IJmuider Courant
„cKooge Vuwische
in (dammen opgegaan.
Met 12i cent
twt week
Nederlands
Levenskracht.
PRACHTIG KASTEEL VERLOREN GEGAAN.
De IJmuider Courant
Kasbloemen
Canadeesche parlement ontbonden.
Order van de K.L.M.
bij Fokker.
25e JAARGANG NO 73
Uitgave
lourens Coster. Maatschappij voor
Courant-Ui'gaven en Algem Drukkerij N.V. Gr.
Houtstraat
93, Haarlem. Telefoon 10724 Bureau
IJmuider Courant: Kennemerlaan 42, IJmuiden,
Telefoon 5301, Postgiro 310791. Alle Advertenties,
epgegeven voor dit blad, worden kosteloos
opgenomen in de Kennemer Coutanl.
DAGBLAD VOOR VELSEN, IJMUIDFN, SANTPOORT EN OMSTREKEN
Verschijnt dagelijks, benalve op Zon- en Feestdagen
Directie. P W PEERF.BOOM EN ROBER T PEEHEBOOM Hoofdredacteur! ROBERT PEEREBOOM
VRIJDAG 26 JANUARI 1940
Abonnementen pei week 0.12Va. p&r maand
ƒ0.5234, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post
1.95 per kwartaal Losse nummers 3 cent per ex.
Advertentiën: 1-5 regels ƒ0.60. elke regel meer
ƒ0.12. Bij abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10.
In de Eerste Kamer heeft de minister van Bui-
tenlandsche Zaken, mr. van Kleffens, Donderdag
een belangrijke begrootingsrede gehouden waar
op ik aller aandacht vestig. Er is al eerder geble
ken dat deze nieuwe bewindsman, in de moeilijk
ste omstandigheden tot zijn zeer verantwoorde
lijke taak geroepen, de rechte man op de rechte
plaats is. In weinige maanden tijds heeft hij zich
reeds een reputatie veroverd van zeer scherpzin
nig en weloverwogen beleid, van besluitvaardig
heid en durf. Waarbij komt dat hij de taal
spreekt, die wij allen verstaan omdat zij zoo echt
i en kenmerkend Nederlandsch is. Geen wonder
dat in de Kamers door'vertegenwoordigers van de
meest uiteenloopende politieke richtingen ver
trouwen in zijn beleid wordt uitgesproken.
Ik hoop dat ook in het buitenland groote aan
dacht besteed zal worden aan de rede die mr. van
Kleffens gisteren heeft gehouden. En dat is ook
wel te-verwachten, want men heeft daar al ge
merkt dat Nederland op deze belangrijke post een
voortreffelijk man heeft gevonden. In dezen tijd
kan men er dan wel van verzekerd zijn, dat
nauwkeurig nota wordt genomen van hetgeen
zulk een woordvoerder-van-zijn-volk te zeggen
heeft. En dat geldt niet alleen het Nederlandsche
standpunt ten aanzien van de vele moeilijkheden,
die onze positie als kleine neutrale mogendheid
meebrengt, maar ook onze volkskracht.
De minister heeft die geschetst in zeer kern
achtige en heldere bewoordingen. En hij heeft
daarbij eenige feiten aangeroerd, die als propo-
ganda in den besten zin des woords op den voor
grond gesteld mogen worden. Hij heeft de aan
dacht gevestigd op ons buitengewoon hoog ge-
boortecijfer en buitengewoon laag sterftecijfer,
cijfers waarvan het verschil zoo groot is dat wij
daarin alle Europeesche groote mogendheden en
de Vereenigde Staten achter ons laten. Hij heeft
diegenen in het buitenland gewraakt, die in onze
kracht ter zee geringer dan die van de groote
mogendheden, zoodat wij daar slechts in bijzon
dere gevallen geweld met geweld kunnen keeren
- een gebrek aan ruggegraat zagen, en de va-
derlandsche bedachtzaamheid voor gemis aan be
sluitvaardigheid hielden. Hij heeft gezegd: wan
neer buitenlanders willen zien hoe het met de
levenskracht van Nederland gesteld is, laten zij
dan eens bij onze weermacht gaan kijken, of in
Indië, of laat hen bij onze padvinders te gast
gaan, of een Kaagweek meemaken of een Vier-
daagschen Afstandsmarsch. Laten zij de Zuider
zeewerken bezoeken. Zoolang Nederland, dat mits
het zelfstandig is, evenals trouwens België, een
element van rust vormt in Europa, het vrijheids
lievende, arbeidzame land is dat het altijd is ge
weest, sterk ook door den religieuzen inslag zijner
bewoners, de verscheidenheid hunner gaven, hun
ondernemingszin, vooruitstrevendheid en verrich
tingen op het gebied van wetenschap en kunst.
zoolang verdient het de onaantastbaarheid van
zijn gebied en zijn zelfstandigheid.
Dit is taal die ons allen goed zal doen. De mi-
I nister heeft niet nagelaten buitendien op feiten
te wijzen, die wij met trots en zelfbewustzijn als
i ons eigen krachtige standpunt handhaven en die
niettemin zelfs enkelen in ons land soms onder
schatten. Hij heeft er de aandacht op gevestigd
dat het vraagstuk der bestaansruimte, dat zich
voor onszelf in buitengewoon sterke mate voor
doet, naar onze overtuiging met vreedzame mid
delen dient te worden opgelost. Hij is met cijfers
voor den dag gekomen omtrent ons buitenge
woon groote bevolkingsoverschot. Op ons Euro
peesche gebied moeten wij per vierkanten mijl 618
menschen voeden, dat is meer dan anderhalf
maal zooveel als Duitschiand, driemaal zooveel als
Frankrijk en nog altijd 100 meer dan Groot-
Brittannië en Ierland. Acht en driekwart millioen
j menschen te voeden in een land, welks bodem
slechts vier millioen in leven kan houden, is een
kunststuk dat slechts mogelijk is door de grootste
krachtsinspanning. Indië helpt ons daarbij,'al is
de groote bevolkingsdichtheid van Java (748 men
schen per vierkanten mijl) weer een vraagstuk
op zichzelf
En niettemin sluiten wij onze koloniën niet
i voor anderen. En ons bestuur daar wordt door
bevoegde beoordeelaars in het buitenland aan
I andere landen ten voorbeeld gesteld. Wij hopen
dat tegenover onze open deur de poorten bij die
anderen zich spoedig opnieuw zullen openen
Ik zou meer kunnen citeeren, maar is dat hier
I noodig? Er zal reden te-over bestaan om op
J andere gedeelten uit minister Van Kleffens' rede
terug te komen. Wat ik hier heb aangehaald toont
een zelfbewustzijn en levenskracht waarop wij
inderdaad trotsch mogen zijn. En moge tot leering
strekken aan diegenen die geneigd zijn naar bui-
tenlandsche redevoeringen te luisteren en te
meenen dat die het zooveel beter weten dan onze
knappe menschen en dat die buitenlanders ons
wel eens zullen vertellen wat wij nu eigenlijk
moeten doen. Dat ergert mij en velen vaak.
Wij kunnen en weten het waarachtig zelf wel
en dat heeft onze historie, dat hebben ook onze
levenskracht en vastberadenheid in dezen tijd
bewezen. Laten we dat wel beseffen. Zelfvertrou
wen en rustige moed zijn machtige eigen
schappen, waarom anderen ons des te meer
zullen eerbiedigen.
De kloeke taal van een Van Kleffens is in
dezen tijd, meer dan ooit. het geluid dat ons
volk moet doen hooren. Wij weten zelf wat het
beste voor ons is. Wij hebben onze zelfstandig
beid veroverd en bewezen die waard te zijn!
R. P.
Kasteel „De Hooge Vuursche".
Vanochtend vroeg is door tot nu toe onbekende oorzaak een felle brand
uitgebroken in het kasteel „De Hooge Vuursche" nabij Baarn.
De brandweren uit Baarn en Hilversum, welke laatste in verband met den
g'rooten omvang van den brand te hulp was geroepen, zijn er in geslaagd na
harden strijd het vuur te blusschen. Het kasteel is zeer ernstig beschadigd.
De geheele eerste verdieping is uitgebrand, evenals de daarboven gelegen
verdieping en de toren. Van het gelijkvloersche gedeelte zijn een kamer en
de keuken, die uitgebouwd waren, gespaard gebleven.
gelegen verdieping en de toren. Van het gelijk
vloersche gedeelte waren een kamer en een keu
ken, die uitgebouwd waren, gespaai'd gebleven.
De inrichting van het kasteel was zeer kostbaar
en gedeeltelijk afkomstig van den vorigen bewo
ner, den heer J. A. L. van den Bosch. Op 20 De
cember was het kasteel als hotel in gebruik geno
men waarbij weliswaar de inboedel een zekere
wijziging had ondergaan. Het voornaamste deel was
echter nog van vroeger afkomstig. Kostbare betim
meringen, tapijten, schilderijen en meubilair, wat
bij de inrichting uit Frankrijk werd ingevoerd en
door Fransche kunstschilders werd ontworpen, zijn
verloren gegaan.
Het kasteel dateert uit het jaar 1910, toen hei
oude gebouw geheel werd afgebroken en het nieu
we kasteel werd opgetrokken onder architectuur
van Ed. Cuypers. Het werd ongeveer acht jaar als
kasteel bewoond, toen vertrok de eigenaar naar hel
buitenland. Sedertdien was het slechts enkele
maanden van het jaar bewoond en de laatste jaren
m het geheel niet meer. Sinds 20 December werd
het kasteel zooals reeds gezegd als hotel geëxploi
teerd door een combinatie, welke ook hotel Beek
huizen te Velp, hotel Staameren te Maarn, zoomede
hotel de Silven te Loenen op de Veluwe exploi
teert.
De schade aan den inboedel wordt geraamd
op anderhalve ton.
De totale schade zal vermoedelijk het millioen
te boven gaan. Voor zoover den heer Tolhuisen
bekend is# is het gebouw verzekerd. De inrich
ting moet echter, naar de heer T. ons mede
deelde, slechts gedeeltelijk verzekerd zjjn.
Het kasteel werd sinds 20 December door een
combinatie als hotel geëxploiteerd. De directeur van
het hotel, de heer J. P. Tolhuisen, heeft hedenoch
tend verklaard, dat hij vannacht omstreeks één uur
een begin van brand in zijn slaapkamer heeft gehad.
Daar hij zeer verkouden was, wilde hij, voordat hij
ging slapen inhaleeren. Daarvoor gebruikte hij een
electrisch keteltje, dat hij op zijn bed zette. Het
schijnt dat de heer T. in slaap is gevallen, waardoor
het electrisch keteltje, dat onder stroom stond, brand
in zijn bed veroorzaakte. Door dit begin van brand
werd hij wakker.
De heer Tolhuisen heeft daarop met veel water het
vuur gedoofd en toen hij er zeker van meende te zijn,
dat er geen verder gevaar bestond aldus deelde
hij ons vanmorgen mede begaf hij zich in een er
naast gelegen kamer om daar te gaan slapen.
Vanmorgen om tien minuten voor zes werd hij
kunt U, ook nu nog,
heel wat doen!!
Namelijk een abonne
ment nemen op
Volgt het voorbeeld
van de duizenden
die dit reeds deden
wakker door een brandlucht. Hij opende de deur
van de kamer waar hij in het begin van den
nacht had gelegen en daar was, ondanks het feit,
dat hij alles goed met water had nat gemaakt,
toch brand uitgebroken. Toen hij de deur open
de, sloegen de vlammen hem tegemoet, zoodat er
van een blusschen ter plaats geen sprake kon zijn.
De heer Tolhuisen wekte onmiddellijk het perso
neel, bestaande uit vijftien personen, die op dezelfde
verdieping de brand was op de bovenste verdie
ping uitgebroken sliepen. Ook de zes gasten, die
zich in het hotel bevonden en hun slaapkamers op
de benedenverdieping hadden, werden onmiddellijk
gewaarschuwd. De heer T. waarschuwde zelf onmid
dellijk ook de brandweer van Baarn.
Zoowel de gasten als het personeel konden onge
deerd het gebouw verlaten. Eerstgenoemden hadden
nog tijd zich te kleeden en hun bezittingen bijeen te
pakken, het personeel moest gedeeltelijk in nachtge
waad naar beneden vluchten en kon van zijn bezit
tingen niets mee nemen.
Het vuur greep zeer snel om zich heen. Het vond
gretig voedsel in het droge hout van de eiken be
timmeringen, welke in het geheele gebouw waren
aangebracht.
Toen de brandweer van Baarn verscheen, sloegen
de vlammen reeds naar alle kanten uit. Daar de
slooten in de omgeving bevroren waren, duurde het
eenigen tijd voordat water gegeven kon worden. Het
vuur kon intusschen zijn vernielend werk voort
zetten. Besloten werd daarom de hulp van de Hil-
versumsche brandweer in te roepen, welke ook spoe
dig ter plaatse was, zoodat toen rondom het kas
teel water gegeven kon worden.
Het vuur woedde het hevigst in het linker ge
deelte, onder den toren, en vandaar breidde het
zich uit over de geheele eerste verdieping en tastte
ook de tweede verdieping aan. Het gelijkvloersche
gedeelte werd evenmin gespaard.
Het was een fantastisch schouwspel, den hellen
gloed en den vonkenregen in de ochtendschemering
te zien. Om half negen ongeveer was men het vuur
meester.
De geheele eerste verdieping was toen, zooals hier
boven is vermeld, uitgebrand, evenals de daarboven
(Hoewel kasbloemen bij de ver
zending speciaal gekoesterd wor
den en zeljs met wollen dekens
warme kruiken en watten verpakt
zijn geicorden, konden zij in de
laatste weken niet voor bevriezing
worden gevrijwaard.)
De vorst maakt wel vandaag den diag
Met onze bloemen korte metten,
Je kunt nu, als 'k zoo zeggen mag,
De bloemetjes niet buiten zetten.
Dat komt den kweeker slecht van pas,
Hij heeft nu onverbloemde zorgen,
Vorst staat niet bij hem in de kas,
En hij ziet tobbend naar den morgen.
Hij geeft de bloem een warme kruik,
Pakt haar in dekens en in watten,
Met een soort winterjas en pruik,
Opdat zij maar geen kou zou vatten.
Maar zelfs die moederlijke zorg
Staat in een tijd van strenge kouide,
Helaas er nog niet steeds voor borg,
Dat Flora's kindren 't leven houden.
Dit maakt den kweeker tot een man,
Die, trouw bij kas voor 't handeldrijven,
Wel aanspraak maakt op kassian,
Ornaat hij niet bij kas kan blijven.'
En alle bloemenhandel moet
Nu wel op moeilijkheden stuiten.
Slechts één soort bloemen tiert nog goed
En dat zijn bloemen op de ruiten.
P. GASUS.
Reeds de volgende maand verkiezingen.
De Canadeesche minister-president, Macken
zie King, heeft Donderdag het parlement ont
bonden na de zitting voor twee uur te hebben
verdaagd, teneinde het kabinet te raadplegen.
De ontbinding geschiedde vier uur na de ope
ning van de zesde zitting van het achttiende
parlement. Een dusdanige ontbinding heeft
zich nog nooit voorgedaan in dé Canadeesche
parlementaire geschiedenis. Einde Maart zullen
de verkiezingen gehouden worden.
Tevoren had de gouverneur-generaal van Cana
da, Lord Tweedsmuir, de troonrede uitgesproken,
waarin hij vroeg terstond algemeene verkiezingen
te doen houden.
Volgens de grondwet zouden verkiezingen aan
het einde van het jaar moeten worden gehouden.
Na deze mededeeling was de rest van de troon
rede gewijd aan de oorlogsinspanning van Canada.
Mackenzie King nam na den gouverneur-gene
raal het woord. Hij zeide gehoopt te hebben een
gewone parlementszitting te kunnen houden om
zekere essentieele wetten te doen aannemen. Een
beroep op het land zou later gedaan worden. Deze
werkwijze schijnt thans echter onwaarschijnlijk.
Het is te wenschen, zeide spreker, dat de verkie
zingen gehouden worden voor het eventueele groo
te voorjaarsoffensief aan het Westelijk front be
gint. Een nieuwe toestand doet zich voor op grond
van het feit dat Mitchell Hepburn, de eerste mi
nister van Ontario, het wetgevend lichaam van
Ontario een resolutie heeft voorgelegd, „die onbe
twistbaar gericht is tegen de regeering van het
dominion".
De leider der Canadeesche regeering sprak de
meening uit dat de resolutie van Ontario geen
ander doel had dan een politieke campagne te ont
ketenen, terwijl de parlementaire zitting in vollen
gang__ was.
Voortgaande zeide Mackenzie King dat een ver
kiezing voor de maand Mei den leden van de
eerste Canadeesche divisie, die over zee gezonden
is, de gelegenheid zou geven hun stem uit te bren
gen terwijl zij in Engeland zijn. De tweede divisie
zou kunnen stemmen alvorens uit Canada te ver-
tr enken.
De premier besloot met de woorden: „Het volk
zal beslissen".
Vervolgens verdaagde de premier de zitting voor
twee uur om het kabinet te raadplegen. Tijdens
deze besprekingen werd besloten dat het parle
ment terstond zou worden ontbonden. Het ontbin-
dingsbesluit werd door Mackenzie King naar het
regeeringsgeboüw gebracht, waar het werd onder
teekend door Lord Tweedsmuir. Vier uur na de
opening van de zitting werd het ontbinidingsbe-
sluit bekend gemaakt.
De zomertijd in Engeland.
Begin op 25 Februari vastgesteld.
Sir John Anderson heeft Donderdag in het
Lagerhuis medegedeeld dat de aanvang van den
Zomertijd is vastgesteld op 25 Februari a.s., des
nachts om twee uur.
Vier verkeersvliegtuigen
voor 24 passagiers.
AMSTERDAM, 26 Januari. Naar wij ver
nemen, werd vandaag de overeenkomst tus-
schen de N.V. Nederlandsche vlicgtuigenfa-
bick te Amsterdam en de K.L.M. betreffende
de levering van vier verkeersvliegtuigen van
het type F 24 voor 24 passagiers met een
kruissnelheid van 330 K.M. per uur geteekcncL
Deze overeenkomst werd mogelijk gemaakt
door de medewerking van de ministers van
Financiën, Sociale Zaken, Waterstaat en Eco
nomische Zaken.
De vliegtuigen, geheel metalen twee-moto-
rige hoogdekkers, voorzien van neuswiel, zul
len in de tweede helft van het jaar 1941 aan de
K.L.M. worden afgeleverd.
Ds. D. HENSTRA ALS VELDPREDIKER
Naar aanleiding van een ingekomen schrijven van
ds. D. Henstra, predikant bij de Chr. Geref. Kerk
van Haarlem-Noord, die thans als reserve-veldpre
diker gemobiliseerd is, sprak de kerkeraad dezer ge
meente uit dat, waar ds. Henstra met veel zegen on
der de militairen werkzaam is, de gemeente zich ook
eenige offers moet getroosten en de nood in de ge
meente niet van dien aard is, dat het werk van ds.
Henstra onder de militairen gestaakt moet worden,
zoodat de kerkeraad momenteel de vrijmoedigheid
mist het destijds aan ds. Henstra verleend verlof tot
het aannemen van de benoeming als reserve-veld
prediker, thans in te trekken.
Een wedstrijd op priksleden voor mannen boven de 48 jaar werd Donderdag
onder veel belangstelling te Stiens (Fr.) gehouden. Twee deelnemers meten
elkanders krachten
Aanslag op Finseh vaartuig
verijdeld.
BUENOS AIRES, 25 Januari. De bemanning
van het Finsche instructievaartuig Moshulu heeft
tijdig een poging dit schip op te blazen weten 's
verijdelen. Zij ontdekte dat in verschillende deelen
van het schip dynamiet verstopt was door on
bekende personen. De haven autoriteiten stellen
een onderzoek in.
(United
ATHLETÏEK
STEUN VAN ATHLETEN VOOR FINLAND.
Uit Nc.rrkoeping in Zweden, waar het bureau
van de International Amateur Athletic Federa
tion (I.A.A.F.) is gevestigd, komt het bericht,
dat het dagelijksch bestuur een oproep zal
richten tot alle athleten van neutrale landen om
Finland in zijn strijd te steunen. Finland, het
land, waardit jaar de Olympische Spelen zouden
plaats hebben, het land van de athletiek bij uit
nemendheid, vecht (aldus heet het in den op
roep), tegen een numerieke overmacht. Men
mag aannemen dat iedereen het Finsche volk
wil steunen.
Het bestuur van de Kon. Ned. Athletiek Unie,
dat dezen oproep nog niet ontvangen had, zal
binnenkort zijn standpunt bepalen. Niettemin
was de heer Strengholt, vorozitter der K. N. A. U.
bereid zijn persoonlijke meening wer te geven.
Hij deelt mede, dat deze kwestie onlangs ter
sprake is gekomen bij het bezoek van den heer
Ekelund, secretaris der i.A.A.F. aan Nederland.
Het bestuur zal dezer dagen bijeenkomen om
deze aangelegenheid te bespreken. „Persoonlijk
sta ik er sympathiek tegenover en mocht het
besturu er ook zoo over denken, dan zal de
steun toch bescheiden moeten zijn in verband
met de niet al te ruime financiën der Unie".
