IJmuider Courant
oooc
Finnen slaan aanvallen
Zweedsch schip bij Terschelling
op een mijn geloopen.
BERICHT
RJEX-THEATER
op de Karelische Landengte af.
DAGBLAD VOOR VELSEJN, IJMUIDEN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Jen Nieuw Europa.
Binnen tien minuten gezonken.
Vijf opvarenden om het leven
gekomen.
De Melk-weg.
VEREENIGDE STEENKOLENHANDEL
PRIMA BELGISCHE ANTHRACIET
DE DYNAMIET-CHAUFFEURS
JOH. DE WAARD'S
5, JAARGANG No. 44
uigave Lourens Coster, Maatschappij voor
jurant-Uitgaven en Algem. Drukkerij N.V., Gr.
putstraat 93, Haarlem, Telefoon 10724. Bureau
duider Courant: Kennemeriaan 42, ttmulden,
ilefoon 5301, Postgiro 310791. Alle Advertenties,
.jgegeven voor dit blad, worden kosteloos
pgenomen in de Kennemer Courant.
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Directie: P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
DONDERDAG 21 DECEMBER 1939
Abonnementen pei week /0.12J4, pei maand
/0.52H, per 5 maanden ƒ1.55, franco per post
1.95 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels ƒ0.60. elke regel meer
ƒ0.12. BIJ abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10.
ju de meeste landen komt nu het streven naar
opbouw van een nieuw Europa tot uiting,
•el knappe koppen zijn daar hun gedachten op
.jn spitsen en hebben die in dikwijls zeer radi-
je hoofdtrekken geuit. Verder dan hoofdtrek-
ii, dan „groote lijnen" zijn zij in hun boeken
artikelen nog niet gekomen en kunnen zij ook
komen. Want er heerscht, terwijl twee oor-
,en woeden, een zoo groote ontwrichting en
en is zoozeer onder den indruk van de snelle,
jjlj volkomen verrassende wendingen in den
estand, dat gedetailleerde plannen dwaze over-
l(jed zouden zijn. Wel voelt men algemeen dat uit
huidigen chaos nieuwe vormen zullen ont-
}an, nieuwe staatkundige en wellicht ook sterk-
jwijzigde maatschappelijke verhoudingen. De
mvoudige stelling, dat voor de zooveelste maal
de historie het machtsevenwicht der groote
liropeesche mogendheden verschuift en mis-
jhien andere zwaartepunten zal vinden maar
toch het machtsevenwicht blijven, dat op een
«paald oogenblik weer voor korter of langer tijd
jconsolideerd zal worden, schijnt al niet meer
jn de werkelijkheid te beantwoorden. Er woelt
D borrelt teveel onder de oppervlakte. Velen
jen in dat de oorlogen niet de kern der gebeur-
enissen zijn maar slechts tijdelijke en gedeelte-
ijfce uitingen van een vernieuwingsproces dat
;sel dieper kern heeft. Ook beseft men de ont-
sgljjke belangrijkheid van het verschijnsel, dat
ie massaas der in den oorlog betrokken groote
tolken niet meer tot de oude oorlogs-geestdrift
e wekken zijn geweest hetzelfde blijkt nu ook
veer in Rusland en dat in het Westen de strijd-
iachten-te-land op elkaar vastgeloopen zijn ten-
evolge van het overwicht der moderne verdedi-
ing op den aanval.
Nieuwe mogelijkheden schijnen zich te openen,
e kans dat één Europeesche mogendheid de
hegemonie", in den volstrekten vorm van wer-
elijke overheersching, over geheel Europa zou
aan uitoefenen zooals het oude Rome en zooals
i Napoleons tijd Frankrijk dat heeft kunnen
ioen, lijkt gering. Nevens de in oorlogstoestand
;erkeerende grootmachten Duitschland en Enge-
and-Frankrijk is de grootmacht Rusland zijn
«achtssfeer in Oost-Europa gaan uitbreiden,
iaarbij gebruikmakend van het conflict der an-
oeren. De Russen blijken militair veel minder
te zijn dan velen verwachtten. Maar dat
ontdekken zij nu ook zelf en deze tijd biedt hun
ie gelegenheid, in hun tekort te gaan voorzien.
Bovendien vormen zij met hun geweldig bevol-
ilngstotaal, ongeveer overeenkomend met de be-
Wlkingen van Engeland, Frankrijk en Duitsch-
tad tezamen en opgevoed in een nieuwe sociale
levensleer, de ontzaglijke vertegenwoordiging van
ien afwijkende geesteshouding. Dit is voor de
ffest-Europeesche cultuur een nimmer te onder-
ichatten belang. Men weet eenvoudig niet hoe
dit Russische régimé, uit revolutie geboren, zich
verder ontwikkelen zal.
In deze omstandigheden worden door schrijvers
jver deze onderwerpen hoofdlijnen aangegeven,
lie niet nieuw zijn als gedachten maar die nooit
wellicht spoedig te verwezenlijken mogelijk-
heden beschouwd zijn. Coudenhove-Kalergi's
?an-Europa, Briand's Europeesche Federatie of
vel de Vereenigde Staten van Europa, zijn in
iroeger jaren veelal als verre toekomst beschouwd.
beginnen zij een klank van nabije werkelijk
heid aan te nemen voor velen die voorzien, dat
juist het vastloopen van den oorlog zal dwingen
lot het zoeken van geheel nieuwe uitwegen.
Men kan sceptisch staan tegenover het feit dat
[jok in Engeland zoovelen in deze richtingen zoe
ten. Men kan gaan veronderstellen dat deze men-
Rhen nu zoo praten om sympathie te winnen en
Intusschen toch naar een overwinning zullen
streven om straks, als zij die behalen mochten,
vla de oude methodes der diplomatie naar hand
having van eigen overwicht te streven. Maar
daarmee doet men velen van hen zeker onrecht
vergeet bovendien dat de gebeurtenissen hen
relf sterk moeten doen twijfelen aan dat soort
overwinning.
In een artikel in de „Fortnightly Review"
Khrijft H. G. Wells:
„Wij willen precies zeggen welke onze opvat
tingen en gevoelens zijn, niet alleen aan onze
medeburgers, maar aan onze bondgenooten, aan
de neutralen en bovenal aan de volkeren die ge
wapend tegenover ons staan. Wij willen denzelf-
den ernst van hun kant ontmoeten. Want totdat
wij een gemeenschappelijke basis van opvat
tingen met hen hebben uitgewerkt, zal vrede
ilechts een onzeker evenwicht zijn terwijl nieuwe
intagonismen zich ontwikkelen.
Tegelijk met dezen oorlog hebben we een groot
ebat noodig. Wij willen dat zooveel mogelijk
menschen in de heele wereld aan dit debat deel
nemen. Dat is iets veel belangrijkers dan oorlog
roeren. De gedachte, dat deze storm van algemee-r
ne ellende tot niets anders zou leiden dan de een
of andere „conferentie" van diplomaten, die geen
contact niet de wereld hebben, met geheime zit
tingen, dubbelzinnige overeenkomsten, is onver-
draaglijk. Het is toch niet mogelijk dat dit nog
«ons gebeurt? Maar wat is er, dat een herhaling
«rvan zal voorkomen?"
Het zijn dergelijke vragen en gedachten die
*lch nu beginnen te doen gelden. En dat dit ge-
beurt Is op zichzelf van groot belang nevens po
gingen om bemiddeling in het Westen te bereiken.
Over deze onderwerpen zal in de naaste toekomst
reel meer te zeggen zijn. Het betreft zeer diep
gaande vragen en groote moeilijkheden. Dit
artikel zij te dien aanzien een inleiding van
'olgende.
R. P.
Woensdagmiddag omstreeks drie uur is het
Zweedsche stoomschip „Adolf Bratt" in de
Noordergronden bij Terschelling vermoedelijk
op een mijn geloopen en binnen 10 minuten ge
zonken. Vier van de opvarenden zijn verdron
ken. De overige 17 leden der bemanning zijn
door het Letlandsche stoomschip „Auscklis" dat
in de nabijheid was aan boord genomen en
naar Hoek van Holland overgebracht. Tijdens
deze overbrenging is nog één der geredden over
leden.
De ontploffing werd gehoord op het eiland Ter
schelling. Van de duinen af nam men op ongeveer
mijl van de kust op hetzelfde moment een wa
terzuil in de onmiddellijke nabijheid van een schip
waar, van welk schip de omtrekken slechts vaag te
zien waren.
De motorstrandreddingboot „Nicolaas Marius"
voer terstond ter assistentie uit, doch moest onver-
richterzake terugkeeren, aangezien noch van een
schip noch schipbreukelingen ook maar iets meer
te bespeux-en was.
De schipbreukelingen waren echter, naar hier
boven reeds is gemeld, aan boord genomen van de
„Auseklis", die op weg was naar Hoek van Holland.
Van de zestien ovei-levenden van de Adolf Bratt"
waren er nog vier gewond, welke naar een Zieken
huis te Rotterdam zijn overgebracht.
De „Adolf Bratt" was in 1918 te Gotenburg op de
werf Lindholmen gebouwd en mat bruto 1818 ton.
Het schip was eigendom van de reederij A. Bratt en
Co. te Gotenburg en was van Rotterdam naar de
thuishaven onderweg.
De Fransche legerberichten.
Woensdagavond:
„Geen enkele gebeurtenis van belang in den
loop van den dag".
Donderdagmorgen:
„Activiteit van patrouilles hier en daar aan de
Saar."
Zi], die xich mei ingang van 1 Januari
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in December nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE
(Onderzoekingen in Engeland
hebben, naar gezegd wordt, aan
getoond, dat het ruim gebruik
van melk niet alleen de physieke
gesteldheid bevordert, maar ook
de verstandelijke vermogens ver
sterkt.)
Zij die ernstig willen pogen,
Om de werking te verhoogen,
Van 't verstandelijk vermogen,
Dat het lot hun heeft verstrekt;
Kunnen dat natuurlijk zoeken,
In een lange reeks van kloeke
Moeilijk te verteren boeken,
Maar er is iets nieuws ontdekt.
Er is machtig veel geschreven,
Wijs, verhelderend, verheven,
Dat ons flinke hulp kan geven,
Maar daar hoeft men niet naar toe;
Als moderner diagnose,
Geldt de schijnbaar redelooze,
Maar in waarheid virtuoze
Oude hartsvriendin de koe
Naar het uiterlijk genomen,
Treden haar verstandssymptomen
Als zij kauwend staat te droomen,
Niet zoo duid'lijk aan den dag;
Waarlijk zonder haar te krenken,
Mag men daarvan weinig denken,
Maar 't product dat zij kan schenken
Wraakt haar aanschijn en gedrag.
Laat u voortaan koeionneeren,
Door haar melk te consumeeren,
Om uw brein te stimuleeren,
't Is veel lichter kost daarbij;
Maar niet op de koe verhalen,
Als dit middel ook mocht falen,
Want' dan, mag men wel bepalen,
Ligt de fout bij u en mij.
KANAALSTRAAT 20 IJMUIDEN TELEFOON 4«4ï
Afmetingen II 30/50 en III 20/30 bij ieder kwantum uit voorraad te leveren.
In verband met de komende 3 feestdagen verzoeken wij U beleefd tijdig te bestellen.
(Adv. Ingez Med
DE KERSTREUNIE
De Kerstreunie van den „Bond van Oud-Leer
lingen der Da Costa-Kweekschool te Haarlem zal
pnouden worden op Woensdagavond 21 December
B het Ödeon, Jansstraat.
Veiligheid op den weg Ue vereen,ging voor Veilig Verkeer heekl Woensdag
te Amsterdam onderscheidingen uitgereikt aan 625 chauffeurs, d»e dit jaar
geen ongelukken -hebben gemaakt
presenteert U als KERSTPROGRAMMA een sterk
realistisch verhaal uit het Parij'sche leven
uil
mm
ininnmiliumin
Met groote rolbezetting. ERIC v. STROHEIM - GABV
MORLAY en vele anderen.
In ons NON-STOP ACTUEEL VOORPROGRAMMA de
machtige sensatie-film
Zondag 24 Dec. uuc in onze cut tule te (itmseiie
1lededand leed de schoonheid oan eigen land kennen"
(Adv. Ingez Med.>
Sneeuwstormen verhinderen elke activiteit in
het noorden.
Reuter meldt uit Helsinki: De felle koude, gepaard
gaande met verblindende sneeuwstoi*men hebben
iedere gevechtsactiviteit aan het fx*ont in het Fin-
sche poolgebied, in den corridor van Petsamo, on
mogelijk gemaakt.
Naar de Finsche commandanten melden hebben
de Russen in den sector van Hestefoff aan de
Noorsche grens zware verliezen geleden.
Van ooggetuigen aan de andere zijde van de
Noorsche grens hebben de Finnen vernomen, dat
de Russen van Petsamo uit in een onafgebroken
sti'oom versterkingen zenden.
Het Finsche legerbericht meldt:
„Op de Karelische Landengte hebben de Rus
sen Dinsdag den geheelen dag verwoede aan
vallen ondernomen. Na een krachtige langdurige
artillerievoorbereiding is de Sovjet-infanterie,
gesteund door hondei*den tanks van verschil
lende types tot den aanval overgegaan. De
voornaamste aanval voltrok zich evenals den
dag te voren tusschen Kaukjarvi en Muelaa-
jarvi. Sterke troepen hebben ook op andere
punten aangevallen. Alle aanvallen zijn afge
slagen.
Des avonds hielden de Finnen nog stand. De
Russische verliezen aan tanks zijn aanzienlijk-
Twintig Sovjet-tanks, die tot onze stellingen op
rukten, werden buitgemaakt. Vele andere werden
voor onze linies vernield. De Russische verliezen
aan manschappen zijn eveneens aanzienlijk. Aan het
oostelijk front rukken onze strijdkrachten op in de
richting Salla. Wij hebben ons meester gemaakt
van groote hoeveelheden materiaal, o.a. drie tanks,
een kanon, enkele machinegeweren, dertig vracht
auto's en veel munitie.
Aan het front van Petsamo hebben onze troepen
zich op Kornettij avi teruggetrokken."
In het communiqué der luchtmacht wordt o.a.
gezegd:
„Dinsdag was het de bedrijvigste dag sinds het
begin van den oorlog. De Finsche luchtmacht werd
in verwoede luchtgevechten gewikkeld, die den ge
heelen dag duurden, voornamelijk boven de Kare
lische landengte. Vast is komen te staan dat Finsche
vliegtuigen veertien vijandelijke machines hebben
neergehaald, voor het meerendee] bommenwerper:
en dat zes vijandelijke toestellen door de lucht-
afweerbatterijen zijn neergehaald. Naar schatting
zijn gedurende den dag 200 vijandelijke vliegtuigen
over Finsch grondgebied gevlogen.
Het communiqué meldt ook het bombardement
door de Russen van Abo, Bortevala nabij Helsinki,
Hangö en eilanden van de Finsche Archipel.
Het legerbericht van het hoofdkwartier van het
militaire district Leningrad vermeldt, dat Woens
dag in alle districten ldeine schermutselingen tus
schen patrouilles zijn voorgekomen, terwijl in een
aantal districten, in het bijzonder in de Landeng
te van Karelië, de artillerie aan beide zijden heftig
in actie was. Sovjetvliegtuigen hebben verkennings
vluchten gemaakt.
Het Noorsche telegraaf agentschap verneemt
uit Kirkenes, dat een hevige sneeuwstorm bij
een koude van dertig graden onder vriespunt
aan het noordelijk front alle actie onmogelijk
maakte. Het troepentransport van de Russen
is zeer levendig.
In Moskou worden over den strijd in Finland
slechts de weinig zeggende legerberichten van den
Sovjet Russischen generalen staf gepubliceerd,
slechts de kranten te Leningrad en in Karelië ge
ven enkele nadere bijzonderheden, zoo vervolgt het
N. T. A. De „Polyarnaya Pravda" looft het gedrag
can de Sovjet Russische treinsoldaten, die de ver
bindingen en de ravitailleering van de strijdende
troepen verzorgen. Hun taak is zeer moeilijk door
de groote afstanden en de felle koude, het gebrek
aan wegen en het optreden van de „Witte Finnen"
achter de Sovjet Russische linies. De levensmid
delen moeten de mannen op hun rug, op kleine Si
berische ponies of rendiersleden vervoeren. Een
karavaan van 21 paarden met levensmiddelen heeft
dertig uur noodig gehad om veertig kilometer, welke
Petsamo van de ravitaïlleeringsbasis scheidden, af
te leggen. Deze 21 paarden werden geleid door der
tig man.
Spoorweg door buitenlandsche
vrijwilligers vernield?
De „Aftenposten" bericht, dat Finsche vlieg
tuigen den spoorweg LeningradMoermansk heb
ben gebombardeerd. De aanval werd uitgevoerd
door zeven Sovjet Russische vliegtuigen, welke
door de Russische piloten, die gedeserteerd zijn,
naar de Finsche linies werden gebracht. Aan den
aanval werd deelgenomen door buitenlandsche vrij
willigers.
De correspondent van „Svenska Dagbladet" te
Helsinki schrijft:
„De Russen hebben een amphibietank in den
strijd gebracht, waarmede sedert een jaar proeven
worden genomen en welke in het water door een
schroef wordt voox*tbewogen.
De Finnen stellen hier een nieuw antitankkanon
tegenover, dat door een Finsch artillei'ie-officier is
uitgevonden en in het buitenland is gebouwd. Dit
kanon heeft een sterk dooi*di*ingingsvermogen. De
Finnen beschikken evenwel niet over een voldoen
de aantal van deze kanonnen.
Het Finsche blad „Helsingin Sanomat", zegt dat
hét Russische leger dat twintig jaar een vraagteeken
is geweest voor Europa, thans voor het eerst in een
Werkelijk gevecht is gewikkeld. Het feit dat Fin
land nu reeds twintig dagen weerstand heeft kun
nen bieden aan een aanvaller, die over groote over
macht beschikt en van verschillende zijden aanvalt
heeft groote waardeering voor de Finsche soldaten
gewekt, doch de meening over het Russische leger
in het buitenland is er aanmerkelijk door gedaald.
De president van de republiek heeft naar voorts
wordt vernomen een decreet gepubliceerd,
waarbij maatregelen zijn genomen tegen personen,
die gevaai'lijk zijn voor de veiligheid van den staat.
Deze personen kunnen uit het land worden gezet,
bewaakt of gevangen gehouden worden.
Het Finsche ministerie van oorlog heeft biljetten
laten aanplakken, waarbij heden de lichting 1899
van den landweer eerste groep wordt opgeroepen.
Finnen willen een leening sluiten.
Van welingelichte zijde wordt uit Washington
vernomen dat Finland poogt een leening van 50
millioen dollar te sluiten bij de regeering van de
Vereenigde Staten voor het koopen van oorlogs
materiaal. De leiders van het Congres worden ge
polst, nu de Finsche regeering er niet in is geslaagd
in Wallstreet een leening te sluiten. In Congres
kringen woi'dt verklaard, dat de leening de goed
keuring van het Congres behoeft.
Ook
BIVAKMUTSEN
BONTMUTSEN
WOLLEN VESTEN
met en zonder mouwen,
PULLOVERS
SLIPOVERS
ENGELSCHE TRUIEN
SHAWLS
HANDSCHOENEN
FLANELLEN PYJAMAS
FALCON TWEEDJASSEN etc. etc.
Grootst gesorteerd magazijn
éKeecen Jiodemagazigtetv-
IJMUIDEN, KANAALSTR. 44—48, Telet. 4054
2)e lOaacd's deed
is betec dan goed
(Adv. Ingez. MedJj
J