Rationeele exploitatie
van de boschrijkdommen
IJ
ISJJNLAND.
Dat is Finland's bestaansmogelijkheid!
Segerstraale de
idealist.
Over den arbeid en
den eenvoudigen
levensstandaard.
(Van onzen bijzonderen medewerker).
HELSINKI, 6 Februari. Axel Solitander be
hoort tot het slag, dat zich ook door de onge-
„m^nste omstandigheden niet van zijn stuk laat
hrengen- zakelijk, zich liefst uitdrukkend in
fpiten en cijfers, onverstoorbaar en evenwichtig'.
Hii ontvangt mij in zijn kantoor waar hij 'n groote
werkkamer heeft, die ruimte voor vergaderingen
iaat een hoek met een „zitje" rijk is en.een
hed' Ik slaap hier tegenwoordig", zegt mijn
ff astheer. wiens naaste verwanten naar elders zijn
vertrokken, droogjes. Soiitander is directeur van
de werkgeversvereniging in de houtveredelings
industrie. Ik behoef er maar op te wijzen dat hout
en houtproducten meer dan tachtig procent van
de Finsche export uitmaken om u duidelijk te
doen worden dat de man, tegenover wien ik
nu zit, een uitkijkpost in het Finsche economi
sche léven bekleedt. Wij raken meteen aan het
oraten over de moeilijkheden, die de oorlog den
uitvoer in den weg legt. „Wel", zegt hij, „wij heb
ben tot nu toe meer last van den strengen win
ter dan van de Russen, wat onze transporten
betreft. Een paar schepen zijn helaas verloren
Axel Solitander, consul-generaal en directeur van
de Finsche Werkgeversvereniging in de
Houtveredelingsindustrie
gegaan,, maar veel meer hinder ondervonden wij
van het dichtvriezen van de havens. Doorgaans
kunnen wij onze havens aan de Zuidkust, open
houden, maar nu was er geen kijk meer op. Toch
zijn de cijfers van dén export van hout en afge
leide producten in de maanden November en
December 1938 zeker niet onbevredigend en de
prijzen veftoonen de laatste maanden een aan
zienlijke stijging".
De ontwikkeling van den uitvoer van gezaagd
hout blijft bij dien van de groote houtproduc
ten papier, cellulose, triplex ver ten achter.
Dat is niet alleen in Finland zoo, maar ook in
Noorwegen en Zweden. De drie landen kenden
alle een periode van bijzonderen bloei in dezen
tak van bedrijf perioden, die overigens niet
samenvielen maar de export van hout staat nu
niet of nauweijks boven dien van 1920. Hier zijn
cijfers: 825.500 standaards gemiddeld in de jaren
van 1920 tot 1924 tegen 855.300 standaards in
1938.
„Vergeet niet", zegt de heer Solitander, „dat
men boomen honderd jaar moet laten groeien
om ze als zaaghout te kunnen verwerken, maar
dat ze al na een veertig, vijftig jaar geschikt
zijn als materiaal voor de papierfabricage. En
vergeet ook niet, dat er economisch voor een
land veel meer zit in de industrie van hout
producten: die vordert immers veel meer arbeid
en geeft veel meer handen werk. Wij hebben
hier in twintig jaar een papier- en cellulose-in-
dustrie opgebouwd, die de modernste ter wereld
is, voorzien van de nieuwste machines en met
een technische, hygiënische en sociale inrich
ting, die werkelijk vertoond mag worden. Vijf
jaar geleden noodigde ik een aantal Engelsche
arbeidersvertegenwoordigers uit, hier eens te
komen kijken. Er liepen van die verhalen,-als zou
Finland vooral op sociaal terrein achter andere
landen aankomen. Mijn gasten hebben hier alles
tot op den draad bekeken. Zij vertrokken met
het voornemen, eiken aanval op onze inrichtin
gen en regelingen zelf af te slaan en konden het
peil van onze industrie alleen maar bewonde
ren".
Die industrie heeft inderdaad wonderen ver
richt Als ik den heer Solitander om enkele
cijfers vraag komen die prompt. De uitvoer van
cellulose is in twintig jaar zoowat vertienvou
digd, die van papier verdrievoudigd, die van
triplex een van de jongere takken van hout-
verwerkingsindustrie vervijf tien voudigd.
Als mijn zegsman het over de sociale verhou
dingen heeft informeer ik naar de loon en. Ik
krijg ten antwoord dat die laag zijn, maar dat
de bestaanskosten in hooge mate dezelfde
eigenschap vertoonen. Dat laatste kan ik be
vestigen uit de ervaring van weinige dagen. Het
leven hier moge dan sinds twee maanden duur
der voor de Finnen zeer merkbaar duurder
zijn geworden, naar Nederlandsche opvattin
gen is het nog altijd heel goedkoop. Ik tram hier
voor vier cent, kan uitstekend eten voor twee
kwartjes, betaal drie cent voor een los nummer
van een krant, reis voor een gulden in de tweede
klas van Borgaa naar Helsinki (reisduur onder
de huidige omstandigheden bijna twee uur) en
leg denzelfden afstand per bus voor drie kwart
jes af. Het interesseert mij daarom te weten
wat men hier nu een „groot" inkomen noemt
«Een minister", antwoordt mij de heer Solitander
«verdient hier 120.000 Mark. dat is dus bij de
Wiidlge koersen in Nederland zoowat 3900 gulden.
Zeer welgesteld, bepaald rijk, is hier iemand die
het tot 400,000 Mark of meer brengt: 1300 gulden
of meer dus. Natuurlijk zijn dergelijke inkomens
0161 eon lamipje te zoeken. Overigens is de be
lasting voor groote inkomens hier hoog; een
dertig procent alleen voor den staat.
Neemt u een vakarbeider: die komt hier toi
een 40.000 Mark zoo ongeveer 1300 gulden. Nu
moet u bedenken dat hij uiterst goedkoop woont.
De fabrieken hebben doorgaans eigen woning
complexen onder beheer van de arbeiders zelf.
Aan rijksbelasting' betaalt men over veertigdui
zend Mark maar een 200 Mark en de gemeente
belasting wordt per gemeente geregeld en is
niet progressief. Bovendien hebben in alle in
dustriestreken de arbeiders de meerderheid in de
gemeenteraden zoodat zij het beloop van de ge
meentebelasting zelf vaststellen: de Staat be-
meoit zich daarmee niet. Verder kennen wij uit
gebreide sociale voorzieningen: de fabriekscom
plexen hebben eigen ziekenhuizen eigen scholen
voor vakonderwijs in Kymmene bijvoorbeeld
staat er een met zeshonderd leerlingen en
de arbeiders zitten doorgaans in coöperaties.
In de houtverwerkingsindustrie hebben wij wel
een aantal gezamenlijke regelingen op afzonder
lijke punten maar geen collectieve contracten,
die u wel vindt in de in steden gevestigde in
dustrietakken. Stakingen heeft onze -industrie
sinds jaar en dag niet meer gekend".
De heer Solitander is ervan overtuigd, dat
Finland op het,stuk van de sociale verhoudingen
de vergelijking met elk ander Europeesch land
glansrijk kan doorstaan". ,,De arbeiders hier",
zoo zegt hij, hebben wat te verliezen en weten,
wat zij te verliezen hebben. Toen de oorlog met
Rusland begon, was hier onder ons allen éénzelfde
gevoel: nu komt het erop aan, datgene wat wij
in twintig jaar hard werken opgebouwd hebben,
te behouden en tegen aanvallers te verdedigen."'
Het gesprek eindigde met de verzekering, die
men hier van alle kanten te hooren krijgt: het
Finland van vandaag is anders dan het
Finland van ruim twee maanden geleden,
zooals het Finland van twee maanden geleden
anders was dan het Finland van 1938.
Ik aanvaard die verzekering als juist. Wie
hier is, bemerkt niets van een „oppositie", die
trouwens, zou zij bestaan, natuurlijk niet aan
bod zou komen. Daarnaast rijst voor mij de vraag
in hoeverre het veranderde van blijvenden aard
zal zijn, de vraag dok, of hier sprake is van
iets,, dat dieper steekt dan alleen maar in. een
gemeenschappelijk gevaar. Het waren die vragen
die ik in. Borgaa met den schilder Segerstraale
en een aantal van zijn vrienden besprak.
Stel u voor: een klein keldertje met ruimte voor
een man of acht, mits ze bereid zijh, het de ha
ringen in een ton na te doen. Het keldertje ligt
in Borgaa, buiten het huis van den schilder Se
gerstraale. Boven dat .keldertje is niets dan een
schuurtje'van planken. Erin zitten de schilder,
zijn vrouw, eèh architect, èèn student, een vrien
din des huizes en ondergëtëeken'de. Het is Zon
dagmiddag. Wij hadden al op een alarmloozen
dag gehoopt, maar de heer Molotof, of wie het
wezen mag, heeft anders beschikt: de sirenes
zijn voor den zooveeisten keer aan het gillen ge
gaan,- en daar zitten'wij dan weer: in een ijskou-
den kelder, gehuld in alles waarin een mensch
zich hullen kan. „De dominee boft er vandaag
nog bij", zegt de architect, we hebben nu al twee
weken alarm gehad precies toen de kerkklokken
luidden voor het begin vanden dienst".
Segerstraale, die van huis uit goedlachsch is, kijkt
mij aan: „daar heb je nu een reëel voorbeeld van
den wedloop tusschen God en Satan", zegt hij.
Maar dit is hem ernst. Hij, de schilder, die na een
opleiding in Parijs, Rome en Londen hier in zijn
Finland is neergestreken, heeft, de laatste jaren
een vooraanstaande plaats ingenomen in den
strijd om de geestelijke vrijheid, die overal ter
wereld gestreden wordt en ook slechts gestre
den worden kan - door enkelingen. Hij heeft zich
vrijgevochten van allerlei schablones en ideolo
gieën, en is recht op de realiteit afgestapt. Hier,
in den koüden kelder, zetten wij het gesprek
voort, waarmee wij boven waren begonnen. Wij
zaten goed en warm om een oude houten tafel
op zonderlinge houten stoelen zooiets raars
vind je alleen bij mij, zegt Sègerstraale verge
noegd en hadden het over den oorlog.
Segerstraale is optimist. „Er is," zegt hij, „een cul
tuurfront in de Scandinavische landen, niet name
in Finland, Noorwegen en Zweden aan 't groeien,
dat de basis kan worden voor een geheel nieuwe
ontwikkeling in het geestelijk leven van Europa
na den oorlog. Het wordt straks een van de
grootste vraagstukken, hoe wij de ontwrichte
samenleving weer in goed spoor zullen krijgen.
Er zullen samenwerkingen moeten ontstaan die
tot nu toe ontbraken en onder de versleten for
mules en ideologieën zal opruiming gehouden
moeten worden".
Boemmm, dreunt het in de verte
„Molotof bevestigt mijn inzicht", zegt Seger
straale onverstoorbaar.
Boemmm, gaat het weer
„Nee", zeg ik, „de discussie is heropend!" Wij
lachen. Het is ook wel gek om in een steenkou-
den kelder op een Zondagmiddag in een oorlog
voerend land onder het gedonder van bommen en
luchtafweergeschut te zitten praten over wat er
na den vrede komen moet. Segerstraale is veel po
sitiever dan ik kan zijn. Later op den dag, als wij
„ergens in Borgaa" staan te kijken naar een
enorm-fresco, dat hij op een muur heeft aange
bracht, begrijp ik meer van zijn houding. In hem
leeft, als in eiken kunstenaar, de drang naar de
vrijheid, die de grondslag is zoo meen ik al
thans van alle geestelijk leven.
„Ik kan hier zelf niet stil zitten," zegt
hij, noig in den kelder. „Je zult wel moe
ten" antwoordt iemand uit het gezelschap.
Maar Segerstraale blijft ernstig. „Wij zijn
hier bezig met de organisatie van het front ach
ter het front. Ik heb telkens gemerkt, dat bij
de soldaten de gedachte zit: wij klaren het hier
wel, maar hoe hebben ze 't thuis? Vergeet niet,
dat de menschen hier vaak doodeenzaam wonen,
en dat de Russen maar raak gooien. Brieven
schrijven jawel, maal' als ik aan het front
zat, en ik hoorde niets van thuis dan „alles is
best hier" en. zoo, dan z®u ik het gewoonweg niet
gelooven. maar bang zijn, dat de familie mij
maar wat wijs maakt om er bij mij den moed in
te houden. Ik heb daarover zitten piekeren, en
toen ben ik op een idee gekomen. Ik bezoek nu
al die gezinnen, die iemand aan een van de fron
ten hebben. En dan schrijf ik den soldaat! Dat
gelooft hij! Maar dan moet ik natuurlijk nie'
met een algemeen kletsbriefje aankomen: nee
ik moet die menschen door en door kennen, dé
tails weten, kunnen laten blijken, dat ik op de
hoogte ben. Dat kost enorm veel tijd, maar enfin
we zitten soms halve dagen hier in den kelder
en dan schrijf ik series brieven. Het werk neemt
kolossaal op.
Tuuuuuuuuut-zegt het in de verte. „Alles
veilig!"
Even later warmen wij ons bij groote glazen
thee in de eetkamer, die. naar ik graag gelooven
wil. een prachtig uitzicht op het Finsche land
geeft. Nu is er niets te zien dan zwart papier:
de mensch in oorlog heeft geen aanspraak meer
op het licht van de natuur: hij brandt lampen
dat is ongezelliger, ongezonder en bovendien
duurder. Segerstraale haalt brieven, die hij in
antwoord op de zijne van soldaten heeft ge
kregen. Het blijkt Inderdaad, dat zij blij waren
met wat nieuws waarop zij durven aangaan. „Ik
hoop dat het op dese manier over het heele land
aangepakt zal worden, want het heeft zin",
meent Segerstraale. Hij vertelt dan verder, hoe
hij tallooze bijeenkomsten in elkaar zet, met de
menschen achter de linies. „Vanavond moet ik er
weer op uit, eerst een eind per auto en dan per
slee met een paard. Ik deel dan materiaal uit
voor het maken Van die sneeuw jassen, die
iedereen hier noodig heeft, want elk oogenblik
kun je door zoo'n bombardement op je buik ge
dwongen worden, wij praten samen en verster
ken zoo het gevoel van gemeenschap, dat wij
juist nu zoo noodig hebben. Er is hier 'n enorme
sociale ontspanning, een sterke toenadering van
groep tot groep: De kunst zal zijn, om dat na
den oorlog te behouden, en daartoe moet je het
nu al aanpakken, opkweeken, verstevigen. Ik
zie dat niet alleen als een zaak van Finland,
maar, zooals ik al zei als een zaak van Scandi
navië. of wijder als een van al de kleine demo
cratische landen. Zij moeten de.geestelijke krach
ten opleveren, die ons straks voor een nieuw
Versailles, met nieuwen haat en nieuwe stommi
teiten, kunnen behoeden
Ik kan niet een tiende van ons gesprek weer
geven: het verloor zich tenslotte in verre verten,
zooals rook in den wind. Maar liet bracht even
verademing in een sfeer van gespannen gecon
centreerd zijn op vechten en nog eens vechten,
gelijk wij dat hier allemaal wezen moeten.
(Nadruk verboden.
Auteursrecht voorbehouden)
Geen onderwijzers bij de
Gemeentelijke Luchtbeschermings
diensten.
Circulaire van minister Van Boeyen aan de
gemeentebesturen.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
de volgende circulaire gericht tot de burgemees
ters:
Zooals u bekend is, genieten de onderwijzers,
die zich in werkelijken dienst bevinden, verlof
krachtens artikel 4 van het verlofsbesluit, even
eens zij, die zijn verbonden bij het reservekader
of op andere wijze militaire plichten vrijwillig
op zich hebben genomen. Beide groepen behouden
gedurende één maand het volle salaris, terwijl
daarna de militaire inkomsten met de burger-
wedde worden verrekend.
Toestand op Ameland wordt
nijpend.
Sombere vooruitzichten
Men meldt ons uit Hollum:
Onder strenge vorst heeft het hier Dinsdag deni
geheelen dag gesneeuwd, gepaard met harden wind.
Het wordt op Ameland steeds nijpender en de Wad
den worden zoo langzamerhand behalve dan enkele
geulen, die open blijven en den overgang over zee
beletten, zoo vol met ijs, dat men zich in Siberië
waant. Er begint hier gebrek aan vele artikelen te
komen en het is ondenkbaar, dat Ameland met de
voorziening van verschillende behoeften kan wach
ten tot de vaart openkomt. Velen, die zich tot dus
verre bij de zuivelfabriek te Hollum om brandstof
konden wendden, zien zich thans dezen weg afge-
sloten, omdat het bestuur in zijn jongste vergadering
I besloot, niet meer af te geven dan in beslist noodza-
Betreft het verplichte onderwijzers, dan wor- ïcelijlve gevallen, zooals voor zieken en ouden van
den de hun uitgekeerde bedragen en de wedden IjHU omdat men anders zeU gebrek aan ltolen
van hun plaatsvervangers door het rijk aan de krijgt.
Prins Bernhard in IJmuiden.
Precies half elf kwam Prins Bernhard heden
morgen met zijn gevolg op de Tegeltjesmarkt aan.
Aanwezig waren o a. de commandant der marine,
de adjunct-commandant, der marine, de comman
dant van de positie IJmuiden en de chef-staf van
de positie IJmuiden. De bemanningen van de in de
Visschershaven liggende marinevaartuigen waren
op het plateau opgesteld en werden door dén Prins
geïnspecteerd, nadat de officieren aan Z.K.H. wa
ren voorgesteld.
De Prins bracht daarop een bezoek aan een der
torpedobooten.
Na de inspectie der manschappen begaf de Prins
zich aan boord van dé in de Buitenhaven liggende
„Sumatra".
NAAR ZEE VERTROKKEN.
Woensdag zijn de trawlers: Gloria IJM 37 en
-Adelante IJM 19 naar zee vertrokken.
GLADHEID VEROORZAAKT AANRIJDING
Donderdagmiddag kwamen in de Snelliusstraat
door de gladheid van den weg twee luxe-auto's met
elkaar in botsing. Persoonlijke ongelukken hadden
niet plaats, maar beide wagens werden ernstig be
schadigd.
AANBESTEDING KAZERNEBOUW
Woensdag 28 Februari zal in de Dr. Huetschool
aan het Prinsen Bolwerk te Haarlem de bouw aan
besteed worden van een ltazernement voor IJmuiden
en wel het eerste gedeelte n.l. het maken van werken
in cementbeton.
Marktberichten en besommingen.
MARKTBERICHT.
(Vel-sche vischl.
IJmuiden, 15 Februari 1040 (A.N.P.)
Tarbot 1 1.301 1.20 per kilo
Tong 1 2.00—f 1.46 Idem.
Heilbot f 1.08—1 0.84 Idem.
Groote schol f 23 per 50 kilo.
Middel schol f 26 idem.
Zetschol 1 25 idem.
Kleino schol t 24—1 11 idem.
Bot f 12.50—1 12 idem.
Schar 1 8.50—1 7 idem.
Groote schelvisch 1 221 20.50 idem.
Middel schelvisch 1 22—f 21 idem.
Kleinmiddel schelvisch 1 24f 17 idem.
Kleine schelvisch 1 191 11.50 idem.
Groote gul I 13—1 9.50 Idem.
Wijting 1 8.90—1 5,90 idem.
Makreel 1 13—1 8 idem.
Versche haring 1 12—1 7.70 idem
Kabeljauw 1 70—1 39 per 125 kilo.
Vleet 1 1.70—1 1.40 per stuk.
Leng 1 12.50—1 1.70 idem.
Koolvisch f 1.041 0.16 Idem.
Bog 1 15—1 10 per koop.
BESOMMING.
Trawlers:
Eveline IJm. 115 1045 manden 1 6950.
Hercules IJm. 196 1000 manden 1 6760.
Knikker IJm. 4 290 manden 1 2470.
Kotters:
H. D. 18 f 270, T. H. 29 f 790.
AGENDA VOOR BEVERWIJK
DONDERDAG 15 FEBRUARI
Gebouw „Adrichem", Adrichemstraat: Lezing voor
de V. A. R. A., 8 uur.
Veilinggebouw „Kennemerland Breestraat. Bol-
bloemententoonstelling, 310 uur.
VRIJDAG 16 FEBRUARI
Luxor Theater, Breestraat: „Gestolen Leven" en
„De geheimzinnige luchtdienst", 8 uur.
Veilinggebouw „Kennemerland", Breestraat: Bol-
bloemententoonstelling. 1010 uur.
AGENDA TE HAARLEM
H e d e ri:
DONDERDAG 15 FEBRUARI
Frans Hals Theater: „Het dierlijke in den mensch"
2.30, 7 en 9.15 uur.
Luxor Theater: ..Goodbye -rnr. Chips" (geprolon
geerd) 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: „Het uur der vergelding slaal
voor iedereen", 2 en 8.15 uur.
Rembrandt Theater: „Hoera, ik ben papa" (gepro
longeerd) Op het tooneel: „The four Rythm Aces"
2.30, 7 en 9.15 uur.
Moviac: Nonstopprogramma.
Palestina Diorama's, Schotersingel 117a. Geopend
behalve Vrijdags, eiken werkdag van 35 en van
79 uur.
VRIJDAG 16 FEBRUARI
Stadsschouwburg:. Toorieelgroep „Het Masker"
'eugd", 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen des middags en des avond;-
Nieuw programma.
Palestina Diorama's. Schotersingel 117a Geopew
•ehalve Vrijdags, eiken werkdag van 3—5 en va;
7—9 uur.
gemeente- en de schoolbesturen vergoed,
Nu hebben verscheidene onderwijzers en on
derwijzeressen zich vrijwillig' voor andere, niet-
militaire diensten verbonden (luchtbescherming.
Roode Kruis e.d.). De artikelen 4 en 5 van
het verlofsbesluit zijn hier dus niet van toepas
sing. Deze personen hebben, indien hun voor
het verrichten van die werkzaamheden verlof is
verleend voor langer dan acht schooltijden per-
kalenderkwartaal, geen aanspraak op uitbetaling
van hun onderwijzersbezoldiging. Rijksvergoeding
voor deze jaarwedden of voor de wedden van
hun plaatsvervangers heeft dan ook niet plaats.
Het is den minister van onderwijs gebleken,
dat de hierbedoelde onderwijzers hun verbinte
nissen bij de luchtbescherming of het Roode
Kruis veelal hebben aangegaan zonder voor
kennis van hun werkgevers en zonder zich van
te voren behoorlijk rekenschap te hebben ge
geven van de consequenties van hun daad. Nu
deze hun duidelijk zijn geworden, wordt in vele
gevallen gevraagd, de verloven alsnog, krach
tens artikel 6. tweede lid, onder a van het ver
lofsbesluit, goed te keuren, opdat uitbetaling van
hun salarissen en rijks vergoeding daarvoor en
voor de kosten van vervanging kunnen geschie
den.
Mijn voornoemde ambtgenoot acht het niet
wenschelijik deze verzoeken in te willigen. Niet
in de eerste plaats omdat dit aanzienlijke uit
gaven ten laste van de begrooting van diens
departement zou medebrengen, maar voor alles
omdat deze uitgaven niet gemotiveerd zouden
zijn. Juist in tijden als deze, en ook in oorlogs
tijd is het dringend noodig, dat de kinderen
onder de hoede van hun onderwijzer blijven.
Zijn plaats is in de school en niet daarbuiten
hoe nuttig het werk op zichzelf ook is, dat Iiij
elders zou kunnen verrichten.
In verband met het vorenstaande moge ik u in
overweging geven, het onderwijzend personeel
niet als lid van den gemeentelijken luchtbescher
mingsdienst toe te laten of te handhaven.
Twee militaire vliegtuigen brachten196 kg.
anthvaciet. Aan petroleum is eveneens behoefte. Ver
schillende winkeliers zijn uitverkocht. Aangezien
tachtig procent der bewoners van het eiland op pe
troleumstellen kookt, is het begrijpelijk welk een
ramp petroleumnood voor het eiland zal worden.
Het kan nog wel een maand duren, voor de vaart
open is. Men hoopt echter, dat er spoedig hulp komt
en men acht het niet uitgesloten, dat er een boot
kan aankomen in het Amelandcrgat, tusschen Ter
schelling en Ameland.
Openbare scholen worden gesloten
In verband met den geringen voorraad brandstof
op Ameland hebben B. en W. besloten de openbare
scholen op het eiland van Maandag a.s. af te sluiten.
BRAND IN KANTOORGEBOUW TE
AMSTERDAM.
Gedeelte van trappenhuis en vliering door het
vuur vernield.
Woensdagavond omstreeks kwart over negen
heeft in een perceel aan de'Heerengracht 555, waar
in eenige kantoren en magazijnen van textielgoe-
deren'zijn gevestigd, een brand gewoed, welke een
ernstig karakter dreigde aan te nemen, doch door
het krachtige ingrijpen van de. brandweer spoedig
kon worden bedwongen.
Met twee stralen werd de brand bestreden. Een
werd door het trappenhuis gevoerd om de vuur
haard. rechtstreeks aan te tasten. De .andere werd
via den uitgeschoven Magirusladder over het dak
van het iets lagere aangrenzende perceel naar het
dak geleid, waaruit vonken en dikke rookwolken
naar buiten sloegen. Na ruim twintig minuten was
de strijd beslecht Behalve in het trappenhuis had
het vuur op de vliering huis gehouden. Deze is
grootendeels uitgebrand. Er bevond zich op dezen
zolder slechts wat waardelooze rommel, zoodat de
schade erg meevalt.. Het dak is vrij ernstig geha
vend. De zich op de bovenverdieping bevindende
magazijnen hebben hoegenaamd geen schade ge
kregen.
NOODLOTTIG ARBEIDSONGEVAL.
Dinsdag is bij het voormalige Weesperpoort-
station, dat thans in sloopershanden is. een
ernstig ongeval gebeurd, dat een 19-jarigen jon
geman het leven heeft gekost. Bij het wegdragen
van een zwaren balk, welke door drie mannen
werd getorst, struikelde de achterste man. Hij
viel en kreeg het gevaarte op het hoofd, waardoor
hij een schedelbreuk opliep. Gedurende hef,
transport naar het ziekenhuis is het slachtoffer
overleden.
Amstcrrlamscho Bank verlaagt het
dividend tot 4
Tn de vergadering van den Raad van Commis
sarissen der Amsterdamsche Bank N.V. is beslo
ten aan de eerlang uit te schrijven algemeene
vergadering van aandeelhouders voor te stellen
over 1939 een dividend uit te keeren van 4 pet.
(v. j. 5 pet) en f 87.553.94 op nieuwe rekening over
te brengen.
Aan de reserve is een bedrag van f 16.500.000,
ontleend, teneinde het effectenbezit, de deelnemin
gen en de vorderingen op debiteuren voor een zoo
danige waarde in de balans op te nemen, dat ver
liezen verder niet behoeven te worden geducht.
Techniek contra natuur.
IJs op rivieren groeit sterk aan.
Verwachting geldig van hedenavond tot mor
genavond ongeveer 19 uur.
Voor die kuststrook: Om het vriespunt tot
lichte dooi, meest zwaarbewolkt, eenige
sneeuw, matige tot zwakke meest noorde
lijke wind.
Voor het binnenland: matige vorst tot
lichte vorst des nachts, overdag lichte vorst
tot om het vriespunt, betrokken tot zwaar
bewolkt, eenige sneeuw, matige tot zwakke
meest noordelijke wind.
THERMOMETERSTAND.
Hoogste gisteren F 22
Laagste hedennacht F 28
Hoogste heden F 30
BAROMETERSTAND
Hedenmorgen 9 uur 764 m.M.
Neiging: Stilstand.
Opgaaf MAGAZIJN T BRILLENHU IS.
Kanaalstraat 86 IJmuiden
HOOG WATER TE IJMUIDEN
Vrijdag v.m. 7.56 uur; n.m. 8.23 uur.
Zaterdag v.m. 8.51 uur; n.m. 9.26 uur.
Zondag v.m. 9.59 uur; n.m. 10.42 uur.
BRAND IN EEN FABRIEKSSCHOORSTEEN
Hedenmorgen omstreeks half 9 zagen voorbijgan
gers plotseling een groote steekvlam opschieten uit
den hoogen fabrieksschoorsteen van de lakfabriek
der N.V. Korthals en Co., nabij den Willemsbeekweg.
Op de steekvlam volgden zwarte rookwolken.
Het bleek, dat het brandbare aanzetsel aan den
binnenkant van den schoorsteen in brand was ge
raakt. De brandweer kon eerst niet veel uitrichten
doordat de in de fabriek aanwezige brandkraan be
vroren was. Men begon daarom sneeuw in de onder
in den schoorsteen brandende massa te werpen. Even
later kwam er echter water, waarop, nadat men de
trekkanalen vol water had gespoten, het ergste leed
spoedig geleden was. Langzamerhand verminderde
de rook aan den top en spoedig kon de brandweer
inrukken.
HEEMSKERK
INBREKERS MAAKTEN TE VEEL LEVEN.
Ongewenschte bezoekers hebben een bezoek
gebracht aan den rijwielhersteller .J. v. V. aan
den Rijksstraatweg Zij maakten echter zooveel
leven dat de bewoners gewekt werden. De in
brekers moesten dan ook zonder buit overhaast
den aftocht bazen.
SANTPOORT
Tsbrckcrs zijn druk bezig de groote
rivieren onen te breken, maar als bet
zoo door blijft s-aan zullen zij den
strijd zeker verliezen, want wat, zij
aan den eenen kant van de ijsmassa afhalen
groeit aan den anderen kant dubbel zoo snel bij.
Als men den waterwaarnemer en de technische
ambtenaren mag gelooven, zal de Waal, als het
zoo doorgaat reeds voor Zondag weer voor Nijme
gen vastzitten. Eergisteren zat de Waal tot halfweg
AfferdenDeest, Dinsdag dreef zij reeds weer tot
Deest vol en Woensdag was zij volop bezig tot
Beuningen vol te drijven. Keulen seinde Woensdag
morgen nog 36 e.M. val, in Nijmegen was de rivier
gevallen tot 11.79 plus N. A. P. In den morgen sein
de Lobith 1/10 drijfijs, bij Nijmegen was de rivier
in den morgen met 1/6 drijfijs overdekt. In den
namiddag was dit reeds zoozeer toegenomen, dat de
•ivieroppervlakte met 1/3 tot 1/4 overdekt was, Ook
was in de late morgenuren bij Nijmegen stilstand
gekomen in den val dei- rivier, zij begon zeer gelei
delijk te wassen met 1 e.M. per uur, een gevolg van
het feit dat de Waal beneden Nijmegen meer en
meer dichtdreef. Ook kwamen berichten van boven,
dat van Duitschland uit over de grens weer drijfijs
afkwam.
Intusschen heeft men Dinsdag, toen de- rivier
boven Deest vrij was, nog alles in het werk gesteld
om te bergen wat er te bergen was. Van de vier
schepen, die in Nijmegen in de gevaarlijke positie
lagen in de invaart der voorhaven, zijn er haastig
drie naar de voorhaven van het Maas-Waalkanaal
gesleept.
De lichter, die door den ijsgang van Zaterdag op
den wal was gedrukt, heeft men niet uit zijn be
narde positie kunnen bevrijden en ook de „Nijme
gen V", die de vorige week zonk, ligt nog steeds op
den bodem der rivier. De Nijmeegsche steiger, die
nog steeds op de uiterwaarden zit, heeft men Dins
dag getracht met sleepbooten vanaf het ijs der
uiterwaarden in de open rivier te trekk.en. Men
heeft de bergingspogingen echter moeten opgeven,
de steiger zat muurvast op het ijs der uiterwaarden.
De veertien schepen bij Weurt, die door den ijsgang
achter den dam zijn geduwd, kunnen op het oogen
blik nog niet uit de moeilijke positie, waarin zij
verkeeren, worden bevrijd. Vier van de veertien
zullen misschien nog -in de rivier kunnen worden
gebracht; tien aken moet men echter door middel van
sleden over den dam in de rivier brengen, als de
ijsgang voorbij is.
IJsbrekers in actie.
Door den Rijkswaterstaat wordt met man en macht
gewerkt om de Waal weer los te krijgen. Bij de
vier ijsbrekers, die sinds Maandag oy de Waal bezig
zijn, de „Siberië", de „Jan Blanken", de „Christiaan
Brunigs" beide genoemd naar waterbouwkundigen
uit de 18e eeuw en de „Amstel", is er Woensdag
nog een vijfde bijgekomen.
De Waterstaat heeft op de Lek gebroken tot
Vianen om de vaart op het AmsterdamRijnkanaal
open te houden. Boven Vianen is het breken van
de Lek door de militairen overgenomen en zijn de
ijsbrekers begonnen, de RijnLek, die tot beneden
Arnhem zit, open te maken.
Men wil alles zooveel mogelijk in het werk stel
len, dat de scheepvaart zoo spoedig mogelijk hervat
kan worden. Morgen zal het vijf weken
zijn, dat de scheepvaart absoluut stil ligt.
HET ATTTO ONGELUK BIJ ROZENSTFTN
De gisteren bij hel auto-ongeluk nabij Rozensteinj
gewonde heer Schouw (men zie elders in dit num
mer) heeft hedenmorgen het ziekenhuis kunnen ver
laten. De toestand van den heer Warmerdam was
bevredigend.
De auto is bij het ongeluk zwaar beschadigd.
SCHAKEN
DE ACHTKAMP.
Woensdagavond is in het Amsterdamsche
Schaakhuis de vijfde ronde van den achtkamp
gespeeld. Landau, leed zijil eerste nederlaag in
dit tournooi tegen Schelfhout. De uitslagen
uiden
Kmoch—Prins 10
VeerkampPolak 10
Landau -ScheJtliuut 01
Swaneveld -Dc- Groot 01
De stand luidt thans:
1. Landau 4 pnt. (5), 2. Kmoch Vfc pnt. )4),
3. De Groot 3 pnt. (4). 4. Veerkamp 2 pnt. (4).,
5. Schefhout lVz pnt. (3), 6. Swaneveld 1 pnt. (3),
1. Prins 1 pnt. (4) en 8. Polak 0 pnt. (5).,
