IJmuider Courant
Kustvaarder bij Callantsoog vergaan
Plannen van minister Gerbrandy.
Geheimzinnige
moordaanslag
Suikerbon loopt tot en
met 29 December
Finland's beroep op den
Volkenbond.
Zeven opvarenden,
Moet Estland meevechten?
Nederland zakt.
Nederland zal niet aan
sancties deelnemen
Ontivecp teqen pecsex=
cessen van de baan?
;5e
JAARCANC NO. 35
Ipjigave Lourens Cosier Maatschappij voor
^ufant-Uügaven en Algem Drukkerij N.V., Gr.
Houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 10724 Bureau
jjniuide' Courant Kennemeriaan 42, IDmuiden,
jglefoon 5301, Postgiro 310791. Alle Advertenties,
Ingegeven voor dit blad, worden kosteloos
jpgenomen in de Kennemer Courant.
DAGBLAD VOOR V ELS EN, IJMIJIDFN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Verschijnt dagelijks, beüalve op Zon- en Feestdagen
Directie; P W PEEREROOM EN ROBER'I PEEKEBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
MAANDAG 11 DECEMBER 1939
Abonnementen pet week ƒ0.1214, pet maand
0.52^4, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post
1.95 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex.
Advertentïën: 1-5 regels 0.60, elke regel meer
ƒ0.12. Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
0-25, elke regel meer 0.10.
Inimingham" liep op een mijn.
Het Nederlandsche motorschip
„Immmgham" is nabij Callantsoog
op een mijn geloopen. Het schip
werd gedeeltelijk opengereten en
zonk onmiddellijk, doch als door een
wonder zijn de zeven opvarenden
gered. Toen de ramp geschiedde,
hing er op zee een dichte mist.
De „Inimingham" een motorschip, behoorde
(oe aan de N.v. Internationale Kustvaart Maat
schappij te Rotterdam en was 398 bruto ton
?root. Het was Vrijdagavond met een lading
steenkool van Goole naar Harlingen vertrokken.
De ramp geschiedde op zes mijl uit de kust,
even ten Noorden van Callantsoog. Het dorp en
omgeving werden door het geluid der ontploffing
opgeschrikt.
Het schip werd aan stuurboord door een
mijn getroffen en gedeeltelijk opengereten.
Het helde onmiddellijk sterk naar rechts
over en begon tegelijkertijd tè zinken. Van
de zeven leden der bemanning slaagden vijf
er in de sloep te bereiken en zich in vei
ligheid te stellen. Het waren de kapitein
Groot, de stuurman Denijs, de eerste machi
nist Van der Vlies, de tweede machinist
Garla en de matroos Nieuwkerk. De heer
Van der Vlies woont in Harlingen. De anderen
zijn uit Rotterdam afkomstig. De kapitein
en de stuurman bevonden zich op het
oogenblik der ontploffing in de stuurhut,
welke zij, doordat het schip slagzij maakte,
slechts aan bakboord door het inslaan van
een der ramen konden verlaten. Hierbij liepen
zij snijwonden aan gelaat en handen op, doch
deze verwondihgen waren gelukkig van wei
nig beteekenis.
De twee overige opvarenden, de matrozen
Koster en van der Swan, beiden Rotterdam
mers waren in zee gesprongen en hielden
zich met moeite aan een luik drijvende.
Zij mogen van geluk spreken, dat zij vrij
spoedig werden opgemerkt door de inzit
tenden van een patrouilleerend marine-wa
tervliegtuig, die eveneens de ramp hadden
waargenomen, 't Vliegtuig daalde vlak bij de
mannen op het water. Zij konden zich aan
de drijvers vasthouden en werden daarna
aan boord van het toestel genomen. De
machine is daarop naar het strand van
Callantsoog getaxied, waar de beide schip
breukelingen *aan land werden gebracht en
toevertrouwd aan de zorgen van de kust
wacht.
Een officier van gezondheid verleende medische
lulp aan Van der Swan, die in het vliegtuig bui
len bewustzijn was geraakt. Hij en Koster zijn
naar het marinehospitaal in Den Helder overge
bracht om daar op verhaal te komen.
De schepelingen, die in de sloep waren ge
gaan werden niet lang daarna door de marine
sleepboot „Amsterdam" opgepikt en vervolgens
overgegeven aan de inmiddels uit Den Helder te
In afwijking van de eerst gegeven
mededeeling is bepaald, dat de
suikerbon, bon „6" van de Rijks
distributiekaart, tot en met 29 De
cember recht geeft op aankoop van
1 K.G. suiker en dus niet tot en met
1 Januari a.s. zooals aanvankelijk is
gemeld.
Heden voor de Assemblee.
De Volikenbondsiraad heeft Zaterdagmid
dag in geheime zitting besloten het beroep
van Finland te verwijzen naar de Volken
bondsvergadering, welke heden bijeenkomt.
Holsti, de Finsche •vertegenwoordiger, be
perkte er zich toe te verwijzen naar het exposé,
dat de Finsche regeering aan het secretariaat van
den Volkenbond van het conflict met de Sovjet
Unie heeft gegeven. Na het verloop geschilderd
Je hebben van de onderhandelingen met Mos-
i en het mislukken der bemiddelingspogingen
van de Ver. Staten en Zweden, houdt deze nota
Öch bezig met de z.g. democratische regeering
der Finsche republiek, welks leden zij bestempelt
als een groep hoogverraders. De nota zegt voorts,
dat de Sovjet Unie sinds het Finsche beroep
op Genève, haar aanvallen heeft voortgezet.
Tenslotte wordt in de nota vermeld, dat de Sov
jettroepen gifgassen zouden gebruiken-
ais dom een ivondex qexed
hulp
kers",
gesnelde motorreddingboot ,Dorus Rij-
welke omstreeks twee uur op zijn stand
plaats terugkeerde. Deze vijf opvarenden werden
eveneens naar het marinehospitaal gebracht,
waar de twee gekwetsten werden verbonden.
Drie vertegenwoordigers der reederij te Har
lingen waren intusschen naar Den 'Helder ge
komen om de noodige zorg aan de leden der be
manning te besteden. Allereerst voorzagen zij de
mannen van nieuwe kleeren.
De „Imimingham" was in 1936 op de werf van
Jan Smit Gzn. te Alblasserdam gebouwd.
Achttienjarig meisje
levensgevaarlijk gewond
Zaterdagavond omstreeks acht uur kwam de
18-jarige mej. D. Alting uit Meerkerk per rijwiel
uit de richting Gorinchein. Zij werd gevolgd
door een jonge man van onmstreeks 18 a 19.
jaar, die eveneens per rijwiel was.
Toen de veehouder C. den Braven, wonende
aan den Rijksstraatweg te Hoog Blokland van
huis kwam en zich met zijn fiets naar het rij
wielpad begaf zag hij, dat de jongen het voor
hem rijdende meisje een duw in den rug gaf.
Het meisje stapte vervolgens van haar fiets en
verdween hierop, gevolgd door den jongen achter
de woning van bakker van Maurik. De heer den,
Braven zag hierin niets kwaads en reed door.
Achteraf bleek, dat het meisje achter de
woning was gevlucht voor den jonge man,
die haar steeds achtervolgde. Daar heeft
de jongen haar goed bekeken en zonder
zich verder om haar te bekommeren is hij
daarna weer op de fiets gestapt en ge
vlucht. 1
Het meisje dat voelde dat zij was gewond,
vluchtte bij Bakker van Maurik binnen.
Toen zij deze vertelde wat er gebeurd was,
zag de bakker, dat er een-dolkmes in de
wonde stak ter - hoogte? van het schouder
blad. Op medisch advies is het meisje, dat
in zorgwekkenden toestand verkeerde, naar
de ouderlijke woning vervoerd.
Zondag kon zij nog niet door de politie
worden gehoord. Van den dader is een vaag
signalement békend.
Omtrent de aanleiding tot dezen aanslag tast
men volkomen in het duister.
Rusland zou beroep op
bijstandspact gedaan hebben
LONDEN 11 December (Havas). De News
Chronicle" bericht, dat de Sovjet Unie Estland
heeft verzocht de verplichtingen van het ver
drag van wederkeerigen bijstand na te komen
en de Sovjets te helpen bij hun inval in Finland.
Dit verdrag van wederkeeringen bijstand
verplicht de onderteekenaars elkaar te helpen
in geval van een aanval door een derde mo
gendheid.
(Berekend wordt dat de Neder
landsche bodem per eeuw onge
veer 30 centimeter zakt ten op
zichte van den zeespiegel)
Per honderd jaar zakt Nederland,
Naar 't schijnt wel dertig centimeter,
'k Heb van die dingen geen verstand,
Maar die 1 geleerden weten 't beter.
Zij kwamen tot dit resultaat,
'k Weet niet hoe listig uitgerekend,
Het lijkt mij, dat het langzaam gaat
En niet zoo bijster veel beteekent.
Het zal, zoo tusschen ons gezeid,
Uw rust en mijne niet verhindren,
't Lijkt nog wel veilig voor den tijd.
Van onze kinds-kinds-kinds-kinds-kindren,
Drie millimeter in een jaar,
Daar blijkt het dus op uit te komen,
'n Paar decimeter bij elkaar,
Voor ieders leven saam-genomen.
En is er daarbij niet een kans,
Dat weer veel latere geleerden,
In tegenspraak met die van thans,
Besluiten tot het omgekeerde?
Misschien zal later weer de zee
Op haar beurt, en zelfs sneller dalen.
Ook dat is niet zoo'n vreemd idee,
Historie zou zich slechts herhalen.
Intusschen zullen wij dan maar,
Het hooggeleerde woord aanvaarden,
Drie millimeter ieder jaar
Zakt ons geliefde stukje aarde.
We zijn in zak, maar niet in asch,
Dat 's ook iets, om niet uit te vlakken,
Zakt met,den bodem ook ons ras,
't.Laat daarom nog den moed niet zakken.
P. GASUS.
Officieus verluidt:
Hoewegl het uiteraard niet mogelijk is, nog vóór
het begin der Volkenbondsvergadering te Genève,
welke Finland's klacht tegen Rusland behandelen
zal, tot in bijzonderheden mede te deelen welke
Nederland's houding daar zal - zijn, zoo kan toch
in groote trekken worden aangegeven, wat het
standpunt ten opzichte van Nederland's deel
neming, gelet op de tegenwoordige wereldom
standigheden, is.
Dat Nederland aan den oproep voor deze sa
menkomst gehoor heeft gegeven, beschouwt het
als hét'vervullen van zijn plicht als volken
bondslid Ook de andere Oslostaten blijken de
zelfde opvatting te zijn toegedaan.
Intusschen is de Nederlandsche regeering van
oordeel dat de Volkenbond in zijn tegenwoordige
'samenstelling het gezag mist om leiding te geven
bij een internationale actie tegen een aanvaller.
Met betrekking tot het aan de orde gesteld
punt kan dan ook niet anders' verwacht worden
dan dat Nederland, hoewel het zal kunnen mede
werken aan een eventueele uitspraak tot het aan
wijzen van den agressor, niet bereid zal zijn aan
sancties in eenigerlei vorm tegen het als aan
valler aangewezen land deel te nemen.
Het. behoeft nauwelijks, betoog dat de Neder.r
lamdscbe delegatie zich in volstrekten zin zal
verzetten tegen pogingen om deze Assemiblée te
gebruiken, voor een discussie omtrent conflicten,
waarvoor zij niet bijeen is geroepen en die de
Volkenbond, naar het oordeel der Nederlandsche
regeering, thans niet behoort te behandelen
Ontwerp kinderrecht en
ontwerp echtscheiding
komen het eerst aan de
orde.
NAJAARSTENTOONSTELLING SINT LUCAS.
In tegenwoordigheid van verscheidene autori
teiten o.a. den commissaris der Koningin in de
provincie Noord Holland, mr. dr. A. baron Röell
en andere genoodigden is Zaterdagmiddag in het
stedelijk museum te Amsterdam de najaarsten
toonstelling van Sint Lucas geopend.
Verschenen is de memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer over de begrooting van
justitie-voor 1940.
Daaraan is het volgende ontleend:
De plannen van den minister.
De plannen van den minister nopens de
verdere afdoening van aanhangige wets
ontwerpen moeten, gezien het tijdstip van
zijn optreden en het beslag, hetwelk de bij
zondere omstandigheden, niet het minst in
de richting van een doeltreffende en
krachtige handhaving van de openbare
orde en het openbaar gezag, op hem leggen,
uiteraard bescheiden zijn. Hij meent goed
te doen zijn krachten te dezen te concen-
treeren en heeft tot dit doel een tweetal
wetsontwerpen uitgekozen, waarvan hij de
verdere behandeling in ieder geval zooveel
mogelijk wil bevorderen: het zijn het ont
werp kinderrecht en het ontwerp echt
scheiding.
Naar het oordeel van den minister zou het
algemeen belang geschaad worden, indien de
„zaak-Oss", die z.i. tot het verleden behoort, tot
nieuw leven werd gewekt.
Wettelijke voorzieningen op het
gebied van het privaatrecht.
De minister stelt zich voor een kleine com
missie van deskundigen te belasten met de
nadere uitwerking der plannen, die in groote
lijnen door zijn ambtsvoorganger ter zake van
verlaging van proceskosten, reeds waren ont
worpen.
De minister heeft nog geen gelegenheid kun
nen vinden het wetsontwerp op het huwelijks
vermogensrecht in studie te nemen.
In beginsel is hij bereid aan de totstand
koming van een regeling op den grondslag van
het aanhangige wetsontwerp mede te werken, al
is ook hij de meening toegedaan, dat gezien de
tijdsomstandigheden de afdoening van bedoeld
ontwerp geenszins urgent is te achten.
De indiening van een wetsontwerp tot betere
regeling- van zekere onderdeelen van den burger
lijke wetgeving omtrent de arbeidsovereenkomst
ligt in het voornemen van den minister.
Met betrekking tof de vraag, of de herziening
van het geheele arbeidsrecht thans aan de orde
gesteld dient te worden, schaart de minister zich
aan de zijde der leden, die hiervan weinig prac-
tisch nut, doch slechts vertraging van de tot
standkoming van de voorgenomen partieele
herziening verwachten.
Een "afzonderlijke opdracht tot partieele
technische herziening van het burgerlijk wet
boek komt den minister niet raadzaam voor.
Indien de staat geen financieele zorgen kende
zou de minister gaarne bereid zijn, de vraag in
overweging te nemen, of de eeuwenoude ver
plichting van de balie om onvermogenden gratis
rechtsbijstand te verleenen nog gehandhaafd
moet blijven. In de huidige tijdsomstandigheden
bestaat evenwel geen mogelijkheid de kosten
van dezen rechtsbijstand ten laste van de open
bare kas te brengen.
De tweede categorie van bezwaren betreft de
nieuwe regeling omtrent het kosteloos of tegen
verminderd tarief procedeeren.
Tot dusverre is meer van bezwaren tegen het
geldend recht, dan van concrete voorstellen, hoe
de wet zou kunnen luiden, vernomen. Niette
min kan wel worden toegezegd, dat indien de
commissie uit de Nederlandsche advocatenver-
eieniging een ontwerp voor 'n nieuwe regeling op
dit gebied zou opstellen, dit ontwerp nauwkeurig
zal worden bestudeerd.
De betalingsmoeilijkheden, die voor hen, die
onder de wapenen zijn geroepen, uit de mobi
lisatie zouden kunnen voortvloeien, hebben bij
voortduring de aandacht van de regeering.
Tot nu toe is van behoefte aan een wette
lijke regeling- niet gebleken.
De in het verslag ter sprake gebrachte exces
sieve uitingen waaronder die van antisemieti-
schen aard een belangrijke plaats innemen,
verdienen ook naar het oordeel van den minis
ter in meer dan één opzicht ernstige afkeuring en
dienen door de overheid, voor zoover zij een straf
baar karakter dragen, met alle beschikbare mid
delen te worden tegengegaan. Dit klemt vooral
dezen tijd, waarin iedere aantasting van
het overheidsgezag en iedere poging om tegen
stellingen onder ons volk te scheppen of toe te
spitsen, wel bijzonder bedenkelijk moet worden
geacht.
Uitingen van landsverraderlijke strekking moe
ten inderdaad, in het bijzonder in dezen tijd van
internationale spanningen, zoo krachtig mogelijk
worden bestreden. Deze aangelegenheid heeft de
bijzondere aandacht.
De minister heeft zijn standpunt voor wat
betreft een verdere behandeling van het
aanhangig wetsontwerp tot bescherming
van de openbare orde (persexcessen) nog niet
definitief bepaald. Voor het oogenblik is hij
geneigd de voorbereiding van een Memorie
van Antwoord aan te houden. Met de ande
re leden, te dezen in het verslag aan het
woord, vraagt hij zich af, of de openbare
orde niet op andere wijze doeltreffender kan
worden beschermd.
In de eerste plaats, hoewel niét daaraan al
leen, denkt hij met die andere leden hierbij aan.
een betere handhaving van de bestaande be
palingen. Hij is bij de bestudeering van de
onderwerpelijke materie tot de conclusie geko
men, dat die handhaving, al worden ter zake her
haaldelijk strafvervolgingen ingesteld en al
worden in veel gevallen passende straffen opge
legd, niet steeds geheel bevredigend is te ach
ten, Nadere maatregelen, ten einde te komen tot
een meer stelselmatige en afdoende handhaving
der bestaande bepalingen, zijn in voorbereiding.
Voorts wordt door hem onder oogen gezien of het
betrokken euvel ook nog langs anderen weg zou
kunnen worden tegengegaan. Naar zijn oordeel
komt het door sommige leden ter sprake ge
brachte denkbeeld van invoering van strafmini-
ma, tegen hetwelk vele andere leden terecht be
zwaren opperen, intusschen minder in aanmer
king.
Ook de minister is van oordeel, dat de uitlatin
gen, welke twijfel pogen te wekken aan den
emstigen wil der Nederlandsche regeering
om onze neutraliteit onder alle omstandig
heden te handhaven, of welke ons volk tegen
een der oorlogvoerende partijen opzetten,
bestrijding vereischen. Gaarne wil hij teza
men met zijn betrokken ambtgenooten na
gaan, of het mogelijk is met het oog op de
bedoelde uitingen, een nieuw voorschrift tot
stand te brengen, berustend op artikel 100,
onder 1 e.t van het Wetboek van strafrecht.
Bij den bestaanden tekst van artikel 100,
zonder uitvoeringsvoorschrift, is in vele ge
vallen vervolging niet mogelijk.
VreemdelingenrechtNederlanderschap.
De minister hoopt de indiening van een wets
ontwerp tot herziening van het wettelijke vreem
delingenrecht eerlang te bevorderen. Het be
trokken ontwerp is gereed. Hij wil echter, alvo
rens deze zaak verder ter hand te nemen, gezien
de buitengewone omstandigheden van het oogen
blik, de ontwikkeling der gebeurtenissen gaarne
nog'eenige maanden aanzien. Mogelijk zullen de
ervaringen, welke thans worden opgedaan, nog
in eenigerlei richting tot aanvulling of wijziging
van het ontwerp, hetwelk vooral op consolidee
ring van gezonde practïjk zal zijn gericht, kun
nen leiden.
Omtrent de reorganisatie van de politie deelt
de minister o.a. het volgende mede:
De nieuwe centrale, welke placht te worden
aangeduid als „Rijksrecherchecentrale", behoort
in een bepaalde verhouding tot het departement
van justitie te staan, omdat een op zichzelf
staande dienst de verhouding tusschen den mi
nister van Justitie en zijn procureurs-generaal,
fungeerende directeuren van politie, zou ont
wrichten en omdat een zelfstandige dienst als
gevolg met zich zou kunnen brengen, ontoelaat
bare inmenging in de behandeling van strafza
ken, speciaal bij het vooronderzoek. Iedere mo
gelijkheid van ontstaan van een soort geheimen
politiedienst met bijzondere bevoegdheden
moest van meet af aan worden uitgesloten.
De goede resultaten van de ïncorporeering
van den Rijksvreemdelingendienst in de afdee-
ling politie meent de minster persoonlijk reeds
te hebben kunnen constateeren. Zoo kon in v
twee maanden tijds ten aanzien van omstreeks
140 vreemdelingen die naar ons land wenschten
te komen, worden vastgesteld, dat zij crimineels
of anderszins bedenkelijke antecedenten had
den.
De ontvluchting van de vijf vreemdelingen
uit het Huis van Bewaring te Haarlem is vol
gens den minister te wijten aan nalatigheid
van een der leden van het personeel. De maatre
gelen, welke zijn getroffen om herhaling van
zulke ontvluchtingen te voorkomen, kunnen be
zwaarlijk openbaar gemaakt worden, daar de uit
werking daarvan anders kans zou loopen zeer
verzwakt te worden.
opvarenden van de „Immmgham", die bij Callantsoog op een mijn liep, werden door de
reddingsboot JDorns RiikêEê" té Rgfi HeLdor eaq_watoebracht
Britsche militairen bij ongeluk in
Frankrijk omgekomen.
Vrachtauto op spoorwegovergang gegrepen.
De correspondent van Reuter bij de Britsche
luchtmacht in Frankrijk seint dat vijf Britsche
soldaten op slag gedood werden, toen een vracht
auto waarin seiners van het Britsche expeditieleger
gezeten waren, op een spoorwegovergang door een
trein werd gegrepen. Een zesde militair stierf later.
Zeven anderen werden ernstig gewond en men
vreest, dat een hunner niet in leven zal blijven. Dit
is het eerste groote ongeluk, waarbij leden van de
Britsche expeditiestrijdkrachten in Frankrijk be
trokken zijn.