KORT VERHAAL
Litteraire Kantteekeningen,
ZATERDAG 8 JUNI 1940
VOETBAL.
DE WEDSTRIJDEN VOOR ZONDAG
E. D. O. moet twee wedstrijden
spelen
De eerste klas competitie van Afdeeling I wordt
morgen zoowaar uitgespeeld. En daarmee wordt ver
moedelijk ook de beslissing ten opzichte van de eer
ste plaats verkregen. We schrijven met opzet „ver
moedelijk", want het is lang niet denkbeeldig de
hemel beware er ons voor! dat er drie clubs voor
in aanmerking komen. Immers de situatie is nu als
volgt:
gesp. gew. gel. verl. pnt. v.-t. gem.
Blauw Wit 17 13 1 3 27 41—24 1.59
A. D. O. 18 13 2 3 28 55—24 1.56
D. W. S. 17 12 2 3 26 47—26 1.53
ADO is uitgespeeld: die wacht dus in groote span
ning af, wat Blauw Wit en DWS met hun laatsten
wedstrijd zullen doen.
De laatste twee wedstrijden zijn: DOSBlauw Wit
en 't GooiDWS. Beide kampioenscandidaten spe
len dus uit. Laatstgenoemde heeft het 't moeilijkst,
maar Blauw Wit moet ook op een geduchten tegen
stand rekenen, want DOS kan door haar doelgemid-
delde nog van de laatste plaats af komen.
Als Blauw Wit wint, dan houdt alles op; dan is
zij kampioen. Maar speelt zij gelijk en wint DWS,
dan krijgen zij en ADO ieder 28 punten. Verliezen
Blauw Wit en DWS, dan behaalt ADO zonder te
spelen den titel.
Men ziet dus, dat er zelfs op den laatsten Zondag
nog een geweldige spanning komt.
En dan zouden eigenlijk de kampioenswedstrijden
nog moeten volgen, maar iedereen begrijpt, dat dit
wegens de beperkte ver voer mogelijkheden niet mo
gelijk is. De „Sportkr." vernam, dat Blauw Wit,
ADO en DWS als één hunner kampioen wordt
pogingen in het werk willen stellen, twee wedstrij
den tegen Feijenoord te spelen om het kampioen
schap van het Westen.
We zullen dus maar afwachten.
Voor de eerste klasse van Afdeeling II moeten nog
de volgende acht wedstrijden gespeeld worden:
FeijenoordHermes-DVS, XerxesHBS, Xerxes
DHC, RFC—CW, RFC—DFC, HBS—Sparta, VUC
Hermes-DVS en DFCVUC. Dat wordt daar dus
heelemaal een latertje, want voor morgen is alleen
de wedstrijd HBSSparta vastgesteld.
AFC schijnt achteraf toch nog wel kampioen te
willen worden. Zij heeft tenminste den thuiswed
strijd tegen RCH aangevraagd en gekregen. De Am
sterdammers hebben nog slechts vier punten noodig
om den titel te behalen. Aan dit laatste wordt na
tuurlijk niet meer getwijfeld, zelfs al verliest AFC
morgen.
EDO kan intusschen voor de Amsterdammers nog
een beetje oponthoud veroorzaken, door morgen nog
eenige punten te vergaren. Het kunnen er zelfs
werkelijk waar! vier zijn! Wat toch is het geval?
Op verzoek van het bestuur van den K. N. V. B. had
den EDO en Bloemendaal met elkaar afgesproken,
ook nog een competitiewedstrijd te spelen en dien
wegens de warme temperatuur op Zondagavond
zeven uur in het Noorder Sportpark (hoewel het
eigenlijk een thuiswedstrijd van Bloemendaal is)
vastgesteld. Ook het bestuur van Kinheim had in
tusschen aan den KNVB bericht gezonden, nog wel
eenige wedstrijden te willen spelen; Kinheim kreeg
toen den uitwedstrijd tegen EDO toegewezen, in
plaats van een ontmoeting op eigen terrein. Dit ge
schiedde allemaal ter elfder ure, zoodat er geen tijd
meer voor verandering overbleef. Het zeldzame feit
doet zich dus voor, dat EDO twee competitiewed
strijden op één dag gaat spelen. Zij is echter niet
voor een klein geruchtje vervaard; daarom heeft zij
er zich niet tegen verzet. Voor 't Haarlemsche voet
balpubliek is dit echter 'n onverwacht buitenkansje;
EDO hééft nog een kleine kans, daarom zal zij van
Kinheim wel winnen, maar de groote belangstel
ling gaat natuurlijk uit naar de ontmoeting tegen
Bloemendaal 's avonds zeven uur. Hier is een over
winning voor EDO nog niet zoo zeker, want Bloe
mendaal heeft wel eens meer van EDO gewonnen.
De eerste ontmoeting (op 7 April) leverde trouwens
geen beslissenden uitslag op, want het werd een 2—2
gelijk spel.
CRICKET
Hoewel wat laat in het seizoen krijgen we mor
gen dan toch een vrij volledig competitie-program
ma.
Haarlem, die met eenige invallers moest ver
schijnen, is al heel slecht begonnen, door tegen
A.C.C. een innings-nederlaag te boeken. Gelukkig
was het nog niet de moeite waard, want behalve
deze ontmoeting werd alleen nog maar de wed
strijd V.V.V.V.R.A. gespeeld, om het ranglijstje
te publiceeren, want we zouden van het aantal
punten van Haarlem (nul) er één moeten aftrek
ken. En pluk nu eens veeren van een kikvorsch!
Morgen krijgen de Haarlemmers op eigen veld een
goede kans, de eerste overwinning te behalen, want
Hercules komt op visite. Weliswaar kennen we de
capaciteiten van de Utrechtenaren nog niet, maar
het komt ons toch voor, dat deze clubs niet veel
voor elkaar onder behoeven te doen.
Rood en Wit gaat met haar sterk elftal ook de
competitie beginnen met een uitwedstrijd tegen
V.R.A. We kunnen ons natuurlijk vergissen, maar
we gelooven toch stellig aan een overwinning voor
Bood en Wit.
De andere eerste klas wedstrijd in deze afdee
ling is S.C.H.C.V.V.V., met een nog niet te voor
spellen uitslag.
Ook aan de Spanjaardslaan kan een interes
sante strijd verwacht worden tusschen Rood en
Wit II en C.V.H., want dit is al meteen de return
match. Laatstgenoemde mocht j.l. Zondag het zoet
der overwinning smaken, doch dat was slechts met
vier runs.
Kon. Ned. Lawntennisbond.
DE COMPETITIE.
Voor Zondag a.s. is een volledig programma
vastgesteld; het is te hopen, dat de teams uit
hoofd-, eerste- en overgangsklassen thans het
goede voorbeeld van spelhervatting zullen volgen,
reeds gegeven door de teams uit tweede en derde
klasse, die vrijwel volledig reeds de vorige week
speelden.
Het programma luidt:
Eerste klasse:
KatHaarlem.
Overgangsklasse:
Sobri—T.C.H.
Spiegel 2—T.C.G.
Tweede klasse A-N.W.
T.C.H. 2Enkhuizen.
T.C.G. 2—Swift.
BeverwijkWestrust.
Tweede klasse B-N.W.ï
Haarlem 2Heemstede.
Westrust 2—T.C.G. 3.
Kg. ZaandijkBeverwijk 2.
Derde klasse A-N.W.
DuinlustRuïne.
Ruïne 2Groen Wit 3.
Stadivo 2Westrust 3.
Pr. BeatrixWimbledon.
Beverwijk 3Kg. Zaandijk 2.
Ruïne 3Ready 1928 II.
Derde klasse B-N.W.
T.C.G. 4Juliana.
T.C.G. 5—S.M.N. 2.
Thomas 2—T.C.H. 3.
Westrust 4Wimbledon 2.
Heemstede 2Duinlust 2.
Wimbledon 3Pinokkio 2.
Ready 1928 III—Beverwijk 4.
LAWNTENNIS
Ook tenniswedstrijden voor
Rotterdam.
Eindenhout-tournooi gaat door.
Er bestaat een groote kans, dat het Einden
hout-tournooi doorgaat, omdat het comité toch
de beschikking over een voldoend aantal ballen
krijgt, waarmee de voornaamste hindernis ver
dwenen is. Men moet daarbij niet een kracht
meting als hoofddoel stellen, maar in de eerste
plaats denken aan ontspanning. Het heeft in
dezen veelbewogen tijd groote waarde, zich
een aantal mooie lange zomeravonden vrij te
maken van de dagelijksche beslommeringen.
Een uitstekend middel daarvoor is het spelen
van een aantal tennispartijen in een gezellig mi
lieu.
Het wedstrijdcomité stelt zich voor het tour-
nooi te houden in de week van 24 tot en met 31
Juni of van 1 tot en met 7 Juli, afhankelijk van
de goedkeuring van den Bond.
Het bestaat wederom uit een A- en een B-tour -
nooi met voorronden voor de derde-klassers. Het
ligt in de bedoeling geen prijzen beschikbaar
te stellen, maar in plaats daarvan een eventueel
batig saldo te doen toekomen aan de Steunactie
voor Rotterdam en zoodoende de tennissport
dienstbaar te maken aan de liefdadigheid.
Zijn er te weinig toezeggingen, dan gaat het
tournooi niet door en is de kans, om in dezen tijd
van gebrek aan ballen aan een tournooi te kun
nen deelnemen, tot een minimum gereduceerd.
ZWEMMEN
WEDSTRIJDEN ZWEMCLUB
„HAARLEM".
Ten bate van Rotterdam.
In ons vorig nummer schreven we, dat nimmer
tevergeefs een beroep wordt gedaan op voetballers,
als hun medewerking voor een liefdadig doel wordt
ingeroepen. Het behoeft eigenlijk geen betoog, dat
dit ook en in niet mindere mate met onze zwem
sters en zwemmers het geval is.
Reeds eerder heeft men in ons blad kunnen lezen,
dat op initiatief van de Zwemclub „Haarlem" a.s.
Zondagmiddag drie uur in Stoop's Bad te Overveen
nationale zwemwedstrijden worden georganiseerd
ten bate van Rotterdam. Ook dit initiatief dient ten
zeerste te worden geprezen en het is te verwachten,
dat velen zich zullen opmaken om het zwemfeest bij
te wonen, vooral wanneer het weer zoo mooi is als
in de afgeloopen week. Het verblijf aldaar op zich
zelf zal verrukkelijk zijn, want de zwemwedstrijden
hebben in het open bad plaats. Men kan daar dus
een flinke portie gezondheid opdoen. En mocht het
weer het niet toelaten, dan worden de wedstrijden
in het overdekte bad gehouden. De directie van
Stoop's Bad staat de inrichting voor het goede doel
belangeloos af.
De zwemclub „Haarlem" ondervindt trouwens nog
meer medewerking, eenige drukkerijen verzorgen
gratis het drukwerk en de Kon. Ned. Zwembond
doet afstand van alle wedstrijd- en deelnemers-
gelden.
Wat de sportieve zijde van de wedstrijden betreft,
de deelneming van bijna alle nationale kampioenen
is verzekerd. Dank zij de bemiddeling van den Zwem
bond voor Rotterdam en Omstreken zal voor de
reiskosten der Rotterdamsche deelnemers een rege
ling getroffen worden, waardoor thans de deelne
ming van de beste Rotterdamsche zwemmers en
zwemsters vaststaat.
De 100 M. borstcrawl dames brengt o.m. Rie van
Veen, Wil Soetekouw, Alie Stijl en Bep van Schaik
aan den start; op dezelfde baan voor heeren zullen
Van Leersum, Ramack, Geerling, Scheffer en Mayer
tegen elkaar uitkomen.
Op de 100 M. rugslag dames zullen Cor Kint, Dini
Kerkmeester en Irene van Feggelen om de eer
strijden.
Een uitstekende bezetting vinden wij ook op de
schoolslag banen voor dames en heeren, die resp.
aan den start zullen brengen: Jopie Waalberg, Door-
tje Heeselaars, Tony Bijland, Sieuwertsen en Smits-
huyzen, Seton en Korpershoek.
De beide estafette-nummers beloven eveneens
zeer interessant te worden. Een zeer sterke ploeg
heeft de jonge zwemclub „de Meeuwen" voor de
3 maal 50 Meter wïsselslagestafette dames ingeschre
ven, nl. Irene van Feggeleft (rugslag), Alie Stijl
(schoolslag) en Bep van Schaik (borstcrawl), welke
moeilijk te passeeren zal zijn. Op de 10 maal 50 M.
estafette voor heeren zullen de Haarlemsche vereeni-
gingen HPC, HVGB, DWR en Haarlem elkaar be
strijden.
Tot slot staan er nog een demonstratie schoon-
springen en een water polo wedstrijd tusschen Haar
lem en HPC op het programma.
Ons staat dus een zeer belangrijke zwemmiddag
te wachten.
De opstelling van de zeventallen van HPC en
Haarlem is als volgt:
H. P. C.:
E. Vrugt,
W. van Groningen, A. J. Braam, W. J. Derx
M. Maurits, H. Eldering, F. de 'Geest,
Haarlem:
J. v. Hemsbergen, Th. Gieling, D. Verdel,
R. Vunderink, C. Zeeman, H. Bannink,
M. Spaanderman.
Scheidsrechter is de heer G. Blitz.
ATHLETIEK.
DE WEDSTRIJDEN TE AMSTERDAM.
De trainings wedstrijden van de K.N.A.U., welke
Zondag a.s. op de Sintelbaan aan het Olympia-
plein te Amsterdam zullen worden gehouden, be
loven een groot succes te worden.
Het aantal ingeschreven deelnemers en deel
neemsters is tot 325 gegroeid, een recordaantal,
wanneer men bedenkt, dat verscheidene deelen van
ons land op het oogenblik nog slechts met zooveel
vertraging te bereiken zijn, dat deelneming van
daaruit vrijwel onmogelijk is.
Verheugend is, dat ongeveer alle cracks aan
den start zullen verschijnen. Wij noemen slechts
Osendarp, Van Beveren, Bouman, K. en H. Baum-
garten, De Ruyter, De Bruyn, Houtzager, Butse-
laar, Blok enz. Verder zyn er inschrijvingen van
b- en c-klassers, juniores, dames en meisjes; Fanny
Koen en Nel van Balen Blanken zijn met Ans
Niessink wel de meest prominenten van de dames-
afdeeling.
Een en ander maakt het noodzakelijk, dat een
aantal series en eenige minder belangrijke num
mers des voormiddags worden afgewerkt. Deze be
ginnen te half elf, waarna te 2 uur de wedstrijden
met het hoofdprogramma worden voortgezet.
De K.N.A.U.-voorzitter heeft een verguld-zilve
ren medaille uitgeloofd voor de verdienstelijkste
prestatie van den dag, ter beoordeeling van de
N.T.C.
WIELRIJDEN
OPENINGSWEDSTRIJDEN TE AMSTERDAM.
Zondag 9 Juni worden op de baan van het
Olympisch Stadion te Amsterdam de openingswed
strijden gehouden. Een van de belangrijkste num
mers zal de ontmoeting zijn tusschen Van Vliet en
Derksen in de sprint, waarbij de laatste moet be
wijzen, wat hij tegen den wereldkampioen op een
groote baan presteert.
Verder wordt gereden een wedstrijd tegen het
horloge over één K.M. met vliegenden start. Een
race dus van zuivere snelheid.
Met veel belangstelling mag men den stayers
wedstrijd over 3 maal 25 KM tegemoet zien. Inge
schreven staan de Nederlandsche kampioen Wals
(gangmaker Kaser), Bosland (achter Wiersma),
Bakker (Ceurremans), Groenewegen (Bustraan)
en Van der Wulp (Van der Bom).
Verder staan er nog op het programma een tan
demwedstrijd en een ploeg-achtervolging tusschen
de vereenigingen „Olympia" uit Amsterdam en de
H.S.V. „De Kampioen" te Haarlem.
HAARL. KORFBALBOND.
DE COMPETITIES.
Zooals reeds eerder meegedeeld kon worden,
zullen de competities van den H.K.B. verder uit
gespeeld worden. Het meerendeel der nog te spe
len wedstrijden zal 's avonds plaats hebben; en
kele op Zondagmorgen. Elke wedstrijd zal nor
maal tweemaal dertig minuten durentenzij bei
de partijen aan den gewonen wedstrijdduur van
anderhalf uur de voorkeur geven.
De H. K. B. geeft aan de spelers, die in den
landelijken bond uitkomen, de gelegenheid, het
spel in den zomer te onderhouden door avond-
wedstrijden uit te schrijven. Bij voldoende in
schrijving zal in groepsverband gespeeld worden.
Zeer zeker zullen de diverse clubbesturen deze
gelegenheid aangrijpen om het spel op peil te
houden.
WAT ER GESPEELD WORDT.
Het programma voor de eerstvolgende dagen
luidt:
Vrijdag: Haarlem 3—O.K. 5.
Zondag:
O. K. 4T.H.B.
PalvuOosthoek.
Zwaluwen 2Meeiiebosch
Meerlebosch 1A. Ready (beker).
Maandag:
O. K. 4—Aurora 2.
Aurora 2O.K. 4 (beker).
Levensverzekering Maatschappij
„Haarlem".
In de Vrijdag gehouden bestuursvergadering van
de Levensverzekering-Maatschappij „Haarlem"
(Onderlinge) te Haarlem werd het jaarverslag over
1939 uitgebracht.
De in het jaar 1939 behaalde netto-vooruitgang
van het verzekerd kapitaal bleef belangrijk achter
bij die van het daaraan voorafgaande jaar. Op 1
Januari 1939 bedroeg het totaal verzekerd bedrag
f 12.182.620,80 en op 31 December f 12.453.184,30,
alzoo een netto-vooruitgang van f 270.563,50.
De teruggang door afkoop en royement bedroeg
f 56.288 minder dan in 1938.
De Premiereserve, eigen risico, nam toe met
f 114.152 en bereikte daardoor het bedrag van
f2.713.971.
De sterfte onder de verzeker'den had een voor de
„Haarlem" gunstig verloop en bleef belangrijk onder
de berekende sterfte.
In 1939 bedroeg het gemiddelde bedrag der be
leggingen f 2.875.059,56.
Behalve de twee executies,waarvan in het vorig
verslag gewag gemaakt werd en waarvan het ver
lies reeds in 1938 was afgeschreven, kwamen geen
verdere executies voor.
Op 31 December stond aan hypotheken uit
f 1.520.992,27, waarvan f 1.436.917,27 op geboouwde
eigendommen en f84.075 op landerijen.
De effecten werden tegen beurswaarde in de
balans opgenomen, een bedrag van f 101.720,48 is als
koersverlies .van de Extra Reserve afgeschreven. De
reserve geldbelegging ad f 28.325,80 werd naar de
extra reserve overgeboekt-, ook het saldo der winst
en verliesrekening ad f 22.816,05 kwam aan de extra
reserve ten goede.
Aan dit verslag heeft de directie een mededeeling
toegevoegd, dat de maatschappij door bombarde
menten geen schade heeft ondervonden aan onroe
rende goederen noch aan hypothecaire onderpanden.
„Weldadigheid naar Vermogen"
te Haarlem.
Deze vereeniging heeft thans meer dan ooit
steun noodig
De tijdsomstandigheden brengen velen moeilijk
heden in financieel opzicht. Daardoor moet in
menig huisgezin „de tering naar de nering" gezet
worden. Op veel moet bezuinigd worden. Gelukkig
kan hier en daar wat gesnoeid worden zonder dat
veel schade voor zichzelf en voor anderen wordt
aangericht.
Maar elk die tot bezuiniging gedwongen is moet
met beleid te werk gaan en vooral denken om de
gevolgen. Het is verkeerd allereerst de bijdragen
voor liefdadigheid te schrappen, want die zijn in
dezen tijd meer dan ooit noodig.
Wij ontvingen van het bestuur van de vereeni-
ging „Weldadigheid naar Vermogen" te Haarlem
de mededeeling, dat in den laatsten tijd veel leden
en begunstigers zich laten schrappen. Dat is te
betreuren, want daarvan worden menschen die
vrijwel uitsluitend zijn aangewezen op steun
van die vereeniging het slachtoffer. De penning
meester kan immers niet meer geld uitkeeren dan
er in de kas komt.
Juist in dezen tijd zijn er zeer velen die steun
behoeven, terwijl zij zich daarvoor niet tot een of-
ficieele instantie kunnen wenden. Zij hebben dus
hun hoop op „Weldadigheid naar Vermogen" ge
vestigd. Het zou jammer zijn als het bestuur hen
zou moeten teleurstellen.
Daarom wekken wij de bewoners van Haarlem en
Omstreken op de vereeniging „Weldadigheid naar
Vermogen" te blijven steunen. Als een lid of begun
stiger inderdaad gedwongen is ook op de uitgaven
voor liefdadigheid te bezuinigen, moet hij toch niet
den band met die nuttige vereeniging geheel ver
breken, maar zoo noodig zijn bijdrage iets ver
minderen, om, zoo gauw het hem weer mogelijk is,
die later weer te herstellen. Maar laten daarentegen
ar.dere ingezetenen die minder door financieele
zorgen gekweld worden thans hun plicht tegenover
de gemeenschap voelen en zich opgeven als lid of
begunstiger van „Weldadigheid naar Vermogen":
Voor 3 of meer per jaar kan men zich opgeven
aan het bureau Sophïastraat 2D te Haarlem. Wie
het bestuur en daardoor vooral hen die steun
behoeven gelukkig wil maken met een gift kan
dit ook doen op Postgiro 212.793.
WERKGEVERS EN WERKNEMERS IN LAND- EN
TUINBOUW.
Te 'sGravenhage kwam het Centraal Secreta
riaat voor land- en tuinbouw, gevormd door de drie
Centrale Landbouworganisaties en de drie Land-
arbeidersbonden in vergadering bijeen.
Besloten werd in verband met de tijdsomstandig
heden het onderling contact te versterken. Ter ver
wezenlijking daarvan zullen in onderling overleg
op het bureau van het Centraal Secretariaat te
's Gravenhage alle problemen die land- en tuin
bouw raken worden bestudeerd. Met name met het
oog op den economischen wederopbouw hebben
werkgevers en werknemers besloten ook naar bui
ten als een eenheid op te treden. Speciale aandacht
zal worden besteed aan het vraagstuk der werk
loosheid.
LANGS DE STRAAT
NOG EENS: DE GROOTE
HOUTSTRAAT.
Ik ben maar een arme, gewone maar behoorlijke
voetganger. Ik maak het fietsers en in gewone tij
den auto's niet moeilijk. Ik let op alle mogelijke
werken, waarschuwingen, teekens en seinen. Kort
om, er is, in mijn kwaliteit als voetganger althans,
niets op mij aan te merken.
Toen ik onlangs het stukje over het verkeer in
de hoofdstraten in dit blad las, met den ondertitel:
„Voetgangers: kent uw plicht!" heb ik mij gewe
tensvol afgevraagd, of ik mij van de opmerkingen
van de lezeres, die ons een beschouwing zond over
de moeilijkheden van een onschuldig fietstochtje
door de Groote Houtstraat, iets had aan te trekken.
Ik kwam tot de conclusie, dat dit niet het geval
was en meen dus recht van spreken te hebben.
De voetgangers, zegt genoemde lezeres, hooren
op het trottoir, hetgeen natuurlijk juist is. En een
van mijn geachte collega's voegt aan haar stukje
een klein commentaar toe, waarin hij die arme
voetgangers ook nog eens streng onderhanden
neemt: zij dienen zich slechts bij uiterste noodzaak
op den rijweg te begeven. Zij moeten medewerken,
zegt hij. De trottoirs zijn breed genoeg.
Ziet, daarom draait nu mijns inziens de geheele
zaak. Naar mijn overtuiging zijn de trottoirs in de
Groote Houtstraat, meer in 't bijzonder het gedeel
te tusschen Verwulft en Groote Markt, niet overal
breed genoeg. En dit hangt weer samen met het
feit, dat op diezelfde punten de geheele Groote
Houtstraat niet breed genoeg is om het moderne
verkeer, zelfs al is dit maar éénrichtingverkeer, be
hoorlijk te verwerken. Dit heeft tengevolge dat
iemand, die geen tijd heeft, te wachten tot het zich
langzaam voortbewegend voetgangersverkeer voor
hem op een breeder trottoirgedeelte is aangeland,
zich even op den rijweg begeeft, al hoort hij dan,
theoretisch, op het trottoir. Nog onlangs kreeg ik
in zoo'n geval een flinken por in mijn rug van een
wielrijder, die op zijn beurt door het drukke rij-
verkeer gedwongen was, vlak langs den trottoir
band te rijden. Als er eenmaal bij het drukke rij—
wielverkeer weer veel auto's op den weg zullen
zijn en voor de winkels blijven parkeeren, zal het
er voor de voetgangers in de Groote Houtstraat
niet prettiger op worden.
Het is alweer vele jaren geleden, in de dagen
toen het asphalt als wegdek voor de Haarlemsche
straten zou toegepast worden, dat ik het genoegen
had van een onderhoud met den tegenwoordigen
directeur van Openbare Werken te Amsterdam,
toen nog adjunct-directeur van dien dienst in de
hoofdstad, ir. W A. de Graaf.
Die zei mij toen: „Haarlem mist een breeden
verkeersweg door de stad. U zult zien: dat wordt,
een probleem bij u in de toekomst".
Ik zou zoo zeggen: het probleem is er nu, begit
althans steeds nader te komen.
In het begin der tweede helft van de 19e eeuw
brak Georges Eugène Haussmann, toen Prefect van
de Seine, nieuwe breede wegen door het oude Pa
rijs. Vele huizen vielen daarbij als offer.
Ik droom wel eens dat een Haarlemsche Hauss
mann aan het werk gaat in onze goede stad. Maar
dit zal wel een droom blijven. Intusschen is mis
schien iets anders de overweging waard; het ver
bieden van rijverkeer op de drukke uren in de
Groote Houtstraat, althans in het trechtervormig
gedeelte tusschen Groote Markt en Verwulft.
Eerbiedig geef ik dit den Haarlemschen autori
teiten ter overdenking tegen den tijd, waarin alles
weer gewoon zal zijn.
De middenstand zal geen schade van dien maat
regel ondervinden: wie wil winkelen kan immers
auto of fiets in de buurt stallen.
Ik geloof niet dat één inkoop te Amsterdam uit
gesteld of geschrapt wordt omdat geen auto of fiets
in de Kalverstraat wordt toegelaten.
J. C. E.
ALIBI.
door B. S.
HET was zes weken geleden, dat de oude
Duinsma vermoord in zijn afgelegen wo
ning was gevonden, om precies te zijn,
Zondagsmorgens acht October te elf uur.
Toen de buren de autoriteiten van hun gruwelij
ke vondst in kennis gesteld hadden en de dokter
had verklaard, dat de vermoorde reeds ongeveer
negen a tien uur dood was, stelde de politie in den
geheelen omtrek een uitgebreid onderzoek in.
Óp aanwijzingen van hen, die het slachtoffer
goed gekend hadden en die wisten, met wien hij
omging, werd teil slotte overgegaan tot de arres
tatie van een jeugdig familielid, een neef van
Duinsma.
Bij het langdurige verhoor bleek de verdachte
allesbehalve op zijn mondje gevallen te zijn. Wel
gaf hij toe, dikwijls met Duinsma oneenigheid
over geldzaken te hebben gehad, doch het was
nooit in zijn hoofd opgekomen, den ouden man
ook maar een haar te krenken. En bovendien kon
hij een volledig alibi opgeven.
Van acht uur 's avonds was hij in de herberg
„de Gulden Zwaan" geweest, waar de tooneel-
vereeniging „Onder ons" haar tienjarig bestaan
herdacht. Precies om één uur had de veldwach
ter een einde aan dit feest gemaakt, omdat het
sluitingsuur gekomen was en de ordebewaar
der had den verdachte en enkele andere bezoe
kers tot aan hun woning vergezeld. Om vijf mi
nuten voor twee hadden zijn makkers hem in
zijn kosthuis binnen zien gaan en toen zijn kost
baas om twee uur in den stal ging om een zieke
koe te verzorgen, had verdachte aangeboden,
hem daarbij behulpzaam te zijn. Den geheelen
verderen nacht hadden zij beiden in den stal de
beesten verzorgd, waarna de jongen naar bed was
gegaan.
Al deze opgaven werden nauwkeurig gecon
troleerd en bleken juist te zijn en de politie
moest er toe overgaan, den verdachte in vrijheid
te stellen.
Den volgenden dag echter nam de zaak een
onverwachte wending, in het nabijgelegen bosch
werd namelijk een pakje gevonden, hetwelk bij
opening een bedrag aan bankpapier bleek te be
vatten, gewikkeld in een stuk van een gummi
regenjas. En waar men wist, dat de neef vroeger
een dergelijke regenjas had gedragen, ging men
tot huiszoeking over, echter zonder resultaat. De
verdachte kon geen afdoende verklaring geven
voor het verdwijnen van zijn jas en hij werd
daarom ten tweeden male gearresteerd en dit
maal zag hij geen kans te ontkennen.
Hij had opzettelijk tot bij tweeën gewacht, al
vorens bij zijn kosthuis aan te bellenten toen hij
eenigen tijd later in den stal kwam, sloeg de
kerkklok twee uur, waarop hij zijn kostbaas at
tent had gemaakt.
In het extra-uur, veroorzaakt door het terug
zetten van de klok bij het ingaan van den win
tertijd, had verdachte kans gezien uit het raam
van zijn kamer te klimmen, de fiets uit de
schuur te halen en naar Duinsma te rijden.
Hij wist diens woning binnen te dringen, ver
moordde den ouden man en roofde het aanwe
zige geld dat hij in het bosch verborg.
En toen de klok voor de tweede maal dien
nacht op twee uur stond, was de moordenaar
weer thuis.
Marika Stiernstcdt.
Olga Andrejevna. Uit het Zweedse^ 1
vertaald dooi- N. Basenau-Goemaos,
A'dairi. J. M. Meulenhoff.
De Zweedsche schrijfster Marika Stiernstedt be.
hoort tot de sterke figuren der hedendaagsehe ro.
mankunst, die het leven en de*uitbeelding daarvan
aan kunnen en technisch niet noodig hebben, af.
gekloven procédés der schrijfkunst na te volgen
doch die in sterken eenvoud zichzelf uitschrijven
en daardoor werk met karakter produceeren. Daar
zijn misschien slechts weinig vrouwelijke auteurs
die haar personen met zoo groote nuchtere scherpte
en tegelijk met zoo groote warmhartigheid bekijken
en in beeld en beweging brengen als deze Zweed,
sche en haar schepping, Olga Andrejevna, moet wel
als een spiegelbeeld op haar gelijken. Door dezg
Olga en haar omgeving te leeren kennen slaat da
lezer van dezen roman een blik in de evolutie van
het Russische volk, van de Czaristische machtj.
vertoonïngen in 1914, via opstanden en revoluties,
tot aan het bewind van Lenin en ongeveer het
jaar 1934. Dat alles trekt dien lezer voorbij in een
door den romaninhoud saamgebonden reeks van
familiegebeurtenissen, die schijnbaar zonder opzet-
telijkheid een volmaakt blank overzicht der natio-
nale historie vormen. Blankwant volkomen
sereen laat de schrijfster elke gebeurtenis op haar
personen inwerken en deze daarop reageeren; er is
bij haar geen sprake van pro-dit of pro-dat wel
natuurlijk bij de figuren die zij schiep en al-
leen met één ding versiert zij al haar hoofdper-
sonen: met een onverwoestbare liefde voor Rus-
land, het geheimzinnige, steeds toch weer alles tot
zich terugtrekkende, onmetelijke Rusland.
De zuiverste houding van de kunstenares die
historie schrijft vindt in deze Zweedsche schrijf,
ster een vertegenwoordigster.
Afgezien van de talrijke personen en groepen,
waarmee de lezer in dit verhaal in vrij diep gaand
contact gebracht wordt, draait de in dit boek ver
moedelijk slechts weinig geromantiseerde historie
om drie hoofdfiguren. Het zijn Andrej Gribsky, die
iri den aanvang gouverneur van den Tsjaar eener
provincie in Midden Rusland is, en zijn beide kin
deren Igor en Olga. Van dat drietal volgen wij de
wel zeer bewogen lotgevallen "in de bijna dertig
jaar, die op het begin van het verhaal volgen. De
fijn beschaafde, geestelijke aristocraat die de va-
der is, zal dat blijven, ondanks alles wat er om hem
heen en met hem gebeurt. Vernedering noch ar
moede noch gevangenis zullen dat wijzigen. In
Igor en Olga voltrekken zich de maatschappelijke
omkeeringen op andere wijze, ofschoon ook zij,
«onder alle omstandigheden, en geheel los van
vroegere familie-idealen, de juistheid zouden kun
nen bewijzen van het gezegde dat goed bloed nooit
liegen zal Al zal de lezer de sceptische wijsgeerig-
heid, de ironie en het goede hart van den ouden
Gribsky wel kunnen genieten, zooals hij van zijn
zoon Igor de hooge ideëelé neigingen waardeert, al
dwong het leven dien jongen een kant uit, waar
van hij nimmer had kunnen droomen, de grootste
sympathie zal naar Olga uitgaan en alleen om
haar was dit boek reeds waard in het Hollandsch
vertaald te worden.
Foka van Loon.
Jan Derks. N.V. Dagblad De
Standaard. A'dam.
Een Drentsche vertelling, waarin veel dialoog in
de streektaal aan het geheel een zekere smeuïigheid
verschaft. Niet ingewikkeld van compositie, ver
loopt dat verhaal eenvoudig en goed; de toonaard
er van staat een beetje in mineur, de trieste din
gen er in worden slechts door den godsdienstigen
zin van de hoofdfiguren verzacht. Er is even iets
in van de vasthoudende orthodoxie der dorpsbe
woners contra een milder, vrijzinniger opvatting
van den predikant.
Want Jan Derks, het geestige gebochelde schoen
lappertje, moest trouwen met Mar re, het mooie,
maar teringachtige kind, dat bij den boer werkte
waar Jan Derks zijn intrek genomen had. Marre
had haar hoop op Koob, den rijken boerenzoon ge
vestigd gehad, omdat die veel werk van haar
maakte, maar Koob liet haar los voor een huwelijk
naar zijn stand. En Jan Derks was al dien tijd
smoor op Marre geweest, maar de mismaakte jon
gen had tegen den knappen Koob geen kans-ge
kregen. Toen kwam er een dag dat hij met Marre
alleen op de boerderij was. Deels uit teleurstel
ling om Koob, deels uit medelijden met Jan Derks,
dien ze wel mocht lijden, gaf Marre zich, in een
behoefte naar genegenheid. Als er later een hu
welijk van moet komen is dat in het Drentsche
dorp geen bijzonderheid en Jan Derks is er ziels
gelukkig mee. Maar in de kerk trouwen mag hij
niet want hij vertikt het om, zooals in die omstan
digheden te doen gebruikelijk is, openlijk tevoren
zijn zonden en de dwaling zijns weegs te belijden.
Hij heeft, meent hij, niets zondigs gedaan en is
dolblij met het nu verzekerde bezit van zijn Marre.
Hij wijkt niet voor de betoogen der ouderlingen en
den zachten aandrang van den hem welgezinden
domïné. Alleen op het stadhuis zal het verbond ge
registreerd worden, al voelen Jan Derks en Marre
daar beider leed over. Jan is een model-echtge
noot en beider geluk is innig, doch helaas van kor-
ten duur. Het zijn geen sterke boerenmenschen en
beider gestel is zwak. Na enkele jaren van geluk
haalt de dood ze kort na elkaar weg.
En parallel met hun leven loopt dat van Greta
de Groot, dominé's jongste en lievelingsdochter,
die met Marre school ging en veel met haar op
heeft. Greta ondergaat de teleurstelling van een
verbroken engagement, dat zonder medeweten
harer ouders ontstaan was. Ze heeft daar veel ver
driet van en brengt gedurende eenigen tijd haar
genegenheid over op het gezin van Jan en Marre,
waar binnenkort een tweede kindje staat geboren
te worden. Er zullen er onder de dorpsgenooten
zijn die zooveel triestheid na zooveel blijdschap als
gevolg zullen beschouwen van het niet te juister
tijd bewandeld hebben van de rechte wegen, doch
ais dominé De Groot aan Marre's sterfbed staat zal
de stervende hem toevertrouwen dat met haar
„alles vredè" is.
De lezer heeft bemerkt dat het verhaal van Jan
Derks uit een zeer bepaald omschreven levensin
zicht ontstaan is, hetgeen aan een zuivere tendenz-
Iooze behandeling, die het boek binnen de littera
tuur betrekt, niet heeft in den weg gestaan.
Voorloopig mogen hier eenige nieuwe boeken
met een aankondiging volstaan. Het zijn: een oor
spronkelijke detective-roman door H. van Uden,
getiteld 9.34 n.m. en door de firma W. L. Salm
Co. te Amsterdam in haar detective-serie uitge
geven. Voorts vertaalde Albert Helman vafl
Querido's Uitgeverij een Amerikaanschen roman
van Frederic Prokosch in het Nederlandsch: „Nacht
der Schamelen" betiteld. Naar authentieke gege
vens uit de eerste periode van den Finsch-Russi-
schen oorlog bewerkte Erna Koning een roman
„Een vaste Burcht", die bij Andries Blitz, A'dam
het licht zag en zond De Arbeiderspers ons een ver
taling door Greta Baars Jelgersma van een boek
door den Zweedschen schrijver Eyvind Johnson,
dat den aantrekkelijken titel „Olaf lacht tegen het
leven" voert. In het Zweedsch heet het eenigszins
snibbiger: „Nu var det 1914 Har har du ditt
liv!"
J. H. DE BOIS.
'VERDUISTERING DOOR ONTVANGER
ZWOLLE, 7 Juni. (ANP) De Zwolsche rechtbank
veroordeelde gisteren den vroegeren ontvanger der
gemeente Doornspijk en gewezen kassier van de
Boerenleenbank aldaar, R. P., tot een gevangenis
straf van 2 jaar, met aftrek van preventieve hech
tenis. De eisch luidde 2 jaar en 6 maanden gevan
genisstraf.
