De positie van onze zuivelindustrie.
liet JOtent en jan Oliebol.
De dijk van den Noord-Oost-polder
„Wij bepalen ons tot de
moeilijkheden van den dag".
ZATERDAG 15 JUNI "194Ö
Een interessante uiteenzetting
van een vooraanstaande
figuur uit de zuivelindustrie.
De moeilijkheden, welke over een week of
vier te verwachten zijn, zijn voor ons niet actueel.
Wij bepalen ons tot de moeilijkheden van den dag.
Deze moeten eerst worden overwonnen en als we
hiermee klaar zijn, dan zijn we aan de volgende
toe.
Met deze uitlating typeerde de heer P. O k k i n g a,
directeur van de Coöp. fabriek van melkproducten
te Bedum, den toestand, toen hij het een en
ander vertelde over de Nederlandsche zuivelin
dustrie, waarvan hij een der steunpilaren is. De
heer Okkinga is namelijk niet alleen de leidende
P. OKKINGA.
figuur van de grootste fabriek van melkproducten
in Europa, die haar afzetgebied tot den oorlog in
de geheele wereld vond, maar bovendien heeft hij
als regeeringsgedelegeerde in het buitenland ge
legenheid te over gehad zich als weinig anderen
op de hoogte te stellen.
BOTER, KAAS EN MELK
PRODUCTEN.
Wij laten hier in de eerste plaats volgen een
algemeen overzicht, zooals wij dit te hooren kre
gen.
De Nederlandsche boterexport is altijd gericht
geweest op de ons omringende landen: Duitsch-
land, België, Frankrijk en Engeland. Onder den
crisis-invloed der laatste jaren had een verschui
ving plaats. Terwijl vroeger Duitschland onze
grootste afnemer was, werd Engeland nu de beste
klant. In 1939 was de toestand zoo geworden, dat
Groot-Brittannië 42 millioen K.G. boter van ons
afnam en Duitschland 11 millioen.
Na de capitulatie had men weinig keuze meer,
omdat toen practisch behalve het binnenland
dat het vorig jaar 50 millioen K.G. afnam er
alleen een afzetmogelijkheid voor het surplus in
Duitschland overbleef.
De Duitsche autoriteiten hebben voor boter,
evenals voor andere artikelen in ons land den laat-
sten tijd het standpunt ingenomen, dat zij bereid
zijn van ons af te nemen dat quantum, dat wij
zelf meenen over te hebben. In overeenstemming
hiermee zijn al tamelijk groote hoeveelheden naar
Duitschland verzonden.
Met d§ kaas staat het anders dan met de boter.
De inkrimping van den export naar Duitschland
kon niet gepaard gaan met een uitbreiding van
dien op Engeland. Zoo beteekende de inkrimping
van den kaas-export naar Duitschland verloren
afzetgebied. De kaashandel heeft zich derhalve in
het verleden er vrij sterk op toegelegd om com
pensatie voor dit verlies te vinden in het binnen
land. En met opmerkelijk succes; de binnenland-
sche consumptie steeg van 40 tot 70 millioen K.G.
pér jaar!
Men zal ook het oog gevestigd moeten houden
op een land als België, waarheen thans reeds be
hoorlijke quantiteiten zijn verzonden.
Melkpoeder is in de laatste jaren in Nederland
nog al veel bereid voor export, maar ook voor bin-
nenlandsch gebruik (o.a. in bakkerijen en bij de
bereiding van veevoeders). Het schijnt, dat in het
algemeen dit artikel niet al te groote problemen
zal opwerpen.
De productie van gecondenseerde melk is in te
genstelling met die van melkpoeder zeer belangrijk,
vooral in Groningen. De ^xport er van was in
hoofdzaak gericht op de overzeesche landen, onze
eigen koloniën en die van Frankrijk en Engeland,
wat de aard van het product meebrengt. Deze
export ligt volmaakt stil en dat is een zeer moei
lijk probleem in verband met de groote quanti
teiten.
Na het einde van den oorlog zal moeten blijken
of dit artikel in zichzelf zekere eigenschappen
heeft, waardoor aangenomen mag worden, dat
men er verder in de wereld behoefte aan zal heb
ben. De heer Okkinga was van meening, dat in-
dérdaad deze behoefte zal blijken.
ORGANISATORISCH HERSTEL
EN FINANCIERING
De heer Okkinga heeft vervolgens het een en
ander verteld op organisatorisch gebied.
Direct na het uitbreken van den oorlog lag de
boel in scherven, maar gelukkig werd op heel
korten termijn het provinciaal contact hervonden,
waartoe bijvoorbeeld in Groningen de Commissa
ris der Koningin en de Voedselcommissaris veel
hebben bijgedragen. Voorloopig kon men niets an
ders doen dan de zaken provinciaal te bezien. Even
later ontstond weer het contact met Den Haag en
is de organisatie, waarop de afzet van de produc
ten in de laatste jaren was geconcentreerd, de Ne
derlandsche Zuivelcentrale, weer aan het werk
gegaan. Op dit oogenblik loopt over haar de heele
export van alle zuivelfabrieken uit Nederland.
De expediteurs vervullen natuurlijk niet meer
de rol van het verleden en dit is een der vele pro
blemen, welke moeten worden opgelost.
Een ander probleem der laatste weken is de fi
nanciering geweest, waarbij groote moeilijkheden
moesten worden overwonnen. Voor den een was
dit wat gemakkelijker dan voor den ander, maar
op allerlei wij'zen is hierin voorzien en thans is
men in Groningen zoover, dat in plaats van voor
50 of 70 pet. het melkgeld weer voor de volle
100 pet. kan worden uitbetaald".
EXPLOITATIE-MOEILIJKHEDEN.
Uitvoerig hebben wij met den heer Okkinga
fcesproken over de exploitatie-moeilijkheden waar
mee de zuivelindustrie heeft te kampen.
„De eerste groote moeilijkheid, die er nog is en
zeer bezwaarlijk kan worden overwonnen, is het
transport van de melk van de boerderij naar de
fabrieken.
Wij hebben nu een regeling, waarbij zeer wei-
Big van benzine-tractie gebruik wordt gemaakt.
Tot nu toe is dit mogelijk dank zij hen, die be
reidwillig paarden voor het transport hebben af
gestaan. Als straks de oogstwerkzaamheden het
gebruik van een groot deel van deze paarden op
de eigen bedrijven noodig zullen maken, dan zal
de toestand buitengewoon moeilijk en schier on
oplosbaar zijn.
Er zijn intusschen reeds andere maatregelen ge-
aomen. Zoo wordt de melk in plaats van tweemaal
per dag slechts eenmaal opgehaald. Voor de melk
is dit minder goed, maar we leven nu eenmaal in
noodtij d.
Een moeilijkheid, welke vooral voor de groote
fabrieken geldt, is de verduistcringsplicht. Het per
soneel, dat 's nachts moet werken bij blauwe lamp
jes in machinehal, bij centrifuges enzoovoort,
heeft een heel zware taak en het verdient waar
deering voor de wijze, waarop het onder deze om
standigheden met succes streeft naar een 100 pet.
prestatie".
Aangaande de hulpmiddelen deelde de heer Ok
kinga ons nog mee, dat de steenkolen-positie zeer
moeilijk is.
Er wordt ten aanzien van de steenkolenvoorzie-
ning nogal aan onderlinge hulpverleening gedaan,
maar dit is slechts van tijdelijke waarde. Hier
moet een oplossing worden gevonden. Als er geen
nieuwe -steenkolen worden aangevoerd, dan zou
den de fabrieken stopgezet moeten worden".
DE PRIJZEN.
Tenslotte hebben we den heer Okkinga gevraagd
naar zijn meening over mogelijkheid van stijging
der zuivelprijzen.
Voor sterke prijsstijging kan naar mijn meening
geen vrees bestaan. Wij leven reeds lang onder het
systeem der ordening en dit zal ongetwijfeld zoo
blijven. Er moeten al zeer bijzondere omstandig
heden zijn om de prijzen hooger te stellen. Wel is
de grootthandelsprijs van de boter nu f 1.55 tegen
f 1.38 verleden jaar, maar deze stijging wordt be-
heerscht door de behoeften der veeteelt. U moet
niet vergeten, dat de boterprijs is gefixeerd en
dat hierbij geldt: wat heeft de landbouwer nöodig
om zijn bedrijf loonend te doen zijn?"
Het Haarlemsche gas voor
Heemstede.
Levering voorloopig als aanvulling.
Zooals men weet heeft de gemeenteraad van
Heemstede eenigen tijd geleden op aandringen
van het college van Ged. Staten van Noord-Holland
besloten af te zien van de vernieuwing van
de eigen gasfabriek, bmdat het mogelijk was een
overeenkomst met Haarlem aan te gaan over de
levering van gas.
De persleiding die voor den aanvoer van het
Haarlemsche gas gelegd moest worden, is thans
bijna gereed In den loop van de volgende maand
kan verwacht worden, dat men in Heemstede het
Haarlemsche gas gaat stoken. Voorloopig zal de
Heemsteedsche fabriek evenwel blijven werken,
zoodat het Haarlemsche gas alleen als aanvulling
van de eigen productie zal dienen.
Indertijd is al medegedeeld, dat de Haarlemsche
gasfabriek, in verband met de levering aan Heem
stede, zou overgaan tot het bouwen van twee
nieuwe ovens. Deze ovens zijn wel besteld, maarv
nog niet geleverd. De mogelijkheid bestaat, dat die
levering, in verband met de tijdsomstandigheden,
wat vertraagd zal worden. Maar het is pas half
Juni, terwijl het van stonde af aan 'de bedoeling
geweest is, de Heemsteedsche fabriek tot 1 Januari
1941 te laten draaien. Als dus de zending der ovens
niet lang meer op zich laat wachten, behoeft de
vertraging niet groot te zijn.
In elk geval zullen maatregelen genomen wor
den, dat de gasvoorziening te Heemstede onge
stoord blijft verloopen.
Leveranties van levens- en voeder
middelen aan het Duitsche leger.
's-GRAVENHAGE, 14 Juli. Het rijksbureau
voor de voedselvoorziening in oorlogstijd maakt
bekend, dat in overleg met den bevelhebber der
Duitsche weermacht in Nederland de volgende
regeling is getroffen met betrekking tot leveranties
ten behoeve van het Duitsche leger in Nederland
van die levensmiddelen en voedermiddelen, welke
krachtens de distributiebepalingen slechts tegen af
gifte van een bon of schriftelijke vergunning afge
geven mogen worden, of van welke de aflevering in
afwachting van een nadere distributieregeling tij
delijk verboden is. Op het oogenblik betreft deze
regeling dus: suiker, thee en koffie en vrijwel alle
krachtvoedermiddelen.
Met ingang van Maandag 10 Juni mag de af
levering van bovenbedoelde levensmiddelen en
voedermiddelen ten behoeve van het Duitsche leger
in Nederland uitsluitend geschieden tegen afgifte
van een door de betreffende Duitsche militaire
autoriteit onderteekende bon, waai-op de soort en
de hoeveelheid der aan te koopen preducten staat
vermeld. Deze bon, waarvan een afbeelding in de
dagbladen wordt afgedrukt, dient door den leve
rancier te worden bewaard en kan met de betref
fende distributiebons of vergunningen mede wor-
BEURS-SPECULATIE.
door B. S.
Jacobus van Swalmen liep reeds jarenlang met
de idee rond rijk te worden en in dat opzicht ver
schilde hij dus niet van zijn medemenschen.
Voorts was Jacobus uiterst nieuwsgierig, hetgeen
evenmin iets bizonders is, alhoewel hij deze
eigenschap altijd placht te verklaren als gecul
tiveerde opmerkzaamheid, met het oogmerk, op
die wijze belangrijke inlichtingen te verkrijgen
en deze ten eigen bate aan te wenden.
Niet dat Jacobus van Swalmen een groot spe
culant was; zijn grootste speculatie was tot dus
verre een eigen geldje in de Staatsloterij ge
weest. Niettemin rekende hij zichzelf tot de
beursmenschen, wijl hij eiken dag bij den in
gang der effectenbeurs rondzwierf. Op die wijze
trachtte hij van voorbijgaande zakenlieden uit
toevallige gesprekken mogelijke onverwachte
,tips-' af te luisteren.
Helaas werd Jacobus in deze activiteit zwaar
gehinderd, daar hij zeer hardhoorend v/as en
dit gebrek was wellicht de reden, dat hij tot
nu toe nog steeds niet op het lijstje der millio-
nairs voorkwam.
Tot op een dag het geluk scheen te keeren.
Jacobus zag bij het uitgaan der beurs twee
bekende effecten-makelaars, in druk gesprek ge-
wikeld, zijn kant uitkomen. Een meesterlijk
uitgevoerde omtrekkende beweging bracht hem
precies voor de voeten van de groote mannen
en tot zijn geweldige blijdschap kon hij eenige
woorden opvangen.
„Ik ben overtuigd, dat die X-aandeelen een
buitengewonen tijd tegemoet gaan. Je zult zien,
dat binnen enkele dagen reusachtige affaires
zullen plaats vinden".
En de collega stemde dit volmondig toe.
Het was, alsof voor Jacobus de poorten van
het paradijs zich hadden geopend. Eindelijk dan
werd zijn volharding beloond, eindelijk kon hij
dan zijn slag slaan en binnen enkele dagen rijk
worden.
Oogenblikkelijk begaf hij zich in galop naar
de bank, welke zijn spaarduitjes bewaarde en
gaf opdracht, de bewuste aandeelen direct te
koopen. Ofschoon de directeur hem ernstig
waarschuwde tegen aankoop in een fonds, waarin
reeds maandenlang niets bizonders was omge
gaan, bleef Jacobus op zijn stuk staan en ging
vastberaden naar huis.
Dat 'zijn vrouw schrok, toen hij haar van zijn
transactie vertelde, is slechts zeer zwak uitge
drukt; alleen haar krachtig gestel behoedde haar
voor een beroerte.
,Hoe kan je zooiets doen. Jacobus; dat specu-
leeren is uit den booze en tien tegen één, dat je
bovendien weer niet goed gehoord hebt, waar het
over ging".
Doch de feiten der volgende dagen stelden haar
in het ongelijk en Jacobus voelde zich reeds een
Rockefeller in zakformaat. Met sprongen steeg
het fonds en na een maand had onze vriend een
aardig kapitaaltje gewonnen en het leek, alsof
hij zijn verderen levensavond zonder zorgen, ja
zelfs in luxe zou kunnen slijten. En hij gevoelde
zich dankbaar gestemd, bovenal jegens den man,
die onwetend de oorzaak van zijn fortuin was
geweest. Hij voelde de behoefte steeds sterker
in zich worden, dezen man te bedanken voor den
onbetaalbaren dienst, die deze hem bewezen had.
En op een goeden middag trok Jacobus de
stoute lakschoenen aan en stevende bij het uit
gaan der beurs op zijn weldoener af.
„Meneer", zoo begon hij, „ofschoon u mij niet
kent, wil ik u toch even hartelijk dank zeggen
voor den „tip", die mij in staat stelde, mijn
hartewensch in vervulling te doen gaan".
En hij legde het geheele geval uit.
De makelaar had stom verbaasd toegeluisterd
en barstte toen in onbedaarlijk lachen uit.
„Waarde vriend", zoo zeide hij, en Jacobus luis
terde met de hand achter het hardhoorige oor
ingespannen toe, „het doet me genoegen, dat
je rijk bent geworden, maar dat heb je heusch
niet aan mij te danken. Je bent klaarblijkelijk
ietwat doovig, want ik sprak dien middag wel
over X-aandeelen. Maar ik ben „baissier", als je weet
wat dat is (Jacobus knikte heftig met het hoofd)
en ik verwachtte een sterke daling in die aan
deelen, in die verwachting ben ik echter teleur
gesteld".
den opgezonden ter verkrijging van een nieuwe toe
wijzing voor de aanvulling van zijn voorraad.
Uitdrukkelijk zij er de aandacht op gevestigd,
dat deze regeling uitsluitend geldt voor aankoopen
ten behoeve van onderdeelen van het Duitsche leger
in Nederland en derhalve niet voor individueele
aankoopen door Duitsche militairen ten behoeve
van hun persoonlijk gebruik, ten aanzien van welke
de algemeen geldende bepalingen van toepassing
blijven en welke aankoopen dus slechts in een
met normaal gebruik gelijkstaande hoeveelheid voor
eigen onmiddellijke behoefte mogen geschieden.
Uiteraard geldt ook hier de bovenvermelde rege
ling, dat levensmiddelen, welke krachtens de dis
tributiebepalingen slechts tegen afgifte van een
bon afgegeven mogen worden of van welke de leve
ring tijdelijk is verboden, ook aan Duitsche mili
tairen, niet zonder bon mogen worden verkocht.
(A.N.P.)
VOOR DE KINDEREN
De kleermaker kwam om speciale kleeding
aan te meten.
Gaat U even zitten, dan kan ik meteen
de maat van Uw tropenhelm nemen, zei hij
tegen Krent.
Ik wil geen rand van achter, dat is me te
lastig, vond Krent.
De kleenmiker betoogde, dat een tropen
helm met een rand alleen van voren nog
nooit gemaakt was.
Kan wel zijn. hield de eigenwijze Krent
vol, ik vind mijn eigen vinding nu eenmaal
gemakkelijker en daarmee basta!
Ondanks de moeilijkheden in groeit weer.
verband met de olievoorziening
wordt met volle kracht gewerkt
De Zuiderzeewerken gaan doorDe foto illustreert het goede nieuws, dat
de arbeid aan den N.O.-polder voortgezet wordt: Keileem wordt gestort aan den
dijk, welke Urk met Overijsel zal verbinden.
(Van onzen specialen verslaggever).
Het eiland Urk, dat reeds door middel van één
dijk met het vasteland is verbonden, zal wellicht
aan 't einde van dit jaar eiland-af zijn. Het werk
in den N.O.-polder van het IJselmeer is hervat; de
dijk van Urk naar de kust van Overijsel groeit
eiken dag weer ettelijke metei-s, zoodat men
onvoorziene omstandigheden voorbehouden er
rekening mede dient te houden dat deze dijk over
een goed half jaar geheel gereed zal zijn.
't Is goed nieuws dat voor de Zuiderzeewerken
in 't bovenstaande ligt opgesloten. Want na de
langdurige stagnatie tijdens den feilen winter,
welken Nederland doorgemaakt heeft, was 't uit
breken van den oorlog er de oorzaak van dat de
arbeid voor den tijd van ongeveer 4 weken ge
heel stil gelegd werd.
Gelukkig heeft men geleidelijk eerst, in sneller
tempo daarna het millioenenwerk weer kunnen
opvatten. Bij den Zuidelijken dijk van den N.O.-
polder wordt de kleileem weer gestort, is de rust
van de krijschende zeemeeuwen verbroken, loopen
de golven van 't IJselmeer zich eiken dag tegen een
nieuw stuk dijk te pletter. Het lied van den arbeid
heerscht en 't overstemt volkomen het gekabbel
van 't water, dat eerst in den Afsluitdijk, daarna
in den Wieringermeerpolder zijn meester vond en
dat zich weldra te pletter zal loopen tegen de vol
tooide dijken van den N.O.-polder. En de plannen
voor de Zuidelijke polders van 't IJselmeer?
Voorloopig stelle men zich tevreden met het feit,
dat de werkzaamheden aan den N.O.-polder in
opdracht van den Regeeringscommissaris voor den
Wederopbouw zoo spoedig mogelijk voltooid dienen
te worden. Veel zal daarbij afhangen van de be
schikbaarstelling der benoodïgde hoeveelheden
brandstoffen, waarbij zooveel mogelijk in plaats
van olie en benzine van kolen gebruik gemaakt zal
moeten worden.
Is de dijk van Urk naar Overijsel eenmaal ge
reed, dan zal ook het gemaal te Lemmer klaar
zijn om het uitmalen van het water te beginnen.
Het tweede gemaal te Vollenhove zal vermoedelijk
medio 1941 en het derde gemaal te Urk, dat vrij
ernstige schade door brand heeft opgeloopen, eind
1941 gereed komen. Van heel veel beteelcenis voor
het droog malen van de ongeveer 47000 a 48000
H.A. grooten N.O.-polder in dit laatste niet. Want 't
gemaal te Lemmer heeft al een dusdanige capaci
teit. dat dit wanneer het alleen zou moeten
malen het in den polder aanwezige water in
goed 7 maanden verwerkt zou hebben. Komt de
dijk van Urk naar de kust van Overijsel aan 't
einde van dit jaar dus gereed en is ook het gemaal
te Lemmer klaar, dan kan men er op rekenen, dat
in Augustus 1941 met het in cultuur brengen van
den grond begonnen kan worden. En wat dit wil
zeggen hebben de Nederlanders in de Wieringer-
meer kunnen constateei-en, waar ongeveer 30.000
H.A. vruchtbare grond elk jaar opnieuw een rijke
cogst afwerpt.
NAAR URK.
Neen, men behoeft niet bevreesd te zijn, dat
men, om naar Urk te gaan, den 23.5 K.M. langen
dijk van Lemmer naar 't eiland moet loopen of
fietsen. Van Kampen en Enkhuizen gaat er eiken
dag één boot naar 't eiland. En eiken dag gaat er
een paar uur later één boot naar Kampen en
één naar Enkhuizen terug. Mooi is de verbinding
zeker niet, maar gezien de tijdsomstandigheden kan
het er mede door, al is het wel eens passen en
meten om de boot terug te kunnen halen. Voor
toeristen is de verbinding echter uitstekend. Gaan
zij van Kampen uit, dan bereiken zij om 12 uur
het eilandje, waar de pittoreske kleederdracht dooi
de visschersbevolking ook al dringt de moderne
kleeding zich allerwege op nog gedragen
wordt. Twee en half uur later kunnen zij al weer
terug en dat is in 9 van de tien gevallen zeer wel
N.V. DELI MAATSCHAPPIJ.
AMSTERDAM, 14 Juni. Naar wij vernemen
zal in de jaarlijksche algemeene vergadering van
aandeelhouders der N.V. Deli Maatschappij te Am
sterdam, worden voorgesteld een dividend van 4
procent uit te keeren. (A.N.P.)
TENT- EVANGELISATIE.
Gedurende de tentcampagne, welke van Zater
dag 22 tot en met Zondag 30 Juni a.s. door het
Comité voor Evang. Samenkomsten wordt ge
houden, zullen in de Evangelisatie-tent, die naast
de tramremise aan het Soendaplein te Haarlem-
Noord zal staan, iederen avond Evangelisatie
samenkomsten worden gehouden. ^Verschillende
predikanten en Evangelisten hebben hun mede
werking toegezegd o.a. Ds. Drost, Herv. pred te
Haarlem. Ds. D. J. D. du Fossé Vrij Evang. pred.
te Haarlem. Ds. L. de Haan, pred. Baptisten-
gemeente te Haarlem, Ds. D. Henstra. Chr, Geref.
pred. te Haai'lem, Ds. W. Siertsema, Geref pred.
te Haarlem, Zendeling G. H. A. van der Veen,
Haarlem, Evangelist W. Visee, Rotterdam en Ds.
M. van der Voet, Herv. pred. te Haarlem. Boven
dien zullen enkele Zangkoren hun medewerking
verleenen. De geheele tentcampagne staat onder
leiding van den Evangelist J. Kits te Zeist, leider
van de „Openlucht-Evangelisatie" Donderdags
middags wordt een speciale bijeenkomst, voor
vrouwen gehouden, terwijl des Woensdags- en Za
terdagsmiddags kindersamenkomsten plaats
hebben.
te doen. Zij die langer op Urk moeten verblijven
kunnen niet terug. Zij moeten een nacht overblijven
en dat is, gezien 't feit dat ook Urk 's avonds aan
verduisteren moet doeneen inconvenient,
't Grootste hotel heeft n.l. zooveel ramen dat het
een te kostbare gescheidenis wordt om die alle
maal met blauw papier of op andere wijze tegen
lichtuitstraling te beschermen.. Daarom wordt om
goed half elf 't. sein „Naar bed" gegeven, waarbij
uitdrukkelijk tegen 't maken van licht gewaar
schuwd wordt. En dus bestijgen de gasten in 't
donker de steile trap naar boven en scharrelen zij
even later in 't donker op de vreemde hotelkamer
rond totdat zij gereed zijn voor den slaap. En dien
kan men op Urk ongestoord genieten. Er is nieta
dat de stilte verstoort. Vroeg naar bed en vroeg
uit de veeren: ziedaar de leuze, die op dit eiland
volkomen nageleefd wordt.
(Nadruk verboden).
PERNETTYA.
Een aardig heestertje, dat tot de Ericaceae be
hoort, is de Pernettya. Het is een laag blijvend
struikje met leerachtige blaadjes en dat in Mei-
Juni bloeit met rose-witte bloempjes.
Deze kleine, kruikvormige bloempjes, hoewel
niet onaardig, vormen toch meestal niet de re
den, waarom Pernettya in den tuin wordt ge
nomen.
Pernettya mucronata.
Het zijn veeleer de vrij groote, mooie was
achtige bessen in het najaar, die de schoonheid
van de plant uitmaken.
Bij ons zijn het meest gekweekt de verschil
lende vormen van Pernettya mucronata, waar
onder er zijn met witte, lilarose, purperen, kar-
mijnroode en donkerroode bessen.
Een groepje van deze struiken bijeen in den
border of in den rotstuin kan in het najaar een
buitengewoon mooi effect maken. We zien de
laatste jaren de bessendragende takken ook wel
in de bloemenwinkels en inderdaad ook in een
vaas of pul in de kamer vormen de mooi ge
kleurde, waschachtige vruchten, die aardig te
gen de donkergroene leerachtige blaadjes afste
ken, een zeer vroolijke en mooie versiering.
De Pernettya struiken zijn eenhuizig, want
aan een plant zijn of de meeldraden of de stam
pers steriel. We kunnen dus spreken van man
nelijke of vrouwelijke struiken. Hoewel deze
mannelijke struiken in het najaar natuurlijk
geen vruchten dragen en ons dus niet op de ge-
wenschte schoonheid van de Pernettya vergas
ten, doen we toch goed steeds een mannelijk
exemplaar tusschen de vruchtdragende struikje»
in te plaatsen, des te meer kans is er op een goe
de, volledige bestuiving der vrouwelijke plan
ten.
De Pernettyastruiken groeien het beste op een
humushoudenden zandgrond.
Het zijn groenblijvende heesters, maar gedu
rende een strengen winter is het raadzaam ze
door wat sparretakken te beschermen, want dan
zijn ze soms niet volkomen winterhard.
Over het algemeen staan ze het beste op een
eenigszins beschutte standplaats die echter
liefst wel zonnig moet zijn.
Door de kleine afmetingen van Pernettya is
het een struik, die zeer geschikt is voor den klei
nen tuin. We zullen daarin zelfs wel meerdere
struiken kunnen plaatsen, naar verkiezing alle
met dezelfde kleur van bessen of met bessen in
verschillende kleuren, die gewoonlijk zeer goed
bij elkaar passen en ieder najaar een frissche
vroolijkheid aan het bewuste Pernettya-hoekje
zullen verleenen.
A. J. D.
