Veiser Ijzerhandel
ERSTMIS
LEEDING
HAZENBERG'S LICHTHAL
SCHAATSEN
lüwime pantapfets
DAIMON
voor de
alleen Uw
bij
BRINIOSTRAAT 3
Joustra's Schoenhande
L. M. v. NOORT
J. v. d. KLEIJ - Ijzerhandel
B. v. d. BERC'S
Een omwenteling op het ge
bied der Rijwielverlichting
U. J. Doornbos
K
Albrecht Dürer (14711528JChristus' geboorte
Christus geboorte in de vroeg
Duitsche graveerkunst.
r wA LS de drie-en-dertigjarige Albrecht Dürer
in het jaar 1504 zijn gravure voltooid
1heeft, die onder den naam „Geburt
Christi" tot de meest geliefde werken
van dezen schilder en „printconstenaar" zou gaan
behooren, dan geeft hij er zelf den naam „Kerst
mis" aan. Zelfs een oppervlakkige beschouwing
van dit prachtige stuk vroege grafiek zal zijn mo
tieven daarvoor kunnen doen begrijpen. Immers,
het geboren zijn van den Heiland wordt er slechts
in een betrekkelijk klein gedeelte van de voor
stelling in beeld gebracht. Deze is als geheel be
zien, meer als architectuur dan als figuratieve his
torie van belang. Doch welk een rustige wijding,
welk een Zondagsche stemming gaat er desondanks
van het geheel uit. Maria en haar Kind mogen aan
vankelijk in den bescheiden voorhof waarin
Dürer ze plaatste niet allereerst de aandacht trek
ken en de ijverig water puttende Jozef die veel
eerder op zich vestigen, wanneer wij eenmaal deze
gravure in ons opgenomen hebben, bemerken wij
pas hoezeer juist deze kleine figuratie aan het ge
heel die vredig-feestelijke rust verleent, die voor
zoo onnoemelijk velen nog in onzen tijd de Kerst
dag brengen kan.
Dürer heeft met dit „Weihnachten" éen zijner
dichterlijks te bladen geschapen, zijn stijl is hier
nog vol van een bekoorlijke naieveteit maar te
vens vol rijpe vormbeheersching in beheerschte
fantasie. Want het is onwaarschijnlijk dat dit
landschap ergens in het Duitschland van de zes
tiende eeuw voorhanden zou zijn geweest: herin
nering aan vroeg Italiaansche grafiek is met lo
kale visueele waarneming charmant dooreenge-
mengd, zonder dat de heterogene elementen in de
architectuur de éénheid in de voorstelling hinder
lijk beïnvloeden. Er zal in het latere werk van
Dürer misschien straffer consequentie, vaster ka
rakteristiek te zien zijn, voor mijn gevoel blijft dit
Kerstblad één zijner aantrekkelijkste prenten.
Vijftien jaar vóór hij dit blad maakte, was Dürer
zijn reizen op het ambacht, waartoe ieder aan
komend gezel in dien tijd verplicht was, aange
vangen. Hij komt dan in Colmar, uit welke stad
de roem van een ander groot graveur, Martin
Schongauer tot hem is doorgedrongen. Maar
Schongauer is dan juist overleden wat niet belet
dat zijn broers den jongen Dürer vriendelijk ont
vangen en hem de werken van Martin toonen.
Schongauer was een kwart-eeuw vóór Dürer
geboren, vermoedelijk in Augsburg en, evenals
Dürer, uit een familie van goudsmeden ontsproten.
Dit nobele vak bracht mede dat een vaardige hand
van teekenen van de ornamenteele versieringen der
voorwerpen vereischt werd^en de banden tusschen
de kunst van den goudsmid en van den graveur
zijn dan ook vele en reeds in de vroegste Italiaan
sche kunst (niello's) op te merken.
In Schongauer's voorstelling van Christus' ge
boorte missen wij de charme van Dürer's blad.
Hier is wel degelijk de voorstelling van Moeder en
Kind de hoofdzaak en de groote gebeurtenis is met
een haast simpelen eenvoud dwingend gesymbo
liseerd. De kleine Jezus ligt op een straf gedra-
peerden doek op een enkelen bos strooi; de Moeder
is de centrale figuur wier streng geplooid kleed
van haar een haast decoratieve verschijning
maakt. De os en de ezel achter haar zijn hier half
reëele, half symbolische verschijningen; meer naar
het naturalistische neigen op den achtergrond de
figuren een er vrouw en van Jozef, die daar komen
aanwandelen, terwijl weer geheel symbolisch drie
engelen komen aanzweven om den jonggeborene
te huldigen.
Het verschil in leeftijd tusschen Schongauer en
Dürer is geringer dan het verschil in opvatting van
den arbeid. Bij Schongauer wijst hoewel hij
toch al de inluider van" een hieuwen tijd is nog
veel op de primitieve volkskunst der blokboeken,
de houtsneden der onbekende, slechts met bijna
men of initialen aangeduide meesters der veer
tiende eeuw. Zoo is Schongauer's werk door de
kunsthistorici veelal als een vervolg op dat van
den meester, die met E.S. teekent gezien, en deze
weer met den dusgenaamden Meester der Speel
kaarten in verband gebracht. Men is dan daarbij
op het terrein der Incunabelen op het gebied der
Europeesche prentkunst terecht gekomen, een, door
het ontbreken van vast staande gegevens, buiten
gewoon. moeilijk terrein. En ook in die primitieve
producten wordt uit den aard der zaak uit het
leven van Jezus en Maria voortdurend geput en
uit dat der Heiligen naverteld, in houtsnee en gra
vure, waar toch die levens het alpha en omega
van het Middeleeuwsch denken waren.
In Dürer's prent voelt men de komst der Re
naissance; zijn kunst heeft voor onze generatie
groote aantrekkingskracht bezeten en bezit die
voor zeer velen nog.
J. H. DE BOIS.
Schoiigaur (1445—1491) Christusgeboorte
ORGELS
PIANO'S
STOELTJES
TABOURETS
Wijk a. Zeeërweg 79 IJm.-Oost
K}ifn(iaiideC-S(iitecil
„Se ViuvUoten"
KANAALSTRAAT 75
Telef. 5417 IJ MUIDEN.
Roode en witte Bordeaux wijnen
Bourgogne - Champagne - Port - Sherry - Zoete Wijnen -
Likeuren, Gedistilleerd, ook per maat, zijn in onze bekende
prima kwaliteit, tegen normale prijzen, in groote keuze
voorhanden. D. GEUS.
U heeft dan 't allerbeste tegen
onze bekende lage prijzen
't Bekende Kleedingmagazijn
is ALLEEN GEVESTIGD:
Telefoon 4074 - IJmuiden-Oost
Voor betere kleeding en
toch goedkoop l
als KERSTGESCHENK. Groote sorteering
Winterpantoffels, prima kameelhaar,
vanaf 79 cent
KANAALSTRAAT 54 I3MUIDEN.
Een verrassing voor de kinderen.
Aan Uw uiterlijk
mag niets mankeeren. Ga eens
vóór de Kerstdagen naar
BAKKER de KAPPER
voor de gevoelige huid.
TORENSTRAAT 3 Beverwijk
TELEFOON 4816
Voor de~
ruime sorteering van onze
1ste kwaliteiten GROENTEN EN FRUIT
Goudgele! Andijvie, Kropsalade, Witlof, Spruitjes, Bloem
kool, Worteltjes enz. Sinaasappelen, Mandarijnen, To
maten, Druiven, Goudreinetten, Bellefleurs, Present of
England, Stoofperen, Zoete Stoofappelen, Moesappelen,
Jaffa's. Handperen, Dadels, Vijgen, Kastanjes, Noten enz.
lste merk Conserven B. C., 2 p. blikken Doperwtjes no. 1
29 ct. ,idem no. 2 25 ct., Snijboontjes, geen pr. 28 ct.
Spetcieboontjes 27 ct., Tuinboontjes 25 ct., Doperwten
met Worteltjes 28 ct., Andijvie 22 ct. Spinazie 22 ct.
Gesneden Worteltjes 19 ct., Postelein 25 ct .enz. Wij
noteeren beneden elke concurrentie. Prima Bevelanders,
koken niet af, 4 ct. per K.G., 10 K.G. 40 ct., Bonte en
Blauwen 6 ct. per K.G., 10 K.G. 55 ct. Kleine Uien 10 pond
20 ct., groote Uien 10 pond 30 ct. Winter Wortelen 10 pond
20 ct. en 10 pond 25 ct. Echte Friesche Koolraap 10 pond
25 ct. enz. Prima Vatgroenten 12 ct. per pond.
Bij ons koopen beteekent minder geld uitgeven, meer
ontvangen en betere kwaliteit.
KAL VERSTRAAT 54 - IJMUIDEN (O.).
TELEF. 4816
Nuttige.
X&lit-G&SC&CKkeH f
Bakvormenvanaf f 0 05
Puddingvormen... „0-18
Tulbandvormen.„ „0-45
Cakevormen „0-55
Springvormen 0-39
Bakovens enkele 0-65
Bakovens dubbele „1.20
Braadpannen „1.35
Koekepannen „0-90
Frituurpannen „2-40
Hazepannen„4-80
Wonderbakpannen „5-40
Mayonnaisekloppers vanaf f 0-95
Slagroommolens...„095
Vuurvasteschotels 1-05
met verdeling... „2-15
Appelborenvanaf f 0-20
Koffiekannen met filter „1-05
Theepotten 0-60
Lepelrekjes (houten) „0-70
Velserduinplein Telefoon 5407
IJMUIDEN-OOST
P. de Groot
Juwelier-Horloger
Kennemerlaan 30
mdtfdffëni
HALLO
B. v. d. BERG'S Brand
stof fenhandel?
Daar spreekt U mee.
Kunt U ons vóór de Kerst
dagen nog brandstoffen be
zorgen?
Ja, zeker, mevrouw! Wat
wenselit U te ontvangen?
Natuurlijk dezelfde hoe
veelheid en kwaliteit, die
wij steeds gehad hebben.
Spreek met
Brandstoffenhandel
W. Beukelszstr. 35, Brees-
aapstr. 5 (opslagplaats),
Tel. 4516. Bestelhuis: Alb.
Cuypstr. 40, IJmuidon-O.
en 't komt in orde.
Geen fijner dischi
Dan met VISCH,
Voor de Kerstdagen; versche
Zeeuwsche Mosselen 10 ct. per
K.G. Met de Kerstdagen den
geheelen dag geopend en
steeds verkrijgbaar warme
Patates frites, gekookte en ge
bakken Mosselen en diverse
warme Vischsoorten.
W. TUYN,
BEGIJNESTRAAT 23 en
ZEESTRAAT 68, BEVERWIJK,
Telef. 3665.
Uw lamp schijnt nog en U denkt zij is
nog nieuw. Maar.... net als U dat ge
dacht heeft, weigert de schlemiel. Hè,
had ik maar geweten, dat er een. lamp
bestaat, bekend, beroemd als
van prima fabrikaat.
Het is geen smoes mijn waarde,
En ook geen leugentaal.
Maar feit is, wie zoo'n lamp bezit,
Krijgt geen procesverbaal.
Geen koolborstels, geen
sleepcontact, geen
slijtage en 10 J. garantie.
Klein model 6.50
Groot model 8.50
Alléén bij
ZEESTRAAT 70 - BEVERWIJK.
Alleenvertegenwoordiger voor Beverwijk en Omstreken.
Atieen aooc bete* ivexk!!
GLAS-IN-LOODINDUSTRIE
ATELIER KONINGSTRAAT 39
BEVERWIJK, TEL. 3071. KANTOOR:
BEVERWIJK: DEKEN WAARESTR. 2
IJMUIDEN: 3AMES WATTSTR. 41
NOORSCHE SCHAATSEN. U vindt bij ons
de mooiste SCHAATSEN. In alle onder-
deelen ruim gesorteerd.
v.h. VAN RIJSWIJK.
KRUISSTRAAT 16—18 VEISEN-NOORD,
Telef. 5060 Beverwijk.
,omt men iemand op straat tegen
....dan kan men zich afvragen of hij (of zij)
gewoon is te rooken misschien, of hij (of zij)
-wel eens naar een bioscoop gaat misschien, of
hij (of zij) naar een radio pleegt te luisteren
misschien.... maar men behoeft zich niet
af te vragen of hij (of zij) een krant leest 1 Dat
doet hij, dat doet zij zeker, heel zeker en
iederen dag!
Vandaar dat couranten-reclame logischerwijs de
kern is van iedere goede reclame-campagne.
