IJmuider Courant
B
Finsche tegenaanval
„Holland" en „ÏJssel" weer
in veilige haven
ten westen van Salla.
E5UJQRTenC0.
ELZER's
Deze Vreemde Tijd.
^Beslissing)
uitgebleven
Aex -JAeater'
Sneeuw.
i
Voor suiker bon 12
w:mmww:
M
nii
Sandler waarschuwt
25e JAARGANG NO 68
Uitgave Loutens Coster. Maatschappij vppr
Ceurant-Uitgaven en Algem Drukkerij N.V., Gr.
Houtstraat 93, Haarlem, Telefoon 10724 Bureau
Umuïdei Courant: Kennemerlaan 42, Umuiden,
Telefoon 5301, Postgiro 310791. Alle Advertenties,
opgegeven voor dit blad, worden kostelooi
opgenomen in de Kennemer Courant.
DAGBLAD VOOR VELSEN. IJMUIDFN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Verschijnt dagelijks, beiialve op Zon- en Feestdagen
Directies P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ZATERDAG 20 JANUARI 1940
Abonnementen per week ƒ0.1254, pa* maand
0.52J4, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post
1.95 per kwartaal. Losse nummers 3 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels ƒ0.60, elke regel meer
ƒ0.12. BIJ abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeellngen dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10.
HePfTerïchfc dat in België weer militaire ver
loven verleend zullen worden geeft een verdere
bevestiging van de kalmeering, die na de militaire
maatregelen van het laatste weekend zoo spoedig
is gevolgd. Het is een vreemde tijd waarin wij
leven. Br heerscht een oorlog in West-Europa, die
een zoo zonderling verloop heeft dat hij zijn
weerga in de historie niet kent. Om vele redenen.
En ofschoon deze oorlog niet in militaire verbin
ding staat met dien tweeden, dien de Russen tegen
Finland voeren, bieden zij gezamenlijk een war
winkel van mogelijkheden „op het diplomatieke
schaakbord". De kansen dat de bestaande oor
logen- tot een Europeeschen oorlog zouden leiden,
waarin ettelijke landen zouden kunnen worden
betrokken, leiden tot velerlei alarm en tallooze
veronderstellingen. In dezen toestand wemelt het
van velerlei berichten en natuurlijk nog veel
meer geruchten, zonder dat voorshands 'de ver
dere loop der gebeurtenissen zich met eenige dui
delijkheid heeft afgeteekend. Er komt vooral geen
eind aan de gissingen, wat het Duitsche opper
commando nu wel eigenlijk van zins zou zijn, wat
er aan de andere zijde gedaan zou worden om
Finland te helpen, in welke positie Zweden en
Noorwegen terecht zullen komen en wat er
broeit aan den Balkan en in Italië. Zelfs hebben
de veronderstellingen zich al uitgestrekt tot den
Kaukasus en geen enkel volk in dit werelddeel
kan zich meer bevrijd voelen van onzekerheden.
Misschien is Portugal de eenige uitzondering,
maar het grenst onmiddelijk aan een Spanje, dat
weliswaar alle neiging toont zich buiten Europee-
sche conflicten te houden en trouwens uitgeput is
door zijn burgeroorlog, maar blijkbaar nog steeds
geen binnenlandsche rust heeft gevonden.
In dezen toestand ontstaat af en toe spanning
betreffende België en Nederland, waarbij men wel
moet inzien dat men niet alleen staat in deze
onaangename ervaringen. Dat is natuurlijk een
beetje moeilijk om in te zien, want als eigen land
in de belangstelling van de geprikkelde Euro-
peesche publiciteit staat schijnt .alles ineens veel
belangrijker dan wanneer het de Zweden, de No
ren, de Hongaren, de Roemenen, de Joego-Slaven
enzoovoorts geldt.
Toch zijn die ook allemaal al aan de beurt ge
weest en in de laatste weken begint het er op te
lijken alsof soms allen gelijktijdig aan de beurt
komen. Onrust wordt aan alle zijden gewekt en
als men leest wat allerlei buitenlandsche kranten
ten beste geven kan men zich daardoor leelijk
"laten beïnvloeden. Dat is niet verstandig. Of
schoon het niet prettig is het te moeten zeggen,
herinner ik eraan dat de veronderstellingen en
ook de berichten van velerlei bladen volkomen
bezijden de waarheid zijn gebleken. Als iemand
den tijd en den lust had daarvan eens een over
zicht te maken, een onpartijdig samengesteld
overzicht, zou het resultaat "verbazingwekkend
van omvang zoowel als van inhoud zijn.
- Lang niet alle onjuiste mededeelingen worden
met een of andere kwade bedoeling gedaan. Daar
kan men wel van overtuigd zijn, temeer omdat
het in het algemeen voor iedere krant, waar ter
wereld ook, een nadeel is berichten te geven die
kennelijk door de feiten weerspraken worden.
Maar men is onrustig, men verwacht iets en som
migen zijn in zulke omstandigheden merkwaardig
lichtgeloovig. Vooral als zij tot pessimisme ge
neigd zijn, hetgeen met veel menschen het ge
val is.
Dat zulke dingen niet alleen het buitenland
maar in sommige landen ook het binnenland be
treffen is gebleken uit de zonderlinge, opgewon
den rel in het rumoerige deel van de Londen-
sche pers over het aftreden van den eigen mi-,
nister van Oorlog, Hore Belisha. Wat is er ten
slotte van over gebleven? Het is een leeg, hol
rumoer geweest.
Van hol rumoer is deze tijd vervuld. Het mag
een geluk voor ons land geacht worden dat bij de
overgroote meerderheid der Nederlandsche dag
bladen rustige bezinning overheerscht en zeker
zal blijven overheerschen.
R. P.
DANCING l iHltUelMM
UITGEEST
ZONDAG A.S. van 36 uur MUZIEK van
„THE REVELLIS'.
Vanaf 7 uur en volgende ZONDAGEN:
NICK WHITE'E Show-, Dans- en
Stemmingsband.
(Adv. ingez. Med.)
Terugreis vlotter
verloopen dan
heenreis
Vanmorgen vroeg te
Amsterdam aangekomen
aan dit (cont nog.
Vanmorgen om kwart voor drie kwam het kon-f
vooi, bestaande uit de sleepbooten „Daniël Goed
koop" en „Wilhelmina Goedkoop", en de beide
schepen van de reed er ij Koppe, de „IJssel" en de
„Holland", in zicht van de Oranjesluizen. Reeds
vroeg in den avond had men van Marken uit de
schepen waargenomen en om half tien zag de vuur
torenwachter van Durgerdam den schijnwerper van
de „Daniël".
Met spanning werd uitgezien naar de vordering
van de schepen, want het was bekend, dat juist het
laatste gedeelte van den terugtocht uiterst zwaar zou
zijn, daar de vorst en de wind hadden samenge
werkt om een koek van gemiddeld zestig centimeter
dikte over het water te leggen.
Omstreeks middernacht circuleerde het bericht,
dat de schepen tusschen het ijs zouden overnachten
en bij het opkomen van de zon de reis zouden
voortzetten. Inderdaad lagen de schepen gedurende
ruim een half uur stil, naar later bleek om gelegen
heid te geven de vuren schoon te maken en.een
intiem afscheidsfeestje te vieren.
Om kwart voor drie zag men op de Oranjesluizen
de schepen naderen en spoedig daarna hoorden wij
het kraken van het brekende ijs.
Voorop voeren de „Daniël" en de „Wilhelmina",
gevolgd door de „IJssel" en de „Holland", die in
tegenstelling met aanvankelijke berichten de
reis op eigen kracht volbracht en niet gesleept be
hoefde te worden.
Om half vier lagen de „Daniël" en de „Holland"
in de kolk. De stemming aan boord was opperbest.
Iedereen was blij weer thuis te zijn na de spannen
de avonturen, welke beleefd waren.
De sleepbooten hadden een zeer zware reis gehad
naar de schepen toe. Om kwart over zes waren de
„Daniël" en de „Wilhelmina" Woensdagochtend uit
Amsterdam vertrokken. Op volle kracht was door
gevaren tot des avonds kwart' over tien. Toen
woedde een felle sneeuwstorm. Het zicht bedroeg
ten hoogste vijf meter, zoodat de bemanningen van
beide sleepbooten elkaar niet meer zagen.
Om half zes werd Donderdag de reis weer her
vat. Het ijs was gemiddeld tot zestig centimeter dik,
waardoor het uiterst moeilijk was te vorderen. Te
gen half tien 's avonds werden de in het ijs be
knelde schepen bereikt. Op enthousiaste wijze werd
de bemanning der sleepbooten begroet.
Een korte bespreking van de kapiteins, de chefs
van den technischen. dienst van de reederijen
Koppe en Goedkoop en den heer Koppe Jr. had tot
resultaat, dat besloten werd naar Amsterdam terug
te keeren. Het werd niet mogelijk geacht Kampen
te bereiken, daar juist in die richting het ijs zeer
dik en glashard is.
Vrijdagochtend om zes uur werd begonnen met
het uitbreken van de „Holland" en de „IJssel",
waarmede men na twee uur klaar was en toen de
totale kolenvoorraad over de vier schepen was ver
deeld, werd om half twaalf de terugtocht aanvaard.
Deze veidiep zeer vlot, daar het mogelijk bleek van
de geul, -welke de sleepbooten óp hun heenreis
hadden gebroken, gebruik te maken. Het weer was
intens koud. De terugreis, binnen een etmaal vol
bracht, was een uitstekende prestatie. -
Het bleek ons thans, dat de schepen van het
RILLEN
ETER
ILLIJKER
P. DE GROOT Opticien.
KENNgMERLAAN 30 IJMUIDEN.
LEVERANCIER ALLE ZIEKENFONDSEN.
(Adv. Ingez. Med.)
Zondag 11 uur Cultuurfilm
3 en 8.15 u. ZARAH LEANDER
(Adv. ingez. Med.)
Hamsteren van groene erwten en
spliterwlen verboden.
Hoewel de verkoop van groene erwten en
Bphterwtën aan verbruikers thans vrij is, is toch
elk ander vervoer en elke aflevering aan andere
personen zonder vergunning verboden. Evenals tot
nu toe het geval was, kunnen de genoemde pro
ducten uitsluitend betrokken worden van de ver-
eeniging „De Korenbeurs" te Rotterdam, die den
grossiers op aanvrage geleidebiljetten verstrekt
voor het vervoeren naar en het afleveren aan win
keliers.
Voorts wordt er de aandacht op gevestigd, dat
ten aanzien van groene erwten en spliterwten
thans wederom geldt het voorschrift van de prijs-
opdrijvings- en hamsterwei 1939, dat geen grootere
hoeveelheid tegelijk mag worden gekocht, dan mer'
Voor een periode van één week noodig heeft.
De sneeuw is op het land gedaald,
In trage vlokken donzig zacht,
De winter heeft een beeld gemaald
Van reine vredig stille pracht.
Geen zuchtje stoort het blank tapijt,
Dat, komend uit de hooge lucht,
Zich op idle aarde heeft gespreid,
Geleidelijk, zonder gerucht.
Het wïntersch somber grauw en zwart
.Is even tijdelijk verlicht,
De wereld is in rust verstard,
Het is een wonderschoon gezicht.
Maar 't menschenleven blijft In gang.
Zij 't in een wat geremde haast,
Het beeld van schoonheid blijft niet lang,
Als straks de wind ook weder blaast.
De blanke vacht wordt weer verstoord
En wordt verlaagd tot vieze brij,
Het beeld van schoonheid wordt vermoord,
En alle grauwheid komt weer vrij.
Maar ook al toont die stille pracht
Maar kort zoo vredig en zoo rein
Den mensch is weer eens bijgebracht,
Hoe mooi de wereld toch kan zijn.
P. GASUS.
kruien van het ijs op Woensdag en Donderdag vrij
wel geen schade hadden ondervonden. Het was
mogelijk geweest de lekken te dichten, zoodat de
schepen thans slechts zeer weinig water maken. Hoe
groot de totale schade is, kan nu nog niet worden
vastgesteld, al zeide de heer Koppe ons wel, dat zij
in de tienduizenden guldens zal beloopen.
OcigineeCe hildecstukken-
Deze maand nog
zeer voordeelig
ARTISTIEK
KALVERSTRAAT 8
TELEF. 5705 - IJMUIDEN-O.
(Adv. Ingez. Med.)
Van heden af tot en met Donderdag 8 Fe
bruari zal bon 12 van de rijksdistributiekaart
recht geven óp het koopen van één kilogram
suiker.
Twee schepen getorpedeerd.
Een Zweedsch en een Deensch vaartuig.
Volgens de bij de Zweedsche reederij ont
vangen telegram is het Zweedsche s.s. „Pa-
jala" ,6873 ton) door een duikboot zonder
waarschuwing getorpedeerd en binnen 25 mi
nuten gezonken.
Het schip, dat een lading graan aan boord
had, was op weg van Buenos Aires naar Zwe
den. De geheele uit 35"koppen bestaande be
manning is in een Schotsche haven aan wal
gegaan.
Het Deensche motorschip „Canadian Ree
fer" (1831 ton) is blijkens een bericht uit Ma
drid ter hoogte van kaap Fihisterre (Spanje)
tot zinken gebracht.
De bemanning van 26 koppen werd gered. De
opvarenden zijn opgepikt door een Spaansche
visschersboot, welke zich ter hoogte van Kaap
Finisterre bevond, en te La Corunha aan land
gezet. Het schip was op weg van Haifa naar
Glasgow.
Ook een vrouw behoort tot de geredden.
In het Noorsche parlement is gisteravond ont
huld dat de Noorsche regeering Duitsehland ver
zocht heeft de gevallen na te gaan van de tot zin
ken brenging van drie buitenlandsche schepen ter
hoogte van Noorwegen, o.m. het Britsche stoom
schip „Thomas Walton", teneinde vast te stellen,
of deze rampen het werk waren geweest van Duit
sche duikbooten.
Minister van Buitenlandsche Zaken Koht deelde
mede dat de Duitsche regeering geantwoord had,
dat in geen der gevallen Duitsche duikbooten bin
nen de Noorsche territoriale wateren waren ge
weest.
Koht voegde hieraan toe,- dat in geen der geval
len het bewijs was geleverd da det schepen waren
getorpedeerd en dat derhalve het vermoeden moest
worden uitgesproken, dat zij op mijnen waren ge-
loopen.
Naar Reuter uit Helsinki meldt wordt er
bitter gevochten rondom Markijarvi, op on
geveer 30 K.M. ten westen van Salla. De
Russen staan thans, nu hun offensief gebro
ken is, nadat zij ernstig het kopstation
Kemijarvi hadden bedreigd, voor een tegenaan
val, die hen reeds vele mijlen heeft terugge
dreven. I-Iet resultaat van den strijd is ech
ter nog onzeker. De Russen verzamelen hun
strijdkrachten en werpen, naar gemeld
wordt, geïmproviseerde versterkingen op in
een halfcirkelvormige opstelling, Beter ge
voed en uitgerust dan de troepen, die aan
andere fronten werden verslagen, zullen de
Roode troepen waarschijnlijk een hardnek-
kigen weerstand bieden en men denkt dat
een nieuwe veldslag met onzekeren uitslag
maar van vitaal belang ophanden kan zijn.
Militaire kringen hier ramen, dat de Russen
twee divisies hebben in den sector van Salla. Of
schoon zij door hun terugtocht een belangrijk
milt-air voordeel hebben verloren, hebben de
Russen thans veel betere verbindingen met hun
achterland en krijgen zij voedsel en wapens
langs wegen, die zij zelf hebben aangelegd en die
loopen tot aan den spoorweg naar Moermansk.
Luchtaanvallen.
Vrijdagmiddag was het van half drie tot tien
minuten voor half vier luchtalarm te Helsinki.
Er werd gemeld dat twee eskadrilles Russische
bomvliegtuigen de stad uit noordelijke richting
naderden.
'De toestellen vlogen bij helder weer op groote
hoogte en veranderden hun koers toen het lucht
doelgeschut in actie kwam. Er werden geen
bommen uitgegooid.
Van Finsche officieele zijde wordt gemeld, dat
Hangö, Ekenas, Karls, Lohja en Hyvinge door
de Russische vliegtuigen zijn gebombardeerd.
Russische steunpunten genomen.
Het gistermiddag om 12 uur uitgegeven leger-
bericht luidt volgens Havas als volgt:
Te Land: Op de Karelische landengte heeft
zich niets nieuws voorgedaan. De vijand gaat
voort versterkingen aan te leggen. Aan het ooste
lijk front, ten noordoosten van het Ladoga-
meer, hebben de Finnen eenige Russische
steunpunten genomen. Tijdens de gevechten ver
nielden zij vijf tanks en maakten zij vier mi
trailleurs en vijf automatische geweren op de
Russen buit. Verscheidene patrouilles van den
vijand werden vernietigd. In de richting van
Ilomantsi hebben de Finsche troepen een Sov
jet-Russisch detachement, bestaande uit vijf
officieren en vijfenveertig man gedecimeerd. In
de richting van Kuhrno zijn eveneens twee
Sovjet-Russische tanks vernield. In Lapland
niets noeuws. Te Markijarvi zijn de gevech
ten den geheelen dag voortgezet.
Ter zee: In het oostelijk deel van dg Finsche
Golf was de bedrijvigheid in de lucht van den
vijand zeer levendig, gericht op zekere kustfor-
ten. De batterijen van het Ladogameer hebben
herhaalde malen hun aanvallen hervat op doelen
te land, gelegen aan de noordelijke en noordoos
telijke oevers van het meer. Van de andere zee
fronten niets te melden.
In de lucht: In het zuiden van Finland heeft
de vijandelijke luchtmacht gisteren een zeker
aantal districten in den archipel van Aabo, in het
gebied van Hangö en in het dal van Kymmene
gebombardeerd. In het noorden van Finland
heeft de vijandelijke luchtmacht de gebieden
van Nautsi en Kajani bestookt. In de zone der
operaties telde men bijna 250 Sovjet-Russische
vliegtuigen boven deKarelische landengte en
voor het geheele land een totaal van 450 toe
stellen. Volgens de Vrijdag ontvangen berich
ten hebben de Russische bommen den dood ver
oorzaakt van één persoon en verwondden zij
vier personen, in het geheele land. In den loop
van den dag hebben de Finnen drie Russische
toestellen neergehaald.
In de afgeloopen week hebben Zweedsche
vrijwilligers met succes de vijandelijke
troepen gebombardeerd.
Het Russische legerberïcht.
Het hoofdkwartier van het militaire district
Leningrad deelt mede: „Op 19 Januari bedrijvig
heid van verkenners in alle districten. In eenige
sectoren botsingen tusschen klein eenheden. In
het district Petrazavodsk heeft een verkennings-
froep van ons in het gebied van Kitela een vij
andelijke bataljon, dat 26 machinegeweren ter
plaatse achterliet, vernietigd.
Op de landengte Karellë botsingen tusschen
vooruitgeschoven eenheden, waarbij de vijand,
tal van dooden, en gewonden te betreuren heeft.
In eenige streken heeft onze lucht verkennings
vluchten gemaakt en militaire doelen gebom
bardeerd".
»OTHANDEL-DRUKKER'J
SATH60-BEVERWUK
(Adv. ingez. Med.)
-
V-
-■%'k sk-kkk",
SRI
2' -
-v
-■ ,:i
- r* - - 'v:
- V
laSSF'
B8|
Dr. Max Euwe aan zet tijdens de groote simultaan séance welke Vrijdagavond
met Paul Keres en verschillende andere schaakmeesters voor 300 militairen in
Amersfoort werd gegeven.
HEEREN MODEHUIS
ZEEWE.G 78
IJ M U I D E N - OOST
2Cee(t de SCoed die 11 noekf
(Adv. Ingez. Med.)
Het Huis Assumburg", Assendelft
DANSEN Zondag
Nergens zoo fijn als in de ORKESTEN
dancing van Cor Kleyn
's Middags en 's avonds vrij dansen
(Adv. ingez. Med.)
opnieuw tegen het bolsjewisme.
Sociaal democraten versus
de Sovjet Unie.
„Bolsjewisme brengt het Oostersche
despotisme met zich mee."
De vroegere Zweedsche minister van buiten
landsche zaken, Sandler, heeft het woord ge
voerd op een bijeenkomst van de afdeeling
Stockholm van de Zweedsche sociaal-democra
tische partij, zoo meldt Havas uit Stockholm.
Hij zeide dat de regeering van de Sovjet-Unie tot
zes keer verklaard heeft dat zij niet in staat van
oorlog was met Finland, doch sedert de overeen
komst, welke de Sovjet Russische regeering heeft
gesloten met de zoogenaamde regeering Kuusi-
nen, is zij een ware verovering van Finland be
gonnen.
Br is thans geen sprake van het zich mees
ter maken van bases voor de luchtmacht of
de vloot, doch van een bolsjewiseeren van.
het land in al zijn geledingen. De dag, waar
op Kuuisinen de macht in Finland in han
den zou krijgen, zou het Finsche volik in
slavernij vervallen en zou het bolsjewisme de
grenzen van Scandinavië1 naderen.
Vervolgens nam de hoofdredacteur van het
blad ,Social-Demokraten'Höglund, het woord.
Hij zeide, dat de Finsch-Russische oorlog de
meest beschamende van den laatsten tijd is. Het
bolsjewiseeren van Finland zou de veroordeeling
van een democratisch land beteekenen en het
overleveren aan den staat van barbarij.
In Rusland is niets overgebleven van den
geest van de revolutie, het Bolsjewisme
brengt het Oostersche despotisme mee.
Het tsaristische regime van Bobrikof in
Finland was een idylle vergeleken bij wat
Finland te wachten staat bij een overwin
ning van het Roode Leger. In Finland speelt
zich een vreeselijk treurspel af.
Spreker bewees met den tekst in de hand dat
Stalin handelt in tegenspraak met Lenin, die iri
1901 heeft geschreven dat Rusland zoover in
slavernij was gevallen dat het andere volken
wilde onderwerpen. Stalin handelt ook in tegen
spraak met Karl Marx, die heeft gezegd dat een
volk dat andere volken onderdrukt, zelf niet vrij
kan zijn. Het bolsjewisme, zoo zeide Höglund
verder, zal tenslotte onder het gewicht van zijn
eigen leugens ineenstorten.
Sprekende over de uitwisseling van de nota's
tusschen Zweden en de Sovjet Unie zeide Hög
lund, dat de Sovjet Unie thans een volkomen
moreele neutraliteit van Zweden kan eischen.
De Russen leveren het bewijs van een buitenge
wone naivieteit. Zij meenen dat een vrij Zweden
zou kunnen bestaan naast een gebolsjewiseerd
Finland, met Russische bases op de Aaland eilan
den en Russische onderzeeërs in de Bothnische
Golf.
Spreker verzocht dringend Finland moreel, ma
terieel, financieel en humanitair te helpen. Fin
land heeft vrijwilligers noodig, zoowel strijders
als arbeiders. Finland strijdt niet voor eigen zaak
alleen, doch ook voor de Westersche beschaving.
Zoowel Sandler als Höglund werden door da
tfrwJj bezochte vergadering luide toegejuicht;,
