BEVERWIJK
literaire
K qntteekeningen.
BURGERLIJKE STAND
Prunus Serratula.
Straten die een goede beurt krijgen. Aantal werkloozen daaït nog Steeds.
En straten, die een goede beurt
noodig hebben.
De langdurige winter met z'n langdurige
vorstperiodes, zijn overdadigen sneeuwval en z'n
vele dooipartijen heeft van onze bestratingen
heel veel geëischt en toen eenmaal alle sneeuw
verdwenen was bleek, dat er op vele plaatsen
veel schade aan het wegdek was aangebracht. En
nu het lente is, beginnen we er zoo langzamer
hand aan, op verschillende plaatsen den boel te
herstellen.
Niet, dat dit ook niet zou zijn geschied wanneer
de winter lankmoediger was geweest. Daarvoor wer
ken we met het verbeteren van onze bestratingen
pu eenmaal heel systematisch, geheel in overeen
stemming wat te dien opzichte bij de gemeentebe-
grooting is aangegeven.
En daarom krijgen nu de Willebrordstraat, de
■Trompstraat en de Wijk aan Zeecrweg een nieuw
wegdek, iets wat heusch geen overtollige weelde is.
peze straten waren alle zeer slecht, maar nu krijgen
we een verharding van klinkerkeien in specie, een
verharding die feitelijk voor een asfaltdek niet onder
behoeft te doen. Men kent deze reeds van het Velser-
duinplein cn van eenige andere plaatsen in IJmuiden
en zij blijkt uitstekend te voldoen.
Bij de herbestrating van den Wijk aan Zeeërwej
maakt men van de gelegenheid gebruik, den rijweg
aan beide zijden iets te verbreeden. ten koste van de
voetpaden, die ongeveer een tegelbreedte zullen
moeten missen. Dit is een heele verbetering: de beide
rijwegen in dezen weg zijn uiterst smal, hetgeen men
het beste bemerkt wanneer een auto of rijtuig langs
het trottoir staat. Er blijft dan ternauwernood ruimte
over voor het rij verkeer om te passeeren. Een ra
dicale oplossing zou geweest zijn wanneer men de
dubbele boomenrij. verwijderd had en vervangen
door een enkele rij in het midden. De rijwegen had
den dan zeker 1 M. breeder gemaakt kunnen worden.
Maar dat komt later misschien nog wel eens.
Zoo krijgen dus eenige hoofdstraten van IJmui-
den-Oost een goede beurt. En hu zullen velen vra
gen: hoe staat het in oud-IJmuiden? In dit deel van
onze gemeente zitten thans vfele straten met een be
strating opgescheept, die feitelijk dezen naam niet
verdient. Het is meer een ont-strating. Oorzaak:
rioleeringswerk en het leggen van een kabel ten
dienste van het automatische luchtalarm. Het is
thans meer dan erg zooals de boel er uit ziet. In af
wachting van een definitieve verbetering heeft men
de opgebroken gedeelten maar wat dichtgelapt, met
het gevolg dat er thans uit de zandlaag iets te voor
schijn komt, dat schreeuwt om verbetering.
Door de omstandigheden zal dat niet zoo vlug gaan
als de directie van Openbare Werken het gewild had.
Voor het verbeteren van de straten in IJmuiden ge
bruikt men de klinkers, afkomstig uit de straten van
IJmuiden-Oost en door gebrek aan stratenmakers
vlot hef daarmee niet erg. Er komt dus weinig ma
teriaal beschikbaar en dat moet er toch in voldoende
hoeveelheid zijn voordat men in Oud-IJmuiden kan
beginnen. De bewoners van de opgelapte straten zul
len dus nog wat geduld moeten hebben.
Het oude moet voor het nieuwe wijken.
In Velsen wordt thans druk gewerkt met het aan
leggen van den weg die den Stationsweg met den
Rijksweg nabij Meervliet moet verbinden. Deze weg
loopt dwars door den tuin achter het gemeentehuis,
langs de Ned. Hervormde pastorie en vervolgens
dwars door het land langs den Driehuizerkerkweg,
dat zooals men weet deels een dépendance van Vel-
serbeek, deels bouwterrein wordt- Voor dezen nieu
wen weg moet heel wat ouds wijken. In de eerste
plaats 't bekende huisje, sedert vele jaren bewoond
door de Vries, ex-boschwachter van Velserbeek,
thans „pluimgraaf van het gemeentelijke pluimvee,
kalkoenen, duiven, eenden, ganzen, zwanen, fa
zanten enz., dat vrij of in kooien rondloopt in den
hertekamp, de volière enz. Velen zullen dit pitto
reske huisje met eenigen weemoed zien verdwijnen.
Ook het huis vroeger bewoond door wijlen den heer
Gonnermann, later door den agent van politie Maas
wordt met den grond gelijk gemaakt, want pok dit
huis staat den weg in den weg. Men weet, dat er
ten aanzien van dit deel van Velserbeek nog meer
plannen zijn, waardoor er nog meer antiquiteiten
zullen moeten verdwijnen. Het witte huisje bij het
hek is nu het derde boschwachters- of boschwer-
kershuis dat wox-dt afgebroken. Het eerste stond
midden in het hout aan den kant waar thans de Ver-
Loren van Themaatlaan te vinden is, het tweede
stond dicht bij den Stationsweg en was met een
smal, dicht begroeid pad daarmee verbonden.
Er heeft ook hier heej wat ouds plaats moeten
maken voor het nieuwe. Wat trouwens heelemaal
niet vreemd is in een zoo snel groeiende gemeente
als de onze.
KINDERMEIFEEST DER S.D.A.P.
Het kinderfeest, dat door de Soc.-Democratische
Vrouwenclub wordt georganiseerd begint 's mor
gens 9 uur met een wandeling door Rooswijk. De
kinderen komen bijeen bij de halte Hoogovens.
Des middags gaan de kinderen in samenwerking
met ae afdeeling IJmuiden der G.D.V.C. onder
geleide naar Thalia. De bussen vertrekken om 1
uur van Schulpen.
Alle kinderen van 6—13 jaar van leden van
S.D.A.P. en moderne vakbeweging kunnen aan
het kinderfeest deelnemen als zij zich vóór 25
April opgeven bij mevr. Eckhard, Corverslaan
76, mevr. Martens, Schulpweg 25 en mevr. San
ders, Watervlietstraat 27.
BRANDJE IN VELSERBEEK.
Door de politie is een brandje gebluscht, flnt-
s£aan in een boschje van Velserbeek. Naar de
stichters van het brandje wordt een onderzoek
ingesteld.
WIELRIJDSTER AANGEREDEN.
Op den Zeeweg (IJmuiden-Oost) is de 26-ja
rige wielrijdster P. wonende te IJmuiden, aan
gereden door een auto, bestuurd door B., even
eens wonende te IJmuiden. Deze aanrijding is
vermoedelijk ontstaan, doordat een jongen tegen
de wielrijdster aan liep. waardoor deze op het
middengedeelte van den weg kwam. Het ongeluk
liep echter goed af
EEN 11-JARIGE BRANDSTICHTER.
Een jongen van 11 jaar, wonende in IJmuiden
werd er op betrapt, dat hij een brandje stichtte
in de duinen nabij de Visschershaven. Het
brandje werd door de politie gebluscht.
Het aantal werkloozen, dat op 13 April j.l. nog
1107 bedroeg was op 20 April al weer gedaald tot
1021. Sedert een einde kwam aan de vorstperiode
kon het tot nu toe elke week een vermindering
van het aantal werkloozen geconstateerd wor
den. Sedert de daling begon is de werkloos
heid al met bijna 50 pet. verminderd.
Geheel werkloos waren op 20 April dus 1021
arbeiders, waarvan 988 mannen boven 18 jaar.
25 mannen onder 18 jaar, 7 vrouwen boven en 1
vrouw onder 18 jaar.
Het aantal ingeschreven werkzoekenden be
droeg 1396 (1476) nl. 150 (156) bouwvakarbei
ders, 116 (131) metaalbewerkers, 24 (27) hout
bewerkers, 12 (13) landarbeiders, 169 (183) ha
venarbeiders, 210 (234) visschers, 18 (19) kan
toorbedienden, 502 (516) losse arbeiders en 195
(197) in overige beroepen. Verder 30 (31) man
nen ander 18 j., 12 (11) vrouwen boven en 1 (2)
vr.onder 18 j.
In een gesubsidieerde werkverschaffing waren
geplaatst 223 (223) arbeiders
V. Z. V.-BRIDGE-DRIVE
Op Zaterdag 27 April organiseert de P. en P. C.
van de Velser Zwemvereeniging voor de leden en
donateurs een bi-idge-drive, waarvoor fraaie prijzen
beschikbaar zijn gesteld. Aanvang van de wedstrij
den 8 uur in Hotel Kennemerhof aan het Kennemer-
plein.
EXAMEN R.K. NAAISCHOOL.
Zaterdagmiddag cn gisteren werd een aantal leer
lingen van de R.K. Naaischool te IJmuiden-Oost
het examen voor costumière afgenomen. Tien can-
didaten namen aan het examen deel, allen slaagden,
n.l. E. van Rijn. A. Heilig, P. v. d. Pieterman, M.
Vink, M. Post, B? Warners, A. Knapen, T. de Graaff,
T. v. Veen en M. van Kaam.
WEGEN IN EN OM „DE KIKVORSCII".
Gisteren werd in het openbaar aanbesteed het
aanleggen van wegen in en om het terrein, ge
naamd „De Kikvorsch" te IJmuiden, gemeente
Velsen, overeenkomstig bestek no. 148, dienst
1940, van het bedrijf Openbare Werken. Ingeko
men waren 9 biljetten als volgt: 1. N.V. Bouw
en Expl. Mij. „Santpoort", Santpoort f 32772,00,
2. Fa Joh. Dienaar en Zonen, IJmuiden f 35600,00,
3. G. den Adel, Velsen f 36500,00, 4. Fa. Bos-
land en Gortemulder, Assendelft f 39797,00, 5. G.
Hulsebosch, Bloemendaal f 42356,00, 6. Aanne-
mings Mij. de Moei en Hermes N.V., Alkmaar
f 43900,00. 7. Fa. H. Bunschoten en Zoon. Sant
poort f 45088,00, 8. N.V. de Geruischlooze Weg,
Heemstede f 45200.00, 9. A. J. de Later, Oegst-
geest f 45500,00.
De gunning is aangehouden.
EEN VERDIENDE BELOONING!
Het Deensche stoomschip' Energie, 990 br. t., van
de reederij Alfred Petersen te Marstal, dreef in het
laatst van het vorige jaar gedurende twintig dagen
met averij op den Atlantischen Oceaan rond. Kort
daarna slaagde men er in onder noodzeilen een ha
ven binnen te loopen. Onlangs werd aan ieder lid
der bemanning door de Assuradeuren een zilveren
sigarettenkoker aangeboden met op het deksel een
teekening gegraveerd van het schip, varende met
noodzeilen geheschen. Aan den binnenkant van de
koker stond nog gegraveerd: „Uit dank voor betoon
de zeemanschap".
BEKEND SCHIP VERGAAN.
Dezer dagen is aan de Zuid-Oostkust van Enge
land het Britsche stoomschip Mersey na een hevige
ontploffing gezonken, waarbij 9 leden der beman
ning gered konden worden. Twee hunner bezweken
.echter aan hun verwondingen.. Elf man, w.o. de ka
pitein worden vermist.
Het betreft hier een schip, dat verscheidene reizen'
ih den Goole-dienst tusschen Amsterdam en die
haven gemaakt heeft.
Het schip mat 1937 br. t. en behoorde toe aan de
London Midland Scottish Railway (Associated
Humber Lines) te Goole.
SCHEEPVAART N. R. WATERWEG.
In de afgeloopen week kwamen 30 zeeschepen den
■Nieuwen Rotterdamschen Waterweg binnen tegen
57 schepen in de voorafgaande week.
VLOOTUITBREIDING.
Ter vervanging van het onlangs door een mijn-
ontploffing verloren gegane Nederlandsche stoom
schip Ameland. 4537 br. t., heeft de reederij van dit
schip, de Stoomvaart Mij. „Rotterdam" (directie
Wm. Ruys Zn.) te Rotterdam, aan de Scheeps
werf Van der Giezen Zn. te Krimpen a. d. IJsel
de bouw opgedragen van een vrachtmotorschip van
circa 9000 ton draagvermogen.
Na het vergaan van de Ameland bestond de vloot
van genoemde reederij nog slechts uit één schip,
n.l. het stoomschip Marken, dat in 1937 gebouwd
werd en 5719 br. t. meet.
Keimeinerland sluit liet seizoen.
Met Westerman Zoon.
Dc Rederijkerskamer „Kennemerland" zal
Donderdagavond haar laatste tooneelvoorstel-
ling geven in dit seizoen. Zij zal een opvoering
geven van het tooneelspel in drie bedrijven
„Westerman en Zoon" door Christien van Bom
melKouw en Henk Bakker. Ongetwijfeld mag
dit tooneelwerk als het beste wox-den aangemerkt,
ooit door dit tweeetal geschreven. De hoofdrol in
dit stuk wordt gespeeld door mej. Busquet uit
Haarlem, die als gast aan deze uitvoering haar
medewex-king zal verleenen.
Vroeger heeft, deze bekende en geroutineerde
Haarlemsche dilettante „Kennemerland" meer
malen geassisteerd en aan dit optreden bewaren
velen nog altijd de meest aangename herinnerin
gen. ongetwijfeld zullen Donderdagavond tal-
ï-ijke Kennemerlander.s nog eens van haar spel
willen genieten, dit te meer, omdat deze rol als
het ware voor mej. Busquet geschreven kon
zijn.
De rolverdeeling ziet er als volgt uit: Martha
Westerman, mej. Busquet, Jos, haar zoon. de
heer P. Fiege; Aimee, zijn vrouw, mevr. M. Hof
landVellekoop; Landschat, kunstschilder, de
heer A. Wegman; Max Holdert, de heer P. Stee-
vens H.Azn., Annie, dienstbode, mej. M. Smits,
Hansen, procuratiehouder, de heer P. Steevens
H. Az. (d.); Miep Revexxs, typiste, mej. A. Lind
ner; Van den Berg, verkooper, de heer L. Prijs;
Heemsti-a, verkooper, de heer D. Hofland; Juf
frouw De Groot, chef, mej. L. Nieuwenweg; Du
Bree, chef, de heer C. Reehorst; Wevers, chef, de
heer L. Prijs (d.).
De regie is in handen van den heer T. Bouw
meester.
Wat de tuinders krfgen.
Noteering van de groentenveiling.
Spinazie per kl. kist 4668.
Spinazie per gr. kist f 100140.
Sla per 100 krop 2l/s—8..
Sla per 100 K.G. 16—18.
Rabarber per bos 48V2.
Raapstelen per bos 2'/23.
Radijs per bos 23^4.
Prei per K.G. 4—11.
Uien per K.G. IV2—2V2.
Witlof per K.G. 6—11.
Waschpeen per K.G. 37.
Breekpeen per K.G. IV22,/z
Gele kool per K.G. 35.
Roode kool per K.G. 58
Langs de Lijn.
Programma van de Radiocentrale.
Woensdag:
Lijn I: 8.00 Hilversum I.
Lijn II: 8.00 Hilversum n.
Lijn III: 8.00 Keulen. 10.20 Diversen. 10|p0 Parijs,
11.05 Diversen. 1T.2Ö Parijs, 12.05 Divex'sen, 12.20
Bx*ussel Ned. 2.20 Keulen.' 2.50 Londen Reg. 3.35
Duitschlandsender of diversen. 4.2Ö Parijs. 4.35
Londen Reg.. 5.20 Parijs. 6.20 Londen Reg. 7.50
Diversen. 8.20 Brussel Fransch. 10.20 Brussel Ned.
10.35 Keulen.
Lijn IV: 8.00 Brussel Ned. 9.20 Diversen. 10.35
Londen Reg. 12.05 Natioxxaal programma. 9.20 Lon
den Reg. 10.20 Nationaal programma.
Lijn V: 8.00 Brussel Ned. 9.20 Diversen. 11.05
Londen Reg. 12.50 Brussel Ned. 2.20 Nationaal
programma. 4.20 Pax'ijs. 4.35 Londen Reg. 7.40 Na
tionaal programma. 8.20 Londen Reg. 8.30 Keulen.
7.008.00 Eigen gramofoonplatenconcert.
COLLECTE VOOR LIJDERS AAN VALLENDE
ZIEKTEN.
Op Zaterdag 18 Mei zal een bloempjesdag ge
houden worden ten bate van de Vereeniging voor
lijders aan vallende ziekten (Haarlem en Heem
stede)
Collectanten kunnen zich aanmelden bij mej.
G. Hoogvorst, Adrichemstraat 57 en R. van
Wijngaarden, Heemskerkerweg 298.
Als de scholen bezet worden.
Zorg voor de leermiddelen.
In verscheidene plaatsen is de ervax-ing opge
daan. dat bij onverwachte vordering van
schoolgebouwen door de militaire overheid het
onvoorbereid vervoer der leex-middelen groote
schade daaraan heeft veroorzaakt, om dat daar
voor geen behoorlijke emballage bij de hand
was. De tegenwooi'dige omstandigheden brengen
nu eenmaal mede, dat met de mogelijkheid van
onverhoopte ingebruikneming van schoolgebou
wen voor militaire doeleinden steeds rekening
dient te wordexx gehouden. Om alsdan de i'isico
van onnoodige schade te octgaan en wanoi'de te
voorkomen, wox'den door de gemeexite en de be
sturen der bijzondere scholexx op eigen initiatief
eexi aantal kleine boekenkisten aangeschaft. Deze
zullen reeds thans ter beschikking van de scho
len worden gesteld voor eventueele berging en
vervoer van de leermiddelen.
Aangezien dit materiaal later weer collectief
zal kunnen worden verkocht, brengt deze voor
zorgsmaatregel slechts geringe kosten mede,
welke ruimschoots opwegen tegen het risico van
niet verpakt vervoer en opslag. Van bevoegde
zijde vernemen wij. dat het treffen van dezen
eenvoudigen vooi"zorgsmaatregel eveiïzeer in
rustiger dagen zou zijn geschied. Zij houdt
geenei'lei verband met den oogenblikkelijken
toestand en er is niets, dat wijst op een weldra te
verwachten legering van militairen in onze
schoolgebouwen.
Muziekhandel in de Begijnestraat.
De Beverwijksche Muziekhandel, die tot nu toe
aan den Romerkei-kweg gevestigd was, is overge
plaatst naar Begijnestraat no. 25. De groote étalage
geeft het publiek ruimschoots gelegenheid een
denkbeeld te kx-ijgen van de uitgebreide collectie
muziek-instrumenten, die een belangrijk deel uit
maakt van den winkelinventaris. De zaak heeft
trouwens een niet onbelangrijke uitbx-eiding onder
gaan. Men kan er ook terecht voor radiotoestellen,
stofzuigers en alle denkbare electrische apparaten.
Het interieur van den winkel ziet er gesoigneerd
uit. Het spreekt vanzelf, dat ook de „radiodokter"
aan het nieuwe adres spreekuur houdt.
WIJK AAN ZEE
DE DRIEKLEUR OP DEN TOREN.
Evenals in andere kust- en grensplaatsen reeds
is geschiedt, zal op hoog bevel de top van den
gemeentetoren te Wijk aan Zee worden voorzien
van de nationale kleuren, welke des nachts door
een schijnwerper worderi verlicht.
HEEMSKERK
RAADSVERGADERING.
Er wox-dt een openbare 'vergadering van den
Raad der gemeente Heemskex-k gehouden, op
Woensdag 24 April 1940 ten 14 ure.
De agenda luidt:
1. Vaststelling notulen.
2. Vaststelling vex-ordening heffing opcenten Ge-
meentefondsbelastirig.
3. Goedkeuring rekening Burgerlijk Armbestuur
over 1938.
4. Wijzigixig Gemeeritex-ekening 1938,
5. .Wijziging Gemeentebegrooting en begrooting
Burgerlijk Armbestuur over 1939'.
6. Vaststelling voorschot op de gemeentelijke
vex'goeding over 1940 en van de vex-goedïng, be
doeld in art. 101 der L.O. wet 1920 over 1937.
7. Vaststelling Kohier Vuilnisophaaldienst. 1940.
8. Vaststelling wijziging-Straatverlichtings-Con-
tract.
9. Vaststelling reohtspositie-regelïng Gemeen
teveldwachter.
10. Vaststelling wijziging rechtspositie-regeling
ambtenaren.
11. Ingekomen stukken en mededeelimgen.
R. K. VOLKSBOND.
In het R. K. Parochiaal Vereenigingsgebouw hield
de afdeeling Heemskerk van den R.K. Volksbond
een ledenvergadering onder leiding van den heer
A. Zuurbier.
Bij de opening uitte de voorzitter er zijn vreugde
over, dat de afdeeling nu haar eigen vergader-
gebouw weer heeft.
Hierna werd medegedeeld dat de afdeeling zich
ruim 200 reglementen heeft aangeschaft welke aan
de leden zullen worden uitgereikt.
Tot afgevaardigde naar den Centralen raad wer
den benoemd de heeren A. Zuurbier en C. Zonne
veld.
Aan de v. Schaik-actie werd flink deelgenomen,
ruim 250 „thei'mometex-s" waren geplaatst.
Bij ontstentenis van den initiatiefnemer, den heer
Brasser, werd door den heer De Wit een en ander
HAARLEM 22 April 1940.
Bevallen: 19 April, L. KieftMooij, z.; H. M.
Friethof fCliteur, z.; J. W. C. C. HurkmansBak
ker, z.; 20 April, A. C. Koenenvan Dam, z.; M. E.
A. ZwartBuurman, z.; J. G. VermeulenVoete
link, d.; A. M. WijdeveldTönis, z.; H. Schoorl
van Galen, d.; 21 April, J. Vissei-Kamminga, d.;
Th. C. Kuijper-Nieste, z.; J. H. MettenGroen, d.;
22 April, A. de Jong—van Zomeren, d..
Overleden: 19 April, R. A. Witte, 58 j., Kamper
laan; Ph. van Dusschoten, 84 j., Brouwersstraat;
20 April, C. L. E. J. Dekker, 85 j., Westerhoutpark;
21 .Api'il H. M. J„ 3 m., d. v. H. H. Teeuwen, Sophia-
plein; M. S. Schai-pffHolster, 51 j., Prof. v. d.
Waalsstraat.
THEUN DE VRIES. De Freule.
Arnhem, Van Loghum Slaterus.
De novelle „De Fx-eule" zegt de colophon
begonnen in 1937 en in 1939 voltooid, maakt deel
uit van de kroniek van het geslacht Wiarda, waar
in voorts nog de novelle „De Bijen zingen" en de
'omans „Stiefmoeder Aarde" en „Het Rad der For
tuin" vex-schenen zijn.
Daarvan werd een en ander reeds vroeger hier
besproken. „De Freule" is een geheel op zich zelf
staand verhaal, en als zoodanig een klein kunst
werk, dat men genieten kan ook zonder dat men
de vroegere boeken over de Wiarda's kent. Al zou
den wij niemand de lectuur van die hierboven op
gesomde boeken willen ontraden.
Want Theun de Vries is in de boeiende Friesche
familiekroniek een eersterangs schrijver gebleken,
van wien zinsbouw en woordkeus een volstrekt
eigen stempel dragen. Zonder eenige precieusheid
in zijn techniek te vertoonen draagt hij zijn inzicht
en vex-beelding op den lezer over en wat in zijn
voorstellingen boeit wordt ondex-steund door een
schrijfstijl, die alle gemeenplaats uit den weg gaat,
sterk van taal is en voortdurend boven het x-outine-
werk blijft staan. Hij is daarin verwant aan een
schrijver als Van Schendel, terwijl de sfeer die zijn
verhaal schept weer geheel zijn eigen is; bewoge-
ner, actiever en robuster dan die van den ouderen
kunstenaar.
Genoeg dus om de lezers, die zich ook voor het
kunstgehalte van hun lectuur interesseeren, de
Freule in handen te spelen. Maar ook wie daar
overheen leest en voor wie slechts de spanning der
gebeux-tenissen in aanmerking komt wordt naar
genoegen bediend. Want in De Freule heeft De
Vries een type gescihapen dat, in de omraming
eener oude familiekroniek, de trekken vertoont
van een door de moderne psychologie gaarne be
schouwde figuur: die eener verdrongen liefdes-
behoefte bij een wellicht overgezond menschen-
kind, welke behoefte zich bij tijden in hardheid,
wreedheid en geveinsde onverschilligheid pleegt te
uiten en bij duurzame onbevredigdheid in demen
tie eindigt.
Minne Wianda, een boer op eigen grond uit het
sterke geslacht der Wiarda's, die zich door hard
werken, handige transacties in geldzaken en een
onbuigzamen wil tot Heer van een State heeft
opgewerkt, heeft geen zoon aan wien hij zijn nieu
wen staat kan nalaten. Zijn vrouw stierf en liet
hem slechts twee dochters na, Hester en Bely,
gansch verschillend in wezen en gedrag. Hester is
hem het liefst: zij is wild, sterk en spox-tief als een
jonge, en Minne voedt.haar op als een sterken
knaap, die eens hem het werk uit handen kan en
mag nemen, als dat haar lot moet zijn. Bely heeft
niets van haar zuster. Bij haar overheerscht het
vrouwelijke in haar wezen. Zij spint en mint het
huiselijke werk, in haar gang is de zacht buigende
lijn, zijn de fluweelen vox-men, zichtbaar van wie
voor het moederschap gebox-en schijnen. Hester en
haar vader zien een beetje op haar neer, laten
haar haar gang gaan. De jongens in den omtrek
zijn voor Hester bang en mijden de State. Nu en
dan bezoeken de meisjes bij feest of kennismarkt
het dorp, doch verdere relaties worden niet aan
geknoopt. Hoe en vanwaar de verandering over de
State valt, niemand die het weet en die het wel
weet wil niets zeggen, maar als de Augustusmaand
en de Franeker markt voorbij zijn verwacht Bely
een kindje.
Hester, die langzamerhand door haar optreden
én regeling der zaken den naam van de Freule in
den omtx-ek gekregen heeft, is woedend over de
schande, het Huis aangedaan, en nog meer over de
hardnekkige zwijgzaamheid der zuster. Maar tege
lijkertijd bespeurt men in haar gedrag een verbe
ten jaloezie, die het begin is eener zelfvernieti
ging, als gevolg der buiten haar wil verdrongen
natuurkracht.
Aanvankelijk uit zij zich op een wijze die haar
omgeving bevreemdt: zij geeft haar zox-gen aan
het kind van Bely met alle kracht en macht waar-
over zij beschikt. Uitzonderlijk "als gebeurtenis,
doch prachtig-boeiend geschx-even, is in deze no
velle de episode waarin zij met het pistool in de
vuist den dorpsprediker in de volle kerk dwingt,
het kind zonder vader te doopen. Het kind zal
Justus heeten..
Als hij nog klein is sterft Bely, zijn moeder, aan
een pestilentie, die het land teistert. Hester voedt
den leergierigen knaap op en laat hem door een
huisleex-aar onderwijzen in alle wetenschappen die
een toekomstig geleerde van dienst kunnen zijn.
Justus' hart trekt naar de wereld der' beroemde
universiteiten: hij wil naar Parijs, naar 'Padua,
kennis vergaren. Hester vindt alles best, doch als
zij hem op een feestavond bij naburige boeren
betrapt, tei-wijl hij met een schattig, frisch meiske
van zijn leeftijd aan het kouten en dansen is en
die twee elkanderblijkbaar best verstaan, breekt
er iets in Hester, die zich plots haar ouderdom en
vergeefschen arbeid bewust wordt, waardoor haar
verstand beneraid raakt in een verdooving, waar
uit zij niet meer ontwaken zal.
Al heeft de lezer nu de roode draad in handen,
die door deze novelle gespannen isvan vele
kostelijke détails kon hier geen melding nog ge
maakt wox-den. Doch hij zal er evenals ik van ge
nieten bij de lezing van dit boekje, dat artistiek
van grooter waarde is dan menige dikke roman.
ELISABETH BERGSTRAND-POULSER.
De Kroon. Nederl. vertaling door N.
Basenau-Goemans, Amsterdam, J. M.
Meulenhoff.
Elisabeth Bergstrand is soms met Selma Lager-
löf vex-geleken, hoewel er tusschen beide schrijf
sters, naar het mij toeschijnt, een groote afstand
ligt. Dat er in „De Kroon" een paar voorvallen
sterk aan gelijke gebeurtenissen uit Gösta Berlxng
herinneren verkleint dien afstand niet.
In De Kroon hooren wij de geschiedenis van een
groote lichtkroon, gemaakt van fijn geslepen kristal
en een soort edel wit metaal, dat schooner en har
der moet zijn dan goud. Ze werd aan de kerk ge
schonken door den eigenaar van het groote land-
•goed Lunda, onder beding dat de inwoners van de
gemeente Dunkehalter het familiegraf van den
landheer zullen onderhouden en verzorgen. Maar
die belofte wox-dt niet nagekomen en de Kroon
wordt door een later bewoonster van het land
goed uit de kerk weggehaald en weer in het Huis
opgehangen.
De dorpelingen echter maken elkaar en zichzelf
verwijten, want zeggen ze die kroon is niet
alleen maar een lichtkroon. Zij is ook het symbool
der hemelsche zaligheid, nu in zijn aanschouwe-
lijken vorm uit de kerk verdwenen. En de kroon
zal alleen naar de kerk teruggebracht worden
wanneer iemand een offer wil brengen, groot ge
noeg om de begane fout weer goed te maken.
Een arm meisje, Seraf ie Cavall, dochter van een
van de meest gevreesde woestelingen uit de streek,
neemt die taak op zich. Doch er gaan vele jaren
voorbij en zij sterft, vóór zij de kroon weer op haar
oude plaats heeft zien hangen. Haar dochtertje,
dat intusschen haar taak heeft overgenomen, wordt
dan de hoofdpex-soon bij den blijden terugkeer van
de kroon naar de kerk.
Al dan niet verwante van den stijl der groote
Selma bewijst ook Elisabeth Bergstrand, een pret
tig leesbaar verhaal te kunnen geven, met die
stille 'sprookjesachtigheid, die rustige beschaving
er in, die de Noordsche litteratuur nu eenmaal
eigen is en kenmerkt.
Deze eigenschappen maken ook De Kroon tot een
leesbaar boek voor wie op fijn-afgestemde ont
spanning gesteld is.
J. H. DE BOIS.
Japansche sierkers
De Japansche sierkers is wel één van de aller
mooiste vroegbloeiende heesters die we ons maar
denken kunnen.
Reeds als kleine struikjes dragen ze een over-
vloedige weelde van de meest prachtige gesteelde*
hangende vruchtboom-bloesem. En later, wan
neer de struik is uitgegroeid tot zijn blijvende
grootte, is er wel niets, dat ons zoo volledig een
beeld van de feestelijkheid der lente geeft, ais
Een Japansche sierkers in vollen bloei.
Zoo'n struik komt wel het meeste tot zijn recht
geheel alleen op een groot gazon. Maar toch kan
ik me begrijpen, dat ook bezitters van kleinere
tuinen het wagen om dezen op den duur groot en
wijd uitgroeienden struik in hun tuin te plaat
sen. Het is dan wel jammer, dat de vorm van den
heester als geheel niet zoo goed uit kan komen
maar de bloemen blijven even prachtig en als
het moet, kunnen we den te groot geworden
struik later weer door een jongen vervangen.
Het merkwaardige van dezen heester is, dathij
nooit, hóe zwaar de takken ook met bloesem
zijn beladen, het sierlijke en het luchtige ver
liest, dat waarschijnlijk wel voor een groot deel
aan de gesteeldheid der bloemen te danken zal
zijn, die daardoor zeer los en vrijuit kunnen han
gen.
De meest bekende variëteit is wel Prunus ser-
ratula' Hisakura, met glanzend roode bladeren,
waartusschen de groote trossen van gevulde
helderrose bloemen hangen.
Prunus serratula Shidare-zakura heeft sterk
hangende takken en draagt bloemtrossen van
donkerróse kleur.
Al deze variëteiten zijn even mooi en fees
telijk.
Maar ik voor mij vind» de witte variëteiten
haastnog ïijner en mooier. Vooral doordat de
blaadjes die reeds, tusschen de bloemtrossen aan
wezig zijn, het eentonige van het wit geheel
verbreken en door hun kleurige aanwezigheid het
smettelooze wit nog beter tot zijn recht laten ko-
mén.
Eén van deze witte variëteiten is Prunus ser
ratula Mount Fuji met prachtige dubbele zui-
verwitte bloemen.
Ook Prunus serratula "albo plena heeft difb-
bele zuiverwitte bloemtrossen en bloeit zeer over
vloedig.
De Japansche sierkers begint eind April te
bloeien en vergast ons ook in de maand Mei-no?
op haar sprookjes achtige bloemenweelde.
Behalve de jaarlijksché bemesting, die heel
goed met kunstmest kan worden uitgevoerd, ver
langt de struik geen zorgen.
Vooral nooit snoeien, daar anders de mooie
sierlijke vorm verloren gaat. Wordt de struik te
groot voor zijn omgeving, of belet hij ons te veel,
het' uitzicht, ruil hem dan liever voor een jongen
struik om, dan hem door snoeien te verminken
en van zijn grootste sieraad, de losse bevallig
heid, te berooven.
uiteen gezet aangaande de nieuwe ï-egeling van de
Kerstactie.
In de vorige vergadering was de vraag aan het
■bestuur gesteld een schx-ijven te richten aan de be
treffende. instantie omtrent het lange uitblijven van
de toeslag op de ziekenfondspx-emie. De secretaris
deelde mede, dat bij nader inzien besloten was, een
dergelijk schx-ijven achterwege te laten daar het
succes nihil zou zijn.
SANTPOORT
WANDELTOCHTEN VAN „VIRIBUS UNITÜS".
De Algemeene Sport- en Ontspanningsvereni
ging „Viribus Unitus" te Santpoort, afdeeling wan
delsport ox-ganiseert op Maandag 13 Mei a.s. (2e
Pinkstex-dag) 20, 30 en 40 K.M. wandeltochten, die
gaan over de mooie, boschrijke terreinen van het
Prov. Ziekenhuis nabij Santpoort en in de gemeenten
Velsen en Bloemendaal. De stax-t zal plaats hebben
bij hotel „Vreebrug" te Bloemendaal.
/CHEEP/
TJUNCENS
ROTTERDAMSCHE LLOYD
Bengalen (uitr.) 22 te Belawan.
Kota Radja, Norfolk n. Valparaiso 20 te CristobaL
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND
Mapia, 22 van Amsterdam te Batavia.
M/I1KT
EIEICITIN
VEEMARKT ROTTERDAM.
Aanvoer Totaal 1995. Vette runderen 864. Vett»
kalveren 151. Nuchtere kalveren 49. Schapen
lammeren 199. Varkens 731. Bokken 1.
Px-ijzen per K.G. Vette koeien le lew. 7°~~ö
kw. 62—74, 3e kw. 48—58. Vette ossen le kW-
86, 2e kw. 62—74, 3e kw. 50—60. Vette kalveren ie
kw. 125—135, 2e kw. 100—115, 3e kw 85—95. \a-
kens (levend gewicht) le kw. 62, 2e kw. 61, 3e
59. Schapen le kw. 62, 2e kw. 55, 3e kw. 40. Lam-
meren le kw. 65, 2e kw. 58, 3e kw. 50. 99
Prijzen per stuk. Schapen le kw. 39, 2e JOT.
3e kw. 20. Lammeren le kw. 29, 2e kw. 20, 3e K "r
Vette koeien en ossen, aanvoer iets ruimer,
del tamelijk, prijzen als Dinsdag. Vette kaïv 1
aanvoer als vor. week, handel matig, prijzen
Schapen en lammeren, aanvoer als vor. weeK.
del lui, prijzen als vor. week. Varkérts, aan-
aanm. grooter, handel stroeL prijzen iets lager.
