spreiding der vacanties.
Je
KORT VERHAAL
NIEUWS IN 'T KORT.
Litteraire
Jr u t tee1- en i n gen.
(-3 vr0eg of laat met vacantie".
onderhoud mei den heet' L". R. I'. Baror.
li) een{{ eere-voorzittei' der Alg. Ned. Ver. voor
^'venliingenverkeer hebben wij gesproken over
f-eetndei r(jeei}nJ der vacanties of wel: de va-
bjj, betel e
>:T5'01 grayenhoff zette de groote voordeelen van
Sr" ^e^oen aan den nieuwen gang van zaken
jdsti),
Pleidooi om er bij voorkeur in het
voor- of na-seizoen op uit te trekken
uitstapjes naar de mooiste plekjes in Ne-
aldus de heer Krayenhoff. Meer dan ooit
hét zoo moeilijk en vaak onmogelijk is naar
nd te gaan, belangstelling voor. De Ne-
Spoorwegen, de A. N. V. V., de Vereeni-
"Onland te gaan, belangstelling voor. De Ne-
Ische Spoorwegen, de A. N. V. V., de Vereeni-
voor Vreemdelingenverkeer en Horecaf doen
rt de inenschen tot reizen, tot vacanties in
iï> bewegen. Maar dan behoeft men er, als
(f® nder kinderen op reis gaat, heusch niet per
'.Vij 0f Augustus op uit te trekken. Men is im-
.<-• i Nederlander, want dat ligt zoo in onzen
Lous onze reizen in de eerste plaats op com-
l Welnu, als men in Mei, in Juni en Sep-
o\(t K'V"r"0D reis gaat, dan zal er veel meer dan in de
''"I! zomermaanden gelegenheid zijn dat comfort
-krijgen; er is dan royaler hotelruimte beschik-
de tarieven zijn lager en men kan beter be-
worden, hetgeen natuurlijk tevens voor den
T^ihouder van belang is, want die geeft gaarne
%el mogelijk service. Een directeur van een der
;°\sie hotels aldus de heer Krayenhoff zeide
iuist gisteren: als iedereen aan de nieuwe rege-
wil meedoen, zullen wij U en de andere initia-
W-mers dankbaar zijn. Want als het publiek in de
ftels niet goed bediend wordt, moppert men.
Maar er zitten aan de zaak nog veel méér belang
de kanten.
'nenk eens aan de Spoorwegen, zegt baron Krayen-
(l Voor de Spoorwegen heeft de nieuwe regeling
M voordeel, dat zij het publiek veel beter kunnen
"tvoerên, vooral nu om militaire redenen steeds 1/3
1 van het materieel geblokkeerd is en nu telkens
«vele officieren en manschappen als verlofgangers
vervoerd moeten worden. Ook de Spoorwegen wil-
n het publiek natuurlijk zoo goed mogelijk bedie-
en dat gaat nu eenmaal niet. als elkeen binnen
erk van slechts enkele weken op reis gaat.
Iedereen moet derhalve medewerken en wij hopen,
dat allen, die met vacantie kunnen gaan wanneer zij
éjHen, zullen helpen door er buiten het volle sei-
aén op uit te trekken. Dit systeem moet rollen als
een „sneeuwbal", steeds meer menschen moeten gaan
meedoen. En, aldus de heer Krayenhoff, we hebben
reeds meer enthousiasme ontmoet dan we dachten,
ftat in het buitenland, ondanks allerlei pogingen
daartoe, nog niet gelukt is, komt nu hier tot stand.
groote publiek dient zijn medewerking te ver
enen: vrijwillig. Want we kunnen die particu
late vacantie-spreiding immers niet organiseeren.
Dit is nu eens een zaak van uitnemend algemeen be-
]an«, los van elke politiek of beginselen en ons be
roep op het Nederlandsche publiek zal zeker beant
woord worden. Van vele kanten is ons-dit gebleken
en ook tal van organisaties van werkgevers en werk
nemers betuigden ons reeds haar sympathie en
zegden daadwerkelijke medewerking toe!
Vele deelen van het land zijn van groote schoon
heid in het voorjaar. „Ik denk bijvoorbeeld aan de
bloembollen velden, Zuid-Limburg, ons Klein-Zwit-
«erland. dat in Mei op zijn schoonst is met al die
nuances in het groene landschap," zoo zei de heer
Krayenhoff.
Men denke ook aan de zeilsport. Vroeger kwamen
reeds in Mei de Engëlschen naar de Friesche meren
Wij doen hier nog veelte weinig aan zeilsport. Men
behoeft in 't geheel geen eigen boot te hebben. De
trein brengt U naar de meren en men huurt er een
boot om tochten te ondernemen. Vooral in Mei of ook
in Juni met de lange avonden.
Mei, de Meimaand, lente-hoogtij. Men bezoeke
dan de Zuid-Hollandsche eilanden en Zeeland en
vindt er het landschap, de rivieren, de zee wonder
schoon.... de Betuwe, welk een prachtstuk land om
in Mei te bezoeken, met de kersenboomgaarden in
bloei.
Kruis over de Veluwe als de dagen lang en mooi
zijn en aanschouw het wonder van den jongen aan
plant in het Nationale Park als er de herten schuch
ter te voorschijn komen. Ja, Nederlanders, trekt
in het voorjaar uw land in! Schenk aandacht aan de
vogels en hun broei, zooals in het duinenreservaat
bij Schoorl.
Breng een bezoek aan Vlieland, Texel en Ter
schelling, tal van verbindingen staan het reizend pu
bliek ten dienste. Overal in het land kan men het
voorjaar gaan ontdekken en genieten.
En in September, als de grootste zomerdrukte
voorbij is, make men een ontdekkingsreis in den
Wieringermeerpolder. hel meerendeel der Neder
landen weet nog niets of veel te weinig van de in
poldering der Zuiderzee. Men verlustige zich in het
schouwspel van het, binnenhalen der oogsten, men
bewondere er de vlotte en vlugge Amerikaanschc
wijze van werken in den landbouw Welk een nij
verheid heerscht er. hoe groot zijn er de schuren
hoe modern de koeienstallen. Wie belang stelt in der
landbouw ga ook in September naar Friesland en
Groningen, hij aanschouwe er tevens ons mooie
vee. In Drente bezoeke hij de turfontginningen, die
immers nieuw zijn voor de meeste Nederlanders, die
het eigen land nog ontdekken moeten.
Wie op reis gaat in Mei, Juni of September heeft
het bij zijn fiets- of wandeltochten ook lang zoo
warm niet als in den vollen zomer, hij vindt ruim
schoots. stilte en rust in de natuur, nu de kinderen
er geen groote drukte brengen en. schillen en
doozen minder dan ooit het aangenaam verpoozen
buiten bederven.
Alom in den lande is ook in September het reizen
een ongerepte vreugde. Zoo weet ik aldus baron
Krayenhoff tot besluit van zijn rondreis in gesprek
vorm dat Zeeland, inclusief Zeeuwsch-Vlaande-
ren, juist in September zoo machtig mooi is.
Wie boekjes en kaarten wil hebben van overal in
ons land. kan bij den A. N. W. B.. de locale V.V.V.'s
terecht, de Spoorwegen verstrekken alle gewenschte
inlichtingen. Er is. oók nog in September zoo véél in
ons land te genieten: de vennen in Brabant, de Gel-
dersche lustoorden, Twente, neen, baron
Krayenhoff raakt er niet over uitgepraat, maar zijn
volgende conferentie roept hem niettemin en nog bij
het afscheid herhaalt hij met klem zijn advies: neem
uw vacantie in Nederland in Mei, begin Juni of Sopt.
niemand zal er spijt van hebben en men bewijst er
zoowel zichzelf als heel de gemeenschap een dienst
mee, vroeg of laat gaat U tóch met vacantie: dus
waarom niet vroeg óf laat?
De verhouding der beide sexen.
Op conferentie van den Centralen Jeugdraad
besproken.
Onder groote belangstelling is te Utrecht een
conferentie gehouden, georganiseerd door den Cen
tralen Jeugdraad over het onderwerp „De ver
houding der beide sexen".
Dr. J. v. d. Spek wees op den belangrijken fu-
nesten invloed van den oorlog op de sexueele be
loving. In verband hiermede betoogde spr. de
noodzakelijkheid tijdig een sterke rem in het leven
te roepen.
Spreker memoreerde het groote belang, de kin
deren opgroeiend tot rijpere menschen, ver ver
wijderd van de flirt te houden en de moeder in
eon gezond gezinsleven tot voorbeeld, tot ideaal te
stellen. Tenslotte stelde spr. de noodzakelijkheid
van de eerbied in het licht. Sexualiteit is critiek
zonder eerbied. De eerbied adelt de sexueele sa
menleving en brengt den mensch op een hooger
niveau, aldus beter beantwoordend aan het schep
pingswerk.
De tweede spreker, dr. W. Banning, wees er op.
dat betrouwbaar feitenmateriaal ten opzichte van
sexueel wangedrag absoluut ontbreekt. Veel berust
op fantasie. De begrippen staan niet vast, wij zijn
zoo gewend te spreken over achteruitgang van de
sexueele moraal. Het is buitengewoon moeilijk een
onderscheid te constateeren tusschen het verleden
en het heden en aan de hand van positieve feiten
eer, conclusie te trekken.
Spr. schilderde de toestanden op het platteland
en m de groote steden, daarbij dieper ingaand op
de jeugdgroep van de middelbare scholen. Vervol
gens noemde spr. den funesten invloed van echt-
«fleidingen en de werkloosheid op het sexueele
j"en en in het bijzonder wijzend op der verderfe-
ben invloed van den oorlog. Een aanwijsbare ach-
eruitgang bij onze jeugd op dat punt is er volgens
spr. niet. Spr. wees op de gelukkige remmende en
«Eigende kracht, welke uitgaat van de jeugdbe
weging,
Bij de opgroeiende jeugd constateerde spr een
schreeuwende behoefte aan een grondige en nnod-
"Kehjke voorlichting. Concludeerend constateerde
mfw32? kanc* van de bestaande feiten geen ver
ontrustende achteruitgang op dit terrein.
er van achteruitgang sprake, dan valt de
«chold
op maatschappelijke toestanden en verhou-
%n en op de schuld der ouderen.
e matste inleider, prof. dr J. A. M. M. Kors.
Ofs op den grooten invloed van vbortplant.ingsin-
'jre' in hel menschelijke leven.
.os middags vond een interessante gedachten-
plaats.
De Haagsche spionnagezaak.
De overwegingen van het vonnis tegen ir. S.
De overwegingen waarop de rechtbank van Rot
terdam den vijftigjarigen F. W. J. H. P. S. wegens
spionnage veroordeeld, heeft tot vijf jaar gevange
nisstraf, zijn de volgende:
De rechtbank overweegt, dat het van alge-
meene beteekenis is, dat de plaats van legering en
verplaatsing van troepen en officieren in 's lands
belang geheim behoort te worden gehouden» het
geen te sterker klemt tegenover mededeelingen
aan een in oorlog zijnde- aan het eigen land gren
zende mogendheid, in een week van verhoogde in
ternationale spanning als die van 5 tot 11 Novem
ber 1939, terwijl de instelling van een geheimen
dienst vanwege het ministerie van defensie blijkens
haar aard reeds verzwegen behoort te worden,
hetgeen aan een man van de ontwikkeling van
verdachte, die zelf als officier in Duitschen krijgs
dienst is geweest, volkomen duidelijk moet zijn ge
weest, hetgeen trouwens ook blijkt uit een brief
van verdachte.
Verd. Raadsman heeft wel betoogd, dat daar
get. Daniëls bezwaar heeft gemaakt zich uit te
laten over objectieve waarheid der door verd.
gedane mededeelingen» niet bewezen is, dat ge
heimhouding door het belang van den staat ge
boden zou zijn, doch de rechtbank is van oordeel,
dat binnen het bereik van art. 98 ook berichten
Vallen, van welker waarheid de dader bij het over
brengen overtuigd is, ook al zou achteraf blijken,
dat zij niet of niet geheel juist zijn, omdat hij niet
temin door zoodanige mededeeling te doen omtrent
eenige zaak het belang van den staat, dat zwij
gen over zoodanige 'zaken vordert, in gevaar kan
brengen.
Ten aanzien van de scheepslijsten acht de recht
bank op grond van de door getuige van der Kooy
afgelegde verklaringen, alsmede door de wijze
waarop verd. zich de beschikking erover verwierf»
bewezen, dat verd. wist, dat geheimhouding door
het belang van den Nederlandschen staat was ge
boden.
Door het vervaardigen van filmcopieën heeft
verd. een' begin van uitvoering van een voorgeno
men misdrijf gemaakt. De voltooiing is niet tot
stand gekomen door de niet van den wil van ver
dachte afhankelijke omstandigheden, dat hij werd
aangehouden.
Mijnen-opvisrhdfeiist opgericht.
Op Texel is de Eerste Nederlandsche Mijnen-
opvischdiensl opgericht- Reeds lang bestonden
hiertoe plannen.
De gemeente Texel en twee polders zullen het
bedrijf financieren, terwijl het rijk de levensver
zekering betaalt.
Bij het opvissehen van mijnen maakt men van
twee motorvletten gebruik, waartusschen een groot
/angnet wordt gespannen. Het demonteeren van
de mijnen wordt overgelaten aan de Marine.
De V.V.V. juicht doze totstandkoming toe. want
nu vermindert het gevaar, dat de mijnen onhei!
zullen stichten Onmidöelijk na ontdekking van
de mijnen zal men er met het vangnet op uil
trekken.
NOTARIS A. J. HULSEBOSCH.
Naai wij vernemen is bij Kon. besluit als opvol
ger van wijlen den heer H. Fenseling. te Gennep,
als notaris benoemd de oud-inwoner van Haarlem,
de heer Ant. J. Hulsebosch, zoon van den bouw
kundige en aannemer G, Hulsebosch. De nieuwbe
noemde notaris was reeds verscheidene jaren can-
didaat-notaris te Gennep.
TENTOONSTELLING INZAKE BOLSJEWISME
EN GELOOFSVERVOLGING.
Maandagavond 22 April zal in de Groote Kerk
een Finland-Rusland-avond worden gehouden.
Sprekers zijn: Ds. E. Emmen. Herv. Predikant, ds.
T. Viitasaari. Finsch pred., dr. A. Dubois, res. veld
prediker uit Gouda, ds. W. Splïethoff. ,Ev. Luth.
pred., ds. W. F, Laman, Chr. Geref. pred. en ds. J.
W. Siertsema, Geref. pred. Het orgel zal worden
beseeeld door mej. N. A. M. Barbas.
Deze avond is bedoeld als inleiding voor een
tentoonstelling inzake bolsjewisme en geloofsver
volging, die van Dinsdag 23 April tot en met Vrij
dag 26 April in de bovenzaal van het Concertge
bouw wordt gehouden. Deze tentoonstelling wordt
georganiseerd door het Nationaal Verbond „Gods
dienst, Gezin, Gezag".
Revisie-verzoek in strafzaak tegen
ambtenaar.
In een strafzaak, die twee en een half jaar ge
leden voor de rechtbank te Amsterdam diende en
die daarna in Maart 1938 door het gerechtshof in
de hoofdstad werd behandeld, is Woensdag bij den
Hoogen Raad een verzoek tot revisie ingediend.
Deze zaak heeft, vooral in postale kringen veel
opzien gewekt. Het betrof hier n.l. een pos'tambte
naar, den vijftigjarigen C. J. L., die als ambtenaar
opzettelijk geld of geldswaardig papier, dat hij
in zijn bediening onder zich had, zou hebben ver
duisterd.
In het voorjaar van 1936 ontdekte men in de kas
van dezen loket-ambtenaar van het hoofdpostkan
toor te Amsterdam een tekort van f 2993.86. Er was
een anonieme brief binnengekomen bij den directeur
van het betreffende postkantoor, met drukletters
stond op het papier „kas L vertoont een groot
tekort".
Onmiddellijk werd een onderzoek ingesteld en
inderdaad bleek bijna f 3900 uit L.'s kas ver
dwenen te zijn. Met alle klem ontkende verd
„nooit had hij één cent ten eigen bate aangewend".
Hij opperde vele veronderstellingen: misschien had
iemand uit het publiek in een onbewaakt oogen-
blik kans gezien een greep in zijn kas te doen. Mis
schien ook had een zijner collega's van de gelegen
heid gebruik gemaakt. Er werd niets gevonden, dat
er op wees, dat verd. groote -of bijzondere uitgaven
had gedaan. Wel had hij al eens eerder een tekort
in kas gehad, doch dit had hij zelf aangezuiverd
Vei'dachte werd gedagvaard. Hij diende een be
zwaarschrift tegen de dagvaarding in, een be-
zwaarschrift. dat tot in hoogste instantie werd be
handeld, doch dat slechts tengevolge had, dat de
zaak naar de openbare zitting werd verwezen. De
rechtbank légde zes maanden gevangenisstraf op.'
Het Hof echter verdubbelde de straf en veroor
deelde den ambtenaar op 24 Maart 1938 tot een ge
vangenisstraf van een jaar.
Het cassatieberoep werd in Juni d.a.v. voor den
Hoogen Raad verworpen.
Thans is door mr. H. G. Th, Keune, namens den
ambtenaar een uitvoerig gemotiveerd revisie verzoek
ingediend.
UITREIKING IDENTITEITSBEWIJZEN VOOR
BENZNEDISTRBBUTIE.
Binnenkort zal, ter verdere voorbereiding van
eventueele distributie van motorbrandstof en
smeerolie, in Amsterdam worden overgegaan tot de
uitreiking van identiteitsbevyijzen aan houders van
motorrijtuigen en aan houders van benzine- en
benzolmotoren, dienende tot andere doeleinden dan
het voortbewegen van eij rij- of voertuig.
Omtrent de data en plaatsen van uitreiking zullen
de belanghebbenden een dezer dagen persoonlijk
in kennis worden gesteld.
Jantje's Ultimatum.
door HANS DE LA RIVE BOX.
E huisdokter was een klein, gemoedelijk
mensch met een buikje, gevoel voor humoi
en een kaal hoofd. Hij zat op de punt van
een stoei, had Jantje op z'n rechterknie ge
trokken en sprak met hem zooals men mag verwach
ten dal een huisdokter met een kereltje van vlei
pleegt te converseeren. Jantje's ouders stonden er
een beetje verlegen bij. Zijn vader had het kantoor
telefonisch la lei) weten dat hij een uur later zou ko
men en zijn moeder had iets van radeloosheid in
haar oogen. Deze blik was verklaarbaar, althans
voor andere moeders, want heU valt niet mee je-
oogappel aan het verstand te brengen, dat hel
noodzakelijk is een lepel wonderolie te slikken. De
situatie wordt oóg penibeler, wanneer het kind in
kwestie reeds bekend is met den smaak van dezen
dikken, doorzichtïgen .en kwalijkrielcenden drank.
Na een kwartier met Jantje gepraat te hebben,
veegde de dokter zijn bezweet voorhoofd af en Jan
tje schudde energiek van neen. Hij hield zijn lippen
stijf op elkaar en keek het fleschje met de vloeistof
vijandig aan.
„Met tact", wendde de dokter zich tot Jantje's
moeder, „is bij Jantje veel te bereiken".
„We hebben alles geprobeerd, dokter".
„Probeert u het eens met tact", zei de vader en
keek zijn spruit zuchtend aan.
„Ik moet nu weg", legde de dokter uit en wierp
een blik op zijn horloge. Hij sloot zijn instrumenten
tasch en reikte Jantje zijn hand. Maar Jantje's anti
pathie tegen geneeshteren was nog niet geluwd en
demonstratief stak'hij beide handjes in de zakken
van zijn rood gebreid broekje.
„Je bent niets aardig, Jantje", zei zijn moeder
„We zouden het met dreigementen kunnen pro-
beeren", zei zijn vader. „Maar men kan toch niet
boos -worden op zijn eigen kind".
Probeert u het nog eens", raadde de dokter aan
en liep de gang in. „Maar vooral met tact. Morgen
kom ik terug".
Na ongeveer al het speelgoed dat te koop is aan
hun zoon te hebben beloofd volhardde Jantje it
het dichthouden van zijn mondje. Zelfs een electri-
sche trein en een heele t'lesch zuurtjes oogstten geen
effect. Meneer was de eerste die opgaf.
„Maar lieverd, het i s niet zoo naar", zei mevrouw
die de wanhoop nabij was en ze goot een lepel vol
en deed of ze er van proefde. Vermoedelijk was deze
geste de tact waarop de dokter gedoeld had, want
ineens was Jantje vol aandacht.
„Moeder óók eten?" vroeg hij.
Mevrouw schepte nieuwen moed.
„Als moeder van die lekkere lepel eet eet Jantjp
dan óók een lepel?"
Jantje knikte.
Mevrouw haalde diep adem, sloot haar oogen,
bracht de lepel naar haar lippen, liet een hoeveel
heid ter grootte van een theelepeltje in haar keel
glijden, meende één oogenblik te zullen bezwijmen,
maar zette door en forceerde een lachje.
„Zie je wel, Jantje? Moeder vindt het heerlijk!
Nu jij".
Jantje schudde het hoofd.
„Vader ook!" commandeerde hij.
„Eh.hm.schrok meneer, maar een
dwingende blik van mevrouw bracht hem over het
doode punt heen en hoewel hij liever een week lang
niet zou rooken dan een druppel olie drinken, hij
liet zich vermurwen en tot groote voldoening van
zijn zoon nam ook hij een hapje.
„Nu jij!" zei mevrouw en trachtte streng te kij
ken, maar wederom schudde Jantje het hoofd.
„Wel met suiker", antwoordde hij en wierp een
verlangenden blik op den gevulden suikerpot.
Meneer en mevrouw zuchtten diep, wisselden een
blik, grepen naar de suiker en Jantje keek voldaan.
1 "„Eerst een h'apjê zóó", stelde hij diplomatiek voor,
„Tactvol zijn... mompelde meneer en Jantje's
moeder stopte zoonlief een eetlepel zoetigheid in
den mond. Jantje kauwde hoorbaar en ging wat ge
makkelijker zitten. Toen nam mevrouw een kloek
besluit, goot een paplepel vol wonderolie, tooverde
daar een torentje suiker op en hield het heele geval
ter hoogte van Jantje's neus.
„En nu mond open, slikken!" zei zijn vader streng.
—Even was het stil, toen rook Jantje aan de lekker-
ïij en schudde zijn blond kopje.
„Neen", zei hij op een toon, alsof hij enkele won
derolie heerlijk vond, „Jantje houdt niet van won-
dei'olie met suiker".
(Nadruk verboden. Auteursrecht voorbehouden)
(Berc.) Öp deze vergadering werd krachtig ge
protesteerd tegen het verbod van doorgifte van
het gesproken woord uit oorlogvoerende landen,
„een beknotting van vrijheid, die het Nederlandsche
volk onwaardig is". Aan het bestuur werd opge
dragen andermaal moeite te doen wijziging in dit
verbod te krijgen.
Enkele-mededeelingen werden gedaan over den
draadomroep; doordien overeenstemming met de
omroepvereenigingen werd bereikt, mag worden
verwacht» dat de radiocentrales binnenkort in staat
zullen zijn gedurende eenige uren per dag een
aanvullend Nederlandsch programma uit te zen
den, verzorgd door de omroeporganisaties. Voor-
loopig zullen ongeveer 220.000 radiocentrale-
luisteraars hierop aangesloten kunnen worden.
Hierna kwam ter sprake het ontwerp voor een
gedwongen luisteraars-bijdrage, zooals dat door
den minister van binnenlandsche zaken juist bij de
kamers is ingediend. Dit ontwerp, waarin naar de
meening van de vergadering groote onbillijkheden
voorkomen, werd krachtig bestreden.
Het bestuur werd opdracht gegeven alle maat
regelen te nemen, welke er toe kunnen leiden, dat
de aandacht der leden van Eerste- en Tweede
Kamer wordt getrokken voor de misstanden, die
van invoering dezer heffing het gevolg zullen zijn.
De 24-jarige G Brand uit Nijmegen is in de duis
ternis te Groesbeek van den weg afgeraakt en met
zijn rijwiel in een greppel gestort. De man heeft
daarbij den nek gebroken.
Een achttienjarige motorrijder, die Zondag
avond op den hoek van de Van der Pekstvaat en
den Heimansweg te Amsterdam met een autobus
van lijn B in botsing is gekomen en toen met zijn
motorrijwiel over den kop is geslagen, is aan zijn
verwondingen bezweken.
BOND VAN EXPLOITANTEN VAN
RADIOCENTRALES.
Te Amsterdam is in „Krasnapolsky" een zeer
druk bezochte ledenvergaderirig gehouden van den
Bond van Exploitanten van Radiocentrales
Op de letterkundige tijdschriften.
Zoowel in de oude Gids van deze maand als in
het jeugdige Criterium wordt aan twee proza
schrijvers. wier namen nog wel niet bij iedereen
bekend zullen zijn. doch wier werk de aandacht
trekt, een plaats ingeruimd.
J. Gans, die in Criterium het eerste hoofdstuk
van zijn roman „Mette, een Deensch meisje"
publiceert, heeft iets sprankelends in zijn ver
haaltoon. De verteller, door Gans ten tooneele
gevoerd, heeft Mette in Parijs ontmoet en zij
ziin samen gebleven. „In het begin spraken wij
geen enkele taal en onze verhouding was ideaal.
Na twee jaar konden wij elkaar verstaan, wij
spraken tenslotte zonder moeilijkheden en daar
om kregen wij niets dan moeilijkheden". Gans
levert een niet ongeestige variatie op het
hier onlangs nog aangehaalde oud-Chineesche
verhaal van den man, die bij den Schepper tel
kens de hem geschonken vrouw kwam terug
brengen om ze na korten tijd weer terug te ver
zoeken. daar hij noch mét haar. noch zonder
haar meende te kunnen leven. Zoo gaat het
Mette en haar vriend ook een beetje. ..Zij is een
stuk van mijzelf geworden. En nu ze zich pro
beert los te rukken, vrees ik dat ik het niet ver
dragen kan".
De climax geeft Gans al in het begin van zijn
verhaal; niet onhandig overigens, omdat daar
door de lezer al dadèlijk voor het geval ge
ïnteresseerd wordt; „Te bedenken, dat ik van
deze vrouw gehouden heb en nog houdt en
dat ik haar toch met evenveel liefde het. mes
tusschen de ribben gestoken had. Zij stond in
de portiek van haar atelier, naast den postzegel
winkel".
In „Angst" de eerste helft van het verhaal van
Jan van Oosterburg in De Gids opgenomen, en
dat op zwaarwichtïger wijze eenigszins parallel
loopt 'met dat van Gans, in zoover dat het de
onstandvastigheid der natuurlijke genegenhe
den tusschen man en vrouw in een voor velen
pijn doend licht stelt, wordt die pijnlijkheid wel
verzacht doordat hier Anton, de man, een evident
psychopaat is met een even duidelijken misdadi-
gen inslag, die hem ten slotte tot den moord op
zijn vrouw drijft. De schrijver doet hier een po
ging om datgene wat er in brein en ziel van
den man is omgegaan, in de perioden die aan
den moord voorafgingen en er op volgden, bloot
te leggen en geeft blijk fan een indringende fan
tasie in die materie doóh voorkomt niet, dat men
aan het fantastische te veel hangen blijft om
van de gansche voorstelling van zaken eenige
aestnetische bevrediging "te ondergaan. Het
vreemde blijft, dat men door de veel luchtiger
opgevatte Mette-historie van Gans meer ont
roerd zou kunnen worden dan door den moorde
naars ernst van Jan van Oosterburg.
De Kroniek der Nederlandsche Letteren in De
Gids van deze maand is door Antoon van Duin
kerken geheel gewijd aan de verschijning van
het nieuwe tijdschrift „Criterium", waarvan in
ons blad de vorige maand gewag gemaakt werd.
Van. Duinkerken verwacht van het nieuwe tijd
schrift niet veel meer dan achtereenvolgens Het
Getij, De Vrije Bladen, Forum en Werk geweest
zijn en keert zich in' zijn uitvoerige besprekin
gen hoofdzakelijk tegen de stelling die reeds in
1932 bij de oprichting van Forum geponeerd
werd, de opvatting namelijk, dat „de persoonlijk
heid het eerste en laatste criterium is bij de be-
.oordeeiing van den kunstenaar". Daartegenover
'stelt van Duinkerken, dat door de geheele litte
ratuur heen als het waarde-bepalende element
niet de persoonlijkheid van den maker, doch de
aesthetiek den doorslag gegeven heeft, en
knoopt daaraan een aantal lezenswaardige op
merkingen vast. Nu is het bij dergelijke con
troversen immer mogelijk dat men het in den
grond minder oneens met elkaar is, dan het op
pervlakkig schijnt, doch dat neemt niet weg dat
van beide zijden dingen gezegd kunnen worden,
die het onthouden waard zijn. Zoo kan men het.
bijvoorbeeld met Van Duinkerken's slotzin al
licht eens zijn, waar hij schrijft: „De kunste
naar heeft geen enkelen, plicht om als „per
soonlijkheid". buiten hetgeen hij schrijft, hoe
}~4oe sneller ze rijden, hoe meei
benzine er oerspild roordl
des le spoediger krijgen toe
benzin.e-dislribufie en dan
zou een paard ooor de a ulo
goede dienslen kunnen bewijzen I
ZACHTKS miDEH" 7UIN1E ZIIH MET BENZINE
dan ook, interessant te zijn. Hij kan omwille
tan zijn kunst den stelligen plicht hebben, zich
vooral niet- interessant te maken. Hij mag in den
omgang onderhoudend of saai, burgerlijk-
beleefd of landelïjk-ongegeneerd, spraakzaam of
stilzwijgend, attent of verstrooid, vurig of kalm
zijn maar wat hij schrijft weze ontroerend door
mooi te zijn. Hiermede begint alles en hiermede
houdt alles op."
Een aardig essay over den schilder Jan Steen
door Willem van Beek werd opgenomen in De
Stem van deze maand. Ons aller vriend en ons
aller nar noemde de schrijver den populairsten
der Hollandsche schilders en hij omkleedt die ti
tulatuur met welgelukte beschouwingen, al slaan
die dan ook meer op den mensch en de onder
werpen die hij behandelt dan op Steen's schil
derkunst. Willem van Beek, heeft zich met ken
nelijk plezier met Steen's werk bezig gehou
den en het stemt triest te lezen dat deze schrij
ver, kort nadat hij zijn stuk aan De Stem had
toegezonden, na een kortstondige ziekte te Delft
overleed.
De hoogst begaafde en in ons land veel gele
zen Vlaamsche schrijver Gerard Walschap heeft
het gewenscht gevonden zijn breken met de
Katholieke kerk op grond van haar bemoeienis
met zijn kunstproductie, te motiveeren in een
brochure die met den titel „Vaarwel dan" is uit
gegeven. Hij vertelt daarin wonderlijke dingen,
waarover wij ons echter wel zullen wachten te
oordeelen, daar ze per slot hoofdzakelijk voor de
bij zulk geval direct betrokkenen van belang
zijn. Het zou ons echter spijten zoo deze per
soonlijke aangelegenheden en hun openbaar
making van invloed zouden gaan worden op de
groote waardeering die de schrijver in ons land
geniet. Zijn romans- zal men als in hun soort
volmaakte litteraire kunstwerken dienen te blij
ven waardeeren.
Elsevier's van April geeft veel artikelen over
beeldende kunst. Van het litteraire gedeelte
memoreeren wij een korte schets „De Turksche
Schommel" door Elisabeth Augustin.
Naar aanleiding van een pas verschenen En
gelsch boek met herinneringen door den schil
der A. S. Hartrick bespreekt Dr. H, E. van Gel
der diens ontmoetingen met Vincent van Gogh
en Matthijs Maris' kennismaking met denzelf
den. Door Hartrick's boek met herinneringen ziet
de schrijver de legende bevestigd, dat de twee
merkwaardigste kunstenaars van Nederland in
de vorige eeuw met elkaar in aanraking geweest
zijn. Verder zijn artikelen over Multatuli-
portrefcten door Du Perron en kunstbeschouwin
gen door Hammacher en J. G. van Gelder nog
te vermelden.
J. H. DE BOIS.
Marktberichten en besommingen.
(Versche visch).
IJmuiden, 18 April.
Tarbot 106—100 ct. per K.G.
Tong 7661 ct. per K.G.
Heilbot 145—116 ct. per K.G.
Griet f 36—f 28 per 50 K.G.
Middel schol f 31—f 25 per 50 K.G.
Zetschol f 23.50—f 21 per 50 K.G.
Kleinschol f 22—f 13 per 50 K.G.
Schar f 12.50—f 9 per 50 K.G.
Tongschar f 29f 20 per 50 K.G.
Poontjes f 10f 15 per 50 K.G.
Kleinmïddel schelvisch f 31f 26 per 50 K.G.
Kleine schelvisch f 29f 18 per 50 K.G.
Groote gul f 21 per 50 K.G.
Kleine gul f 16.50f 15 per 50 K.G.
Wijting f 15—f 6 per 50 K.G.
Makreel f 6f 4.40 per 50 K.G.
Versche haring f 6f 3.20 per 50 K.G.
Kabeljauw f 82f 37 per 125 K.G.
Vleet f 1.15—f 0.50 per stuk
Leng f 4.80-f 1.40 per stuk
Koolvisch f 1.40f 0.50 per stuk.
Afslag 1181 kikten versche haring.
Besommingen
Trawlers:
Manden:
1400 Delft IJM 17 f 6970
1400 Norrha Maria IJM 6 f 6010
235 Schamrock IJM 129 f 3890
200 Uiver iJM 384 f 3450
1145 Cornelis IJM 15 f 5620
280 Prinses Beatrix IJM 117 f 3760
Kotter HD 2 f 770.
UITBREIDING VAN DE VLOOT VAN „DE DAAD"
Eenige dagen geleden meldden wij dat de Vis-
scherij Mij. „De Daad" twee trawlers heeft aan
gekocht. Naar wij thans vernemen zijn door
genoemde reederij aangekocht de „Ita" IJM. 22
en de „Corrie" IJM. 21, beide van de Noord
zee Expl. Mij. Over den aankoop van een derde
boot wordt nog onderhandeld.
VERTROKKEN TRAWLERS.
Woensdag is naar zee vertrokken Bruinvisch
IJM. 97.
CONTROLE VAN DE ALARMSIRENES.
Het Hoofd van den Luchtbeschermingsdienst
verzocht ons te melden, dat de automatiseerihg van
de alarm-sirenes van den Luchtbeschermingsdienst
wederom zal worden gecontroleerd.
Dit heeft plaats op Vrijdag 19 April van 9 tot 18
uur en zoo noodig op Zaterdag 20 April van 9—
13 uur.
Het geluid der sirenes behoeft dus geen ver
ontrusting te veroorzaken.
MARKTBERICHTEN.
Noteering van den 17en April 1940.
Spinazie per kist 5070
Andijvie per kist 6070
Raapstelen, 100 bos 23
Koolrapen per zak 1.50
Wortelen per K.G. 4
Bieten per K.G. 4
Aardappelen, klei per K.G. 47
Roode kool per K.G. 8
Savoye kool per K.G. 5
Uien per Kilo 23
Sla per 100 krop 46
Rabarber per bos 14
Pieterselie per bos 4
Selderie per bos 4
Peren per Kilo 1014
Brusselsch lof per Kilo 812
SANTPOORT
EMMABLOEM- COLLECTE.
Donderdag a.s. wordt hier ter plaatse de jaarlijk-
sche Emmabloem-collecte gehouden. Zij die hierbij
behulpzaam willen zijn, kunnen zich aanmelden
bij mevr. dr. A. de Groot-Schotman en mevr. Ol-
demen-Stoker.
MELK OP DE SCHOLEN.
In verband met het feit, dat in navolging van
andere gemeenten ook hier plannen bestaan melk-
voeding op de scholen in te voeren, wordt heden
avond in het Vereeniigingsgebouw der Ned. Herv.
Gemeente een propaganda-avond gehouden.
TOONEEL.
De tooneelvereeniging „Jan van Dommelen"
voert Zondag a.s. in „De Weyman" op het blijspel
„Millionnair tegen wil en dank" naar George Barr
door Jaap v. d. Pol. De rolverdeeling is: Robey
Smith, A. Soeters: Daesy, mevr. Holtmans; Mary,
mevr. Tabernal; Charley Stafford, J. v. Deelen;
William Harrison, A. Voogd; La Rosita, mevr. Nol;
Frank, A. H. de Vries; Mr. Swan en Mr. Plucky,
J. Dortmunt; Barbara Drew, Dolly v. Dommelen:
Piccolo, mej. Nol.