IJmuider Courant
Qeïiuge meerderheid
voor Cham&eriam-
£achen is qezwdJ,
5Ae £umðfU}cdk
lIZiIBCT
Terugtrekking der troepen uit
Noorwegen voorkwam een échec.
LUPINO LANE
VERGANE GLORIE
get Britsclie Bewind.
Reconstructie der Britsche
regeering onvermijdelijk
Kersenoogst.
De strijd in Noorwegen.
„Verliezen afgesneden
om elders te opereeren"
Vijftien jaar en zes
maanden wegens den
koffermoord.
2d®
JAARGANG NO. 159
fltgl»
Lourens Coster Maatschappij vo.or
^ufant-Uitgaven en Algem Drukkerij N.V.. Gr.
houtstraat 93, Haarlem. Telefoon 10724 Bureau
0inulde' Courant: Kennemerlaan 42, IJmulden,
5301, Postgiro 310791 Alle Advertenties,
voor dit blad, worden kosteloos
In de Kennemer Courant.
felefoon
cpgegever.
opgenomen
DAGBLAD VOOH VELSEN. IJMUIDFN. SAINTFOORJ EJN UMSTKEKEJN
Verschijnt dagelijks, beoalve op Zon- en Feestdagen
Oirfrtie, P W PEERF.ROOM EN ROBERT PEEREBOOM
Hoofdredacteurs ROBERT PEEREBOOM
DONDERDAG 9 MEI 1940
Abonnementen per week 01234. p« maand
ƒ0.5234, per 3 maanden ƒ1.55, franco per post
1.95 per kwartaal Losse nummers 3 cent per ex,
Advertentiën. 1-5 regels 0.60 elke regel meer
0.12 BI] abonnementen belangrijke korting.
Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
Advertenties van Vraag en Aanbod 1-3 regels
ƒ0.25, elke regel meer ƒ0.10.
pe storm in Westminster heeft zich gisteren voort
zet en de regeering is gehekeld in nog feller ter-
(jan den vorigen dag was geschied. Die werden
nioral gebezigd door het Labour-lid Morrison en
door Lloyd George, die zeide dat als de premier het
volk om offers vroeg hij zelf het voorbeeld kon ge
val door zijn portefeuille te offeren. Maar zijn cri-
j-jk ofschoon scherp, bleef toch zakelijk. Dat was
cet die van Morrison niet het geval. Hij richtte zich
•ok tot personen. Hij viel de drie ministers Cham-
jeriain, Sir John Simon en Sir Samuel Hoare per
soonlijk aan door te verklaren, dat zij bij de leiding
jjer Britsche buitenlandsche politiek tusschen 1931
39 voortdurend verkeerd hebben gehandeld. Hij
zelfs „dat hij deze drie mannen, misschien
meer dan wie ook, ervoor verantwoordelijk acht dat
and in oorlog is. En zijn aanval bereikte eigen
lijk het kernpunt in de volgende woorden: „Deze
joinïsters missen moed, initiatief, fantasie, psycho-
isch begrip, levendigheid van geest en zelfrespect
bij de leiding der buitenlandsche politiek. Ik ben in
jlle oprechtheid van oordeel dat wij, als die mannen
en anderen aan het bewind blijven, groot gevaar
loopen dezen oorlog te verliezen."
Het was te voorzien dat het debat tot dergelijke
uitingen zou voeren omdat de oppositie niet bereid
gebleken is aan de uitnoodiging, tot de regeering
toe te treden, gevolg te geven. Zij acht de leiders
eigenschappen van verscheidene ministers op de be
langrijkste posten onvoldoende, wil daarom niet met
ben samenwerken en wil een andere samenstelling
der regeering onder een anderen premier. In mijn
vorige artikel gaf ik te kennen, dat de aanval op
de Britsche regeering de karakter-eigenschappen der
leiding in het geding bracht. Dat is uit de taal van
Morrison nu wel gebleken en dat beteekent tevens
een vorm van bestrijding, die moeilijk in woor
den te weerleggen, is. Alleen in daden. Cham
berlain antwoordde onmiddellijk dooi* een beroep
op zijn vrienden in het Huis te doen om hem te
blijven steunen, hetgeen het logische antwoord was.
Hij voegde eraan toe dat geen enkele regeering den
oorlog doeltreffend kan voortzetten tenzij zij den
steun van de openbare meening en het parlement
heeft.
Hoare volgde en erkende met een merkwaardige
openhartigheid dat de luchtmacht nog geen pariteit
met de Duitsche bereikt heeft. Hij acht haar in
kwaliteit beter dan de Duitsche maar is nog
voortdurend bezig de productie op te voeren om de
gestalsterkte gelijkwaardig te maken. En tenslotte,
bij' wijze van beslissend effect, kwam de regeering
met haar grooten redenaar en populairste lid,
Winston Churchill, voor het front, die den toestand
wel vermocht te verbeteren, maar meer dan ook
niet, Hij schaarde zich loyaal naast Chamberlain,
ontkennend dstt hij een ander beleid in Noorwegen
gewild had dan de premier voorstond. Hij zette alle
moeilijkheden uiteen waarmee men te kampen had,
onthulde den zeer beperkten omvang van' het Brit
sche expeditieleger (slechts twaalfduizend man
tegenover 120.000 Duitschers in Noorwegen), weer
legde de Duitsche mededeelingen omtrent groote
verliezen der Britsche vloot met opgaven van zeer
geringe verliezen en zei tenslotte dat men over een
motie van wantrouwen moest stemmen als men de
regeering weg wilde hebban en dit niet kon aandui
den met tegen haar motie tot verdaging van de zit
ting van het Huis te stemmen.
De bedoeling van die opmerking was duidelijk:
vele twijfelaars zouden tegen een motie van wan
trouwen stemmen maar een andere houding aan
nemen ten opzichte van de onschuldiger motie van
verdaging. Hetgeen de oppositie harerzijds natuur
lijk ook overwogen had toen zij besloot, geen motie
van wantrouwen in te dienen maar stemming over
de verdaging te eischen.
Die had plaats en het resultaat was dat de re
geering met 281200 stemmen en 134 onthoudin
gen haar motie aangenomen kreeg, waarop kreten
van „Aftreden!" volgden en het Huis uiteenging.
Het resultaat was een herhaling-in-Engeland van
de gebeurtenissen in de Fransche Kamer, die
Daladier tot aftreden noopten na den Finschen oor.
log en Reynaud het premierschap bezorgden. Waar
na deze bij zijn eerste optreden weinig betere cij
fers haalde maar bleef en sindsdien zijn positie
versterkt heeft.
Op het oogenblik dat dit geschreven wordt is nog
niet gebleken of de uitslag der stemming, die een
ernstige verzwakking van Chamberlain's regeerings-
meerderheid aanduidt, hem tot aftreden zal bren
gen. Gezien de scherpte van dit openbare debat
net Fransche werd indertijd met gesloten deuren
gehouden en de hevige tegenstellingen moet men
wel aannemen, dat zelfs als hij dit niet dadelijk
doet de dagen van zijn bewind toch geteld zullen
rijn.
r. p.
Nadat Churchill Woensdagavond in het En-
gelsche Lagerhuis 't woord gevoerd had is de door
de regeering ingediende motie tot 'verda
ging van de zitting aangenomen met 281 tegen
200 stemmen.
Meer dan 40 regeeringsaanhangers voegden
zich bij deze stemminig bij de oppositie, 130
regeeringsaanhangers brachten hun stem niet
uit: 30 hunner waren ziek, enkelen waren in
dienst en andere waren om verschillende rede
nen afwezig.
Reuter meent te weten, dat de minister-presi-
den zijn ambt zal blijven waarnemen, doch dat
een reconstructie der regeering in overeen
stemming met de stemming van gisteravond
zeer waarschijnlijk is. Het is mogelijk dat de
oppositie opnieuw zal worden aangezocht bij
deze reconstructie haar medewerking te ver-
leenen.
EMOTIONEEL SLOT.
De parlementaire correspondent van Reuter
schi'ijft: De meerderheid der regeering, 81 stemmen,
was geringer dan de critici der regeering hadden
verwacht. Zoodra de cijfers bekend werden ge
maakt, weerklonken verraste en opgetogen kreten
van de Oppositiebanken en van eenige banken der
regeeringsaanhangers, gepaard gaande met het
roepen van „aftreden!". Eenige minuten lang
heerschte er een intense opwinding en daarop begon
de oppositie in spreekkoor te roepen „Weggaan,
Weggaan!", aan het adres van de regeering.
Aangezien de zaken van den dag afgehandeld
waren stonden de ministers onder leiding van Cham
berlain op en verlieten langzaam het Lagerhuis,
onder herhaald roepen der Oppositie: „Weggaan!",
terwijl tevens geloei weerklonk en van aanhangers
der regeering gejuicht daartegenover. Aangezien de
regeering in de meerderheid is gebleven, zij het ook
een aanmerkelijk veminderde meerderheid, deed
zich voor de Oppositie niet de gelegenheid voor om
te vragen naar de voornemens der regeering, zoo
als dat gebeurt, wanneer de regeering in feite ver
slagen is. Het is duidelijk dat op dit oogenblik de
voornemens van den premier niet bekend kunnen
zijn.
DE ENGELSCHE PERS ROERT ZICH
De algemeene opvatting der Britsche pers is, vol
gens Reuter, dat een grondige reconstructie der re
geering voor een intensievere voortzetting van den
(Speciaal uit het Zuiden des lands
komen berichten, dat dit jaar een
bijzonder rijke kersenoogst wordt
verwacht.)
Het is helaas in deze dagen
Voor kranten zelden weggelegd,
Van schoon vooruitzicht te gewagen
En dat is, dunkt' mij, zacht gezegd.
Daarom temeer mag ik het achten
Een - waarlijk heugelijke plicht,
Om u niet lang te laten wachten
Op zulk een kersverseh kersbericht.
De kersenoogst zal prachtig worden,
Zoo wordt met zekerheid voorspeld,
Dat 's pittig, rood en dik in orde,
Naast al het zorglijks dat men meldt.
De nachtvorst kan ze niet meer schaden,
Daarvoor zijn ze te ver reeds heen
En aan de boomen, volgeladen,
Vreest men de spreeuwenplaag alleen.
Men kan er in de lage landen,
Hoezeer de zorg bij tijden nijp',
Bij voorbaat al van watertanden,
Al zijn dan tijd noch kers reeds rijp.
Wij zullen volop kersen smullen
Met vrouw en kroost in het verschiet,
Maar, waai- wij wel voor waken zullen,
Vanouds met groote heeren niet.
oorlog onvermijdelijk lijkt. Een deel van de bladen,
vooral de Labour- en Liberale pers, verklaart, dat
Chamberlain het vertrouwen van het land verloren
heeft. Verscheidene bladen geven te kennen dat het
belangrijkste punt, dat door de Noorsche gebeurte
nissen op den voorgrond is gebracht, dat van de
luchtmacht is. De „Daily Express"schrijft: „Wij
hebben vliegtuigen en steeds meer vliegtuigen noo-
dig."
De „Times" schrijft o.m.: „De gebeurtenissen dei-
af geloopen weken moeten op zichzelf niet als een on
herstelbare ramp beschouwd worden maar zij geven
een langzaam en bijna onmerkbaar toenemen dei-
openbare ontevredenheid aan. Er is geen spoor van
paniek of wankelmoedigheid te vinden. Ieder vijan
delijk succes is een nieuwe prikkel tot vastberaden
heid en er is een toenemende minachting voor opti
mistische redevoeringen radiotoespraken. Het staat
vast, dat de eisch voor een ministerie op breedere
basis met kracht gesteld wordt."
De „Daily Telegraph" zegt: „Wat het debat als
geheel betreft moet worden toegegeven dat de regee
ring ten aanzien van de Noorsche kwestie zich op ge
loofwaardige wijze verdedigd heeft. Haar antwoor
den op alle belangrijke critiek waren rechtuit en
volledig. Indien intusschen het land zich werkelijk
voor den strijd wil schrapzetten is het van het groot
ste belang dat het een volledig vertrouwen in zijn
leiders heeft. Daartoe is het dringend noodig dat
Chamberlain zonder verwijl tot een reorganisatie
van zijn kabinet overgaat."
Volgens de „Daily Herald" heeft het parlement
den premier weggezonden en is Chamberlain mo
reel en politiek verslagen zonder hoop op herstel.
Het land wil, aldus d»t blad, dat Chamberlain ver
dwijnt, opdat de oorlog kan worden voortgezet met
de kracht en het realisme, die voor de overwinning
noodig zijn. De „Daily Mail" zegt dat de regeering
onherstelbaar gehavend uit het debat is gekomen en
het volk diep teleurgesteld heeft. Volgens de „News
Chronicle" heeft men in toonaangevende kringen
geen vertrouwen meer in de regeering van Cham
berlain.
(Men zien voor het verloop dei' Lagerhuisdebatten
elders in dit nummer.)
En U zult lachen, indien U deze week
een zeldzaam komische figuur in
Naar de groote Engelsche succesklucht:
„IK EN MIJN MEISJE". - Vóór de pauze
FOX WERELDNIEUWS.
Een grootsche muziekfilm
PROFILTIS HOLLANDSCHE ACTUALITEITEN.
(Adv. Ingez. Med.)
LORD HALIFAX IN HET HOOGERHUIS:
Vliegveld van Narvik in
handen der geallieerden.
Minister Churchill heeft gisteren in het La
gerhuis medegedeeld dat de Britten het vlieg
veld van Narvik bezet hebben.
Reuter verneemt uit Stockholm dat in het woeste
Gaudal, tusschen Röros en Storen, Noorsche afdee-
lingen, die op 300 man geschat worden, nog steeds
stand houden. Gemeld wordt dat zij gezworen
hebben liever te zullen sterven dan zich over te
geven. Indien zij geen gebrek aan munitie en levens
middelen krijgen zouden zij gedurende een aan
zienlijken tijd in dit moeilijke gebied tegenstand
kunnen bieden. Men zegt, dat zij den Duitschers
reeds zware verliezen hebben toegebracht. In het
district Röros is, naar men gelooft, nog steeds een
aantal vrijwilligers onder de wapenen. Duitsche
patrouilles bestrijden hen.
Volgens Havas zou bij Aaien in Midden-Noor-
wegen een groot deel van een Duitsch bataljon ver
nietigd zijn.
„Stockholms Tidning'en" verneemt van de
Zweedsch-Noorsche grens dat Duitsche patrouilles
Disndagavond in Nordli zijn binnengerukt en het
douanestation aldaar bezet hebben.
FRANSCHE ALPENJAGERS
KEEREN TERUG.
De Fransche Alpenjagers, die uit Namsos zijn
teruggetrokken, zijn gister aangekomen in een
stad in Noord-Engeland, waar zij namens generaal
Gamelin verwelkomd werden door generaal Mittel-
hauser.
Ook in het Hoogerhuis zijn Woensdag debatten
over de oorlogvoering gehouden. Lord Strabolgi, La-
bour-oppositie, was de eerste spreker. Hij begon met
hulde te brengen aan het geallieerde expeditiecorps
in Noorwegen, waarna hij zeide, dat een aanzien
lijke ongerustheid bestaat over de regeering en de
wijze, waarop zij haar taak vervult. Zelfs wanneer
men aanneemt dat de actie in Noorwegen, vergele
ken met den strijd in de wereld,, van ondergeschikt
belang is, dan nog is de zaak zeer slecht behandeld.
De fout is dat zoowel regeeringsmethoden als re-
geeringspersonen niet deugen. Hieraan moet snel
een einde worden gemaakt, anders worden de fouten
chronisch.
De minister zonder portefeuille, Lord Hankey,
antwoordde de sprekers namens de regeering. Hij
zeide dat de door de regeering genomen besluiten
beoordeeld moeten worden volgens de inlichtingen
die tot haar beschikking stonden en volgens den
i toestand, zooals die bestond, en niet volgens de ge
beurtenissen, die daarop waren gevolgd. Spreker
i wees er op dat de Engelsche regeering niet in ge
breke was gebleven de Noorsche te waarschuwen
j voor het gevaar dat dreigde. De houding der Noor
sche regeering heeft de Engelsche leiding ernstig in
|het nadeel geplaatst. Zonder voorafgaande bespre
kingen konden geen plannen ontworpen worden ter
voorkoming van de soort agressie, die de Duitschers
ten uitvoer legden.
Sprekende over de luchtafweer zeide Hankey,
dat op 20 April een in convooi varend schip, ge
laden met luchtafweergeschut en ander waarde
vol materiaal getorpedeerd en gezonken was.
Dat was het eenige transportschip dat tijdens de
geheele campagne was gezonken.
LORD HALIFAX SPREEKT
Het woord was vervolgens aan Lord Halifax, den
minister van buitenlandsche zaken. Deze zeide o.a
dat niemand in Hooger- of Lagerhuis eenig onder
scheid mag maken tusschen den premier en de an-
Zes Britsche marinetrawlers gingen
voor de Noorsche kust verloren.
Volgens de Admiraliteit gering verlies aan
manschappen.
De Britsche Admiraliteit maakt bekend dat
ae volgende marinetrawlers verloren zijn ge
gaan gedurende de operaties voor de Noorsche
sust bij het ontruimen van het gebied van
Drontheim. Zijner Majesteits trawler „War
wickshire" en Zijner Majesteits trawler Cape
Chelyuskin" werden beschadigd door aanvallen
uit de lucht en zijn gezonken. Zijner Majesteits
trawlers „Jardine", „Saint Goran", „Gaul" en
•Aston Villa" werden door aanvallen uit de lucht
z°o zwaar beschadigd dat het niet wenschelijk
scheen te pogen hiermede de Noordzee over te
steken. Zij werden derhalve door de eigen be
manning tot zinken gebracht.
.De hierbij geleden verliezen aan manschappen
sijn volgens de Admiraliteit, gering.
dere leden van het oorlogskabinet, dat in volledige
overeenstemming met hem is geweest en de volledi
ge verantwoordelijkheid voor wat gedaan is, met
hem deelt. Spreker kon niet beweren dat er geen
fouten waren gemaakt, maar wilde toch niet de ver
ontschuldigende houding van een beklaagde aan
nemen.
Ik verklein de schade niet, die het terug
trekken aan de geallieerde zaak als geheel heeft
toegebracht. De schade voor een neutrale op
vatting en gedachten is zeer groot geweest en
is hoofdzakelijk te wijten aan overdreven
verwachtingen. De schade zou echter veel
erger zijn geweest, wanneer de geallieerden
hadden volhard in hun poging, die, terwijl de
kosten voortgingen, niet van dien aard was
dat vertrouwd kon worden dat het gewenschte
resultaat zou worden verkregen. Wij beslo
ten onze verliezen af te snijden om elders te
opereeren.
Wat de critiek betreft volgens welke Engeland
geen doeltreffende, tijdige hulp bi-engt aan de
neutralen zeide Halifax dat wanneer de geallieer
den den dooi-log winnen er bepaalde verzekeringen
zijn voor hen, die geknecht worden door de natio-
naal-socialistische tyrannie en dat, wanneer de ge
allieerden falen, de slachtoffers der Duitsche
agressie geenerlei hoop zullen hebben op herstel.
Sprekende over de nieuwe taak van Churchili
zeide Halifax de hoop te deelen dat het resultaat
der nieuwe regeling een waardevollen bijstand zou
geven in de richting van een hoogere oorlogsstra
tegie. Churchill zou zonder twijfel in de gelegén-
heid zijn om ieder onderzoek te doen instellen
naar leveringskwesties. Over het voorstel, om een
oorlogskabinet in te stellen zeide Halifax dat het
zeer reëele gevaar bestond, dat een schijnbare ver
eenvoudiging eenvoudig een nieuw kamrad in de
machine zou brengen en nog meer vertraging zou
veroorzaken. Over de critiek in oorlogstijd zeide
Halifax:
Wij hebben allen een doel, n.l. den oorlog te
winnen en wanneer te eeniger tijd gedacht zou
worden dat het geval aanwezig was, dat an
deren dit werk beter konden doen, dan zou
stellig geen lid van de regeering ongeneigd
zijn om verlost te worden van de verantwoor
delijkheid.
De debatten eindigden zonder stemming.
Voordat Halifax het woord nam, had de
luchtmaarschalk Lord Trenchard gezegd dat
voor hem de gedachte volkomen onbegrijpelijk
was dat de Duitschers een aanval op Engeland
zouden hebben kunnen voorbereiden.
De uitwerking der hevige bombardementen van de Duitsche luchtmacht op Noorsche stad
Namsos. Rookende puinhoopen duiden de plaats aan. waar de projectielen doel troffen
Uitspraak van
Amsterdamsche rechtbank
tegen den hofmeester K.
De Amsterdamsche Rechtbank heeft van
daag vonnis gewezen in de geruchtmakende
strafzaak tegen den hofmeester P. L. K. te Am
sterdam.
De Rechtbank veroordeelde K. wegens dood
slag. het subsidiair ten laste gelegde, en wegens
het verbergen en het wegvoeren van het lijk,
om het overlijden te verhelen, tot een gevange
nisstraf van vijftien jaar en zes maanden.
De rechtbank overwoog dat de steek in de hart
streek den dood had veroorzaakt en dat de vrouw
nog niet was overleden toen zij den steek ont
ving. Van het primair ten laste gelegde, name
lijk den moord werd K. vrijgesproken. De eisch
tegen K. was levenslang.
