en viel in
door het vuur van het luchtafweergeschut, een
iteeede toestel werd door de gevechtstoestellen ver-
iagd.
Verder wordt officieel gemeld dat vijandelijke
liegtuigen gisteren zonder succes een aanval op
ie scheepvaart in het gebied der Shetland-eilan-
cen gedaan hebben. Een watervliegtuig is gebom
bardeerd en in brand geraakt. Er waren geen doo
ien of gewonden. De aanval werd door het afweer-
oorlog, waarvoor het Britsche volk vermaard is.
Elke nieuwe dag ziet ons sterker. Het verstrijken
van den tijd heeft op den vijand niet hetzelfde
effect. Om te winnen zou hij door de geallieerde
verdediging moeten breken. Een aanval wacht het
Fransche hooge commando met vertrouwen af. Er
is geen verdeeldheid in onze rijen. Onze strategie
was van tevoren bepaald, evenals de afloop van
dezen ooi-log, aldus besloot Hore Belisha.
„Himmler organiseerde den
aanslag," zegt Otto Strasser.
Tegen Engeland zou een „haat-offensief"
ontketend moeten worden.
De leider van het voormalige „Zwarte
Front", Otto Strasser, die door de Gestapo
wordt beschuldigd den aanslag te München
te hebben georganiseerd, heeft een medewer
ker van hel Fransche agentschap Havas ver
klaard, dat de aanslag te München is georga
niseerd door Himmler zelf.
Het Duitsche Nieuwsbureau zegt in zijn lezing
vaii dit laatste dat Duitsche vliegtuigen een aan
tal ondernomen hebben op de Engelsche zeestrijd-
achten in de nabijheid van de Shetlandeilanden,
Daarbij werd een in deze wateren liggende Engel
tóevliegboot met machinegeweefvuur bij een aan
tal in duikvlucht in brand geschoten. In strijd met
Engelsche berichten zijn de Shetlandeilanden
ialf niet aangevallen, aldus het D. N. B.
Gevechten boven de Theems.
Reuter meldt uit Londen: boven de Theems en
M Zuidoosten van Engeland is Woensdag een aan-
opwindende gevechten gevoerd tusschen Duit
tóe toestellen en Britsche gevechtsvliegtuigen,
wen de oostkust is er één waargenomen.
Des morgens en laat in den middag kwam het
«beergeschut in Zuid-Essex in actie.
eerst werd een vijandelijk terstel boven den
is-mond gezien. Door het luchtdoelgeschut
het tot groote hoogte gedreven. Het vloog
pmwaarts, waarna het door Britsche gevechts-
jpjitïgen werd aangevallen. Tengevolge daarvan
■j®t he zóó laag vliegen, dat de daken der huizen
®een te raken. Boven de Theems is een ander
Vallen. i
,!jeen mededeeling van de admiraliteit en het
nkche ministerie van Luchtvaart wordt gezegd:
»De Duitschers hebben beweerd dat hun ver-
©ungsvliegtuigen die Maandag boven Engeland
|v'ogen hebben, hun taak vervuld hebben. Slechts
Duitsch toestel slaagde er in den buitenrand
Konden te bereiken. Het werd door Britscne
tuigen naar zee verdreven en deze
tóT-luca' zh" een deel van het vijandelijk
»tel zageii afvallen. Daar niet bekend was, hoe
wéÜT vÜandelïjke vliegtuig getroffen was,
nkt gemeld, dat het was neergehaald. Dins-
een Britsche torpedojager twee Duitsche
"--'-"-'ren gered in de Noordzee, die betelen
jfh geyond waren; zij maakten deel uit van
„.^manning van een Duitsche machine, welke
door de Royal Airforce omlaag was ge-
Zij hadden getracht foto's te maken tijdens
vlucht boven de buurt van Londen en de
*g van de Theems.
Luchtalarm nabij Parijs.
i" den afgeloopen nacht om kwart over twaalf
rJT ParÜsche gebied luchtalarm gemaakt.
duurde een uur.
Otto Strasser.
Hij heeft dit gehoord van een lid der partij, dat
hem zeer genegen is. Himmler zou Hess hebben
gezegd, dat hij een aanslag noodig had om een
„haat-offensief" te ontketenen tegen Engeland en
om een voorwendsel te hebben tot optreden tegen
tegenstanders in het binnenland. Hess zou hebben
toegestemd, op voorwaarde, dat geen slachtoffers
zouden vallen. Himmler hield evenwel aan en ten
slotte kwam men overeen dat enkele onbeteeke-
nende personen als slachtoffer zouden vallen, om
dat anders niemand zou gelooven aan een werke-
lijken aanslag.
Op 8 November des middags te vijf uur kregen
de ziekenhuizen te München bevel zich bereid te
houden. De bom werd vermoedelijk geplaatst na
het vertrek van Hitier uit de zaal van de Bürger-
braukeller.
Onmiddellijk na de ontploffing werd order ge-
_geyen. te. spreken over een aanslag, georganiseerd
door de Britsdhe Intelligence Service. Reeds voor
de naam van den zoogenaamden „dader" bekend
was, heeft de Duitsche regeering aan de Zwitser-
sche de uitlevering van Strasser gevraagd, onder
beschuldiging van betrokken te zijn bij den aan
slag.
Tenslotte verklaarde Strasser, dat hij den naam
Georg Eiser niet kent, de man is nooit lid van
het „Zwarte Front" geweest.
Een Havasbericht uit Ziirich zegt:
De beschuldigingen, welke van Duitsche zijde
worden geuit tegen Otto Strasser, hebben verwon
dering gewekt bij hen, die het leven, dat hij in
Zwitserland leidt, kennen. Een van zijn meest in
tieme vrienden heeft verklaard dat Strasser nooit
van Zürioh uit eenige terroristische actie heeft
geleid. Zelfs al zou hij dit gewild hebben, dan zou
hij materieel niet in staat geweest zijn. Uit bezui
niging leeft hij in een dorpje, 25 K.M. van Zürich
verwijderd, waar hij streng door de Zwitsersche
politie wordt bewaakt. Hij werkt aan een boek,
getiteld „Hitier, erfvijand no. 1", dat het komende
voorjaar in Engeland moet verschijnen. Strasser
heeft geen contact onderhouden met zijn vroegere
partijgangers in Duitschland.
Het D.N.B. meldde gisteravond dat het hoofd
thema van de Duitsche pers het commentaar op
den aanslag van München is. Eenstemmig wordt
hulde gebracht aan het snel en doortastend op
treden van de Duitsche politie.
Volgens de „Berliner Lokalanzeïger" zou
Otto Strasser zich na den aanslag via Parijs naar
Londen begeven hebben.
Volgens den Berlijnschen correspondent van het
Zweedsche „Aftonbladet" toonen te Berlijn gepu
bliceerde berichten aan dat er geen verband be
staat tusschen de gevangenneming van agenten
van den Britschen geheimen dienst en de arresta
tie van Eiser. Te Berlijn doet, aldus de correspon
dent, het gerucht de ronde, dat Eiser reeds te
recht gesteld zou zijn.
De gearresteerde Britten.
Uit Berlijn meldt het D.N.B. nog:
Er zijn thans van welingelichte zijde bijzonder
heden bekend gemaakt over de twee gearresteerde
leden van den Intelligence Service.
Het zijn: Richard Henry Stevens geboren 1893
in Athene, bezocht in Heidelberg van 1909 tot
1911 een Duitsch-Engelsche school, legde in Enge
land het politie-examen af, begaf zich in 1913
naar Indië, kwam in 1930 naar Europa en dook
daar eerst in Estland op. Daarop begaf hij zich
weer naar Indië en werkte voor den Engelschen
berichtendienst. Na zijn terugkeer werd hij leider
van den Intelligence Service voor Europa.
De tweede gearresteerde is captain Payne Best,
geboren 1885 in Engeland. Best leidde tijdens den
wereldoorlog de berichtenafdeeling bij den Engel-
sdhgn generalen staf.
Zeven Duitsche vliegtuigen op een
dag neergeschoten.
Ook twee Fransche toestellen verloren gegaan.
LONDEN, 22 November. (Reuter) De
speciale correspondent van Reuter bij de
Britsche luchtmacht in Frankrijk meldt, dat
vandaag aan het Westelijk front zeven Duit
sche vliegtuigen zijn neergeschoten, zes door
geallieerde gevechtstoestellen en één door
het Fransche afweergeschut.
Het hoofdkwartier had Woensdagavond de
volgende rapporten ontvangen:
Noordelijke zone: een Hein-kei-'verkennings
toestel door een Britsch gevechtsvliegtuig neer
geschoten. Het toestel kwam op Belgisch ge
bied terecht. Een ander vliegtuig van nog niet
geïdentificeerd type werd neergeschoten, ver
moedelijk door Britsche gevechtsmachines.
Zuidelijk zone: Drie Messerschmidt-gevechts-
toestellen door Fransche vliegtuigen neergescho
ten bij Straatsburg, Werth en Remering. In het
zelfde gebied een ander Duitsch toestel door een
Fransche gevechtsmachine vernield. Ten Noor
den van Sédan is een vierde Messerschmidt-toe-
stel door Frarusch afweergeschut neergehaald.
De Engelschen hebben, naar men verklaart, geen
verliezen geleden.
De Fransche gevechtstoestellen hebben in twee
dagen vijf Messerschmidts vernield, doch men
meldt, dat Woensdag boven Straatsburg twee
Fransche vliegtuigen verloren zijn gegaan. De
bestuurders van beide toestellen sprongen uit
hun machines, doch de parachute van een hun
ner weigerde, zoodat de man om het leven kwam.
Drie Duitsche piloten srongen uit hun vliegtuigen.,
vóór die neerstorrtten Zij kwamen op Fransehen
bodem neer en zijn gevangen genomen.
Verdere ontspanning te Helsinki.
HELSINKI, 21 November (Beuter). De ge-
evacueerde bevolking, blijft naar Helsinki
terugkeeren, Britsche onderdanen, die naar
Stockholm waren vertrokken, vestigen zich ook
weer in de Flnsche hoofdstad. De scholen wor
den heropend en schouwburgen, bioscooptheaters
en restaurants worden drukker bezocht. De ge
ruchten, volgens welke de Sovjet-Unie het non-
agressieverdrag met Finland zou willen opzeg
gen, zijn ongegrond.
Intusschen blijven de voorzorgsmaatregelen
onverminderd gehandhaafd.
RADIOREDE VAN CHAMBERLAIN.
Zondag te 21.15 uur Greenwichtijd (21,35 Ned.
tijd) zal Chamberlain voor de microfoon spreken
over „De oorlog en wij".
Zijn toespraak zal ongeveer een kwartier duren.
Britsche vliegers op verkenning.
Vluchten boven Duitschland.
Het Britsche ministerie van Luchtvaart
deelt mede: „De Royal Air Force heeft Maan
dag en Dinsdag geslaagde verkenningsvluch
ten boven Stuttgart, Frankfort, Hamburg en
Bremen verricht".
Onze Londensche correspondent schrijft:
Engeland zal den Volkenbond niet
loslaten.
LONDEN, 21 November (Reuter). Aan het
einde van de zitting van het Lagerhuis is de
Volkenbond ter sprake gekomen. De onder
secretaris van buitenlandsche zaken, Butler,
klaarde dat de regeering de toekomst' van den
Volkenbond ter harte nam. Wij zullen zoo zeide
hij, tenslotte moeten terugkeeren tot interna
tionale samenwerking in den een of den anderen
vorm. Het is moeilijk speculaties op te stellen
ten aanzien van den nauwkeurigen aard daarvan
of van den aard van den Volkenbond na den
oorlog.
Reeks van prijsopdrijvingszaken
voor de rechtbank.
Li sommige gevallen gevangenisstraf
geëischt.
De Haagsohe rechtbank heeft een aan
tal gevallen van prijsopdrijving behandeld. Geval
no. 1 betrof een winkelier te Katwijk den .31-jari
gen J. W. van der H., die op 25' September een
pond gele zeep voor 15 ets. had verkocht, terwijl
hij daar vroeger 12 cent voor had gevraagd.
De Officier van Justitie eischte een geldboete
van f 50 subs. 50 dagen hechtenis. Dezelfde boete
werd geëischt tegen den 47-jarigen winkelier W,
N. te Leiden, die klosjes garen, welke hij tot dus
verre voor 10 cent verkocht, op 29 September eerst
voor 15 cent, daarna voor een kwartje verkocht
had.
Al deze klosjes waren uit denzelfden voorraad,
Het derde geval betrof den directeur van de
melkinrichting ,De Landbouw", den heer B. van
den B., die aan een filiaalhoudster te Leiden op
dracht had gegeven den prijs van lunchkaasjes te
verhoogen van 24 op 31 cent per stuk. De inkoop
prijs was gestegen van 19 op 24 cent.
Ook hier was de eisch f 50 boete subs. 50 dagen
hechtenis.
Numero vier was een Haagsche winkelier F. P.
die wollen dekens van f 9.75 tot f 11.25 in prijs
had verhoogd.
De Officier van Justitie eischte dezelfde boete.
Een vijfde geval betrof den verkoop van een
baaltje van 50 K.G. suiker, even vóór de distributie.
Dit baaltje vertegenwoordigde een waarde van
f 21 a f 22, doch de 24-jarige handelaar W. C. B.
te 's-Gravenhage had het aan den hondenkoopman
H. J. K. verkocht voor f 40.
De eisch luidde één maand gevangenisstraf.
Het bleek dat K. die hierna terecht moest staan,
door den bedrijfsleider van een coöperatieve fa
briek van chocolademelk en pap aangezocht was
om een baaltje suiker te zoeken en daarom er dien
hoogen prijs voor over had gehad. Zelf vroeg hij
nu f 100 er voor. De bedrijfsleider deed net of hij
met dezen prijs accoord ging, doch waarschuwde
onmiddellijk de politie, die proces-verbaal op
maakte, toen K. met de afrekening kwam.
Ook tegen K. werd een maand gevangenisstraf
geëischt met verbeurdverklaring van het baaltje
suiker.
Tenslotte moest nog de winkeljuffrouw H. O,
terecht staan, die den prijs van een camisole ver
hoogd had van f 1.95 tot f 2.55. Haar chef had
baar opdracht gegeven alle prijzen met 10 pet. te
verhoogen, doch bij vergissing, zoo zeide zij, schijnt
de prijs in dit geval tweemaal met 10 pc.t. te zijn
verhoogd.
De chef verscheen als getuige.
President: „Waarom verhoogde u den prijs met
10 pet.? Was de inkoopsprijs verhoogd?"
Getuige: „Neen, maar ik kon het artikel heele-
maal niet meer krijgen".
President: „Dan had u den prijs heelemaal niet
mogen verhoogen. Enfin, u bent hier getuige, en
niet verdachte".
De Officier van Justitie meende, dat vex-gissin-
gen de juffrouw niet disculpeeren. Vergissingen
zijn in dezen tijd ontoelaatbaar. Iedere winkelier
heeft de plicht zeer nauwkeurig te werk te gaan,
Eisch f 30 subs. 30 dagen hechtenis.
E man die hier den grond bezit waarop uw
huis staat of het huis zelf, maakt ver
scheidene beperkende bepalingen in het
contract voor de bewoning. Zij moeten
zijn eigendom helpen beschei-men en ook het de
gelijk karakter van de woonwijk. Het zal overal
wel zoo zijn: maar in Engeland wordt geloof ik
meer dan in andere landen een scheidingslijn ge
trokken tusschen woon- en werkkwartieren. In
woonwijken hier ziet men zelden naamplaten met
beroepsaanduidingen. Die wijken zijn voor wonen
en slapen en niet voor werken. Zaken drijven in
het woonhuis doet afbreuk aan het gewenschte
karakter van de buurt. Er is plaats en gras in mijn
tuin voor eenige melkkoeien. Een van onze droo-
men is lang geweest eigen koeien te houden voor
de melkvoorziening ten behoeve van het gezin. Nog
stoutere droomen werden gedroomd toen de oor
log begon en de boter om haar schaarschte of aan
staande schaarschte in opspraak kwam. Als wij
melk konden krijgen van den eigen veestapel dan
konden wij, met de voorlichting in de handleidin
gen, die The Countryman verschaft, boter
maken en wie weet kaas.
Ma ar zij die onzen grond bezitten zij gaan
schuil in een machtig naamloos instituut in de
City van Londen staan ons niet toe koeien te
houden in onzen tuin. Zelfs geen geit zal het resi
dentieel karakter van ons district verstoren. En
kippen die kakelen en levendiger kakelen naar
mate ze meer eieren leggen en varkens dae
knorren zijn heelemaal uitgesloten. Het zou geen
indruk maken op de beslissende instanties, indien
men betoogde dat een eigen boerenbedrijf achter
het woonhuis een fragment van een oorlogsschip
"voor de bescherming van een convooi overbodig
zou maken en dat vele fragmenten, als heel Subur
bia zich aan de melkerij, de varkensteelt en de
eierproductie ging wijden, een of meer oorlogs
schepen vrij zou maken voor aanvallende actie op
het, zilte nat. Misschien zal dat later gebeuren en
zal de conventie, die van geen geblaat, geknor, ge
loei en gekakel wil weten in riante woonbuurten,
moeten wijken voor den drang van nijpende om
standigheden.
De Londensche gx-aafschapsraad, die zich nooit
aan conventie heeft gestoord, is al bezig te beproe-
ven de scheidingslijn uit te wisschen en ontvangt
voor deze taak de medewerking van den minister
voor Openbare Gezondheid. Dat is Walter Elliot,
een Schot, die als zoodanig ook vrijer is van con
ventie dan de Engelschman en die bovendien zelf
landbouwer is als hij niet als politicus behoeft op
te tx-eden. De Londensche graafschapsraad is een
van de grootste grootgrondbezitters in het zuiden
van Engeland. Een groot deel van den grond in
en om Londen is zijn eigendom. Hij heeft er uit
gestrekte woonbuurten laten bouwen voor de
handwerkslieden en hun gezinnen. Men is daar
niet zoo gevoelig voor den stand van de buurt als
in de vrije voorsteden, die zijn gesticht door den
particulieren ondernemingszin. Het zal niet lang
duren of de landelijke productie van eieren
spek zal worden aangevuld met die van de Lon
densche randsteden.
Wij spraken hierboven van nijpende omstandig
heden, die wellicht in de toekomst onzen tuin voor
koeien zouden kunnen openstellen. Hierin ligt
echter weinig troost voor den stadsmensch, die
haakt naar eigen vee en een eigen zuivelbedrijf
als helpers in den strijd om het oorlogsbestaan.
Aan alle kanten wordt ons te verstaan gegeven
dat die toekomst zoo ver vooruit ligt dat men haar
niet kan zien. Wij hebben nu anze stellen rantsoen-
boekjes ontvangen, vol vierkanten en driehoeken
in nette patronen, elk vierkantje of elk driehoekje
vertegenwoordigend een rantsoen deeltje vleesch.
boter, ham, vet of suiker. Maar het is zelfs nog
niet zeker dat de boter en het spek straks gerant
soeneerd zullen worden. En de kruidenier is be
reid ons een mud suiker te verkoopen als wij het
willen hebben: hij zegt dat er zooveel menschen
zijn die nooit de 80 of 100 gram boter per week
van de veronderstelde rantsoeneering gebruiken
dat er elke week ponden beschikbaar zullen zijn
voor hen, die blijven meenen dat er niets boven
boter gaat, zelfs niet de moderne margarine tjokvol
vitaminen.
Uitstel der rantsoeneering.
|LJT ET schijnt dat de regeering op dit punt der
11 rantsoeneering niet tot een besluit kan komen.
Het uitstel is nu al zoo vaak herhaald dat men gaat
MILITAIRE BEVORDERINGEN.
Bij Koninklijk besluit zijn met ingang van
December 1939, benoemd en aangesteld, bij het
reserve-personeel der landmacht, tot reserve-twee
de-luitenant bij de hierna te noemen vredesonder-
deelen:
bij het 9de regiment motorartillerie de vaan
drigs W. Maas en R. S. J. Schmull, beiden van
dat regiment; bij het 10de regiment motorartille-
r-ie, de vaandrig W. P. de Vries, van dat regiment,
bij het 11de regiment motorartillerie, de vaan
drigs L. A. F. Godschalk, W. H. Kroes en C. J,
van der Sluys, allen van dat regiment; bij het 12de
regiment motorartillerie, de vaandrigs H. van Ol-
phen, A. C. Jacobsen en C. de Ruiter, allen van
dat regiment; bij het corps rijdende artillerie, d<
kornetten W. Voorbeijtel Cannenburg en E. F. Tol
lenaar, beiden van dat korps; bij het regiment kust-
artillerie, de vaandrigs A. de Groot, R. J. Zwaan,
P. W. van Helvoórt, J. G. de Jong en P. Jansen
yerplanke, allen yan dat regiment,
gelooven dat het aüstal zal worden. Sir Samuel
Hoare, die een veteraan is geworden in het Kabinet
en dus bij uitstek op de hoogte is, heeft zelf ge
zegd dat er geen aanleiding is voor rantsoeneering,
behalve misschien voor boter en spekop een
nader aan te duiden tijdstip. Hij zegt dat de duik-
booten nauwelijks den aanvoer van levensmiddelen
tegenhouden. Een andere reden voor uitstel vindt
hij in de gevoelens van het publiek dat er bezwaar
tegen heeft in de vrije keuze van zijn provisies be
lemmerd te worden. En een derde reden is dat hij
de Duitsche propaganda niet aan stof voor haar
campagne wil helpen.
Dit officieele optimisme over de voorraden en
hun onuitputtelijkheid wordt niet door iedereen
gedeeld. Men waarschuwt dat de regeering bij een
vroegere gelegenheid ook zoo optimistisch was maar
dat ze zich toch later halsovex-kop en geheel in de
scherpst gecontroleerde distributie van alle of nage
noeg alle verbruikszaken moest storten. Labour en
de coöperatieve vereenigingen dringen op grond
van maatschappelijke rechtvaardigheid op onmid
dellijke rantsoeneering aan. Inmiddels is hier het
eerste surrogaat aangekondigd dat, als het er in
gaat, de schaarschte aan spek (alsnog alleen voor
speld) onmerkbaar zal maken. Men heeft gerede
neerd dat schijfjes gerookt schapenvleesch van de
flanken zich misschien even goed laten smaken bij
de spiegeleieren als gebakken spek. „Macon" in
plaats van „bacon" zal dan den Engelschman gaan
ersterken vooi-dat hij zijn dagtaak begint.
Macon van mutton in plaats van bacon van het
biggetje. Sir Samuel Hoare, die bang is voor de gif
tigheid van di\ Goebbels' tong als er rantsoeneering
komt (alsof de Duitsche propaganda als ze een on
derwerp zoekt geen Ersatz zou kunnen vinden voor
het feit) zal wellicht ondervinden dat de „Macon"
van Engeland aan die px'opaganda een ongezochte
gelegenheid zal hebben verschaft de wereld te
doen beseffen hoe weinig ervaring de Britten heb
ben in de productie van surrogaten Het is inder
daad geen kunst, schijfjes schapens-pek te maken als
men schapen genoeg' heeft om te versnijden. Het
doet danken aan dien man van het Engelsche
spreekwoord, die Peter doodde om Paul te kunnen
betalen. Peter is dan het schaap gewoi'den en Paul
het publiek. Dr. Goebbels zal met het volste recht
kunnen wijzen, niet alleen op het feit dat de duik-
booten Engeland zijn spek afnemen, paar evenzeer
op het deerlijk gebrek aan kennis van anorganische
chemie bij de Britten, blijkend uit hun vei'beel-
dinglooze keuze van schapenkudden als bronnen
van materiaal voor Ersatz-spek in plaats van de
mogelijkheid, die bijv. de steenkool voor dit doel
biedt, te onderzoeken. En de moraal zal men in
Duitschland niet verzuimen op te mei-ken ïg
dat het tekort aan scheikundige kennis bij den
vijand onvermijdelijk de doeltreffendheid van
zijn ooi'logvoering moet schaden.
De
„Oranje-Nassan''
Engeland.
nog in
Met overlevenden van de „BoIivar"-ramp.
De „Oranje Nassau" van de Maatschappij „Zee
land", die Woensdag met een aantal schipbreuke
lingen van de „Simon Bolivar" van Southend
naar Vlissingen zou vertrekken en met die reis
voorloopig den dienst van de „Zeeland" o-p Enge
land zou sluiten, is niet uit Southend vertrokken.
De reden van het oponthoud zal vermoedelijk
gelegen rijn in het feit, dat de Engelsche admira
liteit de scheepvaartx-outes van mijnen wil bevi'ij-
den en daarvoor tijd noodig heeft.
Hedenochtend was ook nog geen bericht ontvan
gen. dat het schip uit Southend was vertrokken,
zoodat de kans uiterst gering is, dat het schip he
den nog in Vlissingen zal aankomen.
De K.L.M, zal 49 employes van de Bat. Petr.
Maatschappij, die als opvarenden van de „Simon
Bolivar" in Engeland hun reis naar de West on
derbraken, per vliegtuig naar ons land terugbren
gen. In verband hiermede zou de „Ibis" aanvan
kelijk hedenmorgen voor een extra vlucht naar
Shoreham vertrekken, doch voorloopig is deze
vlucht een dag uitgesteld. Een deel der employés
zal ook met de gewone 'lijnvliegtuigen naar ons
land terug keeren.
A. K. VAN R.
RADI®
PROGRAMMA
DE ALGEMEENE MILITAIRE PENSIOENBOND
WENDT ZICH TOT DEN MINISTERRAAD EN
DE KAMERS.
De algemeen© militaire pensioenbond heeft een
motie gezonden aan den ministerraad en de
Kamers der Staten-Generaal, waarin gezegd
wordt, dat de militaire pensioenen van de land
en zeemacht, verleend volgens de pensioenwetten
van voor het jaar 1918 te laag zijn evenals de
verzorging van de weduwen dezer militairen,
terwijl die van voor het jaar 1909 bepaald ge
brekkig worden genoemd.
De in leven geroepen bijslagregeling heeft een
toestand geschapen, welke alle verhoudingen in
rang verbrak en waardoor zelfs beschikt wordt
over de particuliere inkomsten van het gezin
om te bepalen of al- of niet bijslag op het pen
sioen zal worden verleend, zoodat de betrokke
nen, aldus de motie, feitelijk worden ingedeeld
bij een soort armenzorg, niettegenstaande zij
recht hebben op betere behandeling krachtens
de plicht van het rijk ten opzichte dezer oud-
militairen en weduwen.
Een noodtoestand onder de betrokkenen is zich
bezig baan te breken en het is de dure plicht,
dat hierin door het rjjik op afdoende wijze wordt
voorzien.
VRIJDAG 24 NOVEMBER
HILVERSUM 1, 1875 en 414.4 M.
Algemeen programma, verzorgd door
de KRO.
8.Berichten ANP. 8.059.15 en 10.Grayno**
foonmuziek. 11.30 Bijbelsche causerie 12.— Berich
ten 12.15 KRO-orkest (12.45—1.10 Berichten ANP
en gramofoonmuziek) 2.Ox-gelconcert en gramo-
foonmuziek 3.Het Rococo-octet (3.203.40 Gra
mofoonmuziek) 4.Pianovoox'dracht. (4.204.40
Gramofoonmuziek) 5.Gramofoonmuziek 5.15
KRO-orkest 6.— Gramofoonmuziek 6,15 KRO-Me-
iodisten en solist. 7.— Berichten 7.15 Causerie „Se
lectie van werkzoekenden bij de arbeidsbeurzen"
7.35 Gramofoonmuziek met vex-bindende tekst. 8,—
Berichten ANP. 8.15 Gramofoonmuziek 8.35 Het Ro
coco-octet 9.00 Zang met pianobegeleiding. 9.10 Re
portage. 9.40 KRO-Melodisten en solist. 10.— Lajos
Veres en zijn Hongaai'sch orkest 10.20 Gramofoon
muziek 10.30 Berichten ANP 10.40 KRO-Melodis
ten. 11.1512.Gramofoonmuziek.
HILVERSUM n. 301.5 M.
8.— VARA 10.— VPRO 10.20 VARA
12.— AVRO 4.— VARA 7.30 VPRO
9.— VARA 10.40 VPRO 11.00—12.00
VARA
j.Berichten ANP Gramofoonmuziek. 10.Mor
genwijding 10.20 Gramofoonmuziek 10.40 Declama
tie 11.00 Zang met pianobegeleiding 11.30 Orgelspel
12.De Palladians 12.45 Berichten ANP, Gramo
foonmuziek. 1.AVRO-Amusementsorkest. 1.45
Gramofoonmuziek 2.Voor de huisvrouw. 2.10 Het
Ebsworth-strijkkwartet 2.50 Literair overzicht. 3.20
Gramofoonmuziek. 3.30 AVRO-Dansorkest en so
liste. 4.Gramofoonmuziek met toelichting 4.30
VARA-Orkest. 5.Voor de kinderen 5.30 VARA-
orkest 6.00—6.25 De Ramblers 6.30 Letterkundig
overzicht 6.50 Zang met pianobegeleiding 7.— Cy
clus „Het beginselprogramma der S. D. A. P." 7.18
Berichten ANP 7.30 Berichten 7.35 Cyclus „De boe
ken van de Bijbel" 8.— Zang en piano 8.30 Cyclus
„Het ontwaken van het platteland". 9.Fragmen
ten uit de operette „La belle Hélène" 10.Puzzle-
uitzending. 10.15 Orgelspel 10.40 Avondwijding 11.—
Bexrichten ANP 11.10 Jazzmuziek (gr.pl.) 11.30—
12.Groninger Orkestvereeniging, Arbeiderszang-
vereeniging „De Dageraad" en solisten (opn.)
ENGELAND, 391 en 449 M.
12.Orgelspel 12.20 Radiotooneel 12.55 Repor
tage 1.20 Berichten 1.302.20 I-Iet New Hippodx'ome-
orkest 2.403.Volgens aankondiging 3.203.55
BBC-Theaterorkest 4.20 Berichten 4.35 Radiotoo
neel 4.50 Populair concert 5.20 Kinderuurtje 5.50
BBC-orkest 6.29 Berichten 6.35 Actueele uitzen
ding 7.05 Variété-programma 7.50 Mededeelingen.
8.20 Orkestconcert 9.Ox'gelspel 9.20 Berichten 9.35
Radiotooneel 10.35 BBC-Revue-koor en BBC-Va-
riété-ox'kest en solist 11.05 Orgelconcert 11.35 Dans
muziek 12.20^12.35 Berichten.
RADIO-PARIS, 1648 M.
Geen opgave ontvangen.
KEULEN. 456 M.
5.50 en 7.409.20 Gramofoonmuziek 9.3010.—
Programma ten bate van het Oorlogs-Winterhulp-
werk. 10.50 Vroolijk jachtprogramma. 11.20 Con
cert 12.20 Omroeporkest 1.35 Populair concexri 2.20
Zang. 2.35 Literair-muzilcaal programma. 3.20 Leo
Eysoldt's kleinorkest 4.30 Meisjeskoor 5.Folk
loristisch programma. 5.20 Otto Dobrindt's orkest.
7.3512.20 Zie Deutschlandsender.
BRUSSEL, 322.M.
12.20 Gi'amofoonmuziek 12.50 en 1.30 Omroep
orkest 1.502.20 Gramofoonmuziek 5.20 Vioolvoor
dracht 5.50 Gramofoonmuziek en pianoduetten 6.50
7.20 en 7.45 Gramofoonmuziek. 8.20 Ontspannings
programma voor soldaten 8.50 Radiotooneel met
muziek 10.3011.20 Gramofoonmuziek
BRUSSEL 484 M.
12.20 Gramofoonmuziek 12,50 Omroepdansorkest
1.502.20; 5,20 en 6.50 Gramofoonmuziek 7.05
Pianovoordracht 8.20 Uitzending voor soldaten 8.50
Radio-orkest 10.3011.20 Gramofoonmuziek
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.35 Militair programma 9.20 Berichten 9.50 Gra*
mofoonmuzlek 10.20 Concert 11.20 Berichten, Hier>
na tot 12,20 Nachtconcert -